I*1
I
en
I
lm,
te «zien. Alleen in het huis van de Tchre-
zwitchaüca hoorde men kreten en stem
men die genade smeekten. Ik naderde
den muur, die den tuin scheidde van het
huis; waarschijnlijk werd ik geleid cloor
het instinct tot zelfbehoud, want
ik herinner mij niet bang ge
weest te zijn. Ik kon den muur niet
overklimmen; deize was te hojjg pn ik
kon moeilijk adem balen met mijn door
boorde longen. Maar dicht bij den muur
bevond zich een boom, waarvan een tak
overhing aan den anderen kant van den
mum. Ik weet nu nog niet hoe ik erin
geslaagd ben mij op den boom te hij-
schen, maar half in zwijm, zat ik einde
lijk op den tak, die over den muur heen-
hing. Ik durfde niet te springen uit vrees
voor te veel bloedverlies. Toen herkende
ik opeens de stem van mijn kameraad,
daarna hoorde ik een schot en alles werd
weer stil. Ik verloor het besef en viel
aan den anderen kant van den muur.
Hoe en waar ik daarna g el o o p en heb,
herinner ik mij slechts vaag'; echter be
reikte ik de rivier de Boeg, een eindje
hoven het plaatsje K. en daar verbond
ik mijn wonden aoo goed en zoo kwaad
als ik kon. Weldra begon de dag aan
te breken en ik was bevreesd in dein1
morgen weer gepakt te Zullen worden.
Ik herinnerde mij, dat in het naburige
dorpje P.dat aan de stad grenst,
familie vian mij woonde. Bijna iedere twee,
drie passen half bewusteloos neervallend,
slaagde ik er toch ten slotteiiU hun
woning, te bereiken. Men wilde mij eerst
niet binnen laten; men vroeg: „Wie is
daar", maar ik wilde mijn naam niet
hardop .zeggen, daar dicht langs het huis
de weg liep, waar de wacht der bolsjewiki
post hield. Eindelijk ontstak de eigenares
van het huis een lamp en kwam open
doek. Ik stond tegen den deurpost ge-
leünd. Toen izij mij zag;, geheel bedekt
met bloed en rne't modder, gaf zij een
schreeuw en liet de lamp vallen. Wat
mij betreft, ik viel bewusteloos neder...
Om mijn familie niet in ongelegenheid
te brengen, liet ik een rijtuig huren om
mij naar het ziekenhuis te N. te brengen.
Ik was mij bewast, dat men mij daar
onmiddellijk zou kunnen erkennen, maar
alles was mij onverschillig. In het rij
tuig bedekte men mij met een pels. Een
kleine jongen van een jaar of 9 ging
op den bok; men had hem gezegd, dat
indien men hem ophield (wij moesten
de geheele stad mog doortrekken) bij moest
vertellen, dat bij zijn vader, die typhus
had, naar het ziekenhuis bracht. Mijn
bloedverwant en eeni-ge andere lieden
volgden het rijtuig.
Ik zal verzwijgen wat ik in het rijtuig
uitgestaan heb, totdat wij aankwamen.
Lichamelijk en geestelijk leed ik, vooral
door den angst ieder oogenblik weer ge
arresteerd te worden.
In het ziekenhuis verbond rnett mij en
gaf men mij bouillon. Bijna iedere ver
pleegster liet mij poeders slikken....
Het nieuws van mijn redding' bereikte
snel mijn familie en weldra kwam mijn
vrouw met eenige andere bloedverwanten
naar het ziekenhuis.
Er werd besloten dat ik niet in het
ziekenhuis kon blijven, waar men mij on
middellijk zou ontdekken. Mijn vrouw ging
paarden huren. Ik besloot niet op de paar
den te wachten, maar te voet te vluch
ten. Gelukkig; had een mijner familieleden
een oude soldatenjas achtergelaten. Na
deze aangetrokken te hebben ging ik met
een ander familielid weg, Ik kon nau
welijks loopen of ademhalen, miaar hij
haastte mij voort, daar wij een open plaats
moesten oversteken. Overal ro-Sfle wach
ten. Eindelijk, eindelijk bereikten wij de
Boeg. In een kleine uitholling wachtte
ik tot aan den avond en daarna brachten
mijn vrouw en mijn faaniiie mij naar
een vriend in het oude gedeelte der stad.
