Mo 194 Donderdag 30 Mei 1930 «14e Jaargang GI SELA Ststtw-ISeneraal Buitenland. FEUILLETON. Uitgave van flg Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: CANGE VORSTSTRAAT 219. (Telefoon No. 11). Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ L- BURG- Drukkers Dostferbaan Le Cointre, Goes. it Het revolutie-ontwerp. III. Zooveel hebben wij na het voorafgaande Ier- derhalve van begrepen, dat men onder de vigeur der tegenwoordige artikelen van ■het Strafwetboek het een heel eind bren- igen kan in het voorbereiden van een re volutie. De dader is van straffeloosheid verze kerd zoolang hij de uitvoering niet heeft aangevangen. Is hij vrijwillig teruggetre den, bijvoorbeeld omdat hij vreesde voor verraad of mislukking, of omdat hij niet genoeg steun kon krijgen, of te grooten tegenstand voorziet, zijn kans niet schoon ziet, enz., dan is hij evenmin vervolgbaar. Hij kan van alles verzinnen en voor el kaar zetten: inlichtingen inwinnen, zwarte lijsten samenstellen, arbeidsraden laten kiezen, de meest revolutionaire bevelen in stilte van zich doen uitgaan; dit Strafwetbo>ek maakt hem niets. Mits hij maar niet „samenspant". Hij mag gerust alles afteen doen. En ook wel in samen- stemming met anderen, mits hij maar niet met hen „samenspant". Dat is de eenige voorbereidingshandeling, die hem ver boden is. Waar nog bijkomt, dat om revolutie te maken, men een bepaalde revolutie moet beoogen; geen "handelingen zijn strafbaar, éde in het algemeen revolutie betreffen. i Dat hebben de misdrijvers wel geweten, die dezer dagen, naar de dagbladen meld den, te Amsterdam aan huis bij een Ne- deriandschen staatsman zijn bijeen ge weest, niet, dat begrijpt ieder, om een huiselijk praatje te voeren. Maar -ook al hadden zij in 't openbaar gesproken over reyolutionaire plannen 'en verlan gens, de Nederlandsche strafrechter had hen toch buiten vervolging moeten stellen. De Strafwet (artikel 131 en 132) stelt ook strafbaar opruiing, in 't openbaar, mondeling, of bij geschrifte, tot e-enig strafbaar feit alsmede de verspreiding van opruiende geschriften. Doch ook hier mee heeft de praktijk maar al te zeer de hand gelicht. Toen dr. Kuyper in De Standaard van omstreeks 1874 het voor de Katten burgers opnam, werd hem in alle libe rale bladen opruiing verweten. Toen hij in 1874 in zijn vermaarde rede bij de behandeling der wet-v. Houten tot be perking van den Kinderarbeid Jacobus V aanhaalde, verweten conservatieve heeren en bladen hem opruiing. Toen het petition nement in 1878 werd aangeboden en dr. Kuyper het klavier der volksoonsciëntiie bespeelde, fluisterde de liberale partij vap opruiing. Ala ar nu? Er wordt bijna dagelijks in socialistische en communistische bladen, in strijdartikelen van groote staatslieden, in Volk en Tribune en tutti quanti, een taal gevoerd tegen de overheid, tegen de hooge Regeering; zoo erg, dat men - zich afvraagt of men dit alles zoo maar on gestraft mag zeggen. De demagogen uil id© S. D. A. P. durven in volksvergaderin gen, onder gejuich der misleide scharen, woorden zeggen, die vragen doen of dit hu geen opruiing is. Doch deze heeren weten wel tot hoe ver zij mogen voort huppelen om uit dé vingers van den strafrechter te blijven. Zij" weten zoo oproerig te krabbelen in een taal, die vaag schijnt, doch voor den goeden verstaander duidelijk is, dat de wiet geen- vat op ben heeft. Men kent uitdrukkingen als: „ik zeg niét: „de wapens neer, maar de wapens hier"; door M. v. W. 16) 10 Hét jonge echtpaar op de bank onder de linde sprak nog veel en over ernstige dingen, want heden