Donderdag 3 Juni 1920 No 205 34e Jaargang FEUILLETON. DE pELGRIMVADERS Statsn-Generaal Buite^iand. Uitgave van Bi Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: DAÏTGE VORSTSTRAAT 219. (Telefoon No. 11). Bureau te Middelburg: EIRMA F. P. DHUIJ - L- BURG. Drukkers: DostiëBbaan Le Cointre, Goes. Op, naar Goes! JHet zlal wel niet nondig zijln, nog eens alle antirevolutionairen m onze Kovincie aan den dag van morgen 4 ni te herinneren. 'Wij verwachten dat de zaal in de Prins van Oranje te klein zal blijken, om allen te bevatten (die professor Diepenhorst komen boören; en dat Ook vele onzer lamJdbouwieirls hun vrouw ga idodhter(s) zullen meebrengen. (Ook de morgenvergadering van het Provinciaal Comité is toegankelijk, jdoc'h alleen voor leden van aangeslo pen kiesvereienigiingen, .terwijl in de milddagvergaidering, waar 1de professor hoopt op te treden, .alle mannen en vrouwen van „Antirevolutionair begin sel" zullen welkom zijn. Het mooie er af? Minister Heemskerk, dé oude, heeft indertijd gezegd dat „het mooie er laf zou zijn", wanneer de schoolstrijd kon worden opgelost in den zin van financieel© gelijkstelling van staats- en vrij onderwijs. Alle antirevolutionairen hebben dit toen dezen bekwamen, vèr- zienden staatsman kwalijk genomen. Er lag, meenden zij!, jn zijn zeggen, iets van kleinacMingi of spot. Doch inderdaad, de minister heeft gelijk gehad. Schoon lichamelijk bijt ziehd, as hij, gelijk trouwens op' m.eer punten, op dat vain de gevolgen der gelijkstelling, in geestelijk opzicht vèr- (dat wil zieggen yooruitjziend geble ken. Het mooie is er af, al zijn wijl dankbaar voor de verademing, (Lei fi- nancieele opluchting, die de gelijkstel ling .aan menig noodlijdend schoolbe stuur schonk; en 'niet minder dank baar voor'de beëindiging van den pp- ïitieken schoolstrijd. Hjierv-an toch zal 'tgevolg zijn dat ide schoolbesturen zich nu meier op' interne verbeteringen der school kun- Hen gaan toeleggen, Ide band tusschen. 0e ouders en de school kan worden versterkt, en de gaven voor Kerk ejn Zending en Philantropie ruimer kun nen gaan vloeien. Zoo bezien is hét mooie er niet af; en zoo gedaan zal het mooie er wel nooit .afgaan. Niet gansch voldaan. (Nu ide schoolwet er zoo goed als door is, meenen wij' te mogen zeggen dat wij' hoqgjst dankbaar zijn voor de geschonken bevrediging, doch niet gansch voldaan. Wij betreuren hef, Idat jde minister, zeker gedreven door den wéinsch olm alle partijen voor zijln ontwerp' te win nen, wel vete amendementen heeft aan vaard van de mannen >der openbare School, doch geen enkele van beteeke- nis van de antarevolutioaaire voorstel lers. ft Is waai*, op! menig ,punt waar de iTer Laans en Ossendorpis te ver gin gen, zette de minister zich schrap en hield hij voet bijl stukmaar hier staat dan ook 'tegenover dat hij' geen duim breed toegaf, wanneer de heer Rut gers, en de heer Van der Molen, welke laatste toch zekér niet verdacht kan worden van eenzijdig zoeken naar voordeeltjes voor de vrije school, jden band tusschen deze ein de overheicj wat minder .knellend zochten te maken. !Nu gaan .wij niet zoo ver als „De 5) -o_ De tijd om te vertrekken naderde. De heer Caxvér had eindelijk zijln besluit ge nomen. Zijn vrouw had op een avond, dat zif alleen waren), gezegd: „Anna snakt naar de boischlucihlthet klimaat van Lei den deugf «iet vooir haar gezondheid, ook niet voor haar ziel''. tie hee'r Carver had de oogen op zijlnj viouw geslagen. „Ook niet voor haar ziel? zegt gij''. „Onze