So
liinsdag 33 December
:Me «taargang
Buitenland,
Seraeenteraad van Vüssingen.
Uitgave van
J» Naaml. Venn. LUGTOR EMERGO.
gevestigd; te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
{Telefoon No.. 11).
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DIIUIJ L. BURG.
Drukkers:
O o t e r b a a n L e C o i n t r e, Goes.
VERSCHIJNT ELKEN[ WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden fr. p. post f2.
Losse nummers t0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f0.80, iedere ifogel meer 20 cc.
Verhoogd met een tijdei ijken oorlogatoesiaig
van 20 pet.
3 maal wordt 2 maal berekend.
Bij abonnement voorden li ge voorwaardeii.
Bewijsnummers 5 cent.
RWfdt'yWn'Siawa13" *ny/nM*»--sajs» r.-..v usuttur-w
ra» IXtWCM* KVXaM.1»
Door de geweldige stijging der liruk-
kersloonen enz. zijn wij genoodzaakt het
«bomnenienisgeld met 1 Januari a.s.
ie verhoogen en te brengen op f2.25 per
kwartaal.
Ook zal verhooging der advertentie
prijzen noodwendig moeten volgen, doch
ftiierorntrcnt zal binnenkort nadere mede-
iteeling volgen.
Zij die zich met 1 Januari op de Zeeuw
ftbonneeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers kosteloos.
CTWQCTv» ww.wwgg\tt,sj» cvdv-kow vtK wi awnr<s* v»r cwot"J«>m vr« rr*i nw tVustVH
Oorlog af.
De1 minister van oorlog, jhr. Altinjgi
von Geiusau heeft gisteren, na aanneming
'zljjnélr begroeting, aan de> Kamer
gedeeld dat hij aan die Koningin ontslag'
za.l vragen. Hij kon deze op zoovete wijzen
btelsnoieidei begrooting niet uitvoeren.
Eien flink besluit dat dézen bewindsman;
Otert. In dei gegeven omstandigheden
bij beeft dit zeer goed ingezien kon
!dn aniotiht bij niet anders handellen,.
Feitelijk was zijln lot Vrijdag ïeedsl foe-
.sfet, toén over 't amen dement Maïchanifc
die stemjmen staakten, on 'tfe verwachten
twas dat bet l-ibe-iaal-s ociaal'-hnis j©wi,sti:slch(
vferborul 'zijn achterban zon oproepen om»
mlet de beide Christen-oinspiinn-ers (Staal1-
m'an en v. d. Laar) en pen paar diiissie-
dente anderen saam den minister om
koud to helpen.
Del slag', die Dinsdag' viel, was derhalve
Vrijdag reeds gevallen. Dat is dus de
fw-eédw slag ju één week: Vrijdag 12
December word de minister van marine
door h'eïtziolüdc bovengenoemde bó-njdlge-
nootscbap door dassidielrite-n van réchts
gelholipm, afgemaald t. Thans is hem do
minister van oorlog gevolgd.
Wij sluiten de oogon niet voor do
schuld djié ten dciele op 'hét kabinet en!
die' beid© gevallen piindsters zelVen terug
valt.
Do premier heeft misschien niet vol
doende' stekken gestoken.bij de saamsteï-
liing van bet riecbtscho kabinet; beeft
misschien te -zber vertrouwd op den steun1
van dié berde genoemde Chr. einspanjners;
bot kabinet hoeft op dit onzlekere komlpas
'zie© gekozen, mieenende met „52 tegen'
48" het wel te- kunnen wagen. Éten waag
stuk', waartegen wij van den begiinina
hébben gewaarschuwd.
Ook ontbrak in dtei toelichting en hand
having diei begro-otinge-n van oorlog en
marine 'de vaste, rechte lijn. Er werd te
vaak veranderd, aan meetdere aandkangén'
toeigegevenwat eerst .onmogelijk was,
bleek later toch wel te kunnen. De ver
mindering van sommige posten werd bij
dé openbare behandeling zielfs Vrijdag
nog aanvaard
Zoo méést het eind rveï den lastdragjent
Voor dé betrokken ministers is dit bet
leenigei lichtpunt, dat zij! ten slotte zicb-
zlelf hebben 'hervonden en als mannen
van stavast, do een op de loopbrug, de
andér in de bres, gesneuveld ziijh
Voor hot kabinet be! eekent dit ech'ec
verzwakking, begin van het einde.
