No 185
Zaterdag 8 Mei 1020
34e Jaargang
G I 8 E L A
FEUILLETON.
Buitenland.
Staten-Generaal
t.
Uitgave van
ïïaaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
BANGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No. 11).
Bureau te Middelburg:
EIRMA F. P. DHUIJ L- BURG.
Drukkers:
Do slierbaan Le Cointre, Goes.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprq s:
Prijs per 3 maanden fr: p. post f2,25
Losse nummers £0,05
Prffs der Advertentiën:
14 regels f 1.12, elke regel meer 28 cent.
Eenzelfde adv. 3 maal geplaatst wordt
2 maal berekend.
Bij abonnement belangrijke korting.
Kleine' advertenties 75 cent.
Bewijsnummers 5 cent.
De vïcieuse cirkel.
Naarmate het aantal regeeringpersonten
van sociaal-deimocratischen oorsprong toe
neemt, zal, naax wij hopen althans, in de
kringen dezer wassende partij, de meening
Idat wij met de ongebreidelde loonsver-
hoogingen op den goeden weg zijn, zich
moeten wijzigen.
'Steeds meerderen toch, die niet staan
pan de zijde der zoogenaamde clericalen,
)Sie men ten onrechte beschuldigt van in
Üienst te staan van gelijk 't luidt in
fle taal van „Het Volk' van den geld
zak, waarschuwen tegen de ernstige gevol
gen dezer oeconomische dwaling, dat de
üoonen maar steeds moeten blijven stijgen.
Het vraagstuk, of liever het waagstuk,
waarin de meeste volken van Europa sinds
11914 betrokken zijn, is een jaar geleden
door mr. Belinfante in het orgaan der
[Neutrale Staatspartij nog eens ernstig
Onder de oogen gezien, aan de hand letener
rede in. het Engelscbe Lagerhuis uitge
sproken door het parlementslid Whitakketr.
Deze spreker too-nde aan, dat de ge
zondheid van het Rijksbudget afhangt van
de handhaving van ons nationaal belast-
haar inkomen.
De behaalde winsten ien loonsverhoogin-
gen, door enorme prijsopdrijvingen ge
volgd, zijn van en door geleend geld be
haald en verkregen. Het wordt tijd dat
die loonen verkregen worden langs ande
ren weg; anders kunnen wij de belastin
gen ook niet meer op peil houden.
De handel, dé winsten en de prijzen,
flie de betaling der zware belastingen en
de stijging der loonen mogelijk maakten,
zullen niet kunnen voortduren.
Wij behoeven geen cijfers te noemen.
Een ieder weet uit zijn eigen omgeving
)er nog meer van dan wij te zeggen hoe hoog
Ihet uurloon der werklieden gestegen is,
ten hoe onmogelijk het is, ook zelfs bij een
aanbod van fabelachtige overwerkloonen,
)de menschen tot het verrichten van over
werk boven de vastgestelde acht uren
daags te krijgen. De organisatie verbiedt
het. Er zijn nog genoeg werklieden, die
anders willen, doch de vrees voor moeilijk
heden weerhoudt ben. Loonslaven, noem
de „Het Volk" hen altijd. Thans klinkt
het in die kringennu zijn „wij" baasdoch
het baasschap komt voor vele van deze
menschen neer op een veel ernstiger loon
slavernij, dan ze in het vrije bedrijf, bui
ten ©enige organisatie hadden te „ondei>
Dit geldt nu nog slechts den landbouw
en het klein bedrijf. Maar in de groote
bedrijven is het natuurlijk nog erger. De
oorlogswinst hield pp, ook het overtol
lig© werken dn de fabrieken, gevolg van
de onnatuurlijk groote vraag, beeft uit.
Straks komt daar de concurrentie op de
wereldmarkt bij. Hoe zal het grootbedrijf
zich hiertegen kunnen wapenen, wanneer
't door d© enorme en niet te stuiten loons-
verhoogingen in kapitaalkracht en onder
nemingsvaardigheid achteruit gaat!
