275 Dinsdag 24 Augustus 1920 34e Jaargang irfo Reclames. DE WIELINGEN. 24 uren per dag Ten Oosten van tKprizellen zijn op nieuw 4000 Russen alsook de staf der 54'ste brigade over idie grens op, DuitsCh glroinldigebied gekomen. De Rus sen werden ontwlapiehd en naar Prtti- siisöh-Hollarid' overgebracht. Mei een nieuwe grensoverschrijding moet re kening gehouden worden. Uitgave van de Naai*]. Venn. LUCTOR ÉST 1MERG0, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. jTelefooa No. 11), Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG. Drukkers: Oosterbaa* Le Coiotr», Goe*. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG Abonnementspr^s^ Piffs per 3 maanden fr. p. post f2.50 Losse nummers f 0.08 Prijs der Adyertetttiën: 14 regels 11.12, elke tegel meer 28 cent, Eenzelfde adv. 3 maal geplaatst wordt 2 maai berekend. Bjrj abonnement belangrijke korting.. Kleine advertenties 75 cent Bewijsnummers 5 cent. Nog steeds schijnt er van een weder opnemingder Nederlandsch-Belgischie on derhandelingen, eenige maanden geleden op zoo vreemde wijze door de Belgische Regeering geschorst, geen sprake te zijn. Blijkbaar wacht de Belgische Regeering tot het Fransch-Belgische militaire ac- coord gereed is, erop rekenende, dat haar alsdan bij' wijze van compensatie de rug gesteun der Fransche Regeering in de Wielingen-quaestie zal zijn verzekerd en zij dan wellicht ook met meer kans van slagen haar reeds algewezen pretenties betreffende Limburg en de Schelde op nieuw kan doen gelden. De Belgische Regeering schijnt nog al tijd te meenen, dat de beste diplomatie tegenover Nederland niet is die van vriendschappelijk overleg, maar van inti midatie, reden waarom zij van het begin tot 't eind er naar blijft streven de Groofe Mogendheden, haar vrienden, of ten min ste enkelen harer, te bewegen hiaar gezag <yp de Nederlandsche Regeering ten gunste der Belgische pretenties te doen gelden. Zoo nu ook wedei' ten aanzien va,n de Wielingen-quaestie. Zooals de Minister van Buitenlandsche Zaken in de Kamer heéfl jnedegedeeld, heeft de Nederland sche delegatie met machtiging der Regee- nng allerlei voorstellen gedaan om een voor beide partijen bevredigende oplos sing te vinden; de Belgische delegatie daarentegen heeft zonder meer die voor stellen afgewezen en zonder in een na dere discussie te treden de onderhande lingen geschorst verklaard. En waarop wacht men thlans? De Belgische bladen steken het niet onder stoelen en banken; de Fransche Regeering zal, zoodra het militaire ver- drav0.is tot stand gekomen, een nota tol de Nederlandsche Regeering richten, waarin zij verklaart, dat zij in tie Wie lingen-quaestie geheel aan de zijde van België staat en de verwachting uitspreekt, dat Nederland daarom van al zijn pre tenties' 'zal afstand doen. Kortzichtiger politiek kunnen wij ons niet denken. Vooreerst heeft Frankrijk in de laatste vergadering van de com missie van zeventien, evenals alle an dere leden, het standpunt aanvaard, dat men de quaestie, na een wederzijdsche verklaring van België en Nederland, om trent beider rechtsopvatting, onopgelost zou laten, zoodat het een vreemden in- cu'uk moet maken, indien het thans na het sluiten van de Franse,hl-Belgische al liantie daarop terugkomt. In de tweede plaats loopt de strijd om een zuivere rechtsquaesitie, die niet door het op po litieke overwegingen gegronde woord van een of meer groote mogendheden, maar doör den: rechter moet worden opgelost, zooals de Nederlandsche Regeering heeft voorgesteld. Maar vooral, ho,e kan men gelooven, dat de Nederlandsche Regeering zwak genoeg zou zijn het door haar op goede