tjM iATIEK? K<> 65 Maandag 15 December IfMt# Jaargang O ni DE ZEEUW •9 A TWEEDE BLAD. WL AND Bediend jjving te koop Qlmebooipen ïeöpomen, of te huur jving te pachten MENSpH I ziekte Udbouwersknecht*' y t )tte Dienstbode, ten Meid Dienstbode Provinciale Staten van Zeeland. BuiMand. lei niet nsweg te f£ppelle, ML ïetr schoolplein te erceelen 'biljetten iu te zen- op 22 December 1919 meester van Kapelle, litingen te bekomen één jaar ft >30 H.A.. (193 r.) A 20 ïï.A. (269 r zijnde pero. 4 en 5 .i diir Aob. Kobbe Pc. Ie» worden ingewacht. I Dec. a. s te Koude- lir.ore van Notaris Mr. goed drinkwater. I geschiedt voor 4 jaar [an scheuren, gelegen lïebrs Liitdenbergh en te leveren véérofop _mber a. s. tot 's avonds ItingeH bij den eigenaar ruini'gen. Ie KOOP: IA ïl an een vette Koe» en listerd, bij W. DE Ez.. Aagtekerke. E KOOP: Ta f\ JtftlLFWAARS, I Ining, bij .1. DE WOLF, E KOOP: tot ruil, bij MINDER- iwstraat 9,'Vlissingen Linistratjef goed onder- ■werlowam op groot ham 1 ^enscht een betrek- "e omgeving, lander letter D. Bureau te Goes. gevraagd lig, ijverig en eerlijk om het oostelijk deel .eveland te bezoeken by In met stalen en men* IManufacturen, speciaal 1 Boerenstand, gemaakt- ïoederen. Eeuiaszics met J bekend Conditie nade: Ikomen. Brieven worden 1 onder letter P Burea;* Ld te Goes. (foor Donderdags. iLON .De Landbouw iu met Maart of Mei*», «schikbaar, bij L. J.VAN NHUIJZE, „Broedershoi pland. /AN LEEUWEN, Bad- Vlissingen, vra^S^ l, (gezin 2 pers.) l en een Knecht gevraag DAV1DSE, bij de be-1 adres^-Mej. AUER' alstaat 80, Vlissmge-i j Uitgave van do Naaml. Venn. LUCTOR El EMERGO'. gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. fTelefoon No. 11). Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG. Drukkers: Oosterbaan Le Cointre, Goes. De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Por 3 maanden fr. p. post f 2.— Losse nummersf 0.0» J. J. L. ten Kate. De laatste week van dit jaar beval 3 berinneringsdatums aan. den Chris ten-predikant en dichter Jan Jakob Lo- 'dewijk ten Kate, die 23 Dec-. 1819 te 'sGravenhage geboren werd en 2b Ue>- öember 1889, juist na zijn zeventigsten geboortedag, te Amsterdam overleed; den 29 December daaraanvolgende wand (h ii' inlirt a,nr hoi» r:i veil zijn dochtertje, den klaagzang met. dat ontroerende slot: Driewerf zaalge kinderdood, Odh, dat [ilk! u tmdontvangen Doch reeds in 1850 vertrok hij naar Middelburg, waar bij vrijwat grooter werk leverdeonder anderen de mees terlijke vertaling van lasso's „Gerosa- lemine liberataV (Jeruzalem verlost) en kleinere verzen .als de „Bragjaan- dent Wilson zullen te vinden zijn voor oen vergelijk Maar op welken grondslag dan? De vijf reserves, die deze week genoemd aijn als een mogelijken grond slag, zouden het volkenbondsstatuut toch altijd nog .zoozeer verkrachten, dat het moeilijk izou aangemerkt kunnen worden als do basis van een internationalen rechts staat, omdat Amerika volgens die reser ves ten allen tijde bevoegd zou zijn als noodzakelijk zijn, na, is alles in staking. Er ,zijn groote betoogingen geho-uden. In het proces wegens den moord op de ministers te Munchen heeft de officier van justitie wegens moordaan slag op Auer en poging tot doodslag op majoor Goreis tegen Lindner een gevan genisstraf van 5 jaar geëischt. Tegenover de tendentieuse berichten van bladen aan do linker Riinoever wordt Prijs der Advertentiën-, 1—4 regels f 0.80, iedere (tegel meer 20 Verhoogd met een tijdelijken ooriogstoeetag