Zaterdag 11 September 1920 34e Jaargang No 391 Buitenland. f0" Daar de papierprijzen sedert onze laatste prysverhooging nog met 30 percent gestegen zijn, is besloten met ingang van 1 October 1920 a. de abonnementsprijs te brengen op f3.— per kwartaal; ïj. de advertentieprijs te brengen op 30 cent per regel c. de tot nu toe geldende bepaling bij driemaal plaatsing, tweemaal be talen, OP TE HEFFEN, zoodat in het vervolg ELKE opgegeven plaat sing berekend wordt; i de rubriek kleine advertentiën a f 0.75 te laten vervallen en derhalve voor alle advertentiën den gewonen regeiprijs te berekenen. Uitgave van die Ivjand- Venn1. LUCTOR ET EMERG.O, gevestigd te Goes. Hoofdbureau 'te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. (Telefoon No. 11), Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ h. BURG. Drukkers: (Qosterbaan Le Coihtre, Goes. VeZeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Prijs per 3 maanden £r. p. post f2.50 Losse nummersf0.08 Prijs der Advertenitiëae 1 —4 regels f 1.12, elke regel meer 28 een®. Eenzelfde adv. 3 maal geplaatst wordt 2 maal berekend. Bij abonnement belangrijke korting Kleine advertenties 75 cent. Bewijsnummers 5 cent. Gezag en Privileges. Van oude tijden hebben de vorsten zich diep Laten inprenten, dat het gezag, door hen bekleed, van God komt. Maar zij zijn in de prediking dezer op zichzelf kostelijke waarheid eenzijdig geweest. De vorst, 'dien wij in óns vorig inom- mer noemden, sprak 'een goed woord, toten 'hij betuigde te regeeren bjj de gratie van God Almachtig. Hij had* 't dan ook bij die betuiging moeten laten. Doch hij liet 't niet bij dit goede woord, doch voegde er een stelling aan toe, die zoo lui haar algemeenheid uitgesproken, niiet door den beugel kon. Hij merkte er bij op, dat hij de Kroon niet dankte aan parlement of volksbesiuit. Wat op zichzelf waar is, wordt bij 't licht der geschiedenis een ketterij. Dit geldt ook van deze. Inderdaad zou met name de Belgische Koning, die blijkens het intitulé der Belgische Grondwet medie aan 't Volk zijn gezag dankt, 't recht hebben tegen deze staatsrechtelijke ketterij te pro testeeren. Maar niet om, gelijk destijds de Keizer deed, er van te maken een tegenstelling tusschen Kroon en Parle ment, tusschen Overheid ,en Volk. Dit is een misvatting, welke wij wraken, of schoon wij haasten dit er bij te voe gen zij te verklaren is uit de verhou ding, welke destijds in Duitsehland tus schen Kerk en Overheid bestond, en uit de historie, in welke de Duitsche sou- veneinen naar het g o d d e 1 ij k recht steeds als absoluut onbeperkt vorst re geerden en de Duitsche Keizers voorheen door de Keurvorsten werden aangewezen. De belijdenis, dat een Koning (of welke, andere drager (of draagster) ook van het Overheidsgezag) regeert bij de genade Gods, houdt gansch iets anders in dan het z.g. eigen recht en 't zich beschou wen als een werktuig des Heeren, dat geen acht behoeft te slaan op de Iriechten en. wenschen zijns volks in zijn onder scheiden geledingen. Hel; ideaal van een Christen-koning ligt niet in 't goddelijk recht, maar in het gemeen overleg, met en door zijn ministers, met zijn volk in desztelfs vertegenwoordigingde Staten - Genteraal. Of zich dit laat veneiemgen? „Bij de gratie Gods en 't parlementair regeenngs- stelsel"? Immers ja. Van iantirev. stand punt bezien, berust de wetgevende macht bij den Vorst. Alleen zijn onderteeklening maakt een wetsvoorstel wet. In een con stitutioneel geregeendJen .Staat oefent ech ter het volk door zijn vertegenwoordigers invloed uit op het landsbestuur. De wil van den Vorst wordt alzoo door de Volks vertegenwoordiging gecontroleerd, die be oordeelt of de wetten als uiting' van Iden wil van den Vorst in het belang zijn van het volk in al zijn rangen jen standen en geledingen. Hierbij is de Vorst niet de lediglooper, het willooze werktuig, zooals de soc.