\o 87
Woensdag IS Januari 1921
35e Jaargang
Raclames.
feuilleton.
GITH A.
agnes giberne.
(Wordt vervolgd), j
Uitgave van
NaamL Venn- LUCTOR ET EMERGO,
^avnoclicrfï fcft GOGS.
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
lA<NGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No- 11).
Bureau te Middelburg:
riRHA F. P. DHUIJ - L- BURG.
Drukkers
Oosterbaan Le Cointre, Goes.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Aboanemenlsprja;
Prijs per 3 maanden fr. p. post f3,—
Losse nummers f0,0i
Prijs der Advertentie::!
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cen|.
Bij abonnement belangrijke korting.
Bewijsnummers 5 cent.
Grondwetsherziening en Gezag.
De Staatscommissie voor die Grondwets
herziening hieeft zich onthouden van het
doen van principieel© voorstellen. Die van
1912 waarvan minister Heemskerk voor
eer was, kwam zoo ver wiel.
't Gold toen echter een algemeen», nu
slechts ©en gedeeltelijke, technische, her-
ziening.
Indien 't ook ditmaal gekund had, zou
steiliff de quafestie van het gezag en de
souvereinitót daaronder wel zijn opge
nomen.
Nog kort geleden vonden wij in een der
beste R. K. principieele bladen in een drie
star de Volksvertegenwoordiging (tweede
en eerste kamer) aangediend als de wet
gevende macht.
Het is al erg dat in de Grondwet de
Staten-Generaal worden genoemd een deel
van de wetgevende macht, en do Ko
ningen) geacht wordt met 'de beide Ka
mers de rechtens Haar alleen (als Sou-
veresn bij de gratie Gods) toekomende
wetgevende macht met de beide Kamers
der Staten-Generaal te deelen.
Reeds in 1886 bij de toenmalige Grond
wetsherziening waagde de heer De Sa-
vornin Lohman een vergeefsche poging
om ©en andere lezing van het desbetref
fend artikel in de Grondwet te boeken.
Handhaving van de Souvemniteit van den
Vorst.
Dit wil niet zeggen, dat de antirevo
lutionairen de constitutioneele waarborgen
voor onze rechtsbedoeling en wetgeving
zouden willen verzwakken.
Integendeel, zij zouden die eer sterker
wenschen.
Maar dit constitutioneel belang om onze
rechten «i vrijheden te waarborgen heeft
met het vraagstuk der Souvereiniteit niiets
gemeen.
De Koning(in) is souverein bij de gratie
Gods. Uit God vloeit hem dus de regeer
macht toe, en bij de gratie Gods spreekt
de Koning recht door den rechter; en
bij de gratie Gods wordt door den
Koning, behoudens allen band aan de
Staten-Generaal, de wet voor het land
gegevenen bij de gratie Gods bestuurt
de Koning, (eveneens behoudens de con-
tröle van het parlement) het land door
zijn Ministers.
En hiertegenover staat nu de liberale
leer, dat de wet gegeven wordt door een
macht, die deels bij den Koning, deels
bij de Staten-Generaal berust. Een ket
terij, die vroeg of laat, naar destijds reeds
terecht door dr. Kuypeir werd opgemerkt,
uit onze Grondwet moet verdwijnen, wijl
juist in die ketterij staatsrechtelijk schuilt
het beginsel der Revolutie.
uit vrije keus. Waar vrije keuze spreekt,
daar verwerpt zij beide kwaden, gelijk zij
alles verwerpt wat kwaad is.
Maar zoo staat het niet met het kies
recht.
Ds. Knap te Groningen heeft dezer
dagen opgemerkt, en de opmerking is zeer
juist, dat van een vrije keus tusschen
twee kwaden, die beide vermeden
kunnen word en, hier geen sprake is.
Het ©ene kwaad is het stemmen, het
andere is het overleveren van het land
aan beginselen, die buiten Gods Woord
staan.
En ziegt Knap terecht, nu ligt
het feit ter toe dat onze vrouwen in de
meest volstrekte onmogelijkheid verkee-
ren ze blei de te vermijden.
