No 189
Vrijdag 14 Mei iWJïO
?4e Jaargang
EERSTE BLAD.
Staten-Gedraal
Buitaland.
Birme?ëtamd
mm
/Ui1
RacSames.
Uit ïS© Provincie*
if
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Hoe nierkwalen te voorkomen.
Uitgave van
de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LA.NGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No. 11).
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ L- BURG-
Drukkers
Oosterbaan Le Cointre, Goes.
Ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Prijs per 3 maanden fr. p. post f2,25
Losse nummers f 0,05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 1.12, elke regel meer 28 cent.
Eenzelfde adv. 3 maal geplaatst wordt
2 maal berekend.
'Bij abonnement belangrijke korting.
i Kleine advertenties 75 cent.
Bewijsnummers 5 cent.
Tweede Kamer.
Amendementen-stroom. Geen
politieke neutraliteit. Deugd en
ondeugd stuivertje gewisseld?
Woensdag was 't een dag van. stem
men. Het grootste deel der vergadering
is weer te geven door het vermelden
van het resultaat der stemmingen.
Amendement-Visser van IJzendoorn
(leeftijd hoofd minstens 25 in plaats van
È3 jaar aangenomen 4930
amdt. V. van IJz. (een bijbehoorende
L. 0. en U.L.O.-school mogen één hoofd
hebben) aangenomen;
amdt.-Ossendorp (afschaffing ambulan
te hoofden met mogelijkheid van ministe-
trieele uitzondering) aa ngen.omien (on
der eenig gejuich) 4435;
amdt-Ossendorp (1 onderwijzer op elke
30 leerlingen boven de 'eerste 40) verwor
pen 44-34;
amdt.-Albarda (gemeentelijke bevoegd
heid tot het aanstellen van reserve-onder
wijzers) aangenomen zonder hoofde
lijke stemming;
amdt.-Ossendorp (hij' schorsing altijd
salaris doorbetalen) verworpen 4820;
amdt.-Beumer (ontslag bij huwelijk voor
een onderwijzeres beneden de 45 jaar)
ingetrokken in afwachting van de rege
ling der rechtspositie van ambtenaren en
nadat minister De Visser had verklaard
dat hij in elk geval tegen een zoo al-
giemeenen regel zou zijn.
Tot slot kregen wij twee redevoeringen
over twee belangrijke amendementen op
art 45.
Het eerste, 'dat van Van Zadelhoff, be
oogde, voor de openbare school niet
slechts de godsdienstige, doch ook de po
litieke neutraliteit voor te schrijven, zoodat
een openbaar onderwijzer niet slechts de
gevoelens van godsdienstig, doch ook van
staatkundig andersdenkenden (bij voor
beeld van socialistische republikeinen) zou
moeten ontzien. Otto merkte hiertegen
op, 'dat een goed onderwijzer ieder s
overtuiging ontziet, maar dat de sociaal
democraten een soort van onthouding be
doelen, die inderdaad een demonstratie
ware (tegen het koningschap). En in der-
gelijken zin uitte zich Schokking, betoo-
gend dat de sociaal-democraten elk woord
ten gunste van het nu toch eenmaal be
staande koningschap willen weren en zich
daarmee dus koeren tegen het wettig ge
zag Minister De Visser leidde terecht uit
bet amendement af, dat het aan eien socia-
listiscben onderwijzer de bevoegdheid zou
geven om tegen de monarchie te spre
ken. De openbare onderwijzer echter is
orgaan van de overheid en heeft zich
daarnaar te gedragen.
Het andere amendement was van Van
Ravesteyn en bedoelde, uit de formule
van Art. 45, volgens -welke het open
baar onderwijs dienstbaar moet worden
gemaakt aan het aankweieken van „chris
telijke en maatschappelijke deugden", het
woord „christelijk" te schrappen. Het is
z. i. overbodig en, in specifieken zin, nooit
toegepast.
Schokking wees er op, dat de zedelijke
factor lang niet de minste ite en hij' ver
klaarde zich beslist tegen schrappen van
het woord „Christelijke".
