flo 46
U^t
ÏPP
V*
Me,
elburg
NEN.
knecht
Eerste Blad.
De last der zonde,
r I
e eisches
Rijkstand-
gesteld,
stdeelen
te Kooien.
Jtoolrapen
Zaterdag; lè'è November
14e -laargang
TEN
aagd On/fl
lienden,*'
Houdster
nstbode
Dit nummer bestaat uit twee bladen
FEUILLETO
Rec lames.
Uit da Provincie.
i
mm*
■PB"
7 en 9 maan-
AHt <7
veulendra-
t. DEREGT,
and.
aye Kooien
Rapen,
oskerke (W.).
Fabriek voor
TESSE", voor-
PEIJL, Goes.
P: 0
en Bakové%
Wagenhuis
als nieuw,,
en Fokzeug
19 April 2e
VERSE, Ond
P:
-agend Paard
Ruin 9 jaar,
rie cn ecu
naanden, bij
Stalhouder,
DP:
BOMINIGUS
L, Oostkapelle.
ing en tusseben
Is nieuw.
Erve" Ritthem.
Stiem. Stoom-
eft C. BOL te
ÏESCHIERE t-e
beschikbaar, bij
R LINDE, Hoe
van Manufac-
nd, hoog salaris
en.
tchreven brieven
Boekh. DHUIJ,
Mei
le Knecht e»
bij C. DINGE-
nge-
Mei
of aankomende
bij
i Veere.
terstond Ai./ H
man van middel-
M. KERKHOVE.
iij Vrouwepolder.
Mei
Huishoudster
DOPPOOLSE Jz„ i*
Mei i i
,OK, Landbouwer
euwlandepolder.
Uitgave van
de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO.
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LA'NftE VORSTSTRAAT 219
(Telefoon No. 11).
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG.
Drukkers:
Oosterbaan Le Cointre, Goes.
Idenburg in 1901.
Toen ide oud-minister Idenburg, nog
geen veertig jaar oud, in 1901 voor
Gouda intrede deed in de Tweede Ka
mer, had hij reeds een rij ken staalt
van dienst uit Indië meegebracht, Hij
was namelijk kapitein bij de genie,
en had in die quaiiteit lof geoogst
van regeering en onderdanen, zoowel
hier te lande als in Indië.
Nu hij, wij honen voor slechts tij
etijk, zich uit alle openbare ambten
"ik hoe, èn in
de tijk,
terugtrok, is 'toi
de Kamer ènin de Peis, alle man, van
welke richting ook, zich gehaast heöft
hem grooten lof me© te geven.
Niet de 'eerste de beste, neen, staats
lieden als Treub, Kolkman en Schok
king sloten zdch ondubbelzinnig aan
bij de sympathiebetuiging van onze
mannen Rutgers en Schenner aan 't
adres van den ex-minister.
Zoo oordeelt men in v1919, na
durende twintig jaar dezen bewinlc
man te hebben :a|an het werk gezien.
Doch reeds een paar maanden na
zijn openbaar optreden luidde het oor
deel over het toenmalig Kamerlid
Idenburg in de pers hoogst gunstig.
Krijgt hij nu dein lof na, 'de prijs ging
hem toen reeds vooral.
Een staaltje slechts. De Tele
graaf van dien tijd bevatte „Parle
mentaire Portretten" van mr. Anto
nio (nu wijlen m!r. Belinfante, die op
de perstribune zijne sporen had ver
diend). Een van deze portretten, te
vinden in het blad van 8 Maart 1902
geeft een droeve schets van |de „kleur-
looze" dagen in de Tweede Kamer,
bij het militair debat, bespreking van
dé Oorlogsbegrooting. In een zoo'n zit
ting, vervelend onderwerp, vervelende
sprekers, hoorde hij Verhey. rauw, -
dof, zwak stemgeluid, droge, saaie
zinnen, die schijnen scnuil te gaan in
baard of knevel; Fokker, onze
Middelburger, met iets geweldig-cen-
toniigs in voordracht, en iets drukkend
saais in hol-klinkend keelgeluid;
Van Idsinga, die als hij spreekt steeds
naar beneden kijkt, zoodat tnlen van de
tribune af slechts zijn kalen schedel
iziet, en slechls kan op vangen tusschen
h'et knarsend gekraak van zijn keel
stem en gedeeltelijk tusschen de tan
den uitgesproken woorden, nu en dan
een woord of w,at.|.).A
Maar nu die tegenstelling.
r
„Wanneer, Zooi gaat hij voort, de
heer Idenburg het woord vraagltl,
is het het Hls wanneer, op eeln
grijzen, trieStigen, liooimigen dag va|n
wélken en van nevel, plotseling 'T
zonnetje doorbreekt.