Twee dagen nam ik rust en teneinde
mijn vriend niet in gevaar te brengen
(hij beeft ook vrouw en kinderen) ben
ik naar bet dorp gegaan, waar mijn vrouw
mij reeds met het rijtuig wachtte. Ik bad
bijna een geheelen dag noodig om die
10 wersten (mijlen) af te leggen. Ieder
oog'enblik moest ik stilstaan om adem
te halen en ik had hevige pijn in: de
borst. Met de paarden bracht mijn vrouw
mij naar Nemyriv, waar ik geheel her
stelde na twee weken te bed te zijn
gebleven. Maar wat vooral hinderde was,
dat Waarneer ik wat ging wandelen, de
kleine herdersknapen mij uitvloekten; be
spotten, denkende dat ik een communist
was. Maiar de vreeselijkbte o-ogenblikken
waren wel die toen ik, vooruit loopend,
het schot in den rag; verwachtte.... Mijn
haren, ziet U, zijn dan ook geheel grijs
geworden, en ik ben toch nauwelijks 30
jaar. 1
eenigen tijd minister-president in Hon
garije was, heeft zijn propaganda^
tocht in Amerika ten einde gebracht,
en is 10 Augustus op de Nieuw-Am-
sterdam weer scheep gegaan naar Eu
ropa.
Die oogst in het 'Seine- en Marne-
departement wordt bedreigd. Er bre
ken 'stakingen uit onder de landar
beiders. Te Gherioise slaken er 250.
Vijf op de zeven landbouwbedrijven
zijn getroffen. De werkzaamheden
liggen er stil.
Een bende hotel rati en. die de
Riviera onveilig maakte, is door de
politie gearresteerd. De dieven deden
zich als adellijke personen voor, en
haidJdèn allen goede passen. De waarde
der bij hen gevonden goederen: cos-
tuulmls, ondergoed, schoenen, sieraden,
boeken, enz,, loopt in de tienduizenden.
In den tuin van (de villa van prins
Bulow bij1 Hamburg zijn drie gewapen
de inla'ninen, die maskers bij zich had
den, gearresteerd.
De stoomtrawler Senator West-
phal van de Cuxhavener Hoehseefi-
schexrei Ges. is met een bemanning
Van 12 m!an ein het Izoontje van den
kapitein verdwenen. Men wie-et niet,
of de boot, vergaan of (door de be
manning aan Iderirolsjewiki in Rusland
verkocht is.
Uit Londen wordt gemeld; dat
zich gisteren levendige tooneelen af
speelden ,aan het. Liverpool Streeta
Station, toen de eerste pleiziertreinen,
die de Graet Eastern Railway sinds
den oorlog liet loopen, vertrokken naar
Southend en andere plaatsen aan de
Oostkust. Duizenden mlenschen kwa
men reeds vroegtijdig aan het station,
en de treinen vertrokken tot het ui-
tebste toe volgepropt.
Dia ihudrhuiswet is thans door
dne Belgischen Senaat aangeno'men.
Do eerste Russische troepen in
den Poolschem „corridor" binnenge-
drongen. In Polen wordt revolutionaire
agitatie gevoerd. De wapenstilsta'nds-
pinlderhandelingen tusschen de Russen
en de Polen zijn begonnen.
!Diö staking ,in de nretaalfabrieken
v,ah La, Louvière is geëindigd.
In het'Walenland wordt leen Ire-f-
Ligen beweging tegen de wet op' het
Viaalmjs'clh iln de besturen op Ito uw ge
zet.
waar eertijds volgens de gewoonte dier
tijden een mooi ijzeren hek heeft ge
staan, een oud kanon half in den grond.
Wanneer de buitenplaats gesloopt is
en de tegenwoordige boerenhofstede in
de plaats is gekomen, is niet met zeker
heid te zeggen. AVel staat in een zij
gevel van het buis een steen, waarop
staat anno 16-14, doch aan de steenen van
dit gedeelte van 't huis is duidelijk te
zien, dat het veel ouder is, dan 't an
dere deel.
Blijkbaar behoorde het vroeger tot de
buitenplaats en diende als woning voor
tuinman en koetsier.
Op de hofstede is er overigens niets
meer, dat aan de vroegere grootheid her
innert.
Korte Berichten.
