Mo, lïinsdag SS September 1919 88e Jaarganj IMw-IÉpHi! uit Ma Buitenland. 3irgn@rdand, Uitgave van fte Naaml. .Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau fe Gees: LANGE VORSTSTRAAT 219. (Telefoon No. 11)- Bureau te Middelburg: F, IRIIA F. F. DHUIJ L BURG Drukkere: Oosterbaan Le Cointre, Goee. VERSCHIJNT ELKEN WfeRSftAG. Abonnement sp-rgs: Per 3 maanden fr. p. post f 2.— Losse nummersf#.8S Zij, die zich met Ingang van t October op „De Zeeuw" abonneeren, ontvangen Ide tot dien datum verschijnende - num mers kosteloos. Rijksmiddelen. D.e uitkomst van de maand Augustus is izeiei* bevredigend wat het eindcijfer betreft; we komen nog, eeii kleine tien miljoen uit boven de Augustusmaand van veirleden jaar; want dat beteekeint riel iets, want die maaiiitl was buitengewoon vo-ordeelig. Maar ook nu is er reden voor getemperde tevredenheid, daar de mooie' opbrengsten van' de middelen verdwijnen, in dein algemeearen zinkput, dien de tijds omstandigheden ons hebben geopend. In 't'geheel werd ontvangen f 29,488,230 tegen f19,715,526, dat het bovengenoem de verschil van circa 10 miljoen uitmaakt. Inmiddels izijw enkele middelen beneden de opbrengst van; Aug. 1918 gebleven, waarvan da domeinen' met circa 511.000 'geld., de suikeraccijns met 358.000 gld., de inkomstenbelasting' met 118.000 gld., de izoutaccijins met 85.000 gld., de bier accijns met 20.896 gld, en de Staats loterij met 9000 gld. Alle andere mid delen geven; grooter ontvangsten aan, n.l. gedistilleerd 2.427.000 gld., Kegelrechten 1.311.000 gld., invoerrechten 1.610.000 gld., successierechten 1.270.000 gld., ge slacht 744.000 gld., statistiekrecbt 273.000 gld., loodsgelden 83.000 gld. Hierdoor is het totaal-generaal over de ai-gtetoopen maanden dezes jaars tot 199.664.778 gld. kannen stijgen, tegen 166.441.361 gjd. in het overeenkomstige tijdvak van 1918, een aanwas derhalve van ruim 33.223 millioen gld.; een mooi bedrag, maar de bodemlooize put slokt alles op. En gaat met meer strijken'. Zoo brachten van „de belastingen in verband met de buitengewone omstandigheden" de oorlogswinstbejasting 12.730.303 gld. op, do verdedigingsbelastingen la 199.788 gld., Ie 1.244.417 gld,, en II 3.465.154 gld., zijnde in; totaal 17.639.713 gld., uitmaken de voor de eerste acht maanden van dit jaar 170.815.878 gld. De opcenten teri bate van het Doening fonds 1914 hebben 4.205.231 gld. in de schatkist gebracht,- in Augustus j.l. en30.360.843 gld. in de tot dusver verstreken maanden van dit jaar, tegen 25 miljoen in 1917 en 19 miljoen in 1916. ■De toestand zou schitterend zijn, ware het niet, dat de uitgaven steeds klimmen, de verschillende budgetten steeds meer van 's Rijks krachten vragen; de uitvoe ring van verschillende wetten, de verhoog de loojneW, de steeds bedenkelijker op drijving van eischen het Rijk steeds meer van den goeden weg afvoeren; zoodat men angstig zich afvraagt waar dit alles heen moet. Aaknspt «veriMtt. Opzienbarende onthullingen. Met to|e!stemming van het Oosit(enrijk- sclie departement van biiitehl andschei za ken is van "de hand van zekerten Idrl Gooss een boekwerk verschenen, dat als titel draagt: „liet Wepjasch© kabinet lepi het ontstaan van den wereldoorlog1." Dit hoogst belangrijke bpek, dat niet minder dan 312 pagina's telt, bevat ojal. 