No 193
Woensdag 19 Mei 19S60
34e Jaargang
(iSSELA
r EU ILL ETON.
Staten-Generaal
Uitgave van.
fa Naaml Venn. LUCTOR ET EMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
EANGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No. 11).
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ L- BURG-
Drukkers
Oosterbaan Le Cointre, Goes.
Een proeve.
De gemeenteraadsverkiezing te Maa s
tricht heeft overal in den lande be
langstelling gevonden. Het was de
eerste miaal dat de vrouwen aan de
stemming zouden deelnemen. De uit
slag stemt voor de Roomsche staats-
pjartij alleszins tot tevredenheid. Het.
laantal Roomsche raadsleden klom van
;13 tot 22, de S. D. A. P. fging van
0 op 7 terug; de vrijzinnig demo
craten behielden hun 2 zetels.
(Wanneer wij in 1922 de stemming
in 'tgeheele land voor de Tweede Ka
lmer "mogen beleven, zullen wij inde
gelederen onzer antirevolutionaire
vrouwen eenzelfde krachtsontwikkeling
zien als nu in de gelederen der Rooin-
bche vrouwen van Maastricht open
haar werd.
Onze vrouwen hebben wel is waar
nog nooit gestemd, doch geschoold
waren zij reeds lang voor het Vrou
wenkiesrecht werd ingevoerd.
|Zij' zeiven hebben tegen het kies
recht der vrouw, althans in meer
derheid, steeds principieel bezwaar
gehaddoch nu de wetgever ook haar.
aan 'twerk zet. zullen zij van 'tniet
hegeerde stembiljet een practisch ge
bruik weten 'te maken.
Maastricht, geeft in de eerste plaats
.den Katholieken moed; doch indirect
mogen ook de antirevolutionairen uit
deze plaatselijke stembusuitkomSt
moied scheppen voor de toekomst. Nu
is de iwacht op1 Leiden.
Po eerste proef Iwas niet ongeluk
kig, De tweede proef zal in onze krin
gen mtet veel mieer belangstelling nog
worden tegemoet gezien.
De Sleutelstad $ta;at ons antirevo
lutionairen, en ook den Christelijk
Histonschert, heel wat nader dan de
stad van Sint Servaas 1
Het revolutie-ontwerp.
II.
Dit ontwerp was noodzakelijk. Onze lijd
leischt het.
Dat proefde reeds het volk, en de min
dere man niet het minst, toen deze zeide:
wat mag men in ons land veel doen
zonder in handen van den strafrechter
te vallen. Eetn Wijnkoop bijvoorbeeld heeft
al tot velerlei vragen aanleiding gegeven.
En inderdaad 't gaat ook ver. Er is
inderdaad veel dat mag. Dat komt natuur
lijk hier van daan, dat de wetgever van
1850 de mogelijkheid niet voorzien kon
van hetgeen thans in 's lands belang moet
worden strafbaar gesteld.
Op twee plaatsen slechts in ons Straf
wetboek wordt het onderwierp der revo
lutie aangeroerd. In artikels 94 en 96
wordt strafbaar gesteld met 15 jaren de
aanslag ondernomen meit het oogmerk om
den grondwettigein regeieringsvorm of de
orde van troonopvolging te vernietigen,
of op onwettige wijze te veranderen, als
mede met 5 jaren de samenspanning daar
toe. En in art. 79 wordt bepaald, dat
„aanslag" bestaat, zoodra ©en strafbare
poging tot het voorgenomen feit aanwe
zig is, en in art. 80, wordt „samenspan
ning" gedefinieerd als de samenkomst tus
schen. twee of meer personen om (een)
misdrijf te plegen.
Er is in deze artikelen sprake van aan
slag en samenspanningen men is ge
neigd te denken, dat hierdoor de Staat
is gedekt tegen samenspanningen gelijk
wij in 1918 hebben zien aankomen, of
aanslagen, die van communistische zijde
zouden kunnen dreigen. De praktijk onzer
door M. v. W.