gronden en na rijp overleg ingenomen standpunt prijs te geven, alleen omdat de Fransche Regeering, om aan België den wederdienst te bewijzen, haar verlan gen daartoe te kennen geeft. Als prece dent zou zulk een houding onverantwoor delijk zijn en in onze verdere relaties tot België tot de meest noodlottige gevolgen kunnen voeren. Het zal reeds veel gevraagd zijn van de Nederlandsche Regeering om, in strijd met de gemaakte afspraak, de Wielingen- quaestie opnieuw te entameerien. Maar zoo zij dit wil doen, zal het moeten geschieden op zoodanige wijze, dat onder volkomen eerbiediging van Nederland's zelfstandigheid en waardigheid in gemeen overleg naar de beste oplossing worde gezocht. En wil men dit van de andere zjjde niet, welnu, dat het dan eindelijk uit zij met de Nederlandsch-Belgischie on derhandelingen en alles blijve zooals hét vóór den oorlog, en tot ieders bevredi ging, was. Wie de Wielingen-quaestie zelve van nabij wil leeren kennen, is daartoe thans in staat gesteld door een zeer lezens waardige brochure van de hand van prof. Brugmans.r) Uitvoerig wordt daarin de oude strijd tusschen Noord en Zuid om de grenzen in Zeeland en Vlaanderen geteekend, strijd reeds dagteekenend uit het begin der twaalfde eeuw, en van het begin tot bet einde zoowel het land als het water gebied bestrijkend. Noord-Nederland is tot aan het einde der achttiende eeuw vol tooien aan de winnende hand'gebleven. Het tractaat van Parijs van 1328 kende geheel Zeeland toe aan den Graaf van Hollandhet arrest van den Groeten Raad l) Pe Wielingen, rechten en belangen, hoor Dr. H. Brugmans, hoogleeraar aan ('e Universiteit van Amsterdam, uitge geven door Scbeltema Holkema's Boek handel te Amsterdam. van Mechelen van 1504 ontzegde aan den Graaf van Vlaanderen iedere jurisdictie over het watergebied langs zijn kusten, gevormd door de aan Zeeland behoorende Wester-Schelde en haar mondingen; de tachtigjarige oorlog bracht ook een deel van het grondgebied ten zuiden van de Schelde, het tegenwoordige Zeeuwsch- 1 laanderen, onder de souvereiniteit van het Noorden; de vrede van Munster be vestigde dit bezit en gaf bovendien aan de Republiek de macht de Belgische scheepvaart over de Schelde niet alleen maar ook over het Zwin heen naar zee tc verbieden. Sindsdien beheerschte de Republiek zonder iemands tegenspraak het geheele watergebied, dat langs de Vlaamische kust de Wester-Schelde ver bond met de yolle zee- Het feit, dat de Noordelijke Nederlan den de volle jurisdictie hadden over de Wester-Schelde en de Wielingen tot. in volle zee, nog vóór zij eenig grondgebied ten zuiden daarvan bezaten, doet reeds duidelijk zien, hoe ongemotiveerd het is thans de grens in het Watergebied te trekken in het verlengde van de later getrokken landgrens tusschen Zeeuw,sch- Vlaandereii en België. De ook hier te lande geopperde bewering, dat de Wielin gen zich vroeger niet ten zuiden van Bres- kens uitstrekte, wordt door prof. Brug mans gelogenstraft met een beroep op verschillende oude kaarten, waarop de Wielingen zich uitstrekken tot aan Blan- kenberge toe, en het gezaghebbend woord van Smallegange in zijn Kroniek van Zeeland: „Alle de Zanden, die tusschen heit gat van Sluy's en Cales liggen, wor den de Vlaem'sche Bancken genoemd, over welke Zeeland het Gericht toekomt, aisoo Vlaenderen gants geen Gerichts-dwang in zee heeft". Aan onze oude rechten kan dus geen twijfel bestaan. Maar sinds bet einde der achttiende eeuw zijn zij verzwakt, ja men kan zeggen, dat sindsdien een voortdurende actie is gaande geweest qm onze rechten ten bate van België te verzwakken, van welke actie de