- democratie hem bij voorkeur zoo gaarne afschildert. Ik heb zei Groen v. Prinsterer aan liet eind van zijnpolitieke loopbaan ge komen, in zijn „De antirevolutionaire par- 11.j"'k heb niet willen meedoen om den troon te verlagen tot de verpersoon lijking van die uitvoerend© macht en den Koning te maken tot den secre taris van den Ministerraad, bebeerscht door de parlementaire invloeden len om het Koninklijk gezag door zijn veto, dat slechts opschortend zou zijn, onderge schikt te maken aan bet kiezerscorps, het souvereinie volk. Men heeft, zoo laat hij ter aan vooraf gaan: Men heeft mij nooit de hand zien reiken aan de vrienden van e'en onbe perkte koninklijke regeering ten van een persoonlijk doordrijven van des Konings wil. Integendeel, ik blijf volhouden, dat de Koning moet regeeren en besturen door mididel van een homogeen en verantwoor delijk Ministerie, dat hem als orgaan om krachtig te handelen dient ien dat terzelfder tijd een dam vormt tegen die onvoor zichtigheid en de driften van den Koning. En dezelfde gedachte spreekt hij uit in zijn „Ned. Gedachten", Dl. I, bladz. 77: „Vair le gouvernement personnel, waar een autocraat eigendunkelijk zijn persoon lijken wil doordrijft, heb ik een afkeer. Doch evenmin, zegt elk voorstander van het koninklijk gezag, en ik zeg het dus ook, geve men ©en zoogenaamdem Koning aan de overmagt der factiën .prijs. Hier in ligt juist de voortreffelijkheid van het constitutionele koningschap, dat de per soonlijke wil des Konings in ©en homo geen en verantwoordelijk ministerie, naar mate 's Lands welzijn eischt, èf steun ontvangt óf weerstand ontmoet". De Grondwet ten onzent spreekt dan ook uit, dat de Koning onschendbaar is, doch de Ministers verantwoordelijk zijn. En zij waakt tegelijk Ier tegen, dat de Koning zijin persoonlijken wil zou doien gelden ten koste of ten nadeel© der door heip bezworen volksvrijheden. Rookein in vergaderingen. Nu 't aantal vrouwen toeneemt dat zich met de publieke zaak bemoeit, mogen de mannen wel eens zich gaan onledig hou den met het vraagstuk van het rooken in vergaderingen. Niet alleen vele mannen, maar ook in 't algemeen alle vrouwen hebhien 'er een .hekel aain zich 'savonds van 8 uur tot half elf te laten berooken. Berookien nog wel, niet door de zuivere rook, bijv. van den huiselijben haard, maar door de on zuivere rook, die uit monden en neuzen van de heeren der schepping in har© longen doordringt of zich meedeelt aan héur haren. Wij kuninen ons voorstellen, wanneer onze dochters uit dergelijke vergaderingen thuis komen, haar slaapgenoote een wei nig opschuift met de gedachte of de klacht, dat zij zooveel tabakslucht heeft meegebracht. Of ook wel, dat zij, alvorens zich te raste te leggen zich eerst aan een haiarwaschkuur moeten onderwerpen. Het is dan ook geen kleinigheid, min stens twee men aan één st.uk die bedor ven tabakslucht te moeten inademen, daar kan geen man tegen, laat staan ©ene vi'ouw. En dam* wat onbeleefd. Men vraagt niet teens aan de vrouw of 't mag. Zij moet 't maar ongevraagd goed vinden; erger nog men doet als ware zij (Sr niet, men negeert haar. En nu mag het beste middel