n© ei
Woensdag lö ïiecember It) 10
#14e Jaar
gang
FEUILLETO^
De last der zonde,
Reclames.
Bmitawlasd.
De eerste minister van oorlog, in een
rechtsdh kabintet, generaal Bergia.nsiu.si, is
or in 1891 slecht afgekomen. Ondanks
Schaopmans steun proost hij het afleggen
tegein do Brabantsdhe hoeren, die met uit-
«ondering van hun president den heer
De la Court, en van. de Zuidelijke Kamer
leden, die met uil,zondering van de hee-
ren Borret en Vos de Wael ('doch daar
voor worden zij dan ook niet herkozen 1)
«ich schrap .zetten tegen "s ministers ont
werp op den persoonlijken dienstplicht.
Moeder, neemt u in acht.
Uitgave van
do Naaml. Venn. LUCTOR E l EMERGO.
gevestigd le Goes.
Hoofdbureau te Goes
LANGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No. 11).
Bureau le Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG.
Drukkers:
Oosterbaan Lc Cointre, Goes.
21? Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden fr. p. post f'2.
Losse nummers fO.05
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels f 0.80, iedere ifegel meer 20 ct.
Verhoogd met een tijdelijken oorlogstoeslag
van 20 pet.
3 maal wordt 2 maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden.
Bewijsnummers 5 cent.
De minister van oorlog.
Men kent 't gevleugelde wooid in „De1
iZoom" van nu wijlen den Tcroeuzenschon
pastoor Kersten: Glinderman zakt als een
baksteen 1 Een uitdrukking,, waarmee niet
alleen do Oostburgsche antirevolutionair,
maar alle Roomseho voorstanders van den
persoonlijken dienstplicht, zelfs dr. Schoep»
man', en in de eerste plaats de eigen
geestverwante minister van oorlog en het
kabinet Mackay-De Savornin Lobman be
doeld werd.
Dank .zij de actie der Zuidelijke Room-
schem. ging bij de verkiezingen van '91
de Kamer om en werd al.zoo het kabinet,
on daardoor ook de minister van oorlog
om hals gebracht. Een der Limburgsche
afgevaardigden, mr. Haf f mans, schreef in
zijn „Vemloosc.h Weekblad", dat hij „zoo
blij (was) als do engelen"
Niet lang daarna is evenwel de persoon
lijke dienstplicht toc.h gekomen; maar nu
moest men dien aanvaarden uit handen
van! oen liberalen minister.
Do Roomseho staatspartij heeft uit deze
geschiedenis voordcel getrokken. Var\ 1901
tot 1905 zetelde minister Bergansius weer
aan Oorlog en vond hip ook bij zijn
geestverwanten, goedwillig medewerking.
Nu is er weer oen Roomsche minister
van Oorlog, jhr. Ailing van Geusau; en
weer dreigde het. De democraten in do
eigen partij-, omdat hij niet bezuinigde,
trokken een zuur gezicht en dreigden zich
te verzetten.
Uit de Roomseho pers' te menton wij
evenwel dat dit gevaar bezworen is, de
partij schijnt gedacht te hebben aan de
historie, en do minister heeft zijn plannen
ontvouwd, lot reorganisatie en vereenvou
diging onzer weermacht; en tevens tot
vermindering van persoonlijke lasten.
De eerste oefentijd voor de infanteristen
en alle andere onberedenen wordt op zes
maanden teruggebracht; voor do cavalerie
op achttien, en voor de overige wapens
op twaalf; waardoor ruim drie miljoen
wordt bezuinigd.
Voorts zal (of kan) de oefentijd voor
de onberedenen op twee maanden worden
verkort, wanneer de jongelui aan zekere
eiscben van geoefendheid voldoen in do
drie jaren, welke aan den dienstplichti
gen leeftijd voorafgaan, verkregen.