Wanneer de winsten verdwijnen, waar
'moeten dan de belastingen vandaan ko
men? En wanneer gelijk nu reeds
geschiedt de meestvermogende belas-
lingbetgjers ons land verlaten, hoe zullen
dan d© overigen op de been blijven? Hoe
zal de Rijksregeering zich redden, wan
neer deze bronnen opdrogen, en zij toch
maar aan den onbesuisden, tendensieuzen
aandrang der sociaal-democratische en
andere demagogen in jen buiten de Kamer
om nog steeds hooger loonen en pensioe
nen der eigen ambtenaren blijft toegeven?
Het spreekt toch vanzelf, dat op die
door M. v. W.
68) o1
Elke zenuw van zijn armzalig ik' beefde
van verbittering, dat hij het weder ver
loren had', want het was hem' al lang
duidelijk, dat hij', als Gisela. trouwde en
dus meerderjarig werd, op een keerpunt
Stond. Hij kon zijn toorn niet verber
gen en hij 'zocht op' wie hij1 zijn woéde
koelen kon, en hij" ging VVald't.raut zioeken,
want 'zij was het, die hem1 alles van
Gisela en Lauffen had; voorgelogen.
Als hij zijn zin gedaan had, dan had
hij: het meisje, toen rijt laat in den avond'
als een aangeschoten hert aan zijln voe
ten lag, in het boscb gejaagd;, maar hij
Öeed het niet 'omdat hij' voelde, dat zijl
dte eenige was met wie bijl zich verbonden,
voelde door den ijzteren keten van boos
heid en izonde en omdat bij iemand noo-
dig had om zich aan vast te klemmen.
En Waldtraut was slim. zij begreep dat
ibij haar met de «ene hand van zich'
Slingerde, ami haar met de andere hand'
onmerkbaar tot Zich te trekken.
wijze de opbrengst der inkomstenbelastin
gen met ieder jaar lager wordt.
- En een iedèr begrijpt evenzeer, dat de
bedrijfswinsten toch nog voor iets anders
moeten dienen dan om bet Staatsbudget
te sterken. Herstel, onderhoud, vernieu
wing en uitbreiding van ondernemingen
zijn factoren, waarop een ondernemer
steeds bedacht moet zijn, maarmalen zelfs
is hij er toe gedwongen; en ook zonder
dat zal de mededinging (concurrentie) hem
er wel toe dwingen. Bovendien zijn deze
factoren noodzakelijk voor het industrieel
leven van een land. Gezwegen nog van
het feit, dat vele arbeiders het meest
geprofiteerd hebben van den oorlog, en
de menschen met vaste inkomens het
minst, of liever in 't geheel niet.
En juist deze menschen, een hteele
schare, gaan niet alleen door de stijging
der prijzen, maar ook door de enorm
opgedreven belastingen ernstig achteruit.
Ook hierom, dat zij niet in de gelegen
heid zijn door vermeerdering van in
komsten compensatie te erlangen met dit
verlies. Hun tekort wordt jaarlijks grooter.
Doch dit slechts in 't voorbijgaan.
Hoofdzaak is, dat wij het beeld van
den vicieusen cirkel, reieds meermalen
voorgehouden, nog niet mogen loslaten:
de werkman moge steeds meer loon krij
gen, hij betaalt toch mee aan steeds hoo
ger koopprijzen en belastingen, waardoor
weer meer loon noodig is, en zoo gaat
't door, en zoo blijft niet alleen hij, maar
de heele maatschappij ronddraaien in
dezen cirkel; en de algemeene toestand
wordt steeds slechter.
De Conferentie te Spa.
NaaT de „Berl. Lok. Anz." verneemt,
zal de Duitsehe delegatie voor Spa ook
een aantal op financieel gebied deskundige
leden tellen, o.m. Dernburg.
Uit goede bron wordt vernomen, dat
de Duitsehe regeering een nota aan de
Fransche regeering gaat richten om "te
vragen de conferentie te Spa, die vastge
steld is op 25 Mei, uit te stellen tot
na de verkiezingen in Duitschland, die 10
Juni zullen plaats hebben.
Dat noemt men: Communisme.