thans -gerezen geschillen het laatste moment vormen. Nadat wij reeds eerder een deel yan Zeeuwsch-Vlaanderen hadden verloren, moesten wij bij het vredesverdrag van den Haag van 1795 den geheelen linker Schel- deoever %an de Fransche republiek prijs geven en het beginsel van de vrije vaart over de geheele Schelde erkennen; in Maart 1810 verloren wij geheel Zeeland om spoedig daarop geheel bij het Fran1- sohe "Keizerrijk te warden ingelijfd. De gebeurtenissen van het jaar '1813 herstelden ons geheel in den ouden toe stand; het Souvereine Besluit van 15 December 1813 bepaalde uitdrukkelijk, „dat het departement van de Schelde als van au cis deel uitmaakt van den Staat der Vereenigde Nederlanden", waardoor dus ook ons recht op de Schelde en de Wielingen werd hersteld. Het beginsel van de vrije vaart daarentegen werd als een voor goed gevestigd volkenrechtelijk beginsel erkend. Bij de scheiding tusschen Noord en Zuid in de jaren 1830 tot 1839 waren evenwel de Belgen met dit beginsel alleen niet tevredeneen waren stormloop deden zij tegen onze souvereiniteit op den lin ker Schelde-oever en de Wester-Schelde met haar mondingen zelve. Koning Wil lem1 1 gezamenlijk met de Mogen'heden sloegen dezen aanval op onze welgeves tigde rechten ai: geen duimbreed gebied van wat Nederland vóór de vereeniging had bezeten, mocht aan België worden toegekend. Over de Wielingen in het bij zonder sprak men niet, maar zij waren van zelf onder de souvereiniteit der Schel de begrepen en Nederland hernam dan ook daarop na 1839 zijn oude rechten. Toch kreeg België belangrijke mede zeggenschap over de Wester-Schielde, uit een gemeenschappelijk toezicht opj de be tonning, bebakening en het loodswezen voortvloeiende. Maar de hebzucht bleef knagen in het Belgisch gemoed, en tweemaal, in 1866 en in 1881, gaf Nederland, om geschil len te vermijden, toe, dat België een lichtschip zoude plaatsen jn de Wielin gen, onder voorbehoud evenwel van weerszijden van iedere souvereiniteifcs- quaestie. Toen kwam de wereldoorlog: de Ne derlandsche Regeering toonde zich' mee gaande, te zwak, meent prof. Brugmans. Zij gaf te kennen, dat zij in de Wielin gen, voorbij het verlengde van de land grens bij Cadzand geen mijnen zou leg gen, en zoo werd dit watergebied gedu rende den geheelen oorlog tot oorlogs gebied. De Regeering liet zich leiden door voorzichtigheid, vreezende door de hand having der neutraliteit in dit betwiste gebied in moeilijkheden te komen. Prof. Brugmans acht deze houding niet te verontschuldigen en hij' vraagt of de wordt door 21.000 arisen erkend als het beste versterkingsmiddel voor Zenuwen en Lichaam. neutraliteit der Wielingen niet zoude zijn geëerbiedigd evenals die der Schelde zel ve, wanneer Nederland van den aanvang af getoond had voor zijn rechten te zul len opkomen. Thans „gaf de regeering door haar angstvallige voorzichtigheid er aanleiding toie, dat men de grens van het Nederlandsche watergebied ging stel len bij Cadzand en het Zwin en dat men de Wielingen als vrij zeegebied, erger, als Belgische territoriale zee ging be schouwen". Zoo deed de Belgische Regeering dan ook reeds in 1918, nóg vóór haar nieu we campagne om het bezit der Schelde zelve werd ingezet. Die campagne is mis lukt, maar niettemin heeft Nederland we der belangrijke offers moeten brengen: in de plaats van een gemeenschappelijk toezicht op de verlichting, bebakening en het loodswezen werd een gemeenschap pelijke administratie over de geheele Schelde in het leven geroiepen, die de Nederlandsche souvereiniteit over de ri vier qp ernstige wijze ondermijnt. Maar daarmede is België niet