"iia,
Zaterdag 1» September 191®
33e Jaargang
STm-n** S*
QER.
Eerst® Blad.
Beclames.
DE ZÉEÜW
TWEÉDË BLAD.
arty
IBBEN,
arzen,
akkersknecht.
ediende.
Bediende,
m
Bit tiummei' bestaat uit twee bladen
aSiël w toggX
Urinekwalen en nier*-waterzucht.
necht of
ende
j. ©e visser,
gem
de Bediende
'nbediende,
tzlger,
korstanje,
Idtage.
de gevraagd
iig te worden
leid.
uishoudster,
Binnenland.
üit de Provincie.
't&lburg.
n scherp cancar-
verkrijgbaar bij
Houtbewerkinf
een S. VAN DER
,OP
er ea October,
UD Fz., West-
OP
teiiwagen) een
an ears Klaver-
prijzen. Adres:
tkapelle,
agd
melden bij J.C.
ENS, Zaadban-
oor direct
hrijvend. Sollici-
chriftelijk.
Uitgave van
de Naaml- Venn. LUGTOR ET RMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No. 11).
Bureau te Middelburg:
EIBMA F. P, Dl HU IJ - L. BURG
Drukkers:
Öosterb'aian Le Cointre, Goes.
De Schelde.
Uit een te 'sHage p-an. ^uKke-
vipinr et Eiiierso veisctaenen vlug
VERSCHIJNT ELK.EN WERKDAG.
Ab'onnementspr ij®:
Per 3 maanden fr. p. post r2.—
Losse nummersfü.Uo
der moeite tot op. idle kaden binnen
komen, terwijl de ontworpen werken
beloven dat men van AnLwexpen^ee
haven zonder weerga zaljnaken..
Dit alles lezende, kan pren an.
'fiers dan zich verbazen over ;die bru
taliteit waarmede Waalsche en pidere
Waden in België Nétatod dj
Nederlandsche regeenng in tgedrna
cresleent hebben, en waarmee zij
letSche volle trachten te bewegen
ziel ten koste van zijns naasten goed
te verrijken. e
De sociale voorzorg, hoe nuttig zij
in ons land al werkt, mist nog steeds
wettelijke basis en voorts is er nog
Sek aan organisatie m sommige
vakken, terwijl toch de ^akorgamsa-
tie een onmisbare schakel is m nei
verband der werkeloosheidsverzeke-
™lfolens deed dan ook pen dringend
beroep op" die ongeorganiseerde prben
dors om te zorgen .(lat hun niet nu
voordeïïen dezlr sociale voorzorg.,
door gebrek (tan organisatie ontga.an.
Evenwel moet men helaas voorzien,
voesde hij1 er bij, «lat die organisa
tie in sommige vakken niet mogelijk
De stalling in den boekhandel be
,i Ww/\lriArx (TAD nnFn f;fi
Leipzig is, na 4 weken geduurd te
hebben, opgeheven.
De Don au is weer voor het
handelsverkeer geopend.
Het gebrek aan Muzen is ook
in Engeland zoo nijpend, dat de En-
gelsche pers ©en vaste rubnek heeft,
om onmogelijke toestanden aan de
kaak te stellen. _,0„n
Te Swansea is van overheidswege
een onderzoek ingesteld naar de
ernstigste gevallen en daar bleek, dat
b v een man, vrouw en negen kinde
ren (meisjes to,t 21 en jongens tot
,1 fi ina^ri in een kameï1 sneden.
Prijs der Advertentiën.
1—4 regels f 0.80, iedere regel meer 20 ct
Verhoogd met een trjdelijken oorlogstoeslag
van 20 pet.
3 maal wordt 2 maal berekend.
Bij abonnement vo-ordeelig© voorwaarden.
Bewijsnummers 5 cent.
Iedere 24 uren dient men van 1 IVr
liter urine te looaen. Bij veel grotere of
veel kleinere boeveelheden, als het wate
dik, bewolkt, branderig of slechtxxelirad is,
en te dikwijls of te weinig komh Msteat
groot gevaar voor niergruis, -steen, ont
steking der nieren of blaas en de water
achtige zwellingen van nier-waterzucht
Tot het voorkomen en genezen van
urmestoornissen, en waterzucht is ver
standig een speciaal mergeneesmiddel bij
de hand te houden en dit bij het eerste
teieken der kwaal te gebruiken.