'Over de rooverijen der Spartaciërs in
't industriegebied van Westfalen schrijft
de „Münst. Anzeiger" van 2 Mei het vol
gende:
In verschillende streken is nog de mee
ning verbreid, dat de Spartaciërs bij hun
plunderingen en afpersingen zich slechts
te buiten zijn gegaan aan gemeentegebou-
wen en bij het gegoede deel der bevol
king. Deze opvatting is geheel bezijden de
werkelijkheid. Hebben dan de boeren van
Munsterland er niet van vernomen, vraagt
het blad, dat de Spartaciërs ook tegenover
de kleine bezitters als roovers zijn opgetre
den? Het eenige paard, de enkele koe, de
eenige wagen werden van het erf geroofd
en men zag ze nimmer terug. De kleine
boer moest evengoed als de meer gegoede
van zijn levensmiddelen geven, zich het
doorzoeken van zijn woning en het mede-
nemen van meer of minder kostbare ar
tikelen laten welgevallen. In dit opzicht
werd hij evenmin gespaard als de rijke
mijabezitter of de welgestelde hofbewo-
ner. Ambtelijk vastgestelde bewijzen rijn
daarvan in legio aanwezig. Slechts enkele
feiten: Den houtvester van Bossendorf zijn
En rij trok' zich ook niet terug. Waar
om? 'Omdat ook zij wraak wildei, maar
daar zij' zeer goed begreep, dat het baar
nooit gelukken zou zich op dén man,
dien zij eens liefhad, te wreken, wilde
rij het doen op den eierloozen lafaard,
die voor haar stond. Valscbheid was d©
hoodftrek van haar karakter, en list de
drijfveer van haar handelingen; die twee
moesten haar helpen Zachan er onder
te brengen. Texwijjl rijf -hem voor den
schijn ttiende; wilde rijf hem verraden.
Dat was zoo ongeveer 'haar schandelijk
plan.
Deemoedig en onderworpen lag rij daar
om nu voor hem, toen hij haar eindelijk!
vloekend verliet, maar bij zichzelf dacht
zij': „daar zal hij voor boeten!"
Hij!, daarentegen, triomfeerde; „dat is
mij gelukt; die slang kromt rich en buigt
zich zooals ik wil!"
Na Gisela's verloving volgde in
Fiirstenhort een treurige tijd. De vrede
in huis was weg sedert het Zachan's
plezier scheen te zijn, het geluk van
Gisela's engagement ziooveel hij' kon te
dempen, door zijn ongelukkige- vrouw zoo
onaangenaam te zijn ais hij kon.
En hij hoorde niet tot de mannen,
die met onbarmhartige hand de bijl aan
dén wortel slaan en dat wat hen ergert
en verdriet doet, ineens wegnemenneen,
*»Hri
door de Spartaciërs zijn eenige koe, al
zijn pluimgedierte, benevens de geheele
voorraad aardappelen ontstolen.
Korte berichten.
De kanselier van de Eingelsche
schatkist heeft een deputatie van de
Verschillende kamer1» van koophandel ont-
vangten. Hij zeide, dat hiji zou trachten
een Voorstel in te dienen teneinde de
belasting op de oorlogswinsten 'te ver
vangen door een© belasting opi alle ge
maakte winsten, die dan 7 shilling 6
pence op1 ieder pond zouden bedragen.
Die Epgelsche minister voor 'de plett-
sioenen heeft bij!de tweede lezing van
de wet opf de oorlogsp'ensioenen in het
Lagerhuis gezegd, dat de regeering: den
oorlog op, 31 Juli a.s. als definitief ge
ëindigd beschouwt.
Een telegram uitLemberg meldt, dat
het Oekraiasche leger Odessa bezet heeft.
De bezetting, werd gemakkelijker gemaakt
door de Roemeensche artillerie.
Volgens berichten uit .Mexico heb
ben de revolutionnairen een ultimatum'
aan Carranza gezonden, waarin zij
eischen, dat hij' voor 15 Mei zal af
troden. Naar verluidt zou Carranza naar
Vera Cruz .gaan en de militaire leiders
zouden Alfredo Roblos-Dominguez, een'
ingenieur, hebben aangewezen als voori
'loopig president, .van 15 Mei tot na de
nationale verkiezingen op: 4 Juli.
