jËatercta^ Mei
IN DEN KERKER.
FEUILLETON.
m
■M
j^r^rrci'-
Uitgave van
saaml. Venn LUCTOR ET EMERGOf
f* - gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
bANGE VORSTSTRAAT .70,
(Telefoon No. 11).
Bureau te Middelburg:
IÏRMA F. P- DHUIJ - L. BURG.
Drukkers
gosterbaan Le Coiutre, Goes.
ONZE NAAM.
Wii zijn Antirevolutionair
nu is van ouds onze naam, omdat wij
ons ook op staatkundig gebied, stellen^
te«én de Revolutie.
Onder Revolutie verstaan wij het staats
rechtelijk en sociaal ^te'lsel, dat in de
v nsche Revolutie zich belichaamd heeft.
Hiermede snijden wij af de beschuldi-
„in<- als zouden wij zijn tegen elke revo
lutie Wij erkennen dat er oogenbhkken
,jjn dat de natuurlijke hoofden des volks
kunnen geroepen worden om tegen eep
eoddelooze tirannie, waarbij een volk om
komt, zich schrap te zotten. Als zoodanig
aanvaarden wij in haar goeden grond de
revolutie, welke hier te lande in 1581
in de afzwering van Filips haar eindpunt
vond- in 1689 Engeland zijn godsdienst
vrijheid deed herwinnen; in 1776 Amerika
den vertreder zijner burgerrechten den
rip deed toekeeren; en in 1813 onze
vaderen het Fransche juk deed afschud:
dent -
Een dergelijke revolutie is geen ver
woestende, maar behoudende revolutie.
Geen vernietiging, maar herstel van het
volksorganisme. Geen onderstbovenkee-
ring; maar vernieuwde bevestiging van
den nationalen rechtstoestand. Geen afval
van den Heilige, maar veeleer een tijde
lijke terugkeer tot God.
Wat wij wel bestrijden is iedere po
ging om in en voor den mens-ch, eerst
in'liem, dat wil zeggen: in zijn hoofd
en hart, daarna om hem, dat is: in zijn
huis en land, de gedaante der dingen
algeheelijk te veranderen; een staat van
zaken in het leven te willen roepen, die.
vlak het tegendeel is van wat tot dus
ver alle eeuwen geloofd en beleden is,
en als gevolg daarvan ons volk te voeren
op een weg, die zijn eindstation heeft-
in zijn algeheele losmaking van onder
het sonverein gezag en de rechts-auto-,
riteit van den Almachtigen God.
En nu was de Fransche Revolutie hier
van de machtigste en brutaalste uiting.
Vandaar dat wij haar als mikpunt kozen
voor ons ^chot.
Natuurlijk moet hier wel onderschei
den worden tusschen het allesbeheer
sende van deze blijvende idee deri
Revolutie en de snel voorbijgaande uiting
van die idee in deze n e ge heurtet
nis der Fransche Revolutie,
Als idee toch leidt de revolutie (omkee
ring is het Hollandsch woord er voor)
er toe om geheel het rad onzes levens
om te keeren, alzoo dat boven komt wat
beneden was, en beneden wat boven bad
moeten blijven. God onder, de mensch
boven. Waar het Woord gezag had, voor
taan de Rede. Waar de Ordinantie heersch-
te in huis en werkplaats, in school en}
kerk, in staat en maatschappij, die ordi
nantie weg te schuiven, naar onder, om)
boven te brengen de geheel andere, ave-
rechtsche verhoudingen en diep zondigo
ordeningen. Zoo ook in de wereld vanf
het denken geheel andere denkbeelden^
naar voren doet treden, zóó dat gehoorJ
zamen om Gods wil voor zelf de wet
stellen baan maakt. Dat is een revo-j
lutie met pen en passer, die vrij wat
zondiger is dan de revolutie met schavot
en zwaard, welke er slechts noodwendig;
uitvloeisel van is.
Wat in 1789 aan het licht kwam, in
de schanddaden van de Marats en Dant
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Prqs per 8 maanden £r. p. post £3,—
Losse nummers £0,Qi
tons, was in de studeercel der Descartes
en Rousseau's gezaaid en gerijpt.