Stemmen zij niet, dan stemmen zij eigen
lijk wèl, want dan geven zij door niet
te stemmen de meerderheid aan de -par
tijen, wier beginselen zij verderfelijk ach
ten. En stemmen zij wèl, dan doen zij
ook kwaad, maar dat niet zoo ver
reikt in zijn gevolgen. Was er nu
maar een derde mogelijkheid; en dan een
goede, maar die is er niet.
Onze vrouwen hebben dus niet te kiie-
.zen tusschen goed en kwaad, maai' tus
schen twee kwaden. En door nu het klein
ste te kiezen, bezorgen zij allicht de meer
derheid aan een partij of een „regeering",
die de gevolgen der revolutie weet te
temperen, of aan die mannen in die Kamer,
welke de. regeering", in de richting kan
trachten te drijven welke door de door
onze partij beleden beginselen geboden
wordt.
Ote vrouw en bet kiesrecht.
Het vrouwenkiesrecht is een afwijking
van ©an onzer antirevolutionaire begin
selen genoemd; en alle antirevolutionairen,
ook hunne vrouwen en dochters stemmen
dit toe.
Maar nu het vrouw<enkiesnecht eenmaal
is ingevoerd, helpt geen tegensputteren
mear. Nu is alleen maar nog noodig te
zorgen, dat de vrouw wordt voorbereid
op de taak om deel te nemen aan de
functie van het kiesrecht, wanneer namens
te Koningin straks alle mannelijke en
vrouwelijke kiezers daartoe worden op
geroepen.
an twee kwaden het minste kwade
kiezen.
»u»dan toch een kwade kiezen. Mag
da-vNeen, dat mag niet, ten minste niet
Nog niet in 't reine.
Men weet, dat de Belgen zeer ont
sticht zijn over de Nieuwjaarsrede van
den Franschen gezant de Margerie, die be
denkelijk veel op ©en Fransche inmen
ging in de Belgisch© huishouding geleek.
Wat de Belgen dan aan niemand anders
dan aan henzelvien te wijten hebben.
De Belgische ministerraad beeft zich
nu Maandag bezig gehouden met dit in
cident. De minister van buitenLandscbe
zaken Jaspar dieled voorlezing van 'n schrij
ven van den Franschien ambassadeur,
waarin deze verklaart, dat hij zich niet
gehouden acht, de door de Belgische re-
geering verlangde opheldering over zijn op
1 Januari uitgesproken rede te geven, daar
de bijeenkomst op de Fransche ambassade
©en volkomen particulier karakter droeg
©n hij in d© mieening verkeerde uitsluitend
voor de Fransche kolonie te spreken, om
dat geen Bielgen waren uitgenoodigd. De
ambassadeur is echter bereid den juisten
tekst van zijn rede aan de Belgische re
geering tie doen toekomen en aan te too-
nen, dat zijn woorden niet de beteekenis
hadden, die mien ©r aan beeft gehecht.
Geen wonder, dat de Belgische pers
over 't algemeen hiermede allerminst te
vreden is.
Gebrek aan brood.
Uit Warschau wordt aan de Msb. ge
meld, -dat Polen voor een zeer ernstige
levensmiddielencrisis staat. Vooral het ge
brek aan brood doet zich gevoelen. In
lange rijen staan de menschen voor de
bakkerswinkels om hun karig rantsoen
in ontvangst te nemen.
Volgens een mededeeling van het de
partement voor voedselvoorziening heeft
Warschau in December in plaats van 60
slechts 6 wagons meel ontvangen.
63)
i i S
v11 ben dan ook besloten Githa met j
'1 ®ede 'e nemen," zeide Lady Cobhani.
f mevrouw daarin kan ik niet
zeide Sir William. „Als een
©hek gezin veiliger is voor een Ka-
Lollard *'oc^ vooV een
.'te11 gij zoudt mij willen scheiden van
Mge,ae lieve Githa? Ach, -Sir Wil-
heiif dacht niet, dat u in mijn droef-
heb f.a°. w,reed VOOT mij zijn zoudt. Ik
semtea'U laatste weken vreeselijk
mis-», te raaar als ik haar geheel moet
te'1: dan zal mij dat het hiart breken."
fflii'ii f-ii"' zeG)s om uwentwil durf ik
zenter,1" •iVet F1 zu'k een groot gevaar
het teZ e Sir William beslist, hoewel
u« treurig gel - -
2te. aandeed.