'De pogingen der boenen om de
inpopulaire zeelieden- en bootwerkers-
staking in Dienemarken te breken, schijf-
nen succes te hebben. Vrijwilligers uit
alle klassen en uit alle steden bieden
hun diensten aan. Het laden van de
schepen door amateurs verloopt echter
niet zonder meer of "minder ernstige bot
singen tusschen stakers en stakingbre
kers, zoowel in Kopenhagen als in de
provinciale uitvoerhavens.
Thans wordt tengespVokeni, dat de
Franisch'en tegen 25 Mei Frankfort ont
ruimd zullen hebben.
Lloyd George is veel beter en is
voor eenige dagen naar de zee gegaan
om' op te jenappen.
Aan de Turksche delegatie zal 11
dezer het vredesverdrag overhandigd
worden.
De hoofdcommissaris van politie
van Frankfort is door de bezettingsauto-
liiteiten tot 10.000 mark boete veroor
deeld, wijl ihij' niet alle wapenen inge
leverd had. i _i..i 'JLliÜ
De reegeeringscommissie voor het
onderzoek in zake de Kapp-revolutie beeft,
naar verluidt, 230 gevallen te onderzoeken.
Een schooljongen ontdekte dezer da-
gein in een ongebruikten kalkoven op het
landgoed Oderberge te Linderhausen (Ge-
velsberg) ©en wapendepot met o. m. 14
kisten munitie en zes zware machinegewe
ren. De politie nam alles in beslag.
Binnenland.
Niets geheim s.
Naar aanleiding van een bericht in Het
Volk nopens een mededeeling, gedaan aan
het. Zweedsche dagblad Stockholm's Tï-
denge, betreffende een] voorstel, dat van
de „Hollandsche geheime politie' 'zoo zijn
uitgegaan aan de politie-autoriteiten van de
verschillende Euïopjeesche landen tot op-
langzaam en sluipend, leugenachtig en
kruipend waren zijn manieren.
En Gisela kreeg ook haar deel en
moest heel wat leeren verdragen. „Lief
de. is vindingrijk'!", zegt een oud spreek
woord, maar haat niet minder, en dat
ondervond bet armé meisje ten volle door
de handelwijze van haar stiefvader. Het
waren maar kleinigheden, sp'eldeprikken,
maar zij wondden diep; omdat zij het
liefste in haar aanraakten, namelijk het
geloof aan (haar Verlosser. Het was merk
waardig, dat hij wist, dat er voor haar
een „toen" en „nu" beistonid', en dat
het er nog in den afgeloopen winter
geheel anders in haar binnenste had uit
gezien. Hij had er nu plezier iu haar
om 'haar „heiligheid"! te bespotten, en
te beweren, dat rij die maar had aan
getrokken om bij de StuTmhagens te
kunnen komen. Maar altijd vermeed hij
daarbij zorgvuldig om één woord te zeg
gen over haar aanstaandte, want dat be
greep hij: op diat punt mocht hij niet
'komen, en dlat Eberhardt een veilige muur
rond' haar gebouwd had, had de door
dringende blik hern gezegd, waarmee
Sturmhagen hem had aangezien toen hij
tot Kurt von Lauffen zeide
„Beste vriend, zterg gij er voor, dat
Fiirstenhort eèn gelukkig bruidje kan her
bergen!" 1 I
'richting van een internationaal detectïe-
venkorp's, is ons bij' het inwinnen van
inlichtingen hieromtrent het volgende ge-
bleten:
Naar de 'hoogste waarschijnlijkheid heeft
mén hier te doen met een] geheel op,
eigen initiatief door den; heer Van Hou
ten, kapitein der marechaussee, districts
commandant te Eindhoven, eenigen tijd.
geleden tot de voornaamste .politie-chefs
in alle landen gerichten brief, waarin hij,
in verhand Met de oprichting van den
Volkenbond, tracht te geraken tot een
internationaal contract van alle burger
lijke petitie-organisaties in de verschil
lende landen], ook buiten Europja, ten ein
de daardoor de oplsporing en vervolging
van alle crimineele delicten in de hand
t.e werken. Het heeft dus niets te maken'
met eenige geheime pblitie-organisatie.
