1
Woensdag 1 October 191
34e Jaargang
Staten-Oeneraat
Uit de Provincie.
Moeder, neemt u in acht.
ft O.
Uitgave von
4e Naaml. Venn. LUCTOR ET EKERGÖ,
gevestigd te Soes.
Hoofdbureau te Goes:
LAN6E VORSTSTRAAT 219,
(Telefoon No. 14*).
Buleau te Middelburg
FIB MA F. P,. DHUIJ L. BURG
Drukkers:
Qosterbaan Le Cointre, Soes.
VERSCHIJNT SLKEN WERRÖAS.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden fr. p. post If.
Losse nummersffciS
Prijs der Advertentiën:
1regels f 0.80, iedere regel meer 2® ei.
yerhoogd met een tijdslijken oorlogsteeaiag
van 20 pet.
3 maal wordt 2 maal berekend
Bij abonnement voordeeliga voorwaarden,
Bewijsnummers 5 cent.
Volkerenbond.
Misschien komt er wel eens een Vol
kerenbond.
Misschien ook niet.
Maar of er een .Volkerenbond' komt
of niet, het 'ziall oi.i. zoowat hetzelfde
zijn en blijven. Indien wel, dan zal het
■wel een eenzijdig onding "zdjin, spoedig
gevolgd door een tegen-bond- Want de
Volkerenbond begint met volken de
overwonnenen van de deelname uit
te sluiten.
De deelnemers 'zlijn nu .bezig meit te
trachten een en amdlelr in te palmen,
en als die Volkerenbond' verschijnt zal
•het tot zijn taak, béih|o|olren, 'die toestan
den ite handhaven en1 te bevestigen, die
de deelnemers bevooiqdeelën en aan de
overigen schade zullen toebrengen'.
„Bond voor eigen belangen" schijnt, juis
ter titel.
de K.
Tweede Kamer.
De heer Wijnkoop' (comm.) vroeg een
interpellatie te mogen richten tot den
minister van oorlog inziake de voortdu
ring van den staat van beleg in het
rijk'.
Aan de orde was daarop' de interpe'l-
latie-Helsdingen (s.d.), inzake de sala
rissen der ambtenaren en rijkswerkliedcn.
Ten aanzien van de ambtenaren vroeg
spreker: JL welke maatregelen de> regee-
tfing ter voorziening in den oogenblikfce-
lijken nood denkt te nemen; 2. of zij
bereid is de nieuwe salarisregeling van.
bet Jp. T. T.-personeel met 1 Juli 1919
te laten ingaan; 3. zoo. niet, om welke
oorzaken; 4. is de regeering dan be
reid de ambtenaren schadeloos te stel
len voor de latere invoering.
En ten'aanzien van de jrijfcswerklieden
1. Js de regeering 'bereid den bijslag in
eens te geven van f250; 2. De door de
hoofden en looncommissies ingediende of
nog in te 'dienen lopnvoorstellen on
middellijk 'in te, voeren met terugwerkende
kracht tot 1 Juli 1918, met directe uit
betaling van 'den achterstand en zonder
korting van de extra bijdragen; 3. zoo,
ruim mogelijke toepassing van de duur-
tebijislagregeling 1919; en '4. de uiteen-
leppende loonen te vervangen do,or een
•gelijk luidende loonregeling'.
Alvorens deze vragen te stellen, wees
llelsdingen op den ernst van den toe
stand'. Die ambtenaren en rijlkswerklieden,
'kunnen 'z'ooi den winter niet ingaan. De
•door de regeering voorgestelde' regeling
achtte spr. onvoldoende.
Als we Helsdirigen gelooven mogen lag
intimidatie der regeering geenszins lin
iemands bedoeling. Zelfs was het volko
men onwaar, dat gr door de postamb
tenaren met staking gedreigd zou zijn,
verzekerde hijs dat blad wel in de kran
ten gestaan, maar bet was een volko
men uit den duim gezogen lasterpraatje.