was het een beslis sende dag. De laatste testamentaire bei- schikkingen waren met baars moeders idood vervallen en het lieve oude FüTstenhort was nu pas geheel haar eigendom- Haar man had juist de laatste zaken met Kurt afgedaan en nu zou deze' dadelijk komien afscheid nemen, want hij verliet nu .de post, waar hij zoo dapper volhard had- Of zij vermoedden hoe zwaar het af scheid Kurt viel? Zeker wel niet; maar zij zouden het gevoeld hebben als zij hem nu hadden kunnen aanzien. Hij stond voor de bruingeverniste lessenaar en pakte zijn boeken en kaarten, die er opgestapeld lagen, in zijn koffer; nu kwam ook het roede boek aan de beurt; nu was de lessenaar leeg. Er waren heel wat inkt vlekken op en Kurts pennemes had erge verwoestingen aangericht, want hij had „ik zeg niet dat gij in plaats van op de arbeiders op de officieren moet schieten"; „ik zeg u wel te overwegen wat uw proletarische plicht eischt"; „wij signalee- ren dien of dezen, arbeiders houdt hem in de gaten"; en dergelijke. En zoo is 't ook, wanneer 't tegen een bepaalde re geering gaat; men ruit op en toch, vol gens de wet men ruit niet op. Wetsherziening is derhalve noodzake lijk, en toe te juichen. De Rijksmiddelen. Het accres der middelen houdt aan. Wel herhaalt zich de reuzensprong van Ja nuari niet, deze toch bedroeg 16 miljoen! maar de betrekkelijk, geringe stap' vooruit van Maart, die slechts 7 miljoen bedroeg, is 'toch door April weer flink overtroffen. Van 24V2 miljoen in April 1919 klom de 'opbrengst in de afgeloopen maand toit 36Vr imiljoen, dat is1 nagenoeg 12 miljoen! Bezien we de cijfers over April 1920 van nabij, dan valt het weer dadelijk op, dat de Inkomsten- en Vermogensbe lasting, benevens de Gedistilleerd-, Ge slacht-, Suiker-, Zout-, Wijn- en- Bier accijns, en de Zegel-, Registratie- en In voerrechten, benevens de Dividend- en Tantièmebelasting en de kleinere opbreng sten, met name Goud-' en Zilver (met Essaailoon), Mijnen, Domeinen, Jacht en Visscherij, en Loodsgelden; tot dit accrès hebben medegewerkt. Alleen de Grondbelasting, Successie rechten en Statistiekreeht 'gingen resp. met SVa, öi/g en 34 ton' achteruit. Buitengewoon Was 'het accrès der In komsten belasting, die 5 miljoen "en circa 8 ton meer opleverde; gevolg van het sterk verhoogde tarief. Ook de Ver- m'0|g en s b e 1 asting liep in de afge loopen toi a and weer ruim een miljoen gulden omhoog, eeni bewijs, dat de ver- mogensaanwas, vergeleken met 1918 '19 zeer aanzienlijk is geweest. Uit den aard der zaak blijft de Grondbelasting, zoolang er geen wetswijziging komt, dalen. Dat de S u i k e r a c c ij n's, die den laat- sten tijd steeds dalende was ,weer ruim ear half miljoen meer opbracht, is een moedgevend verschijnsel, al blijft de ruime opbrengst van den accijns op sterke dranken op bedenkelijke wijze aanhou den; ditmaal klom deze weer met ander half miljoen: van 2,8 tot circa 4,3 miljoen. Hetgeen wijst op toenemend drankgebruik in weerwil van de duurte. De oorlogswi'nstbelasting ging van 18 miljoen op circa 11 miljoen terug. Lang zaam verdwijnt deze bate, haar kan echter, men ziet het, ide dienst nog niet opgezegd worden. In totaal generaal werd over April 1920 ontvangen 60 miljoen gulden, en over de eerste vier maanden van dit jaar 191 mil joen tegen 170 miljoen in het gelijknamige tijdvak van 't vorige jaai'. Tweede Kamer. Die arme gemeenten. Kla gers zonder zelfverwijt. Kun nen de gemeenten het schoolgeld wel missen? Standenscholen. Onderwijs aan abnormale kin deren. Nadat het mieuwgekozien Md der Kamer, de vrij-liberale heer Nierstrasz, zijn