rap, del, R o 190 Zaterdag 15 Mei 1920 H4e «Jaargang 1S11I 4» tjar Fenolen, GI SELA ^ode-melk 1920, oopen i 1920, lopen i 1920, oopen agd: Jj/ aagd: EELING te ens op ir in de her- Grijpskerke, premie- en nW den straat- Grijpskerke, ^Mejuffrouw Jiiere. [en. 2 uur aan Tafel, Stoe- Petroleum- hkuip, An- ■oogrekken, Koolbak, annen, Bor- n Ketel en [en, Bijl en Brandhout worden ge- op den mor dag van 10 EELING te aens op uur, in het Westdorp te Tuin Aet dorp, Aren 80 en Tuin •aat, wijk A Centiaren. »s vóór den 12 en van morgen van 0—12 uur. V lUPOT ten an den heer oststraat te ifloop van de lel in de Sta- n, Ledikan- Waschtafels, en, overgor- napé, Piano marmeren Petroleum- Pannen, Ste rner, Glazen, en Dekens, en verder is n dag van uur. 1TEN f3.85 AAT f 2 75 keurig van den Pracht- ope Bijbel zich reeds het burger- ewerkt door f. Kerk in aan eenvoud kst niets te D. BOLLE, en verder t van post elden: RBIJBEL. tbijt de iwsche om iroene Draak" URG. staat onder ;au voor het imiddelen te i 01 oplevert en t in Zeeland. Bureau De Uitgave van &e Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. (Telefoon No. 11). Bureau te Middelburg; FIRMA F. P. DHUIJ L- BURG- Drukkers Oosterbaan Le Cointre, Goes. Ve Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Prijs per 3 maanden fr. p. post f2,25 Losse nummers f0,05 Prijs der Advertentiën: 14 regels f 1.12, elke regel meer 28 cent. Eenzelfde adv. 3 maal geplaatst wordt 2 maal berekend. Bij abonnement belangrijke korting. Kleine advertenties 75 cent. Bewijsnummers 5 cent. Het revolutie-ontwerp. I. Het wetsontwerp „houdende nadere voorzieningen tot bestrijding van revolu tionaire woelingen" is een kind van zijn ■tijd. Wij beleven een tijd van revolutionair (geweld; 't is treurig dat deze tijd een (dergelijke wet noodig maakt. Maar een Wiet moet aanpassen aan het lieven en Ban de zeden. En nu krijgt ieder volk zijn regeering en zijn wetten die het waard is. Bij de samenstelling van het Strafwet boek, en bij de herziening in 1883 heeft niemand gedacht of vooruit kunnen zien dat een dergelijk ontwerp noodig zou zijn al is 't ook dat minister Modderman, de vader van het herziene Strafwetboek, de voorspelling uitsprak, dat in 't begin der twintigste eeuw een revolutie zou uitbar sten, waarbij alle vorige revoluties slechts kinderspel zouden zijn. Die natiën zijn dan ook in de laatste jaren, met groote snelheid afgegleden op Wet hellend vlak der Revolutie, tegen het welk Da Co sta en. Beets, Groen van Prinsterer en Keuchenius, om van de nog levenden -maar te zwijgen, steeds zoo ern stig en krachtig hun waarschuwend woord hebben, doen hooren. Er is in ons land een schare, die de wet niet kent. Die zich zou laten op- zweepen door lederen demagoog, die zich als menscbenvriend opwerpt. Om haar voor 't gevaar te behoeden van. te moeten bloeden voor de misdrijven hunner leiders, is 't noodig, vooral in onzen tijd, in welomschreven artikelen vast te leggen de straffen die tegen enkele in den laatsten tijd opgekomen misslagen worden bedreigd. Natuurlijk verwacht niemand heil van wetten. Die wet werkt toorn. En de wiet fceerscht over de'n mensch zoolang hij ïfeeft. Dat vindt deze niet plezierig. Maar üe wet is voor de kwaden. AI waren er |nog duizendmaal meer wetten, zij zouden voor de goeden geen hinder zijn. Voor iden gehoorzame, omdat hij wil gehoor zamen, is de wet de hoogste vrijheid; voor den ongehoorzame, omdat hij m o e t, is zij een last. Toch is zij noodzakelijk. En dit nu geldt ook van. deze wet. Wel is zij een gruwel in 't oog der socialisten, commu nisten m andere