■v
DE BRUIJHE,
kneeht
gen is met paar-
bij P. CSV AAL,
m.
EIJNSE, Vluch-
vraagd,
HT of aanko-
ijH. brasser,
telling
nde Knecht
October
echt
wagenwerk kun-
kau oak in aatt-
ij L. c. koster,
perland.
agd
en
r administratief
J. c. masses
dbouw v/d. N.V.
|aatschappij.
iraagd
bij de Schoen
end met het vak
iriftei. Soli, met
P. SNOEK, in
airssknecht
er, bij Mevrouw
eI1 st. Jooslaad.
jb Gesticht voor
rrederust" te
ibestaat, door in-
ere diensttijden
im
,m. f550.—, met
g en vacantiegeld.
i den Geneesheer-
jaar, klein gezin,
yen bedrijf, vraagt
dijk
llük karakter en
mzelfden leeftijd,
ander letter G.,
Blad te. Goes.
rik der tegenwoor-.
In* E E N BB E I D
ÏDR. WATTEL,
V A NL
ZATERDAG^- 13 SEPT^ 1919, No. 291.
*1"
Zeewwsfefa© Stemmen.
Eindelijk zujlen daA onze onderwij
zers uit de zorg komen. Laat ik mij dui
delijker uitdrukken,:.uil de financieel©
zorg. Want in „aardsche tranen
dal zullen zopgjfü'ook- hun deel wel
aftijd blijven.
Öe een moge er opgewekter onder
zijd dan de7,ander, dit neemt niet
weg, dat ze ons pllen meer, of min
der drukken.
MaaMik had het pver financieel©!
zorgen.' Die worden voor de pnderwij-
uers heei wat lichter.
•AC>' Thans eerst wordt het moeilijke
werk van den onderwijzer naar waar
de geschat. Is het voor den vooruit
gang der maatschappij niet van ont
zaglijke beteekenis Het is vaalt maar
slecht begrepen. De onderwij'zers wjl-
len hun werk niet gewaardeerd zien
boven dat van zoovele verdienstelijke
ambtenaren, maar ze willen met toe
wijding en opgewektheid „school hou
den", en dat moet (hun mogelijk ge
maakt worden door een salaris, dat
hen vrijwaart voor groot© materieel©
zorgen.
Als men nu echter meent, dat alle
bezwaren opgeheven zijn, dan heeft
men het mis.
„Alle bezwaren opgeheven", dat
is ook zoo veel verlangd. Salariswet-
ten zijn moeilijk zoo te nedigeeren,
dat alle belanghebbenden tevreden
zijn. Bij de behandeling in de Ka
mer is er ook geen algemeen© te
vredenheid, zelfs al vraagt men geen
hoofdelijke stemming', ten wordt d©
wet in practijk gebracht, dan duiken t
er allerlei bezwaren op. En, o-, het
orx te vre d-enhei ds d ui vel 1 je doet zich
zoo gauw 'gelden.
Vooraf die Massificatie1 had wat voe
ten m aarde.
Het maken van onderscheid in de
Salarissen in verband met de duurte-
der levensmiddelen op verschillende
plaatsen is velen een doorn in 'toog'.
1 !f ,jen «mde kwestie waar 't le
ven het 'duurst is op het platteland
of ton de stad. Alles lieeft z'n vóór
en tegen. In de jaren van oo-rloesver-
dwazing bleek het platteland nog al
eens in 'gunstige conditie, vergeleken
bij de Steden. Maar aan -den anderen
kant genieten 'de stedelingen voor
rechten, die 'n dorpsmensch het wa
ter op de lippen brengen.
Dit doet 'mij' herinneren aan een
pud- verhaal Van ds. Gilspen,
Er waren eens -een paar Amsterdam-
sche juffrouwen, die gelijk gemeen
lijk het 'geval met deze -dame-s is,
niet o-p haar mondje- gevallen waren,
en die enkele -dagen „buiten" door
brachten.
Ze waren in gezelschap van ©enige
dorpelingen. Daar werd over geeste
lijke zaken 'gesproken en toch ook
gewone „gesprekken" gehouden. Zoo
kwam o-ok ter sprake het voordeel
van het a,bui,ten-leven" bo-ven het
„gro-ote stadsleven-".
Nu, toen werden de '{hoofden warm.