van 20 pet. 3 maal wordt 2 maal berekend. Bij abonnement vooideelige voorwaarden Bewijsnummers 5 cent. ze niet woiden goedgekeurd en blijft bel lid, dat zijn! ontslag neemt, lid: tegen wit en dank, tot de volgende algemeen© ver kiezing. Tijd Allerlei. Prof. Bruins van Rotterdam, daartoe door de Koningin uilgenoodigd, heeft zich bereid verklaard op geregelde tijdstippen voor H. M. voordrachten te houden over verscliillende onderwerpen van economi- onliA'n aiavirl VAN ZATERDAG 13 DEC. 1919, No. 64. Het vooirstei der V.-Di. fractie inzake Wijziging en aanvulling der Proivinciale wet. zoodat de Staten der Provincie Zoo dikwijls bijeen komen, als door den Com missaris der Koningin of door Ged. Sta ten wordt noodig geoordeeld, terwijl oolte de mogelijkheid wordt opengelaten, Sta tenvergaderingen te houden, wanneer zulks door een vast te stellen aantal Statenleden wordt gewenscht, analoog met het bepaalde in art. 40 dor gemeentewet. De heer Vienings zegt, dat, al zijln de voorstellers vatn een andere politieke opvatting als hijzelf, hij zich toch met hun Voorstel kan vereenigen en) daarin geen oneerbiedigheid ziet jegens de Klroon. Do hee'r Adlriaanse verdedigt uitvoe rig het voorstel van hom- en zijn partij, genooten, wijst op den korten tijd, die dikwijls verloopt tusschen de ontvangst van de afdeel in gs verslagen en de o pen bare vergadering. Ook in Noord-Holland heeft men reeds getoond veel voor een wijziging te voelen. "De .heer Lindeijër wekt tot a,anneming van het voorstel op, ook met het oog op de lange agenda's. De .heel" Ilensel zeide, dat ook in de zomervergadering een wetswijziging was verzocht en hij ondersteunt het voor stel kiachtig. De 'heer Dielemain verdedigde het stand punt van Ged. Staten, die er schending van de grondwet in zien, daar deze. voorschrijft, dat de vergaderingen wor den gehouden zoo- dikwijls als de. wet het voorschrijft. Spir. wil ook meer vergaderingen maar niet op dleze wijze- en hij zegt. dat reeds eon wetswijziging wordt overwogen. De provincies zijn tegenwoordig eigenlijk niets als departementen, deelen van het eene en ondeelbare Nederland- Uit een historisch verhaal toonde spr. aan, waar het voorstel zl.i. 'toe zou leiden. De heer Adriaiaase- ontkent, dat het voorstel in strijd is met de grondwet, en zegt. dat de voorstellers de Kroon toch ook de bevoegdheid willen laten die Staten bijeen te roepen. De heer De Veer meent ook, dat lie grondwet een beletsel is voor het bijeen roepen van do vergadering o-p verozBk van een aantal leden. De heer Vienings zal niet voor' maar tegenstemmen, nu hijf gehoord1 heeft, dat dö minister de 'zaak in studie heeft. De heer Lindeijar adviseert den voor stellers het laatste deel van hun voor stel weg te nemen, walt deze doen, waar op1 het voorstel in stemming wordt ge bracht en verworpen met 27 tegen 15 stemmen. In do middagzitting, kwam het derde voorstel van do Vrijzi.-Dem. aan de- orde, n.l. van om aan het rijk te verzoeken dien aanleg te bevorderen van een Rijks straatweg door Zeeland, tol- het aanleg gen van loc aal-spoorwegen in Zeeuwsch- Viaundeden, op Zuid-Beveland, op Thor len, op St.