!\o 11
Woensdag 13 October it 1360
35e Jaargang
Middelburgsche huizen-namen.
Uitgave van
de hi a ami. Venn. LUCTOR ET EMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No. 11),
Bureau te Middelburg::
FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG.
Drukkeïs
Oosterbaan Le Coin1 tie, Goes.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKlEN WERKDAG.
Abonnemientspriif?:
Prijs per 3 maanden fr. p. post f3,
Losse nummersf0.06:
Pr ij's der Advertenitiën:
14 regels f 1.20, elke regel mteer 30 cent.
Bij! abonnement belangrijke korting.
Bewijsnummers 5 cent.
Het valt levenzeer te bewijzen, dat de
hedendaagscbe maatschappij zich met hare
betóngsbelling, zelfs met zekere voorlief
de, tot het oude wendt, als dat zij alles
wat oud is minderwaardig acht, verwerpt
en zich liefst op het allernieuwste werpt.
Voor beide meeningen zijn getuigen.
Laten we ons bepalen tot ©ene, zich
in ons midden openbarende sympathie voor
het oude.
Als ge in dit jaar 1920 met opmerk
zaam oog Middelburg doorwandelt, dan
zal het wel duidelijk blijken, dat, althans
naar de Uiterlijke verschijnselen te oor
doelen, in onze Provinciale hoofdstad toe
nemende waarde wordt gehecht aan het
verleden.
Middelburg's oude geschiedenis spreekt
uit 'de restauratie van menigen fraaien
gevel ,aan welker herstel reeds jaren ge
arbeid wend, en dit jaar in 't bijzonder
door bet veelvuldig hergevlen van de oude
historische huizen-namen.
Indien men weet dat onze hedendaag-
sche wijkvierdeeling, met letters en nom-
mers, eerst dagteektent van de invoering
van het kadaster, dus eerst van het einde
der achttiende leeuw, dan zal men lichtelijk
de gewoonte van het do open der huizen
kunnen begrijpen.
De naam op het huis van voorheen was
niet alleen leien stukje poëzie, dat verband
hield met het geloof, de herkomst, het
bedrijf of de bestemming van den bouwer,
maar het idienide ook tot omderscheidings-
teeken.
Tot in onzen tijd leefden de namen
van enkele huizen, van geslacht tot ge
slacht voort. Ieder inwoner van Middel
burg kent „de Roode Toren" en „det Steen
rots". Ieder wist en weet wiel waar „de
Drie 'Spuiten" en bet „Melkboerinnetje1"
te vinden zijn.
Maar het waren slechts enkele.
In 1904 werd door het Zeieuwsch Ge
nootschap der Wetenschappen een boek,
100 bladzijden in kwarto-formaat, uitge
geven, opgevende de oude huizen-namen;
Het was samengesteld door wijlen den
heer M. Fokker, destijds gemeente-ontvan
ger, en verzameld uit oude koopbrieven,
acte-stukken, of persoonlijke herinnerin
gen. Die uitgave trok destijds weinig de
publieke aandacht.
Totdat in het voorjaar van 1920 een
tweetal ingezetenen op eene in 't oog val
lende wijze de oude namen op hunne
woningen deden herlevien. Dat trok de
aandacht en vond navolging bij tientallen.
En voor 't oogenblik maakt de vraagwel
ken naam zou mijn huis hebben, een
niet onbelangrijk deel uit van de onderlinge
conversatie, en de weinig opgemerkte
naamlijst van 1904 bewijst daarbij goede
diensten.
Men gevoell en daarom belangstelling
'die letters en cijfers zeggen niets, maar
dien naam, dat opschrift, die spreuk, dat
jaartal zelfs, zeggen ons dat ook steenen
spreken kunnen.
Tal van namen zijn door den tijd ver
loren gegaan of ons onbekend gebleven,
maar op de velen, die hervonden zijn,
en voor ons bet verleden dolen herleven,
te wijzen, kan geen ondankbare taak zijn.
Het zal wel nauwelijks herinnering be
hoeven, dat Middelburg's bouw dagteekent
van de elfde eeuw en de Hervorming
van de zestiende eeuw. En eveneens zal
het wel voldoende bekend zijn, dat op
denzelEden tijd de overgang na lang
durig beleg plaats had van de Grafe
lijke regaering tot die der Staten. Deze
twee historische feiten splitsien de geschie
denis van Middelburg in twee deielen.