tirannen, die eiene wet haten zoolang zij zelven haar moieten ge hoorzamen; en haar met groote gestreng heid toepassen, zoodra zij zelven de baas zijn. Maar allen, die eerbied hebben voor 't gezag, len de ware vrijheid, uit gehoor zaamheid geboren, liefhebben, juichen haar toe. En niet alleen zij, maar allen, bij wie het besef nog leeft dat er orde zijn moet. Dit wetsontwerp is dan ook niet een liefhebberijtje van een antirevolutionairen minister, die de vrijheid wil knevelen, maar een poging tot verscherping en uit breiding der strafwet,overeenkomstig de leischen des tijds. Moet de Unie weg? Deze vraag is reeds hier en daar ge hoord. Gevolg van de indiening vain 't ont wierp nieuwe „Schoolwet", maar ook van leen verduisterend inzicht in de geschiede nis, die taak en de toekomst der Unie. De lezer begrijpt dat hier sprake is van. de' Unie „Een school met den Bijbel". Deze Unie is indirect in het leven ge roepen doo-r den grootsten vijand der Christelijke school: Kappeyne van de Cop- FEUILLETON. door M. v. W. i72) -o— Een heelen middag hadden zij de kas boeken doorgesnuffeld, en Kuit had niet eerder gerust voordat zij alles, met bij lagen en quitanties incluis, hadden nage zien en hij hen de uitspraak: „alles in orde" had afgeperst. Gisteren was Blackner eindelijk ver dwenen en sedert riep Zachan om geld, en het was niet moeilijk te begrijpen, dat die dierbare vriend van zijn kant voor een afvoerkanaal had gezorgd. Daar om dus moest Kurt naar het silot, rijk met schatten beladen. Het viel alsof hij lood aan de schoenen had toen hij Za- chan's kamer naderde- Het kamermeisje kwam hem tegen en fluisterde hem toe, dat er juist een heftig tooneel gewieiest ,was tusschen mijnheer en mevrouw en dat mevrouw zenuwkrampen had- Aan den lieer des huizes was van dien storm niets te bespeuren en hij was zelfs zeer vroolijk toen hij Lauffen op de hem eigen neder - buigende manier ontving. a task pello. Deze minister ontwierp het fatale ontwerp van wet, op het Lager Onder wijs, welke wet, in J878 door den Ko ning bekrachtigd, de doodsteek bedoelde te zijn voor de vrije Christelijke school. Het petitionnement smeekschrift van 304 duizend protestantsche Christenen in den lande aan. den. Koning om deze wet met te teekenen, werd op een smadelijk advies van bovengenoemden minister van binnenlandsche zaken, dooi* den Koning, zij het ook aarzelend, afgewezen. Onze ouderen herinneren zich met ons het smartgevoel dat zich bij deze afwij zing van ons Christenvolk meester maakte. Doch de groote Kuyper en de rechtvaar dige Lohman vonden elkaar in het voor nemen om den droeven datum van 17 Augustus (den dag der aanneming van de wet van 1878) te maken tot ©en datum van. strijd en zegen ,van samienbinding, indien het den Heere behaagde. En zoo is 't geschied. De Unie „Een School met den Bijbel" werd gekticht; en de vreed zame strijd voor uitbreiding van Christelijk Lager Onderwijs begonnen. Een strijd die nog steeds voortduurt en jaarlijks, met een Unie-collecte wordt bezegeld. Nu is echter de vraag gerezen: moiet die Unie nu niet ophouden? Straks im mers komt de bevrediging 'en geniet de vrije school de financieel© gelijkstelling met de staatsschool. Het doel is bereikt. De bevrediging komt, dat is zoo; maar de financieele gelijkstelling komt niet; die kan niet komen, omdat de wet die niet geven kan. Dit zou uit het wetsontwerp en uit de beraadslagingen nu reeds kun nen bewezen worden. Maar er rusten op de voorstanders van de school met den Bijbel nog tal van zedelijke verplich tingen, plichten die de wet niet oplegt, maar