-Philipsland, Schouwen- en Duiveland. De heer1 Van Niftrik wees op» het grootei belang 'van goede verkeerswegen. Vroe ger waren 'dit de wateren, maar nu de spoorwegen voor een groot deel en daar- vian is Zeeland maar slecht bedeeld. Waar de regeer'ing getoond heeft veel belang te .stellen in het behoud van geheel Zee land' lean men haar ook om goede ver keerswegen vragen. De locaal-spoorwe- gen dienen voor het doorgaand verkeer, de trammen voor onderling verkeer tus schen naburige plaatsen. De gemeenten hébben Van het doorgaand verkeer meer lla.st dan voordeel en daarom moeten de doorgaande wegen in onderhoud bij1 de provincie komen. De kosten zijn zeker hoog, maar alles moet ook niet ineens geschieden. De- 'heer Van Drxhoorn meent ook, dat er een grondige verbetering moet komen in de verbindingen in Zeeland en rnedo namens de heeren Wj. van Oever en, van dén 'Ouden, Vogelaar, Mulder, Vienings, Hendlrikse, Hensel, Moelker, Van Wiaas- berghe en Timmerman stelde hij Voor een 'Lommissie te benoemen, die de mo gelijkheid en noodzakelijkheid van reor ganisatie zal onderzoeken. i De. heer Lindeijer acht het pilaar te grootsch opgezet, en zegt o.a. dat een ferryboot nooit op de haven van Bres- ketis ,zal kunnen klomen. Hij brengt in- tusschen hulde aan de voorstellers, die 'dielz'e zaak aan het rollen hebben get bracht. De heer -W|. v.an 'Oeveren noemt, het vloomstel een utopie, dat nooit ernstig genieend! kan zijn, wat niet wil zeggen', dat. spr. geen verbetering wenscht en in het bijzonder acht hij dit, voor Noord- Beveland noodig. 'De heer Nolson wijst er de voorstelt Iers op, dat zij gelen rijksstraatweg voor Oostelijk Zieieuwsch Vlaanderen in hunne plannen opnamen, de loeaalspoorwte/gjeinj zullen geen levensvatbaarheid hebben en' uit Zeeuvvsch Vlaanderen kan men toch' gocueren owr België per spoor naar N. Nederland ver zenden. E;en ferryboot acht spr. bij Breskens niet noodig. Ook een, eom'missie acht spr. niet noodig, als men/ toch niet weet waar- het geld vandaan moet komen. De heer Hensel gaat mede met den! heer van Dixlioorn, daar hij de plannen van Niftrik c. s. niet uitvoerbaar acht. Spr. wil ook verbeteringen en stelt eene actie voor, waarbij Ged. Staten worden uitgenoodigd aan te' dringen op before treinverbindingen mof het overige, Neder» land. De heer van dier Weijde acht de kosten der plannen te hoog. De heer van Nieuwkuijk zegt, dat men de plannen in den Haag belachelijk zal noemen. De heer Dieleman vindt de plannen mooi, maar onuitvoerbaar, de provinciale geldmiddelen laten dit niet toe. Zeker zullen zoo nu en dan wegen op voorstel van Ged. Staten in onderhoud bij de provincie worden genomien. Ook meent de heer Dielema.n, dat do sommen, die noodig zouden zijn, tegfert de voordeelcn niet zouden opwegen. Het is Ged- St. bekend, dat het Rijk reeds plan nen maakt voor verbetering van d,en weg Kapelle—Oosteriscliieildedam en Middelburg —Vlissingen langs dein Ouden Vlissing- schen weg. Men kan gerust vertrouwen op den tetgenwoordigien Hoofdingenieur van den Rijkswaterstaat in Zeeland. De lo- caalspoorwegen, daar waar reeds tram men zijn, acht spr. op géén enkelen grond verdedigbaar. Tegen een commissiei heeft spreker persoonlijk gieen bezwaar. De hoeren van Dixlioorn, Hensel en Nolson repliceemi, waarna, de heer van Waesbeirghe Zeide voor het vooirsteï-Rix- hoorn en voor dé mofie-Honseil tei Zijn, De sleichte verbinding met het overige deel van Nederland wijt spr. voorname lijk aan de staatsspoorwegen. De heer Perrels acht de motie' Nolson een bewijs van wantrouwen in Ged- St. Op voorstel van den heer Linde.ijer wij zigen de voorstellers de redactie Zooi, 'dat niet aan del regeeiring, doch aalu Ged. Staten wordt verzocht het tot stand kon men van den rijksstraatweg te- bevorderen, dal de clausule over de