De heer Idenburg zeker
heeft (den uiterlijken indruk va:n zijn
verschijning en de hem: geschonken
longen en stemhand'en in zijn voor
deel. D at is; zoo.
Wanneer gij het oog richt op den
ï'ijziigen man met zijn prettig, flink,
[Open, vroolijk, energiek gezicht; met
zijn veerkrachtige houding en zijn
rustig, tot vertrouwen stemmend
oog zoo wordt uwe stemming
al van zelf wat milder. En wan-
door
MARIE BURMESTER.
36) o—
Dat zijn mijne beidb raadgevingen. Als
gij /X. ,op' volgt, zal ik 'je later meerderen
geven. En da,n wilde ik je tot slot nog
dit ééne zeggen: Gij hebt Iemand be
halve mij; Die van dit alles weet, en
bij: Wien gij u ten allen tijde uiten kunt,
veel -beter, veel volkomelier nog d!an tegen'
mij; en Die je alleen werkelijk helpen)
kan. Hij- i,s altijd' bij' je en je kunt met
Hem spreken, zoo vaak je dat wenscht,
en iha|t je je zélf een bannelinge gevoelt,
is voor Hom geen reden om niet bij je
te komen. Gij weet, wion ik bedoel. Vlucht
tot Hem, afs gij „der wanhoop .nabij-'-'
'zlijit of, wat beter is, wacht er niet zóó
lang mee-. En als gij misschien dit leiziendi
het hoofd schudt, dan vraag ik je: „Proi-
beer '1 tenminste Ingrid-. Maar denk voor
al niet, dat mijn ï'aad een ja hoe
zal ik 't noemen een soort herder
lijk gezegde is, want ontelbaren hebben
'tervaren, juist als zij in moeilijkheid
waren, .zooals gij nu, welk een Vriend
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Pel 3 maanden ftr. p. post 12.
Losse nummers 10.01
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 0.80, iedere tregel meer 20 et.
Verhoogd met een tijdelijken oorlogstoestof
van 20 pet.
3 maal wordt 2 maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaardent
Bewijsnummers 5 cent.
neer boven hief, slaapwekkend ge
gons der door-elkaar babbelende 'lei
den in de zaal-zond'er-aandadht uit
klinkt de metalen klank van de- ster
ke, omvangrijke, ook fraaie en wel
luidende stem, dezen afgevaardig
de aangeboren, zoo is net u als
-een herademing van al het gebrom,
gemompel tusschen knevels en tan
den, te midden van heit gekakel der
anderen
Dat zijn treffelijke gaven. Doch ze
zijn niet toereikend, nog, om te bq-
réiken wat d& heer Idenburg kan.
Daartoe is noodig het kostelijke
recept, hetwelk -deze volksvertegen
woordiger blijkbaar voor zich hoeft
neergeschreven, en dat door zoo
veel anderen ter hartie moge wor
den genomen, te wetendat de heer
Idenburg is duidelijk, logisch, be
knopt, zakelijk.
Ziedaar alles.
Hij gaat dadelijk „in medias res",
op de zaak af. Hij dwingt allen,
naar be-m te luisteren. Hij ho-udt
ge-en inleiding', maar gaat' direct,
zonder aarzelen, op de zaak af.