f te. vv imam nesnsr, noewei
?at^eSelaat van Lady Cobhiam hem
scheiden, Githa gij,
iet mortef i c,"ambrieredegene, die mrj
*£12. teett - die mij dierbaar
stellig f1»^' zal ons schjeiden
laten i„ "'S nu ik alleen en ver-
iea) en niemand mee heb om
mij lief te hebben. 0, het zal mijn hart
breken 1"
Haar woorden werden door steeds lui
der snikken afgebroken, en haar sluier
voor haar gelaat trekkende, weende zij
hevig. Sir AVilliam zat haar angstig gade
te slaan. Githa bleek en kalm, knielde
naast haar broeder, afwachtende wat er
over haar beslist zou worden.
„Lieve Lady Cobham begon Sir
William, een weinig aarzelend.
„Ach 1 gij zijt zeel' wreed, Sir Willi
am." klaagde Lady Cobham. „Gij wilt mij
van mijn eenigen troost berooven."
„Lieve madame ik smeek ik
smeek u
„Niemand meer hm mij te troosten of
lief te hebben," snikte Lady Cobham.
„Als gij slechts met mij naar „mijn
eigen huis wildet gaanpleitte Sir Wil
liam.
„Ik dank u zeer, Sir William, voor uw;
ridderlijke beleefdheid. u zoudt verlan
gen, dat ik de Vrouwe van Cobham
mij zelve in gevaar ?ou begeven, opdat
mijn chambrière des te veiliger zijn zou!"
Zij' hief baar hoofd een oogenblik
trotsch op, en hoog hiet toen weder met
een nieuwe uitbarsting van tranen.
„Ik smeek u, vergeefmij, madame,"
stamelde Sir William, ©enigszins ver
bluft do,or deze beschouwing der zaak;
De arme bevolking krijgt in het geheel
geen brood. Het bericht ,da,t een groot
aantal wagons meel op komst is, heeft
-de stemming niet verbeterd, wijl deze hoe
veelheid slechts voldoende is voor 5 dagen,
en verdere afleveringen onwaarschijnlijk
zijn.
Een Nederlander gemolesteerd.
De „Vorwarts' 'publiceert een schrijven
uit Lübeck, waaruit blijkt, dat in den
Silvesternacht in ©en der voornaamste ho
tels van Lübeck, zich ©en tooneel heeft
afgespeeld, dat waarschijnlijk nog een na
spel zal hebben.
In de feestzaal hadden de feestvieren
den „Deutschland, Deutschland über al
les", laten spelen, en daarbij ook den
consul van Peru, een Nederlandsch staats
burger, uitgenoodigd op te staan.
De 75-jarige oude: heer weigerde met
het oog op de beerschende stemming, hier
aan gevolg te geven, temeer daar er ge
lijktijdig ook gedanst werd. Ook andere
gasten bleven zitten.
Ten tweeden male werd de consul ech
ter door een groep opgewonden personen
verzocht van zijn stoel op te slaan, en,
toen hij het niiet deed, werd hij bij den
kraag van zijn jas over zijn stoel getrok
ken, en liep ook zijn zoon ,di© te hulp
snelde, leen pak slaag op.
Toen de consul ten laatste de zaal
kon verlaten duurden de handtastelijk
heden nog tot in de vestibule van het
hotel voort, tot het door tusschenkomst
eenier dame gelukte dein ouden heer te
bevrijden.
De consul heeft het geval in behande
ling gegeviem bij het Nederlandsch© con
sulaat in Lübeck.
Te veel steenkolen.
Het eigenaardige geval 'doet zich voor,
dat, zooals Parijsche bladen melden, in
enkele mijndistricten een overproductie
van steenkool is, tengevolge van de te
groote aanvoeren uit Amerika, Engeland
en bet Rijngebied en het stopzetten van
den arbeid in verschillende industrieën.