ldcaalspoorwegeni aangeeft, dat deze worden aangelegd waar noodig en dat ook het verkeer te water worde uitgebreid en verbeterd. En ten) slotte dat de hoofdverkeerswegen niet val lende onder genoemden straatweg, worden overgenomen in beheer e,n onderhoud door de Provincie, zulks gehoord het lichaam dat thans belast is met het onderhoud,. De motie Hensel wordt verworpen met 33 tegen 9 .stemmen, het eerste deel van het voorstel van Niftrik c. s. met 28 tegen 14 en het tweede deel met 30 tegen 12, terwijl 'ten slotte het voor stel van Dixlioorn c.s. met 30 tegen 12 stemmen werd aangenomen. De commissaris benoemd tot leden der commissie de heeren van Niftrik, van/ Dixhoorn. van der Wieiijde, Lindeijer en Dieleman. i Aan -de orde was het voorstal van Ged. Staten tot intrekken van subsidies) voor d.e vakscholen, in verband met het inpverking treden de>r wet op het nijvjer» heidsonldierwijs- Door de S. D. A. P. fractie werd voor gesteld eerst alle voorstellen, verband houdende met de salarissen te behan-i delten, maar toen zij vernamen dat som mige leden die ver van Middelburg wo nen, de afdeelingsverslagen wat laat kre gen. trokken zij het voorstel in. De heier van Nieuwkuijk wijst op dfei belangen van de zeevaartschool. De. heer Pierrette vraagt Ged. Staten Piun invloed aan te wenden, opdat de gemeentebesturen, die profijt hebben bij de vakschool in een naburige gemeente, deizé school flink steunen. Be hieler Diefeman verztekert dat Ged'. do belangen van het 'Vakonderwijs niet uit het oog zulten verliezen. Het voorstel wordt zonder hoofdelijke stemming aangenomen. Als nu kwam ter tafel het voorstel tot nadere regeling van de bijdrage der Provincie in die kosten en verpleging van behoeftige krankzinnigen. De heer "Vienings wil niet naar het belang van zijn woonplaats of een be paalde streek kijken, het geldt hier een algemeen belang, de gemeenten zlijn vol gens de wet verplicht te betalen. Ook de heeren Van Waesberghe, Moel ker en Onderdijfc verklaarden alle voor te- 'zullen stemmen. De heer Van Niftrik verdedigde de be langen der gemeenten, maar zal toch voorstemmen, omdlat dit voorstel met de salaris voorstellen nauw verband houdt. De heer de Veer acht geeen rechtsgrond voor hef voorstel aanwezig, maar met bet -oog op de financiën der provincie zal hij voorstemmen. De heer Dieleman brengt namens Gedl Staten dank voor den steun, die aam dit voorstel wordt verleend, waarna het voorstel z. h. s. wordt aangenomen. Alsnu komt in behandeling het voor stel om' afwijzend te beschikken op het verzoek van den Ned. Fed. Boud van personeel in openbaren dienst, om de arbeidsvoorwaarden van het personeel, in dienst der provincie te verbeteren. De 'heer Hensel bepleitte Zondagshei liging en stelde een motie voor, waarin woirdlt uitgesproken, dat het. mogelijk is den dienst op de booten des Zondags in te krimpen en Gedi. Staten worded uitgenoodigd dit voor te bereiden. De 'beer Wellenxan ïs voorstander vanf Zondagsrust, maar wil toch Zeeuwsch- Vlaandeiren niet. isoleeTen. De beer Onderdijk dringt aan op in voering van een scheidsgerecht en op georganiseerd overleg met de vakveree- nigingen. Dei heer Sprenger waarschuwt er voor den dienst op Zondag te veel te beperken, daar plotselinge overtocht dikwijls noodig is. Voor instelling van een scheidsgerecht wordt de- rijksregeling tffgewacht. Over Üe motie-Hensel staken de stem men, 21 tegen 21 en wordt daarover in dé volgende vergadering weer gestemd1. Het voorstel van