tevreden, als het dan de Schelde zelve niet kan verkrijgen, wil het ten minste zijn mon ding beheerschen, en daarvoor eisclit h'et thans de Wielingen op, in de verwach ting bij een volgende gelegenheid de laatste hand te leggen aan de slooping van onze souvereiniteit op de Schelde en de geheele Schelde met den linkeroever aan zich te trekken. Daar is een zekere objective logica in de geschiedenis der volken en als Nederland niet let op zijn „zaak", raakt het op den duur de Schelde kwijt. Met instemming haalt daarom de schrijver de woorden aan van onzen Minister van Buitenlandsche Zaken„Wie Wielingen zegt, zegt Scheldewie Schelde zegt, zegt Zeeland; wie Zeeland zegt, zegt Nederland". En hij zelf voegt eraan toe: „Wij hebben ons recht op de Wielingen niet verbeurd, omdat wij het in bedreig de omstandigheden een tijdlang niet heb ben uitgeoefend. Nog nimmer is een recht Vervallen omdat de bezitter daarvan is belet eï feitelijk gebruik van te makenDe Wie lingen vormen op den duur den eenigen bruikbaren toegangsweg tot- ons Schelde- gebied en tot de haven van Vlissingen. Dat gebied en die 'haven zijn voor ons onmisbaar uit een historisch en uit een nationaal gezichtspuntOok nu nog vormt Zeeland naar het Zuiden het bol werk voor Nederland; de Nederlander, die dat niet mocht begrijpen, kan het aan den vreemdeling vragen, den vij1- andelijken vreemdeling liefst, van hoe veel waarde het Scheldegebied is'. Dat bewijst dus het overgroiote belang, dat ons vaderland bij1 het veilig bezit der Wielingen heeft. Dat veilig bezit is waard te worden verdedigd omdat het nog thans dezelfde waarde heeft als toen Hol land er tegen Vlaanderen voor vocht. De Wielingen moeten open blijven voor onze vlooit, gelijk zij' het waren voor die van De Ruyter". Mogen wij aan dit alles nog een ge volgtrekking toevoegen. Aan de Neder- landsch-Belgiscbe onderhandelingen moet een einde komen. België heeft ze o|p On gepaste wijze geschorst. Wanneer het nu niet ispoedig toont van beteren wil te zijn, dat dan de Nederlandsche Regeering! er een einde aan make. Zij1 heeft tot nu toie geduld en meegaandheid genoeg getoond, alles ter wille van die goede verhoudingen; leidt dit alles toch tot niets, dat men dan van onze zijde de onderhandelingen voor geëindigd verklare, zoodat de -tractafen van 1839, waartegen wij geen bezwaren hebben, ook voor de toekomst het Schelderegiem blijven be heerschen. (Hbl.) De toestand. Die Polen zetten hun zegepraal voort. Frankrijk, dat in alles Ruitschland in het oog beeft, .verheugt zich. Maar 't zal wel een. verheuging miet beven moeten zijnwant idle Polen zijn nog. altijd opi uitbreiding van gebied, ge steld; en tot overmoed gleneigd; en tegenover .de Russen klein ,in 't cijfer. Zij hebben gjeen; reserves, om in 't vuur te brengen, wanneer hunnle troepen uitgeput zijn, en wanneer die Russen met overmacht terugkomen, waar zul len zij: ziich dan bergen Bovendien al kan >'t zich bergen, wat zal de regeering te Washington zeggen van. zoo'n roekeloos bestaan. Men weet dit te Parijs ook wel; van daar dat Wen pogingen aanwendt den overmoed der Polen ietwat te temperen. Amerika zal nooit toestaan dat Polen ten koste van Rusland wordt uitgebreid. Het houdt vast aan Wilsons grondregel: zeifbestemmingsrecht. der volken, en eerbiediging van elkanders 'grenzen. Bovendien ook' in West Europa ver langt m|en sterk naar den vrede in Oost Europ,a. Men hijgt naar rust. Dit wordt blijkbaar ook door Sotoi- mjge Poolsehe staatslieden gevoelden elrkenld. Van daar hun pbging om de eigenlijke bedoeling van bet Poolsehe tegenoffensief bloot te leggen. Zoo Woet niet