even
Ko 17
Maandag 80 October 1910
të Die
34e Jaargang
DE 'ZEEUW
z.f 7f
rerancier.
it gevraagd, 'f j
indknecht jl!\
-Huishoudster
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
ült Pfoviwclg.
FEUILLETON.
De last der zonde,
eenlging
burg,
Koolrapen,
MELK per dag.
s en Klerken 4
>ngellng«n enf ji
sdochters
e Dienstbode,/
co Dienstbode,
ifda Juffrouw,
i
a 104 pCt.
bij de
J
LOOP:
SE, Grijpskerké
voor 7 jaar:
540 r. WEILANO,
eliskerke. Inschrij
te leveren vooro
bij K.PQPPEKz,
•9: -
[UUR:
E NAGRAS.
luiribaas Y eldzicht
gevraagd
[„Ylissingsehe Cou-
n.
i met Mei een ,>f
ISSER, Ritthem.
VOS, Koudekerke.
van VAN GEND
voor elders worden
ris naar gelang den/
ahandig geschreven
Jet opgaaf van leef-
m onderwijs in te
lergeteekende.
Directeur te Goes
I)E PRIESTER.
ting „Bloemendaal"
jestaat, door de a.s.
en nieuw paviljoen,
)or plaatsing van *4 I
i-jarigen leeftijd, om
geleid in den dienst
Salaris van f200
in) met emolumen-
ibbenden meeten in-
doel en grondslag
g. Solicitaties wor-
en inlichtingen zijn
lij den
ÏEER-DIREGTEUR.
Rotterdam I
irezin. Geref. godsd.
:eer. Brieven onder
van dit blad te Goes.
evraagd
'ANT, Winkelier,
Heinkenszand.
iber a.s.
(komend Meisje
JOZIASSE, Seroos-
|met 1 November of
illand-Bath.
c.
Uitgave van
de. Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO.
gevestigd te Goes.
ïg mogel:
2G, Slager, Ierseke.
n 30 jaar, om in klein
k hoofd der huishou-
n. Brieven onder letter
tn dit blad te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No. 11).
Bureau te Middelburg:
F.IRMA F. P. DHUTJ L. BURG.
Drukkers:
Oosterbaan Le Cointre, Goes.
2Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden fr. p. post
Losse nummers
f2—
f 0.05
'Prijs der Advertentiën:
14 regels f 0.80, iedere kegel meer 20 ct.
Verhoogd met een tijdelijken oorlogstoeslag
van 20 pet.
3 maal wordt 2 maal berekend.
Bij abonnement voordeelig© voorwaarden.
Bewijsnummers 5 cent.
De Rijksmiddelen.
Een geluk voor de Rijksfinanciën, die
toch al in een treurig,en toestand verkee-
ren, is dat de middelen nog altijd ruim
blijven vloeien, niettegenstaande de fel
--»v VojleflTPTl
te belang in. Deze bron blijft wel vloeien,
toch gaat de opbrengst er niet op voor
uit. In Mei j.l. bracht de O.W. nog 23
miljoen op; thans nog geen 17 miljoen.
Ten bate van het „Leeningfonds 1914"
werd nog f4,277,300 geïnd; dat is on-
ajlieerden daardoor in staat gesteld wor
den, om hun blokkade van sovjetRusland
met. meer kracht door te zetten.
De nationale vergadering van 'Oosten
rijk heeft het vredesverdrag in een wei-
spiekend stilzwijlgen geratificeerd: Wie
1 i - .f..1"" J"' (.'-rrTn.fi 'I' nllop.
inbraak in het huis te ontdekken. De'
vermissing werd ontdekt na een avond
partij1, die de prins en zijn vrouw Maan
dagavond gegeven hebben en waaraan
14 menschen, meerendeels Russen uit de
voorname kringen, deelnamen. Dte laatste
past vertrok om half een. Vele steenen
winter ook in dit opzicht gunstiger voor
komen te' staan. Op het oogenblik worden
er nog; te weinig kolen, voor 'huisbrand
geschikt, aangevoerd en speciaal .zouden
er bezwaren zijn in verband met de te
verwachten1 vraag; naai- verschillende soor
ten (o.a. anthraciet).
I. 'v
IA»
ZATERDAG 18 OCT. 1919, No. 16.