(N. R. O.)
Koninklijk bezoek.
Zooals reeds bekend, zal H. M. de Ko
ningin van Maandag tot Woensdag a. s.
in de hoofdstad verblijf houden, ten einde
de aangekondigde audiënties te verleenen.
H. M. hoopt bovendien gelegenheid te
hebben nu en dan uit te gaan.
In verband met het karakter van het
bezoek en roet bet thans op Het Loo
aangevangen nieuwe onderwijs der Prinses
zal de Prinses ditmaal de Koningin niet
naar Amsterdam vergezellen.
Z. K. H. de Prins vertrekt reeds Zater-
dag van Het Loo tot bijwoning van den
eersten zeildag der Kon. Ned. Roei- en
Zeilvereeniging en zou daardoor reeds
Zondag te Amsterdam aankomen.
Allerlei.
Dinsdag wordt een geregelde dagte-
lijksche vliegdienst tusschen
Groningen en Amsterdam ge
opend. De reis duurt anderhalf uur. Op
de terugreis denkt men behalve passa
giers ook avondbladen mede te nemen.
Van Japansche zijde is een uitnoodiging
gekomen aan bekende Nederlanders om
een bezoek te brengen aan Japan.
De Nederlandsche en Duitsehe gedele
geerden, die onderhandelingen hebben ge
voerd betreffende de koten- en crediet-
overeenkomst, zijn gisteren definitief tot
overeenstemming gekomen.
In een vergadering van de leiders der
zuive.lpolitiek en de zuivelorganisatie is
overeenstemming bereikt ten aanzien van
een regeling waarbij de regeering de zui-
velproductie volkomen vrijlaat (de N.U.M.
zal bij uitvoer weliswaar niet worden uit
geschakeld) en de organisaties zich ver
plichten, een fonds bijeen te brengen, dat
strekken kan om de melkvoorziening te
gen bepaalden prijs te waarborgen.
Te Emmen zijn meer dan 1000 val-
sche zilverbons in beslag genomen. Ze
kere U. is gearresteerd.
Naax wij vernemen heeft de Koningin
voor teen bezoek ten Paleize het Loo uit-
genoodigd Professor S. Rocheblade, hoog
leeraar aan de Universiteit te Straatsburg
in de Fransche letteren en kunstgeschiede
nis, die reeds vroeger ons land bezocht
heeft, en Mr. P. J. van Wijngaarden, te
Rotterdam.
De Minister van Landbouw heeft beslo
ten met ingang van 11 Mei a.s, dispensa
tie te verleenen van bet verbod van uit
voer van Buiten-Europeesche houtsoorten
(Exotische houtsoorten).
40 pet. van de boterproductie over de
week van 25 April!2 Mei j.l. mag uitge
voerd.
In het tijdvak van Maandag 10 Mei tot
en met Zondag 16 Mei e. k. zullen geldig
Toen die beide mannen daarna elkan
der vast de hand hadden gedrukt, was
hét Zachan geweest alsof hij ©en be
waakte gevangene was 'en eiken keer
als hem een beleedigend woord tegen
Gisela's aanstaande op de lippen zweef
de, meende hij Kurt als schildwacht naast
haar (te rien staan en bleef het woord:
onuitgesproken.
Haar klein torenkamertje bleef die eeni
ge veilige plaats voor haar in bet ge
heele slot; daar genoot izte in stilte van
het heerlijk' vooruitzicht diat Eberhardt
haar ;z,ou komen halen uit het droevig
teihuis en mee zou voeren naar zijn huis,
waar liefde, trouw en stilte haar wachtten.
Maar eir waren ook vaak ,uren, die
ontzettend moeilijk voor haar waren; en
wel in 'het bij'zbnder dé1 langs avonden,
dat 'rij bij' haar moeders bed waakte
en hij intusschen met rijin vrienden kaakt
speelde of gastreieirdedan kostte het haar
moeite stil te rijn en haar arm© ge
knakte moeder wat op te wekken.