in- zich aangewend terwijl hij las of rekende met zijn penneïnes figuren of getallen in den lessenaar te snijden- Kurt was volstrekt niet gevoelig, maar waarom werden nu zijne oogen in eens vochtig? Alleen maar, omdat hij die oude lessenaar waaraan hij nu twaalf jaar dag in dag uit gewerkt had, in den steek moest <lateh? Neen, er was iets anders- Haar, rechts in den hoek, waar het rood© boek altijd lag stond de naam, de naam, waaraan zijne heele ziel zich vast had gehecht, en wel niet meer, maar vroe ger. Hij greep het pennemes éjn wilde die zes ongelukkige letters er uit snijden, maar het wilde niet lukken- Vroeger had hij zich al eens over die vergeefsche pogingen geërgerd. Heden deed hij het niet, want hij kreeg plotse ling een idee dat hem hielp om het laatste beetje sentimentaliteit weg tie, blazen. Hij stak het mes in den zak, deed den koffer dicht, riep uit het venster: „inspannen" en verliet de kleine, nauwe kamer met de uitgeloopen vloer en de lage .ramen en ging naar het park, naar de linde. Die drie wisselden niet veel woorden- Gisela zeide slechts voortdurend: „Ik dank je, Kurt!" Eberhardt schudde zijn hand en daarna keerde Kurt zich haastig om. Toen hij eenige schreden ge daan had, keerde hij plotseling terug en trede gedaan had, werd weer voortgegaan met het amenidementenspel, dat bij de behandeling der L. O.-wet gespeeld wordt. Aan de orde was de stemming over de motie-K. ter Laan om de behandeling van de kosten van het onderwijs uit te stellen tot na de behandeling van, het wiets- ontwerp, regelend de financieel© verhou ding tusschen Rijk en gemeenten. Deze motie werd verworpen met 44 tegen 33 stemmen. A'lbarda (S.D.A.P.) stelde hu voor de beraadslaging over art. 64 te heropenen, waartoe werd besloten. Aan de orde was nu het amendement-K. Ter Laan. (S.D.A.P.) bepalende, dat het Rijk over elk dienstjaar aan de gemeente ver goedt de bouwkosten der scholen, echter tot geen hooger .bedrag dan noodig is om het gebouw te doen beantwoorde? aan de eischen gesteld in den algemee- nen maatregel van bestuur. Insgelijks ver goedt het Rijk aan de gemeente de kos ten van 'de aanschaffing der schoolmeu- belen. Ketelaar (V.-D.) meent, dat bet amende ment-Ter Laan veel te ver gaat. De ge meenten zullen allerlei kosten kunnen ma ken, terwijl het Rijk maar betaalt. Daar door geeft men den gemeenten de be schikking over de Rijkskas. Beter is 'tz.i. de gemeenten eien vierde in de kosten te laten bijdragen. Spr. diende daartoe een amendement in. Toen kreeg men weer ©én debat, dat hoofdzakelijk betrekking had op de finan ciëele verhouding tusschen Rijk en Ge meenten. De socialisten klaagden steen 'en been over den noodstand, waarin de gemeenten verkeeren. Inderdaad valt dit feit niet te ontkennen, doch de Wilde (a.-r.) riep hun terecht toe: Jullie zeiven zijn de schuld van den financiëelen nood toestand der gemeenten. Kijk maar naar Zaandam! De Minister had weL gelijk met er op te wijzen,' dat de gemeenten in elk geval alle kosten van de salarissen nu toch van zich afgenomen zien, hetgeen bijv. voor Den Haag naar hem verzekerd werd, niet minder dan 2 millioen bedroeg. On zekerheid bleef er dntnsschleo wel en daar om hield de Kamer zich aan 's Ministers ontwerp, omdat elk ander voorstel, bij bet element van onzekerheid, nog dat. van de omverwerping van het heele stelsel der wet (hetgeen ook dat der Bevredigings- commissie is), zou hebben meegebracht. Het was wel aardig dezelfde heeren, die zoo warm liepen voor de in nood verkeerende gemeenten, een oogenhlik la tei' te zien strijden