Aan die feiten gedachtig zal het wel
niemand kunnen verwonderen, dat bij het
noemen der huizen zooveel aan heiligen
is gedacht.
Rondom de (talrijke kloosters in bet oud
ste deel der stad vond men ievtenzeer
straten-namen als huizen-namen aan hei
ligen gewijd.
St. Jan en St. Jacob, St. Andries en
St. Adriaen, St. Nicolaas en St. Petrus
en zoovele andere heiligen zijn devotelijk
gedacht. Hun werd leere gebracht en. zij
werden aangemerkt als beschermheiligen
van huis en bewoners.
Dat ook het comischie in die naamge
ving van onze Katholieke vaderen niet
ontbrak, moge blijken uit den naam St. Jan
en den Hopzak. In de oude poelen van
de vest liet blijkbaar een vijand van cri-
tiek een huis bouwen, dat hij den naam
gaf „Niets zonder God". De dagteekening
is 1592 en in den gevelsteen liet hij dit
advies beitelen:- (Schuitvlotstxaat N 208.)
„Die bij de wege timmert, die heeft veel
berecht,
lek pryse hem Idie siet en met verstande
segt
In de oude feste ben ick gefundeert,
Bost ick of scheur ick niemant en deert,
Gaat wel of qualick ick sal 't vreucht of
lyde,
't Sy u verhoelt in Godt verblijden."
En ook spreekt het vanzelf, dat Jonas
in den walvisch niet ontbrak.
Het was 'wel juist gezien van de Katho
lieke Kerk der Middeleeuwen,, dat zij zoo
groote waarde heeft gehecht aan Paulus'
bekeering, dat aan dit feit een herden
kingsdag is gewijd. Paulus, de Heiden-
Apostel, de eerste Zendeling in Europa,
heeft meer dan iemand gedaan voor de
uitbreiding van het Christendom. 25 Jan.
is de gedenkdag. In onze oude* almanak,
die op Nieuwjaarsdag ten plattenlande
door den veldwachter met ©en zegen-
wensch werd gebracht, en door de moe
der des huizes 365 dagen in de schuif
van de tafel werd bewaard tot algemteem
gebruik, daar kunt ge met roode letter
dien gedenkwaardigen dag vinden. 25 Jan.
was bovendien voor Middelburg een her-
inneringsdag. Op dien dag in 1568 werd de
Abdijkerk en toren door brand verwoest.
Het kan ons bij die wetenschap niet be
vreemden, dat zelfs twele huizien geheeten
zijn Paulus' bekeering.
Alleszins godsdienstig was al de eenwen
door, zoowel in den Protestantschen als
in den Katholieken tijd de reputatie der
oude stad met hare drie Parochie- en
vier Kloosterkerken, en na de zestiende
eeuw middelpunt van bet Calvinistische
Walcheren. Is het daarom, dat bet hei
lige getal „drie" zooveel, ook in huiz'en-
namen, gevonden wordt?
Men vindt drie mollen en drie hollen,
drie kerken en drie klerken ,drie Moria
nen en drie Indianen, drie tonniekens en
drie gistpotten, drie rozen en drie bomba
zijnen, drie duiven en drie tentvogels en
zooveel meer.
Waar is het einde?
Met den overgang van de Spaansche
tot de Staatscbe zijde, en van het Katho
licisme tot de Nieuwe'leer, wierd het mid
delpunt van liet leven, geestelijk zoowel
als stoffelijk, verlegd. De Oostkerk, zeld
zaam juweel vain Protestantschen kerk
bouw wordt een nieuw centrum van geies-
telijk leven, len de Oostpunt wordt centrum
van het zich sterk ontwikkelend bedrijfs
leven. Van het Oost-Indische huis tot de
West-Indische pakhuizen, langs beide
kaaien, werden de aanzienlijke huizen niet
monumentale gevels gebouwd, 'die. ons den
-bloeitijd van handel en scheepvaart her
inneren. De religieuste namen der huizen
worden nu vervangen door die ontleend
aan bedrijf of positie van den bewoner,
of aan de planten- of dierenwereld.
De scheiepvaart wordt vertegenwoordigd
door ,yde Rogge" of de bloeiende handel
door de vele landen en steden waarmee
relaties bestaan. Deneniarkten en Dender-
monde, Dieppe en Brussel, Gent en Lier,
's Hertogenbosch en Hulst Frankfort len
Antwerpen.