'de yolgtenflte zeer belangrijke bijziondiejr- heden De 'beslissing betreffende, den welrteld(< oorlóg is niet in den kroonraad fe Pots dam, maar op 17 Juli 1914 te Welejuan g'evaMejn. Duitschland heeft- van het ulti matum van Oostenrijk-IIongarije aan Ser vië eerst terzelfder tijd als de an)die|rö mogenidh'ed|en kennis: gtekrelgen. Op 21 Juli kwaim de OostenlrijlkSohjei koerier mlet dan tekst van -hét ultimatum te Berlijn aan en overhandigde het aaih den Oostenrijksche-n gaz|ajit_met de in& structie, dat jhjijl deiz|eu tfejkst eerst dien 24on Juli aan de Dnitsche regiering nio dedefefen mocht. De gekant vroeg daarop aan zijn regieringnadere iolichtingtenl. Het antwoord luidde, dat d!e. aenmaaj jgegtevjen instructie moest opgevolgd' wor- hTOverig[ens had dg Duitsche ge|z'ant te w oenen vertrouwelijke mededee-lingén over den inhoud van het ultimatum onfr vangen, waardoor hij' in staat zou zijn geweest zijn regeering bijtijds op de hoog te te stellen. Dezel meflëdeielingpn izdjhu echter in werkelijkheid slechts enkele uren voor de overhandiging van het ultimatum «an Servië in Berlijn ontvangen en mis ten daardoor hun doel. Duitschiand! 'zou er met alle kracht op aangedrongen hebben, dat Oostenrijfc-Hon- garijte. de Engelsche bemiddelingsvoorstel len zion, aannemen'. De Duitsche ge|zanit te Weenen had' de voorstellen overhandigd met de o-pm'erking-, dat DujtscUand zijn bondgenoot den dringenden raad gaf, dëzld voorstellen a,an te nepnen. DuitschlanR heeft uit Wiepnien nooit antwoord' op de|ze voorstellen en raadgevingen ontvangtem- De'zte nalatigheid komt voor rekening van graaf Berchtold, die op 31 Juli verklaarde „Wij gaan den Epgelschpn voorstellen uit den weg;." Een zekere schuld "treft ook den' Ools- tenrijksch-Hongaarschen gezant te Ben lijn, die in zijn rapport aan zijn regeefring slechts van voorstellen tot bemiddeling tus'schen Oostenrijk en Servië had gespro ken, terwijl' de Enge'sche voorstellen in werkelijkheid een bemiddeling tus'sche» alle Europeiesche staten betroffen. Defz|a fopt. was door den Oosteinrijks-chien gpz'ant, wiens vergieetachtigheid bekend is, een kwartier later verbeterd'. Graaf BterclitoM had' bedoeld rapport daarop in dien zlin gewijzigd', maiar had deze oorspronkelijke font benut, om slechts van een bemidde ling; tusischen Oostenrijk en Sprvië te spreken. Op deizte! wijze was hij in staat het oogenlbllk voor dte: bemiddeling te laten voorbijgaan. Verder wordt door bet boek van dr. Gooss bewezen, dat de oorlog tusschon Oostenrijk en Servië getenszjins allteiein het gevolg was van de vermoording van den troonopvolger. Veeleer w,a,s door dei Oos- tenrijksch-Hongaarsche regeering reeds in het begin van 1914 tot den oorlog be sloten, toen vaist .stond! dat het niet meer mogelijk zou, zijn een wig tusschgn Ster- vië en Roemenië te drijven. Terwijl' deizig plaimen uitgewerkt werden, was de1 aan slag to Serajewo gekojnen, waardoor de( oorlog spoediger tot uitbarsting kwam, dan het voornemen was! gleweelst. Reeids in 1917, toen gen blad opA merkte, dat de Duitsche regeeiring moei lijk 'zou, kunnen bewijzen, dat zij de Ser-f vische nota niet van te voren gtekelnd had, had' men deze verklaring willen igtelwejn: Uit loyaliteit echter tegtenovelr d'el Weien- Sohe regeei'ing, dfe men nieit comp-romifr (eieren wilde; achtte men op' dat tijdstip niet doenlijk om tot deizte publicatie ovfer te gaan. Dei regetering tei Belrlijn wilde liever d;e 'zwaarste beschuldiging telgen Duitschland laten voortbestaan, dan door het ontzenuwen van d,e;ze aanklacht !Wje!ei- nien t© krenken. De „Vorwarfs" spreekt in verband hier mede van trouw, die tot idiotisme gaat en zteg't, d'at !hiet gekjeelie; Duitschei volk daarvoor per slot van rekening Deteift moei ten boeten, daar de zware vrelcljesivoolr* waarden