Bezoek van Rj. M. die Koningin
aan Imdië.
Men seint uit Weltevreden:
[Het comité voor het Koninginnebe-
zoek aan Indië heeft besloten geien
itel&grafisch, doch een schriftelijk re
quest tot H. M. IKie richten.
A11 ei r 1 e i.
Het Kamerlid de Geier was gisteren
wegens ongesteldheid afwezig.
Ito minister van Landbouw heeft be
paald, dat het uitvoerpercenlage van de
productie van gecontroleerde boter over
db week van 511 pet. voorloopiig wordt
vastgesteld' op. nul.
Dp minister van Landbouw brengt ter
algemeen© kennis, dat na 25 October n:.s.
geen vergunningen voor dien uitvoer van
peren zullen worden verleend.
Heit watervliegtui g V 18.
Gistermorgen is het watervliegtuig' V 18,
gestationmeerd te Veere, bemand met lui
tenant ter zee Bakker en den vliegtuig-
maker Egelraard in de Roompot neerge
vallen.' De inzittenden werden met een
roeiboot gered en keerden behouden te
Veere terug, terwijl een. uit Veere ver
trokken sleepboot het vliegtuig aldaar
binnenbracht.
Middelburg. Hedenmiddag had de fees
telijke heropening vain hiet Kunstmuseum
plaats.
Op dte: aanbeveling voor gemeente
secretaris te Vlaapd'ingpn is als no. 1
geplaatst do heer mlr. dr. J. F. Veteren,
hoofd-oommieiS ter gemjeemte-secratajtie,
alhier
De consumentenvereni
ging. Een 50-tal personen werden gis
terenavond door den heer P. de Kat wel
kom gebaeten op de tweede vergadering,
welke belegd was om te komen tot op-
richtin'g van een consumentenvereeniging.
Spr. leest daarop bet rapport voor, opge
maakt door de in de eerste vergadering
belegdecommissie, aan welk rapport wij
het volgende ontleenen:
Inzake den raad van beroep wordt er
óp gewezen, dat dan de consumenten zelf
niets doen, maar zich verlaten op den
raad, ingesteld door de winkeliers.
Oprichting hiervan wordt niet in het
belang van den consument geacht. Im
mers welke waarborgen biedt de raad
wanneer een zaak aanhangig is gemaakt,
dat deze grondig zal worden onderzocht;
de raad heeft toch geen rechtszekerheid,
kan getuigen toch niet onder eede hoo-
ren, inzage van boeken zal wel niet plaats
hebben en bovendien is de raad te weinig
deskundig om de groote verscheidenheid
van gevallen te kunnen beoordeelen.
De bonden van handelaars en winke
liers, die het eens zijn en blijven, zullen
met niet voldoende te controleeren mate
riaal den Raad van beroep verslaan. In
de meeste gevallen toch zal een consu
ment, wat zeer dikwijls een vrouw is,
wanneer ze denkt, dat voor eenig artikel
een te hooge prijs is betaald, zich niet
tot den raad van beroep wenden, met de
vale beslommeringen hieraan verbonden
en ook, is het den verbruiker niet altijd
hekend, wanneer een te hooge prijs be
taald wordt.
Inzake de coöperatie wordt opgemerkt,
dat aansluiting bij bestaande coöperaties
en uitbreiding van hun arbeidsveld dient
te worden bevorderd-
Medegedeeld wordt echter, dat het pu
bliek in massa nog niet rijp is voor de
coöperatieve gedachte en dit geleidelijk
moet plaats hebben, waarom aanshjiting
en uitbreiding van hun arbeidsveld dient
zaam en geleidelijk zal geschieden.
In ieder geval is de commissie van
meening, dat het niet mogelijk is in een
stad als Middelburg alle groepen der
bevolking in pen coöperatieve instelling
bijeen te brengen, want voor een econo
mische werking is juist een groot aantal
leden levensvoorwaarde.