.75) —o—
Op het kleine station baarde het opzien
dat zoo laat 's avonds nog een lijkwagen
voorreed en in het overbrengen van de
kist naai- den waggon was iets griezeligs-
Een koude wind woei door het station
en dreigde de lantaarns die toch al weinig
genoeg licht gaven, nog uit te waaien; de
beambten liepen haastig heen en weer
en aan nieuwsgierigen ontbrak het niet-
Eindelijk was alles in orde en Kurt wis
selde den 'laatsten handdruk met Stein-
bruck en ging daarna vlug naar een coupé
eerste klasse, want daar had hij een ge
sluierde dame in zien gaan, wat hem
onrustig en angstig maakte-
„Mijnheer de rentmeester, alstublieft,
één woordje maar" hoorde hij duidelijk de
stem van mevrouw von Zachan naast
zich. Z.ij leunde uit het portier en wees
op het station, zeggend:
„Daar is hij om kaartjes te halen;daar
om1 leen oogenblikje maar, ik moet u de
wetgeving heeft iechter aan dieze opvat
ting niet beantwoord. Meer dan één aan
slag of samenspanning valt er buiten.
Reeds is -twijfelachtig of onder „grond
wettige regeeringsvorm" onze geheele con-
stitutioneele orde is te verstaan. Gewoon
lijk worddt er alleen onder begrepen het
koningschap. Is die opvatting juist, dan
vallen 't gemeentebestuur, de volksver
tegenwoordiging au het bestaande kiesstel
sel er buiten.
Zoo ook is er veel duisters in de qua-
liticeering van ©en aanslag; art. 79 noemt
't ieen „strafbare poging"; maar over de
beteekenis van dat „strafbare" zijn de
juristen het verre van eens. En ook de
aanduiding van „poging" maakt dit begrip
rekbaar*. Immers, zegt de wiet, poging is
strafbaar, wanneer het voornemen des
daders zich door een begin van uitvoe
ring 'beeeft geopenbaard. Maar wat is nu
een „begin van uitvoering"? En dan een
begin van uitvoering waarvan?
De Nederlander zegt er van
„De grens is niet gemakkelijk te trek
ken, maar de rechtspraak neigt er toe
het begrip uitvoeringshandeling zoo eng
mogelijk te nemen. In elk geval is niet
voldoende dat de dader een handeling
verricht waaruit zijn vaste voornemen om
de daad te plegen volgt. Die handeling
zelf moet een onderdeel zijn van de reeks
verrichtingen die tezamen het voltooide
misdrijf opleveren, zal men volgens de
rechtspraak van een uitvoeringshandeling
mogen spreken. En nu wordt het voor
schrift over de poging zoo uitgelegd, dat
strafbare poging slechts aanwezig kan zijn,
als de dader met de uitvoering van het
misdrijf zelf, in de enge beteekenis aan
„uitvoering" gehecht, is aangevangen, maar
het misdrijf nog niet heeft voltooid. Is hij
vrijwillig- teruggetreden, dan blijft boven
dien de poging straffeloos".
Een opmerking, die voor den nie.t-jurist,
voor ons die geen rechtsgeleerden zijn,
eer 't tegendeel ervan, ien derhalve op
den spotnaam „linksigeleerden" aanspraak
mogen makein, de quaestie niet helderder
maakt. Intusschen verstaan wij uit 't bo
venstaande, dat nadere omschrijving van
begrippen wensehelijk is.
Tweede Kamer.
Geen politieke neutraliteit.
Vóór het gezag. De Chris
telijke deugden niet geschrapt.
Financiëele verhouding tusschen
Rijk en Gemeente. Onderwijzers-
Kamerleden.
Het amendement-Ossendorp op1 art. 45
tol invoering van de politieke en staat
kundige neutraliteit is natuurlijk en ge
lukkig verworpen.
Met 51 tegen 24 stemmen.
De heer v. Ravesteijn Itreeg alleen, zijn
mede-ievolutionnair Kruyt mee voor zijn
voorstel om te bepalen, dat de school
voortaan niet meer zou hebben op te
leiden tot 'Christelijke deugden.