m hoofdzaak zijn opgelegd in verband met de oorlogsschuld der Besr- lijinsche regteering. Het is begrijpelijk, dat de pjöblicatitel van Gooss te Berlijn een goeden indruk heeft gemaakt. Het is waar, dat dei blai- üën niet schromen, ook hun eigfeu vroel gtere regielering nieuw© gegronde: verwijten; te doen, 'gelijk wij hierboven aanstipte»! Evenwel' zij'n toch- d'e meeste vain mtelejnjnjg', dat de vroeger© Duitsch© regietelring door destukken evenzeer wordt ontlast, als de !We©nsche ©r zWaardier door belast wordtj Berchtold' wildei den oorlog mjeft ServiëJ Hij durfde dat, omdat hij' zich zeker achtte van den. steun van Berlijn., iO.m delzfan (stejun evemiwtel niet te vlelrlie'zen, lieitt hij 'do rejgöering van; zlrjjn bondgenoot©© met' de grofste middelen foppen, hij, hield del bfee lan|grijkste stukken voor hen achfers teai einid© hen telkens voor eten njtgteïnaAte zp-ak te plaatsen. Geen wonder, flat op het oogenhlik alle aandacht door de sensationeel© ont hullingen van Gooss wordt opge'ëischt. Dte, ajnder© jgek©urtenissten verdwijnen in den schaduw van dit groote feit. De oorsprong van den Blauwvoet. Piastoior Veïiïesl vertelde aan de „Standaard," over den strijdkreet 'der Vlamingen, die 'steeds een meeuw laat vliegen, 'Er wel-ften te djien tijdte', zoo ver telt pastopr Verriest, in net Seminarie, waar (hij' zijn opleiding Igenoot, opge nomen twee kleine weesjes van 6 iaar, die ihoofdzakeiijk' in (de keuken leefden, docli op. den kleinen koer kwamen spelen. De grootere studen ten hadden hun een reeks vreemde woorden geleeïd in het Latijn, in het Grieksch, jn het Hebreeuw-soli. in het Engelsch, in het Fransch, in het Ita- liaansoh, in het Duitsch en in het Vlaamsch. D;at maakt, dat die jon getjes in 'de taai van een heel we reldje k'onden brabbelen. Hun kennis van vreemde woorden was -'t meest beperkt in 't Vkuirnsch, in \yelke taal ze alleen konden zeggen „Vliegt (de Blauwvoet I Storm pp Zee,'-' welke woorden te lezen stonden in „De Kerels van Vlaanderen", van va der Conscience, En telkens als de grootere studenten den kleinen koer voorbijgingen, riepen zij de weesjett allerlei uilheemsche woorden toe en ook ons: „Vliegt ide Blauwvoet", waarop ide twee jongetjes met hun fijne piepstemmetjes antwoordden; „Storm ,op Zee". Hier zult ge hsoren, hoe liet slecht inzien van eau bewaker, (surveillant der studenten) soms langdurige en groote gevolgen kan hebben. De bewaker, telkens 'dien sto'rmkreet hoorend, dacht: „Hola, 'tis langs daar, dat hel Vlaamsch kan binnen komen: daar moeten wij een punt achter zet ten." En hij' verbood dat- men nog de „Blauwvoet" zou laten vliegen. Maar ge weetverboden vrucht De „Blauwvoet", dat toen nog geen lied was werd een wachtwoord, dat telkens, als de studenten elkander ont moetten, werd uitgesproken. D'e bewaker zette ,0:p dat uitspreken een boeteEn men sprak het niet meer uit, idoeh in plaats daarvan fluisterde men het elkaar toe met de lippen. En toen ook 'dat beboet werd, iging men het 's avonds, vooral op (de slaapplaats 'kheb het dui zenden keeren gehoord elkander tegenhoesten: „Ghuni, ghjum, ghumy §hum", klonk het hier en wat vet er galmde men met klem terug „Gbum, ghuni, ghurn". Er was niets meer aan le doen; de groote beroering was er en hier komt Rodenbach voor goed in de be weging. 't Naamfeest van den superior zou (gevierd wolrden. 