1 ft o 8! Woensdag- 7 Januari liflO 34e Jaargang GISELA Buitenland. H.H. Adverteerders. f. MILLE VERVANGT NATUURBOTER; Neem geen proeven. Uitgave van ie Nmml. Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. (Telefoon No. 11). Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG. Drukkers Oostei'baan Le Co int re, Goes. HERSCHIJNT ELKEN WERKJMG ibonnementsprjjs: Prijs per 3 maanden fr. p. post fSJMi Losse nummers fO,OS Prijs der Advertenti§a: 1'4 regels f 1.12, elke regel meer 28 cent Eenzelfde adv. 3 maal geplaatst wordt 2 maal berekend. Bij abonnement belangrijke korting. Kleine advertenties 75 eent Bewijsnummers 5 oent. si WKnenwv - tSAMVU» Jvrm mnsauvaixm voti a-üvv.«dunto«(yAummx»JBMWJ K*** cvtJA-'iJO MKWIT-Cns Iin verband meit den verkorten arbeidt dag iznllen wij niet kunnen instaan voor de plaatsing van advertenties, welke ons na 1 uur nam. bereiken. Wegens de invoering van den vrijen Zaterdagmiddag zullen de advertenties voor het Zaterdagnummer nóg vroeger binnen moeten zijn. Voor plaatsing van de annonces, die na 10 uur vm. inkomen, kunnen wij niet instaan. Marine. De minister van marine heeft zijn taak in handen van zijn opvolger ad interim, den minister van landbouw overgegeven, ■fen afscheid genomen van de autoriteiten der marine. Bij zijn heengaan zij herinnerd aan het versje, dat Het Vaderland destijds bij zijn benoeming in herinnering bracht, hetwelk het Engelscbe spotblad Punch ten beste gaf, toen in Engeland het vlootrijk bij uitnemendheid de bankier Goschen als minister van Marine optrad, en dat aldus luidde: „Has Mr. Goschen Any notion Of the motion Of the Oeean?" Doch tegelijk aan het motief der link- sche partijen om genoegen te nemen met zijn benoeming, namelijk, gelijk ditzelfde blad, zeker wel namens eene dier par tijen, uitsprak „De liquidatie van de Marine -want daar zal het voor Nederland allhans toch vrijwel naar toe gaan is geen werk voor ,wie zijne carrière lief heeft. En nog minder voor hem, die nog altijd vast houdt a,an het idéé, dat wij paraat zouden moeten blijven. Daarom is het goed, dat „een burger" thans aan het Departement van Marine de leiding neemt, daargelaten, dat de proef met Nau- diii ten Caoe (een vakman!) ook tegenover de Kamer niet deed verlangen naar een een tweede". In bet licht dezer woorden zal de op volger van ex-minister Bijleveld wiel op geen betere ontvangst rekenen. En trou- wiens geen zijner opvolgers, die niet met Het Vaderland, Hugenholtz en ande ren van meening is, dat opruiming onzer marine is een nationaal belang. Religieus Eklekticisme. De afgetreden Hector Magnificus van •de Vrije Universiteit professor dr. W. Geesink, hield 20 October van het vorige jaar een rede, bij de overdracht vpn het rectoraat, over bovenaongeduid onder werp. De rede is bij den uitgever H. A. van Bottenburg in druk verschenen. Wij' ontvingen haar j.l. Zaterdag en haasten ons haar a;an te kondigen. Men late zich niet afschrikken door den titel, waarvan de laatste helft eklekticisme wat vreemd klinkt. Er zijn nu eenmaal vele vreemde woor den, die zich moeilijk laten vertalen. Men zou om er de beteekenïs van eenigszins verstaanbaar te doen uitkomen, een heele omschrijving noodig hebben. Hiertoe behoort genoemd woord ook. Men vertaalt het woord, dat in de wijs begeerte (philosofie) thuis behoort, vrij door een streven om uit vele zaken of