voor een voorstel van den heer Gerhard om alle onderwijs kosteloos beschikbaar te stellen, dat dus aan de gemeenten hielel wat geld minder inbrengen zou. (Het ontwerp wil evenredig schoolgeld). De consequentie daarvan zou zijn, aldus de Minister, dat ook het hooge en het middelbaar onderwijs kosteloos moeten zijn voor iedereen. Is het wonder, dat Gerharifs amende ment kelderde? Hetzelfde lot trof Visser van IJzen- doom, die ©en poging deed om ook voor de openbare school het behoud van wat men „standenscholen" noemt, mogelijk te maken. De Minister was van gevoelen, dat men dit aan de practijk kan over laten, maar dat de wet zich niet in den een of anderen zin moest uitspreken. Daarom wees hij ook het voorstel af van Albarda, die een amendément improvi seerde om te bepalen dat op geen enkele school een leerling zou mogen geweigerd zeide haastig, bijna onstuimig tot Gisela: „Nicht, wilt gij mij toestaan dat ik de oude bruine lessenaar uit de rentmeesters- woning als een aandenken aan Fursten- hort meeneem?" Over het gelaat der jonge vrouw vloog een glimlach en vroolijk zeide zij: ,„Dat doet mij genoegen, neef, dat gij toch eindelijk iets kiest uit al de schat ten, die ik tot je dispositie stelde |maar je bent toch een wonderlijke ziel dat oude. oude ding!" E'n waarlijk! Het stond eigenaardig ge noeg, toen Eberhardt eenige minuten later het ouderwetsche meubel op het rijtuig Met tillen. De omstanders, die allen hun geliefden rentmeester gaarne nog ééns de hand wilden drukken, keken het verwon derd aan, maar Kurt stapte haastig in en zeide, op de lessenaar wijzend: „Dat was mij het liefste in Furstenhort!" Terwijl het rijtuig wegreed, legde Eber hardt zijn hand op den schouder zijner vrouw en vroeg: „Zleg eens vrouwtje, wat meende die neefvoogd van jou eigenlijk; wat was hem hier het liefste geweest: jij of die lesse naar?" „Ik denk die oude vermolmde lesse naar!" zeide zij door hare tranen heien glimlachend, en haar man leidde haar het slot binnen, kuste haar en zeide: „Goddank dat ook ik weet, niet wat, l worden om redenen ontleend aan de maat schappelijke positie der ouders. Bij art. 70 nam de Minister een amen- dement-Albarda over om idien administratie ven rompslomp voor de schoolgeld-invor dering te vereenvoudigen. Melden wij verder, dat de heer Deckers, na een deskundig speech je over het on derwijs aan abnormale kinderen, er in slaagde ten bate van dat onderwijs in die wet eenige bepalingen te doen opnemen, waardoor verzekerd wordt dat geschikte krachten, ook al zijn die niet in het be zit van een gewone acte 1.0., voor dit onderwijs kunnen behouden worden of verkregen. Bij algemeenen maatregel van bestuur moet dan de opleiding en de po sitie dier onderwijzers nadier worden ge regeld jen het aanstellen van éen bepaald aantal gewone onderwijzers moet zijn verzekerd. Dat alles vond groote instem ming bij den Minister, zoo zelfs dat hij' de amendementen overnam. Gerhard (S.D.A.P.) lichtte een amende ment toe tot uitbreiding der mogelijkheid van de toepassing van bijzondere onder wijsmethoden, hetgeen ook door den Mi nister overgenomen werd. Rutgers (A.