De idee der revolutie was de moeder
van de gebeurtenis der revolutie.
Intusschen is het niet genoeg 3at wij
weten tegen wat wij strijden, wij moe
ten ook weten, en wij weten het, voor
wat wij het zwaard hebben aangegord.
En .dat duiden wij aan onder dien an
deren naamChristel ij kjhistor i's ch.
In den naam C h r i s t e 1 ij k school niet
slechts een evangelische leus; maar de
zeer bepaalde belijdenis: dat men dert
ontredderden toestand, waarin Europa in
de achttiende eeuw geraakt was, niet toe
schreef aan een mislukking van de Chris
telijke belijdenis, maar als een afwijking
van het spoor, door die Christelijke be
lijdenis getéekend.
Wat de revolutie van 1789 beproefde
en tot stand bracht, ter wegvaging van
zoo menigen misstand en diep zondige
wanverhouding, die schreide ten hemel,
mogen wij de leiding Gods, die dezerf
boozen geesel daartoe gebruikte, eeren.
Maar dit verplicht ons niet om nu met
de vrijzinnigen van alle gadding te gaan
zingen van de „gezegende" Fransche re
volutie.
En evenzeer is het een fout van deze
zelfde vrijzinnigen, wanneer zij loeren,
dat het Christendom vóór 1789 heeft ge
faald, en nu het hiumaniteitsbeginsel, het
Humanisme leiding behoort te geven bij
de volksopvoeding1, en tot Ware volksver
betering en beschaving Voortaan b!et eeni-
ge redmiddel zal zijn.
Wij, die nu ai meer dan een eeuwi lang
in de geschiedenis en in ons eigen leven
de mislukking van de Humaniteitstheorie
en den triomf van het Christelijke be
ginsel op elk levensterrein hebben gezien,
behoeven ons niet te vermoeien om den
tegenstander met zooveel woorden van
zijn ongelijk te overtuigen.
Die 'revolutie heeft geen geestelijken
zegen igebracht. Het modernisme is reeds
lang een f at amorgan a gebleken. Het
liberalisme heeft zijn plaats aan de spitse
der volksbeweging in de goede richting
reeds lang ingeruimd. Het ongeloof heeft
in zoo menigen kring alle opbloeiend
leven verstikt, en de Vrijheid gedood of
in bandeloosheid doen ontaarden.
Neen, voor het volk van Nederland is
geen heeling mogelijk dan bij h'et Kruis
van den Man van Smarte. En 't is dan
ook dat geloof in den Christus, dat ons
met allen, die dezen Christus als Koning
eeren, onder den naam Christelijk ver-
eenigt tegenover allen, die dwepen met
het begrip Humaniteit.
En H i s t O! r i s c h noemen wij ons, om
dat onze toestanden niet naar willekeur
door ons kunnen geschapen worden, maar
het noodwendig product zijn van een
verleden, wlaamaar wij terug willen, waar
aan wij ons in ons huiselijk en nationale
leven willen aanpals'sen, om daarin de
eere te zoeken van Hem, wiens gangen
door de geschiedenis het spoor hebben
getrokken, waat langs alleen een volk
veilig kan gaan naar Zijn Woord.
Uit deze korte uiteenzetting zal duide
lijk zijn, dat Christelijk-Histoirfsch! en Anti-
Revolutionair hetzelfde beteekenen; het
eerste drukt uit wat men beoogt en be
lijdt; het ander wat men weerstaat en
bestrijdt.
Met Groen van Prinsterer vervVerpen
wij dan ook deze „distinctie" (onderschei
ding): ik ben niet Anti-Revolutionair,
maar Chïistelijk-Historiscb. Wie het eene
is, is ook 't ander.
Een stelling, waaraan de groote Staats
man tot aan zijn dood, 19 Mei 1876,
steeds getrouw gebleven is.
Nog in 1868, bij de tweede uitgave
van zijn „Ongeloof en Revolutie" schreef
hij„Mijne overtuiging, in de hoofdge
dachte eener Chlristelijk-Historische of An
ti-Revolutionaire wereldbeschouwing, is
niet slechts dezelfde gebleven, maar ver
sterkt".