die uit het karakter der vrije school en de behoeften van het Christelijk onder wijs als vamzelve voortvloeien. Hierop nu wees dezer dagen de voor zitter der Unie ds. A. de Geus in zijne jaarlijks che Unie-rede. Hij deed wèl dat hij deze rede in druk gaf. „De toe komst der Unie" is zij getiteld; en Van Sijn te Rotterdam gaf ze uit. Onze Lo cale Comité's zullen wèl doen dit vlug schrift te bestellen en te verspreiden. Wij kunnen ons niet voorstellen, dat na ern stige lezing ook maar één voorstander der Christelijke school zal aarzelen de vraag: moeten wij de Unie opdoeken, vol strekt ontkennend te beantwoorden. Wij gaan nog verder. Wij gelooven vast, dat de Voorzitter veel meer als vertolker van de gevoelens der meerderheid dan als weerleggier van verkeerdelijk opge doemde meeningen zal gesproken hebben. Toch willen wij nog wel enkele facto ren uit zijn rede ophalen, die ten duide lijkste de noodzakelijkheid vaststellen, dat de Unie moet blijven het vereenigingspunt van alle Locale Comité's,- welke zich de tot-meerderen-bloiei-brenging der plaatse lijke vrije school en de bevordering en steviging van het Christelijk onderwijs in 't algemeen tien doel stellen. Aan elke school behoort verbonden te zijn een bibliotheek voor de onderwij zers, waarin zij terecht kunnen om onder meer hun paadagogisehe kennis te ver meerderen. De plaatselijke propaganda voor de vrije school moet versterkt. De belooning voor 't diploma van den Schoolraad moet vastgesteld of verhoogd. De Uniekas moet gestijfd. De bijdragen toch van de Locale Comité's waren schier nimmer voldoende om er de gewone uit gaven uit te bestrijken. In de toekomst Het was zijne gewoonte om als Lauffen binnen kwam, rustig door te gaan met het lezen van de courant, en zijn sigaret tusschen de tanden te klemmen en te zeggen: „Wilt u het geld op mijn schrijftafel uittellen; als u klaar is, zal ik het na zien!" Heden gebeurde alles op de giewone manier, en Lauffen ging naar de schrijf tafel, die niet in Zachan's kamier zelf stond, maar in de aangrenzende kamer. Deze kamer had geen andere uitgang dan leen deur die op een kleine wenteltrap uitkwam, maar die deur was afgesloten en door een gordijn bedekt. Met Zachan's kamer was zij echter door twee open slaande deuren verbonden- Het was doodstil in de kamer, 'zioiodat men duidelijk het klinken van het gleffl kon hooren, "dat Lauffen neerlegde. Hij kon dergelijke practiscbe bezigheden bij- Zonder vlug, maalr heden wilde het. iherrt niet zloo vlug van de hand gaan, maar het waren ook niet minder dan 3500 mark, die hij moest neerleggen en hét stoorde hem, dat Zafehan in ide aam grenzende kamer zoo orirustig pp en neielr liep en nu, juist op. het opigeriblik dat 'Lauffen het geld nog) eens nafeldel met snijdende stem' riep: „Rentmeester, vlug! pakt u eens aan, zal de Unie haar taak moeten uitbreiden. Meer sprekers, meer blaadjes, meer scho len, meer locale comité's, dit wordt te meer noodzakelijk, naar mate 't vertrou wen in de „openbare" school" met haar socialistische en bolsjewistische onderwij zers en vooral onderwijzeressen, wier in vloed op het kind, den toekomstigen staats burger, zooveel grooter is, te loor gaat, Er moet krachtige steun, geboden aan de Vereeniging, die een leerstoel in de Christelijke Papdagogiek beoogt, en aan den 'Schoolraad tot bet uitschrijven van prijsvragen voor degelijke studieboeken voor aankomende en dienstdoende onder wijzers. i, te j j j Java en Suriname lijden gebrek; ook daar moet het Christelijk onderwijs tot ftloei gebracht. De rijpere jeugd moet geholpen. Dit alles, èn nog veel meer, noopt tot bestendiging der Unie. Wij zijn 't met den hooggeachten voor zitter eensDe Unie blijve! „De Unie blijve, om overal den grond te bewerken, het zaad te strooien. Zij blijve om de slapenden wakker te ma ken en de wakenden wakker te houden. 