stelsels, het of de beste uit te kiezen. Het komt van het grieksche eklegein, dat uitkiezen beteekent. En een eklekticus is een uitkiezer, een wijsgeer^ die, zonder zich aan een bepaald stelsel te houden, uit elkaar weersprekende stelsels, uitkiest (overneemt) wat hem het beste, dat wil zeggen het ware, de waarheid, voorkomt. De schrijver teekent in zijn oratie het beeld van de religieusiteit der intellec tuelen van de jongere generatie. Een teekening, die duidelijk wordt, wanneer men deze drie „stadhuiswoorden" ver taalt, en wel het eerste door: zich uitend in godsdienstig gevoel, dat is dan de religieusiteit; het denkend deel der natie, dat zijn dan tegenwoordig de intéllectuiee- len; en het jongere geslacht vajn onzen tijd, dat is dan d© jongere generatie, in tegenstelling met de oudere, van ren vroe- geren tijd. Hij wil derhalve doen uitkomen hoe de zoogenaamde godsdienstige be leving der jongeren zich uit en zich voedt, in tegenstelling met die der ouderen. Dat onderscheid ligt in de verschillende denk wijzen dier beiden omtrent God- Het oudere geslacht had hieromtrent vol strekte zekerheid, bet jongere geslacht komt echter hier niet verder dan tot waar schijnlijkheid, betrekkelijke zekerheid, pro- 'babibilis'me. Het heeft derhalve niet de waarheid, maiax het zoekt ze; het neemt de stelsels, en uit de verschillende elkaar weersprekende stelsels kiest het enkele uit, en voegt ze bijeen, ofschoon zie niet bij elkaar passen (heterogeen zijn) en ver mengt ze. Dit saamlezen van „waarheden" (de eenvoudige mensch is allicht geneigd ze naarheden te noemen!); noemt de schrijver nu het eklekticisme. Uit de vermenging van hetgeen zij namen uit meerdere godsdiensten, maken deze heeren een nieuwen godsdienst. De daad is niet nieuw. In de zestiende eeuw deed Akbar het ook al. Men leze er maar den roman Akbar van Van Lim burg Brouwer op na. Deze schrijver uit de laatste helft der vorige eeuw was een fijnenhater (men leze maar zijn „Lees gezelschap van Diepenbeek") en tevens een voorstander van 'boven omschreven vermenging, Wat blijkt uit de voorliefde waarmee hij zijn „Akbar" schreef. Nu, gelijk toen, is de beweging dezer religieusen niet-kerkelijk; antikerkelijk; buitenkerkelijk, hetgeen de schrijver aan toont. Hij noemt onder anderen vereenigin- gen als de Middaghoogte, de Woodbroo- kers, de Nederlandsche Christen Stu- denten-Vereieniging; de Vrijzinnig-Christe lijke Studentenhond, altegaar buitenkerke lijke kringen, waarin dezer religieusen eklekticisme uitkomt. Zij willen hetero- geene elementen vereenigen. Hij toont nog nader het verschil tus- schen de oudere en de jongere generatie aan op wijsgeerig en religieus gebied, zoo wel in de oudheid als in onzen tijd. De oudere generatie ging uiteen in Vrijdenkers, die met alles hadden gebro ken, Vrijzinnigen die los waren van Bijbel- en Kerkgeloof, ien' Bechtzinnigen. Onder anderen deze laatsten gingen uiteen in een Bijbelsche, Ethische ien Gereformeerde- En nu heeft bij de jongere generatie in elk dezer drie groepen een verschuiving, deels van rechts naar links, deels v,an links naar rechts plants gehad. Een toe nadering van modernen tot de Rechtzin nigheid, en van de Ethischen tot het mo dernisme (Schriftcritiek) en van de Gere formeerden tot de Ethischen (het leven gaat voor de teer; het karakter der waar heid is.ethisch; het geloof der