De Minister leed echter ook een klein
échec, wijl de Kamer tegen zijn advies
zich vereenigde met een motie en een
amendement van de 'heeren Scheurer en
Ketelaar, om den schoolartsendienst te
stellen onder het toezicht van Volksge
zondheid en dus onder den Minister van
Arbeid, waartegen ook door den heer
Van der Molen en den heer Lobman ern
stig bezwaar was gemaakt. De anti-revo-
lulionnairen stonden zoo pal aan de zijde
waarheid zeggen; wij reizen naar Monte
Carlo, voor mijne gezondheid beet het
voor de wereld, maar wij beide, u en
ik, weten het beter. Vreeselijk! het dui
zelt mij als ik eraan denk wat hij ge
daan heeft, wat er nog alles komen kan
neen, wij konden onmogelijk langer hier
blijven, want als het rechterlijk onderzoek
begint en zij, de verraadster.Zij hield
op, werd doodsbleek, vermande zich en
zeide smeekead: „Ik bezweer u, zwijgt
u van wat hij gedaan heeft, van de smet
die op zijn naam kleeft, ik smeek er u
om. O, om ter wille van Giséla!"
Kurt reikte haar de hand en zeide: „Ik
geef u mijn woord van eer en als u hulp
noodig hebt, ben ik altijd tot uw dienst!"
Een vermoeid lachje vloog over de trek
ken der arme lijdende vrouw, daarop zeide
zij bijna toonloos:
„Ik zal die niet meer noodig hebben;
misschien dan, als ik zoo terug kom als
die gelukkigen, die uitgeleden hebben!"
Zij wees naar den lijk-waggon en drukte
Lauffen de hand- Hij drukte er ©en kus
ophet was de eerste maal, dat hij het
deed, maar zij was Gi sela's moeder.
„Vooruit Johan plaats alsjeblieft; hier
is het reiju, houd je mond en ga nu, hier
je derde klas kaart!"
Zoo klonk het van uit de wachtkamer,
van1 den heer Scheurer, dat met hulp
van geheel de linkerzijde de nederlaag
van den Minister finaal was.
De motie Scheurer werd aangenomen
met 37—33, diens amendement met 38
- 33 .stemmen.
Het amendement Otto, om aan onder
wijzers-Kamerleden de helft der jaarwed
de als verlofstractement ten laste van het
rijk toe te kennen, werd door den mi
nister overgenomen.
Bij art. 54 lichtte Ossendorp' (s.d.a.p.)
een amendement toe, strekkende, dat het
wachtgeld vervalt, zoodra de onderwijzer
met een diensttijd van 10 jaar en meer,
maar nog geen 20 jaren, zijn wachtgeld
gedurende 15 jaren genoten heeft. In het
ontwerp stond 25 jaar in plaats van 20
jaar.
De Minister wees er terecht op, dat
de consequentie van het amendement-
Ossendorp is, dat iemand op 40-jangen
leeftijd reeds zijn volle tractement geniet,
wanneer zijn school wordt opgeheven.
Daardoor zal bij dien man elke pirikkel
ontbreken om een andere betrekking te
zoeken, want hij heeft tot zijn dood dan
zijn volle salaris. Het. vorig jaar heeft
de Kamer een amendement aangenomen,
bepalend, dat iemand met 45 dienstjaren
zijn volle salaris houdt. Dit amendement
heeft nu reeds tot allerlei practische moei
lijkheden aanleiding gegeven, met groote
financiëele gevolgen voor 's Rijks schat
kist.
Opmerkingen zal hij ernstig overwegen,
maar het amendement moet' hij krachtig
ontraden ook wijl het onbillijkheid schept
ten qpzichte der burgerlijke ambtenaren.
Ossendorp (s.d.a.p.) repliceerde eri
handhaafde zijn amendement, hetwelk
hierna verworpen werd met 41 tegen
26 stemmen.
Wij zullen echter niet alle verworpen
voorstellen opnoemen. Het zou ons al
te ver voeren.