Eenmaal slechts had rij het gewaagd
hem de waarheid te z'eggen, zeer scherp
en beslist, om hem daarna te' smeekten
de nachtrust harer moeder niet te be-
nadeelen. Aan dat verzloek' had hij; vol
daan, maar hoe? Hij verplaatste de rook
kamer waar de1 speeltafeltjes stonden en
hij tot diep in den nacht placht te rit-
zijn de bons no. 31 en 32 der Rijks-
suikerkaart. 1 i i
Als wittebroodkaart voor het 136ste tijd
vak, 10 tot en met 18 Mei a.s., zal dienen
de Rijksbroodkaart in de bruine kleur op
paarsen ondergrond.
Het Kamerlid Schaper is van zijn reis
naar Polen teruggekeerd en was weer
in de Tweede Kamer aanwezig.
Oud-minister Alting von Geusau sollici
teert naar het ambt van lid der Alg.
Rekenkamer.
Tweede Kamer.
Slakkengang. Herhalingson-
derwijjs, Schoolvergadering.
Nog geen beslissing.
Er komt nog maak, weinig schot in!,
't Ging nu over het h erhalimgsre n der-
wjjs en de kwestie der schoolvergade
ring. Om met dit Jaatste te beginnen
Art. 21 kegelt de vaststelling van' leer
plan, vacant!es, de aanwijzing va]n de
voor het onderwijjs te gebruiken boeken.
B. en iWj. stellen dat alles vast, nadat
ze zijn ontworpen] door het hoofd der
School, „na bespreking m'et de gezamen
lijke onderwijzers". B. en SVi- handelen
weer in overeenstemming met den in
specteur. Hoe het in gröote plaatsen moet
g'aan, waar de regeling voor een aantal
scholen gelijkelijk moet werken, wordt
bepaald door de Kroon, den Onderwijs
raad gehoord. Nu wilde Ossendokp' be
paald zien, dat de keg'eling door de school
vergadering wordt ontworpen m door
haar aan B-. en iWi. aangeboden, en voor
deze wijziging vond hij steun bij Kete
laar, die eeu soortgelijk voorstel had ge
daan maar dat terugnam ten voordeele
van 's heeren Ossendorp's voorstel, nadat
ze beide door den Minister bestreden
waren. De Minister gaf de voorkeur aan
zijn eigen „stelsel, ook omdat het niet
zoo volstrekt vast stond, dat er oVer
deze kwestie in de onderwijzerswereld
zoo veel overeenstemming is als Ossen-
dorp wel wilde doen gelooven'.
De beslissing valt eerst Maandag en
in>verband daarmede ook die over art.
16, dat tot na de stemming over het
amendement-Ossendorp' aangehouden is.
Dat artikel regelt het herhalings-, of,
zooals het in 'het gewijzigd ontwierp ge
noemd is, het vervolgonderwijs. Volgens
ten naar de bovenverdieping, vlak! naast
haar torenkamertje, inRudi's kamer10
•Hij wist, dat rijt zeer op dat kamertje
gesteld was, daarom juist deed hij het.
Het was op een stormachtigen Novem
berdag dat rij, terugkeerend van een be-
zioek bij Hildegard von Baknsteg, die reeds
eenige wekten met Ilsé Steinbruck in die
inrichting van dokter Wallan was, huis
waarts keerde en hem' bezig vond met de
haar dierbare kamer te ontruimen. Hij
wilde juist Rudi's kleine viool bij den
anderen „rommel", zooals hij 't noemde,
gooien en beval: „Moet alles verbrand'
worden!"
In minder dan geen tijd stond' ziijl naast
hem en het muziekinstrument flink beét
pakkend, zeide rij' streng,:
„Dat is mijn eigendom"en riep daarop
de bedienden dreigend toe„Wie het
waagt, een dézpr dingen aan te raken,
is ontslagen", en zeidie zij! daarna, haar
stiefvadér vast aanziende:
„Ik ben dte erfgename van graaf won
der Rechten!"
Toen pas liet Zachan dte' viool los,
en' een schrille dissonant ging door de
kamer.
TFT jJJ
(Wiofrdt y^hPvolgd1.)
X... -t. *£.4» i»
r "V