om aam ide tabakslucht in vergaderingen te ont komen 2ijin, dat men zelf ook rookt(!),' men kan dit toch onzen vrouwen niet opdringen. Immers het stuit ons steeds een vrouw met een sigaret in den toiomd te zien. Trouwens de vrouw wil dit 'zelve ook niet. Wij houden 't met baron van Wijnber gen, die in De Maasbode ditzielfid© onderwerp heeft aangeroerd, „dat hleit in strijd is met de regelen der wellevendheid in gezelschap van vrouwen te rooien, tenzij in die intieme, huiselijke of daarmee gelijk te stellen bijeenkomsten ,waar zulks uit den aard der zaak geoorloofd is; !en, al moge een zekere ongegeneerdheid, een zekere onwellevendheid juist tot de mo derne deugden gerekend worden, het zeker niet op onzen weg (ligt) ons in idie rich ting te bewegen." Een,man doet in onzen tijd veel voor zijn gezondheid. Maar ons dunkt, voor de gezondheid der vrouwen, die onze ver gaderingen bezoeken, dient hij ook wat te 1 a t ie n. Wij hadden gisterenavond medelijden met de lieve dames, die door ons |en anderen zoo aan den rook zaten blootge steld; en wij besloten 'er wat van in de krant te zetten. Misschien helpt 't, misschien ook niet... :s zou, 'zégt eén 'der Estlandsché bla den, gaan meenén, (dat in Estland 0$ dei twee mlenschen één een schavuit is, Duitscli-Oostenrij'k wordt door talrijke overstroomingen geteisterd. Sinds 1899 heeft ftien niet zulk een hoogien waterstand géhald. In de bad plaats Ischl staan talrijke straten en ook het stationsgebouw onder Water. Het treinverkeer staat stil. 'Naar mien uit Kattowitz verneemt organiseeren de Polen tegen den 15en een nieüwe beweging in Boven-Sile- zië. Er zijn vlak' Bijl de Duitsch-Pool- sche grens groote wiapienidépötls bij eengebracht en daar id© grens niet bewaakt woïictt 'kunnen ide opstande lingen de wapenen ielder, oogenblik halen. In Baden en Wuïtenberg zijn de Murg, ide Rijn en de Neckar hier en id;aar buiten hun oevers getreldèn. De smokkelhandel in (de Duitsch- Nederlanidsche grensstreken leidt den laatste, tijd herhaaldelijk tolt kloppar tijen tuslschen smokkelaars en 'dou ane-beambten. Opj het traject Cleve- Cranenburg wioirden de beambten, als! zij1 de .passagiers van 'de electrische tram willen visiteeren, doorgaans mét tnessen ontvangen. Enkele dagen ge leden zijn twee douanen uit 'een in. volle vaart rijdende tram gegooid. 'Gis ter is bet tot een geweldig handgemeen gekomen, toen 28 tolbeambten twee tramis tot staan brachten. De inzit tende smokkelaars verdédigden hun waren wanhopig, zoodat aan .weers zijden heel w:at bloed vloeide. Bij' het vervoer van ontplofbare stoffen zijn in de fabriek Hoppeke bij Foirbiach twee arbeiders door een ont ploffing in stukken gereten en een aantal andere ernstig gewond. Opi het terrein der St. Augu% tinus-Actiettgesellschaft te NamJedy bij Andemach is een nieuwlei sterkkoöl- zuurhoudende spuitende bron ont staan. i 11 De gendarmerie van de beziet- tingistroepen in het Rijnland heeft in Euerheiml een gevaarlijken gek gepakt, die tal van verkrachtingen móet heb ben gepleegd- Het blad, dat onlangs het eer'st tegen het gevaar van de ratten te Parijs gewaarschuwd heeft,- meldt, dat er Iden laafeten tijd' op. zijn minst een vijftig gevallen van builenpest zijn voorgekomen, waarvan vijftien met Idooldelijfcen afloop. Het gemeentebe stuur van Parijs moedigt (dé ratten- verdelgjnig aan, door zei te vangen en voor elke. gevangen rat betaalt de ge meente 0,25 fr. Op' de plaatsen waar ide ratten bijzonder talrijk zijn, als in de 'hallen, in de overdekte markten, de riolen worden dé ratten verdelgd, door middel van vergiftig lokaas en veirlsitikkénd D:e> oesterhanidel. Diolnjdeidagwerd, volgens D eM,a a's- bolde, ite Roosendaal dé aangékon- digde (bijéénkomst van belanghebben den bij den oesteiiihandiel en de oes- tercultuiu' Jgehoudeh. 