'tWas ide gewoonte, 'dat sommige studenten fe dier gelegen heid een liedje leerden, of een gedicht maakten. Daar kwam' die rakker van een Rodenbach en dichtte ter ee're van den superior) diè wei een Waal, maar toch' een fraai man was, een lied, waarvan iedere strofe eindigde miet, ja, natuurlijk met„Vliegt de Blauwvoet!" Het verdrag voc» Bulgarije. De .officieele tekst van het Bulgaar- sche vredesverdrag' is gepubliceerd. De jloemeensch-Bul gaarsclie grens, wordt daarin gezegd, blijft ongewij zigd; kleine stukken grtonagebied zijn aan Joego-Slavië afgestaan en Bulga rije (doet ten gunste van de geallieer den afstand, van alle rechten op Thra- cië, dat tot heden nog aan niemand' is toegewezen. Dp geallieerden beloven Bulgarije een toegang tot d'e Aegeïsche zee, wel ke later zal worden vastgesteld. Bulgarije erkent het Engelsche pro tectoraat over Egypte. Volgens de militaire bepalingen van het verdrag.moet het Bulgaarsche le ger uitsluitend uit vrijwilligers be staan, lerwijl het niet meer dan 20.000 man mag tellen. De geallieerden geven toe, dat der middelen van Bulgarije het betalen vair een voldoende schadevergoeding met toelaten; zij nemlen echter genoe- fen met een schadevergoeding, wel- e binnen het draagvermogen van Bulgarije ligt. Deze schadevergoeding! is vastgesteld op 2.250.000.000 francSi m goud. Wanneer Bulgarije in gebreke blijrt, zal een geallieerde commissie gerechtigd zijn, controle uit te oefe nen op de inning van sommige belas tingen, waaruil de schadevergoeding zal worden betaald. Als speciale vergoeding voor de ver woesting der Servische kolenmijnen) zal Bulgarije gedurende vijf jaren een jaarlijksche hoeveelheid Vvan 50.000 ton kolen, afkomstig mt de staatsmij nen te Pemik, aan Joego-Slavië af staan, tenzij de geallieerde commissie de overtuiging zou hebben, dat deze leveringen ernstige schade berokkenen aan het economi sc he l e ven van "Bulga rije. Korte berlcbteB. Te Turnhout zijn drie Nederlan ders gearresteerd, die voor 58.000 francs Marken over de grens hadden gebracht. D;e Belgen, die de Marken m ontvangst namen, gingen er plotse ling per autoi van door, zonder de Nederlanders te betalen. Toen de laat- sten zich bij de politie gingen bekla gen, weiden zij' gevangen genomen we gens Marken-s mokbelaïij. .Ook te Berlijn dreigt kolennood. Wermuth, 'dei teeïsle burgemeester, zaken en rijkskolencommissaris, om dadelijk voor 'kolen te zorgen, daar Berlijn binnenkort zonder licht' zal zijn. Zaterdagnacht is de D;-trein Dus- seldorp-Hamburg te Halten in volle vaart op een stilstaande locomiotief en .bag'agewagen g cl o open, die beide, vernield werlden. Van den D-trein pnt- bpoorden viel* wagens. Een bagagewa gen en twee personenrijtuigen zijn ver brand. Het aantal dooden en gewon den js nog niet beken'd. De strijd, welke sedert G Sept. aan de Duna woedde tussclien de Ro len en de bolsjewiki is geëindigd met een volledige overwinning ider po len. Het Belgische Koningspaar is gis teren naar Amerika vertrokken. Nadat het 's ochtends vroeg ge regend had, is het Vrijdag in Schotland veel kouder geworden. In alle berg achtige districten" van Schotland ïs Idien 'dag sneeuw gevallen. De Koninlg en de koninklijke familie reden, toen zij in auto's van Balmoral naar Blair AthoU gingen voor een b'e- zoek aan den. hertog van Atholl, (d'oor verscheidene sneeuwbuien. Lansing is van oordeel, dat Ame rika het vredesverdrag zonder uitstel of'wijziging moet raiificeeren. De koning van Engeland (he'eft den heer en mevrouw Roincaré uitge- noodigd hem in de volgende maand een hezojek te brengen. Het stoffelijk overschot van een „poïlu" zal naar pet Panthéon worden overgebracht. De regeering van Fiume doet een beroep op Italië om haar krachtig