-R.) lichtte eenige amende menten toe waarvan de strekking is het mogelijk te maken, dat de bijzondere schoolbesturen de .garantie voor bet na komen hunner verplichtingen niet in den vorm van geld stellen, maar ook op andere wijze, bijv. hypotheek, persoonlijke borg stelling ,enz. Tie 5 uur 50 werden de beraadslagingen verdaagd. Midden in het debat verklaarde Treub' namens de commissie van rapporteurs, dat van een behandeling van de wet ter verruiming van het gemeentelijk belasting gebied in de volgende week wel niets zou kunnen komen, daar het overleg met de Regeering nog niet is afgeloopen en het er niet naar uitzag of het deze week afloopen zou. Maar al dadelijk b'leek, dat verscheidene heeren van uittstel niet ge diend zouden zijn, en om een incidenteel debat te voorkomen volgde men den raad van Lohman 01 Nolens om daarover van daag eens rustig te praten. Maatregelen tegen Ierland. O'm de steetls talrijker wordende aanslagen, in Ierland tegen te g;aan, heeft de Eingelsche regeering besloten, ernstige repressie-maatregelen te tref fen. Reeds zijn, zöioials we dezer da gen meldden, 2000 manschappen in Ierland aan land gtizet. Maandag is te Lancashire een de tachement fuseliers geland en onmid dellijk tot huiszoekingen overgegaan,. Die politiepost van Dalkey, 10 K.M. ten Zuid-Oosten van Dublin, 'is door aanzienlijke troepenafdeelingen bezet. En het schijht, dat dit nog Slecjh|t|si helt begin is va|n bet Engelsche neipnies- sjeplan. Éoinar Law heeft op een interpellatie in het Lagerhuis, ingediend gezegd, dat de regeering zal voortgaan naar Ierland versterkingen te zenden, zoo veel het uitvoerend comité tei Dublin noodig acht. Zijn eigen zoon gearresteerd. De correspondent van de „Globe" te New York! seint een sentatipneel ver- maar wie mij het liefste is op Fursteinhort!" HOOFDSTUK XXX. Nog. eens de lessenaar' en nog eens hef roode boek!? vraagt gij1 zéker, als gij nu, na twee1 jaren; hooit: „Kurt von Lauffën stond aa,n zijn lessenaar, die' eem eereplaats had, in zijn kamer te Sommer- feJd en schreef". Ikr geef toe; da,t het niets, nieuws is en misschien erg vervelend klinkt ook1, maar het is izioo heel, heel anders dan vroeger. Hij: staat er namelijk volstrekt niet al léén voor en met bet schrijfwerk' ;is. ook niet 'zlulk een baast als vroeger 'Hildegiard zijn jonge vrouw staat 'achter hem en wil juist een hord! iqéfc een boterham e'n een fleisch bier naast 'dén lessenaar op'de; tafel zétten. Ziji 'hebben eigenlijk plechtig' besloten, dat Ziij het 2e ontbijit precies om 10 uur doodstil binnen brengen zal maar het is. merkwaardig, dat diei twee reeds, 'z'oo bezadigde manscheiïkindereiti, die in hun jeugd1 allebei zooveel over „wilskracht ,en vastheid van karakter", phïlosopheer- den, 'zoo zwak iz'ijh, dat zijl dagelijks dait voornemen ontrouw worden. Heden is het Hildegard, die begint: „0, Kurt'! als ik je 'hier vopr die grapt- pige ouderwetsche '1 cissen aar zie staan, VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Prijs per 3 maanden fr. p. post f2,25 Losse nummers f0,05 i Prijs der Advertenti611: 14 regels f 1.12, elke regel meer 28 cent. Eenzelfde adv. 3 maal geplaatst wordt 2 maal berekend. Bij abonnement belangrijke korting. Kleine advertenties 75 cent. Bewijsnummers 5 cent. haal van eein particulieren detective, die zijn eigen zooin arresteerde. Een bende indringers had maandenlang de buitenwijken onveilig gefmaakt. Zeer brutaal traden de heeren op zij bel den ergens aan, hielden de dienstbode met een revolver in bedwang, 'traden dan gemaskerd binnen en wisten onder bedreiging der bewoners vaak met een aanzienlijken buit weg te komen. Zoo: brutaal werd de bende, dat zij: vooruit haar ktimjst schriftelijk aankondigde! Een zakenman, die ook een dergelijke aangename aankondiging ontvangen had, najm den detective Bronson in den arm. Déze stelde zich verdekt op en nadat hij drie avonden vergeefs géwacht had verschenen den vierden avond drie gewapende gemaskerde mannen, die binnengelaten werdenin de gang kwam