Men begrijpt toch wel, dat een kabinet
wél heel sterk timet staan, om tegen
twee aderlatingen in. één week tijds. be
stand te zijn.
Het is wel jammer, doch allicht is het
beter zóó.
Indien bet kabinet niet volkomen meer
op dé partijen van rechts steunen kan,
dan doet het, naar wij meanen althans,
belter been te gaan, dan, gelijk bet libe
rate kabinet Die- Meester in 1908, te
vachten tot het ineen zakt
Tweede Kamer.
Weer een minister afgedankt.
Allerlei.
•Ta, de Tweede Kamer heeft andermaal
een minister huis-toe gestuurd.
Dé Kamer heeft n.l. gistermiddag met
45 tegen 41 stemmen aangenomen het
-amendement-Ma.rchant, om de begrooting
Te verminderen met. een bedrag van
1.820.000 gulden, ten einde het herstel
en den aanmaak van munitie en materiaal
te beperken.
De oorlogsbegrooting werd aangenomen
met 56 tegen 31 stemmen.
De Minister van Oorlog deelde daarna
mede te zullen aftreden, daar hij do ver
antwoording niet wenscht. te dragen, met
zoo'n besnoeide begrooting.
De stemming heeft duidelijk getoond,
dat 't niet tegen den minister ging. De
vrije en unie liberalen, de neutralen en
heel de rechterzijde hadden toch vóór
de begrooting gestemd.
Bravo! riep men van rechts en men
applaudisseerde niet omdat de Minister
verdween, maai' omdat hij toonde, dat
hij geen speelbal der Kamer wenschle
te zijn.
De kans is niet groot,'dat de beslis
sing van den beer /Viting von Geusau
nog verdere gevolgen beeft.
Misschien bereidt'de dubbele crisis den
weg voor één. Ministerie van Landsver
dediging, dat. in de Kamer evenzeer veel
steun gevonden heeft. De motie-Bomans
zou dan nog eerder worden uitgevoerd
dan de voorsteller heeft kunnen verwach
ten.
De motie-Dresselhuys betreffende op
heffing- van de nadeelige gevolgen van
de spoorwegstaking 1908 voor ben, die er
aan deelnamen, werd z. h. s. aangenomen
evenals de motie-Brautigam betreffende
bet verzekeren van een goed onderhouden
dienst op de lijnen der R. T. M.
De post van f 75.000 op de suppletoiro
wa.terstaatsbegrooting voor de E.L.T. A-
werd aangenomen met 45 tegen 41 st
ilet voorstel van den voorzitter om
liet Leeningsontwierp op 7 Jan. te behan
delen werd aangenomen met 51 tegen
31 si, nadat minister dé Vries had ver
klaard, dat de regeering hoogen prijs stalt
op behandeling vóór Februari.
Ouder zeer geluwde belangstelling word
de behandeling van de Indische begroo
ting voortgezet.
We stippen slechts aan, dat Wijnkoop
den zotten eisch stelde, dat in afwach
ting van een nadere beslissing door de
bevoegde rechters, alle ia de Garoetzaak
betrokken ambtenaren, de gouverneur -
generaal niet. uitgesloten, maar vast zullen
worclen geschorst.
Meer eischte hij niet!
Oostenrijk en de Entente.
VVEENEN. Keu lid van de heden
teruggekeerde delegatie heelt ver
klaard
Onze ontvangst te Parijs was 'heel
hartelijk. Algemeen werd erkend dat
hulp dringend noodig lis.
be positieve resultaten van onze
zending zijnwij krijgen de 30.000 ton
graan, 'die te Triest zijn opgeslagen,
en een overeenkomst roet Zukl-SIaVië
nopens de levering van voedsel. Het
hoofddoel van onze reis, een voldoend
krediet, is echter ,nog niet bereikt,
ofschoon 'ook ideze zaak niet ongunstig
j staat.
I De voorziening «net steenkool zal
worden geregeld door een nieuwe ooimL
missie, met grooter bevoeghedten dan
de bestaande.
Storm en menscheiijke voorspellingen.