En„De Moderne Maatschappij1, met al
haar uitnemendheden, in de dienstbaar
heid der ongeloofs theorie geraakt zijnde,
wordt telkens meer verleid tot stelsel
matige verloochening van den
levenden Goid."
Zoo schrijft hij' in 1868.
Thans, 53 jaren later, schrijven ivij
1921.
Zou hij niet, leefde hiij nog, en zag
hij de verwildering .waaraan Staat en
Maatschappij ten prooi zijn, 'bescheiden
de opmerking maken: heb ik 't u niet
gezegd?
En, Historisch man als hiij Was; met
zijn leuze van „Daar staat geschreven"
en „Er is geschied", zou. hij er aan
toevoegengij hebt reeds vele prge ding;en
gezien, gij' zult nog oneindig vreeselijfcer
dingen zien dan deze.
Want Ongeloof en hare dochter Revo-
lutie vermoorden de zielen, ja geven al
Wat zij hebben omgekeerd, aan verwoes
ting en vernietiging p'rij's:.
Arme Wereld, die zich stelde onder
haar invloed.
Welgelukzalig de oprechte Anti-Revo
lutionair, die in den Naam en de Vreeze
en de Mogendheid Gods haar weerstaat
met dezelfde wapenen, waarmede hij en
wie na hem kwamen wij noemen
er slechts .een: dr. A. Kuyper, ten einde
en ten bloede hebben gestreden.
Anti-Revolutionairengedenkt uwe
voiorgaijgeren en volgt hun geloof na!
(Slot).
schilder begreep da.t aldus een on
inbare strijd tusschen Roomschen en
daa o n 0n^a,an zou en kij vroeg
le hebt er toch niets tegen, dat ik uit
den bijbel heb voorgelezen?
Volstrekt niet.
i 4an za'l ik morgen nog een ge
uite daaruit voorlezen?
n is°e(i, riepen de anderen, dat zal
°ns den tijd wat korten.
to* begaven zij zich naar het ach-
Jj rek en legden zich ter ruste.
v°lgenden morgen bracht de ci-
Lv„ i °ntbijt, bestaande uit droog rog
met iten k°ud water- ZÜ gaven nu
Sl)n ka-ar enkele stuivers, waarvoor
Iederen koffie w®rd gekocht,
en knu^'11 nu ?'in aandeel van brood
te Pk en zonden ze beginnen
onslnba 611 k drinken, toen de schilder
Pond en jeide:
te Sf1 mÜ vrienden een enkel woord
nacht en' ,.'i°d heeft ons gedurende den
den hewaard. En nu staat het
Schenl-t u?- en w«er voor ons. Dit alled
niot°ns en beboeren wij Hem
jll dankenStilzwijgend ontbloot-
t.n 6' hoofd en onze vriend zond
eöi kort
en eenvoqdig maar tevens ge
past en krachtig gebed op tot den Gever
aller gaven.
Jij moet vandaag onze dominee maar
zijn, zeide een van de gevangenen glimV
lachend. Jij bidt net als een dominee.
Wel ja, riepen de anderen, laat ons na
het ontbijt maar een beetje kerk houden.
Enkeleai lachten om dit voorstel en
wilden liever wat dobbelen en kaartspe
len. De mee sten evénwel verzochten den
schilder te willen preeken.
Na het ontbijt gingên een vijftal in
een hoek van het vertrek zitten om met
kaartspel zich te vermaken. De anderen
gingen om den schilder heenzitten en
luisterden naar wat hij voorlas. Hij koos
de eerste verzen uit het vijfde hoofdstuk
van Pauliis' brief aan de Romeinen.
1. Wij dan, .gerechtvaardigd zijnde uit
het geloof, hebben vrede bij God door
onzen Heere Jezus Christus;
2. door welken wij ook de toeleiding1
hebben door 'hiet geloof tot deze genade
in welke wij staan, en roemen in de
hope der heerlijkheid Gods.
3. En niet alleenlijk, maar wij roemen
ook in de verdrukkingen, wetende dat
de verdrukking lijdzaamheid werkt.
4. en de lijdzaamheid bevinding, en de
bevinding hoop.