en eensgezind te helpen olm de Ita- liaansche overwinning niet te laten sahoteeren. Nederland en Bjelgië. i De „Libre Belgique" heeft van een persoon, die door zijn positie geheel op de hoogte is vaar de Nederiandsch- Belgische onderhandelingen, vernomen dat men op weg is naar een oplos sing, die beide partijen zal bevredi gen. Het wederzijdsche verlangen naar overeenstemming zal zoo hoopt men vastelijk leiden tot een over eenkomst, gebaseerd op de noodza kelijkheden van de internationale po litiek. B e z w a r e n c om missie steun regeling militairen. (Officieel.) Met ingang van 23 Sept. 1919 is ingesteld een commissie, bij welke belanghebbenden schriftelijk be zwaren kunnen aanhangig maken over de toepassing van de steunregeling van 9 Juli 1919, afd. Dienstplicht no. 1L, betreffende militairen, wier verblijf onder (de wapenen eindigt in het tijicl- vak 1 Augustus 1919—31 December 1919. Deze commissie draagt (den naam van „Bezwaren-oommi'ssie steunrege ling militairen". De 'toezending van bezwaarschriften voor Idez© commissie moet geschieden onder het volgende adres: Aan het (Departement van Oorlog. „Bezwaren- commissie steunregeling militairen", Hartogslraat no. 13, 's Gravenhage. - 'Allerlei. De transportarbeiders bij de binneir- beurtvaart te Haarlem en Rotterdam zijn in staking gegaan. Ook' te Utrecht' Gouda, Leeuwarden en te Groningen ligt (beL werk bij' de meeste reede- rijen Stil. Ook zaaitarwe mag .uitgevoerd wor den. Bij de Tweeide Kamer is ingediend een wetsontwerp tot bekrachtiging van overeenkomsten rtt'et de spoorweg maatschappijen betreffende wijziging van de pensioenregeling Voor haar personeel en uitsluiting' van belasting pp ha«ar reizigersverkeer. Minister D'e „Visset heeft zijn ver blijf te Wassenaar naar een perceel aan 'de Jan Pieterszoon Coenstraat te 's Gravenhage verlegd. Die Prins zon heden, alvorens weder voor eenigen tijd, naar het Loo terug te keeren, te Amsterdam een vergade ring bijwonen van het Oranje Kruis, waarin de installatie van eeri provin ciaal comité zou .plaats vinden. Be Koningin en Prinses Juliana keerden ten J3.29 per Staatsspoor naar het Loo terug. De correspondent van de „Libre Belgique'' te 's Gravenhage verneemt dat de Ned. regeering een beleefd maar formeel weigerend antwoord zal geven aan de geallieerden inzake het verzoek om! uitlevering van 'den ex- keizer. .Van wei-ingelichte zijde heeft de cojrpesppndent vernomen, dat de Pr ijs derAdvertentiën: 14 regel3 f 0.80, iedera regel mee* 2# ci. Verhoogd met een tijflelrjken oorlogstoeaiajj van 20 pet. 3 maal wordt 2 maal berekend. Bij abonnement voordeeliga voorwaarden. Bewijsnummers 5 cent. geallieerden een dergelijk antwoord verwachten. Zij zouden het .zelfg eenigszirts wenschen oim' deze moei lijk pp. te lossen kwestie te -ontgaan. XII. Iets over 't Onderwijs (Ilfj Zooals reeds gezegd, is het steeds toe nemend' gebrek aan bevoegde leerkrachten in hoofdzaak hét gevolg van den enoir- men groei van het leerlingenaantal. Hoe groot die groei wel is, mag uit de vol gende cijfers blijken. In 1905 waren er in Transvaal ongeveer 30.000 schoolgaan de kinderen, in 1910 waren er pl.m. 50.000, in 1915 pl.m. 75.000 en dit jaar 'zijn er óver de 100.000 leerlingen gere gistreerd In veertien jaar tijds dus een vermeerdering: van over de 70.000 leer linge», dat is in Izóó'n ko'rtein tijd' het aan tal meer dan verdrievoudigd! Het aan tal scholen is in dien tijd met 600 ver meerderd; in 1905 n.l. waren, er 400 scholen in Transvaal, nu zij'n ©l* 10001 Het streven nu, om èn