De directie van de mijnen te Epinae
beeft dan ook het besluit moeten nemen
de mijnen één dag per week niet te doen
werken. Het Zelfde is het geval te Saint-
Etienne, waar reeds 50.000 ton steenkolen
liggen waarvoor men geen afzetgebied
kan vinden. Ook te Cros is ©en beperkte j
werktijd ingevoerd. j
Ziehier reeds de gevolgen van de dwaze j
Fransche politiek ten aanzien van Duitsch- i
land. Dit land moet maar voortgaan met j
geweldige verliezen kolen aan Frankrijk
te leveren, terwijl nu blijkt, dat men er
daar ten laatste geen raad mee weet.
Zoo vergroot men de toch reeds enorme
economische moeilijkheden.
Welk 'een verdwazing geeft onze tijd
ons toch te aanschouwen!
De reis van de Valera.
Nog steeds verkeert men in het duister
over de wijze, waarop de president der
Iersche republiek de Valera uit Amerika
in Ierland is aangekomen. Volgens de
jongste berichten dienaangaande uit New- j
York zou de Valera 't grootste deel van
zijn reis aan boord van ©en jacht, dat
aan de Iersche republiek behoort, gemaakt
hebben. Het laatste deel van het traject
werd echter per watervliegtuig afgelegd.
In het geheim den 21sten December
uit New-York vertrokken scheepte de Va
lera zich buiten de Amerikaansche ter
ritoriale wateren, d.i. meer dan 100 K.M.
uit de kust, op het jacht in. Kort daar
op ontmoette men een Engelschen krui-
„maar u weet het is uit vader
liefde."
Alfgaï fluisterde toit Githa, en zij sprak
plotseling
„Vader, ik zou gaarne met Lady Cob
ham naar Sterborough gaan, als u het
mij wilt toestaan."
„iKjnd, het is voor u gevaarlijk daarheen
te gaan," zeide Sir William ernstig, „Gij
weet dat zoo niet. Het is een Katholiek
gezin, en gij moogt het schijnsel van uw
lantaarn niet verbergen."
„Ik ben dat niet van plan, vader."
Een licht glinsterde zacht in haar oogen,
terwijl zij sprak. „Ik geloof, dat het mijn
plicht is daarheen te gaan."
Sir William stond op, en liep met
ge jaagden tred door de kamer.
„Is het uw plicht," mompelde hij ein
delijk. „Ik weet niet, of het werkelijk
zoo is."
„Waarlijk, vader, het is mijn plicht bij
Lady Cobham te blijven, aan wie ik zoo
veel verplicht ben, en die Lord Cob
ham bij zijn laatste vertrek in mijn bi-
zondere zorg aanbeval."
Nog snikkende verliet Lady Cobham
de kamer. Alfgar hief zich' op, een roode
vlek op iedere wang.
„Ik weet niet wat ik raden moet, want
ook ik zou niet gaarne .zien, dat Githa
zich onnoodig in gevaar begeven zou;
ser, maar de kapitein van het jacht ver
klaarde, dat hij een gewoon pleiziertochtje
maakte.
Op ongeveer 30 K.M. van de kust van.
Ierland kwam ©en watervliegtuig den pre
sident overnemen, die te Multon-Island,
ongeveer 8 K.M. van de kust van het
graafschap Clare den 29sten December
aan land gezet werd.
Hoe hij vandaar Dublin bereikt heeft, is
nog niet bekend.
Klinkende cijfers.
De „Daily News" geeft cijfers over de
kosten van de verschillende bezettingsle
gers aan den Rijn sedert den wapenstil
stand.
Het Britsche leger heeft gekost
52.000.000 p. s-t., bet Amerikaansche
263.000.000 dollar; het Fransche
2.000.000.000 francs; het Itaüaansche
15.000.000 lire; het Belgische 315.000.000
francs. Als men deze bedragen in mar
ken moet omzetten komt men tot schrik
barende cijfers. Duitschland heeft niet
minder 'dan 2.351.000.000 moeten betalen,
iets minder dan 10.000.000 p.st. en de
rest van de schuld hoopt zich op en
moet nog bij dit ontzaglijke bedrag wor
den geteld.
Zoo brengt men opzettelijk de finan
ciën van Europa, die toch reeds zóó zwaar
geschokt zijn, dat niemand weet, hoe het
evenwicht te herstellen, nog in hopeloozer
toestand.
Wanneer' zal men toch eens beginnen
met alvast de onnoodige uitgaven na te
laten? En onnoodig is zeer zeker zulk
een reusachtige bezetting van het Bijnge-
bied.