Begin dezer wenk heeft koningin
Elisabeth te Loire, in Zwitserland, eien
ontmoeting gehad met haar moeder,
hertoginridouairière Marie José van
Beieren, die reed's eenigien itijld lijdende
is.
In de gasfabriek van Zurenborg
(België) ontstond een geweldige ont-
plofting in een der filterbakken, die
uitgebikt wend. Vier arbeiders zijn
dnor (den brand, die op de ontploffing
volgde, om bet leven gekomen. Ver
schillende personen liepen verwon-
w onding en op,
Door een infectie in d1© keuken
van de Wèensche poliitieDadlministra-
tie is ojn|d|er die administratie een buik-
loopf-epiidemie uitgebroken. Vijf perso
nen zijn er reeds gestorven, tachtig
zijn ernstig ziek.
Karl 1 luszar. de ilougaarsche
katholieke journalist en politicus, die
na da bolsjewistische revolutie ook
NIEUW-ERVE.
Dezer dagen is de hofstede „Nieuw-
erve" publiek geveild en is ook de am
bachtsheerlijkheid Nieuw-erve, tezamen
met de heerlijkheid Welsinge, alles lig
gende in de gemeente Ritthem, te koop
aangeboden.
Het is zeker niet ondienstig eenige
bijzonderheden over Nieuw-erve mede te
deelen, daar die weinig of niet bekend
zijn.
De tegenwoordige (burgerlijke) gemeen
te Bittbem omvat drie ambachtsheerlijk-
heden, nl. die van Welsinge en van Nieuw,
erve, samen groot 900 H.A., waarvan
Nieuw-erve en Welsinge 464 H.A. groot is.
Welke de oudste is, is niet met jaar
tallen aan te geven, maar letten wij op
haar ligging om hieruit den ouderdom
eenigszins af te leiden, dan zou de heer
lijkheid Nieuw-erve mogelijk bet oudst
zijn, daar zij' het meest landwaarts ligt.
Er zijn ook geen aanwijzingen, zooals
dijken ,of hoiogten, die zouden aandui
den, dat Nieuw-erve door inpoldering later
is ontstaan. Toch hadden Ritthem en
Welsinge elk reeds vroeg een dorp met
kerk, terwijl Nieuw-erve alleen een vrou
wenklooster had. De laatste vormde ech
ter, evenals de twee andere een afzon
derlijke parochie, d. i. een Room'sclr-Ka-
tbolieke gemeente. Elke parochie had een
eigen geestelijke. Bij' 't klooster Nieuw-
erve stond dan ook een altaar of kapel
gewijd aan Maria.
In 1405 wordt als pastoor vermeld Pe
tri de Steyn (Petrus van Steyn). Hij heeft
nog 11 opvolgers gehad; de laatste was
Nicolao Gislensi (1554). 't Gebeurde ech
ter menigmaal, cfait een vacature ver
scheidene jaren duurde, omdat 'de pa
rochie arm was en de geestelijke voor
namelijk moest leven van 't geen de ge
meente opbracht.
Eenige jaren vroeger (in 1547) moet
reeds het klooster zelf afgebroken zijn,
daar de fondamenten van 't naburige Zee
burg of Raiümekens gelegd zijn met steen,
afkomstig van de gesloopte kloosterge
bouwen vair Nieuwe-rve en ook van de
verdronken plaatsen in Zuid-Beveland. De
parochie Nieuw-Erve leidde nog een 10-
tal jaren een kwijnend leven, tot zij' in
't jaar 1560 tegelijk met de parochie
Welsinge werd opgeheven en beide ge
voegd werden bij Me parochie Ritthem;
wier bestaan ook eindigde door de her
vorming gedurende de belegering en over
gave van de stad Middelburg door de
Watergeuzen (18 Februari 1574).
Dat Nieuw-erve zich niet kon ontwik
kelen, is wel te begrijpen, als men weet,
dat zij mjaay 3 a 4 min. van 't grootere
Ritthem was gelegen.
De eigenaar der ambachtsheerlijkheid
heeft kort daarna op dezelfde plaats een
buitenplaats laten bouwen, geheel om
ringd door een diepe gracht. Van de
buitenplaats is nog overgebleven het on
derste gedeelte van 't gebouw, de fon
damenten met kelders, geheel bedekt met
aarde en wat .struikgewas.