5. en de hoop beschaamt niet, omdat
de liefde Gods in onze harten uitgestort
is door den Heiligen Geest, die ons is
gegeven.
6. Want Christus, als wij nog krachte
loos waren, is te zijner tijd voor de god-
Baltste#
4 Korte Berichten.
Ex-keizer Karei van Hongarije heeft
aan den federalen raad kennis gegeven
van zijn verlangen om .tot in den loop
van Augustus in Zwitserland te blijven.
De raad heeft dit verzoek aan den ex-
keizer toegestaan, nadat hij de verzeke
ring 'had gegeven, dat hij zich persoon
lijk én allen, die bij hem zijn, zich van
elke politieke activiteit gedurende het
verblijf in Zwitserland zullen onthouden.
De ni.euwe Duitsche regeering heeft
reeds voorbereidende stappen doen ne
men voor de levering van 30.000 houten
huizen, ten behoeve van het verwoeste
gebied in Noord-Frankrijk.
De Duitsche minister voor levens
middelenvoorziening Hermes heeft ver
klaard, dat de levensmiddelentoestand in
Duitschland verbetert.
Er is thans weer sprake van een
nieuwe entente-conferentie, die ditmaal
111 A-.-u- ■."I'll! 1 I'JU Hl J U m i!
cleloozen gestorven.
7. Want nauwelijks zal iemand voor
een rechtvaardige sterven; want voor den
goede zal mogelijk iemand ook bestaan
te sterven;
8. Maar God bevestigt Zijne liefde je
gens ons, dat Christus voor ons gestor
ven is als wij nog zondaars waren. (Rom.
8:32. Joh. 3:16).
9. Veel meer dan, zijnde nu gerecht
vaardigd door Zijn bloed, zullen wij door
Hem behouden worden van den toom.
10. Want indien wij, vijanden zijnde,
met God verzoend zijn door den dood
Zijns1. Zoons, veel meer zullen wijf, ver
zoend zijnde behouden worden door Zijn
leven
11. en niet alleenlijk dit, maar wij roe
men ook in God door onzen Heere Jezus
Christus, door welken wij nu de ver
zoening gekregen hebben.
Hierna vereenigde hij zich met hen in
het gebed. Het scheen dat de kaartspe
lers niets bemerkt hadden van deze plech
tigheid, want de smeekende stem van
den schilder werd overstemd door getier
en gevloek der dobbelaars.
Niettemin had de schilder ook voor
hen, opdat hunne oogen mochten geopend
worden, opdat zij zich mochten bekee-
ren tot den levenden Heiland.
Hoor je dat? riep een der spelers eens
klaps uit. Die kerel bidt voor ons!
Nu, dat is altijd beter dan ons te ver
vloeken, merkte een ander op.
Na het gebed haalde de schilder een
te Boulogne zou gehouden worden. Bri-
and heeft inmiddels aan Llovd George
meegedeeld, dat eerst omtrent de Oppter-
Silezische kwestie, die van Fransche zij
de als een louter technische beschouwd
wordt, overeenstemming moet zijn ver
kregen, alvorens hij aan deze nieuwe
conferentie deelneemt.
Het broodrantsoen te St.-Petersburg
is opnieuw ingekort. Dezen zomer zullen
alle Zaterdagen vrije dagen zijn voor de
genen, die op dien dag hun groenten-
tuin willen verzorgen, teneinde in het
gebrek van brood tegemoet te komen
door groenteteelt.
In het gebouw van de rechtbank
te Erfurt trachtte een echtpaar, dat zich
wegens het plegen van verschillende mis
daden had te verantwoorden, te vluch
ten. Een vrouwelijke gevangenbewaarder
snelde toe en schoot de beide vluchte
lingen dood, na ze herhaaldelijk te ver
geefs te hebben gelast, te blijven staan.
De statistieken toonen aan, dat op
het oogenblik Solingen de duurste stad
van Duitschland is.
In een advertentie van de Lokal
Anzeiger 'wordt een zakdoek van de ge
wezen keizerin te ikoop aangeboden.