de uitbreiding van liet getal scholen èn de vermeer dering van het onderwijz'erscorps gelijken tred te doen houden met dien buitenga- woon sterken groei v,an het leerlingen aantal, heeft hopeloos schipbreuk gele- dten. Ér 'zijn véél leerlingen, er is zeer beperkte accomodatie, en er zij'n weinig bevoegde leerkrachten. Dat is de toe stand voor nog langen tijd. Het gebrek aan accomodatie kan weliswaar spoe dig verholpen worden: geld en bouw stoffen genoeg I Maar om een voldoend aantal gediplomeerde onderwijiz'ers te krij gen, d'aa'r ligt de moeilijkheid. „Laten wc trachten onderwijzers te importeeren", zei een 'deel der ïegeeringsmannem. De zaak' opi zichzelf schij'nt vrij1 onuitvoer baar te 'zij'n; er kan m.i. van importeeren geen sprake 'zijn, wel van „lokken" door zeer gunstige arbeidsvoorwaarden. Maar het Voorstel vond: weinig steun en zéér veel oppositie, vooral van dén kant van dén Afrikaner. „Afrika voor de Afrika ners"', is de leus, die in steeds breeder kring wordt geadoreerd; die steeds meer het döen en laten van de Afrikanera gaat heheelschen; die echter ook zOo vaak den geliefden strijdkreet vormt in de vele politieke schermutselingen. Nu kan zelfs de mooiste en beste leus wor den gebruikt als camouflage voor een heilloos streven, en er jzlijh inderdaad vela Afrikaners, door en door exclusief, die d'ezei leus aangrijpen als 'n zeer welkom etiket voor hun erger dan chauvinistisch driiVen. Zij doen Afrika ten slotte weinig goedl Een politiek van tolerantie is hier. alleszins gewenscht. Verdraagzaamheid ook jegens den Europeeschen onderwijzer. Endaar wil deze groep niet van hooren- „Afrika voor dte' Afrikaners", zegge» ook zij, maar het wil in hun mond zeggenf dat 'ze uiterst exclusief zullen zijn. Het voorstel weird: dopr hen vooral 0»- middellijk "ter dood veroordeeld. Er ia ook inderdaad veel tegen te zeggen, maar iets anders dan zij e:r tegen zeggen. Dus, liefst en hoofdzakelijk, inlandsohte leerkrachten, opgeleid: aan inhteemsche Normaalscholen- Er wordt dan ook hard gewerkt, om nieuwe scholen op te rich ten, en de bestaande, Zoo: mogelijk, uit te breiden. Doch, nogeens, het zal zeker; vele jaren duren, eer een voldoend aan tal onderwijzers nit inheemschie oplei dingsinrichtingen kan worden gerecru- teerd En aj dien tijd zal tot schade van het onderwijs de combinatie veel scho len, weinig (gediplomeerde) onderwijzers"- blijven bestaan. i Het onderwijs van de verschillende vak ken is min of meer op Engelsche leest geschoeid'. Leerplan, methode, verdeeling der leerstof, enz. is naar Engelsch' model onl worpen. Tal vpfi boeken zijln zelfs „Empire-boofcs", d.w.z'. ze worden over 'd'e geheele „Empire"- gebruikt. (Ze zij'n meestal magnifiek uitgevoerddoor het enorm© debiet kan de- uitgever een ex tra-goede uitvoering bekostigen). De scholen 'zijn allereerst verdeeld „gra den" en „Standaards". Er zijn twee „gra den"; dat zijn de „baby-klassen"dan zij'n er vijf tot, zeven Standaards, naar gelang van de grootte en belangrijkheid van 'dei school. Van Standaard zeven gaan de leerlingen naar een „z'-gn. „Iligb- svhooi", te vergelijken met 'n 3 jarigs II. B. S in Holland. De vakken, die op de lagere schole» wórden onderwezen, zijn: Engelsch, Hol: lanflsch', Rekenen, (Algebra en Mee-tkunda in de hoogere Standaards), Ge-schiedenis en Aardrijkskunde, Natuurlijke Historie, Bijbelserie Geschiedenis en soms ook' La tijn. In de- groote scholen wordt, dan bo vendien ook nog karton-arbeid of Hout-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1919 | | pagina 1