Anna heeft haar hoep gevestigd op de Rots der eeuwen". „Ik weet het; had mistrissCarver,met zachtheid geantwoord: „maar wind en stormkunnen geweldig zijn'*. De Puritein had een öogenblik nage dacht, den blik gevestigd op de turf, die aan den haa'rd langzaam' uitging. „Wij1 zullen met de „May Floweï" gaan, Mary", zucht hij; „ik hoop, dat de Heer u kracht zal geven". „Hij zal ze mij geven", zeide mistriss Calver met een roerenden blik; „dank, lieve i" tie moeder dacht niet aan haar zwakte, noch aan de moeilijkheden van de reis, noch aan de bezwaren bij de aankomst; Nieuwe Haagsche Crt", om nu reeds te pirofeteeren dat terugtreden jn ons isolement in dé naaste toekomst gebo den zal kunnen zijn, teneinde de vrije school te behouden-. Maar op' één punt kunnen wij' de vrees niet van ons zetten dat het Christelijk onderwijs door de .„Bevrediging" zal geschaald: wonden. De heer Rutgers .wilde van de twee en twintig; uur voor 't onder wijs in de vakken v,an 'tL. O. be stemd, weer, gielijk vroeger, twintig maken om goede ruimte te houden voor het Bijbelsch onderwijs. Dit amen dement werd door den minister be streden en door de heele Kamer, ple antirevolutionairen uitgezonderd, 'afge stemd. Zoodat gevreesd moet worden dat 't onderwijs, in de Bijbelsch© Ge schiedenis onder 't groot© getal an dere vakken die men zal móeten laten voorgaan, lijden zal. (Meer dan één Christelijke school, waar men de jongelui klaar maakte voor Middelbaar Onderwijs, mag op dit piunt van ervaring spreken. Een onzer grootste Chr. paedagogen, reeds jaren pverleden, heeft, wat zijn eigen school aangaat, .over dit leelijk incon venient, meermalen openbaai' geklaagd. [Ook de concessie, door de Wet in artikel 104 aan niet-geloovige ouders in een gemeente verleend, om hunne kinderen te kunnen onttrekken aan het Bijbelsch onderwijs, wanneer zij hier van niet gediend zijn, is een juk dat de Christelijke onderwijzer aan zoo danige school met ergernis dragen zal. Wij willen er niet over uitweiden, doch mogen niet nalaten op| te merken dat wij de verwerping! van het amende- mlentv. id. Molen tot schrapping van deze vrijstelling van bezwaarden be treuren. .Niet omldat wij voor geeste lijken dwang zijln, miaar op opvoed kundig© gronden. [Wat ide overig© grieven van de N. Haagsche aangaat: Geen volle vrijheid van het leerplangeen vrij heid van benoeming-geen vrijheid om zelf schoolgeld bei beffen; die deélen wij niet. (De (Chr. school behloudt immers haar recht :van vaststelling! van haar leer plan en van zelfstandige benoeming,; slechts inzage en overleg zijn 'gevor derd; ten slotte evenwel blijft zij al leen de baas. Terwijl 't overigens fhet- zélfde is boe 't. schoolgeld op; zijh plaats komt. Jlhtusschenal van 1889 af hebben wij verklaard' dat de vrijle school, waar zij in aanraking; komt met de Overbeiid, iets van hare vrijheid' 'inboet, maar dat ook zelfe reeds voor dien tijd zij de absolute vrijheid niet had, doch dat zulks haar trouwens ook niet hin derde. Dit geldt ook nu nog, behoudens óp beide punten, zoo even genoemd. De praktijk' is echter vindingrijk. Allicht valt 'tnog mee. Routine. ta,k- tiek, bovenal een consekwent Chris tendom. kunnen hier nog veiel doen. Tweede Kamer. Een kwajongensbende en nog véél erger. De revolutie begint al in het parlement. 