Cok w,as de, bijeenkomst der rijksamb
tenaren op' den 7en September 1.1. niets
anders geweest dan een vreedzame, „de
monstratie", die met den demon der be
dreiging niets, te, maken had, en waar
de 'regeering dus best had kunnen te
genwoordig zirjjn,
Later in den loop1 vgn 'het debat kwam
Schaper de regeering nog: eens Waarschu
wen om vooral te denken aan wat er
zou kunnen gebeuren eni aan hetgeen er
op1 het oogenblild in Engeland' gebeurt,
-en Jan ter Laan dikte da,t nog even
aan d oor te wij|zten op! de mentaliteit)
van het ambtenarencorps.
Wel noemde Schaper terloops 'het op
peren van 3e idee der staking in over-
heid's-^ (post-) dienst „ondoordacht", maar
merkt de 'M.sb. op, dergelijke terloops ge
maakte waarschuwingen hebben gemeen
lijk Tnindcr invloed 'dan heel "de inter
pellatietactiek, zooals die gpvoerd werd.
Indien men dus alleen vertrouwen moest
op het jn zpjogenaamd! „modernen" geest
•geaedde personeel, dan zijp wijf nog niet
zoo, 'zeker van de pnWaarschïjhlijk'hfeid van
wat stakingspogingen, ten einde ziijh on
tevredenheid te uiten.
-Dioch wat wil "de regeering?
D:ei eerste vraag van den interppilant
•werd door minister de Vries bevestigend
beiantwo-ord.
In October hoopt d'e salariscommissie
met de geheele regeling' gereed tel komen.
De onderstelling is juist, dat de re
geering voornemens Ss voor het geheel©
Rijlklspersoneel een vflorstel tot salaris
herziening met 1 Januari 1920 te doen.
De regeering hoopt spoedig met een.
•wetsontwerp te 'komen.
Zij denkt zich ee,n sailarisreggling. zon
der duurtebijslag, maar waarbij wel re
kening wordt gehouden miet de gezins
grootte, De kindertoeslag z|aJ beginnen
hij1 bef derde kind.
Spr. geeft daarna ,e&n overzicht van
alles wal deze regeering van haai" op-
treden af reeds voor de .ambtenaren deed
en dat is niet gering.
Mot 1 Januari 1920 wordt een sala
risregeling getroffen, die voldoende is
voor de dure tijden.
De regeerihg neemt aan, d'at het leven
93 pet. duurder is geworden, maar erkent
niet bel recht, dat ieder in dezen tijd
opi dcpzelfden voet moet kunnen!
leven als voor den oorlog. Ieder moet
zich in dezen tijd iu 'Zijn behoefte be
perken, niet alleen de rijken, maar ook
do minder gegoeden- Onwaar is het, dat
er nog rijksambtenaren zijn, die nfinder
dan f'20 per week verdienen.
De regeering is niet bereid de nieuwe
salaris-regeling voor het P., T. en T.-
personeel met ingang van 1 Juli 1919
in te voeren.
Die regeering heeft van de salariscom-
missie advies ontvangen dit niet te doen
en dit advies was ook uitgebracht door
personen in die salaris-commissie, die
thans de actie leiden voor de invoering
der regeling op 1 Juli. (Verbazing en
beweging).
Ziedaar het standpunt van de ge
heele regeering.
Het eerste gedeelte der motie-IIelsdin-
gen inzake de ambtenaren, werd ver
worpen met 49 tegen -36 stemmen.
Links tegen rechts, uitgezonderd de
hoeren v. Dioorn en Niemeijer.
Het tweede gedeelte der motie, om de
uitkeering te brengen op f200 in plaats
v,an f100, werd- verworpen met 52 tegen
33 stemmen.
Vóór stemden de linkerzijde, behalve
do Vrije Liberalen en de heeren v. Doorn
en Fock.
De, motie-van Ravensteijn (min. salaris
f 32.50) werd verworpen met 60 tegen
21 stemmen. Voor stemden de commu
nisten en soci-aial-democraten.
Die, interpellatie liep af om 6 uur, zon
der avondzitting, niet zander inci
denten. evenwel. Wijinkoop lokte met zijn
bedanken voor het lidmaatschap der Com'-
miss.ie van Rapporteurs over Hoofdstuk
V dhr begroeting een reprimande uit
van D,uys, die, hem verweet, dat hiij' zich
op deze wij'ze van' het werk afmaakte
en de andere Kamerleden, voor hem liet
airheiden, naar aanleiding waarvan Wijn
koop 'zóó luide en zóó 'zónder ojShou-
'dein. eischte om „onbeperkt hét woord"
hierover te voeren, d'at hij1eindelijk bui
ten adem Raakte en dei voorzitter zijn
eigen voorstel vijf minuten voor den
heer Wijnkoop in stemming kon bren
gen'. Toen-liepen die communisten de
'zhial uit, en Wijnkoop' maakte 'dus van
'zlijn vijf minuten geen gebruik:
Beknopt overzicht
Weinig nieuws over de spoorwegsta
king in .Engeland:
Tot fustverstoring is het. gelukkig ner
gens gekomen.