Professor Portas voorspelling, dat de
we leid' zou vergaan, heeft no-gai zlomdelv
linge uitwerking gehad op dei negerbevol
king. Re zwartjes hadden den 16em Dec.
overal den arbeid neergelegd en. den ge-
'hee-len nacht biddend doorgebracht. Maar
ook heel veel blanken hebben aan dé.
ijdele voorspelling waarde gehecht en nu
ze niet uitgekomen is, is men naar dien
professor Porta, gaan zoeken. Hij was aan
gekondigd als behoorende tot de univer
siteit van Michigan, dioeb daar heeft men
nooit van hem gehoord. In San Francisco
i,s wel een prof. Porta, maar dte-zo be
weert alleen stomen en andere n-arig-
heden aan de kust van dein Stillen Oce
aan te. hebben voorspeld, doch niet het
verggan der aarde.
Intusschen blijkt, dat ooit in Engeland
'de telefoon van de sterrenwacht van
Greenwich den geheelen dag niet beeft
stilgestaan. Toen de zon eindelijk door
den mist brak bleek het, dat de zonne
vlekken kleiner waren dkn ooit.
Toch moet erkend, dat de geleerden
met eenigen grond hebben kunnen be-
weren, dat, stormachtige dagen zouden,
aanbreken. Immers, uit tal van oorden
komen berichten van noodweer, en ook
Neldér] aufl kreeg reeds z'n deel.
Ju Rukingfield is het Donderdagavond
noodweer geweest. De correspondent van
de „Manchester Guardian" vertelt, dat
«r een geweldig onweer over de stad
woedde, dikke hagel steenen meerspaUen,
en een wervelwind verscheiden) daken,
schoonste,enen en dakpainnpn van plaats
dted veranderen.
De loeiende wiind eu de 'kletterende
regen brachten gro-ofe: ontsteltenis teweeg
onder eenig© vrouwen, die in doodelijken
gngst de straat opsnelden. Eéu vrouw
vond' den dood' onder de puinhoopen vaiï
een ingestort huis.
Korts berichten.
Ook Raden verzet zich tegen den
Duitschei) eenheidsstaat.
Op 1 ApriJ 1920 zal het Dnitsche
rijk alle spoorwegen en waterwegen over
nemen.
Uil. de provincie en nil het Rijn-
lairdschc industriegebied komen veront
rustende berichten over de sléchte leve
ringen van steenkolen. De groote fabrie
ken in Duisburg zijn om koten to sparen
van Kerstmis tot, Nieuwjaar stop gezet.
In vér schiftende takken van nijverheid
te Duisburg heeft inen vacantie-unert moe
ten instellen en de ele^triciteitsfabriekén
Dortmund, die het geheele industrie
gebied van Rijnsch-Wo.stfalen van elec-
triciteit voorzien, zullen van 24 tot 29
December geen stroom leveren.- De gas
fabriek te Halie kan sedert. Zaterdagavond
niet werken, zoodat e,en groot gedeelte'
van die stad in duisternis gehuld is.
Zaterdagavond werd een Engelsch
officier, die naar Dantzig wilde vertrek
ken aam het Berlijnsche station aangeval
len beroofd en ernstig aam het achter
hoofd gewond. De rijksminister van. ver-
eeniging en de politiepiesident va)i Berlijn
hebben hun leedwezen over het gebeurde
betuigd aan kolonel Landhurst onder wien
de bedoekte officier staat.
Bij de trambotsing nabij Montreal
zijn 23 personen gedood en 50 gewond-
Onder de passagiers waren enkele naar
huis teruggekeerde Canadeesche soldaten
en 300 immigranten, voornamelijk Engel-
schen en Schoüanderi, die gisteren met
de „.Empress de France" waren aange
komen.
Volgens bericht van het Grieksche
hoofdkwartier uit Saloriiki moeten weer
gevechten zijn geleveid tusschen Griek
sche en Turksche troepen in de buurt
van Aidin ien Magnesia. De Turken zijn
'teruggeslagen.
Men meldt, dat in de streek van
Cettinje bloedige gevechten zijn geleverd
tusschen Serven en Montenegrijnen. De
Momtenegrijnschö regeering heeft haar pro
test herhaald bjj de vredesconferentie
tegen de bezetting van .het land door de
Serven.
