$0 Vrijdag 14 Januari l&Zl 35e Jaargang Suiteat&rfd Statea-Gttrtpraal. BerJamss. Uit ds Provincie. Uitgave vaa vaami. Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. (Telefoon No. 11). Bureau te Middelburg: BIRMA F. P- DHUIJ L- BURG. Drukkers losterbaan Le Cointre, Goes. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG Aboinementsprji: Prjjs per 3 maanden fr. p. post f 3,— Losse nummers fO.,OI Prjjs der Advertentiëni 14 regels f 1.20, elke regel meer 30 oeo| Bij abonnement belangrijke korting Bewijsnummers 6 cent. «T 1 Zwendel. In sommige a.-r. bladen in het Noor den wordt gewaarschuwd tegen de ma. mer waarop de voorstanders van staats- peusioneering namen verzamelen qp het petitionnement voor staatspensi-oneering. Er wordt namelijk tot de m en-sc hen gezegd, als zij teekenen en staatspensio- neering ingevoerd wordt, zij dan van het zegeltjes plakken af zijn. Hetwelk natuurlijk niet waar is. Wij weten niet of de propaganda in het Zuiden met eerlijker middelen aal worden gevoerd. Wij. vertrouwen' van wel. Dorh mocht men iemand onverhoopt l.maf dit argument op het dale-vallen, dat 'men ,lan ,zich niet late overhalen, d a a r o m ta teekenen. Want, of men teekent of niet, het .zegeltjes plakken blijft. En stoatspensioneering 't is reeds herhaaldelijk aangetoond - is zedelijk onver ledigbaar en ongeoorloofd. De financiën der gemeenten. De heer A. R. Veenstra,, gemeente-secre taris van Amersfoort, wijst in een arti kel over het crediet der gemeenten op de noodzakelijkheid om te voorkomen;, dat de gemeenteraad tot maatregelen be sluit, waarvan achteraf blijkt, dat de daar uit voortvloeiende 'kosten niet dan -zeer bezwaarlijk kunnen worden gedekt, en nog erger, dat die maatregelen niet meer teniet kunnen worden gedaan. Een drietal maatregelen zijn noodig In d© eerste plaats zal de verhouding tusschen raad en burgemeester en wet houders moeten worden gewijzigd. De raad kan en mag niet meer het lichaam {rijin, dat de volle bevoegdheid heeft ieder oogenblik en los van de begrooting maat regelen van finaucieelen aard t.e nemen, die de begrooting en dus de financiën! in de war kunnen sturen. Dei raad lean niet bij machte worden geacht de finan ciën te kennen en op elk tijdstip te over zien. Dat kan hij hoogstens dan, wanneer hij wordt geroepen 'de begrooting te be handelen en deze aldus wordt samenge steld, dat .zij een goed overzicht biedt. Daarom moet de begrooting een ander karakter krijgen; zij moet meer bindend zijn voor een bepaalde periode, waar binnen ,zij: niet daar in bijzondere gevallen wijziging kan ondergaan en dan nog slechts met inachtneming1 vara bepaalde voorschriften. In de tweede plaats zal daarom de tmanciëele administratie der gemeente- huishouding naar een geheel ander be grip moeten worden opgetrokken. En in de derde, plaats en dit houdt verhand met de. beide vorige punten ral het booge-r toezicht anders moeten worden .geregeld. Het is hier niet cle .plaats deze punten nader uit te werken. Mijn doel gaat thans in andere richting. Maar wie het crediet- vraagstuk wil behandelen, z;al zich van deze en nag; meer andere punten terdege rekenschap moeten geven. Want ztal het credietvnakgjstuk' kunnen worden opgelost, duurzaam opgelost, dan moet vast staan, dat het beheer der gemeente- fmanciën ,zoo deugdelijk mogelijk is. in gericht. Thans zal ieder ingewijde moe ten erkennen, dat dit nog; niet het ge val is. Het is misschien te sterk uitgedrukt, maar ik voel neiging om te zeggen: het beheer is