Kt» ilS Maandag 24 Februari Iftüö 34e Jaargang BuiMand. LETO GISËLA BinsieiM. r Uitgave van ié Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERG.O, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219 (Telefoon No. 11). Bureau te Middelburg: BIRMA F. P. DHUIJ L. BURG. Drukkers: Oosterbaan Le Cointro. Goes. ]e Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN .WERKDAG. Abonnementsprijs Prijs per 3 maanden fr. p. post f2,28 Losse nummersfO.Ofi Prijs der Advertentiën: I4 regels f 1.12, elke regel meer 28 cent. Eenzelfde adv. 3 maal geplaatst wordt 2 maal berekend. Bjj abonnement belangrijke korting. Kleine advertenties 75 cent. Bewijsnummers 5 cent. Huuront werpen. De huurcomftiissiewet moet worden gewijizigd. Hoe was de islituatie sinds kort tot op heden? De huurcommissie stelde de ver- h'ooging vast, als de gevraagde haaf te hoog voorkwam. jÉem maatregel, iwaagtegen niemand bezwaar kon heb ben. Er zijn nu. eenmaal menschen, Hie van de duurte een .te onredelijk gebruik maken, en van dit gebruik! ook de hjuurders van hunne panden de dupe maken. Bovendien was gerekend op een kor ten duur van den maatregel. Het zou immers een oorlogskindje zijn! Maar de duurte hield aan, en de hu ren bleven hoog, en toch beneden den norm voor nieuwe woningen. Het bou wen was derhalve niet loonend .meer. De overheid deed wat zij kon, door zélf te bouwen; doch 'tgevolg was dat 't aantal overheads woningen vermeer derde, de huurprijzen 'dier woningen veel te laag waren, en de overheid1 derhalve heel wat moest bijpassen. Gevolg van deze verhoudingen was sleutelgeld en huizenverkoop, ten ge volge waarvan zoowel de huur als de verkoopprijs van vele woningen veel te hoog werd. De speculanten hadden vrij spel. Kregen zij hun zin niet, dian lieten zij hun huizen leeg staanen zoo verergerden zij den wo ningnood. Van daar de poging van 'den weige ver om ,de huurprijzen op peil te brengen. Dit geschiedt door de drie wetsontwerpen, welke zijn ingediend. E°n .er van strekt tot wijziging dei' huurcommissiewet. Het beu oei t de ge legenheid te openen om de huurprijzen meer in overeenstemming te brengen toet de werkelijke waarde der wonin gen. Dit wordt aan de huurcommissie opgedragen, die dan rekening zal hou- denmet redelijke verhoudingen en ook met de omstandigheid dat de woningen goed 'onderhouden zijn. De verande ring der huurprijzen zal geleidelijk ge schieden, en wel tot 20 pet. boven de huur van 1 Jan. 1916en 10 pet. boven die van 1 Jan. 1918. Een 'lang zame stijging, die oorzaak zal zijn idat het bouwen weer foonend wordt, Mo gelijkheid van betalen van sleutelgeld wordt daarbij afgesnedendeze kwade praktijk wordt zelfs strafbaar ge steld. Dit ontwerp zal wel een goede ont vangst hebben. Clemenceau op reis. De Tijger beeft tijdelijk afscheid g(eti|o<- imere van de .politiek, maar dia pers; kalnl betmi toch niet met rust laten'. Edouard HelVey vergezelt hem naar dei woestijn en vertelt in het „Journal" bij gebrek aan betere kopy, allerlei grapjes van' CleoMnceau. i Zoo moet de oude politicus, toien hem mededeehng werd gedaan van Millerand's verklaring, dat hij in' ide Russische aan- gelegenheden de politiek van Clemenceau Zou voortzetten, gezegd hebben: „Nu, nu, dat kan grappig worden." Hij denkt er over zlich teen villatje op de heling van de Stroimboli ta koopen, door 31. v. W. i 31) o— Dat plan volvoerde