'De vergadering werldi biigieWolpnd' door 'verteigenwooirdigéps' yan heit. Haag- sche Proiteistcomité en van de Nédér- lamlsche Yereeniging van Yischhan- delaren en door «kweekers en hande laren uit .Zeelapd'si voomuam,sfe oeis- terkweekoentra. De leider zette uit een, dat ]de bemoeiingen jder Regee- rinig fdé vrijheid van den handel aan banden leggen. De Rjegieering heeft zich pmltrient verschillende punten wel dóen voorlichten, maar niet door de vrije kweekers! en de handelaren, die liiuwfle oprichting idér coöperatie in deP' beginne geen belangen hadden. Korte Berichten. Als een staaltje van toenemend zedenbederf tot zelfs in de hoogste kringen in ide jonge republiek Estland verhaalt men dat de vroegere procu reur-generaal Erter in staat van be schuldiging is gesteld, oimdat hiji Ideel- ;enomen heeft [aan een groote ge heime brandewijn-speculatie1; verder worden de chefs van den géneraleh fe'taf én van de .intendance ervan ver dacht, zich een aan den staat toebe hoorenden automobiel toegeëigend; te hebben, na tien wagen in een andere kleur te hébben laten verven- Men Nu komen al deze menschem, die beel vrij' .staan van geldelijken Regee- ringssteun. onder dwang van de „Cen trale." Die oesters worden niet gele vérd naar den eiscih. In binnen- én buitenland is de ontstemming groot. In België proitesteeren belanghebben den! bij kten Minister van Economische Zaken en dringt men op. beschermen de maatregelen aan. In Frankrijk be gint. een gelijke- beweging. Het vraag stuk is door |de valuta-kwestie niet zoo leenvouldigi, dóch dé regeling van thans [dwingt zelfs Iden Amsterdam- schén groot-afnemer om evenals zijn Pariische collega,, in Engeland ter markt te gaan. Dat zijn, betoogde spr., de javerechtsche gevolgen van een be schermende dwangpolitiek en een dwangoultuur. In deze zaak gaat het éf om! idelri^verkteerlden grondtelag der dure veipakkingsvoonvaardcn te her zien. In plaats van de hooge pacht te verlagén gaat ide Regeermg zich door het heffen van een percentage van de opbrengst interes seeren bijde bedrijfsbelangen van oestercultuur en -handel. Z,ij legt aldus haar geldelijke belangen valst aan (die- van het bedrijf en doet Idat bedrijf exploiteeren door de slachtoffers van (den crisistijd. Een adres in iden 'geest van hét gespro kene zal aan de Regéering worden overhandigd. De bUrgemleésters v. ler- sebe en Bruinisse zullen worden uit- génoodigd om als onparitijdigen de be- l' bij' de Regeering uiteen te zet- tet comité zal zoo spoedig mo gelijk zich' met de Regeiering verstaan en de Idoior den Minister van Finan ciën gevraagde inlichtingen verstrek ken. Voor aUes achtte jde vergadering herstel van de handelsvrijheid in bin nen- en buitenland eisch. In ver Ij and daaümëde werd ter vergadering de ge dachte geuit .of ide Regeiering, gebruik mlakemlde van haar verhouding tot Duitsehland, alsnog' gieen maatregelen ziqu kunnen treffen, die dén uitvoer naar Jdatr land! vergemakkelijken. Steun aan Weenen. Woeösidag heeft, het Comité uit dei Vafccientralen voor steunverleening, aan I Weenen, vastgesteld dat nog was in gekomen een bedrag van f 64.85.94V2, welk bedrag; na aftrek van f95.45 voor terugbetalingen onkoisten aan PI. Comité's., ten