veronachtzaamd, omdat het red middel belastingverhooging steeds bij de handwas. v He Klokkenberg. Mei a.s. viert de Chr. Kweekschool 7L1 Klokkenberg te Nijmegen haar •ta geboortedag. Zij werd opgericht mei 1846 als Chr. Normaalschool door enige aanzienlijke Christenen, van welke de namen van den lateren minister Hroggheo, Die Pesters en Fabriciüs' iajn hij .gebleven. Het tegenwoordig bestuur telt onder u0 namen van fis.. A. Pijnacker te\vÜ'V ^'imeSöh J- B. de Beaufort Owtat, e™elS vroeger burgemeester van (oud'l fr ^mit, pred. te Waanel lomj-leerling der school) iorwSiÜ 'S^^Qetm-deiix datum hebben tal van aad ,1 ®cn'. 0111 lale,r °°k jongedochters:, J dez.e inrichting hun opleiding .gei dit» vm <Smi1 llel Chr. onderwijs vele Homi 116611 mogen aanschouwen. d0°r dien Klokkenberg" ons Phr' j 66,11 Sl6raa<i en eere voor Tmr Z: oraerwijs geweest, of zijn het vn^r. 001 oolt een sieraad en Slw.hn S&uoemde Chr. Kweekschool, baar óndeiw^' zi-'n naar het opera- WiTl JS ««W*; in onze om- 816011181 het hoofd der h0 KoeiW !e Wumeldinge den heer 0.1.8. J t. o?1. den onderwijzer aan de *toch het jTf® den heer Kamerman,; grootste aantal barer opgeleiden •zijn .a.an de beginselen dezer Kweekschool getrouw gebleven; al mag echter in dit verband niet verzwegen, dat de statuten der school indertijd rloor een kleine wij ziging clen overgang barer kweekelingen tot de openbare, school hebben, vergemak kelijkt. Doch niet alle. kweekelingen zijn bij het onderwijs gebleven, maar zijn „ver der op" gegalan. Gaat men de namenlijst der oud-leerlingen na„ dan treffen wij er aan met het predicant doctor er voor. Ouder anderen behoort dr. Mansvelt, ge wezen superintendent van het Onderwijs in de Ziuid-Afrikaansche Republiek, tot de oud-leerlingen. Voorts genoten er 'hun eerste opleiding de heeren K. Brants, Inspecteur bij het Onderwijs,, te Leiden, vroeger schoolopziener in het district Goes; Hia;g:e,, hoofd eener Chr. school te Middelburg; ds. T. Kloek te Oudelajndie, en voorts, de predikanten v. Noort uit Amsterdam, dr. Troefetra uit Dwi Haag, Verbrngt, dr. P. Smit, dr. G. Smit, (wijlen) Garage!, Bax, Benders Uit de.Hervormde, wijlen v. Bueren, De Geus en Ploos van Aanstel uit de gieref. kerken. Onder de gedoctoreerde,, ond-erwijsspecialiteiten noe men wij o.a. dr. Bergmans, directeur eener R.H.B.S. en wijlen dr. Raiabe,, directeur van het bekende, instituut Kramers Noor- fhey. Tal van bekwame onderwijskrachten hebben hun weg .gevonden naiar Ned.- Indië en Zuid-Afrika, hetzij, als onder wijzer of als. .zendeling;. Ook wijlen cle heer M-erckens te Vlissingen was een der eer ste leerlingen der school. Deze -school heeft, o-ok nog tal van Rijksambtenaren, Schoolopzieners, leera ren a^i' Chr. Lyceums,, Hooge.ro Burger scholen en Kweekscholen opgeleverd, een leerling bracht 't tot geneesheer, meer dan ,aen bracht hiet tot officier, zelfs tot kapi tein bij het Nederlandsche Leger; een vrouwelijke leerlinge werd -predikants vrouw: mevrouw Maas te Gaping;©; een leerling j» op T oogenblik referendaris -aan 'd-e, Rekenkamer, een werd directeur van Kinderz.org te Middelburg: de, heer H. J. v. d. Sluijis; een, de, heer Govaers,, is kolonel bij het Leger des Ileils. D'och, gelijk gezegd, de overgroote meerderheid kwam in onze Chr. scholen 'terecht, om er .zegen te spreiden, door leer en leven. Ook in Zeeland. D'e namen v. Noppen, Hans, Bokrna, Kloppers, Ligthelm, Die Zeeuw, e.ia. levejj voort in de harten van ouderen en jongeren. En onder de meest vooraanstaande