'Zij blijve om „verzamelen" te blazen en de strijders te bemoedigen. Zij blijve om het verleden© in dankbare herinnering te brengen en de beloften Gods voor de toekomst moedgevend voor te houden..." De vraag „Moet de Unie weg?" verdient met een krachtig „Neenl" „Natuurlijk niet" te worden beantwoord. Dat stuk historie moet tot in de verste geslachten onder ons voortleven! Suiieniaad. De stakingsbeweging in Frankrijk. Terwijl de gerechtelijke vervolging tegen de C. G. T. haar loop neemt, verbetert de situatie der ver schillende stakingen voortdurend. Die van het spoorwegperso neel, de bootwerkers en de lelectriciens is zoo goed als geëindigd en in bet me taalbedrijf komen hoe langer hoe meer arbeiders weder aan bet werk. In de ha vens wordt het werk geleidelijk hervat en in de mijnen verbetert de toiestand ook. Het bestuur der C. G. T. heeft desniette min aan da vakbonden van de meubelma kers en van het personeel voor de ver lichting verzocht zich bij de arbeiders bonden te scharen, die reeds gemobili- daar is me dat ellendig© rolgordijn naar beneden gevallen en als dat zware ding valt, breekt het die kostbaira vaas mijn hemel pakt u hem toch1!" Over Kurt's trekken vloog een lachje; hij vond den toestand hoio,gis;t komiek. De korte gestalte van Zachan, met zijn' dunne beentjes stond op het 'vensterkof- zijn en hield krampachtig bet zware rol gordijn tegen. Lauffen pakte het beet (en 'zette bet in de dichtstbijzijnde KoeikZaj- chan bleef echter staan waar 'hij stond', schoof Kurt met den voet een stoel toe en (zieide: zijt grooter dan ik, wilt u even hfet gordijn op izlijn plaats brengen. Ik kan zulk een wanorde niet uitstaian!" „Ik ook niet, maar idat ais hleit werk van uw knecht; ik zal dadelijk beien" was liet kalme antwoord van Kurt; en meteen ging hij' naa|r 'dei deur toe en trok aa'n da schel. Het volgende oioigenblik stond bij! weet in de zijkamer naast de schrijftafel, mla'ar wonderlijk? 'Waar kwam dia tocht van daan? en bewoog 'daar dat gordijn voor de deur naalr de wenteltrap niet heel erg? Met opgeheven hoofd keek Kurt even de kamier rond en vhoeg toen: „Wilt u even zien, baron, ik hèh web nig tijd" en ter izlrjde tredend, het hij Zachan de stofel voor de schrijftafel. Deze seerd zijn, maar het is te voorzien, dat deze uitnoodiging geen gevolg zal hebben en 'dat deze nieuwe poging der leidende syndicalisten een beweging, welke vol gens de algemeene opinie haar einde na dert, niet zal kunnen verlengen. In antwoord op de rechtsvervolging der regeering heeft de C. 'G. T. een manifest gepubliceerd, waarin ze oproept tot alge meene staking. Voor zoover zich de toe stand Jaat aanzien zijn de verschillende stakingen mislukt. Practisch zijn alleen de chauffeurs van taxi's en de arbeiders in het bouwbedrijf te 'Parijs in staking. Het besluit der* regeering om- de C. G. T. te ontbinden vindt in de pers na tuurlijk instemming of afkeuring al naar de richting van het betrokken blad.. De C. G. T. had Frankrijk met een algemeene omwenteling bedreigd. Haar poging is belachelijk mislukt. Dit is ech ter geen reden om haar piet alle midde len te ontnemen om haar misdadige po gingen te herbeginnen. Het was niet langer te verdragen, dat de C. G. T. zich officieel tegen het land richtte'. Men onderhandelt niet met de wanorde en de desorganisatie. Men