Dit laatste nu verdient bijzondere toe
juiching. Het is het instituut van den
vrijiwilligen landstorm
Gelijk" reeds door mondelinge mededee-
lingon is bekend geworden, wil de mi
nister do o leningen van deze tweemaan-
ders doen vallen in den .zomer, en dan
niet in kazernes, maar bij voorkeur in
kampen.
Dat zou een begin kunnen zijn van
opruiming der kazernes.
Ook hot wonen buiten de kazernes zal
de minister trachten te bevorderen.
Indien de weerbaarheid door de,ze: ver
mindering, van weermacht en weerkrachten
bevorderd wordt (en waarom zou dit niet
kunnen!) verklaren wij- ens met dit reor
ganisatie-plan ingenomen
tlooir
MARIE BURMESTER.
4&) -0
'Hij stond weer op.
„Ik 'zal nooit de man zlijn, tot wien
Ing'rid Andersen kan opzien", zeide hij
bescheiden, „en als gij' een volkomen
geluk wenscht te bezatten, dan ben ik
niet de rechte persoon. Maar .ik geloof,
cfiait «r in ons beiden iets gebroken is".
Zij legde de handen in de schoot en
keek hem vol aan.
„Toch heb ik in den loo-p1 der jaren
zir?k een geluk begeerd!"
„En waarom
„Hij, 'die 't mij zou hebben kunnen
schenken, kon over dat andere je weet
wel niet heenstappen
„Wie was 'tlngrid?"
„Doet dat er iets toe. Reimar?"
„Heb je er veel verdriet van gehad?"
„Zeer, zeer veel. Ik had hem onbe
schrijfelijk lief; ik z'ou mij volmaakt ge
lukkig hebben -gevoeld met hem!"
„Ga door P zeide hij zachtjes,
„Maar nu zie ik duidelijk waarom het
Wij leven nu eenmaal in een tijd dat
geen enkel land meer op een grooter
of kleiner deel zijner zonen aan kan-
Onder hen toch zijn onverschilligen, va-
dorlandloozen, zoo noodig. landverraders;
cm niet het minst openlijke en sluipende
propagandisten voor de omverwerping en
do ondermijning van het gezag.
Beter is daarom eten betrekkelijk kleine
vrijwillige landstorm dan een groot leger
mot tal v-an schuilgahnde revolutionaire
elementen.
Daarom dienden alle Chvistenjongelin-
gen, van wat richting ook, mits voor
standers van bet Gezag en trouwe onder
danen der Koningin,, zich te voegen bij de
Vrijwillige Landstorm-compagnieën, die
overal in den lande worden opgericht,
doch welke moeten' wachten op flinke
uitbreiding.
Tweede Kamer.
Nog onzekerheid. De
houding van Marine1. Uit
keering in eens. Ook aan
de leeraren aan gem. en bijz.
gymnasia en H. li. S.?
Een pikant debat over 10 mille.
Aan do orde was het amendement-Van
Wijnbergen om heit subsidie voor het
Centraal Burea'u voor Sociale adviezen
le verhoogen tot f 10.000 en aan hot Cen
traal Bureau voor Katholieke Sociale Ac
tie f 10.000 subsidie te verloenen.
Na gevoerd debat nam do Minister,
om de stemming zuiverder te maken, het
amendement-Van Wijnbergen over.
De heer Schaper diende nu een amen
dement in om den post te verminderen
met f 10.000 (dus alleen hot eerste Bu
reau te subsidieeren). De heer Van Wijn
bergen: verdedigde het subsidie voor het
Centraal Bureau der K. S. A„ als niet.
politiële en niet separatistisch. Do heer
Snoeck Ilenkemans Miende een amende
ment in om het Subsidie voor hot Cen
traal Bureau voor Sociale Adviezen te
laten op f 3500.
Het sub-amendement Snoeck Hcnke-
toans weid verworpen met 52 tegen 23
stemmen, 'tamendement-Schaper aange
nomen met 45 tegen 30 stemmen.
De lieer Visser van IJzendoorn vroeg
vedof tot een interpellatie over de her
ziening der tractaten van 1839. Op dit
verzoek zou vandaag, worden beslist.