In den laten namiddag heeft Ter Laan
nog een poging gewaagd en even breed
voerig als taai een voorstel verdedigd ord
de kosten van de scholen en haar meu
bileering voor ihet Rijk te doen komen,
benevens de helft der overige kosten, als
daar zijn: schoolbibliotheken, schoolver
zuim-commissies, belooningen en eereblij
ken enz.
Gisteravond is daarover nog menig
hartig woordje gevallen.
De Minister verklaarde 'het amende
ment onaannemelijk. Hij verklaarde echter
daarbij, dat het onderwijs-ontwerp met
zal uitgevoerd worden, vóór dat een be
tere financiëele regeling is verkregen.
Ter Laan stelde nu een motie voor
om de behandeling van art. 64 bis en
ter te schorsen totdat de herziening van
de Gemeentewet .eni de financiëele ver
houding van hét Rijk en de gemeenten
is afgedaan.
Toen echter deze motie in stemming
kwam, bleek dat er geen voldoend aantal
leden aanwezig was voor deze stemming
en werd du,s de vergadering verdaagd
lot heden.
Tér Laan trok zijn amendement iti.
Ontruimd Frankfort.
Vóór zijn. vertrek uit Frankfort on-
derteekende de Fransche commandant
een decreet tot vrijlating der wegens
beleedi'grng van het bezettingsleger in
hechtenis genomen inwoners van
Frankfort, 19 in getal
en haastig kwam Zachan naderbij en de
de gravin verdween achter de gordijntjes
Kurt echter ging den baron, die hem
sedert gisteren wel wijselijk had vermei
den, en die nu schrok, toen hij hem
komen zag, tegemoet en zeide
„Mijnheer de baron, ik zie dat u op
reis gaat; wilt u mij uw adres geven
voor het geval er zaken af te handelen
zijn!" voegde hij erbij en fixeerde hem
sterk.
De aangesprokene ontweek zijnen blik
en bromde tusschen de tanden:
„Londen Victori.astraat.
Kurt was woedend over die brutale
leugen, maar ter wille van Gisela's moe
der zeide hij niets en toen het portier
achter Zachan dichtsloeg, herademde hij
verlicht en zeide
„God zij dank!"
Daarna floot de locomotief en voerde
een doode en een stervende mee.
HOOFDSTUK XXIX-
In het slotpark van Furstenhorst bloei
den de linden en Gisela en Eberhardt
von Stunnbagen zaten op de bank bij
de beek; de wind woei ben- de geur
der bloesems toe, en Gisela vroeg:
„Weet ge nog, Eberhardt, hoe het het
De rijk'sweeriminislter heeft bevel ge
geven, 'dat de rijksweer, die bij' het
binnenrukken der Franschen terug
trok, Donderdag a.s. Frankfort weer
bezetten, zal.
Voorts is opi last yan de regeering
een cotmjmissie ingjesteild, die de schalde,
door de Fransche bezetting in Frank
fort en andere steden aangericht., zal
vaststellen, teneinde van Frankrijk
daarvoor vergoeding te vragen.
De Duitsche regeering heeft in een
nota aan de geallieerden verklaard?
dalt ze de kosten van de militaire be
zetting van Frankfort niet zal ver
goeden.
Gistermorgen is de veiligheidspoli
tie ter sterkte van 40 officieren van
400 man weer te Frankfort aange
komen.
Het verdrag met Turkije.
Naar uit Bazel gemeld wordt, is
den Sultan, tegelijkertijd met het sturen
van het vredesverdrag, eien protest toe
gezonden van zeventig millioeu Mo
hammedanen, om het vredesverdrag
niet te teekenien en' de verdediging
van ,de heilige steden op bet nemen,
waarvoor iedere Mohammedaan ziijin
leven zou geven.
De heerschende duurte.
(Volgens de Official Labour Ga-
zette" zijn de detailprijzen van ver
schillende levensbehoeften in Enge
land, zooals1 levensmiddelen, kleeding;
brandstoffen en licht, zoowel als de
huishuren 141 p-ct. hooger dan mJuh
1914 voor dezelfde hoeveelheden en
zoo mógelijk ook dezelfde kwaliteiten
van de verschillende artikelen.
