Zaterdag 8 November 1ÏMSI
34e Jaargang
if O 34
Eerst© Blad.
Binnenland.
FEUILLETON
Da last dar zondes
Uit d® Provincie.
Reciamss.
nummer bestaat uit twee bladen
aanrnnrnimmtmiHitiimiiiiifinniinMimmiiTinHm^
Houdt altijd een huidzalf in hui«.
Uitgave van
fel Nflaml. Venn. LUCTOR ET EMERGUX
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VOR8TSTRAAT 219.
(Telefoon No. 11).
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ L. BUR®.
Drukkerst
Uosterbaan Le Cointre, Goei
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs,:
Per 3 maanden fr. p. post 12.
Losse nummers
fO.Oö
Prijs der Advertentiëa:
14 regels f 0.80, iedere regel meer 20 cl.
Verhoogd met een tijdelijken oorlogstoeslag
van 20 pet.
3 maal wordt 2 maal berekend.
Bij abonnement, vooideclige voorwaarden.
Bewijsnummers 5 cent
Droog gelegd.
Wat is toch «in Amerika de droogleg
ging?
In verschillend© staten van! Noord-Ame-
trika is handel en gebruik van sterke dran
ken Verboden, dat noemt men droogleg
ging-
In 1916 waren 23 van de 48 staten
idroog. Nu is deze drooglegging een zaak
idie alleen de bijzondere staten aangaat,
:e,n waar tot nog toe de Unie, en dus
ook de President, zich buiten hield. Maar
n'u behaalde drie jaar geleden de geheel
onthouding haar eerste overwinning in. het
Congres (vergadering van Afgevaardigden1
der Unie te Washington). Er werd na-
Imelijk een federale wet aangenomen', waar
bij de invoer verboden is van sterken
drank in de staten, waar het verbruik
:e!r van verboden was. Een jaar daarna
werd dé verkoop van sterken drank in
het Huis van Afgevaardigden verboden.
Nog meer: besloot de Senaat (wij hier
'in Nederland gouden zeggen!: de Eerste
Kamer) dat de wetgevende lichamen der
verschillende .staten hun oordeel .zouden'
Keggen over een drankverbod over de gan-
iseha Unie.. Ruim drie vierden verklaarden
izich voor zoodanig een drankverbod. Dat
was de door de Grondwet vereischte meer
derheid. Het verbod ,zal op '16 Januari
1920 van kracht worden.
Maar nu bestond er al voor tijdens den
kluur van den oorlog, een .zoodanig drank
verbod, geen drank imocht gefabriceerd
of verkocht worden. Zoodra nu echter
de vrede], door ratificatie van de vredes
verdragen, den oorlog «al doen eindigen,
bestaat er derhalve kans dat nog' eenigen
tijd voor bedoelden datiun Amerika weer*
nat wordt, .ziji 't ook slechts tot 16 Januari.
Dit nu wilde het congres voorkomen door
te bepalen dat bedoeld verbod zou blijven
gelden, ook wanneer de oorlogstoestand
geëindigd .zal zijn. Dit besluit, rakeinde
de persoonlijke vrijheid der burgers van
fiiej gehieele Unie, kan 't Congres echter
niet nemen .zonder do afzonderlijke staten
te raadplegen, althans niet in vredestijd.
Van daar het veto (dat wil zeggen:
't mag niet) van den president.
Een veto, dat de Kamer van Afgevaar
digden evenwel rustig langs, zich heen
•heeft doen gaan. Zij heeft eenvoudig
het wetsontwerp aangenomen. Doet nu
de Senaat ook ,z:oo, dan is het Vetoi van
den president te niet gedaan.
Er schijnt derhalve nog, een kort in
terregnum van Koning Alcohol op de
komst. Maar 16 Januari 1920 is dat rijk
in ieder geval weer uit.
Hopeloos verdeeld.
De> sociaal-democratie in Duitschland,
schoon met 't hoogste gezag bekleed,
kwijnt op haar innerlijke verdeeldheid.
In twee' elkander vijandige partijen ligt
.zij uiteengespleten.