Wat werd het lev-en- in het goddelooze
Amsterdam afgekamd, terwijl de Am-
sterdamsc'be dames meenden dat het
„hutten" toch geen leven was, vooral
niet in -den winter. M-en zou toch met
een psalmversje eindigen en de Am
sterdammertjes zouden een versje op
geven. En wat deden de slimmerds
Ze gaven het vers uit psalm: 72 o-p
De stedelingen zullen bloeien g
lijk 'tmalsche kruid. Ze hadden c
zich wel in verkneukeld, gelijk ze 't la?
ter in Amsterdam vertelden, dat die
„buitenmenschen" de lof van de ste
delingen dan toch hadden moeten zm-
gen.
Maar, alle gekheid o-p' ©en stokje,
we hebb-en hier met een vraagstuk te
doen, waarover men 'tniet spoedig
eens zal worden.
Evenmin als men algemeen tevre
den zal worden over d© onderwij'zers-
salariswetten.
Doch nu moet ik toch tot m'n ge
noegen oonstate-eren, dat de Chr. on
derwijzers meer dankbaarheid aan den
dag leggen dan velen hunner openbare
collega's.
De openbare onderwij'zers zijn blijk
baar bij sommige gemeentearbeiders
in de leer geweest, van wie ze den
stelregel hebben overgenomen, dal el
ke verbetering van posiiie w-eer het
uitgangspunt voor een nieuwe actie
ter verbetering behoort te zijn.
Zóó alleen Roudt men da zaak
„warm".
De „Bond" van Nederlandsche On
derwijzers heeft tenminste al een rond
schrijven tot andere Bonden ook tot
onze Christelijke vereenigingen ge
richt, om gezamenlijk eischen te
stellen tot verhooging der in de
De Visser genoemde bedragen.
Van hèn is dat te begrijpen.
Van onze christelijke onderwijzers
verwacht-en we, dat zij zich verre hou
den zullen van al zulk gedo-e, schrijft
het Friesch Dagblad en ik ga er
geheel mee accoord.
Of er niet hier of daar -een kleine
verbetering in di-e Wet gebracht kan
worden; een kleine onbillijkheid kan
wo-rden weggestreken, enz., zal de tijd
leeren.
Maar nu, al 'weer e-en actie tegen
deze- pas aangenomen Wet te begin
nen, lijkt mij werkelijk te dwaas.
Er is nu, een b-ehoiorlij'ke rege-
]mg.
En er zijn behalve- onderwijzers
ook nog "andere belastingbetalers, die
de ondeigvijzersvoorrechten missen e-n
alléén-, betalen mogen.
Ook met hen moet -e-en weinig ge
rekend worden.
Men ziet, dat de h-acil der ontevre
denheid steeds z'n (Onheilspellend
werk weet voort te zetten. En dat
de zucht om te request-eeren en te
reb-elle-eren jn de lucht zit.
Maar daar passen de Chr. onderwij
zers in stad en land toch stichtelijk
voor.
KEES VAN D-ER MEER.
aan
"et-
De -e x-k r o o n pr n s e s.
Gistermorgen 8.15 is IT. JK. H- de
voormalige D-uitsche Kroonprinses
met haUr twee kinderen en gevolg
van het eiland Wieringen vertrokken.
Per postboot naar v. Ewijksluis en
van daar per auto. met bestemming
naar Amerongen. Het gezelschap werd
begeleid door -den burgemeester van
Wieringen, den heer Peereboom. Aan
de haven waren aanwezig Z. K. B.
de ex-prins, alsmede de echtgenoot©
van den burgemeester.
Geheel onverwachts bracht d-e ex-
kroonprinses een bezoek aan het
Rijksmuseum te Amsterdam. Zij werd
te ongeveer kwart voor één in "de -hal
van .Het Museum begroet door deni
hoofddirecteur, Jhr. van Riemsdijk.
Er werd pen rondgang gemaakt, die
puim een uur duurde. Vóór bet ver
trek plaatste de ex-kroonprinses de
volgende handteekening in het gulden
hoek
Ceciie, Kronprinzessin von ,Preussen,
12 Sept. ,1919.
De twee zoons van den ex-kroon
prins arriveerden circa 1 juur met den
burgemeester van Wieringen, den beer
Peereboom, en vertrokken naar Artis,
waar zijl ruim een Jhalf uur vertoefden.
Internationale hoffelij kb ei d.
Het toeval wil, dat eergisteren vliegers
van twee vreemde rijk-en ons land heb
ben gehuldigd, Engelsch-e en Frapsche.