gemeente). Wat de N. C. S. V- aangaat, constateert Schr. met leedwezen het in diez-e studen tenwereld al meer verkleuren van gere- door M. v. W. „Christiaan, die eein wond aan 't hoofd had, kroop mla.ar onzen meester toe en verkoelde zijn lippen met sneeuwwater; hij ook hield van hem. ,,Na een kwartier was ik met dén boschwachter en een baar alweer terug maar heit was te laat. Krampachtig greep mijn meester mijn arm en trachtte te spreken hij ,zodht naar woorden en mij diep tot hem buigend, hoorde ik: „Rodriaan! ik sterf. Breng: mijn vrouw en mijn kind mijne groeten. God zegen© hen en make mij zalig!" „Daarna weeis hij op den weder be- wustelooizen koetsier en zeidei „Ik gaf hein een papier, daarop staat mijn laatste wil!" „Toen gaf hij in mijne armen den geest". 'Over het verweerde gelaat van' den ouden houtvester rolden tranen, hij streek (zich met de hand over de oogien,, groette en sloog den wieg naar zijn huis in. Mevrouw Von Bernsfeg: liep zwijgend formeerd tot ethisch; en hij wraakt hare onkerkelijkheid en veler „historische cri- tiek". i Dat Schr. met deze rede geen on moedig werk verrichtte, zal niemand ont kennen, die op de uiting der geesten let. Johannes (de heer A. Kloosterman) schreef onlangs in Bergopwaarts het te zul ten betreuren, zoo de organisatie vah ethischen, die in de maak is, zich tot de ethischen in de Hervormde Kerk zou beperken, en de Ethischen uit de Gereformeerde kerken zich bij deze organisatie niet zouden aansluiten. Hij ge looft „vast dat de tijd er is om over kerk muren heen een v e r e:e n i g i n g te stichten van menschen, die gevoelen lid der gemeente van Jezus Chris tus te zijn". „Veten hechten weinig meer aan de kerk, omdat de begrippen kerk en gemeente elkaar niet meer dekken. De menschbeid is aangegrepen door een nieuwe idee". Deze heer schrijft nog eenige beschul digingen aan 't adres der „meerderheid in de gereformeerde kerken", welke wij echter niet overschrijven. Behandeling hiervan behoort niet thuis in ons blad, maar in de kerkelijke bladen. Wij hadden alleen met bovenstaande aanhaling noodig het bewijs te leveren, dat professor Geesinks oratie was up to date, en alle meelevende Christenen tot kennisneming op te wekken. naast de rolstoel en ook Wolgang sprak geen woord, hun harten waren diep be wogen door het vernoimene. HOOFDSTUK III. Meivrouw Vob Beirnstejg; en haar z'oon genoten volop van hun verblijf iini Flür- sterfiort. Wolgang's geziomdiheiid weid zichtbaar ibeteir. De verlamming van' zij'n voeten', die het gevolg was van typhus, wel ioiet; maar daarvoor was ook volgens de deskundigen meer tijd en geduld noo dig. Maar zijn zenuwen werden sterker en izijn kleur werd beter en hoeiwel .zij1 heit' niet tegenover elkander uitspraken, ontwaakte toch bijl beiden de hooip op geheel herstel. W-olgang was reeds Van kind af veel jziek geweest, en daardoor was hij- stil en in zich zelf gekeerd. Zijn zuster Hilde- gard wiasi papa's lieveling geworden door hare uitbundige vroolijkbeid. en haar wel wat eigenzinnig hoofdje. De jaren leerden echter dat Wolfgang teel wiat minder moeite veroorzaakte dan zij'. Hij had een goede dosis eierizlucht; en dit gevoegd bij; de wetenschap dat hij zichzelf in de we reld zou moeten' helpen, daar zijn ouders niet bemiddeld waren, maakte dat hij; bij alles de eerste was. Maar hu had de verlamming van zijn voeten al zijn plan nen in de war gestuurd; zijne ouders be- Reclames. m mm mm mmmmmm.mm i - in n^B wtmmm F» 1 9m II 'fel-** V* I®-"- J I* «XI "Er 'AvV.'