Ged'. Staten wordt zon der stemming aangenomen. Op voorstel van den voorzitter wordt nu besloten tot half zes te vergaderen, dan Zaterdag van 10 tot half een e® dan Vrijdag 19 December. Zonder discussie o-f stemming wordt aan de firma A. Kreijmborg en Co. een stuk grond geweigerd, dat deze koopen wou in den tuin van de Provinciale Bibliotheek. Het verzoek' van de Industrie- en Huis houdschool te Middelburg om een ex tra-subsidie van f600, waarop Ged. Staten» afwijzend willen beschikken, werd ver dedigd door de heeren Onderdijk en Adri aans©, die wezen op het groote belang dezer vakschool voor meisjes en laatst genoemde stelde voor f500 toe te kennen. Dé 'heer Van Nieuwkuijk is een erkend voorstander van vakonderwijs, maar wil geen precedent scheppen. Do heer Blum waarschuwt ook voor meerdere a;anvrageh waarna het voorstel- Adrlaanse. met 26 tegen 16 stemmen ver worpen en dat van Ged. Staten zi. h. s. aangenomen wordt. Nog wordt in deze vergadering behan deld het voorstel om de verzoeken om extra-subsidie aan de vakscholen te Tho»- len, Zieirikzee, Goes en Axel af te wifziein. De heer Vienings stelde voor, dat de Provincie de helft geeft van 50 of 30 pet. van de jaarwedden-veirhoogingen, die het rijk niet geeft. De heer Stieger steunt het afwijzend voorstel, maar dringt aan op het uit oefenen van drang voor steun bij om liggende gemeenten. Dit aeht de heer de Véer ook gewenscht, maa'r hij ïvil geen precedenten scheppen/ anders had Middelburg ook wel gevraagd. De heer Welleman meent, diat de Pro vincie wel degelijk moet helpen. De heer Petrels stelt voor He gaven! 15 pet. van de verhoogingjen. De heer Blum zegt, dat deze voor stellen voor Ged. Staten onaannemelijk leg en zijn lust tot. het predikambt. Zijn vader kon hem echter, wegens de „pecunia", deze begeerte niet geven, en ideed hem op1 zijn dertiende jaar op! een solliciteurskantoor, waar hjj het vier jaar volhield. Toen .(1837) zocht hij aanraking met ids'. O. G. Hel dring te Hemmen, die hem de behulp zame hand bood ter voorbereiding voor kle Hoogesobool te Utrecht, waar Ten Kate van 1838 tot 1843 theologie stuldeerde en zijn dichtader vlieten liet. Zoo werd hij, in 1845 predikant te Marken, waar ihij gelegenheid vond zich te wijden aan buitenlandsche lit teratuur. Na een tweejarig verblijf aldaar ver huisde hij naai* Almkerk, vyaar hij t aandoenlijk verhaal idichtte van de Durgerdamsche visschers en hun ein- delijke redding, na een omzwerving op een tschots in de Zuiderzee, waarbij zij; met hun /drieën zich voeden moes ten met rauwe visch. Het gedicht maakte grooten opgang; en niet min der dat v in Henoch Arden, den echt genoot, die ma lang omzwerven, in 't vaderland teruggekeerd, zijn vrouw met een ander getrouwd terugvond. En wie herinnert zich ïnel uit dien tijd dat loerende vers bij den dood van Begrafenis van den Volkenbond. Oost-Europa een! baaierd, die de neiging vertoont izich isteeds uit te breiden, Mid den-Europa den hongerdood nabij en^ West-Europa in den toestand van een koortslijder die booze droomen heeft. Zie daar, .zoo schrijft he:t „Vaderland", het troostelooze beeld, dat voor de ministère, die voor belangrijke besprekingen te Lon den bijeen zijn geweest, moet zijn opge doemd. Men heeft in do bijeenkomst te bonden de begrafenis van den olkenbond willen zien. En in zekeren zin is het beeld op zijn plaats, want de waarschijnlijkheid is groot, dat mem! tot het stelsel van bondganootèch.ap pen, i n elkaar gezet door alle