name de Poolsehe gezant te Loiniden hebben gezegdPolen strijdt eenvoudig om' de bolsjewisten van het Poolsehe grondgebied te verjagen. Po len wenscht dat de vrede zoo spoedig mogelijk wordt geteekend, .maar zal geen voorwaarden a.ajivaarden, die een aanval doen op onze nationale onaf hankelijkheid, of inmenging van vreem den toestaan in onze binnenlandsche aangelegenheden. Een verklaring waaruit (doorzicht spreekt en wijs beleid. Wat de militaire positie betreft, blijft die aandacht gevestigd pp de roode troepen, die bewesten de sp'oorlijn WarschauDiajntzig staan. Zij zijd af gesneden hoe zullen zij zich redden? Over de Puitsohe grens? Maar dat kan ook moeilijkheden haren.' Want legio zijtn de Duitschers idie het bol sjewisme gezind zijn en slechts wach ten op 't ooigienblik om gemeene zaak te mjaken met de „broeders" uit het oude Czaren-rijk. In één punt heeft de Fransche krijgs kunst (strategie) gefaald, De Polen hadden gehoopt het Russische lege® ook in den zoogenaamiden corridor af te snijden niet alleen, miaar zelfs te vernietigen. Doch dieze poging is mis lukt. Die Russen hebben in volkomen orde den corridor ontruimd, terwijl een eindeloozei schaar Duitsohe vluch telingen, die opi het laatste oogenblik' al hun hebben en houden opi wagens en karren geladen hebben, naar Duitsehland trekt. De ellende onder deize Duitsche vluchtelingen is zeer groot. Intussdhen mieldiden de Polen d!e! ver overing van Dirohiczyn aan den m'id- denloop van de Boeg, ten Oosten van Sokölof, en gaan tusschen Maref en Boeg oprukken in die richting van Os- trol enk a. Hier ltomen de twee spoor- lijhen samen, die den Russisehen rech tervleugel nog verbinden met het cen trum1 Valt Ostrolenka in Poolsehe han den dan wordt die verbinding uiterst gebrekkig en beschikken de rooden voor hun terugtocht alleen nog over de spoorlijn, die over Malkin naar Bjeloistofc' loopt. Van die shelhieid van den Poolschen opmarsch in heit N. én N. O. hangt hielt lof af idier roode troepen, pie den corridor hebben bereikt pp plaatsen, nabij 'Thorn. Zij worden ruw .geschat op 20 tot 00000 man ruiterij. ilnldiem de Poolsehe opmarsch voort duurt eh de Polen aan de Rusisischei gheuis brengt, vóórdat het den rooden troepen mogelijk wordt uit het gebied van ThOrlni terug; te trekken, zal een in|tetesisamte toestand* ontstaan, daar de rooden dan (Ziich of moeten pver geven, of ipdien <zij genoeg voorra den en munitie hebben, de Polen y.oor onbepiaalden tijd moeten afslaan. 'Inmiddels trachten de bolschewiki een omsingelingsbewieging uit te voe ren, die hen kan brengen pver da WeichSel en door het district Posen, zoodat Warschau van uit helt westen zou worden bedreigd. Die 'bolschewis- tische legers ten N.W. van Warschau tusschen Weichsiel èn Pruisen vragen (draadloos oim hulp, De voorhoede van het roode leger heieft punten bereikt ongeveer twee en zestig mul ten Z. van Danzig in dpn corridor. 'Dit Noord- Westelijke roode leger wordt verschil lend geschah n.l. tusschen 25 en ,40 duizieUld man, waarvan ruim 6000 man ruiterij:. Wrangels succes. Generaal Wrangel heeft bij de ont wikkeling van zijn operaties een nieuw succes behaald. Hij' heeft meeir dan 1000 gevangenen gemaakt en 34 vuur monden, 100 mitrailleurs en munitie vermcesterd. De geheele linkeroever van den Dn jester is op het oogenblik bevrijd. Het offensief der bolschewiki in de richting .Orekhof is mislukt. i en nooit rust Niemand zou dagelijks 24 uren. onaifi- gebroken kunnen werken- Toch is dit de taak der nieren zonder dat zij ooit rust krijgen. Zij hebben een belangrijk» levenstaak te verrichten, ómdat zij bist bloed