Wolfgang reeds spoedig; tenminste 'Giselai vond op een dag toen zij' van 'het schaatsenrijden thuis kwam; zijn kaartje op de groote schaal liggen. Zij had de gewoonte als zij; thuis kwam de klein© strookjes karton door dö vingers te laten glijden ,en gewoon lijk bleven spottende opmerkingen niet uit. Juffrouw van Zachan, 'die in den laatsten tijd erg oud was geworden maar nog altijd: levendig belang stelde in 'alles wat er omging in de groot© wereld, hield er van Gisela met een heel pak kaartjes op te wachten en ze baar dan .voor te lezen. Zoo ook heden. „Hoor eens Gisela", begon zij met pja t'hos„luitenant Von Horner, profes sor Le Marie, graaf de Kalisby, mevr. de barones De Lachenr" en Zoo ging het door tot zij kwam aan: „Von Barre- steg, assessor". „Ik geloof Gisela, dat hij je wel bekend is!" i Gisela greep, het kaartje en riep: niet duur, aardig wonen1 en vrije cen trale verwarming! Overigens doet hij een vermiceUi-kuur een der viel'e, want hij heeft veertien kwalen, „evenveel kwalen al!s Wilson, pun ten heeft." i Einde 'April keert hij terug naar Parijs! niet in de politiek, maarin den handel1. Clemenceau in den handel! Hij vindt, dat het nu tijd wordt om in finan cieel opzicht voor zijn toekomst ta gaan' z;orgen. Eindelijk is hij er achter gekomen wat eigenlijk de handel is: koopwaarver- koopen, welke je niet gekocht hebt. Dat is het middel' om in een ommezien rijk te worden. i De geest des tijds. Uit de Figaro (een Fransch blad): „Laat ons arbeiden! laat ons pirodu- ceeren! D;a;t is gemakkelijk gezegd, fnaar nieit altijd makkelijk gedaan Hier is nu bijv. de balans van) dö afgeJoopen week: Maandag, toepassing van de Engelsche week; pias om twaalf uur 's.middags is er met het weak begonnen. Den volgenden dag, vastenavond, is men om twaalf uur opgehouden met werken. Woensdag, de dag van de overdracht van he.t presidentschap, vrijaf. Donderdag en Vrijdag: werk. Zaterdag, Engelsche week: eind© vanl den arbeid om twaalf uur 's middags. Zondag vrije dag. Totaaltwee dagen ©n drie halve dagen. Bij den aeht-urigen werkdag maakt dat acht-en-twintig uur arbeid op de honderd ac:ht-en-zestig uur, waar de week uit be staat Een zesde Laat ons arbeiden!!". De ellende in Weenen. In een brief uit Weereen v,ajn den vader Van een meisje; idat ini een Haagsch ge zin welwillend© op'ream© gevonden beeft, 'zeit de schrijver uiteen, waiarorfl de; Wee( neiks hun kinderen, behalve 'dan om de betere voeding midden ire den winter Zloo glraag naar het verre vreemde land zen den. Het Vaid. ontleent aan den welwil lend tel* inzage gesteldejni brief het vol gende: D© aJibeidersregjeerinig staat voor dei in eenstorting. In de kroonlanden buifen Weenen zal die verandering zich zlonder bijizondere moeilijkheden voltrekken ;hoogj- s'teins 'zullen er enkele gte.we;ren knallen: Doch in Weenen is: de uitslag; van dén strijd onzeker. Het zal' er des te ergier door worden. Overwint de arbeidersre- geering, dan is het onvermijdelijk, dat de kroonlanden 'zich van ons losmaken ere dan z'ijh wij geheel en al op. de welda digheid van het buitenland aangewezen. Tha.ns spreekt men van het lijdend© Wee nen, dan zal men van het stervende Weenen spreken: Het is overigens nu al etrg genoeg. Doch misschien is het slechts! een voo'rspel van hetgeen komen zal. Voor mij' ligt een geschriftje van den Ziiricher predikant dr. O. PfisterBeel