Deze berekening is genomen over de
prijzen van Mei en er blijkt uit, dat
ze sedert de vorige maand nog on
geveer 9 pet. gestegen zijn. De prijs
van het brood is Sedert het intrekken
van het regeeringtesubisidie ongeveer
met drie pence per 'brood gestegen!
ón dit wordt niet goedgemaakt door
de daling, die er m de prijzen van
eenige andere levensmiddelen valt op;
te* merken.
D© regeering heeft korten tijd gele
den besloten, dat het beginsel om...de
prijzen van verschillende levensmid
delen binnen bepaalde perken te hóu
den door het verstrekken van ©en toe-
Slag van regeeringswege moest worden
losgelaten.
Re met .heit, seizoen gepaard gaande
dalingen in de prijzen vajn eieren,
visch en 'zuivelproducten hebben dit
jaar niet veel invloed op den prijSi
van levensmiddelen in hej algemeen,
daar zij te niet worden gedaan door
de .stijging van de brood- en suiker
prijzen en de abnormale stijging van
den prijs der aardappelen. Indien deze
laatste veranderingen dei prijzen in het
algemeeni niet zoo ongunstig hadden
beïnvloed, zon de percentsgewijze- Stij
ging van den prijs, der lievensmiidide-
Ien in het' algemeen slechts 128 ppt.
hebben bedragen, in plaats van over
die honderd-veertig, zooals nu het ge
val is..
Re voedsel c ontr oleur heeft de mee
rling uitgesproken, dat de prijzen den
geheelen zomer door nog zoo hoog
zullen blijven, als zij 'thans zijn. De
suikerprijzen zullen waarschijnlijk nog
abnorma,al hoog blijven, totdat cïe sui
kerproductie in "Europa weer op het
vroegere peil is gebracht.
vorige jaar was toen de linden bloeiden?"
„Ik denk van wel!" antwoordde hij en
voegde er lachend bij: „omdat de Rijn
het nooit vergeten kan, dat de Moezel
bij hem kwam, daarom kan ik nooit ver
geten hoe gelukkig wij toen waren en ik
dat mijne Gisela het nog is, al is zij ook
vaak moede en treurig?"
„Dat moet gij haar vergeven!" vroeg
de jonge vrouw „en niet waar? het is
toch ook natuurlijk na de ervaringen der
laatste maanden; sedert ik in Monte Carlo
bij moeder was en haar heb zien heen
gaan, is het mij alsof ik jaren ouder
was, en zelfs hier is mijn geliefd thuis
en heden op mijn verjaardag, kan ik de
treurige gedachte niet kwijtraken mijn
arme lieve moeder" voegde zij er met een
zucht bij en ging toen door:
„Ik weet dat ik niet altijd moest zien
op de -diepe schaduw die op dein laat
sten tijd haars levens rust en mij1 móeist
vastklemmen, aan de heerlijke ervaring
die jk aan mama's sterfbed maakte, want
toen héb ik pas begrepen, welk een macht
tot overwinning hot geloof is. Ja ik weet
dat het bij' haar, hoewel laait, toch, ook
kwam tot het: ,,'zien op Jezus" en daar
voor moeten wij idan toch dankbaar zijn."
„Ja, liefste, 'want dat was louter1 ge
nade!" ,i
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Prijs per 3 maanden fr. p. post f 2,25
Losse nummers f0,05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.12, elke regel meer 28 cent.
Eenzelfde adv. 3 maal geplaatst wordt
2 maal berekend.
Bij abonnement belangrijke korting.
Kleine advertenties 75 cent.
Bewijsnummers 5 cent.
Korte berichten.
lDir. F. B. Meyer, predikant te
Londen, beeft op bezoek te Ply
mouth in verband met de Mayflower-
viering eenige opmerkingen ge
maakt over 'den. boks weds! rijd tusschen
Wells en Beckett. Die vertooning was
een. schandaal geweest wegens de ver
schijning aldaar van tal van dames
in avondtoilet, als waren zij opgeko
men ter bijwoning van een gróót en
welkom feest. Een em ander herinnerde
hem aan de laatste dagen van h'et
Romeinsche Rijk, toen hooggeplaatste
Roinieinsche dames de vertooningen in
hef amphitheater "kwamen bijwonen.