Van der Waérden wa|s natuurlijk vóór
de schrapping;. Voor hemi bestaat er tus-
schen een Christelijke en een Mohamme-
daansche deugd geen verschil, als ze1
maar maatschappelijk zijn, en öi ze maat
schappelijk zijn hangt af' van den tijd
waarin wij leven. De leer dus. van het:
Deugd en ondeugd hebben stuivertje ge
wisseld, zuiver 'Marxistisch.
Rutgers en-Schokking dachten er an
ders over en .de Minister niet miinder,
die er qp wees, dat inderdaad zuiver
menschelijke 'deugden' Christelijk kunnen
zijn, maar1 alleen als we ze.- bezien in!
Sn het licht - der Christelijke wereldbe
schouwing; dat het voorstel-van Rave-
steijn aan de school het' element van
karaktervorming onttrekt, ómdat hij die
karaktervorming door de 'Christelijke we
reldbeschouwing niet wil bepiaald zien.
Bij zessen waren) er natuurlijk geen
leden genoeg meer voor een stemming.
Een spionnage-geschiedenis.
Kort na bet sluiten, van den wa
penstilstand hebben, naar men zich
wellicht zal herinneren, fantastische
verhalm de ronde gedaan over een
„blonide dame" in een groot buiten
bi] Antwerpen, die door haar geld en
'haar schoonheid tijdens den oorlog
velen wist over te. halm om spïon-
nagediensten voor het Duïtsche leger
te verrichten. De inlichtingen over
deze dame waren steeds zeer1 vaag
en onvolledig; pas na langdurige na
speuringen is men er in geslaagd haar
identiteit vast te stellen. Zij' beritto Ma
rio Hallouchery, uit Belgische ouders
geboreu en bij net uitbreken van den
oorlog, in ilijssel gevestigd. Bij 'den
inval der Duits chers kwam zij in aan
raking met Duitsche officieren, die
haar "aan den Duitschen spaonnage-
diens-t verbonden, waar zij bijzonder
belangrijk werk moet hebben verricht.
Zij vertoonde zich nimmer, doch van
uit haar woning, welke geheel door
tuinen was omgeven, spon zij de dra
den hare wijdvertakte organisatie, en
leefde er haar amoureuze avonturen,
die dienden om haar spiönnage-arbeid
te vergemakkelijken.
'Soms trok zij zelf opt inlichtingen
uit. Onder den aangenomen naam van
Maria Van den Broeck, vertrok zenaar
Engeland en daarna naar Cherbourg
en Parijs. Haar werk was de ontsche
pingen te (Brest en Duinkerken na te
faan. Na zich van deze taaie te heb-
en gekweten, toog zij in het begin
van 1916 met haar handlangers naar
Freiburg in Zwitserland om er een
nieuwen spionnendienst in te richten.
Daar werd ze echter aangehouden en
tot drie maanden gevangenisstraf ver
oordeeld. Zij wercf uit het. land gezet
en kwam terug in Duitschlanid.
De taak der ..blonde dame" was
echter niet geëindigd. In de- Rue Neuve
te Brussel opende zij een „patisserie",
die door Duitsche officieren druk be
zocht werd.
Thans zou de dame in Den Haag
wonen.
Betoogiingen.
(Ongeveer 200.000 personen woon
den te Weenen een door de sociaal
democraten georganiseerde betooging
bij tegen de reactionnaaren en voor
een belasting op' het kapitaal. Tege
lijkertijd hielden de communisten een
betooging tegen de politie. Zij tracht
ten tevergeefs een. aanval te doen op'
de kazernes en de gevangenen te be
vrijden. Bij hun pogingen om het troe-
pencordon door te breken vuurden de1
soldaten; twee personen zijn gedood
en 10 gewond.
Mindere I lende.
(Duizenden kleine kinderen verkwij
nen langzaam' in de ziekenhuizen van
Weenen wegens gebrek aan vet om
in de schrale rantsoenen te doen. De
medische autoriteiten der stad heb
ben luitenant-kolonel Emerson, den
plaatsvervangend commissaris van het
Amerikaansche Roode Kruis in Euro
pa, mieegedeeld, dat 70 pet. der zieke
kinderen in de gemeentelijke zieken
huizen binnen een m'aanct als genezen
kunnen worden ontslagen indien, vet
werd verstrekt.