mannen in den strijd voor de Chr. school van onzen tijd, zijn er verschillende;, die hun eerste op leiding aan den Klokkenberg ontving,eto.. Wij, noemen o.a. Brants,, Dre-wes-, Van Wijlen, Oosteriee, Van Bleek. Alteimaal redenen om de Chr. Kweek school te Nijmegen geluk te wenscheu met haar aanstaand jubUé, de comité's, dien zich opmaakten tot. inzameling eener feestgave, voor genoemde stichting voor een, welwillende ontvangst bij vrienden en vriendinnen en oud-leerlingen dier school aan te, bevelen1; en de Chr. Kweek school en haar bekwamen directeur nog een reeks, van gezegende jar'eW toe te wc ncchen. Hier moet nu g;een scheiding zijn tus schen wa.t wijl nu maar noemen zullen „gereformeerden" en „ethisch,en". Deze kweekschool heeft zoo-wel „gereformeer de" 'als „ethische" werkers voor oinize Chr. scholen geleverd. Wij zagen met genoegen in het Eere-Comité zoowel „ge reformeerde" als- „ethische" vrienden plaats nemen. Zij er daarom van alle kan-ten stetun. Een steun,, die het internaat van deze kweekschool ten goede kome. Gelijk men weet i:s- dqzie school al de jaren van haar bestaan op internaat (in wonende leerlingen) aangewezen geweest. In klimmende mate, -zal dit bij d-e komende veranderingen in de opleiding' en de sta gende behoefte pan onderwijzers, het geval blijven. Ieder weet derhalve, waarvoor hij geeft. Zij er dankbare gewilligheid De aardbevingen in Zuid-Amerika. 'Uit Valparaiso worden enkele inte ressante! bijlzorwlerihedien gemeld over de zware aardbevingen, die kort ge leden in Zuid-Amerika, zijln gevoeld. Men fhbudt heit er voor, dat dezie be vingen veroorzaakt zijd door „zettin gen" in het Aindesgeberg-te. Duizen den Indianen baden dag en nacht en hielden godsdienstoefeningen om den toorn der vulkanen af te wentelen. Vooral geschiedde dit aan den voet van den yillarica-vulkaan (Chib), die bij de inboorlingen den naam hieeft van „Slechten (Duivel". Groote hergen in het Andes-gebied zonken gemiddeld 160 voet. Een .ge bied! van zeven vlerk. Enig. mijl in 'bet dal van. de Eancura-rivier verzakte circa 3 voet. Een bergtop tusschen de rivieren Lafence en Pallium zakte 45 M., zóó, dat toppen er achter, die vroeger niet te zien waren, thans kun nen worden waargenomen. De zwaarste schok mei voor op 8 December tegen middernacht (pl. tijd). Mijlen in het rond1 om .Valparaiso vernielde een 'horizontale- schok de bedden. De volgende Schok was verticaal en zóó hevig, dat houten hui zen er door werden losgerukt van hun fundamenten. Stevige gebouwen kwa men !er een eind' door pit htet lood te staan. Uit de vulkanen Villarica en Llaima schoten flikkerende vlammen honderden meters opwaarts. Hulp aan Oostenrijk. De Entente schijnt nu toch eindelijk Oostenrijk eens daadwerkelijk te zullen ig-aian helpen. Een door den Engel,schera gedelegeerde van de commissie van herstel in Oosten rijk ingediend voorstel houdt n.l. in, dat, de geallieerden aan de Oostenrijksche re- geerittg -een crediet van 250 millioen dol lar, t-e verdeel,en over vijf jaren, zullen toekennen. Dit nieuwe crediet heeft niet enkel ten doel, aan den noodtoestand tege moet te komen, doch het zal de regeering de middelen verschaffen, zich zelf te hand haven en den landbouw cn de industrie te herstellen. Volgens het opgestelde schema, zal de Oostenrijksche regeering zich bereid moe ten verklaren, een imitergeallieerde con trole toe te staan, -en zich verplichten, hare 'uitgaven op ingrijpende wij.ze in' te krimpen. Korte Berichten. Me tax