De gracht is bijna geheel gedicht met
aarde van den nabijgelegen vluchtheuvel.
Het gebouw was ongeveer 20 Al. lang
en 12 M. breed; het stond precies aan
beide zijden bij' 't begin van de laan,
Wij zeiden reeds, dat de ambachts
heerlijkheid Nieuw-erve zeer oud was, al
zou de naam het tegendeel doen den
ken. In de rekening van Zeeland B. W.
S. (bcwester Schelde) van 1331 wordt
gesproken van Jan Willemsz. van de
Nieuwererve of Nieuw-erve.
Martinus Veth, ambachtsheer van AVest-
kapelle, gehuwd met Catharina van Com
mon, ambachtsvrouwe van de heerlijk
heid Nieuwland, kocht in 't jaar 1679
de heerlijkheid Nieuwe-rve. Genoemde
Martinus Veth, die zeer rijk was, maar
geringe kennis bezat, had als bijnaam,
„den vetten ezel" (hierin is een toe
speling op zijn naam). Een zoon van
hem Martinus Johan Veth, kocht in 1719
ook de heerlijkheid Welsinge. De tegen
woordige ambachtsheer van Westkapelle,
Baron van Doom van Westcapelle, is
thans ook ambachtsheer van Nieuw-erve
en Welsinge, zoadat deze 3 heerlijkheden
zeer waarschijnlijk steeds dezelfde bezit
ters hebben gehad.
De heerlijkheid Nieuw-erve is niet één
aan elkaar gelegen blok land. Het groot
ste gedeelte ligt in de omgeving van het
vroegere kasteel (nu hofstede), maar ook
liggen b.v. 2 kleinere stukken afzonder
lijk tegen den zeedijk aan. De oorzaak
van deze verdeeling ligt zeer waarschijn
lijk in de doorbraken, die het land menig
maal teisterden Eén dier stukken aan
den zeedijk had den naam van Ramme-
kens. In 't archief van Veere is er een
brief d.d.' 15 Sept. 1472, waarvan een
der onderteekenaars is een zekere Adt'i-
aan van Nieuw-erve, heer van Ramme-
kens.
De reede van Rammekens was oudtijds
reeds bekend als een goede ligplaats voor
schepen. Het kasteel Zeeburg, in 1547
gebouwd ter verdediging van de stad
Middelburg, ligt niet ver van Ramme-
kens, een deel van Nieuw-erve. Later
is deze naam' Rammekens overgegaan op
bet kasteel. In oude stukken wordt Nieuw-
erve vaak met 2 u's geschreven. Blijk
baar is hierbij gedacht aan 't woord werf
of erve, welk woord vaak in de namen
van een hofstede voorkomt, b.v. Wer-
venhove, Zuidwerf, Meiwerf, e.a.
Dichtbij Nieuw-erve ligt de hofstede
Oud-erve. Hierbij zou men-denken, dat
deze ouder is. Dit is echter niet zoo,
want een vroegere eigenaar heeft in
tegenstelling van Nieuw-erve zijn hotstede
Oud-erve genoemd.
Ritthem. B. J. de Meij.
Burgemeester Die Gfèer.
In de „Oprechte Haarl. Courant" geeft
Politicus dit waardeer end oordeel over Mr.
DE GEER:
Treffend, zeer opmerkelijk is de warmte,
't -echte ten ongeveinsde, waarmee door
organen van allerlei „kleur" en politieke
richting, leedwezen is uitgedrukt, over het
vertrek van jhr. mr. De Geer uit de Kamer,
uit die „actieve politiek", uit id-e liei-ding
Chr.-Historische partij.
Een hoogstaan-d-en naam, ©en schitte
rende reputatie, heelt mr.' De Geer in
betrekkelijk zeer korten tijd v-erworven.
In 1895 te Utrecht gepromoveerd, wordt
hij na ©en korte periode als miedeleider
van „De Nederlander", lid van de Pro
vinciale, welhaast li-d van Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland. Men had niet
ve-el doorzicht noodig om te beseffen, dat
het jeugdige Staten-lid bij uitstek geschikt
was om in de dag-elijkscbe leiding der
provincie adviezen uit te brengen, werk
te -doen, waarmee slechts de qjeestinteHi-
g-enten en best-omdierlegd-en op den duur
met succes kunnen belast worden.