't Is geen baantje minister, Kamerlid ————a zij zag alleen de overwinning die haar dochter verzekerd was; het bekommer de haar weinig, dat de overwinning hiaar het overige van haar leven 'koisteil zou. Het behaagde den Heer Zijn dienst maagd de laatste bittere druppelen van den lijdensbeker niet te sparen. Tot hier toe had Kenelm Winslow altijd verzocht, gesmeekt, zelt had hij "de diepte van de kloof erkend, die hem) van Anna scheidde, tiaar 'hij opgevoed was in de strenge Pu- ri'teinsche beginselen, wist hiiji welke waar de zij hechtte aan het behoud de'i' ziel, aan de gehoorzaamheid, aan den wil van God, en tot nog toe had hiij vooral ge tracht Anna te bewegen om hem ge trouw te blijven, in afwachting van den dag, dat 'hij gelooven zou zooals zij, dat hij met 'haar zou bidden, dat zijn hart zich tol dien God zou neigen, welken zij diende. Doch toen hij zag, dat zij Jiemj ontsnappen zou, werd hij m'eer eischend: hijl wilde niet langer wachten; hij vor derde rondweg van, Anna, op grond van hun wederzijdsche genegenheid, van die genegenheid, die zij', voor hem nooit had vexheeid, alle wetten van haar God te overtreden, van al haar vroegere begrip pen af te zien en een verbintenis aan te gaan met een ongeloovige„want ik ben een ongeloovige" zeide hij met bit terheid; „Èduard laat niet na het mij te veiwijten". of Voorzitten te zijn. De obstructie'-politiek' van de sociaal-democraten en de com munisten zal er wel voor zorgen, dat alle aantrekkelijkheid van 'biet ambt vervalt, gesteld dal :het ooit begeerlijk is geweest. Gisteren was 't weer'een bende, zooals men in een vergadering van verstandige en ontwikkelde menschen niet zou ver wachten. i Elke gedachte aan goede trouw hébben de obstructie-voerders gebannen en zij slaan een toon aan, zelfs een baliekluiver onwaardig, Duys werd toestemming; verleend tot het houden van een interpellatie over de loontabellen der Invaliditeitswet. De voorzitter ;stelde voor deze te hou den Vóór de behandeling, der wijziging van de gemeentewet, doch dit was niet naar den 2(in v,an het gauw geraakte Kar mei lid. Tóen min. Aalberse er tusschen gooide, dat het w. o. tot uitvoering der Arbeids wet bijna gereed is, riep hij uit: „Wat beteekent bijna klaar bij' deze re geering? Deze minister was alleen voort varend in de bekende Novemberdagen, maar thans vaart hij' in1 het schuitje der reactie. Telkens hoort men, dat het Kon. besluit voor uitvoering der Arbeidswet bijna klaar is, maar' intusschen worden de arbeiders telkens opnieuw teleurge steld. Men maakt alleen 'haast om de ar beiders te knevelen en oan hun vereeni- gingslreciit te beknotten, maar voor de arbeidsbelangen heeft men geen oog, daar voor is geen haast. De 'heeren der rech terzijde maken alleen de celdeuren open voor de arbeiders. Diie heeren noemen zich volgelingen van Christus, maar ze zijn eer volgelingen van Hagenbeek. Chris tus was arm en ging om met armen, maar deze volgelingen van Christus stoo- ten de axm'en af en zoeken omgang met de machtigen, om de brandkasten te be schermen". 'Het lust ons niet nog meer van die hatelijkheden aan te stippen. Vermelden wijl slechts dat Duys trouw bijgestaan werd door Schaper, Troelstra, v. d. Tem pel, Kolthek en van Ravesteijh. Een staaltje van de wij'ze waarop de nationale tijd vermorst werd: Bongaeits (R'.-K.) stelt voor de discus sie te sluiten. (De sociaal-democraten verlaten1 hierna de zaal met de communisten). 