Betreffende de consumentenvereeniging
was de commissie van oordeel, dat om
spoedig en doeltreffend de duurte, te be
strijden moiet worden opgericht een con
sumentenvereeniging en wel om de vol
gende redenen:
Het is weel gemakkelijker een groot
deel van de bevolking lid te doen zijn
van zoo'n vereeniging; actie tot bestrij
ding der duurte zal toch ieders sympathie
hebben-
Door de massa harer leden toch zal
de consumentenvereeniging invloed heb
ben bij overheid en winkeliers en dat
is noodig omdat veel duurte-oorzaken niet
alleen binnen, doch ook buiten het be
reik der vereeniging liggen, b.v.de
scheeps- en andere vrachten, achterhou
den van goederen, uitvoer, trust enz. Daar
komt nog bij, de winkeliers zijn georga
niseerd, hebben dus macht, is het dan
ook niet logisch, dat de tegenpartij, de
consumenten, zich ook vereenigen en zoo
doende ook macht vormen, en dit kap
de consumentenvereeniging. De bestrijding
der plaatselijke woeker kan dan ook direct
en met succes ter hand worden genomen.
Als werkwijze wordt genoemd, dat de
algemeene vergadering benoemt op voor
dracht van het bestuur meerdere duurte-
commissies voor elk artikel of groep van
bij elkander behoorende artikelen; com
missies, waarin bij voorkeur deskundigen
zitting hebben. Deze commissies bestu-
deeren de prijzen van hun artikel en
plegen overleg met vereenigingen van win
keliers of winkeliers afzonderlijk omtrent
den prijs van penig artikel en het over
eenkomen van korting voor de leden der
con sumentenvereeniging.
Zijn de winkeliers niet genegen op een
en ander in te gaan, zoo zullen maatrege
len worden genomen tot gemeenschappelij-
ken aankoop.
Op' een vraag van mevrouw Appel of
heft niet onbillijk is alleen de leden der
vereeniging korting te doen genieten, zlegt
dei heer de Kaf dat, men toch niet kan
verlangen, dat ieder profiteert van 'het
werk der vereeniging; men moet macht
tegenover macht stellen.
D© heer van den Berg vraagt of dat
d|a,n wel een strijd is tegen de duurte,
Dte voorzitter zegt, dat het eerste doel
is prijsdruk'kend te zlijin in het algemfeten.
Bij een coöperatie krijgt men aan het
einde van liet jaar .zlijn geld terug, bij
een consumentenvereeniging direct
Mevrouw Jacometti zegt, dat het ook
geen bestrijding der .duurte is.
Dia beer Segboer geeft een voorbeeld',
dat een bakker 10 pet. korting gaf aan
da leden der consumente'nvereen'igingen
teen kwam er een toevloedi van leden
en moesten alle bakkers dten prijs om
laag doen.
Re heer Zwagerman, lidl der commis
sie, beaamde dat men moet beginnen met
percenten te krijgen voor leden der ver
eeniging, het ledental zal toenemen en
d,an kunnen de commissies eièchen aan
de winkeliers stellen. Maar1 ook moet
men zich landelijk organiseeren, om bij
de regeering aan te dringen de groote
oorzaken der duurte, o.a. hooge vracht
prijzen, le bestrijden.
Hierna las de voorzitter de ontwerp1-
statuten voor. In fl'eze statuten Wordt
o.a-. bepaald, dat als lid kunnen toetre
den alle vereenigjngen of personen, die
instemmen met het doel der vereeniging,
met alle wettige middelen de. duurte te
bestrijden van alle veihruiksgoederen, en.
met belangen, die niet in strijd zijn met
die der vereeniging.
Het lidmaatschap' kost voor vereenigin-
gjen f0.25 per lidl; voor dames, die" in
eigen onderhoud moeten voorzien f 0.25;
voor persoonlijke leden f 1.
Het bestuur zal bestaan uit' minstens
7 leden, waarvan de helft plus één te
kiezten door de aangesloten vtereeniginj-
gen, de overige uit de persoonlijke leden.
Het bestuur verdeelt de functies onder-
leng.
Op' de algemeene vergaderingen heb
ben de afgevaardigden van vereenigingen
1 stem voor iedere 10 leden of gedeelte
daarvan, d© andere leden dier vereeni
gingen zullen een adviseerendo stem
hebben.