Men had mr. D-e Geer's gaven allerminst
overschat. In November 1907 vaardigt
Schiedam hem af naar de Tweede Kamer,
ook daar behoort hij weldra tot de „her-
vorragend-en". Als tweejje vice-president
der Kamer is hij z-elfs verplicht een enkel©
maal, in avondvergaderingen, als waar
nemend „spieaker" te fungesren.
Van mr. De Geer kan m-en met het
volste recht verklaren, dat de sterke geest,
de ijzeren wilskracht, het onwankelbare
plichtsbesef, een zwanen strijd hadden te
voeren met bet tamelijk zwakke lichaam.
Er is waarlijk g-e-e-n „medische blik" toe
noodig om te beseffen, dat deze man
van vaalbleek© kleur, waarvan het matte
nog sterker uitkomt door d-e zwakrossige
tint van knevel en haar, m-et het wat-
doffe, wat-heesche, snel-Vermoeide- stemge
luid, geen reus van physieke kracht is.
Integendeel. De heer D-e Ge-er moet bij
bet zich geven aan het algemleen belang,
z-ek-er in dezen zwaren, veelbewogen tijd,
w-elke vaak het uiterste vergt van inspan
ning bij hen, op wie die verantwoordelijk
heid rust, zeer omzichtig zijn, dat
hij niet teveel van zijn krachten vergt.
Figuren van veel grooter physiek kunnen,
©en Talma, een Bos, bezweken
in den afmattend-en dienst voor het al
gemeen belang. Mr. De Geer zou de grens
der beheersching van het lichamelijk vol-
hardings-verinogen veel sneller hebben he.
reikt. Hij zag dat in, toen hem in 1918
-de portefeuille van Financiën in het Ka-
binet-Ruys weid aangeboden, 't Waren
weet m-en r-edenen, ontleend aan me
disch advies, welke hem toen deden ver
zoeken, 'niet aan de Kroon tot minister
te worden voorgedragen.
Ni-et slechts de zwakke klank van zijn
voordracht was hem een belemmering in
het openbaar debat. Mr. De Ge-er had
ook te worstelen met een hinderlijk spraak
gebrek. Maar als een tweede Demosthe>
n«es, die, weet men, zijn stamelen, wist
te genezen door met steentjes in den
mond bij h-et ruischen der zee te staan
redevoeren, wist mr. D-e G. ook dit
door ijzeren wilskracht t-e overwinnen.
Hij was van meet-af aan hij voorkeur
-de pacificator, de verzoenende kracht; de
man der milde, br-eede, opvatting, wars
van partij-fanatisme. In 1905 wist hij, door
de meesterlijke wijze waarop hij de Chr.-
Sociale Conferentie te Amsterdam leidde,
de aanvankelijk m-et -elkaar in botsing
komende meeningen te v-ereenig-en, te ver
zoenen.
„Wild", zelfstandig, van de partij-lijn
afwijkend, was mr. D-e Geer meer dan
eens in de Kamer. Hij is d-e eerste van
ne-chts, die een pleidooi houdt voor Alge
meen Kiesrecht. Hij verdedigt h-et denk
beeld van ©en heffing in eens, tot afwente
ling de.r crisis-lasten, schoon er voor dat
middel in d-e R-echtsche gelederen al bitter
weinig sympathie werd aangetroffen. Hij is
tegen al wat overbodig kan heeten op
h«t gebied van militaire uitgaven; helpt
minister Alting von Geusau ten val bren-
'g-en, wijl hij dat in 'slands belang acht.
Men mag -er zich niet ov-er verbazen, dat
dergelijk optr-eden in de kringen der Recht-
sche vri-e-nden ©n bonidgenooten nu en
dan zekere ontstemming wiekte; dat d-e
heetgebakerde politici mr. D-e Geer van
„lauwheid" beschuldigen; z-elfs op oogen-
hükk-en van bijzonder teleurgesteld-zijn d-e
vraag wel -eens deden, of mr. De G. niet
-eigenlijk halLen-half een soort van „over
gang" vormde tusschen Links -en Rechts?
Maar omtrent één vraag was nooit of
te nimmer onzekerheid. En welof mr. De
Geer's optreden, bij welke gelegenheid ook,
-een and-ere bron had dan strikt eerlijke,
onafhankelijke, te-eerbiedigen overtuiging.