't Voorstel Bongaerts wordt hierna aan genomen met 58 stemmen voor en geen enkele tegen. Onder groot rumoer komt hierna in stemming het vooistfel-Duys om zijn voorstel in stemming te brengen voor het voorstel van den voorzitter. Dit wordt verworpen met 57 tegen 19 stemmen. Het voorstel.van den" voorzitter om de inteïpellatie-Duys achter op de agenda te plaatsen, wordt aangenomen met 58' tegen 17 stemmen. Kolthek (s. pj.) vraagt hlet woord om een voorstel in te dienen om zijh motie in zake de artillerie-inrichtingen aan de orde te stellen. tie voorzitter stelt voor hiervoor 5 mi nuten te verleenen. Duys (s: d. a,. p.) Vraagt .hierover het wóórd en betoogt dat deze belangrijke zaak niet in 5 minuten kan worden af gedaan. Hierbij moeten een 19-tal conclusies besproken worden en verder zaken als moe'rsleulels, proeflokalen, waterlelies, enz., zaken die allemlaal uitvoerig bespro ken worden. „Gij hebt het zelf openlijk uitgespro ken", zeide Anna met zachtheid. Zij wankelde niet; zij trad niet terug; zij wist, dat zij den, zegen van haar God over haar huwelijk niet kon inroepen, wanneer zij moedwillig en met open oogen in een verbond trad, hetwelk in strijd was met 'Zijn wil; en gehoorzamen stond bij haar boven alle stormen en inwendige worstelingen. Maar zijl werd bleek en van dag tot dag we'rd zij ma gerder. 'Zij kende de wet van God; zij: had Zijh juk aangenomen en Zijn rechten op haar erkend; maar zij was nog niet gevorderd tot de blijde vrijheid der kin deren Gods. Zij diende, zij gehoorzaamde, maar haar liefde was nog zwakzij had nog geen volkomen inzicht in' de liefde Gods; de weg was moeilijk; de beproe ving schee.n somwijlen haar krachten te boven te gaan; doch de Meestér, Dien zij in de duisternis trouwelijk volgde, ondersteunde haar eiken dag den geheelen weg langs, en des avonds was zij ver wonderd, dat zij tegenover de smieekin- gen en de verwijten van Kenelm stand vastig was gebleven. Het oogenblik van vertrek naderde. Het was de 6e September 1620. Bijha de geheele Engelsche kolonie was van Leiden naar tielfs'haven vertrokken, zoio- wel zij die nu zouden gaan, als die tot Verder bespreekt hij 'Het a.s. vertrek van Monseigneur Notens naar Gienua, wijl dan in, de katholieke fractie het hek weer van den dam is en in die fractie de heer Bomans weer een paleisrevolutie maak-t. Zoo wil hij niet langer hier vergaderen. Daarna bespreekt hij: de personen, die hét rapport hebben samengesteld, de plosi- tie van Minister de Vries, de capaciteiten van den heer Duymaer van Twist, de afkomst van den heer de Savomin Lob man enz. Als spr. ruim li/2 uur op die wij'ze is doorgegaan, betoogt hij Igjeen obstructie te yoeren, dit zou nog heel wat anders zijn. Hij heeft niets voor zich', hij' impro viseert ,en spreekt over allerlei dingen, die uit de lucht, vallen. Spr. doet hierna het voorstel om' zijh rede morgen te mogen vervolgen. De voorzitter: Ik denk er niet over. Ik stel de Kamer voor dit voorstel niet aan te nemen. (Het voorlstel-Duys wordt 'hierna ver worpen met 58 tegen 16 stemmen. Nog een staaltje van brutale obstructie. 't Was bij een stemming. De heer Troelstra, die in de Kamer wel aanwezig was, weigerde na tweemaal door den voorzitter gesommeerd te zijn om te stemmen, aan de stemming dieiel te nemen, verklarende dat hij afwezig was. Is 't niet dun? Meester Troelstra, hein partijleider! Dat er van de interpellatie-Schaper over den 8-urendag niet heel veel komen zou, was wel te voorzien. De revolutionairen staan wel uren lang te betoogen dat zij zoo te doen hebben met de: belangen der arbeiders en dat deze belangen door de rechterzijde zoo schandelijk worden ver waarloosd, maar intusschen vindt Schaper deze. belangen veel minder gewichtig dan bet welslagen van hun