filtreeren en; er de vergiften en vloeibare onzuiverheden aan onttrekken* M. a. w. wij hebben flinke, gezonde nia- ren moodig om vrij te blijven van over tollig urinezuur en de lange nasleep vaa urinezuur-kwalen als niergruis, rheumla- tiek, waterzucht, rugpijn, blaasontsteking; ischias, steen, spit enz. Geeft aan de nieren bij het eerste tee- ken van nierzwakte dadelijk hulp. Drinkt genoegzaam zuiver water om de nier filters door te spoelen eni te reinigien; eet weinig vleesch en' urinezuur-vormend voedsel, en versterkt de werking der nis- ren met Foster's Rugpijn Nieren Pillen!* Een zorgzame leefwijze en Foster's Rug pijn Nieren Pillen hebben m'enig hard nekkig geval van nieraandoening en on zuiver bloed overwonnen. Zelfs in g«- vorderde gevallen, waarbij meerdere kost bare behandelingen niet gebaat hadden, bewezen Foster's Pillen1 succesvol te zijp* De aandacht wordt erop gevestigd, dat Foster's Pillen niet op, de lever, maag of ingewanden werken. Zij dienen uit sluitend voor de nieren en blaas en ziek te verschijnselen van deze organen- Duur zame baat is hun beste aanbeveling. Hoedt u voor namaak. Elke echte doos draagt de handteekening van James Fos ter. Foster's Rugpij» Nieren Pillen zjjto te Goes verkrijgbaar bij de Paauw Co., te Middelburg bijl fa. C. Schulte Co. a fl.75 p. doos of f10,peir zes doozen. 43 Troepen vajn generaal Wrangel zijn onltscheeplt aan de kust der Zwarte Zee en een amjd|e®e afdeeling in het gebied van Kioebaan aan de Zee van Azioff. De expedities zijln volkomten giei- islaagld'. Opstandelingen voegen zich in trias- Sa bij' Idlei troepen van generaal Wran gel en overal krijgen ffe bolschewiki klop. Het offensief der troepen, Idie in het Don-gebied zijn ontscheept, ont wikkelt zich met succes en met spoed: tusschen den Dpix en Minitsch. De vlucht der Russen. (Wij ontleenen het. volgende telegraml aan die 'M a a s, b oi jd e iVoIaelns de berichten van helt. Oos telijk front, is de terugkocht der Russen langls de Oost-Praisiische grens onder; den druk van de uit (het Zuiden op rukkende Roilen in een paniek ontaard,: Qavalerie, infanterie en kudden vee, alles stroomt inj verwarring door de Straiten. Officieren pioigten tevergeefs' miet Idlen revolver in de 'hand, die orde te handhaven. Een gedeelte der vluch tende regimenten h'eeft de wapens! reeds wegigewiorplein. Lomsza is dóór den staf van hek 4de leger en. talrijke revolutionaire co- mité's ontruimd én de straten zijn vol vluchtende soldaten. Re overige be volking, die 'zicih ter beschikking had gesteld van de revolutionnaire reigee- ringi, vlucht eveneens. Re roode troepien hiebben Lotetezai ernistig geplunderd, ofschoon dit door de legerleiding uitdrukkelijk was ver beiden. Re staf van het 4d'e leger is naar Auguistovo overgeplaatst en hij zal trachten de Narewlinie bil Lomsza te handhaven. Re vestingwerken ten ,Oos- tein van L'ómisiza zlijn echter maar zwak Ö]oor de artillerie bezet. De spoorweg- ten ie LoimSza-Bialistok is reeds rn han den der Polen, zoodat de terugtocht naar hief. Zuid-Oosten is afgesneden. Gedeelten van het 4die leger loopen nu gevaar in het Nooridten over de Duitsche 'grens te worden gedrongen* Uit alle plaatsen, ojo'k uit Grajewo zijn de revolutionnaire oomité's ver trokken. Algemeen zeggen de Russi sche soldaten, dat het bommenwerpen der Roolsoh© en Fransche vliegers, die van geringe hoogte de Russische in fanterie bestoken, niet meer te ver dragen is, iSolidau js nu door de Polen bezet,; nadat reeds op 20 Augustus de eer ste patrouilles Jaar waren aangeko-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1920 | | pagina 1