Gala-uniform.
Roda-Roda ,de bekende Duitsche essay
schrijver, publiceert in het „Berl. Tagebl."
een reeks van kleine schetsen, „Op de
puinhoopen" getiteld. Een er van, „Ge
sprek in den trein", laten we hier volgen-
„Ik reis nu al vier, vijf weken op de
puinhoopen van het oude Oostenrijk."
„Gij zijt niet te benijden, Rodade
gruwelijke treinverbindingen, de vuile ho
tels
„Men qjoet van Einstein leeren, me
vrouw, ©en anderen maatstaf aannemen
voor zijn oordeel en dan vindt men trei
nen en hötels opperbest. In het vierde
oorlogsjaar was ik jusqu'aü dela de Mi-
trowitza en moest naar Rovreit. Dat duur
de veertien dagen. De hótels! Geen is
zoo goed ontsmet als toen, in den herfst
van 1914," de doodenkamer van het cho-
lerahospitaal te Sanok
„Hebt gij daar overnacht?"
„Met Franz Molmar."
„Gruwt gij nu voor niets meier?"
„Stellig. Gisteren in Tarnow heb ik een
hongerigen Oostenrijkschen generaal ge
zien in ©en verscheurde gala-uniform.
De grijsaard had verlof gekregen de uni
form te dragen, omdat hij geen andere
kleeren meer bezat".
De werkloosheid in Frankrijk.
Men kan op het oogenblik zieggen, dat
van de Fransche automobielindustrie 30
pet. stil ligt. Voor de kleedingindustrile
is bet weinig minder. Voor bouwvakken
is het even erg; in het metselbedrijf ligt
40 pet. stil, bij de timmerlieden 62 pet.
Wanneer men de statistieken nagaat van
het departement vain de Seine over de
maand December, dan blijkt, dat de plaat-
singsbureaux niet minder dan 82.000 aan
vragen voor plaatsing hebben, tegen 53.000
in dezelfde maand van het vorige jaar.
Maar terwijl verleden jaar nog 15.000 een
maar denk eens, vader, aan Sir John,
of hij tevreden zou zijn, als zijn vrouwi
zoo dooi' ons verlaten werd."
„Ik weet het niet," herhaalde Sir Wil
liam treurig. „Kinderen, gij weet geen
van beiden, hoe groot het gevaar is."
Zij meenden, dat zij het wel wisten,
en wisselden een blik van verstandhou
ding. Githa voelde zich1 zoo geheel zonder
vrees zoo bereid om zelfs "in den dood
te gaan; evenals vele anderen m dagen
van vervolging, verlangde zij iets voor
haar Meester te doen. Bij dit verlangen
kwam ook nog de wemsch om Margaret
te zien. Zij had Lady Cobham lief, maar
Margaret bekleedde de eerste plaats in
haar hart. En deze zelfde gedachte deed
Alfgar zonder dat hij het zich beken
nen wilde onwillekeurig stemmen voor
het plan, om naar Sterborough te gaan.
„Ik wilde, dat ik zelf gaan kon," zeide
hij ernstig. „Vader, denkt u, dat ik sp'qe-
dig weder .beter zal zijn?"
„Waarlijk, Alfgar, het is lang geleden,
sinds ik met den heelmeester gesproken
heb; maar vele weken geleden begreep!
hij niet, waarom gij niet spoediger beter
werat."
„Spoediger 1" Alfgar viel op zijn kus
sen terug en bracht de hiand aan het
voorhoofd, waarop gropta droppelen van
uitputting te voorschijn kwamen. „Ik word
Altijd in huis.
De ontsmettende, verzachtende en hoo
iende eigenschappen van Foster's Zalf
maken deze onmisbaar voor huiduitslag,
kloven, huidvlekken, eczema, psoriasis, en
de verschillende vormen van aambeien.
Spoedige aanwending brengt weldra baat-
Houdt Foster's Zalf altijd in huis; prijs
f 1.75 per doos, alom verkrijgbaar. (9)
plaats konden vinden, is het getal ge
plaatste werklieden thans op 11.000 terug
gevallen. Vooral de groep van ongeschool
de werklieden lijdt zeer onder de crisis.