En niemand zal 't ooit. gewaagd hebben,
deze vraag te beantwoorden in een voor
mr. De G. ongunstigen zin. Nog kort ge
l-eden is van s-oc.-democratische zijde, bij
mond© van d-en heer Schaper, warm©
hulde gebracht aan de nobele karakter
eigenschappen van dezen afgevaardigde.
Die steeds wars was van 't streven naar
„populariteit", zich liefst met groote be
scheidenheid op d-en achtergrond houdt.
Die -eenvoud, dat zich bij voorkeur terug
trekken in de veilige stilte van h-et studie
vertrek, die geringe sympathie voor het
zich bew-eg-en in d-e publieke woeling, zul
len mr. De G-eer ongetwijfeld hij d-e ver
vulling van h-e-t burgemeestersambt tegen
over oppervlakkig-oordeeLendm aanvanke
lijk een min-populaine burgervader do-en
zijn. Maar naar-gelang men tot h-et besef
komt van de kostelijke -eigenschappen, hem
ingeboren, zal die populariteit in wijder
kring opbloeien. En dan hechter, steviger-
g-eworteld blijken dan dat soort van po-
pulair-zijn, betw-elk met „go-edkoope" mid
deltjes van jovialiteit, woordenpraal en
zoo m-eer wordt v-erworven.
Ondanks zijn vaak zich -openbarende
zelfstandigheid, is mr^ D-e Geer steeds
ggebl-even in hechte, trouw© vriendschap
met mr. Lohman, wiens vertrouweling hij
was en als wiens -eventueel opvolger men
hem beschouwde hij de opperste leiding
der Chr.-Historische partij. Mr. D-e Geer
is een stevige, onafhankelijke natuur, maar i
tevens van een zachtmoedige en fijn-kie-
sche geaardheid. Nooit week hij in sterke
mate af van bet gevoelen zijnier partijge- j
nooten z-onder ©en woord van leedwezen j
te uiten over dat zich moeten kanten
tegen h-et „partij-parool". De Nies-tor zal
in mr. D-e Ge-er bewonderd hebben dien
zin tot zelfstandigheid bij hem, mr. Loh
man, in zoo hooge mate l-evend. Die vriend
schap voor -den ruim derdg jaar jong-eren
partijgenoot berustte ook op hoogachting
voor diens mooi, stevig karakter. En mr.
Lohman heeft zich nooit v-erzet tegen open-
haringen van zelfstandigheid in de ge
lederen van de partij, wier hoofd hij is.
Gebrek aan suiker.
De Ni V. Cacao- en Suiker we rkenia-
briek te Groningen heeft reeds 25 man
m-oe-te-n ontslaan wegens .onvoldoende sui-
kervoo-rziening.
Naar aanleiding" hiervan heeft het be-
bestuur der afd. „Grdningen" van den
Alg. Ned. Bond van arbedders(sters) in het
bakkers-, cacao- en suikerbewerkingsbe-
drijf zich tot den Minister van Landbouw
gewend met het dringende verzoek om
een betere suikervooirziening aan de in
dustrie. Ook de Tielsche Kruideniersver-
eeniging (heeft den minister van, Landbouw
gemeld, dat haar leden reeds 14 dagen
zonder suiker zitten.
Uitv-oer van Rot er.
De Minister van Landb-ouw heeft be
paald, dat van de boter, bereid door
producenten, welke zich schriftelijk heb
ben verhonden toit nakoming der bekende
verplichtingen, zal mogen worden uitge
voerd 40 (veertig) pet. der productie over
de week van 18 Augustus j.l.
Distributie Regeeringsbloem
en -m'eel. j
De Minister van Landbouw; Nijverheid j
on Handel heeft een nieuwe distributie
regeling vastgesteld voor regeeiingsbloem
en ï'egeeringsmeel die 4 Sept. in werking
treedt. Zij bevat uitvoerige bepalingen!
van de volgende beginselen.
De gemeentebesturen vragen de be-
noo-digde hoeveelheden regeeringsbloem
en regecringsmeel aan hij het Rijksbureau
voor de distributie van Graan en Meel in
de hoeveelheden als zij noodig oordeelen.
De gemeentebesturen stellen de regee
ringsbloem en het regeeringsmeel ter be
schikking van de bakkers hunner ge.
meente.