Aan Iden aanvoer van buiten herinneren
ons de namen: het suikervat, de hout
tuin en de zeildrager, en aan de fabri
cage van binnen: de meeJbaal, het bier
vat en het azijntonnetje.
Het spreekt vanzelf, dat onderscheidene
van die inamen niet meer accoord gaan
met onze begrippien. Zoo denken we on
willekeurig bij het lezen van namen als
„Mol" en „Salamander" aan dieren. De
overlevering zegt, dat mol ook gebruikt
werd als .naam voor een klein kanaal,
bestemd tot afvoer van water uit den
spuiboezem, en dat de salamander, gelijk
de sierpentijn, leen soort geschut ter ver
dediging was.
Ook is het duidelijk, dat vele oude
namen in onze samenleving gelen plaats
meer zouden kunnen vinden of tot bespot
ting strekken. Menige naam zou te zeer.
afwijken van de hedendaagsche bestem
ming of te zeer uiteenloopien met de positie
van den bewoner om te kunnen herleven.
Immers, een gebelel-omthouder zon niet
wenschen te wonen in ©en huis dat „de
Brandewijnketel" genaamd wordt. Een
dames-modemagazijn zon niet wenschen
te letaleeren in „Het wilde varken". Een
magazijn van levensmiddelen kan zich niet
presenteeren als: „de bont in de pott";
en 'een Notaris of Bankinstelling zou niet
begeeren gevestigd te zijn in ,,'t Hoofd vol
muizennesten".
Ook de legende heleft zich om de Middel
burgsche huizennamen gekronkeld.
Bij overlevering is het verhaal bekend
van een brief aldus geadresseerd
Dezlen brief te bestelte,
Tusschen den hemel en de helle,
Bij dominé Plevier
In 't Vagevier.
Dit verhaal moet zijn merkwaardigheid
ohtleenen aan dri e huizen-namen. Het
middelste, het Vagevier gieheeten, en be
woond door ds. Plevier, was wederzijds
geflankeerd door den Hemel en de Hel.
De geschiedenis geeft daarvoor geen enkel
bewijs.
Maar ook goede, wijze raadgevingen ont
breken niet, evenmin als onvergankelijke
waarheden, geldende voor alle tijden.
Zoo kan men lezen,,'t Einde zal den
last dragen", of „Wacht u voor den slag
van den molen", of „in den grootsten
voorspoed behoeft men den besten raad".
En bij het opschrift „de wereld vol
ci'uys", zegt ongetwijfeld ook het thans
levende geslachtAmen.
M.
de K.
Elias Anne Borger.
Gisteren 12 October was 't honderd
jaar geleden dat „Borger", de bekende
dichter van het gevoelvolle in vele talen
overgebrachte „Aan den Rijn" overleed.
Hij werd 26 Februari 1784 te Joure
geboren en was de zoon van een een-
voucligen kuiper. Reeds als knaap ver
toonde hij wat hij eens. worden konwant
menigmaal stond hij in een ton en „preek
te" voor de knechts in de kuiperij zijns
vaders. Toch ..was hij' volstrekt niet een
■saiaie Piet; in spelen en stoeien gaf hij
zijn jeugdigen dorpsmakkers niets toe; in
knikkeren en dammen blonk hij boven
'hen uit; evenzeer in zwemmen en schaat
senrijden. Vroegtijdig echter- moest hij
Kiede voor het gezin gaan verdienen, waar
toe hij bij een gpud- en zilversmid in
de leer werd gedaan. Dot strookte echter
geenszins met .zijne neigingen. Zijn vroe-
!g(e.re onderwijzer Homstra, zijn leeraar ds,
Schlikker te> Langweer en de notaris Van
den Arker te Joure ontfermden zich over
hem, .zoodat hij op zeventienjarigen leef
tijd ingeschreven kon worden als lid der
theologische faculteit te Leiden, waar hij
met eene beurs begiftigd werd. Zes ja
ren later* promoveerde hij op eene dis
sertatie over Paulus' brief aan de Gala-
tiërs. De kosten der promotie werden door
curatoren gedragen, terwijl de stedelijke
regeering hem een gouden medaille ver
eerde.
Nu stond de kansel' voor hem open.