Generaal von Kluck vierde gister
zijn 75sten verjaardag. Tijdens den oor-
loig had de bijna 70-jarige generaal de
leiding van het eerste Duitsche leger
corps, dat aan den uitersten rechter
vleugel in België en 'Noord-Frankrijk
streed. In Maart 1915 werd hij gewond
en moest hij de leiding aan een ander
overgeven. In October 1916 nam hij ont
slag uit den dienst.
BHiiïanlajid.
De aanvaring van d©
Hydr a
Uit het officieel onderzoek is ge
bleken, dat de aanvaring van den
mijinenlegger „Hydra" een igevolg rs
geweest van het onjuist oordeel van
den '2de-officier aan boord van Hr.
Ms. ,,Z 3", die dn tegenwoordigheid
van den commandant de manoeuvre
commandeerde-, omtrent de .positie
van Hr. Ms. „Hydra" in den donkeren
nacht.
Het schip zal le Hellevoetsluis op:
's Rijks werf iweder .yooir dein dienst
.gereed wordeb gemaakt.
Het dr a a d 1 o,o z e stjaifioïi te
Vli s s in|gen is tijdens de oefe
ningen gesloten geweest.
Geen 'ministeriëele crisiis.
Naar „Het Gentrum" verneemt, zijn
alle geruchten over een iaftreden, met
alleen wat heit Kabinet in zijin geheel,
mlaai' zelfs w!at den minister van fi
nanciën betreft, van^elken redelijken
giromd ontbloot.
Naair de oplossing; der ontstane
'moeilijkheden zal, 'gelijk' uit goed
ingelichte kringen verluidt, Worden
tweede hoekje uit den zak en verzochll
zijn hoorders nu ook een psalm te willen
zingen, tot lof van God. Hij gaf op uij
Psalm 65 de twee eerste verzen.
De schilder zette met luide stem ia
en de anderen volgden, zelfs de kaart
spelers voegden zich bij de zingenden
en misschien voor 't eerst rezen binnen
deze kerkermuren de lieflijke tonen van
Psalm 65. Nu was het verboden in de
gevangenis te zingen. En de cipier kwanj
dan ook aangekropen om te zien wat
er gaande was en 't zingen te verbieden.
Toen hij evenwel in ernstige houding'
deze mannen zag zingen, voegde hij zich
bij de zangers en zette zich tegenover
den schilder, om naar'diens woorden te
luisteren. Deze hield een aangrijpende toe
spraak over dit 5e hoofdstuk uit Ro
meinen, zoo pakkend, dat de kaarten dien
dag niet meer gezien werden en allen
zichtbaar onder den indruk waren.
Na het middagmaal las hij weer een
gedeelte voorden op verzoek van de me
degevangenen trachtte hij verschillende
vragen omtrent moeilijke Schriftuurplaat
sen 'te beantwoorden.
Tegen den avond trad de cipier bin
nen en zeide, dat zijn dag óm was en
hij kwam om hem in vrijheid te stellen;
maar eer gij heengaat, voegde hij er aan
toe, moet ge mij beloven mij spoedig
aan mijn huis te komen bezoeken.
De schilder beloofde en ging huis
waarts na hartelijk afscheid te hebben
genomen van cipier en medegevangenen.
Prijs der Advertentiëni
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ces;
Bij abonnement belangrijke korting.
Bewijsnummers 5 cent.
igpstreefd doer de indiening, van een
nieuw art. 7 van het ontwerp tot
regielihg der grondbelasting, waardoor
e enigermate wojrdt tegemoet gekomen
aan de- bezwaren, in de Tweede Ka
mer te beïde gebracht.
Die Loods dienst op
de Schelde.
In de Memorie van Antwoord be
treffende de suppletoiire Marine-be
groeting geeft de mniister van marine
ai. een uitvoerige uiteenzetting van
de verhoudingen op het oogenblik
tusschen het Nederlandsqhe en Bel
gische loodswezen.
De minister erkent ten volle de ver
plichtingen, -ervoor te- waken, dat de
Ned-erlandsche loodsdienst aan alle
eiscbein voldoet, welke ,aan èen deug-
delijken loodsdienst mogen wo(rden ge
steld.