Korte berichten.
De Echo de Paris meldt uit
Washington, dat Knox de jneeste kans
op het presidentschap heeft, hoewel
hij een tegenstander van den Volken-
hond is. Hjj; is echter beter over den;
toestand in Europa ingelicht dan de
meeste andere Amerikanen en weet
van hoeveel belang het is dat Amierika
zijn verplichtingen jegens de wereld
nakomt.
Hoewel de bo-lsjewiki voortgaan
m|et a.an te vallen en versterkingen te
zenden, wordt Japan officieus gepolst
of het genoegen wil neuten met de
vorming van een bufferstaat, oostelijk
van hiet meer van Baikal.
De opstandelingen zijn tot dus
ver niet in staat geweest Garranza
uit Sanmarcos te verdrijven.
De Ahierikaansche consul (te Vera
Cruz) meldt, dat de buitenlanders on
gedeerd! zijn, evenals hun eigendom
men. Hij geeft den raad de Ameri-
kaansche oorlogsschepen terug te roe
pen om mogelijke wrijiving te voor
komen.
Het Italiaansche s.s. Assirea is
op een mijn geloopen en gezonken.
De bemanning telde .50 koppen. Vuer
sloepen met schipbreukelingen zïjh ge
zien in de buurt van de haven van
San Stefano.
Allerlei.
De minister van Buitenlandsche Za
ken is met verlof naar Zwitserland
vertrokken. 1
wordt door 21.000 arisen erkend
als het beste versterkingsmiddel
voor Zenuwen en Lichaam.'
Het aantal werklooze leden van den
Alg. Ned. Diamantbewerkers Bond is
van 4828 tot 6403 gestegen.
Te Schoonebeek is een geval van
hondsdolheid geconstateerd.
Het haring-bokkingseizoen nadert
het einde. Dinsdag gingen schuiten uit
Huizen ter botvangst uit.
Het personeel van de stoomtram
Oldambt-Pekela dreigt met een staking.
B. W. van den Haag stellen voor
het tarief van. de tram op 10 cent
per rit te brengen.
De rechtbank te Assen heeft een
onderwijzer uit Uffelt. wegens mis
handeling van een leerling, veroor
deeld ,tot een week gevangenisstraf.
In de Stct. 92 is opgenomen een
gewijzigde indeeling van de kieskrin
gen I en II voor de veskiezing van
de leden der Tweede Kamer.
Benoemd met 16 Mei tot concierge
bij! "het kantongerecht te Bergen op
Zoom J. M. Maartense, kantoorknecht
bij de posterijen aldaar.
De door den Minister van Financiën
ingestelde oommissie inzake de ver
deeling van de 60 millïoen oorlogs-
winstbelastmg onder de daarvoor in
aanmerking komende gemeenten heeft
gisteren haar rapport aan den Minister
aangeboden.
De Minister van Landbouw heeft
besloten met ingang van 15 Mei jot
nadere aankondiging dispensatie te
verleenen yan het verbod van uitvoer
van hoorn en kunsthoorn (galalith, ba-
kelith e.d.) in eiken- vorm en van
turkschroodolie en andere piréparaten,
bestaande uit gesulfoneerde, al of niet
verzeepte oliën en met ingang van
22 Mei van het verbod va,n uitvoer
van vliegmachines en onderdeelen
daarvan.
De secretaris vpn H. M. de Ko
ningin heeft aan den burgemeester van
Groningen het volgende telegram ver
zonden H. M. die Koningin is zeer
getroffen door de berichten in de dag
bladen betreffende bet ongeluk op de
kermis. H. M. draagt mij- dp u te
verzoeken mij 'te willen melden hoe
de toestand der gewonden is.