Maar de hoogeschool wilde hem niet af
staan. Aanstonds volgde eene benoeming
tot lector in de uitlegkunde van het Nieu
we Testament, na vier jaar veranderd in
een buitengewoon en wederom drie jaar
later in een gewoon hoogleeraarschap. In
1817 verwisselde hij van faculteit, door
het onderwijs in het Grieksch en de alge
meen© geschiedenis op .zich te nemen.
Het Handelsblad schrijft van hem
Een jaar te voren was hij lid geworden
van het Koninklijk Nederlandsch Instituut,
voorlooper van de Koninklijke Academie
van Wetenschappen. Twee malen zag: hij
zijn geleerden arbeid door Teyler's God
geleerd Genootschap bekroond; het gold
eene verhandeling' over het Mysticisme,
en eene bestrijding van Eberhard's mee
rling;, thans wederom door tal van onder
zoekers voorgestaan, dlat het Christendom
zijn oorsprong vond in begrippen van
Alexandrijnsche wijsbegeerte en Joodschen
godsdienst. Ook de Maatschappij, van We
tenschappen te Haarlem deed hem twee
Malen de eer eener bekroning, toekomen.
Doch ook buiten de geleerde wereld was
izijin naam roemvol bekend. Hij was een
Uitmuntend kanselredenaar. Destijds ver
vulden de boogleeraren der theologische
faculteit met elkander ééné predikanfs1-
plaiats in de stad hunner inwoning, en
traden dus geregeld, buiten den vacantie-
ftijd, om beurten des (Zondags op. Natuurlijk
waren zij bevoegd buiten dezen voorge
schreven dienst ook elders te preeken.
Zoo kreeg Borger ook dezen lieven wensch
vervuld.
Niemand minder dan ,zijn ambtgenoot
Van der Palm, die 'zelf schitterend in
praktijk bracht hetgeen hij over de ge
wijde welsprekendheid doceerde, getuigde:
„Indien Borger soms dwaalt, hetzij in
keuze van woord of uitdrukking, hetzij
in standpunt of behandeling' van zijn on
derwerp, men moet Borger zijn om aldus
te kunnen dwalen. Men miatiige zich dan
niet licht het vonnis der ,beoordeeliug>
'aan over hetgeen men in hem laakbaar
acht, en bekenno ook daarin den,zelfden
'geest, die in. zijn hoog© en edele vlucht
ons met zich ten hemel voert."
En van ,zijn geschriften getuigde hij
van „de vonken van vernuft, die in zijn
werk schitteren, de trekken van schran
derheid en scherpzinnigheid, die er zelfs
te, overvloedig in voorkomen, de verras
sende wendingen, het diep roerende, het
'aangrijpende zijner uitdrukking, zijn ver
wonderlijk talent om de ziel te schokken
en te verheffen".
Gelijk hij in de collegezaal vloeiend
Latijn sprak, .z'oo was hij eveneens be-
heersoher .zijner moedertaal.
Bij de promotie van zijn zoon in 1840,
die in de voorrede zijner dissertatie vol
■hartelijkheid den reeds lang verscheidene
herdenkt, heeft prof. Ter Haar vader en
zoon beiden gehuldigd. Dien eerste gedenkt
hij als' redenaar, van Pinkstervuur om
blonken; en als den dichter, wiens zan
gen niet zullen sterven, vooral niet die
eene .zang
Want wie, p grijze Rijn, doolt langs uw
[o overdreven,
Hoort niet itt 't .zuchtend riet een droeve
[hiarpklank beven?
't Is Borger's zwanenlied!
Tweemaal is Borger gehuwd geweest,
beide malen,1 slechts kort. In 1814 met
Abrahamina van der MeUlen, die hem
het volgend jaar reeds geftoemden zoon
schonk, maa,r .zelve na de geboorte over
leed. Tot zijn; jongen sprak hij in een
treffend lied van de teeder geliefde vrtfuw.
In 1819 met Cornelia Scheltema. In 1820
kwam een levenloos kindje ter wereld,
welks geboorte ook deze moeder het
leven kostte.
Het is haar (food geweest, die hem
zijn leed deed uitzingen in zijn onsterfe-
lijken lierzang „Aan den Rijn".
IZijn wensch aan den Rijn: „en dek ook
eerlang mijn gebeente bij 't overschot dat
mij behoort", werd vervuld. Nog in dit
zelfde jaar, 12 Oct. 1820, overleed hij' en
werd te Katwijk begraven, evenals latei-
zijn ambtgenoot v. d. Palm (overleden
8 September 1840).
Blinden en hun leidsman.