Merkwaardig is het feit, dat het dienst-"
boden vraag stuk er voor een goed deel
door is opgelost. Terwijl nog kort ge
leden geen vrouwelijke werkkrachten wa
ren te vinden ,zijn er thans niet minder
dan 5200 vrouwen, die ©en plaats zoeken,
als dienstbode, terwijl er slechts 3000
aanvragen zijn. Een dergelijke toestand!
heeft zich in jaren te Parijs niet voorge
daan. i
Korte Berichten.
Volgens bericht uit Washington zul
len de Vereenigdte Staten zich uit den
gezantenraad terugtrekken.
De Britsche legatie heeft verordend,
dat alle Britsche vrouwian en kinderen
onverwijld Perzië zullen verlaten, zulks
in verband met de aangekondigde terug
trekking van de Engielsche troepen uit
Noord-West Perzië.
Volgens bericht uit Constantino piel
zouden de Grieken voornemens zijn, over
het gebeele front tot een offensief tegen
de Turken over te gaan.
Naar uit Napels geméld wordt, ont
wikkelt de Vesuvius weer ©enige activi
teit. Eenig gevaar schijnt echter voorioopig
niet voorhanden te' zijn, zoodat talrijke
bezoekers den berg bestijgen om van deze
uitbarstingen getuig© te zijn.
Thans is officieel vastgesteld, dat
het huwelijk tusschen kroonprins George
van Griekenland len prinses Elisabeth van
Roemenië den 25en Januari te Boekarest,
•en dat tusschen kroonprins Carol van
Roemenië ©n prinses Helena van .Grie
kenland op 'denzelfden datum in Athene
zal worden gesloten. De beide huwelijks
plechtigheden zullen precies op hetzelfde
uur in de beide hoofdsteden plaats heb
ben.
In de Fransche Kamer raakten twee
afgevaardigden (Leon Daudet en een com
munist) met elkander handgemeen. Ze ga
ven elkaar rake klappen in het gezicht.
In 1920 .zijn in het Roergebied met
steun der regeering 3000 mijnwerkers
woningen gebouwd. In dit jaar zullen
er 6000 gebouwd worden. In vredestijd
werden er echter 8000 mijnwerkerswoniin-
gen gebouwd.
Te Parijs liep het gericht, dat Lé-
nin dood zou zijn. Het bericht is nog
niet bevestigd. Wel luiden sommige tele
grammen, dat hij zoo ernstig ziek is, dat
verscheidene specialisten zijn ontboden!.
Alle plannen om de aanvaarding van
het presidentschap door Harding, feestelijk
te vieren zijn op verzoek van Harding;
opgegeven.
Geheel Podolië is in opstand. Hevige
gevechten .zijn in de omgeving van Ka-
menetz tusschen de boeren en roode troe-
pen aan den gang. Door deze laatsfeni
den laatsten tijd niets beter geloof ik,
en ik verga van verlangen oim bij Lord
Cobham te komen."
„Gij zoudt de reis niet kunnen doen,"'
zeide Sir William, doelende op zijn ver
langen om naar Sterborough te gaan.
„Neen; maar als ik slechts een weinig
sterker was, zo uik d© reis wel volbren
gen. Githa, ik ben vermoeid."
Hij sloot zijn opgen en lag stil, geheel
uitgeput door het lange gesprek.
„Hij is weinig vooruitgegaan", zeide
Sir JVilliam, zuchtende. „Ik denk, dat
ik hem mee naar hiuis naar zijn moeder
moet nemen orni aan te sterken."
„Denkt u, dat hij de reis zal kunnen!
doorstaan, mijn vader?" vroeg Githa wei
felend.
„Zeker," mompelde Alfgar. „Daar ik
niet met Lady Cobham kan mee gaan
wil ik maar liefst z;op dicht mogelijk bij
Lord Cobham gaan en daar hij naar
het Westen gaat
„Gij hebt genoeg gesproken," zeide Gi
tha, daar zijn lippen wit werden. „Vader,
vindt u het dus goed, dat ik met Lady:
Cobham naar ,Siterboroughi ga?"
„Ik zal er eens over denken," zeide
Sir William voorzichtig. „En als het nu
werkelijk uw plicht is