In verband, met dc neiging van den kapt
valn een aantal stakers, om 'den arbeid
te hervatten, heeft de bond van spoof-
wegmannen op de meeste stations van
Londen en i'n de provincie de slalkters-
P'ostoii verdubbeld.
De pogingen der regeering om de
dislocatie door de spoorwegstaking ver
oorzaakt, het hoofd te bieden, •hebben
ontwijfelbaar veel succes.
Zoowel in Londen als in de provin
cies is de situatie duidelijk betel". Liepen
eergisteren ruim 100 treinen op de ver
schillende lijnen in het heele land, gister
middag was dit aantal aanzienlijk ver
meerderd. Er wordt gemeld, dat op de
Great Western Railway niet minder dan
200 treinen loopen, en er bestaat wei
nig twijfel aan, dat binnen 24 uur een
redelijk goede „Geraamtedie,nst" tusschen
Londen en de provincie-cenjlra zal zijh
ingericht.
Tk> vakvereeniging van spoorwegbe
ambten heeft geweigerd om concessies
to doen voor het vervoer van melk,' an
dere levensmiddelen en de post, maal'
de 'regeering meldt daartegenover, dat de
voediselverdeeling een bevredigend beloop
neemt.
Het geimclit wtil, dat de vakvereeniging
anderhalf millioen pond sterling in k'as
heeft, om uitkeeringen te doen. Als hief
cijfer van 500.000 stakers 'juist is, is
dit nochtans niet meer dan 3 pond ster
ling per hoofd, of nauwelijks het gemid
delde loon voor een week'.
De resultaten van het referendum in
Luxemburg stad en omgeving zijn 17.720
voor handhaving: van Groothertogin Char
lotte, 5000 voor de republiek; voor eco
nomische1 unie met Frankrijk' 16.703, voor
België 5.623.
In enkele plaatsen op; het platteland1
verwacht men kleine meerderheden voor
België, doch het eindresultaat 'z;al wel
zijn zooals wij) gisteren meldden.
In Wcenen Is de toestanüT nog wan- j
hopig. Is 'tniet tragisch', dat de stad
haar koslbaaiheden te gelde moet ma
ken, om aan 'telen te kunnen blijven.?
De kunstvoorwerpen, die beschikbaar
gesteld, zijn, teneindeaan valuta voor
levensmiddelen te komen, bestaan hoofd
zakelijk uit kostbare kunstvoorwerpen uit
de- voormalige koninklijke verblijfplaatsen
en uit het ministerpaleïs, evenals de: voor
werpen uit het Schöubrunner-kasteel, die
reeds in vredestijd een waarde van. een
milliard kronen vertegenwoordigden. De
gouden tafelsieraden dit de schatkamer
en de prachtige schilderijen hoopt m'en
aan Nederland en Amerika te verkoopen.
Het entente-,,ultimatum" in zake de
ontruiming van het Oositztee-gebied' door
de, Duitsche troepen is nu officieel door
den voorzitter va,n de wapenstilst'ands-
commiissic der entente te DusseJdorp' aan
de, Biiitschers overhandigd.
De regeering te Berlijn is, met heit
ultimatum in een lastig parket gekomen.
Van "den eenen kant zal zij alles willen
doen, om aan den entente-eisch tegemoet
te, komen, maar van dón anderen kant
•stuit z'ij op den onwil der tr.oepen om
terug te keer,en.
Haar bereidwilligheid om de troepen
uit hel Oostzee-gebied naar het vader
land terug te halen, toont de Duitsche
regeering doo,r hét nemen van verschil
lende maatregelen: van der Goltz, die
naar he,t Dal tische was teruggekeerd1, om
de troepen met een zacht li.jta.tje naar
huis te krijgen, maar die verdacht lang
daal- werk "mede had, is 'definitief te
ruggeroepen.