Het Volk betreurt dit in de volgen
de bewoordingen:
„De houding van de groote meerder
heid der partij had tijdens den oorlog, me
nigeen diep teleur gesteld; maar nu 'had
izij gelegenheid om te toonen, dat zij niet
alleen beschikte over een rijkdom aan
intellect en ervaring als geen harer zuster
partijen, maar ook over heft vaste socia-
Ba«niwA iHiri't5wx=rwitKauutg*/cj«nr7w» MHUMWUH nwis
listisch willen, waaraan zij haar overwe
gende positie dankte in de oude Inter
nationale. Doch de sociaal-democratie in
Duitschland heeft niet de kracht bezeten
onr haar eenheid te smeden in den gloed
van haar grootsche roeping. On&fhankeüji-
ken en mee rderheid ss öc i ali sten hebben
h'un onderlinge geschillen belangrijker ge
acht, dan hun gemeenschappelijken plicht,
jegens hun volk en het socialisme. Ze
zijn uiteengegaan".
Nooit, schrijft Kautsky, „was de een
heid van Duitschland's socialistische or
ganisaties meer noodig dan thans, nooit
was .zij minder mogelijk".
Het Volk roept de socialisten in de
neutrale landen op bemiddelend op to
treden. Maar dit ,zal, dunkt ons, moeilijk
gaan. De bacil der verdeeldheid is ovor-
al aanwezig'. Het ziekteproces werkt over
al door. De kou raakt niet meer van
de lucht, af.
Naarmate de hoogere loonen en ver
korte arbeidsduur de njet-principieele mee-
loopers achter deroode vaan tevreden
stemmen, en hen zich doen scharen in
de achterste rijen, namelijk de sotisfaits,
,zal do S.D'.A.P. op dezulken haar invloed
verliezen. En naarmate de leiders ai meer
komen in de zoo zeer en lang; begeerde
macht, zal ook de kracht die van dezulken
uitgaat verminderen. En de oprukkende
mededingers, type van Ravesteijn, zullen
het overige doen.
Overigens blijft het wachtwoord onzer
zijds tegen het socialisme als heerscliend
beginsel: onderschat ize niet; waakt!
.vneamrmvm*»
Het „incident" te Breskens.
Naar bet Haagsche correspondentiebu
reau verneemt, wordt door de bevoegde
autoriteit te Middelburg een onderzoek
ingesteld naar de al of niet juistheid
van het bericht in de Brusselsche ,Soir'
nopens een incident, dat zich zou heb
ben voorgedaan tusschen Nederiandsche
en Belgische schippers te Breskens, waar-
hij o.m. ©en Belgische vlag zou zijn ver
brand.
Betreffende het „incident" wordt nog
bet volgende gemeld
Door 'een met zijn schip in de haven
liggend Belgisch schipper werden perso
nen op den wal gescholden voor kaaskop.
Het bloed stijgt den Breskenaren _spoe-
dig naar het hoofd, terwijl de wrijving,
die sedert de agitatie in België dit jaar
ontstaan, natuurlijk ook zijn invloed doet
gevoelen- De mannen begaven zich aan
boord, mishandelden don schipper en
haalden de vlag omlaag, die zij naar het
schijnt hebben meegenomen, doch welke
niet meer te vinden is.
Door de maréchaussee is tegen de be
drijvers die eerst werden gearresteerd,
doch na verhoor, waarbij zij bekentenis
aflegden, werden vrijgelaten proces-ver
baal opgemaakt.
d;oo]r
MARIE BURMESTER,
27) t
In grid hajd baar mantel' én h oed nog op
haar schoot; nu stond zij "op om zo
.weg te brengen. Vlak bij' de toiurkeelrd©
zij zich nog eens om en Zéida vraolijk
„Kent ui de geschiedenis van hélt vi
sitekaartje en het slot op; de de)ur Van'
dei sacristie?"
De oude da,me knikt© vergenoegd.
„In tijden 'heb ik jets niet ztoo grap
pig 'gevonden", Izlejdtei bet jongéi mleisjeu
„Wieiet u wat meer van 'die. „vrienpfef-
lijke; geefster?"
„Ik hoorde, dat zij al verscheidene
miaï'en Zon'dalgs in dé kerk gewéést was'.