den uit hel" hongerende Oostenrijk, waar aan ik enkel© gedieelten wil ontleenen. „liet bestuur van een groote hulpinstel ling voor tuberculosebestrijding schrijft: kinderen komen naar ons toe voor onder zoek en wij! sturen 'ze naar huis voor een langhamen of snellen dood. En in de ziekenhuizen? Geen 'zeep; alle drie weken een verisch (aken en een ander hemd. Een halve liter mtelk per dag voor 20 Zieken. Moet daar de dood niet ire zijn vuistje lachen en het medelijden weenen? Naast de tuberculose hebben zich andere „O, wait aardig, dat hij zijn belofte geliouden heeft; ik vind het zoo merk waardig hem1 in Berlijn weer te ontmoe ten en nu niet meer als zieke. „Mama", dus wendde zij zich tot de gravin, „niet waar'? Mijnheer Von Barnsteg vraagt u t eens om bij ons te komen, thee drin ken als wij alleen Zijn? Hij' is in die rouw en gaat dus niet" uit". „klaar dat zal jou en hem' vervelen; maar 'tis waar, hij is verlamd en zie- Volstrekt niet, hij is heel gezond en aan verveling denkt hij evenmin als ik. O, wee! wat is het al laat Ik Imoet nog voor van avond toilet maken voor het bal. Wat zal ik in mijn haai' doen? 'Gele kozen of acaciablocsem ?'- „Ik heb al gele rozen ,dan is het beter, dat gij acacia's neemt'.'. „Dat zal Jutta plezier doen. Zij houdt er zooveel van. Zij komt mij van avond helpen". „En bewonderen?" „Neen, mama, Jutta ziet m ijveel liever in een gewone japon, maar ziij helpt zoo erg .graagoveral, en u hebt Jeannette altijd 'zoo lang noodig .miaar ik gjaj nu het is al gauw etenstijd". „Neen, kind1, wij eten vandaag later": „Want", viel hier juffrouw von Zachan in, „mijn broeder Alfred komt en' hij ziekten verbreid: Een Pajndoradoos van booze geesten: De Engelsche. ziekte ver kromt da teere ledematen en vernietigt de verhouding van de tot talhouten verma gerde lichamen, tot ellendig kreupele we zens overblijven. Twee- to t zesjarig© - kin deren verleeren plotseling het loopenhun beenderen zijn week' geworden als de steel van zonnebloemen. Beendteirbreuken sluipen binnen, 's Morgens bij het ont waken rekt een kléine picolo zich uit een knak in den bovenarm hij is in tweeën. Een waschvrouw hurkt bij haar werk neer; zlij richt zich op teen stekende pijn in het dijbeen het is gebroken. Op. straat valt een man plotseling om; zijn been is gebroken, doch niet ten gevolge van den val; integen deel bewerkte de breuk "den val. Ontzet tend is vooral een der hongerziekten, de hongerwaterzUcht". Ik bevestig dit uit eigen ervaring. De beide groote kra.nkzinnigengestichten in mijn. buurt 'zijn bijna leeg, evenzoo de armhuizen van allo gemeenten. Men geeft zich weinig moeite meer om ouden van dagen en zieken, te behouden, waar toch zooveel jongen en gezonden er aan get- looven moeten. „De eenjarig© jongetjes blijven 41, d© eyonoud© meisjes 32 procent in groei achter. De veertienjarige knapen waren gemiddeld 10.7 K.G. dus 26 procent, in groei ten achter. Van 71.855 onderzochte kinderen vertoonden 93 procent een on voldoenden voedingstoestand. Erger dan! :a! het andere is de geestelijke afstomping en hopeloosheid der Oostenrijkers. Men .voelt zich in de positie van ©en met bankroet bedreigden 'koopman, wiens on dergang den schuldeisehets welkom is". De schrijver van den brief, die z:elf ire oen voorstad van Weenen woont, noemt den toestand daar eigenlijk nog erger dan in Weenen z©lf, omdat