an, id1© nieuwe Grieksche gezant in Rome, vroeger gezant in LiOniden, zal heden door koning Victor Emanuel ontvangen worden ter over hand! ging van. zijn geloofsbrieven. Ita lië is aldus de eerste geallieerde, die het regime van koning Constantijii er kent. De landverhuizing over Antwer pen neemt toe. Vorige week zijn twee booten vertrokken naar New-York, (Jje respectievelijk 500 en 960 landverhui zers aan boord hadden. Gedurende bet jaar 1920 zijn over Antwerpen 31.984 landverhuizers ver trokken. Woensdag is van den h-oogen Byzantijnsoben toren van de kathe draal van Westminster een Portugee- sche gravin naar beneden gesprongen. De ongelukkige, die aan zinsverbijste ring leed,, was op slag dood. De .Duitsche ministers van fi nanciën zijln ter bespreking van den toestand vooral in verband met de ambtenaren-salarissen te Berlijn bij eengekomen. In een interview zeijdte dr. Worth 'den eenigen uitweg te zien in het heffen van nieuwe belastingen. De onidierhlandelingen om een nieuwen .kabinetsformateur in Frank rijk te vinden .zijln in vollen gang. Peret, Vivani en Poincaré blijven de meelst genoemde namen. Hef bestuur van den Duitscben hónd van spoorwegpersoneel heeft gis teren met aligemeene stemmen een mo tie aangenomen, waarin de door de regeering aangeboden regeling onaan nemelijk woridt verklaard. De bónd zal pogen door onderhandelingen tot een bevredigend vergelijk te komen. Zoo noodig zal hijj echter voor een staking niet terugschrikken. De Engelsche regeering beeft een ernstig etclheo geleden hij' de jongste tusschentijdsche verkiezingen te Do ver, waar de anti-regeeringscandidaat gisteren gekozen werd met 3000 stem men meerderheid boven den regee>- ringsoandidaat. Officieel© statistieken van de stad Keulen toonen aan, dat van de noodzakelijke melkvoorziening van 68 duizend L. per dag slechts tweederde de stad binnenkomt. Dientengevolge lijden meer dan 10.000 Keulsclbe kin deren aan tuberculose, welk'e oorzaak is van 10 percent der sterfgevallen' van kinderen. 'Naar de- bladen melden, heeft de poststaking zich over g;eheel Oos tenrijk uitgebreid. Verandering distinctieven onderoffi eieren. Naar vernomen .wordt, bestaat het voornemen, in verband met ter zake aan het Département va|n .Oorlog ook met de verschillende onderofficieren- vereenigingem gehouden besprekingen, om jde distinctieven, thans de mili tairen beneden den rang van adjudant- onderofficier aangevende, te vervan- fen door bronzen onderscheidinastee- ens op den kraag van eenvoudigen aard en minder hooge prij'zen dan de thans bestaande gouden en andere galonnen. Hierdoor zouden dus afgeschaft wor den de bekende, monwaistinctieven vóór sergeanten-majoors, sergeanten en korporaals. Verkoop van sterken drank in de 0 n d e r o f f i c i e r e n c, an 11" n e s. In overeenstemming met de dien aangaande ontvangen adviezen der organisaties! van onderofficieren is door den Minister van Oorlog bepaald, dat voortaan volgens hól. stelsel van „plaatselijke keuze" zal worden, beslist of in de onderofficiersoantine van een korps of korpsgedeelte al dan niet sterke drank verkocht mag worden. Dientengevolge zal de verkoop van sterken drank in .een ouderofficiiers- oantine moeten worden gestaakl, in dien de meerderheid der onderofficie ren, waarvoor 'de cantine is inge richt, zich hiervoor bij' een uit te schrijven stemming heeft uitgespro ken. Een dergelijke uitspraak geldt voor minstens één jaar. De comman- deerende officieren zullen door tus- schenko-mst van hunne