middellen van de geheime di plomatie, is terug gekeerd. Maar dan moet men toch erkennen, dat den Volkenbond in Amerika de lials is omgedraaid. Of bestaat er, zooals se nator Hitchcock schijnt te rneenen, nog hoop, dat de tegenstanders van presi- den. In het terroristen-proces te Boeda pest werden 14 beklaagden ter dood ver oordeeld. Men' verneemt uit Christiairia, dat dit jaar geen nobelprijs voor den vrede zal worden toegekend. Dezer dagen hebben opnieuw bij de voornaamste Sinn-Feiners te Dublin huis zoekingen plaats gehad. Een aantal ge vangen genomen Sinn-Feiners is van Du blin naar Engeland overgebracht. Het vrijkorps van d'Annunzio begin! te verloopen. Te Brussel zijn valsche bankbiljetten van 1000 francs in omloop. Een wissel- agent, die ze uitgaf, is gearresteerd. Het vredesaanbod der bolsjewisten in Rusland is door de geallieerden ver worpen. Het pestgevaari te Konstantinopel neemt zeer ernstige vormen aan. Scholen, kerken, schouwburgen, enz. zullen geslo ten en de trams stopgezet, worden. Wegens de vcroordeeling van een leider der onafhankelijken is te Halte a-d- Saaie de algemeene staking afgekondigd. Op de bedrijven, welke voor hel leven T J- W -V-Z V> 0' Hoogstwaarschijnlijk, zoo verneemt het „OverijseJsch Dagblad'z-ai omstreeks Kerstmis in dit jaar do 'internationale verkoop plaats vinden van een vredes- zegel (geen frankeerzegel), dat gedurende een nog nader te bepalen tijdstip aan alle postkantoren in Nederland verkrijg baar /zal worden gesteld en waarvan de opbrengst »zal strekken tot wederopbou- wen van de kathedraal te Rheims. Uitgeputte c an di datenlij s-t. In verband met hetgeen te Venlo plaats heeft, waax door liet bedanken van een gemeenteraadslid zijn plaats onbezet blijlt, omdat de lijst, waarop bij gekozen werd, geen namen meer bevat, vestigt men on,ze aandacht op het hierbij waargenomen ver schijnsel, dat ;het ontslag slechts hetzelfde gevolg "hooft hls de voortdurendo vifw eizig- ii eid van hoffc raiaxislid. hein. lid toch kan wel bedanken, maar zoolang er geen op volger is, blijft hij; lid. In! artikel 18 der Gemeentewet staat n.l. „Zij, die hun ontslag hebben ingezon den, blijven leden van den raad, totdat de geloofsbrieven hunner opvolgers zijn goedgekeurd"- Aangezien die geloofsbrieven wegblij ven, daar ei* geen brengers zijn, kunnen bij don neus worden genomen, aai nij f4500 tc koi't komt en toch exploiteert, gelooft spr. niet. De heer Moelker vindt de cijfers ook ongelooflijk, hij zal echter ditmaal nog voor stemmen in liet belang van: het piubliek. De heer van Dixhooii'n is het vrijwel ll'o o rmpiflf4 pnric; be beer Sprenger zegt, dW het bedrijf van den betrokkene zce.r moeilijk is te cony troleeren. Op een vraag van den heer Peiirels z.egt. de1 lieer van 'de Putte, dat dtei cijfers "voor haver ehzi. ook beslist onjuist zijn. Het voorstel wordt aangenomen met 24 tegen 9 stemmen. (Ook het voorstel tot het geven van sub sidie vooii den motordienst Gofes—Wol- faa'rtsdijksche Veer geeft aanleiding! tot een korte discussie, waarbij den heer van Oéveren- wordt geantwoord, dat liet moei lijk' is, ais twee treinen in beide rich tingen spoedig achter elkaar vertrekken, op' bcidte te rijden, cn den heer Pörrels dat een autodienst Gon.,Katschc Veess' in voorbereiding is. Hierna) wordt heb voorstel aangenomen fel. h. s. 'Djt gcschiedit ten slotte ook met d*> subsidie' van f 2500 voor den autodienst

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1919 | | pagina 5