Bij' de over deze statuten gevoerde
discussies werd besloten de' minimum
contributie' niet f 1, maar f0.50 te doen
zijn voor persoonlijke leden; dat ook
café- ©n restauranthouders lid kunnen;
ziijh; dat het bestuur geen handelsrela
ties zal mogen aangaan zonder toestem
ming der algemeene vergadering hetgeen
trouwens slechts in' Ihbt uiterste geval
zal geschieden.
Verder werd de vraag gesteld of de
leden bepaald moeten koopen bij' een
winkelier, die korting toestaat. Sommige
aanwezigen meendtem, dat mem bij! één
winkelier in een bepaald© branche kor
ting moet 'zien te (krijgen. Het bezwaar,
dat men dan soms ver moet loopen om
zijn inkoopen te dioen, werd niet gro-ot
geacht, daar Middelburg geen Amster
dam is.
Hierna, werd' overgegaan tot een huis
houdelijke vergadering, waarbij bleven ver
tegenwoordigers van reeds aangesloten
vereenigingen en zij', die dit 'binnenkort
zeer waarschijnlijk zhflen dioen en de
persoonlijke leden.
De statutten werden thans aangenomen.
Tot leden van het voorloopig bestuur
^rer,rfn 8ekozen mevrouw de Haan, mej.
I Wolff, dte heer de Kat, Zwagerman, Pol-
vliet, Reudink en Lorette'.
Besloten werd commissies in to stel
len voor vleesch, vet en vischi, manu
facturen en confectie, tabak en sigaren,
kruidenierswaren, grutterswaren, enz!.
brood1 en banket; schoeisel en klompen';
brandstoffen en petroleum; aardappelen'
groenten, fruit en melk; boter, elierein
en kaas; huishoudelijke artikelen.
Hierna, werd het huishoudelijk reglei-
ment vastgesteld.
De heer Zwagerman deelde mede, dat
binnen 14 dagen weer een algemeen©
vergadering zal worden gehouden; dat
■vermoedelijk door het presenteeren van
een lijst gelegenheid !zaj worden gtege-
ven 'zich als lid' op te geven.
Thans zijn reeds ongeveer 250 leden
aangesloten.
nummers te geven door de Chr. Zangver-
©eniging „Hosanna" alhier.
Vlissingen. De Geref. Jongelingsvereeni-
ging „Calvijn" alhier, hoopt D. V. op Dins
dag 21 October een propaganda-avond te
houden. Rooster voor dien avond: Opening
voorzitter; Rede Ds. G. de Jager van
Grijpskerkei afgewisseld door enkele zang-
Kloetinge. De Chr J. V. Immanuël had
tegen gisteravond een propagandaverga-
dering belegd in haar gewone lokaal. De
©ere-voorzitter, ds. G. Meloen, had de
leiding. Een niet groot aantal ouderen
en jongeren, w. o. ook een drietal dames,
gaven door hun tegenwoordigheid blijk
van belangstelling in het werk der Chr-
Jongel. Vier.
Dhr. B. C. Sliggers sprak over: Ont
vangen en geven.
Spreker begon met een paar bladzijden
te laten zien uit de geschiedenis van het
Ned. Jongelings Verbond, herinnerde aan
de dagen van Willem van Oo ster wijk
Bruijn, ging de ontwikkeling van het Ver
bond na, dat trots tegenkanting en strijd
een groote macht werd, dank zij de be
zieling van den oprichter en zijn mede
arbeiders in den Wijngaard des Heereri-
Verder deed spr. mededeelingen van den
stand van zaken zooals dia nu is 560
afdeelingen met 12000 leden, jon°©lieden-
afdeelingen met 1200 en knapenafdeelin-
gen met 8000 leden en besprak bet
tweeledige doel van het Verbond :vereeni-
ging vgn jongemannjen, die rekenen met
God en Zijn Woord en medewerking tot
hun geestelijk© en verstandelijke ontwik
keling, vorming tot mannen van sta-vast
in het maatschappelijk leven.
Na al bet werk der onderscheiden©
commissiën in bet Vierbond besproken te
hebben, spoorde spr- de afdeoling alhier
aan om de hand aan den ploeg te slaan:
lezen, voordragen, drankbestrijdeh, zen-
dingstudie en in dezen tijd bovenal: aan
dacht schenken aan de maatschappelijke
vraagstukken. Vrij uitvoerig deelde spr.
mede, wat men te verstaan heeft onder
bet maatschappelijk vraagstuk en waar
door het bestaat, om tenslotte den goe
den weg aan te wijzen, welke tot oplos-
sing leidt: terug naar het Evangelie van
Christus.