chefs bericht zendten van de te nemen beslissingen. De crisis. In de gehouden zitting van de Prov. S ta ten -van Noord-Brabant zei de de heer Foppele, de, werkloosheid bespre kend, dat bij' een bezoek dat spreker dtezfer -dagen met hleit gemeentebestuur aan het departement van binnenland- sche zaken bracht, hem werd' ver klaard!, dat men daar verwachtte, dat de economische malaise nog zóó zou toenemen, dlat spoedig 50 a 60 pet. der Nelderlandsche (fabriek's) bevol king door 'de regieering zou moeten gesteund' worden en dat die- toestand nog wel 2 a 3 jaar kon voortduren. Allerlei. Tot directeur van den keuringsdienst t.e Amsterdam is benoemd Dr. A. van Raalte te Dordrecht. De gezondheidstoestand van II. M. de Kio-ningin-Moeider is wederom zoo- gunstig, 'djat geen .bulletins meer ge geven zullen Worden. De 'Minister van Marine a.i. heeft een commissie voor georganiseerd! overleg ingesteld voor het personeel van het loodswezen en voor het per soneel -van de beton-ning en verlichting. Eerste Kamer. ■Onze Senaat behandelde gisteren bet ontwerp van wiet tot vaststelling van een wetboek van Strafvordering. Eerste spre ker was dhr. Lucasse (A.-R.), die zijn vrees uitsprak, dat deze nieuwe wet het prestige v:an die- rechterlijke macht zal doen lijden, o.a- door de voorgeschreven' waarschuwing aan den verdachte, dat deze niet verplicht is te antwoorden) Het zal vaak moeilijk zijn misdaden te achterhalen, vooral wanneer de raads man vrijen toegang heeft tot de verdach te. Ook hadden den kantonrechter geen dingen moeten zijn o.p'gedragen, die tot de taak van den officier van justitie be- ho,oren. T,eh slotte critisieert spr. de regeling van de strafprocedure voor het kanton gerecht. Den tijd van zeven dagen, bin nen welken de kantonrechter moet beslis sen, acht hij veel te kort. 'Ook dhr. v. d. Berg (A.-R.) was een zelfde meening toegedaan, al hoopte ook deze spreker, dat het nieuwe wetboek spoedig in practijk zal worden gebracht. Dhr. Me-ndels (S,. Dj. A. P,.), die het leeuwendeel van den spreektijd voor zijn rekening nam, tapte uit een geheel ander vaatje. Ook hij kwam met critiek, maar uit een eenigszins anderen hoek. Vol gens hem is de positie van den verdach te er slechter op geworden. Hij noemde daarvoor een aantal voor heelden als de uitbreiding van de onmid dellijke aanhouding, de wettelijke sanc- tieneering vait de po-litiebewaring, de ver meerdering van het aantal gevallen, dat preventieve hechtenis mogelijk is, de rech terlijke bevelen tot inverzekeringstelling of invrijheidstelling onder voorwaarden, enz De rechter-commissaris kan volgens den heer Mendels van het inquisitoriale stel sel maken, wat .hij" wil. De persoonlijke vrijheid wordt veel meer dan vroeger be dreigd. Achteruitgang van de Nieren. Een huisdokter verklaart, dat de ergste gevallen van nierziekte gevonden worden bij personen, die te veel hebben gedron ken, te zwaar hebben gegeten en een in spannend leven van haast en drukte ge- leid hebben. Hij vergeleek bij een onder zoek de nieren van een jongen man van 4.0 jaren met die van leen ouden man van 70 jaren. Beiden droegen den stempel van ouderdom. Waarom? Omdat betlevten, dat de jongeman leidde, hem in den bloei van zijn leven nieren als van een ouden man bezorgde. Hoe verduidelijken deze woorden niet al te dikwijls de oorzaak van rugpijn, urinestoowiissen, waterzuchtige zweUin- gen, niergruis, rheumatische aandoenin gen, voortdurende vermoeidheid enz. Nierziekte wordt als te voorkomen be schouwd