Dan kwam 'zij Zaterdags al' van Am-
Hun hierheen." i
„Hoe .'ziaig zij er uit?" 1 i
„Mina zegt dat zij lang en slank was
en ztalk Rcht blond baar bad, dat bet
bijna wit léék, en een heel, heel fijn
teint."
Tram HanswéertVlake.
Naar men meldt had dezer dagen een
deputatie uit den Cbnstelijken Bond
en van de R. K. Bond St. Raphael van
spoor- ien tramwegpersoneel te Middelburg
een onderhoud met de commissie van
toezicht op bovengenoemde tram, waar-
„Zoo? En boe oud ztoiu 'zij wei
geweest zijn?"
„Zoowat z,'oo oud nis, hij.*'
„Ach", z'eide de twintig-jarige' ver apin
teiijk en toen zlij die deiu.r uitliep votegto
'zij, er nog bij„Ik vind 't ook afschu
welijk."
„Zoo lang n nog hier zijt", dat klonk
het jong1© meisje dien verderen dag maar
Steeds in Ito ooven. Zij vergat somsi dat
zij hier slechts tijdelijk was, én dat da
Voortdurende beterschap' dier oude dame
moest .eindigten mét Volkomen gpneizlingl.
Zij nam izich vOoir om 'de weinig© wéken!
dat zij hier nog blééf, echt te geniéten.,
Als de twee darnels santen waren, had
den ziji 'taltijd' zeer druk. Even vlijtig
als Ingrid's hanjdsn waren, eivén 'bezig
Wais haar geest en soms metende dé oiude
mevrouw Rrodersen wel eens dat zlij op
bare jaren icletaie Verjongingskuur deed-
Zij had kich in langen tijd niet zoo vroioi-
llijk en opgewekt gevoeld.
Na' dat 'gesprek in dien tuin had' de
dominé zijn miorgen- en avondgodsdienst
oefeningen naar een bepaald plan ingieL
richt, hetwelk ten idoej bad dé ziel van
bet jonge meisje op te' wekken tot zloelkéM
'.en haar steeds duidelijker te mlaken wat
hij haid' bedoeld met „levend" geloof.
Zij begreep zijne bedoeling, spoedig en
gaf zicb, dankbaar gestemd alle' moeite
bij door de deputatie op verschillende
verbeteringen in het belang van het per
soneel werd aangedrongen. Na eetrige be
spreking verklaarde d-e commissie zich
bereid, aan de Prov. Staten ©ene nieuwe
loonregeling voor te stellen, rekening hou
dende met de geuite verlangens, terwijl
bovendien zou worden voorgesteld in de
maand December a.s. 100 in eens uit
te koeren- (T. C.)
Te Gilze is overleden pastoor P. C.
van Wans, aldaar-, geboren te Westdorpe
17 December 1859. Van 1891 tot 1897
was de overledene kapelaan te Route-
nisse.
üooa. De Litteraire ;Ctuo van den R.
11. B. Si. Bond organiseertwinterle-
izingen. Alsof er op d'it gebied al niet
genoeg gegeven wordt, doop „Wetenscbapi-
polijke belangen" en 'de „Ver. voor Chr.
Winteriezingen". D-och 't avondjes orga
nismen zit de jongelui nu eenmaal in
'tblocdi. Wij kunnen op 't oogemhlik niet
meer doen dan 't betreuren èn verslag
geven of 'liever het karakter aangeven
van da. W. S. van Leen wen's lezirug
over: „Vijf maanden oorlog en revolutie
in Berlijn". Om kort te gaan, 'twas ons
een voorrecht dezien bekwamen spreker
en prediker te mogen volgen op zijn rei
zen dojOjr het beproefde Duitschland, waar
lieden juist een jaar geleden de groote
'revolutie losbarstte'. En velen zullen 'tals
Zoodanig hebben aangemerkt. Zelfs als
men de kindertjes, die in betere tijden
to 9 ii io y,ur to bed zouden liggen,
niet meerekent, was m. nog een vrij' groote
kring van mannén en vrouwen, die warme
belangstelling aan den dag legden vooir
het op 'zoo' boeiende wijze gesprokene.