goede, komt aan: N. V. V. f41.866.65; 'R. |R. V. f 12.896.72V2, A. N. V. f5701.5,3P/2, O. N. V. f 4315.585 In totaal is er thans ingekomen de som van f522.428.03, waarvan, na aftrek ider totale onkosten, de veridée- lingi is als volgtN. V. V. f258.603.105 R. Ralth. V. f 151.767.52, lO. N. V. f64.880.04, A. N. V. f44.845.23.V21. Behalve deze géiden zijn er nog enkele groote béara'gen te wachten, ova. de afrekening van het Comité van Overheidspersoneel, hetwelk on geveer f 52.000 bedraagt. De besturen der Plaatselijke Co- müté's of organisaties -en eventueel de werkgevers, welke nog gelden voor Weenen in hun he-zit mochten hebben, wolfdenverzocht, Ideze spoedig aan den Penningmeester van bet Hoofd- Golmité voor Weenen, J. Th. Nykampi, Drift 12, Utrecht (Girorekening 22696) over te, mlakén. Pet en E|épi. De Avondpost verneemt dat bin nen enkele 'dagen een legerorder is to verwachten, bepalende, dat ide ke pie weder worlcft afgeschaft en de platte .piet zal worden behouden. T o e k o m sip I annen. Men wist aan de Avondp. met groote zekerheid médie te déefen, dat de reorganisatieplannen op belangrijke inkrimpiing dn vredestijid van het aan tal infanterie eenheden 'z,al worden1 aangeistnurd. Genoemd' wofdt een aan tal van 12 regimenten, in stede van 12 brigades'. Bij mobilisatie zouden dan 12 nieuwe, regimenten er bij! ge vormd moeten worden. Zulks z,ou ko nten te istaan op| vermindering met 24 majoors en twaalf oversèeplaateen, ,om ,over ide kolonels niet te spreken. Onldef Christen-soici j a 1 i5:ten. iWij hebben .onlangs méidegédeeld', dat zich bij' Iden Bond van Christen- Soioialisten, ide, organisatie van Enka mej. v. ld. Vlies) en het Kgmérlid' Klruyt, een splitsing 'had voltrokken en1 |de uitgetrledlenen een nieuwen Bond' van Religenze AnarchoHkommunisten haldlden gevoIgld:. ,Uit Iheit .o'rgiaan van dien nieuwen bonid blijkt thans, Idat er o.a. toe be- ho'OPen de vroegere christemsO'Oiialis- ten ids'. A- R- die Jong, mi. Clara' Wicihhinnn en J. Bommeljé. Menl Vmet, dat ook' dls:. Die Ligt voor eenigen tijd uit Iden Bo;nd van Chris- ten-Socialislten is gétreden, terwijl het orgaan „Oplwaarts" van dien bonldi méldt, (dat mét ids. Piahoin hetzelfde het igeval isl De sektarische isteeidiswerldieré-split- Ising, 'eenmaal aangevan'gen, gaat dm: lustig verder. (Volk). De |s'u ik'er voo r z j en ing. Naar jVij vernemen, zal 'de fixmia J. A. yajn den Dungen, Cacaofabriek te Nijlmleigen:, zich1 genoodzaakt zien in iden loop Ider volgende wéék' haar bedrijf istil te leggen, wégens die niet tijdige suikervoorziening -van het, be drijf. De honldJ van Cchocoladé- en Suikerhewerkerfs "'heeft zich ree|ds tele- grafisch tolt Iden Minister van Land bouw gieWienid, Door het jstop(zetten dér fabriek kómen pl.m. 125 man per soneel werkloos. Invóering wintertijd. De invoering1 van den wintertijd normalen tijid) zal in ons land op 27 September ,a.s. geschieden, in België en in het bezet gebied ,op| 2,5 October! a.s. In verband met vorenstaanlde zal 0,0k pp 25 October "de wintefdi-enst op 'ide Nederlanjdlsche Spoorwegen een' aanvang nemen. VeP-eenigiing van Za aid- hanldel aren. De Vereenigling van Nederlandsche Zaaidhanjdelaren heeft een adres gezon den aan Idén Minister van Landbouw, haar aanleiding van het ontwerp van wet fot het stellen van bepalingen ter beistrijlding van bedrog in den handel van meststoffen, zaaizaden en vee- voéder. D|e bedoeling om bedrog in dén han del tegen jte gaan kan, zegt aldres- sante, niet anders (dan te billijken