-r .te. te&vW: Beknopt overzicht Dia Japanners zijn looze luidjes. Ze wachten de geschiktste gelegenheid af, om vasten voet te verkrijgen in Azië. Er doet' zich nu een gelegenheid voor. Immers Koltsjak is in gevaar en de bolsje wisten dreigen hun operatie-gebied zeer uit te breiden. NU verluidt, dat groote Japlansche ver- stérkinjgstroepen Irkoetsk hebben aange vallen, om KoltsjOk's strijdkrachten te hulp te komen. Er zal wel iets van aan zijn. Ziedaar de geeltjes op het hartje van! Europa aanrukken. Het kan wel eens gebeuren, dat dei heilzon! van de bolsjewisten weer gaat tanen. Ook van' andere zijde worden zij flink aangepakt1. Den 3den Januari heeft het Lettiscte leger een offensief in de richting van D'unabürg tegen de "bolsjewiki ingeleid. Op den rechtervleugel werden dei Letten gesteund door het Pootsche leger. De aan val duurt voort en ontwikkelt zich g'unstig. De Lettiscte troepen bevinden zich slechts op weinige kilometers van Dunaburg. De bedoeling is Oost-Letland van de bolsje wiki te bevrijden. De revolutionaire beweging, die iz-ich iri Bulgarije heeft baan gebroken, schijnt van ernstig karakter te zijn. Er hebben bloedige schermutselingen plaats gehad tnsschen! de soldaten en betoogers, die zich voor het koninklijk paleis bevonden'. Man schat het aantal dooden en gewon den op meer dan 100. De orde is te Sofia hersteld, waar de staat van beleg is afgekondigd en dat door militairen is bezet.In de provin cie teerscht vrij hevige opwinding, maar RSewgveawwaaiinwwii n >r ur r<i m t n r ir» pïoefdeU alles, en dat nu ten slotte, zijin grootmoeder deze reis bekostigde, we ten' wij. Toein!, n!u zeventien jaar getedeU, de jonge mijnheer Von Barnsteg de mooie blondine Marie von Sturmhngen gevraagd had en tet jawoord had gekregen, hadden de onderis: bedenkelijk het hoofd geschud, en1 de oude tante de jonge vrouw beklaagd over tet geirinige huishoudgeld; en zeker heeft wel zelden een jong gehuwd paar zoo moeten' rekenen, overleggen, beraad slagen lals de Bamis tegs in de eerste jiairen van' hun huwelijk. i En! toch waren z-iji de gelukkigste men schen! van de wereld, want de moeilijke rekensom des harten, waarbij, liefde moet worden! opgeteld en die met liefde' moet worden vermenigvuldigd, kwam bij hen altijd Uit en het was altijd: geluk en zegen'. Wel is waar kwam er langzamer hand een wolkje, daarna een wolk aan de horizont, toen de kleintjes altijd groo teer werden en vaders geldvoorraad niet grooter, maar Roderick von Barnsteg had een zonnetje in huis, dat de kunst ver stond al die wolken te verdrijven. Ee|rst in latere jaren, toen de frissche moed en de energie verlamd© en Barnsteg niet bevorderd werd, kwam ex een drop peltje bitterheid in zij'n anders z'oo vroo- lijke stemming, en het ontging zijn, vtouw nie-t. j 1 i er hebben zich geen ernstige onlusten voorgedaan. De buitenlandsche pers gaat voort met pübliceeren van de brieven van keizer Wilhelm aan Tsaar Nicolaas. Men noemt ze de brieven van Willy aan Nicky, immers met deze namen on derteekenden de correspondenten hun epis tels. Ze geven een duidelijk beeld van het politiek karakter- eri het per soonlijk regime van den mensch, die over het sterkste militaire rijk der we reld regeerde