men daar bijna bij alle; hulpverleening vergeten wordt. Voor de geheeie week is er maar }fi K.G. meel, soms Vs K.G.8 decagram vet, 8 decagram vleeisch, geen aardap pelen, geen melk (wanneer men geen gpit heeft en om dezte te, houden ontbreekt meest het voeder), geen kaas. Doch ook dit weinige te koopen is nauwelijks moge lijk. Reuzel kost 100 kronen (180 kronen) het kilo, suiker 60 (160), meel 11 (60), brood 5 (25) kronen. De cijfers tusschen haakjes zijn dé prijzen in den smok kelhandel. Er 'zijn vel© gezinnen, die zelfs niet de hun toekomende levensmiddelen koopen kunnen. Reken maar na. Een onderwijzer verdient buiten Weene|n 200 tot 400 kronen per maand; een leeraar aan het gymnasium 700 tot 1000 kronen. Ten slotte heeft de schrijver het over het .arbeidsprobleem:: De schoorsteenen itooken niet, de bedrijven staan stil. Kwa- me; er toch eindelijk eens iemand, die onfz'e arbeidlskracht in beslag nam: Dat men onze arbeiders niet naar het bui tenland loept, de flinke kelners, de han digste kleermakers en schoenmakers, be grijp ik, hoewel ik de redenen voor die. aarzeling weinig steekhoudend vind. De Weener 'is hoogstens bolsjewiek, wan neer zijn maag klnort. En ook dan hangt het van de behandeling af. Al was de geheeie Ripgstraisse een golvende massa opstandelingen; als men een vroolijk mu ziekkorps een opgewekten marsch Zou laten spelen, zouden ze allen op de maat meeloopen. Een grap en het getrokken mes zakt omlaag, een vroolijk lied en droefenis verandert in gejubel. Men Zou het met de Oostenrijkers rustig in het buitenland kunnen probeeren. Hoe min- heeft tot vijf uur dienst. O, lieve meinsch", riep de oude dame verschrikt, „nu denk ik pas aan zijn opdracht. Gi sela ik moest je namens hem om de cotillon vragen; hij was hier drie dagen geleden al, om het je te vragen en Ir, vergat het kind je zegt toch zeker ja anders is hij ontroostbaar!" „Het spijt mij, dalt i khem niet troos ten kan want" en Zij wierp het kopje triomfeetend in den nek, „ik heb geen enkelen diarns meer". Toen zij juffrouw von Zachan's ontstel tenis z'ag, vluchtte zij naar haar kamer. Daar stond een groot bouquet van viool tjes op haar schrijftafel en zij scheen aan dergelijke bewijzen van hoogachting waarop „haron von Zachan'' stond, ver scheurde en in de prullenmand gooide, mompelde zij „Die vervelende man bederft elk plei- ZieiT, door zijn opdringerigheid; nu zijn bloemen weer, dan eet hij weer hier; ik begrijp niet, dat hij altijd weer komt, ik Iaat hem mijn afkeer toch duidelijk voelen. Mama is op dat punt ook al Zoo wonderlijk. Ik geloof, dat zij hem nog wel graag als schoonzoon had; maar mij is hij hoogst antipathiek"'. Eenige uren later kwam' Jutta in Gi- sela's slaapkamer, waar zij' haar vrien din alles behalve vroolijk aantref, in'tegen- tlier eters, des te geringer de nood ere hoe meer spaarpenningen het land bin- nenstroiomen, des te eerder kan het zich herstellen. Er is echter nog een tweed© mlogelijkheid om ons te redden. Wat is het arbeidsloon in Holland? Zeker, de eischen der georganiseerde arbeiders in 'Oostenrijk zijn overdreven hoog. Maar zijn ziei het nog, wanneer men z© in buiten- laindische munt omrekent? En dan: geeft gij hun aardappelen en meel, dan ztijn Zij met elk loon tevreden. Korte berichten. In de laatste weken zijn. te Wies'- baden een groot aantal hotels in han den van buitenlanders