Hij is volkomen op de hoogte van
hetgeen hij zal ontwikkelen en 'laar-
door ook zoo voor ieder begrijpe
lijk. Hij' bouwt met groot gemak
zijn ferme, goed in elkaar zittende,
glasheldere zinnen. Hij behoeft niet
naar woorden,te zoeken. Die vloeden
hem gevoelt men van zelf
toe. Als iemand in staat is om in
de Kamer .gezag en invloed te krij
gen, dan .zeker hij. En bovendien
maakt deze kundige officier zoo
zeer den indruk van een vo-lmaakt-
beschaafd-, hoffelijk, vri-endelijk-be-
iscbeiden man, zonder de minste
.„allures" van- 'zich op den; voorgrond
te willen dringen, dat de voorspel
ling aangaand'! de mooie toekomst,
'kapitein Idenburg voorspeld, steeds
'meer waarschijnlijkheid van ver
vervulling schijnt te krijgen
Tot zoover deze liberale journalist.
Zijn profetie is in vervulling gegaan.
Nederland en Indië hebben V.ich ech
ter betrekkelijk slechts een kl-einen tijd
in zijn licht mogen verheugen.
Nég in de kracht zijns levens,
schijnt hij op te zijn.
Zeigene de Heer©zijn rustkuur, tot
zijn volkomen herstel, en om zich op
nieuw te kunnen stellen in den dienst
van zijn Vorstin en zijn geliefd In
dië
troepen klaar 'oml Montenegro aan te
vallen., 'tzij via den Bocche di Cat-
taro, 'tzij 'van de landzijde-.
Charles Steinway, de bekende
pian.ofabrikant, is overleden.
Volgens de Esthlandsche legatie
te Londen 'zouden de bolsjewiki bereid
zijn als vredeswaarborg hun vloot in
dé Fïnsche Golf uil. te leveren.
Het Fransch-Engelsche garantie-
verdrag is geratificeerd.
De uitgeleverde Duitsch© officie
ren zijn 'te Rijisset aangekomen om:
berecht te worden wegens diefstal en
plundering.
In de jongste nota van den op
persten raad! wordt Roemenië gesom
meerd binnen lacht dagen bel; ver
drag met Oostenrijk te teekenen, aln-
d-ers zal het niet meer als geallieerde
worden beschouwd.
In België heet de O.W.-er ba
ron Zeep. De Schelde vertelt van
hem!:
Baron Zeep heeft besloten zijn huis
op grooten voet in te richten. Hij- tnpet
ook een bibliotheek hebben, en gaai
daarom naai' den boekhandelaar.
„Ik zou, zegt hi], een aantal boeken
ntoeten hebben voèr mijn bibliotheek."
„Goed, zegt de boekenwurm]. Van
welke schrijvers?"
„Schrijvers? zegt baron Zeep. Van
geen schrijversIk moet gedrukte
boeken hebben, modern werk, met heit
m'achien gedrukt!"
De kooplieden en winkeliers te
Praag hebben Donderdag hun winkels
voor drie dagen gesloten als pro-test
tegen de centrale inkoopvereenigingen
en de 'consumentenbonden.
d'Annunzio's plannen.
Blijkens een bericht van zeer ver
trouwbare zijde 'uit Spalato heeft Id'An-
nunzro weer een aanslag in den zin,
ditmaal tegen Spalato-. Hij had oor
spronkelijk Spalato 'tegelijk met Zara
willen bezetten, 'maar té elfder ure
heeft hij' dat plan laten varen. Te
Zara heeft hij echter voor zijn te
rugkeer naar 'Fiumie aangekondigd dat
hij daar 'den 22en Nov. terugkomt en
dan van 'Zara uit zijn verdere- plan
nen zal uitvoeren.
Te Zara zijn uit Italië 15000 mili
tairen en -een afdealing van de- mari
ne aangekomen. Te Spalato- bevinden
zicih ook troepen. En verder staan, er
Hij is. Probeer 'ten geef 'tniat o>p; roep
Hem aan en geloof mij maar: Hij wacht,
reeds op u
Het avondmaal zou gevierd worden in
do oude kerk aan het strand en h'et
getal detgenen, die er aan wenschten
doel 1e nemen was bijzonder groot. Als
het werk op- de akkers was afgeloopen,
en als de -onrust brengende dorschma-
chine haar rondgang had geëindigd, was
men gewoon deze plechtigheid te vieren.