Een proclamatie van d'Annunzio aan
Frankrijk.
d'Annunzio bjijft zijn proclamaties met
kwistige hand ui (dec ten, thans een aan
de „Fransche broeders", waarin de dich
ter verklaart, dat hij, „onder bezieling
en bescherming van God", van zijn ziek
bed is verrezen om te gehoorzamen aan
de stem van Fiume, de meest Italiaansche
stad van Italië. Hij schetst daarin bet
verloop van zijn expeditie en noemt Fiume
een geweldige smidse van heldenmoed,
evenals in den oorlog de Monte Grappa
was. Alle strijders zonder smet op hun
rusting snellen naar zijn kamp. d'Annun
zio verklaart besloten te zijn de stad tot
zijn laatsten ,adiemtocht te verdedigen. „Wij
zijn bereid van honger en uitputting in de
straten der stad te sterven of ons te be
graven ondier haar puin, ons te laten
verbranden in haar huizen, Te spotten
met alle bedreigingen en lachende de fel
ste doodssmarten te verduren. De strijder,
die zich in Augustus 1914 aan uw zaak
wijdde, en die slechts van uw zijde week
om in Mei 1915 den oorlog te gaan pre
diken, en in September 1918 boven uwé
legers vloog hij groet u zonder hoop
noch vreeze, van de tinnen der belegerde
stad."
Volgens de „Epoca' 'heeft d'Annunzio
aan den koning een boodschap gezon
den, waarin hij hiern inlichtingen geeft over
dein toestand in Fiume en hem bezweert
die rechten van het Italiaansche volk op
de stad niet op te geven.
K«rf« berichten.
Met ingang van 1 October zijn,
in verband miet de waardeverminde
ring van. den mark, de buiten! andsche
briefpioïtien in DuilscMand verhoogd
en wel voor een brief van 20 ,op
30 pfennig, en voor een briefkaart
van 10 op 15 pfennig.
Sedert het uitbreken van de re
volutie is bij de Pruisische spoor
wegen voor ilO millioen mark aan
goederen gestolen.
Het is aan drie in unifolrm ge-
klee'de en van valsche papieren voor
ziene boeven gelukt in den nacht van
Zaterdag op Zondag te Berlijn de kas
v;an het .spoorwiegregiment én die van
twee batailloins, inhoudende pl.m.
100.000 mark, per auto weg te voe
ren. Van de daders geen spoor.
He „IJzeren Hindenburg" zal ein
delijk worden afgebroken. In overleg
met ld© m,agis|Lriaat van Berlijn zal de
afbraak zóó geschieden, dat met. de
„nationale belangen" rekening wordt
gehouden.
D,e Italia,ansche Kamer is -onil-
bonlden. De verkiezingen hebben
plaats op 16 Nov. Hel parlement
Kond 1 Deo. bij: elkaar.
Kies recht he rvorm i n g in Spanje;
er kómt actief en passief kiesrecfhifc
voor de v'roïuwen.
Spanje zet een gropts'oheepschën
aanval op, louw ju Marokko.
Admiraal Cagni verklaarde in de
Italiaansche Kamer, dal, naar zijn per
soonlijke meening', de ©enig mmtelrjike
oplossing is, de annexatie van Fiume:
In Boten dreigt een algemeen» j
staking, als heden jn hel Oosten de I
krijgsoperatiën niel. ophouden.
B r O: od k aa i'ten.
De Minister van Landbouw heeft
bepaald, dat voor1 /te 29ste broodkaart-
periode als wittebrooökaarten, aan
vul ling staarten. .voior wittebrood en
dagbrooidkaarten zullen gelden de in
de dis'tribuiieregeling bedoelde jcaar-
ten van verschillende kleuren en wel:
voor het 113e tijdvak de oranje ge
kleurde
voor het 114© tijdvak de zwart ge
kleurde
voor het 115e tijdvak de groen ge
kleurde;
'en voor bet 116e tijdvak ue rood
bruin gekleurde.
Deze kaalden hebben een groenen
ondergrond en niet meer den rooden
ondergrond der kaarten van de voor
gaande periodes.
Extra rantsoen
brand s t oiff en.