Te. Kaapstad is onder de dokwerkers
j een staking uitgebroken als protest tegen
den uitvoer van levensmiddelen uit Zuid-
j Afrika. Zij dreigt zihh over het geheele
j land uit te breiden, indien de regeering
niet protesteert.
- Barnes, do voorzitter van de „Grain-
corporation" in de Ver. St. heeft liet plan
goedgekeurd van Hoover, ten einde cen
traal-Europa van levensmiddelen te voor
zien op crediet. Aan het congres is voor
gesteld een leening te votoeren van 100
millioen dollar.
Een. bende van 50 gewapende lieden
zijn Zondagnacht de gebouwen van het
blad der Nationalisten de „Irish Indepen
dant" te Dublin binnengedrongen. Zij
'richtten hun. revolvers op het personeel
en vernielden daarna de drukmachines
met breekijzers. Men meent, dat deze raid
'j 1e wijten is aan de ongunstige commenta-
i ren van bet blad ten opzichte der Sinn-
Fein -organisatie.
In Egypte hadden nieuwe onlusten
plaats, na de aankomst van lord Milner.
Proteststakingen en, betoogingen wni'en bet'
gevolg.
Naar de bladen melden, is in de
I laatste dagen de kolentoevoer voor Wee-
I neu opnieuw verslechterd, zoodat weder-
5 om bet stopzetten van het tramverkeer
J en zelfs van de verlichting te vreezen is.
- Wegens den kolennood zijn Zondag
te Pa rijs en omstreken 16 tramlijnen stop
gezet. Ook is in 23 gemeenten in den
omtrek van Parijs de gasfabrieago stop
gezet.
De Pe tit Pari sten noemt alle verhalen
over Fransche krijgsgevangenen, die iri
üuitschiaind zouden worden achtergehou
den, vertelseltjes. Officieete onderzoekin
gen hebben aangetoond, dat als er Fran
sche krijgsgevangenen in Duitschland ach
tergebleven zijn, dat uit eigen, vrijen wil
geschied is. Die leden zijn deserteurs.
Fiiune is aan .geregelde Italiaan,sc.he
troepen' overgegeven.
Bonar Law noemt het „allemaal
onzin", dat in Februari algemeen© verkie
zingen in Engeland 'zullen plaats hebben.
De Italiaan sche Kamer heeft met
242 tegen 216 stemmen -een motie van
vertrouwen in de regeering aangenomen-
In Zuid-Afirka dreigt een algemeene
staking.
Uit Madrid wordt aan bet „Jour
nal" gemeld, dat de toestand in Barce
lona. onduldbaar is geworden. De bomaan
slagen volgen elkaar met.zooveel snelheid
op, dat de menschen vermijden hun wo
ning te verlaten. l|e moord op de politie
agenten is gevolgd door twee nieuwe aan
slagen, o.a. één op den Duitschen baron
König. Dagelijks hebben hevige vechtpar
tijen tusschen arbeiders en politie plaats.
Bovendien breidt de uitsluiting zich uit.
Te Liverpool het woord voerend
zeide Bonar Law, dat de regeering de
vestiging éener Iersche republiek niet zou
toestaan. Aanslagen zooals die op French
zouden het Britsche volk er nimmer toe
brengen, aan Ierland het zelfbeschikkings
recht toe te kennen-
Mr. P. J. Troelstra schrijft in het
Berliner Tageblatt over de vrijlating van
de krijgsgevangenen o.a.: Het achterhou
den van de krijgsgevangenen moet uit
sluitend als een daad van wraak worden
opgevat. Het is de peper, die men den
doodielijk gewonden tegen slander in de
open wonde strooit, terwijl men hem den
voet op den nek houdt.
-- In het. tuchthuis te Ziegenhain heb
ben 20 gevangenen bij het uitgaan van
de kerk den. cipier overrompeld, -een ma
chine-geweer buit gemaakt en de gevan
genis opengebroken.
De rijksweerbaarbeid van Marburg, die
iri allerijl ontboden werd, schoot «enige
uitbrekers dood en pakte de meeste ande
ren weer. Ettelijke maken echter nog den
omtrek onveilig.