en in die: hoedanigheid een groote macht bezat om naar vrede of oor log te leiden'. En nu is- het eigenaardig, dat hij telkens en telkens in zijn brieven zijn wil om den vrede te bewaren uit drukt en. niet nalaat zijn verklaringen in een zeer Christelijk gewaad te hullen, maar dat hij onderwijl druk bezig is een vuurtje aan te stoken bij den Tsayr aller Russen tegen Frankrijk en tegen Enge land. Hij' scheldt op de Franscten, miaar wil ze toch wel als bondgenoot, hiji spreekt van de Fransohe radicalen als van „Clemenceau en het overige ge1- spuis", maar bij zou toch liever zien, dat dat gespuis maar de baas bleef in Frankrijk, want hij schrijft: „Wat Frankrijk betreft, zoo hopen wij beiden, dat de radicalen en. anti-christelijke par tijen: op dit oogenblik de bovenhand mogen behouden en zich naar Engeland ■Zullen! oriënteeren". E:r blijkt uit, welk een! geweldigen in vloed deze twee mannen op de wereld politiek uitoefenden; doch bij; alles, moet ook niet vergieten worden, dat zij; achter de schermen omgepraat en geleid werden door misleidende diplomaten en verdorven hofgrooten. Had de keizer indertijd het bondgenoot schap met Engeland aangenomen, hoe ge heel anders zou dan waarschijnlijk de loop der wereldgeschiedenis geweest zijn. Nu zijn beid© mannen niets meer, de een onder moordenaarshanden gevallen, de an der een banneling!, straks misschien ver schijnend voor een rechtbank. De twee grootste vorsten, in wien de aardsche grootheid tet allermeest belichaamd was, zijn' neergeslagen door de machtige: hand Gods. President Wilson. De Daily News verneemt van zijn correspondent te New-York! het vol gende: „De bladen hebben Vrijdag de eerste uitvoerige beschrijvingen over de ziekte van president Wilson. Gedu rende idiens spreekbeurten tournee de den dekkingen van den Inond ein het dichtvallen van een ooglid het gevaar Maar zij! wist nu, d!at haar eigene op gewektheid niet meer voldoende was om tem te helpen en zij: voelde de nood zakelijkheid om hem te wijten op' de hulp, die, eeuwig is, Dei stilte op Fürs'tenhort deed de irioe- de'r veel goed. Hun lievelingsplekje bleef het beukenbosch en daar ontmoetten zij •vaak d© kleine 'Gisela en spoedig was er een soort van vriendschap ontstaan) tussclien Wolfgang en Gisela. Eens toen de Bairnstegs. reeds bezig Waren om toebereidselen te maken voor de reis, kwam Gisela met een betraand gezichtje aansluipen en vertelde dat bet broertje heel ziek was en dat de oude Gottlob naar den dokter gezonden was. Ras besloten stond mevrouw von Barn steg op en ging naar 'het s'lot, want haar altijd hulpvaardige> geest vond dit zeer natuurlijk, want dat de jonge moeder, die zij eens op een wandeling had gespro ken, geen ervaring had en de oude Chris tine niet zeer voorzichtig was, vermoed de zij! wel. En zij: had zich niet vergist. Het arme "kind leed zeer; de kinder meid) had na al het waken rust noodig, en dJei gravin, kon de verpleging niet op zich nemen omdat z]ij! er gteen wils kracht toe had'. Als een engel in den nood verscheen mevrouw von Barnstegzij' nam Cihiislene dé kleine schreeuwleielijlk af,en nadat Met een nierkwaal moogt gij niets wagen. Als gij zenuwachtig, prikkelbaar, bleek, f loom en bloedarm zijt gij onderhevig zijt aan duizeligheid en hartkloppingen gij van uw slaap beroofd wordt door urinestoornissen, zenuwpijnen en rugpijn, neem dan geen