De rest der begirooting van Arbeid le
verde vender weinig bijzonders op, en
om bij half vier liet mr. Aalberse zijn
plaats viij voor den minister v-an Ma
rine, die al aanstonds do spanning, welke
in de Kamer heersohte, brak, door 'te
verklaren, dat hij zijn begrooting, -zooah
die bij Memorie van' Antwoord is ge
wijzigd, handhaafde.
Dit beteekendc, dat de kruisers „Java"
en .„Sumatra" niet .zullen worden afge
bouwd.
Ook niet voor andere m ar in o-.doele i nde:n,
niet als moederschip voor dé luchtvaart
of voor de onderzeeër-vloot'?
De onzekerheid duurt nog voort.
Want, zoo schrijft de Msb., terwijl de
heer Hugenhollz uit 's ministers pas afge
legde verklaring een hem bevredigende
conclusie trok (hij beantwoordde voor zich
de vraag ontkennend) bracht minister
Heemskerk door een hoofdschuddende be
weging opnieuw verwarring.
Een oogenblik staakte Hugenholtz zijn
zoo moe-sl gaan waarom hij' mijl ver
stoeten moest. Ik 'zóu anders nooit ge
komen zijn tot wat gij noemt zelf ver
achten. Hel geluk zou alle gevoel .van
betrouw in mij1 verstikt hebben".
„En mij?"
„Wat bedoel je, Reimar?"
„Is 'tnu heelemaal uit!"
„Absoluut!"
Nu ging Jiij werkelijk heen; hij zou
tegen den avond temgkeeren.
Ingrid keek naar 't portret, dat voor
haar lag. Met ernstige oogen, waarin
niets kinderlijks, niets vroolijiks was, ke
ken die twee kinderen voor zich uit,
de vijfjarige Broer, en de vierjarige Flo
rin©. Het ha.rt van heit jonge meisje
vloeide over van medelijden, toen zijl naar
hen keek.
Wat hadden zij afschuwelijke kleefen
aan. Hun eigenaardige schoonheid werd
er bijna door mismaakt. Sara's flinke
hand had met vaste1 greepi de schaar
gevat en d'ie kleedingstukken in orde ge
maakt I
Men kon aan de kinderen zien, dat
het geen moeite gekost had', om lien
zoo stil te laten si.-in, miaar dat die
ernstige, stille uitdrukking altijd op' hun
ge-ziichljes te vinden was. Wat was Broer
indertijd een vroolijke jongen geweest!
„Fiorine's kinderen lijden gebrek!"
rede en de spanning in de Kamer, reeds
verflauwend, nam toe. Ja, zeide hij toen,
1 als de conclusie die ik uit 's ministers
1 woorden, trek, niet overeenkomt met de
waarheid, dan valt de blaam, daarvoor
straks niet op mij, maar op den man
daarDe mlan daar, dat was de mi
nister. Minister Bijleveld beheerschto zich
volkomen, gaf geen enkel toeken van in
stemming of ontkenning. Hij weet even-
wel nu reeds dat juist dat deel van zijn
beleid hetwelk bij de sociaal-democraten'
in goede aarde valt de loslating van
den kmiserbouw hem den tegenstand
bezorgt van De Mur'alt en dal deel van
diens vrienden hetwelk, énkele maanden
geleden pleitte voor in elk geval afbou
wen van de op stapel staande kruisers.
Voor het overige loopt het oordeel van
beide heeren, die zich over marine; hebben
'uitgelaten, voor een deel parallel. Beiden
verwijten hem een onvastheid van beleid,
diei in een staatsman onduldbaar is; beiden
betreuren dat omdat deze minister goede
dingen voor de marine heeft gedaan. Hu
genholtz b.v. loofde zijn belangstelling
voor het personeel en getuigde van de
rust die bij: er in' gebracht heeft.
Do M'uralt bracht den minister hulde
voor zijn krachtige bestrijding der ge
slachtsziekten.