De Nederlander knipt onderstaand
stukje verslag nit een redie van Wijnkoop:
„De bolsjewiki zijn tegein dien gods
dienst, maar z'e wieten, dat de nieuw©
maatschappij den godsdienst zal ontwor
telen. Daarom laten ze het maar gaan.
„De revolutie is vreesielijk. Maar het
kan nu eenmaal historisch niet zonder
geweld. De nieuwe maatschappij is niet
te bereiken zonder offers. Wij hebben de
communistische revolutie meegemaakt, wij
hebben .gevoeld dn gezien, dat dit een
vreeselijke zaak is> maar het zal niet
gaan zonder .geweld, omdat de bourgeoisie
het wil. Stelt het geweld dus in uw dienst
tegen het kapitalisme, om de dictatuur
van het proletariaat tot bet brengen van
het communisme te verhaasten."
Er staat bij, dat er luid en langdurig
applaus volgde. Blinden en hun leids
man. i
SuifstriancL
De toestand.
't Botert niet tusschen Engeland en
Frankrijk. Allereerst is de Èngelsche pers
hoe langer hoe minder te spreken over
liet Fransch-Belgiscbe verdrag, dat men,
wellicht niet ten onrechte, als strijdig Met
de Volkenbond-idee beschouwt. Geruchten
gaan reeds, dat Engeland er op staat,
deze kwestie aan bet oordeel van den
Raad van den Volkenbond te onder
werpen.
Voor hen, die in hun onnoozelheid ge
meend hebben, dat de Volkenbond een
einde zou maken aan de geheime af-
spraakje's en militaire overeenkomsten, is-
dan ook dit Fransch-Belgiscbe verdrag eén
hittere ontgoocheling ien hoe langer hoe
meer blijkt, dat men de waarde van den
Volkenbond toch vooral niet te hoogmoet
aanslaan.
Maar er is nog eien tweede verschil
punt Susschen Engeland ten Frankrijk, die
eens van „vriendschap' 'blaakten. Engeland
wil, dat de uitgestelde conferentie van
Genève (voortzetting van die te Spa), waar
het punt der Duitsche schadeloosstelling
z,al worden behandeld, doorgaat en Frank
rijk wil 'daarvan niet weten. Engeland wil
bovendien, dat de Duitschers op die con
ferentie als volledige leden zitting hebben,
opdat men de te Spa gedane belofte in
to sse. Engeland wil, dat er klaarheid
kome in den financiëelen toestand van
Europa en van Duitschland, maar Frank
rijk beschouwt Duitschland liever als een
eeuwigdurend melkkoetje. Hopen wij, dat
de Èngelsche opvatting hier de overhand
mag krijgen. Het Europeiescbe belang zou
er nreie gediend zijn.
In het Oosten is er een kink in den
kabel gekomen. ^Althans dit schijnt zoo,
want zekerheid is uit de elkaar vierkant
tegensprekende berichten moeilijk te trek
ken.
Een Msh.-bericht komt melden, dat
Maandag de onderbeekening van een over
eenkomst voor den wapenstilstand tus
schen Polen len Rusland, di.e 21 dagen zal
duren, is gesloten. Maar zo(d_ goed als
alle andere berichten houden in, dat de
onderteekening van die overeenkomst voor
onbepaalden tijd is uitgesteld, wegens
moeilijkheden over den tekst.
Dat valt tegen, nu bet reeds zoo goled
als vaststond, dat de vrede tusschen Polen
en Sovjet-Rusland er komen zou. Een deel
van het Poolsche leger, onder- generaal
ZeligowsM, komt de moeilijkheden nog
vei'grooten door de eigenmachtige bezet
ting van Wilna, een tweede d'Annunzio-
daad. Daardoor krijgt het conflict-Polen-
Lithauen een zeer scherp karakter. Wilna
ligt in den Poolschen corridor tot aan de
Duna, dien de Polen van de bolsjewiki,
gekregen hebben, len die volgens de voor
waarden van Riga dus toch, vroeg of
laat onder Poolsch bestuur moet komen,
zoodra die voorwaarden uitgevoerd wor
den. Het conflict met Lithauen ,dat uit
deze toewijzing van Wilna aan de Polen
moest voortvloeien, is alleen maar- wat
verhaast.