Naar „Heit Volk" verneemt, is de
minister van Arbeid niet ongeneigd
te trachten alsnog middelen, te vin
den, waardoor het mogelijk zou zijn
om' .voor dit jaar de reglementaire uit-
keeringen te verzekeren aan de werk
looze leden van die organisaties, welke
met crisiswerkloosheid te kampen heb
ben.
De Sociale Verzekeringsgids.
Op den len Mei is verschenen het ook
door ons aangekondigde maandblad tot
voorlichting op- het gebied der so'ciale
verzekering en wat daarmede verband
houdt in den ruimsten zin: „Die Soiciale
Verzekeringsgids". Nadat het blad reeds
in tal van andere persorganen was be
sproken, werden wij' met het eerste num
mer vereerd, 't Is een netjes- uitgevoerd
blad van 8 pag,ina.'.s, bevattende een keur
van artikelen over sociale verzekering,
enz. v
D'e Sociale Verzekeringsgids wil:
lo. Waarschuwen, omtrent het beslaap
van rechten.
2o. Voorlichten, dooir korte artikelen
betreffende de wetten, of' de Sociale Ver
zekering in het algemeeni.
3o. Inlichten, door middel van een vria-
genbus.
4o. Aanwij'zen, wanneer, h,oe en op'
welke wijze men in beroep' kan gaan
tegen beslissingen'.
5o. Mededeelen, de voornaamste beslis
singen van Raden van Arbeid, Raden, en
'Centralen Raad van Beroep;.
Inhoud van het eerste nummer: In
leiding; De Maatschappelijke Beteekenis
der Sociale Verzekering; Iets over de
Artikelen 99 en 100 der Invaliditeitswet
L'ie Arbeider; Militairen, opgelet! D'e So-
ciale WetgevingIs Aanneming van Werk
'het verrichten van Arbeid in Loondienst?
Het voorkomen van Ongevallen; Weezen-
rente; Uit de Raden van Arbeid; Iets
over de Elektrische TramIn het Schaft
uur.- Vragen; Technisch Nieuws.
Uitgever is JE. E. Kluwer te Deventer.
Dge hulp aan Me Weensche
kinderen.
(Het „Niederlandisches Hilfskoniitee
für <jie Wiener Kinder" in „Wiemer-
g-arfcen Pal ais" zonld een rondschrijven
aan .alle -plaatselijke) comité's in Ne
derland, wajaruit wij hef volgende aan
halen
„Eergisteren vertrok onze 12de kin-
dertrein uit Weenen. Gisteren kwalm
hier het eerste terugtransport uit Nes
derland aan. Nooit zagen wij grooter
contrast, nooit kregen wij een sterke
ren indruk van de weldaad, die het
Nederlan^sche volk aan het Weensche
kind bewijst, door het in zijn buife
op, te nemen, aan zijn disch te doen
aanzitten, door het ©enigen tijd weg
te halen uit «Je stad. vau ontbering en
droefheid.
Het waren bleek©, stille, droefgees
tige kinderen, met moeite kleine pak
jes bagage dragend, die wij zagen weg
reizen, het waren rondwangig©, vroo-
lijke meisjes en jongens met weer le
venslust en levenis'moed in de lachende
ooigen, dié wij terug zag;en k'oimen en
ze hadden nu wei weer de kracht
om de zware p;akken met gaven van
de pleegouders méde te dragen. Toen
ze gingen waren het oude mannetje^
en vrouwtjes en zij kwamen als kin
deren terug.
Gij allen, leden der plaatselijke co
mité s, die dagelijks uw goede zorgen
aan de Weensche kinideren hebt be
steed, die ze eiken dag: in uw omge
ving gezien hebt, ge hebt niet dj©
overweldigende verrassing van dit
contrast ondervonden als wij, en
ga hebt daardoor ook misschien
niet zoo sterk het gevoel als wij)
dat idit schoon© werk voortgezet
moet worden. Het zijn enkele dui
zenden kinideren, idie door den wel
dadigheidszin van het Nederlandsche
Volk die metamorphose zullen kunnen
ondergaan, maar het zijn er vete tien
duizenden, (lie hier nog wachten. Wij
kunnen ze-niet alten helpen, maar wel
kunnen we alle krachten inspannen,
om .een zoo groot mogelijk aantal van
die kleine stumpers weer tot kinde
ren te malven.