Elk oogenblik moest Mina dien Zater
dagmiddag van haar werk afloopen om
de schriftelijke -of mondelijke aanzeggin
gen aan te nemen en aan haar mees
ter over te brengen.
Reimair Markward liet door Souke aan
zeggen. dat hij komen wilde; want als
hij dit jaar nog eens naar de kerk wilde
gaan, mocht hij- 'tniet langer uitstellen-.
Mevrouw Brodersen had heden veel te
zien. Zij kende dat af en aanloopen uit
vroegere tijden. Eerst begreep zij niet
wat Souke- kwam doenwant Meiken en
hij behoorden tot de zeer weinigen, die
nooit in dei kerk kwamen of naar 't avond
maal gingen. Als d'it feit zooi nu en
da, nbij de bewoners van het dorp' ter
sprake kwam, keek men elkander veel-
boteekenend aan, en werd het gesprek
vlug op iets anders gebracht. Men meen-
Tweed© Kamer.
In stemming kwam gisteren de- mr-
tie-v,an Ravesteijin. Z© werd verworpen
met 64 legen 3 .stemmen.
Hierna werd, 'gestemd -over de m.oi-
tie-Troelsïlxa inzak© het instellen van
een onderzoek naar en de werking:
van het particulier© bedrijfswezen cn
de geleidelijke vervanging daarvan
door socialisatie der) bedrijven. Ze
werd eveneens verworpen met 48 te
gen 19 stemmen.
Toen was het de beurt van de mo-
tie-Marcharrt, de gewijzigde motte,
welke onder den i nvloed der redevoe
ringen van 'mr. Van Schaik -en den
minister-president ontstaan is. Deze1
motie is 'met 55 tegen] '11 tetehimen .aan
genomen (tegende revolutionaire
socialisten, vrij'e liberalen, enkele neu
tralen o.a. mr. Treub en leden
der rechterzijde). Zij luidt aldus: „De
Kamer van: oordeel, dat de voort
brenging en distributie van goederen
meer moeten worden dienstbaar ge
maakt aan het algemeen belang; noo-
digt de regeering uit, een commissie
.te benoemen tot het instellen van een
onderzoek', door welke wettelijke maat
regelen. dit doel kan worden bereikt."
Daardoor verviei di© motie-Dressel-
huijs.
De Regeering! beeft in repliek' vrij'
uitvoerig stilgestaan bij de vraag -oï
zij -eventueel verplicht zou zijn de
Kamer mededeel ing 'te doen van de
do namelijk, dat, als de verlamde Meiken
met ha-ar scherpe tong, die- zooveel las-
teiLd'e; naar 't avondmaal ging; er iets
vree-solijks zou gebeuren.
Mevrouw Brod-ersen wist dit alles, en
zij begreep dus, dat S,ouke met een op
dracht van Markward moest komen. Maar
zij zou zeker nooit vernemte-n, welke op--
djpebt, w:ant als 't gesprek op Markwa.nl
of diens familie kwam, was Windelöv
'zeeir terughoudend. Dat hing natuurlijk
same-n met Ingtid, en de oude- mevrouw
begreep van die geheele zaak ook al
niinde'r dan niets.
„Het. wais eene vergissing, moeder!"
dat was .aiIes wat do jonge, dominé haajr
als rodie-n voor ide verbreking van het
engagement had opgegeven. Maar sedieirt
dien ging er geen dag voorbij da,t del
oude dame niet peinsdlei over den zinj
van die- weinige woorden.
Bovendien viel het haar zleieir moeilijk
nu plotseling nooit meer iets van die|
bewoners, van het eiland of van In-gtid
te li o oren.
Souke zou haa.r vermoedelijk wei 'teen
en and-er kunnen vertellen. JÏaai'om werd
hij dus, nadat Mina Reimars brief had.1
aangenomen, verzocht om bij mev'roww
Brodersen in de huiskamer tei komen.
Hij wais buitengewoon verlegen en hij
kreeg ineens ©en gevoel ajsof hij' zich
onderhandelingen over het sluiten van
een militair ol: ander Verbond.