zij'n in genoemd wetsontwerp schuilt ech ter niet weinig overdrijving. Die maat regelen, welké nu worden voorgesteld), zijn van dien a;a!rd, dat men zial stui ten op| bijna onoverk'omtelijke bezwa ren van praotisohe beteekenis. Er wór|dt veel te weinig rekening gehou den ipet de p'racfijk van den lian'del. Verschillende verzamelzendingjen, wel ke ials regel reeds odder Iviemnormen zijn gekocht, zouden volgens het nieu we ontwerpi zoo, lang aan de grens móéten blijven ligigen, totdat het laat ste .resultaat van onderzoek opnieuw isl vastgesteld. Bij' enkele artikelen zou! hier mee zooveel tijld verloren gaan, dat importeeren hiervan op: Ideze wij^e o|nm,ogelijfc wofdt. Wanneer de zaaJd- handel onder zulke bezwarende maat regelen gebukt zou moeten gaan. kun nen velen met allerlei impoirtartifcelen gelrast hun zaak sluiten. Daarbij' komt dat Ide ziaaldhandel in binnen- en bui tenland reeds tamelijk hooge eischen aan ;het te leveren zaad stelt, zoodat deze bezwarende formaliteiten ook uit dat 'Oogpunt weinig doel zouden tref fen. Wanneer men bijvoorbeeld na het plotseling binnenkomen van een groote order een of ander artikel pér draad! in het buitenland bestelt, otóder be^ ding van bepaalde nofmen van kiem- kracht en zuiverheid en na een toch reeds lange reis, zou dit zaad eerslt nog eens 3 a 5 weken aan de grens móeten vertoeven voor het onderzoek, is jde zaaitijd' .intusschen verstreken. Het igeheele Rntwerp! is dan, vooral voorzoover het betreft de zaaizaldten, ook in. dezén vorm, af te keuren, waar om adfelssante verzoekt dit ontwerp niet tot wet te do,en verheffen. D: e N e Id-B e 1 g i s c. h e o n. id e r- hanidel ing. en. De redacteur te Brpssel van de M ,a a Is b o d e seint Eienige dagen geleden meldden wij', dat ide Nederlandsch—Belgische on- derhanidelinge% binnenkort weer zou den hervat worden. De „Etoile Beige- komt dit bericht bevestigen.. Het blad méldt hieromtrent „Het is moeilijk een antwoord te ;even op de vraag wanneer !dé onidbr- anidelingen met Nederland inzake de herziening der verdragen van 1839 zullen worlden hervat, maar het is aan geen twijfel onderhevig dat het geschieden zal. Eenigen tijd geleden hald de Nederlandséhe regeering aan de Belgische voorgesteld de kwestie dér Wielingen aan een internationale commissie voor te, leggen, die zon zijn saméngesteid uit vier leden, n.L een Engeléclhmlan, eén Fra,nschman,- een Nederlander en een Belg. De Bel gische feigeering! heeft, méenen wij', mzlafce |dit voorstel geen (definitieve beslissing genomen, maar ze schijnt érf niet veel sympathie voor te voelen. Men 'zéu van imeening 'kunnen geweest zijn, idat Frankrijk' en Engelanjd inzake de kwestie Idetrl herziening: van fdé trac- tateh aan Ide zijldé van België zóudén géistaian hebben of tenminste aan onze gewettigde eisehen moreeion steun' zouden hébben verleend, dóch beide landen zullen niet tusschen beide k'o- mlen en, zop wij: wel zijn ingplichk zou de héér Millerahd! als zijn oordeel hebben uitgPsp'f0^011 dat de onder handelingen tusschen Nederland en België zonder tusschenkónist van eenig anldér land! behoorén te wordën voort gezet. i„W,at ef ook' van zij', de héér De lacroix, Minister van Buitenlanldisclhe Zakeh ajd interim) Schijnt voornemens de besprekingen té hervatten en we hebben allen grond te gelooven |dja|t de NéderlandSéhe regeering 'er naar verlangt, Ide .goede betrekkingen tu|s- Schen beid© lanidén hersteld Je zien.''

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1920 | | pagina 1