- Ten einde de voortdurende stopzet
ting van de bedrijven tengevolge van het
kotengebrek te verhelpen heeft men 'liet
plan gevormd te Kirn aan de Nahe een
stuw aan to leggen om op die wijze wa
terkracht te verkrijgen ten behoeve van
de industrie in die streek.
- De gemelde mijngasontptoöi.ng te
Peissenberg is nog door een tweede ge
volgd, samen maakten deze 35 slacht
offers, waarvan er twaalf direct dood
waren of later zijn gestorven; van de
overigen verkeeren er nog in levensge
vaar. De Saksische regeering besloot, dat
do begrafeniskosten door den staaf ge
dragen zullen worden ein. steldé voor de
nagelaten betrekkingen, bóven de voilé
pensioenen en uitkeeringen, 20,000 mark
beschikbaar tot leniging van ctein. éér
sten nood.
D1 o Dili tack© ex-k roo n; prins.
De voormalige Dnitsche kroonprins tzal
Woensdag, vergezeld door den burgemees-
•meêstcr van Wieringen, den heer Peore -
boom, naar Amerongen reizen, om daar
met zijn ouders de Kerstdagen te vieren.
Zaterdag j.l. vergaderde de ex-kroon
prins de te Wieringen bij burgers ge
logeerde Duitsche kinderen in de zaal
van den lieer Koster, te Oosterland, rond
een prachtig versierden Kerstboom.
Mobilisati e-g e d e n k l e e k e n.
In de Zaterdag gehouden vergade
ring van Ons Leger beeft de hieer Ouden
dijk nog «enige medcdeelingen gedaan om
trent bet, door de vereenigingen Ons Leger
en Onze Vloot gemeenschappelijk op te
richten monument ter herinnering aan de
werkzaamheden van leger en vloot ge
durende de mobilisatie.
Zoo mogelijk zal de onthulling op den
verjaardag der mobilisatie op 1 Augustus
a.s. plaats vinden.
E. S i 11 e m f.
Gisteren is te Amsterdam overleden
de heer E. Sillem, firma Hope Co.
De overledene bekleedde verschil
lende functies, was o.a. penningmees
ter van het Watersnoodlonds en pen
ningmeester van het Nedertandseh Jon-
gelingsvertiond.
Allerlei.
In Friesland is het mond en klauw
zeer zoo goed alsi geweken.
Gistermorgen is Mgr. W. v. d. Ven,
bisschop van 's Hertogenbosch, .over
leden.
Minister Bijleveld en -minister Aiding
,von Geus au. hebben gistermiddag den
ministerraaid bijgewoond.
Van 2228 dezer zijn geldig de
bons 11 en 12 der R ijkssuikeikaart.
De opbrengst der Rijksmiddelen was
over Nov. 1919 bijna 15 millioen meer
d.an over Nov. 19J8. Over de eerste
elf miaanden was dit verschil ruim
69 millioen meer.
In d© gisterenmiddag, gehouden verga
dering waren allé leden uapwezig. Na
opening ging de vergadering direct over
in cenc met gesloten deuren, welke: tot
3.50 -u. duurde:. Na- heropening der den -
ren deed de voorzitter mlededeeling van
de -ontvangen cheque groot f 25.493.05
ter vergoeding dér schade, aangebracht
op 31 Maart j.l. door hef springen Van
een Engejscbe mijn. Nog deed de voor
zitter mcdedeeling van een. schrijven van
den Jieer H. J. Tichelman, waaabij hiji tege-u
1 Januari 1920 ontslag verzoekt als wet
houder.
Hierna werd bed ameind-ement-de Me ij
inzake do salarissen van burgemeester,
serre tar is, ontvanger en commissaris van
politie aangenomen met lt togen 8 steni-
meu, die van de 'hoeren Van Niftrik. Hu-
son. Vermaas, Staverman, Merkens, Eaer-
notes, Auer en Tichelman.
Het amendement-Hensol inzake, de luo-
nen der werklieden, werd verworpen met
10 legen 9 stemmen. Tegen stemden de
heeren Vermaas, Manse, Merkens, Laor-
noes, Auer, HillengaTichelman, Van Nif
trik, Van de- Putte en Huson.
liet voorstel werd! hierop met algemeen©
stemmen aangenomen.