D;s. van Leeuwen gaf een ciritisch over
zicht vain wat hij verleden jaar in D.uitsch-
Jand' beleefd heeft, voornamelijk persoon
lijke' ind.rukken. Uiterlijk is er niet veel
veranderd, maar als men jfemiis maakt
met de slachtoffers van den uiterlijken
nood van den oorlog en den innerlijkén
nood' van bet geknakte idealisme, dan
7,iet men groote veranderingen. Vooral
de' groote steden maken tijden van diepe
ellende door. De stemmingen waren zeer
verschillend'. Oppervlakkigheid en onver
schilligheid hier, ievensverdiepfcngi daar.
Als sp'r. vertelt van d;ien militair, die
8 dagen in de. benauwdheid ,zat, in bet
aangezicht des doods, maar door Gods
kracht gegrepen werd en nu geen dood
meelt* vreest, dan merkt hij op, dat do
dominee's hier slechts bazelen over den
dood. Helaas, de lange duur van den
oorlog heeft hét volk over 'talgemeen
doen zakken. Honger en sterfte bevor
derden de onverschilligheid, do noodlots
gedachte. Maar toch, weer anderen weten
liet leed' 'koninklijk 'fe dragen, dat zij'n
zij, die, gelijk die 27-jarige Beobachter
met 'zijn ongeneeslijke beenwonden, gees
telijke, rust gevonden hebben. Nadat spr.
erkend had den rechtvaardigheids- en
grootheidszin der Amerikanen wel wat
overschat té hebben, besprak hij hot uitér-
lijk verloop der revolutie, de innerlijke
oorzaken daarvan, om ten slotte weer
zijne gedachten ep vingér-wijzingten te voï»
gen. Hét gebéurd", dat hij, vreezend niet
begrepen tef .zuilen worden, midden onder
[zijne beschouwing door, iets aan Ingrid
vroeg. Zij antwoordde dan meéstal! ietwat
vterltegien, en de. ooigen yain de oud© m'e(-
v'rouw staarden dlan over beu beidemi
heen het raam uit. Zij meende Erik's
handel'wijzle tei helgrijpen.
Gedurende' vel© dagen verwachtte Wint-
dtel'öv dat ingrid aan de deur 'zlijnlek kamer
Zb'Ul Hoppen en tot ham zou konten miet
een© vraalg, met vel© vraigen weikei naar
hij mieendei, zich nu, toch. moesten vjopjri-'
doen.
Maal' 'Ingrid kwam niet; haar vlulg'gje
stap ging ihltijd zlijn deur voorbij!. .Was
bij misschien toch te hard geweest, bad
hij haar misschien te ruw aangepakt,
dien éénen k'eer tof Zlij' hem een© ormope
dige vraag 'dééd i
Zij had zijn .aanbod volstrekt niet ver
geten; soms 'stelde zij zich voor naar
hem toe te gaan, maar zij' wist tegelip
kertijd da,t 'zlij dat nooit doen zou. Waar
om eigenlijk niet? Dat kwam door het
merkwaardige en wonderlijke, dat z;ij, gé-
voelde als iets verkeerds; dat kwam door*
dat het haar onmogelijk was aap to woor
den en de verklaringen van den dominé
de volle aandacht tte schenken; als Zij
tegenóver hem st.ond. Lafer dachtyii
te geven hoe een dér grootste. Duitschö
historici, Adolf Harnack er over dacht.
Spr. sciictste de macht van het prole
tariaat, zooals die zich illustreerde bij
de giooitsche betoo.gingen vap de Schei-
d'emann-volgelingen eeneïzijds en de Lieb-
knecht-aanbidders anderzijds; den heime-
1 ijken strijd tusschen de vredes- en do
militaire partij; welke geleerd' 'heeft, dat
het L'uitsché volk geen annaixatie-lust
koesterde; en de heldendaad van Ebert-
Scheid'emaim, die z..i. hét land van het
bolsjewisme gered hebben.
Als ie©n staaltje van de oppervlakkigheid
van ©en. groot deel des volks, vertelde spr.
hoe hij' gejzden heeft, dril men zich ver
drong voor de' comedie, terwijl boven de
hoofden der menigte met schérp gescho
ten wekfli.
Als 'ds. v. Leeuwen verhaalt hoe prof.
Harnack tegenover al die ellende staat,
vat men weer moed en krijgt men weer
vertrouwen in de toekomst van het volk'.