Het eenige, wat het land nog kan red
den van 'de verwildering der zeden
en daardoor van het verlies van
de plaats als „eerste natie van de
wereld" is de- handhaving van den
ouden, hoogen standaard, waarvoorde
Puriteinen opkwamen.
De herovering van Tiflis door
de Botejewiki wordt tegengesproken.
-Te Parijs werden zes anarchisten
gearresteerd, i j rl
De Christelijke volkspartij m
Duitschland heeft beslist geweigerd biji
de aanstaande verkiezingen met de
oude centrumspiartij' samen te werken,
nadat Erzberger weer candiidaat is ge
steld.
De arbeiders in de Fransche gas
fabrieken zouden heden het werk her
vatten.
Uit de statistieken .blijkt,, dat in
1919 te Parijs meer dan tienduizend
personen aan Spaansche griep zijn
overleden. De sterft© was het grootst
onder de vrouwen van 20 tot 40 jaar.
De Fransche spoorwegmaatsc'hap'-
pijen gaan voort naar werklieden m
massa te ontslaan.
De ontslagenen qp! de Staatsspoor
wegen en biji 'de P. L. M. betreffen in
het geheel iO.OOO arbeiders.
Een officieel© statistiek berekent
dat op heit 'oogenblik voor het dage-
lijksch levensonderhoud in Duitschland
noodig is voor een vrijgezel 31 mark,
een echtpaar zonder kinderen 46 mark,
een echtpaar met 2 kinderen van 6
tot 10 jaar '61 'mark. Het jaarlijksch mi
nimum voor levensonderhoud bedraagt
voor een vrijgezel 9700 mark, voor
een echtpaar zonder kinderen 14400
mark, voor een echtpaar met 2 kin
deren 19200 mark. Daarbij is de mark
berekend op' 8 a 9 pfenning, duS een
tiende van de vroegere waarde.
De sovjetregeering is voornemens
een spoorweg van Moermansk via So-
rocka naar Korlas aan te leggen, waar
door Moermansk rechtstreeks met den
Transsibenschen spoorweg zou ver
bonden worden.
Aan de Britsche missie te Tiflis
is medegedeeld, dat tusschen sovjet
Rusland en Georgië de vrede is tof
stand gekomen.
Naar gemeld wordt, zullen de
onderhandelingen over de Franscih-
Belgische militaire alliantie beginnen,
zoodra de overeenkomst betreffende
de Luxemburgsche spoorwegen ge
troffen is.
In een der biechtstoelen van de
kerk Finistere te Brussel is een borrï
gevonden. De politie beeft het gevaar
lijk tuig weggehaald.
1 ii
Eberhardt sprak zfelden over zijn erva
ringen op godsdienstig gebied^ etn Ms het
gebeurde, was het slechts met. enkele
woerden, doch steedis voelde men dat
hij het zeer ernstig rnieiendiei en Gisela
wist het. Ook pp .helm hadden, de laat
ste weken een diepen indruk gemaakt.
Hij had zijn vrouw naar Italië gebracht
en was, terwijl Gisela haar moeder .ver
pleegde, herhaaldelijk met Zachan in aan?
raking gekomenma,ar altijd had er tus-
fschen de beide mannien eien diepe af
grond gegaapt en hij was, evenals' Zijn
vrouw, verlicht geweest, toie,n hun wiegenj
en de zijne izióh scheidden oip den dag
dat Alice von Zachan op haair èigieni
uitdrukkelijk verlangen, jn den vroemldiel
werd begraven.
Daar, aan hét graf har*er moeder was
het, dat Gisela hem, dien zij1 slebhitei
een klein jaar „vader" had genoemd, de
hand ten afscheid reikte. Hij, "had' nietts
voor haar dan een beleefde stijve bui-
ging', en -wierp Eberhardt eien -koiuden
(blik toe vol haat. Daarna, verliet hij (h|et
kerkhof en ging naar de speelzaal
(Wordt vervolgd.)