onderhandelt niet met hen, die er niet voor terugdeinzen om desnoods de bevrijde streken uit te. hongeren om den triomf van de revolutio naire C. G. T. te verzekeren. Het wetsontwerp betreffende de her vorming der spoorwegen zal onmiddellijk nadat de kamer weier is bijeengekomen worden ingediend. Een dér voornaamste bepalingen van bet wetsontwerp is de instelling van een -oppersten spoorwegraa-d, die boven de directies gesteld zal worden. Korte berichten. Naar ide Daily Telegraph uit New York verneemt, heeft de politie er daar kennis van gekregen, dat er dagelijks torpedo's met whisky gevuld van den Canadeeschen oever van de St. Laurens naar den Amerikaanschen worden afgezonden-. Er zijn drie tor pedo's in de vaart, een met 10, een met 13 en een met 25 gallon inhoud (1 gallon ruim 3.7 L.) Ze zijn van koper met een schroef aan de punt, gedreven door een eJectrische bat terij. Za ^zinken tot 30 M. diep-te en steken de rivier 'in 5 minuten over. Nadat op! Amerikaansch gebied de whisky is afgetapt, gaan de torpedo's met Wiaterballast terug. i -- In een vergadering van het Rijks- minis-terie te Berlijn zou, volgens da „Frankf. Ztg.", besloten zijn naar de conferentie te Spa geen gedelegeerden te zenden,' indien voor dien tijid dia Fransche bezetting' uit Frankfort en de anderej plaatsen van hiet Mainge- biedi niet. 'is teruggetrokken. 1De Raad' van Russische' volks commissarissen 'heeft de voornaamste leiders van de coöperatieve vereeiii- gingen gearresteerd; de onderhande lingen te Kopenhagen over de her vatting 'der handelsbetrekkingen zijn tot nader order geschorst; het heef; dat inJMoskou ernstige troe belen zijn uitgebroken. IEr is tot dusver geen beslissing genomen over een uitstel van dei con ferentie te Spa. f— Dq Oekrajiners hebben Odessa "bezet, I— Naar 'de bladen uit Konstanti- nopel vernemen, beeft een politieagent veieigldie eerst zlorgvuldig zijn lolrgneit-glhzeial af en bietgon toen' te tellen. Kuit volgde elk zijner bewegingen en schrok, toen hij bemerkte boa 'de baron dei a|an dten1 kant liggend© halve guldens met dei vin gertoppen aanraakte en' daarna, als z'ore kond naar den grond keek. „Het spijt mij," 'ziei Zacbaln .opvallend beleefd;„maak ditmaal schijnt uw rekentalent n an den steek gelaten te hebben, rentmeester; ziopl ver ik zfei, ontbreekt er een kMnighfeidj wilt u 'zioic* goed zijn 'zelve nqg 'eens te! zien!" Kurt werd ascb,grauw; Zachan deiedl alsof hij! heit niet merkte, maar toen [hij opstond en den ijverig tellende scherp aankoek, gloeide hij innerlijk van pltelzier, dat het helm] eindelijk geluikt was deini man 'zichtbaar ongerust te bebbien' g[ew maakt; hij kuchte herhaaldelijk en 'Zei toen levendig: „Het spijt mjj oprecht, reaitmeester, dat ik u zlooi lang van uw kostbaren tijd moot berooven, maair ik weet dat u 'ziel® izieier nauwgezet is ©n hot was bloot toeval, dat ik bat -onboduadiend tekort ontdekte. Honderd mark is eigenlijk bijna niet ida moeite waajrd om er Zoovele!' 'drukte over te maken; andere! keeren" en hij deed een langen betaekenis!- vollen haal aan zijn' sigaar „heb tik aan dergelijke kleinere tekbirten on 'tgp- i *]«7 §e tracht den groot-vizier te doolden, oor op: hern in zijin woning een schot te lossen. De groot-vizier werd echter slechts licht gewond. De politieagent is gearresteerd. Op de lijn. ParijsRordeaux is bij Tours een dynainietaanslag ge pleegd. Een stuk van een rail was weggesneden, maar dit werd ontdekt en voor een ongeluk kon gebeuren, was de rail hersteld. fWegens ide staking der binnen schippers dreigt Berlijn zonder kran tenpapier te .geraken. Als er niet spoe dig hulp Ikomt, zal er geen blad meer kunnen verschijnen., i p- Het .