proeven. Er bestaat maar al te zeer reden om verstandig en on middellijk te handelen. Bovenstaande reeks verschijnselen toont nieraandoening aan, die als zij verkeerd behandeld wordt of verergert door ver- waarloozing of verkeerde gewoonten, met tertijd tot niergruis, blaasontsteking, rheu- matiek, ischias, niersteen, nier-waterzucht en urinezuurvergiftiging leidt. Laat deze ernstige verschijnselen niet de bovenhand krijgen wijdt spoedig aandacht ,aa'n de nieren. Laat overwerking, te laat na,'U' bed gaan, een verkeerd dieet of onnoodige prikkels na en neem' integendeel een eenvoudige, goed verzorg de leefwijze aan. Dit zal de in het lichaam gevormde vergiften verminderen, dié de teere nierfilters overspannen hebben. Neem om de verzwakte nieren tei her stellen een speciaal niergenee smiddel Foster's Rugpijn Nieren Pillen zijn als zoodanig erkend. Zij genezen niet allies, maar worden aanbevolen als succesvol geneesmiddel voor nier- en blaaskwalen- Foster's Pillen zijn uitsluitend voor dit soort ziekten zij werken niet op de maag, lever of ingewanden. Het gedeponeerde hanrietsmierk de man met zijn handen in de lendenen komt voor op elke echte doos. Foster's Rugpijn Nieren Pillen zijn te Goes ver krijgbaar bij de Paauw Co., te Middel burg bij fa. C. Schulte Co. a f 1-75 p- doos of f 10.- p. zes doozen. (43) duchten voor thrombose, of bloedstol- sel in de hersens de president werd) in allerijl naar huis vervoerd. Een dag of veertien later volgde, na een partij! biljart, 's nachts een flauwte en werd de oorzaak duidelijk. De ledematen van de linkerlichaamisnelft waren machte loos geworden, maar het gebruik dier ledematen komt geleidelijk terug. Naar mate de stoornis (van de bloedcircula tie in de hersenen) verdwijnt, worldt het Jierstel duidelijk. De heer Wilson kan nooit de hoop; koesteren weer mei; zijn oude kracht aan het werk te kunnen gaan. Aan. een derden (presidentieelen) termijn valt niet te denken. Hij zaf echt'eir een beperkte hoeveelheid wérk af doen .en zulks onder strikte voor zorgen tot zijn huidige termijn af loopt." zij het kind: had gesusd eni mot den dok ter, die intusschen was gekomen, had gespiroken, legde zij het in! de sla,p.neer hangende armen van de moeder en zeide „Moedertje, nu moet u eens goed op letten eni een wiegeliedje zingen". Verwonderd sloeg de jonge vrouw haar glanslooze oogen tot mevrouw von Barn steg op en wilde zich terug trekken, maar dat ging nu nieit, en al spoedig bedaarde het droevige gehuil, wamt z,ij! zong waar lijk een wiegeliedje, terwijl zijl met ver wondering toekeék hoe mevrouw von Barnsteg orde bracht in de kinderkamer; zij merkte nu ook pas hoe slordig dez'e e'r uit zag; zij1 ergerdé er zich over, want dat zij als moeder en huisvrouw er fei telijk .verantwoordelijk voor was, daar dacht Bij niet aan; slechts dat het érg opdringerig van die vreemde was. Zij stond daarom haastig "op, legde het juist ingeslapen wic'ht 'tamelijk ruw in zijin wiegje, .ging naar mevrouw von Barn steg toe en zeide opi igekirienlktjeii, trot- schen toon: „Mevrouw, maakt u het zich 'niet Zoo d!r.uk, ilk zal dadelijk de dienstboden bel len, om die wanorde hier gp te rui men en mijn equipage is tot uwi dienst, voor het geval u liever naar huis rijdt, want ik1 zie; dat hét regent". (Wordt vervolgd.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1920 | | pagina 1