Zwitserland, Zweden, Noorwegen,
Denemarken, ja zelfs Italië) Engeland
(biimenkort)^ ja zelfs 'Duitschland ne
men kinderen op en Nederland mag
niet ophouden.
Maar het aantal beschikbare- plaat
sen, waarvan de lijsten in ons bezit
zijn loopt ten einde f-We zulten nog
slechts enkele treinen met hongerende
kinderen van hier kunnen laten ver
trekken en dan staat ons werk stil.
Maar wij hebben nog honderden in
gevulde formulieren van reed's onder
zochte kinderen in onze bureaux lig
gen, die allen op; het hun voorgespie
gelde vertrek naai- het Luilekkerland
wachten, die reeds hun plannen m;a-
ken en die hopen, hopen, o'm toch
ook naar uw land te gaan. En ze
hebben 't allen noodig. Elk van die
roode ingevulde formulieren is een
ldein, droog maar o zoo „treurig roi-
mannetje en het bevat een bede om
toch maar vooral een poosje uit deze
omgeving van honger en ellende weg
te mogen." i
Wat zulten wij' aan bovenstaand toe
voegen? Moeten wij' vertellen van de
met tranen bevlekten brief, waarineen
moeder haar dochtertje in de- bescher
ming van haai' pleegouders aanbe
veelt, hu;n verzoekt bij mogelijk heim
wee haar kinld! er over heen te helpen
Och, elk valder en moeder weet, wat
een strijd het gekost heeft, de kin
deren naait een vreemd land te zend'eh,
aan wild vreemde handen toe te ver
trouwen, dus hoe hoog' de nood daar
gestegen m'oet zijn en nog steeds stijgt,
hetgeen duidelijk merkbaar was aan
h'eit uiterlijk der kinderen van het trans
port van j.l. Vrijdag, di© ér slechter
uitzagen dan de vroeger aangekom-e-
neln.
P©e0s heel veel is' er in Zeeland
gedaan. Zeeuwisch-Vlaanderen en de
eilanden boven de Oostersohelde heb
ben wel het voorbeeld gegeven, doch
ook liaar hebben zich meerdere fami
lies teruggetrokken. Het wachten viel
zoo lang.
[Bij ö.e eerste aanvragen in October
waren de harten opengegaan. M'en wil
de zoo sploedig mogelijk zoo'n arm
kind te goed doen, vertroetelen. De
aanbiedingen etroornlden binnen, maar
hef werden weken, ïUaalndem enin
verscheidene gezinnen was1 geen ge^
tegenheid meer tot huisvesting, bij an
deren was begrijpelijkerwijze het hei
lige vuur wat gedoofd.
(Maar zouden er toch over geheel
Zeeland nog niet een 450 geplaatst
kunnen worden Is dat aantal bij'
elkaar, dan heeft het Anco toegezegd,
komt er ook alleen een (rein voor
Zeeland, gehaald uit Weenen en in
elkaar gezet door een of meer leden
van het Zeeuysch Comité, waardoor
:m iU7
Nu de ernst van nierkwalen voor den
bedachtzamen lezier duidelijk is gewor
den, valt te hopen, dat de middelen tot
voorkoming algemeen zulten worden toe
gepast. Want hoe moeilijk het ook valt
nierkwalen te genezen, zij kunnen gemak
kelijk voorkomen worden.
De natuurwetten matigheid, opge
wektheid en voldoende lichaamsbeweging
die ertoe dienen om het lichaam in
orde te houden, zijn ook de voornaamste
regels om mieruitputtiing te voorkomen.
Zware maaltijden, laat naar bed gaan,
overdadige prikkels, overworking, zorgen,
eenzaamheid, luiheid iem vadsigheid, zijn
alle urinezuur vormende gewoonten. Zij
vergiftigen het bloed, tasten de nieren aan
en veroorzaken pijnlijke verschijnselen als
stijve, ontstoken en rheumatische gewrich
ten, rugpijn, spit, nier-waterzucht, ischias,
piergruis of -steen, en blaasontsteking.