„Petit Journal" verneemt uit Londen, dat men zal trachten de „Lu- sitania" ta lichten. Ze ligt niet ver van de Zuidoostkust van Ierland op' een diepte van ruim 70 mieter, hetgeen het lichtingswerk 'zeer moeliijk maakt. In alle 'geval zullen er verscheidene maanden noodig izijn om te kunnen' nagaan, of het werk kan worden ge probeerd. iReizigers ,van het vasteland wor den in .Engeland officieel gewaar schuwd goed te piassen op hun bagage. Er is ,'voor een waarde van duizenden' ponden gestolen. De dieven werken' in Parijs Antwerpen, Brussel en an dere steden, dragen de uniform van' spoorweg- en hotelpersoneel, zamelen de bagage bijeen en verdwijinen er oneei. De Belgische minister Destréö is te Milaan van zijln portefeuille met geld en diplomatieke stukken beroofd. f— Aan de „TempS" wordt gemeld: De staking der Iandbouwarbeiders in Ide districten Sevilla en Barcelona! (Spanje) duurt nog steeds voort. De regeering heeft opnieuw, troepen ge concentreerd, welke op! alle mogelijke onlusten zijn voorbereid. Een secre taris van een arbeiderssyndicaat, die in een artikel zijh kameraden had aan gespoord ieder te vermoorden, die de stakingsorder niet zou opvolgen, heeft zelfmoord gepleegd. Toekomend is, dat den dag na uie publicatie van het ar tikel twee 'landarbeiders op! een hoeve werden gedooid, i -België zal die in 1919 afgebroken economisch© onderhandelingen Met het hertogdom 'Luxemburg hervatten. Binnenland. Middenstanders met kleine kapitalen. Do Bakkersbondscouranit van 10 Mei bevat een oproep aan de spaarders, die tot bovengenoemde rubriek zijn te bren gen om een1 Bond te vormen, en door die organisatie te trachten, invloed te krijgen opj het verkrijgen van hopgere rente van hun sp'aarduitjes'. Deze zijni voor 't meerendeel geleend aan gemeen te, provincie, rijk, hypotheekbanken era dergelijke, meesit tegen 3V2 a 4 procent. Nu ook, zegt' ds. Schrijver, zoudt ge van uw kapitaaltje meer rente kunnen ma ken, b.v. 5 procent, indien 'gij aan ge meente, piovincie of opi andere wijze gaat uitzetten; maai' 't 'staat vast tegen lagere rente. Nu zijn alle salarissen van ge meente- en rijksambtenaren verhoogd, toe slagen toegekend, enz., doch de .kleine renteniertjes, zijn overgeslagen; zij dra bbel 'geen aandacht igpschon'kenhet wais slechts omdat ik heit heiden fftn uw tegeW- wopjrdigheliid ontdekte, dat ik mij veroolr- lojofcte ©r naa(r te vragen; raeieimt ui 'heit mij niet kwalijk en dopt ui vprdèb 'geien moeite het blijft tusschen orasi!"' Lauffen sprong pp; zijh neiuisvleugjèlsi trilden en zijh opgen schiitteirden', wanjt nadat hij nogeens, als in wanhoop, bet geld.'had oiwehgeteld1, jSchtneeluwde [bijl luid: „Honderd mark zjeigt u? Kunt ui dan' niet tellen? Duizend mark zijn er wtefg en dat, dat belieft u een kleinigheid te noemen! en idat is reeds ïnteler giet- beuid Bent u of ben ik krankzinnig:?, Geien cent kleeft ,aan mijn vingers en u] u waagt hiet mijn eer aan te talsten; njadaf u jmij ,in hfet dievenhol gelokt hiebt?, [Want dat zweer ik; ziopi waar alk hiter sta: vijf minuten geleden lagen hier 3500 mark en nu .zieft u toch dat het nog 2500 zijnVan uwe hand eisoh nikhfet .geldvoagdie hij er met dondeirendiel stam) bijl en twee rijen paajrlwitte tanden, tus schen ide andiers izlop va$t gesloten lippen werden ziebtbaajr, terwijl zijn vuoist 'mlet kracht op de tafel terecht kwam. (Wordt vervolgd.) r: i fa ai) i i I 1 ITj .tv l m

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1920 | | pagina 1