Tenslotte wekte spr. de jongelingen van
Kloeting© op zich aan te sluiten, de ouders
om hun kind,eren aan te sporen tot den
kring toe te treden, en de Chr. J. V.
om haai' invloied naar buiten uit te brei
den. Laten wij, zoo eindigde de spr., de
toewijding aan 's Heeren dienst er bij ons
volk inzingen, gelijk 't Wilhelmus er de
vrijheid en de souter-liedekens er de
godsvrucht inzongen-
Na de pauze gaven een drietal vrien
den aardige voordrachten ten beste, -terwijl
een en ander werd afgewisseld door zang.
Wolf aartsdijk. ;0ndeir leiding van dr.
H. Wetssel, werd Woensdagavond alhier
een vereeniging opgericht, diie ziail trach
ten uitvoering te geven aan die nieuwe
land arbeiders wet. Db statuten weiden
i oop van dergelijke weeiae-arnjreicu.
Wat de belasting in verband met de
buitengewone omstandigheden aangaat,
hiervan boezemt de O TV .-heffing: het, mees-
door
MARIE BUR MESTER.
ontvanKenjK geuicivcii
En ook in dat opzicht is de val van
Petersburg van beteekenis, d'at de ge-
16)
o-
Reimaï was nauwelijks in staat om
behoorlijk na te denken. Hij dacht slechts
voortdurend aan den vorigen avond, toen
Ingrid in zijn arm gerust had.
Wat was zij mooi. Mooier meisje kon
ler ,naar hij meende niet zijn.
Met een soort van medelijden dacht hij
nu aan de eerste weken, die op zijn
huwelijk waren gevolgd. Toen was er af
en toe een dergelijk gevoel bij hem opge
komen, maai' toch welk een hemelsch
verschil met zijne gevoelens van nu. De
gedachte aan Florine had zijn bloed nooit
sneller doen vloeien; maar nu was het.
alsof alles in ham kookte.
Het Spaansch© bloed van zijn grootmoe
der kruiste hem door de aderen ien maakte
Idat hij niet in staat was verstandig na
te denken.
Toen hij tegen schemerdonker de hoog
te weer opliep, begon 'zlijh haft luider
dan ooit te kloppen. [Wat verhinderde
hem Ingrid heden weder te kussen, vurig,
vluchtig en onbemerkt.
Zij zat voor 'traam d'er huiskamer en
staarde naar buiten. Zij z'at daar reeds
een uur lang. Van uit de andere kamer
hoorde 'zij af en toe Broer's vroolijk stem
metje. Nannie danste met hem rond het
kleine dennenboompje; Louise en Jurgen
keken ei- naar.
Ach, dat boompje. Ingrid begreep nu
niet meer, hoe zij er zichi weken geleden
zoo druk over had kunnen maken,. Zij
begreep eigenlijk niet, dat er nog iets
belangrijks was behalve dan dat eene, wat
gisteren in de donkere' gang achter de
groote kast was gebeurd.
De deur van de z'aal stond wijd open.
Florine had eiken dag koorts en de mooie
grauwe kachel welke hier voor haar ge
noegen gekomen was, werd vaak in 't
geheel niet aangemaakt. Van uit het' bed
klonk een zacht gesteun-
Ingrid stooxdei er zich' niet aan. Zij
mefkte ook niet, dat de shawl haar van
de schouders was gegleden; zijl dacht
Rechts dit eene: „Reimaf".
Plotseling zag zij hem door den mist
heen te voorschijn komen. Onder de esch-
doorns bleef hij even staan en groette de
oogen, daar voor het raam, die de zijne
UttiV*
het vermiste pakje met juweelem 4U.UUU
p'd'.st. bedroeg. Er is geen spoorvan
'zóchten. Zachtjes trad hij door de buis-
deur binnen en stil sloop Ingrid de ka-
iher uit.
„Reimar", zeide zij1 fluisterend. Het
klonk 'zoo troosteloos, en hij1 troostte
haar gaarne, zonder veel woorden te
gebruiken.