overgegaan. Het hotel Metropole en het Parkhotel wer den door Hollanders gekocht; het eer ste voor zes' en het laatste voor vier millioen mark. Franschen kochten het Wilhelm 'Hotel en hiel Grand Hotel, terwijl Italianen het Wiesbadeneiihof in eigendom verkregen. Bovendien wordt een groot aantal woonhuizen en kantoorgebouwen door buitenlanders overgenomen. Zoo koebt een Spanjaard alleen tien woonhui zen. Te Napels zijn stakingsrelletjes 'voorgekomen. De werklieden van de maatschappij 'Ilva hebben er getracht het 'voorbeeld van hun Ligurische ka meraden 'te volgen eri'de werkplaatsen te bezetten. Ruiterij' heeft de menigte uiteen gedreven. München verkeert in nood. 'tls uit met de Beiersche vleeschpotten. Men eet eir zelfs vossenvleesch met zonnebloemknollen. De bolsjewisten moeten zich van de stad Moermansk en de schepen in de haven meester gemaakt hebben. De vertegenwoordigers der Ame- l'ikaansche organisaties van spoor wegpersoneel hebben .een petitie aan Wilson overhandigd, waarin zij pro testeeren tegen zekere passages van de wet. Zij verklaren, dat bepalingen betreffende de arbeidsvoorwaarden volkomen onaannemelijk zijn voor de spoorwegarbeiders. Naar uit Napels wordt gemeld is de hertog van Oporto na een lang durige ziekte overleden. De staking van post- en spoor wegpersoneel te Sofia, die reeds in December van het vorige jaar is be gonnen, is thans geëindigd. De sta kers hebben onvoorwaardelijk'den ar beid hervat. De Duitsche spoorwegen zullen miet 1 April door het rijk worden be heerd. Het Fransche stoomschip „Du- mont d'Urville", dat uit Odessa te Marseilles is aangekomen, rapporteert,, dat er, juist toen het schip Odessa ver liet, een ontploffing aan boord plaats had. Er bevonden zich 200 Russische soldaten aan boord, waarvan een groot aantal, uit vrees, dat het stoomschip zou zinken, overboord sptongen en poogden naar de kust te zwemmen. Veertig dezer soldaten verdronken, de overige werden gered. Denemarken treedt toe tot den Volkenbond. Er is een bom geworpen naar Sjafik pasja, den Egyptischen minis ter van landbouw. De minister ont kwam zonder letsel. deel, 'Gisela! trad 'haar in haar kapmantel geihuld ga'nsch ontsteld tegemoet eq ver telde. haair „Verbeeld je, Juttai, ©en uur geleden- is juffrouw von Zaichan plotseling Zieik gewordenzij had hartkloppingen; en er is 'koorts bij. Zij wil absoluut diat Mama en ik naar ihet bal gaan, omdat Zij be weert, dat zij anders' haar broeder onge lukkig maiakt. Ik wed er wiat om, dat die akelige man haar Zoo ellendig heeft gemaakt, want na tafel was hij een uur bij haar op d© kamer en schijnt het er heftig te Zijn toegegaan. Ik zou Zoo graag bij haar blijven, maar ziij wil niet. 'O, daar komt de dokter. Toe, ga jij; even met 'hem mee; ik: moet imiji kappen, het is al zoo laat". Juttai, dïei kalm' maair het opgewonden! vejrihaa! had geluisterd en hoed en mantel had! afgedaan, knikte en ging met dein dokter .paar de Zieke: Deze trok een bedenkelijk gezicht ©n zeide tegen de kamenier, diat zij 's nachts bij' de zieke moest waken, en gaf veirder strenge or ders. Toen hij weg was, Zei de kame nier, dat zij! voor waken niet gehuurd was. De gravin en haar dochter waren' rade loos, daar zpj reu eenmaal om de zieke Opwinding té; besparen, naar het bal moes tere; waar konden Zij' zoo gauw ©en pleeg- Rij Keulen zijn vier gevallen vap. zwarte