De beer Visser van IJ zend oom
meent van wel; de beier Scho-kking
neigt ook töt dat gevoelen, maar Mr.
Kooien ontleent !dat de Grondwet, zulk
'een meening 'gedooigt. Hij wii wel aan
nemen dat er iets voor te, .zeggen is,
en dat 'dit punt bij de komende, Grond
wetsherziening ter sprake moet komen
is zeker, maai- thans is de Grond
wet duidelijk, en die stelt in de artt.
57, 58 'en 59 de medewerking der
Kamer buiten 'geding.
Vermelden we nog dat Rink een
motie zag aangenomen, waarin Me
Kamer zich 'voorbezuiniging uit
sprak.
Kruyt vroeg stemming over 't ge
heele (hoofdstuk I. Dit werd aange
nomen met '61 tegen 3 stemmen,
evenals hoofdstuk Vila (Wet op' de
middelen), XII Onvoorziene uitgaven
nadat de Gohilmuuisten hadden ver
klaard geacht 'te- willen worden tegen
te stemmen.
De vergadering werd hierna ver
daagd tot Dinsdag 25 November des
middags één Uur.
Allerlei.
Volgens: De- Tijd is hiat dep-artelmtefnlt
van oorlog bezig die- oorlogsjblegrooting met
zteer belangrijke bedragen te verminlcteiiten.
Belang hebbenden zlullbn den minister
Verzoeken zoo spoedig mogelijk Tiet uit
voervt-irbod van eende-eieren op: te hietffieini.
Provinciale Stoombootdienst op de
Wester-Schelde.
Wijziging dienstregeling
van 24 Nov. tot nadere aankondiging.
Des Maandags vertrekt de tram van
Hansweend naar Vlake niet om 6.30 v.m.
maar om 6.15 v.m. ën t-jjdl, ook een
tram van Ilansweerd naar Vlake om
6.50 v.m.
Dodr Gedeputeerde S laten van Zeiei-
land is de sluiting der jacht op hazen,
patrijzen, fazanten en korhoenders als-
rnedö kwartels bepaald op 31 December
a.s. met zonsondergang en dat het tijd
stip der sluiting na 'de jacht op hout
snippen en waterwild nader zal worden
vastgesteld'.
Middelburg. Alhier zijn gisteren aan
gekomen 0 Israëlitische kinderen uit Oois-
tenrijk, die bij geloofsgenooten ziijin op
genomen.
Op den hoek van de Lange Delft,
d'o Segeerstraat en Oude Kerkstraat, is
aan grof plichtsverzuim hajd schuldig ge
maakt nu hij zich tegenover de oud©
da,mie bevond, die hem nooit onder de
kerkgangers had gezien.
,,-G,a zitten Melffem", zei zij hoogst
vriendelijk. „Je lcwaamt zieker met eep
boodschap van Markward." i
Ja, mevrouw, hij wilde morgein aan
't avondmaal komen."
„Zoo? Hoe gaat het met hem:?"
„Ja,, mevrouw, dat is altijd zoo, het
zelfde.'
„Hoe dat zooi?"
„Ja,, mevrouw, 'zoo, ,afe altijd."'
Mevrouw Brodersen wist bij grvarinjg
dat Soulce, evenals ajl© heiwone-rsi van
dje streek, einidelbos o,p dleizlet wijlz'ei 'ziou
doorgaan, en b'esloiot daarom het te pror
beeren met een mieer directei vraag'.
„Is Markward nog- altijd erg verdrietig',
Mejffe-n?"
„Ja, mevrouw, hij schijnt soms bijha
wel ©en ander tfa zijn."
„Ach, hij zal foch niet zwaarmoedig
worden."
Ja mtevrouw, daar behoeft u niet ban|g
voor te -zijn. Maar hij zegt geen woordje
meer, dap. noodig is."
Souke bego.een beietje te ontdiooielnj,
en do heniioedigenldfei blikken van men
vrouw brachten hem1 er toe om verder
te vertelen
Urinekwalen en nier-waterziHCht
Iedtere 24 uren dient men van 1—1 Vï
Iitelro uririe te loozein. Bij veel gro-o-
tero of veel kleiner© hoeveelhe
den, als het water dik, bewolkt, bran
derig of slechtriekend is, en te dikwijls
of te weinig komt, bestaat groot .gevaar
voor nicTgruis, -steen, ontsteking1 der nie
ren of blaas en de waterachtige zwel
lingen. van nier-waterziucht.