De bakkers, wien bloem en meel van
gemeentewege wordt geleverd, zijn ge.
houden wekelijks aan het gemeentebe-
stuur verantwoording af te leggen om.
treilt de hun verstrekte hoeveelheden re-
gecringsbloem en regeeringsmeel.
Bruinbroodkaart.
De directeur van het Rijksbureau voor
de Distributie van Graan en Meel maakt
hekend, dat als bruinbroodkaart voor het
147ste tijdvak, hetwelk loopt van 17 tot
en met 25 Augustus a.s. zal dienen de
Rijksbroodkaart in de groene klei:»' op
grijzen ondergrond.
V o 1 k s g e z o n d h e i d.
Bij Kon. besluit zijn met 1 September
1920 de leden en buitengewone leden
van den Centralen Gezondheidsraad eer.
vol ontheven van hun functies, onder
dankbetuiging en is ftenoemd tot voor
zitter van den Gezondheidsraad dr. N,
M. Josephus Jitta. En zijn benoemd tot
leden verschillende autoriteiten; o.a. dr.
J. W. Jenny Weijerman, dr. Th. G. den
Ilouter, dr. E. A. Keuchenius, inej. J.
H. Kuyper, A. van 0-oy, secretaris van
den Chr. Nationalen Werkmansbond; dr.
Schermer, dr. J. G. Scheurer, dr. J.
II. Schuurmans Stekhoven.
Allerlei.
Volgens de „N. C-t." zou de Minister
van Oorio-g voornemens zijn de oorlogs
sterkte van -ons leger op 100.000 man
terug te brengen.
Door d-en Commissaris der Koningin
is aan den be-er P. M. Fruijtier, arts te
Hulst, eervol ontslag verleend als lid der
gezondheidscommissie, zetel aldaar.
D-e gewijzigde statuten van de N. V.
Stoomzuivelfabriek „Goes" aldaar geves
tigd, komen voor in de bijvoegsels van
d-e Staatscourant van 10 Augustus.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot
gezworene van: d-e Bne-eid-e' Watering be
westen lers-eke C-. Glerum J.Pzn. te Schor©,
C. D. Vere-ek-a en P. Mol t© Kap-el.e, en
P. -de Koeijer Lz. te Iersieke; den Konin-
ginnepol-der J. J. v. Gass-en te Clinge;
-den Kruispolder E. J. v. Damme te
Graauw; en tot lid van het dagelijksch
bestuur van den Hogerwaardpolder P. J.
M-elsen t-e Woensdrecht.
Middelburg. Bij d-e politie is aangifte
g-ed-aan van verduistering van f 100 door
iemand, die dit geld als tusschenp-ersoon
o-nd-er zich had.
D-e muziekuitvoering, welk-e gisteren
avond, begunstigd door heerlijk zomer
weder op het Molenwater plaats had, was
zeer -druk bezocht.
lerseke. Er' zijn deze week wederom
een tweetal Engelscbe zeilschepen, nl. de
schepen Aubrey -en G. L. Munroe, heide
van Grimsby, voor -d-en wal gekomen, om
o-esters-chelpein te ladien. De handel in
s-chelp-m is lev-endiger dan ooit te voren.
Men maakt van dit pro-duet een mengsel
voor kippen voeder.
Vlugger kan. 't haast niet. De vorige
maand, in ©en tijd van drie weken, men
kon '.t dezer dagen 1-eze-n in d-e opgaaf
van den Burgerl. Stand in ons blad, werd
een -echtpaar in ondertrouw opgenomen,
huwde en werd gezegend met de geboorte
van een kind.
(Een v-eel stei'ker geval heeft jaren ge
leden te Goes plaats gehad. Daar w-erd een
man in een uur tijds -echtgenoot en vader.
Om 1 uur g-ehuwd; en om 2 uur een
kl-eine).
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Lutten aan de Dederns-
vaart, S. R. Hermanides te Kerk Ave-
izaath.
Be-diankt vop-r j\{-o-nster, door N. v. d.
Snoek te Zetten.
Tegen 't beroep van cis. v. Dorp te
Rotterdam naar G-oucla is een he.zwaar-
(schrift ingekomen. Ds. v. D. had n.l.
niet op 't drietal gestaan.