De intocht der divisie-Seligowski te Wil
na geschiedde onder groote geestdrift der
bevolking. De soldaten werden met bloe
men overdekt. Het was hun onmogelijk de
marschcolonne te handhaven. Alleen de
Joodsche bevolking onthield zich voor het
meerendeel van lelke manifestatie.
Bestrijding der duurte.
De Fi'ansche ministerraad zal naar de
Msb. meldt, verschillende maatregielen be
spreken tot vermindering van de levens
duurte. Hij wil trachten ©en daling van
de prijzen der grondstoffen te bereiken.
Volgens minister Le Trocquer is de da
ling dier ijzerprijzem reeds voldoende om.
constructieijzer te doen dalen van 1195
op 945 frc. per ton. Door verdere verla
ging van den prijs der industriekolett
hoopt men onmiddellijk verlaging te berei
ken van de prijzen van bouwmaterialen
als kalk, cement en baksteen.
Door prijsverlaging van die kolen voor
de gasfabrieken hoopt men prijsdaling van
de halffabrikaten te bewerkten. Daarmee
wordt ook beoogd, het gas- en electrici-
teitsverbruik door particulieren zooveel mo
gelijk te bevorderen, waardoor hun kolen-
gebruik zal afnemen. Evenwel worden groo-
tere rantsoenen kolen toegezegd, daar de
voorraden voor Parijs 160.000 ton tegen.
50.000 ton verleden jaar bedragen, zulks
toelaten.
Wat de restricties inzake den vleesch-
verkoop betreft, wil i<|e regteering wachten,
totdat er overvloedige en goledkoope visch
op de markt kam. komen.
De Kroonprins over zijn reis.
Bij 'het beantwoorden van een welkomst-
rede bij zijn aankomst te Portsmouth gaf
de prins van Wales gisteren de indrukken
van zijn reis weer.
Hij zeide:
„Ik heb twee groote dominions, die
zelfbestuur hebben en vtete Britsche kolo
niën bezocht. De Èngelsche instellingen
zijn natuurlijk niet overal in denzelfden
toestand van ontwikkeling in al deze ge
westen, maar overal zonder uitzondering
is de geest dezelfde. Ik keer terug, zeer
diep ontroerd en onder den indruk van
de eenheid en kracht van het gevoel, dat
alle deelen van Zijner Majestieits dominions
aan die Kroon verbindt, en de toekomst
van het Britsche rijk zeker maakt."
Hongarije weer een monarchie?
De royalistische partij in Hongarije hoeft
aartshertog Jozef candidaat voor den troon
gesteld. Dit is de aartshertog ,die na de
omwenteling den leed beeft afgelegd op
de grondwet der toenmalige republiek en
zich daarna naar zijn landgoed begaf. Na
den val van de rademregeering beeft de
entente geweigerd, dat hij op den voor
grond zou treden.
De Duitsche onafhankelijken en Moscou.
Bij de stemming op den partijdag der
onafhankelijke socialisten bleek, dat ©r een
vrij sterke meerderheid, namelijk 220 tegen
158, voor aansluiting bij Moscou' was. Deze
beslissing werd begroet met geroep van
leve die' communistische wereldrevolutie.
Korte Berichten.
Weenien wordt weder mle.t ©enige
stakingen bedreigd, namelijk met die van
de busdokters, van het personeel van
hospitalen en liefdadige instellingen, van
de kleermakersgezelfen en van het perso
neel van de postspaarbank.
De grootste 'diamant, welke men nog
ooit in de Vei'. Staten beeft gezien, is te
New-York tem verkoop aangebracht. De
steen is het eigendom van Abdiel-Hafid,
'den voormaligen 'Sultan van- Marokko. Hij
weegt 183 karaat.
De Fransche Middellandsche zee-
vloot moet de Zwarte Zee binnengeloo-
(p'en zijn. Men rekent op de landing van
Fransche troepten te Odessa om het of
fensief van generaal Wrangel te onder
steunen.
De groote metaalfabriek Tives te
Rijssel is door brand vernield. Schade
300.000 frs.
In Noord-Frankrijk alleen zullen meer
dan 700 scholen opgebouwd moeten wor
den.
Ook te Plauen is een staking uitge
broken onder ^le arbeiders van de elec-
trieiteits- en gasfabrieken. Overal in Mid-
den-Duitschland hebben wilde stakingen
plaats.
Te Londen is gisteren het gedenk-
teeken, door de Belgische regeering aan
de Èngelsche natie aangeboden, onthuld.