Op Jezus' bevel, zoo preekte de Ber-
lijnsclie historicus eens, moet Duitsch
land de netten uitwerpen- „Obwohl es
Morgen war"Ofschoon to revolutie
woed't. .Dé' Christenen moeten werken en
het volk zijn ziel wederbrengen. Zij moe
ten Christenen van de daad, Gods mede
arbeiders zijn en terug tot Hem, Die al het
leed der wereld droeg. Zoo alleen zat
men hoven; 'revolutie en ellende uitkomen.
Tenslotte droeg spr. in liet Duitsch
een paar ontroerende verzen voor van
Walter Sley, later gevallen opi het veld:
van ee'r, doch wiens gedichtenbundel „Imi
Fe,ide zwischen Naebt und Tag" nog' ge
tuigenis aflegt van groote opofferings-*
gezindheid.
KruSningen. Gisteravond' vierde de kna-
pénvereeniging „Obaldja" haar 35e. jaar
feest 'in het, ZondlagsBch.oollokaal.
D'ei voorzitter, dhr. W. de Back, open-
déi deze gezellige bijeenkomst en lelevaer-
dé' in tkort den levensloop' va.n de. 35-
jaiige. Was men voorheen gewend steeds
een 'reisje tc maken, déz.e wijlze vap jaar
feest vieren vond hij aangenamer.
Versnaperingen in .groote getale,, wer
dén door de knapen gretig; verwerkt, af
gewisseld door voordrachten, die dé
lachspieren in beweging: brachten. Dhr.
dei Back! had werkelijk eer van z'ijin work
en d© ouders der knapen mogen dank
baar zijn voo.r den ijlver en de toewijl-
ding, waarmede hij tte moeilijke doch
hoogst belangrijke taak van leider vol
brengt.
Dé' eere-voorzitter, db. Steenbeek, dank
te, in welgekozen woorden dhr. de Back
voor ai z'.ij'n moeite en .ijiver en wenscht©
hem Gods zegen toe op! zijln verderen
arbeid.
Westkapelle. Raadsvergadering van.
Vrijdagavond 7 uur. Afwezig K. Faas-
se. Een verzoek met 79 nandteeke1
ning'en, om terug te komen op het
besluit ©n' den dokter toch veihooging'
van jaarwedde toe te staan, wefd na
breedvoerige bespreking niet m'eer in
behandeling genomen. De heeren Lou-
werse en H. Cijsouw Lz. waren er
voor het 'in- behandeling te némen.'
Omtrent het verzoek van mej. Muller
ini de vorige vergadering aangehouden,
werd nu besloten de uren voor h'et
handwerkonderwijs buiten de school
uren uit te betalen. Ingekomen was'
van Ged. Staten een schrijven om
nog bij te voegen bij 'de régieling;'tot, uit
betaling der onderwijzers„uit te beta
len aan rechthebbenden gedurende de
zes weken na overlijden. Ook een ken-
grang en lang over 'Zijne, woorden na,
maar in zijn tegenwoordigheid! waren zij
voor haal* van minder gewicht.
Even geheimzinnig en verborgen als in
dien tijd de lovén-hrengende sappen in'
de kale hoornen opstegen, even geleide»
lijk als de dagen langer werden e.vén
m!eikba,ar deed' in Ingiids hart to liefde
zijn intocht.
Ja, de liefde vian haar lieven! Ondanks
dat 'duister© uur jin het huis. van Mark-
ward, ondanks de bekoring, die ©r voor
haar van Reimar's mooie gestalte' .wals'
uitgegaan, ondanks den korten tijd vanl
hartstocht was toch dit hare eerste jivare
liefdei t
Alte een stormwind was' tint ander©,
dat verkesitdle gevoel over haar heemgie!
bruist, nu was het vervlogen en had het
niets' achtergelaten dan bittere gedachten.
Maar dit nieuwe had lang in 't vtrborgén
wortel geschoten, voer dat zij er .iets
van wist en groeide nu bij den' dag.