D-s. Godefroy begon zijn loopbaan
als on cl ar wij'iz e| r aan een Chr. school
te Den Kaag! (hoofd de heer Schaberg-)
en niet a-ls- ho-o-fd, iziooals een schrijf-
of een .zetfout er in ons vorig no. van
maakte-.
De- heer A. de Buck, te Leeuwarden,
izo-oni van wijlen ds. P. de Buck, stelt
zich beroepbaar.
Algeimeene Synode der Ned.
Herv. Kerk. In behandeling; komt het
verslag; wegens de schriftelijke kerkvisi
tatie over het j-aiar 1919. Wij ontleenen
daaraan e-eni-ge gegevens. Het zielental
der Ned. Herv. Kerk is volgens Tabel A.
3172020.
Er jzjjni 144 godsdienstonderwijzers en
2 onderwijzeressen in deze tabel vermeld.
Het totaal der leerling-en bedroeg 298770,
terwijl 24494 tot lidmaat izijin -aangenomen.
Volge-ns de -officieel© o-pgave zijn 532 per
sonen najar (andere kerkgenootschappen
overgegaan,, terwijl 443 uit andere kerk
genootschappen zijn overgekomen.
De totale inkomsten der Diaconieën be
droegen f7238018.835 (d.i. f629208.695
meer clan in 1918). De uitgaven waren
f6558532.48 (d.i
1918). Het bedrad
buiten het batig J
der collecten 1 loüf
delen f 1203621.91
gaven ter onderstl
gen i'-s f4122786.1
legaten, erfstellind
-ten van f 100 en j
(in 1918 f 104534
Do commissie I
verslag (rapportcil
vooial op den ,zeJ
de berichten ovcl
openbare z-edelijkll
jg de schade
door bioscoop, fie
den in klimmende
een zedelijke veil
log in bre-ede kri|
gevolge gehad!"
nemende oneerlijl
gewezen. Het is
verschijnsel, dat
veel wordt jgedaaJ
dat men'wil mecll
Bij de besprek il
vooial nadruk geil
alle organen der f
de statistiek een
men ernstig moed
conclusies te treil
Er zijn nu echl
wie paediago-gisc'h I
volk. Die beschulill
Kerk niets begrijp!
moet w-o-rden afl
slechts het waardf
van den oud-seert
„Jaarboek vo-or dd
een weldadi-gen iil
hetgeen op so-ciaaf
Volgens de cod
wordt het verslag
genomen.
Gerei
Beroepen te Wl
cand. te Amersfol
Aangenomen ml
O. Los te LeerdaP
s ««si
Go-es. Geslaagd
men 1. o. onze vi
heer M. W. v. d.
Ambachtsschool td
Geslaagd tel
examen Lanclbomi
C. de Kroes te
voor het -examen
J. A. v. Paassenl
L. O. Hoogduitscll
te Vlissingen; vod
imej. J. M. V-ersluj
heer M. Luij-endijk f
het Frainsch L. O.
N. M. v. Kalmthoil
T-e Rotterdam vol
lichaam so-ef en i n gan|
te Middelburg.
De heer S.
de H. B. S. te Dell
a.s. eervol ontslaf
Geslaagd vool
m-ej. G. A. .1. JamT
S-choolbril
ture" deelt L-e-tti d-eT
op school «ntvand
Meester, ik hl
oor. Ik heb va|
kunnen slapen,
school.
't Typische hi-erv
zelf het briefje ges
diers naam er ond-i
Een volgend bri
Juffr. Dinsdag
morgen thuis g-e\
tje zoo in zijn
met zijn Vadier r
Ge mo-et weten,
baas van ©en jong
En een derde lu
Juffr. Ik wildif
vragen, dat Jan 1
hij doet altijd f
zijn Moeder zoo
veel slaag' krijgt
oppass-en dus Ju
neem er hem sa-
hij is van u b,:
dat ik' bet u zal
hij te schreien ik
dat u hem maar
het koolhok mo
wees zoo goed
een b-eetje bang
deugend is dat u
De onderwijzeres
zoek om voor „b
't Is me j-e opvoei
Zondag
Ned. Hj
Go-es, vm. ds. Hom
's av. ds. v. Maai
Nederl. Landhu
Het programma
van het 72-e Neder]
kundig congres, da
Aug. a. s. te Aruh-e
den, is verschenen
Van het progran
meld, dat op 24
toonstelling van de