Hierna was weer aan de o-rde de molie-
Slaverman c.s., om de salarisi'egeling mot
teiiTigwerkcn'de: kracht tot 1. Januari 1920
in werking te doen treden op een na
der t-e bepalen tijdstip in verband met
do financiëele hulp door de 're-geering aan
de gemeente te verleenen.
Er werd weer lang en breed over ge-
gesp'roken.
Nadat de voorzitter en de heör Tichel
man aanneming der motie hadden ontra
den werd de' motie verworpen met 10
t.egen 9 stemmen, Voor de motie stem
den de heeren Sta verman', Meirtoköns, Hen-
sel, Auer, Hillengai, Van de Putte, Haast,
Vermaas en Manse.
B e g rooting.
Vervolgens weid' met de airtikelsge-wijze
behandeling der beigrooting voortgegaan
en wel met- den post. „opbrengst valn de
mededinging naar plaatsen, gedurende de
jaarmarkt".
De heer Honsel wil zijln voorstel lot
schrappen van den post o-ver te gaan,
terugnemen, maar hij wil een motie in
dienen cm de kermis droog te leggen.
Hierover zal later worden gediscussieerd
en gestemd.
De p.ost werd' ongewijzigd' gehandhaafd.
Bij den post „Presentiegeld1 van dé
Randsteden" wil de heer Staverman die
schrappen eu avondvergaderingen invoe
ren.
De' heer Van Oorschot ondier,steunde
dit.
Do lieer Haast zegt, dat hij1 Ts avonds
evengoed' verlet heeft.
De- post wordt hierop- ongewijzigd goed
gekeurd.
Bij den post drukwerk, aankoop van.
gedrukte stukken en boeken, bindwerk'
enz., bepleit de heer Baard een gemeen
telijke drukkerij. Sp'r. wil een raadscom
missie:, die deze zaak nader onfletf de
oo-gen ziet. Spr. w-il in de te, houdenj
aanbesteding als voorwaarde gjesfeld zien,
dat men met -het. nieuwe contract in dé.
typografie rekening houden moet.
De heer Laernoes mleent, diat het niet
zal gaan, de heer Baard moet B- en W'.
verzoeken, dit te onderzoeken.
Bij. den post „Brandweer"' vindt dei
voorzitter gelegenheid; enkele toelichtin
gen te geven in. verbaind met dei reorga
nisatie der brandweer.
Over dien post „Burgerwacht" wondt
gestemd, met 13 'tegen 6 stemmen w-o-rdt
zij gehandhaafd. Tegen den post stemden,
de heeren Baard, van Oorschot, Lindeijeir,
Van Hal, de- Meij en Staverman.
Bij dé aldeeling Gezondheidsdienst ver
dédigt de heer ftensol een post subsidie
van f 200 voor het Vlissingsch Dtranfcweer-
eomilé, welk geld de gemeente indirect
ten goede komt.
De heer Laernoes waarschuwt voor pre
cedenten, ook de Volksbond zal komen
vragen. N
De heer Mitlenga meent, dat men; meer
er van moet weten alvorens subsidie te
ge,ven; -ook de vergunniiighoudfevs' hébben
het land aan dronken menschen.
Do heer d-e Meij wil den post voor me
morie uittrekken, dan kan bet comité na
der een aanvraag doen.
De voorzitter en de heer Tichelman
wijzen op' de finantië'n der gemeente.
De heer Tichelman wil de zaak af
wachten tot een verzoek van het Drank-
weercomite komt.
De heer Hemsel legt zich- hierbij neer.
De heer Billen ga bestrijdt de geheel-
f onthouding nogmaals, en lokt daarmede
een. pleidooi uit van den lieer Van Oor
schot voor die .materie.
Bij hei hoofdstuk Middelbaar Onderwijs;
bepleitte de heer Van Oorschot verbe
tering v;a,n de jaarwedden der leeraren
aan de avondscholen en vraagt wat B.
,on \V. hiermede voor plannen hebben.
Do voorzitter zegt, dat de salarissen
der avondschoolleeraren hooger zijn, dart
de minister voorschrijft voor de subsidie.
In Haarlem wilde men ook daar boven
gaan, doch dat werd door den minister
niet goedgekeurd.
De salkjisvoorstelen voor de Handel#»
school zijn om advies naar den minister
gezonden,