Tot het voorkomen en genezen vain
urine-stoornissen en waitei]z,ucht iis] het ver
standig een speciaal niergfaneesmiddeJ bij i
de hand l© houden en dit bijl het eerstel
teeken der kwaal ,"J;e( gebruiken.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen werken!
spoedig en rechtstreejks op de nieren en
blaa:s. Zij' bevorderen een vrije, vloeiing
der urinewegen, spoelen do belemmerende
onzuiverheden uit de kanalen, enj voeren
het opgehoopte waiter langs de natuurlijke,
wegen ai. Zij: leiden de nieren zachtjes
tot gezondheid en werkzaamheid terug,
en bereiken zpodóende, de oorzaak van
nieliwa terzucht.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen werken
niet opi het hart, noch, óp de lever, maag
of ingewanden, doch uitsluitend op de
nieren en urine-orgajnen, en ziijh derhalve)
van die hoogste^waarde bij nier-waterzucht,
niergiuis, -steen, en alle nier- en bl'aas!-
k walen.
Te Goes verkrijgbaar bij die Paauw
Co., te. Middelburg bijl fat C. Schulte
Qo-., a. f t.75 p,. doos; of f 10.p. zes
d;oioz©n. Eischt, de echte Foster's Rug-
pijh Nieren Pillen, voorzien van het han
delsmerk de man met zijn handen in
de lendenen op de verpakking.
40
pen verkeersagent geplaatst, wat op dit
dlruikke punt zeker een goeden maatregel
mag worden genoemd.
Goes. De A. R. Kiesvereeniging voor
Nederland en Oranje had gisteren een
goede en vruchtbare vergadering, onder
presidium van den heer K. Brants.
Er wa,s een flinke opkomst, veel be
langstelling voor de dingen, die ons sa
menbracht en er zijn dan ook spijkers
met koppen geslagen.
Allereerst werd een Concept-Gemeente-
plrcgram besproken en vastgesteld. Dit
belangrijke stuk werk hopen wij binnen
kort te publiceeren. Vervolgens kwam het
concept van gewijzigde statuten en huis
houdelijk reglement in behandeling. In
verband met de nieuwe Kieswet moesten
verschillende artikelen herzien worden.
De minimumcontributie werd' bepaald
op 75 ct. per half jaar.
Nadat statuten en Ireglement waren aan
genomen kwam de financiëele toestand
der Ver. ter sprake. Deze is niet roos-
„Het is er heelemaal niet meer zooals
vroeger. Soms heb ik niets geen lust
om ier been te gaan- Verleden winter
was het er zoo gezellig, toen zijne vrouw
ziek was. Toen was die familie er nog,
leai als ik dan kwam, 'dan waren zij blij,
en dan vroegen zij naar alles, en als ik
dan vertelde, werd er ten minste naar
geluisterd. Maar nu? Ik kan nu even
goed mijn mond houden."
Souke keek met een hopeloozen blik
naar zijn kopje, dat juist voor de tweede
maal door mevrouw werd gevuld-
„Markward, die zegt niets meer dan
goeden dag, en dan is 't nog alsof hem
dat te veel is." Jurgen heeft nooit veel
gezegd; en die kleine Nannie durft geen
mond opendoen. Met Mei wil ze er van
daan en Mei ken zegt.
„Maar Melffen, Sara is er toch die
sprak vroeger toch genoegt"
„Ja Sara Sonke keek schichtig rond.
„Ja, sedert die dat met Meiken heeft
gehad, zegt ze tegen mij ook al niet
veel meer. Sara verbeeldt zich heel wat
tegenwoordig. Ach ziet u, mevrouw, trou
wen moet hij toch, al was het alleen
maar voor de kinderen, en wie wil daar
nu graag wonen."
Mevrouw Brodersen zuchtte diep.
i r i (Wordt varrolgd
:k I