obstructie, (tie ze nu hebben aangevangen. Dat er ook maar één woord in bet waarachtig belang der arbeiders zou gezegd zijn, gelooft nfe:- mand meer. Mien wil maar tijd winnen om bet volk tegen het w. o. ter bestrijding der revo lutionaire woelingen op te zetten. Troelstra schijnt te meenen, dat de meerderheid 'van ons volk op de daad der bevrijding door zijne hand wacht en zijn partijgenooten vexhoovaardigen zich nu op de daad van November 1918, waarvan ze zich toenter tijd gehaast hebben te verklaren, dat het een „Vergissing" was. De obstructionisten zijn er intusschen in geslaagd het half zes te laten worden zonder dat de Kamer ook maar iets ver der is gekomen met hare werkzaam heden. We zjjn nu zoover dat we wieten dat de Kammer heden zal beginnen aan de interpellatie, tenminste als de heeren er niet opnieuw wat op vinden om ook den aanvang ervan te verdagen. Van Ravesteijn trachtte nog de rech terzijde over te halen tot een accoord. Dat zou dan zijnbet stellen van de motie-Kolthek vóór het anti-r,evolutie-ont werp. Die motie loopt over het inrichten van de Hembrug-bedrijven tot vredesbe- drijf, d.w.z. men zou er volgens Duys, telefoon- en telegraaftoestellen moeten gaan maken. Vraag niet hoe lang de hee ren daarover razen zoudenDuys deed het al een uur Lang ,en op een wijze die verre beneden de waardigheid van het Parlement njet alleen, maar van iedere vergadering zou zijn. Wel heeft rechts fer voor gezorgd dat het spel niet te lang duren kon, maar er is geen reglement te maken dat tegen alle schelmerijen voor op hét volgende vertrek wachtten!; zelfs zij, 'die om geheel verschillend^ redenen' weigerden zich bij de onderneming hunner broederen pan te sluiten, Christoffel Car ver en Kenelm .Winslow, wilden bij de inscheping; tegenwoordig zijn. Mistress CaXver hield, voor de laatste maal van haar leven, de handen van haar oud sten zoon, van hem, dien zij heimelijk boven al haar andere kinderen had ge- liefd, in haar handen gesloten. In liet heiligdom barer ziel had deze Püritein- sche moeder zich die voorkeur dikwijls verweten-; nu vroeg zij zichzelve af, of God haar er misschien voor wilde straf fen, door dien veelgeliefden zoon van haar te verwijderen. Moediglijfc sprak zijl tot hem over de toekomst, die toekomst, welke voor hen niet meer dezelfde zou zijn. 3 „Gij zegt, mijn zoon, dat gij: n geroe pen gevoelt tot de heilige bediening, en ik geloof het; maar als gij de oplegging fier handen zult ontvangen h'ehhen, w;at zult gij dan doen? De kolonie 'hier zal heei klein zijn geworden". „Moeder, ik houd bet er stellig voor, dat ove'r twee jaren hier geen enkele EngelschiUan meer zal gevonden worden"; zeide Christoffel ;oip hoogernstigen toon; „maar ik weet waar ik de boodschap des Heeren brengen zal. Gij wilt, zegt gij, een nieuw Engeland stichten? ik zal aan VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Prijs per 3 maanden fr. p. post f 2*15 Losse nummers f0,06 Prijs der AdvertentESn] I4 regels f 1.12, elke regel meer 28 cent. Eenzelfde adv. 3 maal geplaatst wordt 2 maal berekend. Bij abonnement belangrijke korting. Kleine advertenties 75 cent Bewijsnummers 5 cent ziet. De Msb. schrijft o. m.: „Moed, beleid 'en trouw, trouw voor al kunnen hier wonderen doen. Dit weten zij alvast, dat ook de linkerzijde der Kamer op deze manieren niet ge steld is, en ze ook niet tot de hare maakt. Eén ding moet in het Parlement vaststaan, dat niet de minderheid aan de meerderheid haar wil kan opleggen. En dat is duidelijk