vergeet dit niet. Vermijd tocht en kou, wees matig met uw eten en drinken, zorg voor de noodige rust, lichaamsbeweging, ontspanning en slaap, en voor geregelde ontlasting. Foster's Rugpijn Nieren PiHen zijn een onschatbare hulp aan de natuur tot onder houd en herstel van de werkzaamheid dei' nieren. Door deze organen hij te staan in hun taak om het bloed te zuiveren, draagt dit erkende niergeneesmiddel veel bij' om de kwade gevolgen van onbedacht zaamheid tegen te gaan. Als de nieren verzwakt zijn, versterk ze dan met Foster's Rugpijn Nieren Pil len. Zijn zij gezond, wees dan zoo ver standig om haar gezond te houden. Foster's Rugpijn Nieren Pillen zijn te Goes verkrijgbaar bij de Paauw Co. en te Middelburg bij fa. C. Schulte Co. a f 1.75 per doos. (41) i Nog een drietal sprekers voerden ver der het woord, maar nieuwe gezichtspun ten openden deze niet, daar zij zich allen met de strekking van het wetsoratwoipj konden vereenigen. Heden komt minister Heemskerk aan het woord, die het scheepje wel in veilige haven zal .brengen. i Toetreding van Vlissingen tot de rij der groote Noordzeehavens? Onder bovenstaand opschrift schrijft prof. dr. R. Heniniig in de te Ruisen ver schijnende „Deutsche Bcrgwei-ks-Zeitrang' een artikel, waarin hij, in de- eerste plaats wijst op de moieilijkhieden die Antwerp,en als havenplaats door de, geschiedenis heen steeds ondervonden heeft van de buiten'- landsche politieke positie v-ain België, om dan vast te stellen, dat Antwerpen en daardoor geheel België lot op hed-en zwaar lijdt door dat de mondingen van de, beide belangrijkste rivieren van het land, de Schelde en de Maa-s, in buitenlandsche handen ,zijn ein daarvan onopgeloste wrij vingen met Nederland het gevolg waren. Tóch heeft Antwerpen zich na den oor log weder o-p gro-otsche wijiz-e ontwikkeld en -zijn beide voornaamste concurrenten Rotterdam en Hamburg overvleugeld. Onder deze omstandigheden krijgt, vol gens het artikel, h-et plan van de uit breiding van de Vlissingsche bav-e'n naast een handels- ook een politieke beteekenis. Vlissingen ,zal zijn goede ligging ten op zichte van de zee en den Rijn zich ten nutte kunnen maken om zich hls con current van Antwerpen te ontwikkelen. Al wordt slechts een deel barer verwach ting; vervuld kan Vlissingen toch een bui tengewone toe-name van zijn h-eteekenis en welstand verwacht-en. Het belangrijk- rijkste voordeel, waarop Vlissingen tegen over Antwerpen kan wijzen, is, dat de van den Rijn komende rivierschepen de open Westerschelde niet behoeven te be varen, mpar door de Zeeuwsche stroo-- men en het kanaal door Walcheren Vlis singen kunnen bereiken. Al beeft Vliss-inigen een minder goede spoorwegverbinding m,et het achterland dan Antwerpen, toch zal reeds, het ver- krijigien van een groot deel van de Rijn vaart voo-r de toekomst van Vlissingen' van groot© beteekenis zijp. Het gevajar, dat Antwerpen van de Vlis singsche plannen vreest is "niet -zoo drei gend, want geheel België, inzonderheid het industriegebied aan de Maas blijft natuurlijk Antwerpen getrouw en even zoo- de met den trein verzonden vrachten. Maar om de beheersching; van het Du.it- sche Rijnachterland zal de verscherpte strijd, die reeds tusschen Antwerpen en Rotterdam ingezet is:, in d-e toekomst tus schen België en Nederland veel voor zichtiger als voor den oorlog worden ge voerd, en in dozen wedstrijd kunnen de Vlissingsche plannen ongetwijfeld als een

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1921 | | pagina 1