de bewoner hen tege moet. De detective ging plotseling ach ter ben staan: „hands up", riep hij', drie paar handen, gingen de hoogte in, drie revolvers yielen op den grond. Daarop gelastte de detective hen, hun maskers af te doen. Twee' van de. drie deden dit, )d© derde weigerde. Onder bedreiging met zijn revolver gelastte Bronsion hem: het voorbeeld zijher ka meraden te volgen. „Goed", was. het antwoord, „maar bedenk, dat ik udit hacl willen besparen." Bronstin het van verbazing haast zijn revolver val len; hij stond tegenover zijh eigen zoon! Toen volgde eên vreemd too- neel; de zoon trachtte zijn vader te overreden hem' gn zijn. metgezellen te laten gaan, belovend een ander leven te zullen leiden. Bronson bleef zijn revolver op, het drietal gericht houden dacht diep na en gelastte de drie man nen voor hem uit te loopenhij bracht ze alle drie naar de gevangenis. Van daar uit zond de (zioom! een gelukwensch aan zijn vader, dat hij' zoo- sterk ge weest was aan de verleiding: weer- sta.nd te bieden o,m hen vrij te laten. Hij betuigde daarin, dat hij' trotsch was op zijn vader. De Hölziade in Sangerhausen. De „opstand" in Sangerhausen heeft niets te maken gehad miet: een „Putsch" met een poging van communisten in dit provincienest een radenrepubliek" te vestigen. De geschiedenis was niet anders dan een moderne roof- en plun dertocht van eenige communistische boeven. Die dit hoort er nu- een maal bij, na het klassieke voorbeeld, door Hölz in het Vogtland gegeven hun strooptocht een politiek manteltje omhingen. „Een communistische revo lutie" wais de dekhaam voor een heel gewone schurkenstreek. De regeering werd in Sanger hausen! afgezet, de dictatuur van het proletariaat geproclameerd en in een oproep de bevolking, 13.000 ziel aangemaand zich rustig en ordelijk te gedragenDeze oproep was onder- teekend „M. Hölz". Natuurlijk om' de Sangerhausexs de stuipen op het lijf te jagen. De bende veertig tot de tanden gewapende mannen hebben er niet aap gedacht de communistische wereldrevolutie in Sangerhausen te prediken. Zij stalen uit een paar ban ken een half millioen mark en ver lieten het nest. Lieten het raadhuid en het postkantoor, dat zij' hadden bezet. natuurlijk o'm de telefonische en telegrafische verbinding met de bui die 200 absoluut iniet bij onze verder© smaakvolle meubels; .past, dan moet ïk altijd lachen. Ik geloof minder om je voorliefde voor het armé' wormstekige; métubel want ik weet zoo ongeveer Wat dat vp'Or j© is1 maar omdat 'ik dan' altijd 'moet denken aan dat ©ogen blik, toen je mij' een 'half uur na ©nzla verloving met een ontzettend plechtig ge- 'zïcht bekendet, dat een Zekere naam) ini je schrijftafel was gesneden en dat; ik hoor je nog ik vooral niet schrik ken moet als ik dlien naam eens: ontdek. Diat. w.as toch 'té grappig, helste man! als;of ik niet wist, dat ik nu niét juist je eerste liefdé' was!". Kurt keek zijn vrpuw heel verwon derd aan en zéide ietwat beleedigd: „Maar Hilla, jei bent toch heusch al te pro'zjaïsph; je; spreekt maar zoo. heet gewoion over dingen, die ik) dacht, dat toch heel ernstig waren en mij! ten min ste vroeger veel te denken gaven, want mij scheen het niet lz'00 onverschillig of een vrouw zlool, bijvoorbeeld bijl het stof afnemen, eetts1 merkt, dat. haar man vroe ger een .ander liefhad.Ik vond datzoo vreesélijk voor je en het zlou toch niet eerlijk .geweest 'zijn aJs ik het niet da delijk gezegd had. Ik 'kon toch moei lijk weten, dlat je allés al wist' van je ouden man!" (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1920 | | pagina 1