Spoedig, izou 't zoo sterk zijn, dat zij er de
ooigen niet meer voor kon sluiten, hoewel
Izïj! er nu: nog ajitijd schuw lang;s keek
en niet waaigto het aan te raken. Toen
zijl voor 'teerst aanzag had heit recto
knoppen en vroeg ziji zich af: „Wat moet
da.t worden?" i
'Op een ziekieren dag in Maart was' Erik
.Windelöd haar ©sn naburig' eiland gegaajrt
Men dient ©en betrouwbare zalf te ken
nen of liever nog in huis te hebben
om haar iu geval van nood te gebruiken, j
En wiel, omdat de ergste huidkwalen
kwalen aanvankelijk zeer gering kunnen
zijn. Een ruwe, korsterige huid, jeuk, een
pijnlijk of brandend gevoel, vurigheid,
puistjes of vlekken kunnen het begin zijn
van ©en tor vele bedroevende vormen
van eczeem, dauwworm, gordelroos, pso-,
riasis, schurft of andere vormen van huid
ziekte. 1
Om te voorkomen, dat de kwaal zicb
uitbreidt, is zindelijkheid en spoedige
aanwending van een antiseptische zalf
aan te bevelen.
Het succesvol resultaat zijnde van jaren
lang© onderzoekingen, bevat Foster's Zalf
d© antiseptische, verzachtende en gene
zend© bestanddeelen, die het best geëigend
zijn om de ontsteking, pijn en prikkeling
van alle jeukende huidziekten te doen
bedaren-
Foster's Zalf droogt niet te spoedig
op, laat zich niet te gemakkelijk afvegen
en zij dringt tot elke plek door. Aanwen
ding bij het uitbreken van de kwaal voor
komt uitbreiding en verzekert baat.
Foster's Zalf dient niet voor
open wo'nden, doch uitsluitend voor
jeukende huidziekten en is een uitstekend
geneesmiddel voor in- en uitwendig© aam
beien-
Lét op den juisten naam: Foster's Zalf.
Te Goes verkrijgbaar bij de Paauw C'o-,
te Middelburg bij fa. C. Schuit© Co.
h f 1.75 per doos. (39)
nisigeving van Ged. Staten dat A. C,
Thiune in 'den Hoofdelijfeea Omlslag
aangeslagen van de 18e kl. is, terug
gebracht naar de 5e kLasse.
Op aanvrage werd eervol ontslag,
verleend aan L. de Bruijne als onder
wijzer 'mlalt 1. 'Februari of zoo veel vroe
ger als in Zijn plaats zal zijn voorzien."
In een schrijven van den schoolop
ziener geeft deze den raad in overwe
ging oml biji de twee vacatures (1 on
derwijzer en 1 onderwijzeres) twéé
onderwijzeressen te benoemen. De
om1 den d'ominé, die ziek was!, daar tel
vervangen. Als, dei wind' gunstig wto,
zfeildie men fè.r in ©en half uiur hleéh, eW
mien w.a;s; daar ei* geien zandbanken yrpi?
ren, niet ,a,an het getij gebonden. i
Het was reeds, l'ang over vieren; hef
uur dat Erik als het laatste m'0'geiij|k(e!
uur van zijne thuiskomst had opgegeven!,
en nog was er niemand opi diem dijjfc te
zfen. Anna ên Ingrid keten om' beurten
uit het keuken raam. De storm staiklsiteieds!
heviger op en de wachtenden mioendejn
binnen te kunnen hooaten met hoev|e|e|ll
kracht het water tiagien 'd© sbeente'n sjoey,
„Die boot van Garaten is ook maait
een licht ding", ziei Mina, toien hot vijf
u.ur sloeg, „ik 'zou. ©r vandaag' niet graag
inzitten. Weet u nog wel; mevrouw, ho©
die boot toen omsloeg het is nu zestien
jaar geleden en 'dat Johan Timen ent
zijn vrouw toien beiden verdronken Zijh|?"
Ingrid zeide angstig: „Kan dat dan gei*
beuren
Mina knikte vesf béfeekenénd.
„Dat 'zou ik denken! En juist noig hét
béste zooi dicht biji 'het l'and. Ik woiu|
ftnaiar, dat dé dominé al! thuis wasl"
'Zij Tiep met de leeg© kopjes iclei dour
uit en keek. in to kpukien wéér naai*
den dijjk, of Zlij nog niemand zag komen.
(Wprdt, veirvolgd.)