Nog enkele oogenblikke» en de onzeker
heid omtrent de kruisers zal wel weg
genomen zijn.
In de avondvergadering waren aan de
orde de w.o. tot wijziging en verhooging
van de Siaatsbegrooling enz.,, voor 1919
voor uitkeering ineens aan rijksambtenaren
en beambten.
iHelsdingon (S.-Df) stelt bij: motie voor
om het minimum bedrag voor die uitkee
ring te brengen op f 200.
Smeenk (A.-R.) kan niet pleiten voor
verhooging .der uitkeering, maar acht bet
onbillijk, dat de leeraren der gemeentelijke
en bijzondere gymnasia en hoogcre bur
gerscholen, der kweekscholen en vakscho
len van de Uitkeerirrg:1 zijn uitgesloten en
stolt bij motie voor om alle groepen die
I onder de regeling van den duurtetoe'slag
voor hel' .jaar 1919 vallen', ook in aan
merking te doen komen voor de uitkee
ring in eens.
Ossendorp (S.-D.) vereenigt .zich met
deze motie.
Ook Ketelaar (V.D.), Otto (U.-L.) en
Snoeck Ilenkemans. (C--H.) steunen de
motie-Smeenk.
Do Minister van Financiën heeft be
zwaar tegen de motie-Helsdingen en even
eens tegen het doen vervallen der bepaling
betreffende do uitzondering, van kinderen
beneden 18 jaar die f6 per week ver
dienen. Jongelui, die bij hun ouders in
wonen zullen geen uitkeering ontvangen.
Bij zijn ambtgenoot van Onderwijs zal de
Minister aandringen op spoed met de uit
betaling van da uitkeering. Ook de motie-
Smeenk wordt door den Minister ontra
den. Gronden voor de motie zijn niet
in voldoende mate aanwezig. Zij ,zou bo
vendien tot vergaande consequenties kun
nen leidein; vooral op financieel gebied.
En men moet zuinig zijn.
Ossendorp (S.D'.A.P.) dient een motie
in om de Kamer te doen uitspreken, dat
de uitkeeringen vóór 1 Januari 1920 moe
ten zijn uitbetaald.
De Minister ontraadt ook deze motie.
Hij zal in ieder geval overleg plegen met
Minister De Visser.
D© motie-Ossendorp wórdt z. h. s. aan
genomen. Over de beide andere moties
zal Donderdag worden gestemd.
Het ontwerp wordt z. h, st. aangenomen
Ja, nu geloofde ziji 't graag! Zij1 ken-
dte' Sara's volkomen betrouwbare, maar
hand© en ruwe manier van handelen.
Arme kinderen!
Jai 'twas waar zóo zouden zij
bongerlijdcrijes blijven 1
't Was baar als voddie zijl de stiftje
welke op het eiland zou blijlven voort
duren als z,ij neen zeide. De kinderen
zonden niet leeren spelen,, niet leuren
om vroolijk te babbelen, maar schuw en
gesloten, naast den steeds meer in zich
zelf gckee'rden vader opgroeien. Hoe troos
teloos! Arme kinderen I
Hij wilde met niemand anders huwein,
had hij gezegd.
Zijl wilde het doen zij zag waar
haar plicht haar heen wees als d!at
één© maar niet noodig was 1
Zijinc vrouw Reimar's v r o u w
Ziji klemde de handen vast ineen en
sloot de oogen.
Zijne- vrouw 1 Dat was het vreeselijkste!
En op een andere manier wilde hij het
niet. Hij was volkomen eerlijk geweest.
Men vei langde een offer van haar!
Maar 't was toch oolc wonderlijkEen
paar uur geleden, toen z'ijl haar moeder
zag begraven, had zij bij zichzelf gedacht
Nu heb je niemand meeir, die je toebe»
hoort en nu wilde men haar twee kinde
ren geven lieve jonge kinderen, die
evenals eonige ander© kleinere ontwerpen.
Aan de oido was hierop de begroo
ting van Justitie.
De voorwaarden van d'Annunzio.