gebleken. Men speculeert er op dpt de rechterzijde ter wille van de Onderwijswet bakzeil zal halen: tot tweemaal toe bracht Duys de millioenen van de bijzondere school in debat maar hij moet daar toch maar niet te veel op rekenen, en als hij hoopt dat de Chris telijke arbeiders zich op den duur aan de zijde van Troelstra zullen scharen, zal hij zien hoe juist deze bedekte poging om der bijzondere school hare rechten te' ont houden, die arbeiders des tei meer be wust zal doen zijn van de plaats waar zij behooren". Mr. D. Fock ,de liberale praeses, hiielid zich weer kranig, 't Is een kerel van staal, .die niet van plan is voor de toe- leedigingen en de obstructie-neigingen der kwajongens in het Parlement uit den weg te gaan. Minister. Renkin afgetreden. Minister Renkiin, de Belgische mi nister vain biinnenlanidsche zaken, die Zionldag een radei hiielid. tegénrhet Ne- idérlanidseh-Belgisch verdrag, is afglei- tredén. Hij zal opge volgd wohden door minister Jaspar. 'die tot nu toe hielt departement van economische zaken beheerde. Wouters id' OpilM'er, afgevaardigde! van Leuven, zal minister voor eco nomisch© '.zaken worden. All© Maiden, zijn bet er over ééns, dat Renkin is heengegaan ota! zijn. ge schil met de andere leden van de regeering inzake de Nedierlanidsch-Bel- giische kwestie. In 'zijn ontslag-schrijven aan Dela croix zou Renkin o.m. verklaard heb ben, 'dat hij niet langer melde de ver antwoordelijkheid wenschte te dragen van de international© politiek der re geering. 'Hij herinnert er aaln, dat hij in Maart, toen de regeering het Neder- landsich-Belgisch verdrag had opge steld:, zijn collega's gewaarschuwd had, dat hij het land zou wij'zen op; het dreigende gevaar. De kindersterfte. lüit de verslagen van het te Genève gehouden congres .voor kinderbescher ming, 'die thans gepubliceerd zijn, blijkt hoe droevig,de toestand der Duitsche kinideréh is.' Als er nüéit zeer spoéidig hulp komt, waardoor een betere voe ding mogelijk wordt, zullen 21/2 mil- lioen Duitsche kinderen ten onder gang zijn gedoemd. De. gezondheids toestand van 6 millioen kinderen is zeer bedenkelijk. De gemiddelde sterfte in de groote steden is .tot 40 pet. gestegen. De gekleurde Franschen. De misdrijven der zwarte troepen in het bezette gebied' houden steeds aan. De regeeringspresident te Keulen heeft den opperpresident van Rijnland een rapport toegezonden, waaruit het oude Engeland God verkondigen: het is onze moeder, haar 'hlebben wjj het bloed onzer aderen en den adem van onzen1 mond te danken". Mistress Carver richtte zich in haar volle lengte op. „En de vervolging;?" sprak zij; „de gevangenissen, het 'scha vot; al de ellenden die wijl met zooveel moeite ontvlucht zijin.'?" „Bat is het juist, wat mijl aantrekt"! en de oogen van Christoffel schitter den met een vreemden glans', „ik ben als de zoon van Zebedeüs; ik wil ge doopt worden met den "doop waarmede mlijin Meestér gedoopt is om mijl te ver lossen. Als Hij! mij' die genade wil ver leenen", voegde de jongman er met ,ee* zachtere stem bij» „De tijd is voorts koti, en uw heengaan verbreekt al de banden, die mij aan de aarde hechtten"'. „Al dë banden?" vroeg de moeder met een aarzelende stem. „Alle!" herhaalde Christoffel. Mistress Carver zweeg; zijl had een ooigenblik gedacht dat blaar zoon' zich Lucy Blewster ter vrouw zou kiezen; zij wist niet, dat het meisje hem van de hand Lad gewezen. (Wordt vervolgd.) V-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1920 | | pagina 1