pokken geconstateerd. - Irkoetsk is op; de bolsjewiki- heroverd. Keizer Karei schijnt inderdaad van plan te zijn geweest op' den Hon- gaarschen troon terug te keeren. Een schade, welke op' verschei dene milli oenpn francs wordt geschat is veroorzaakt door een branid welke de ,Grands JMagasins Modernes fe Straatsburg vernielde. De brand haid plaats in den nacht van Zaterdag- Er werd niemand gewond. t— Wegens de schaarschte van brandstoffen heeft de IlaJiaansche re- geering opgave Van de aanwezige voor raden en rantsoeneering ervan gelast. De Koning van Spanje is te Biar ritz aangekomen. Hij vertrekt van daag naar Engeland. Te Stockholm' is overleden Thor- sten Nordenfeldt, de man die hel pa tent had' voor het snelvurende Norden- feldt-kanon, j fUit Wladiwostock wordt ge meld Een geweldige dynamiet-ontplof- fing heeft te Achinsk plaats gehad!. Verscheidene treinen, die zich bij- "het station bevonden, zijn vernietigd. Het aantal slachtoffers 'is aanzienlijk. 1In ide haven van Stavanger is een zekere Jozef Niedman gearres teerd, die 10.000 dollar aan diamanten wilde smokkelen, welke onder tand pasta en vulpenhouders waren ver borgen.: t \,,l Jjenin zegt een vrede toe, op; voorwaarden, die zelfs de meest impe rialistische kapitalisten kan bevredi gen. In Duitschland wordt over het hervatten der handelsbetrekkingen mét Rusland onderhandeld. Een oud-minister van den tsaar moet het opperbevel der roode legers l op zich genomen hebben. - Millerand, Frankrijk's premier, I is tegen vrede met Rusland, poch wel voor het hervatten der handelsbetrek- kingen.- s - De voedselvoorziening van !Oos- tenrijk is voor twee maanden verze kerd door een tegemoetkoming "der ge- lallieerden. De volgende maand wordt de En gelsche dienstplicht afgeschaft. Vobr- loopig zal het vrijwilligersleger, dat uit 200.000 man zal bestaan, nog re- kening houden met gifgassen. _De gekke Moellah van Somali- lanid is door een oorlog van uit (de lucht .verslagen.: Te Kiel doen zich den laatsten tijd 600 nieuwe gevallen van griepl per dag voor. De staking in het havenbedrijf. Het s. s. Penrhys (te Rotterdam met 5700 ton mais) is gelost door enkele belanghebbenden, die zich als vrijwilligers aanboden. i Jongelui, die zulk werk nog nooit bij de hand hadden gehad, stookten de vuren onder ide stoomketels. Delftsche studenten zJusteir vandaan halen? Jutta, wier kalmte altijd weldadig werk te. wist ook nu een uitweg. „Het liefste bleef ikf zelf hier.'' zeide rij, „maar omdat grootmama niet erg goed is, zullen mijn ouders mij te veel missen, maar ik zal even n|aar onze wijk zuster gaan. Zij woont hier vlak bij eni ik weet dat rij het doen zal!" „Jutta, je bent toch een engel!" riep Gisela! verrukt. Het rijtuig stond needs' voor. Haastig weid' nog de laatste hand aan ,het toilet gelegd. Jutta gaf Gisela haar waaier en de bloemen. - „Laiat die bloemen maar, beste, ik ben Mij1, dat ik ze niet mee behoef "te nemen; nn tante Komelia mijniet riet vertrekken"1, Gisela en voegde er half schertsend bij:„je begrijpt wel wain wien zo komen; Morgen zijn zij. hoop ik verwelkt en dan ■ben ik 'ze kwijt en nu: goed© nalcht. Hoe heerlijk dat jij wilt zorgen voor tante. Ik kon ajndeirs heusch niet gaan!". Jutta glimlachte en zéide „Vertrouw maar pp mij en veel ple- rier!" "i iUAO 1 (Wprdt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1920 | | pagina 1