Fit Fiume wordt gemold, dat in anti
woorcl op de. voorstelten van generaal
Badolio, d'AnUnzio zijn togen voo: stallen
heeft ingjediend, welke hierop neerkomen)j
Waarborg ons op afdoende wij'zie. dat
Italië noch van Fiume noch van de na
den wapenstilstand bezette gebieden af
stand zlal1 'doen, en wijl zijn bereid erin©
media te werken, dat de toestand te Fiume
nprmaal wordt.
De bota aan Duitschland.
De nota der geallieerden a,an Duitsclw
land is gisterenavond aan baron vom|
Lersner overhandigd.
Ëir jziju 2 nota's ingediend. In idle eerste
wordt het tot zinken brengen der 'Duilsohe
schepen ta Scape Flow behandeld en,
opgemerkt, dat de Duitsche regiering' in
haar memorandum van 27 November dóór
de daar gemaakte opmerkingen getracht
heeft 'biet ten uitvoer brengen van het
vredesverdrag uit 'Ce stellen en zioo ioende
liet litexstel fier vredesbetrekkingen tus-
scbon de1 betrokken mogendheden te ver»
hinderen. In vierhand hiermede noodigon
de gelallieerden Duitschland formeel uit
een protocol te onderteekenen, waardóór
gCleigienhei 1 zal worden gegeven de voor»
genomen uitwisseling, dor ratificaties te
;doen plaats hebben.
De tweede nota bevat het antwoord
op. de opmerkingen, door de Duitsche
regeering gemaakt betreffende de uitleve
ring van personen, die geacht worden;
vergrijpen to hebben begaan tegen ,do
gemeenschap der volken wat betreft oor
logsdaden. Ook behandelt deze nota "do
rep a trie lering der krijgsgevangenen. De ge
allieerden dringen er voor do laatst© maal
bij de Duitsche weigeeringi op aan de reed si
overeengekomen bepalingen op zoodanige
wijfee tem uitvoer te "brengen, dat 'het
niet noodig wordt om tot verbreking van
den wapenstilstand over te. gaan, waar
door militaire maatregelen noodig zouden
worden. i i .1
Korte berichten.
De brandótoffen-administratie le
Washington hee.ft voor 'het geheel zeer
drastische beperkingen hevelen van de
verwarming en de verlichting'. Zoowel "fa
brieken als winkels worden gerantsoe
neerd. De dienst der eloctrischc treinen
wordt tot een minimum beperkt. Plaatsen
van vermaak inogen enkel tusschen 7
veel, heel veel behoefte aan liefde had
den, en zij sp'rafc van een of.'erl
Zij sprong op en liep in do kamer op
en neer.
Toch toch was 't een offer!
„Op die manier kom ik er niet," zeide
zij bij zichzelf, en dwong hare gedachten
zich bij dat eenle te bepalen-
Florinle's kinderen lijden gebrek en mij
is de genade verleend van het aan haar
gedanie onrecht iets goed te maken, door
een moeder van die kinderen te worden!
Ja, dat was de weg, dien zij gaan
moest, de duidelijke weg, welke de plicht
haar wees de plicht en het offer.
Zij knielde neer en begon in haarziele-
angst te bidden: „Moet ik 't doeal Wilt
Gij dat ik 't doe?" Langzamerhand werd
zij rustiger.
Een gedachte kwam in haar ziel op
te stil te mooi om uit haar eigen
onrustig gemoed- te zijn voortgekomen-
Alles gevend, niets begeeren, niet voor
jezelf wenschen, willen of hopen, dat
is Jezus waardig zijn!
Toen stond zij op-
„lk moet altijd andere wegen gaan dan
die, welke ik zelf kiezen zou doch
Uw wil geschiede!"
Boer Jens bracht de groeten van Reimar
en de boodschap dat mijnheer te voet
naar de stad was vertrokkenen morgen
Zooveel hangt van u af.j
Het is vooir vrouwen niet veirstaindig onr
haalr eigen pijnen te verwaarloozeri, of
schoon veten zoo onzelfzluehtig zijn.