Volgens bepaling van de Rijk'sko-
lenidis tribui ie zal ten behoeve van
groot© gezinnen, bestaande uit zeven
of meer; personen, een .extra; rantsoen
van twee eendreden brands Lof f en wor
den verstrekt.
IS a 1 a :r i s a c t i
In de tegen elkander opbiedende, groe
pen, die salarisactie voeren, is die der
onderofficieren op, 't ©ogenblik wel het
rumoerigste.
In het orgaan van die groep» werd een
lijstje opgenomen van de noodzakelijke
uitgaven voor een gezlin van man en
vrouw en vier kinderen van 712 jaar.
Dat lijstje brengt het tolt een uitgave
van f70.52 per weeik „of!'f3667.04 per
j,a,ar. Dat is een uitgave volgens hun
meening om in 't leven te blijlven, meer
niet.
Is 't, wonder, dait nu; de salarisactie
in meer dian een kiring goede, resultaten
heeft opgeleverd) die weg "druk bewan
deld wordt. |Ein oiojk dat de balans wei-
eens doorslaat, of het gewicht van dei
klok schijnt?
Allerlei.
Die Minister van Landbouw heeft met
ingang van 6 October" 1919 voor volle
melk (onverpakt) vastgesteld een' maxi-
mum-prijs in den kleinhandel van 20 cent
per liter.
Wanneer een burgemeester van meening
mocht zijn, dat te zijpënt met een lageree
prijs dan 20 cent per liter volstaan kan
worden, moet hij niet melkproducenten
en -handelaren daaromtrent nader overleg
plegen en den minister daarna een voor
stel doen voor het vaststellen van een
maximumprijs.
Naar jnen mededeelt, is het' onmiddellijk
gevolg van bet welsüagen der vliegfeesten
op Ocfcenburgh, dat de bouwplannen voor
het Luchtvaarthuis aan d>e Laan van Meer-
dervoort te den Haag tot uitvoering zullen
komiem.
Het rijksbureau voor de distributie van
graan -en mieel te 's-Gravenhage deelt me
de, dat de 28 inspecteurs over de bak
kerijen en maalderijen zijn benoemd.
Langzaam reden de auto's door de dorpen,
om den bewoners gelegenheid te geven
hebben een protest aan minister Heems
kerk ge'zonden legen de ontruiming van
het Binnenhof.
De Eerste Kamer behandelt morgen biet
ontwerp Nijverheidlsonderwijs.
Het Clir. overheidspersoneel kant zich
sterk tegen staking en zal slechts den
Vettelijken weg tot positieverbetering be
wandelen.
De tocht van de Koningin door de
Prov. Groningen was als 't ware een
zlegetccht.
fn dc gemeenten, welke de, stoet pas
seerde, stonden de gemeentebesturen voor
het gemeentehuis opgesteld. Boerenarbei
ders en arbeidsters langs den weg, be
zig met hun landarbeid, staakten voor
een wijle bet werk om mee 'te doen
aan de huldiging van Hare Majesteit.
Langzaam reden de auto's door dc dor
pen, den bewoners' gelegenheid te geven
II. M. een oogenblik te zien, maar ove
rigens ging het met een flink vaartje
langs den 'mooien weg.
II. M. was zeer ingenomen niet dezen
tocht; overal dankte rij nijgend voor de
haar gebrachte hu'de. Van schier alle
gebouwen wapperde de nationale drie
kleur
Zooveel Eiangt van u af,
Het is voor vrouwen niet verstandig
om liaar eigen pijnen te verwaarloozen,
ofschoon velen zoo onzelfzuchtig zijn.
Zenuwachtigheid, pijn in de. lendenen
en de zijden, rugpijn, duizelingen en urine-
stoomissen wijzen op gevaar voor nier-
uitputting en verschijnselen als graveel,
rheumatiek, nier-waterzucht en blaasont
steking. Vrouwen dienen beslist niet zulkei
kwade kansen te loopen.
Al was het alleen voor anderen, vrou
wen moeten de noodzakelijkheid van li
in acht te' nemenbegrijpen. Zorgen en
overworking, ongeregelde maaltijden, ge
brek aan frisscbe lucht en andere zelf
opofferende gewoonten kunnen niet blij
ven duren. Zij leiden tot ophooping van
urinezuur en dit veroorzaakt nierkwalen.