Als gij reeds een nierkwaal hebt, laat
Foster's Rugpijn Nieren Pillen u dan hel
pen om gezond te worden, en past daarna
op voor herhaling. Foster's Pillen kunnen
nog behulpzaam zijn. Zij verbeteren
en voorkomen derhalv e, bijtijds ge
nomen, nierzwakte.
Foster's Pillen geven verzachting aan de
urinewegen, regelen de blaas en verster
ken de nieren. Zij dienen tot niets anders
en zijn geen alles genezend middel. Zij
werken niet op de Lever, maag of inge
wanden. Foster's Pillen doen slechts één
ding, maar doen dit goed.
Alleen echt, wanneer op de verpak
king de handteekening van Jam-es Foster
voorkomt. Foster's Rugpijn Nier-en Pillen
zijn te Goes verkrijgbaar bij de Paauw
Co., te Middelburg bij fa. C. Schulte
Co. a f 1.75 p. doos of f 10.p. zes
doozen. (45)
groote mogelijkheid bestaat aan -de
wenschen .tier aanvragers eienigszins
te gem'oet te komen, hoewel 'thoopt
zooveel mógelijk vrijgelaten"te worden,
waar het -geslacht en leeftijd van de
kleinen betreft.
iWie mede wil helpen dit plan te
verwezenlijken, wend© zich tot de
besturen der plaatselijke comité's of
s c hr i f t e 1 ij k tot de secretaresse van
het subcomité voor Zeeland van het
AnCq, mevrouw gtutterheimThieme,
Dam H 28 te Middelburg.
Zangersfeest te Middelburg.
Gisteren werd in het Schutters hoi te
Middelburg -het Zangersfeest gehouden! vaa
de Christelijke Zangvereendgingen, aan
gesloten bij den Ring Zeeland. Uit Wal
cheren, Zuid- en Noo|rd-Beveland, Tholea,
Land van Axel, waren ze opgekomen,
de 18 Afdeelingeni, oiml op 't groote con
cours haar prestaties te tocjnen.
Groto-te en kleine zaal, de ruime veran*
da, alles was. tjokvol, wijl eveneenls tal
van belangstellenden naar dit interessante
feest waren gelokt.
't Was daar binnen dan ook een vroo-
lijke .stemming. -Elke Afdeeling zocht haar
gereserveerde plaats in de groote zaal,
terwijl velen daar buiten reikhalzend uit
zagen, om de groote schare ook maar
eenigszi-ns te kunnen overzien of in deiï
lommerrijken tuin zich ophielden, tot ook
voor h^n 'ruimte was gemaakt.
Ruim 11 uur werd de groote verga
dering geopend met gemeenschappelijk ge
zang van Jiet „Bondslied". Het „Eén "in
geest en streven" dooir de honderden!
zangers en zangeressen aangeheven, klonk
als één machtige toon en wakkerde bij
de vele hoorders al dadelijk de belang
stelling aan.
■Na het gebed sprak de voorzitter, dhr.
A. te Gussinklo van Wissenkerke, een
warm openingswoord, waarin hij de A£-
deelingen van harte welkom' heette, ini
'f bijzonder de nieuwe Afdeelingen, het
feit constateeraide, dat gelogenstraft wa
ren de p'essimistische verwachtingen van
sommigen.
Na deze officiëele plechtigheid werd
met de afwerking van het rijke program
een aanvang gemaakt.
De verschillende véreenigingen waren
in 3 Afdeelingen verdeeld. Tot de eer
ste behoorden Go-es en' Vlissingen, tot
de tweede Wissenkerke en Bath, tot de
derde- 's-Gravenpolder, Borssele, Kamper
land, Oudelande, Biezelinge, Tholen,
Waarde, Rilland, 'Axel, Souburg, Wemel-
dinge, Kruiningen, Driewegen pn Krab-
bendijke. Elke Afdeeling had een ver
plicht nummer te zingen, terwijl iedere
vereeniging bovendien een vrij nummer
had gekozen.