Zenuwachtigheid, pijn in de lendenen
en 'zijden, rugpijn, duizelingen en urine-
stootnisseu wijzen op gevaar voor nie:ruit:
pulling en verschijnselen als graveel,
rhoumatick, nier-waterzucht en blaasont
steking. Trouwen dienen beslist niet zulke
kwade kansen le loopen.
AI was het alleen voor anderen, vrou
wen moeten de noodzakelijkheid van zich
in acht te nemen begrijpen. Zorgen en
overworking, ongeregelde maaltijden, ge
brek aan frisscho lucht en andere zelf
opofferende gewoonten kunnen niet' blij
ven duren. Zij leiden tot ophooping valn
urinezuur en dit vooroorzaakt nierkwalen:
Tracht uw huiselijk werk te vermin
deren, Je maaltijden op bepaalde uren
te houden, ioderen 'dag een flinke wan
deling le maken en 's nachts acht uren
te slapen. De resultaten zullen uw ver
wachting -overtreffen.
Tot versterking der nieren en ge'neV
zing der niërvairsChifhsèlèn wórden Fos
ter's Rugpijn Nieren Dillen aanbevolen:
Dit speciale niorgeneesmiddol bevordert
do werking dor nieren, bewerkt vrije vloei
ing der urinewegen en heeft een verzach
tende, antiseptische werking óp de blaas.
Zelfs bij langdurige nier- en blaasziek
tcin hebben Foster's Pillen succes.
.Zij werken niet op' de lever of inge
wanden. Haar totale genezende kracht
is op de nieïen, de urinewegen e'n blaas
gericht.
Hieraan kan nog' worden toegevoegd;
dat vrouwen groote baat vinden bij dit
geneesmiddel in aan haar geslacht eigen
zijnde beproevende tijdperken.
Let er op, dat gij de echte
Foster's Rugpijn Nieren Pillen krijgt,
tedere echte doos draagt de. hand tec km
ning van James Foster. Tó Goes ver
krijgbaar bijl de. Paauw Cb., te Middel
burg bij fa;. C. Schutte Co. a f 1.75
p. doos of f 1.0.p. zeis doezen.
51
en ll uur 's avonds verlicht zijn. Op
do kantoren moet het licht om -1 uur
's middags worden gedoofd.
Te Antwerpen hebben de havenar
beiders en metaalbewerkers een algemee
ns staking van 24 uur afgekondigd als
pretest togen de arrestatie van de socia
listen Jamar, Longcvillo et Luys. De dia
mantbewerkers en andere vakarbeiders
houden nog besprekingen of zif' zich all
of niet bij de stakers aan zullen sluiten.
roet den eersten trein naar huis ging.
Dominé Windelöv was vroeger van zijn
vacantiereisje huiswaarts gekeerd dan
eerst zijn plan was. Hij had het zen,-
dingsfeest. in II- bijgewoond en daar een
ouden studiemakker ontmoet, die nu al
bijna tien jaren zendeling was-
Het feest had hem geestelijk zeer goed
gedaan en op zijne wandeling van de
naastbijgelegen stad naar zijn dorpje, dacht
hij nog eens over alles na en verheugde
er zich reeds bij voorbaat op nog dreri-
zelfden dag, of deu volgenden dag zij'n
vriend, den schoolmeester alles te ver
tellen.
Op de tafel in zijn studeerkamer vond
hij onder de ingekomen stukken een brief,
waarnaar hij het eerst van alles greep
met een mengeling van vreugde en onwil-
Die steile vaste hand was hein maar al
te goed bekend-
Er stond niet veel in den brief, maar
Erik Windelöv las den inhoud altijd waar
weer opnieuw- Toen nam hij zijn spoor
boekje uit zijn reistasch en was blijde
dat hij nog ©enige dagen vacantie had
en deze reis dus maken kon, zonder
er iemand mee in kennis te moeten
stellen.
*4
(Wordt vervolgd.)