Zoodra het ©enigszins mogelijk' was,
werd de dokter ontboden. De ziekte bad
van Kerstmis af bepaald een slechten keer
genomen. De koorts, die eiken dag meer
opkwam, sloopte. Florine's krachten zóó
zeer, dat men bijna zon hebben kun
nen berekenen, wanneer de'zte haar bege
ven zouden.
Louise werd steeds stiller en ernstiger.
Af en toe keek 'ziij met haar bijziende
oogen haar neef wel eens aan. Zij be
greep zijn opgewektheid in 't geheel niet.
Zag, vermoedde en vreesde hij dan niets?
Vaak gevoelde zij ook veel lust haar
dochter ©r op te wijzen dat hare vroo-
lijkheid hier weinig pas gaf; maar tot
nu toe had zij nog steeds gezwegen, 't Zou
hier spoedig genoeg alles even treurig
zijn. Waarom zou zij 't dan nu reeds
zeggen
Ach, als zij eens geweten had, waarom
die twee zoo vroolijk waren? Want hen
schenen die sombere dagen licht en vroo
lijk toe. En hun begrippen, hadden zich
zóó verward, dat zij de oorzaak van bun
[Uittil jgeiu-tnAxx -
lijk, dat wij ei' in den loop van den
vreugde ter wille van de uitwerking niet
meer verkeerd noemden of veroordeelden.
Jurgen haalde en brachlt den dokter.
Deze verwonderde zich in 't ge,heel niet.
Hij had dit alles juist zoo voorzien. In
't najaar bad liij ai geweten, dal de toe
stand hopeloos was. Hij was verbaasd en
verheugd; dat hij' zidk' een zorg'zame, ge
schikte verpleegster vond' en p'rees Ingrid,
welke hiji echter niet te zien kreeg.
Voordat hij weer vertrok, had bij nog
een gesprek onder vier oogen met Louise.
Zij' viel ontsteld op de turfkist neer.
„Nu? Nu reeds, dokter? Is het. al zóó
ver?""
„Neen", fluisterde hij' haiastig. „Maar
nu is er gemeenschap met 'liet vasteland'.
Wie zal zeggen hoe la^ig dat duurt? En
denkt u nu eens, dat 't zoover komt en
men niet naar 't vasteland'kan".
Louise 'rilde van afschuw, en lang na
dat dei dokter weg^ was, z'at zij' nog op
dó turfkist voor 'zich uit te Staren.
Hoe vïeeselij'k was hot. tench! feitelijk om
op zulk een eiland te wonen en altijd
©n bij' alles rekening te moeten houden
met 'dat vxeeselijke water, ja zelfs niet
eerns rustig to kunnen .sterven, 'zonder
vooruit te denken aan kijn laatste huis
„Neen, nee,n," .Louise riep; het eens'-
klapte hardop. Hier kon zij niet blijven
en wilde zij niet blijven Het leven in
1N0C1.
Maikward's buis scheten haar eensklaps
afschuwelijk "toe.
Peinzend keek zij; voor 'zich uit.
Nu 'kon ziji natuu;rlrjik! aog. niet 'heen,-
ga|an. Dat sprak van 'zelf. Maar later, zoo
dra Florin© de, rust was ingegaan; dan
moest Reimar Sara maai1 wieer nemen of
een ander maar 'zij kon niet blijven;
neen, zij niet. Zij verlangde eensklaps
vurig naar haar vredig tehuis te midden
van de hoornen, waar 't leven wel een
tonig was, maar toch niet zloo iets ang-
istigs had als hier midden in de zee.
Morgen zou zij Reimar zeggen wat do
doktor haar had opgedragen. Vanavond
nog nietzij deinsde er voor terug om'
hem die boodschap' over te moeten bren
gen.
's Avonds bij het naar bed gaan trachtte
zij het tegen haar dochter te .zeggen,
doch het vreeselijke woord wilde haar
niet over de lippen komen. Zij zeide,
daarom slechts: „De dokter /".egt, dat
'trnet Fiorina, afloopt!"
Ingrid lag reeds te bed; met een ruk
'zat zij weer overeind.
„Wat zegt u?"-
„Er is geen hoop meer, zeide da
dokter".
(Wordt vervolgd.)
.i.i-i m
i 1
li