Tracht uw huiselijk werk te verminde-
rein, de maaltijden op bepaalde uren te
houden, lederen dag een flinke wandeling
te, maken en 's nachts acht uren te sla
pen. De resultaten zullen uw verwachting
overtreffen.
Tot versterking der nieren en genezing
der nierverschijnselen worden Foster's
Rugpijn Nieren Pillen aanbevolen. Dit
speciale niiergenieesmiddel bevordert dé
werking dier nieren, bewerkt vrije vloei
ing der urinewegen en heeft een verzach
tende, antiseptische werking op de blaas.
Zelfs bij langdurige nier- en blaasziekten
hebben Foster's Pillen succes.
Zij werken niet op de lever of inge
wanden. Haar totale genezende kracht ra
op de nieren, de urinewegen en blaas
gericht..
Hieraan kan nog worden toegevoegd,
dat vrouwen groofe baat vinden bij <üt
geneesmiddel in aan haar geslacht eigen
zijnde beproevende tijdperken.
Let er op, dat gij de echte Foster's
Rugpijn Nieren Pillen krijgt. Iedere echte
doos draagt de handteekening van James
Foster. Te Goes verkrijgbaar bij de Paauw
Co., te Middelburg bij fa. C. Schultë
Co. a f 1.75 p. doos- of f 10.p. zes
doozen. (51)
K a a s.
De Min. van Landbouw heeft met 6
Oct. e.k., voor .kaas vastgesteld de vol
gende maximumprijzen in den kleinhan
del (resp. per V2 K-G. en per 1/10 K.G.):
Volvette Gouda, met Rijitemerk f 0.92',
fO.181/2, Volvette Gouda zlonder Rijlks-
merk T 0.90, f0.18. Volvette Goudlai Rab
binaal f 0.99, f 0.20. Gouda 40 -f- f0.81,
f0.161/2Gouda 30 f0.72'V2, f0.14i/2.
Goud;a; 30 "-f- Rabbinaal f0.78, f0.16:.
Gouda 20 f0.60, f0.12. Gouda 20
-f- Rabbinaal f0.65, f0.13. Volvette
Edammer f0.92, f0.18V2. Edammer 40
te- f821/2, fO.I6V2. Edammer 30 f0.74,
f0.15. Edaanmer 20 -f- 'fO.62, f0.12Va.
Edammer 20 Rabbinaal f0.66, fO.13%.
Nagelkaas en witte kaas (met! minder
dan 20 pet. vetgehalte in de droge stof)
f 0.42, fO.OSVh.
Benoemd tot dijkgraaf van hét water
schap Groede en Baanst P. Lombaard
te Groede;
in het bestuur der waterkeering van
het calamiteuzie waterschap Bruinisse, tot
voorzitter S. Hage en tot lid C. J. Hanse.
beiden tie Bruinisse;
tot lid van het bestuur der waterkeering
van de calamiteuzfe polders Margaretha,.
Kleine Huissens en Eendragt D. Dekker
Fz., I© Zaamslag;
tot lid van bet bestuur der waterkee
ring van de calamiteuze polders Hoofd
plaat en Thomaes, IE J. Cammaert, te
Hoofdplaat;
tot lid van het bestuur der waterkeering
van den calamiteuzien Annapolder, L. J.
Dorst, te Kortgene
tot lid van het bestuur der waterkee
ring van den calamiteuzen Burgh- en
Westlandpolder, A. Bieije, te Bürgh;
tot dijkgraaf van den Paulinapolder, Th.
J. Buysse, te Biervliet;
tot lid van het bestuur der waterkee
ring van 'het calamiteuze waterschap,
Schierpenisse, D. Kleppe, te Scherpenisse.'
Middelburg. Het is zeker voor velen
een groot genaak) dal bjj' de stations en
ook hier 'hij Eet station 'brievenbussen
2ij!n geplaatst, waarin men tot vijf mi
nuten. voor het vertrek va,n, een post
trein brieven tan bezorgen, maar men
vergete toch niet, dat, deze bus bestemd
is .voor de laatste brieven en "niet ge
bruikt dient te worden voor alle post; ook
voor die, welke zonder veel moeite: ook'
opi het postkantoor of in een der stad-
bussen kan weiden bezorgd. Als men