Iets alnders evenwel is, noodelooze
kosten ta braken, alleen ter wille van
de clolnournentie. Wanneer België daar
in voorgaat, 'mieent de Nederliandsohe
regleerilng geen reden te hebben, daar
in te voïglen.
De Minister is voornemens den
voo-ïmiaMgiet risscherijkruiseT „Dolfijn"
voor den loodsdienst in de Wielingen
aan te iwij'zien. jHijl 'behoudt zich zoo
mpiodig anderei 'maatregelen voör.
Een sdheepjs werf stoipngez et.
De geheel nieuwe 'met drie beton-
helliinlgem uitgeruste scheepswerf van
de N.V. Scheepswerf v.h. Wed. A.
valn Duyvendijk te Papendreoht, is
geheel stopgezet. De vier do-or de N.V.
Valn Driiel s Stoomvaart- en Transport-
Onderneming bestelde groote stootai-
sciheipgn, waarvan één van 6000 ton,
zullen dus niet voltooid worden. Het
is w>el te betreure'n, dat de verhouding
va|n de productiekosten van nieuwe tot
dein verkoopprijs van gereed zijnde
schepen van dien aard is, dat het
voiordeeM'gst is, in aanbouw zijnde
schepien niet ,af te houwen. Op de
-oude werf van de N.V. Scheepswerf
v.h. Wed VaW Duyvendijk worden de
in aanbouw .zijnde zeeschepen afge
bouwd, terwijl mlein zich tevens we
derom! jin het 'bij'zonder gaat toeleggen
-op het hellingen en rep'ajreeren van
rivierschepen.
D-e wijziging de-r
Invaliditeitswet.
Het wetsontwerp! tot ivij-ziiging der
Ihvalidideiiswtet, beo-ogende om bij'
vrijkie van noodwetje het 'maximum be
drag valn het lotoh, waarvoor premie
verschuldigd zlal zijn te brengen van
f 2000 op f3000, is'-van den Raad van
State terug e'n zal eerlang bij' de
Tweede Kalmier worden ingediend.
Volop d-e toonen hoven de f2000 zlal
voorlooplig, totdat d-e- 1-oonklassen en
d-e premiebedragen 'zullen zijn her
zien, de- maximum-premie van f0.60
pier week' mlo-ete'ni 'worden betaald.
Eehei 'meer uitgebreide herziening
van de Invalidideitswet, waarin o'.m.
de bed-oelde wijziging in de loonklas-
sem en plre'miiën' is vervat, zlopWede om1
be-rzientinjg der staatsMjdïage is in
verg-evorderden staat 'van voorberei-
l ding, en ziaü vermoedelijk pirmcnkort
l naar den Raiad van State kunnen wO'r-
den verzonden.
l -
Hoezeer waren zijn vrouw en kinderen
i verrast, toen hij nog bij helder daglicht
j terugkeerde.
j Als gij eens wist, zeide de schilder, hoe
goed ik het gehad heb en hoe nabij' del
Heere mij geweest is, gij zoudt met. mij
zeker wel e-e-ns zulk een Zondag willen
doorbrengen in de gevangenis.
Een jaar later stond onze schilder op
zekeren dag voor een winkelraam te kij
ken naar prachtige teekeningen, die daar
te koop hingen.
Iemand tikte hem op den schouder.
De schilder zag om, maar herkende
den man niet.
Ik ben, begon de onbekende, een van
de kaartspelers, met wje gij in de ge*
vangenis verkeerd hebt, en voor wie gij
gebeden hebt. Welnu, ik kan u zeggeij,
dat God u gebruikt heeft om mij tot een
ander mensch te maken. Vroeger ver
dronk en verdobbelde ik mijn verdien
sten en het gevolg was dat mijn winkel
leeg liep en mijn zaak hoe langer ho©
minder werd.
Maar nu gaat zij boven bidden enden
ken. Nu ik den Heere heb leeren ken
nen, vloek ik niet meer maar bid, dobbel
ik niet meer, maar werk en de zegen
Gods rust op.
Hoe blijde en dankbaar deze schilder
was behoeft niet gezegd. Hij ervoer op
dezen dag dat Gods Woord nimmer ledig
wederkeert en dat Hij zegent hem die
zaait aan alle wateren.
(Friesch Dagblad).