De Engelsche vlieg-ers richtten zich tot
den handel, die Fra-nschen, hoffelijk volk,
lot onze Koningin.
H-et was ©en gracieus-e gedachte van die
vijf Fransch© vliegers om van de Elta
e-en bezoek te gaan breng-en aan onze
Koningin op haar landhuis in de- duin-en,
©n ©en tuil La-France-roz-en uit de lucht
aan haar voeten te werpen. Voorzichtig
werden de bloemen op het schuin-e dak
van het huis neergelaten en zoo gleden
zij omlaag. Toen nog ©en saluut van de
vijf vliegtuigen en het bezoek was afge-
loopein. 'D-e Koningin toonde hoe zij d-e
beleefdheid waardeerde, en wij mogen wel
zeggen, dat heel het land de Fransche
vliegers erkentelijk is voor de hulde, die,
aan d-e- Koningin bewiezen, ook ons volk
geldt.
Gelijk d-e Franschen, hebben de Engel-
schen ons in ons zwak weten te tasten-
I-n d©n groet, dien zij in de vroegte uit
hun groote luchtschip aan d-e Rotterdam-
sche burgerij liete-n vallen, herdachten zij
het flinke werk dat Ned. zeelieden heb
ben gedaan en spraken de hoop uit, dat
nog eens handelsluchtsch-epen onder d-e
Ned. en Engelsche vlag samen hande]
en beschaving zouden bevorderen, gelijk
eertijds h-et zeevolk van de twee landen
hebben gedaan. Wij vertrouwen: in de
lucht in vreedzamer wedijver dan vroe
ger wel e-ens op zee. Maar dat is de
verleden tijd. De gro-et van de Engelsche
luchtvaarders aan het handeldrijvende
Rotterdam was -een aardige en hoffelijke
gedachte. (Vad.)
Allerlei.
De Prins is voornemens 17 dezer te
Amsterdam d-e alg. vergadering bij te wo
nen van d-en Alg. Ned. Zuivelbond; 19
d-ezer zal hij het Congres voor d-e Weer
kracht van het N-ed. volk bezoeken.
In Staatscrt. no. 197 zijn opgenomen
d© beschikkingen, houdende bepalingen ter
uitvoering der Zeeong-e vallen wet 1919, bij
welke wet d-e Ooriogsz-eeongevallenwet
1915 is gewijzigd.
Naar wij vernemen, bestaat het voor
nemen de W-et op d-e woonwagens en
woonschepen op 15 October a.s. in wer
king te doen treden.
In de nabijheid van de haven te Sta
voren wordt,-, naar men aan de Leeuw.
Ct. meldt, langs de kust een terrein in
gereedheid gebracht, dat als depöt dienst
zal doen voor grondsoorten, die op e-en
tiental plaatsen gebaggerd zullen worden
uit den bodem der Zuiderzee, om later
te worden onderzocht, in hoeverre zij ip
aanmerking kunn-en komen, om als specie
te dien-en voor den afsluitdijk Wieringén-
Piaam.
Het stoomschip Ni-euw-Amstërdam, van
de Holland-Am-erikalijn, is gisterna-
middag naar New-York v-ertrokk-en met
67 eerste, 122 tweede en 160 derde klas
passagiers. Onder de passagiers is de'Am-
sterdamsche wethouder d-e jieer Wibaut,
met ©chtgenoote -en dochter.
Men m-eldt, dat last is gegeven, e-en
gedeelte van de legerplaats te Harderwijk
in te- richten voor d-e huisvesting van
de- vreemdelingen, die thans nog te Olde-
broek en te Berg-en verblijf houden. Het
streven zit bij de reg-eering voor een spoe
dige repatrieering van deze buitenlanders
te bevorderen.
D© gewezen Duitsche kroonprinses en
twe-e van haar zoons zij-n gisteren-, na
hun bezo-ek aan Amsterdam, naar Ame-
ronge-n vertrokken, voor het brengen van
e-en bezoek aan den gewezen Duitscben;
keiz-er.
Na e-en vacanti-e van ruim 7 weken
werd Donderdag bij een hitte van 80 gr.
Fahrenheit, in het gebouw der Openbare
Handelsschool aan h-et Raampl-ein te Am
sterdam de c-entrale verwarming gepro
beerd; er werd flink op los gestookt.
Te Apeldoorn zijn 70 Weensch-e -kinde
ren aangek-omen en bij verschillende fa
milies gehuisvest.
De soc.-d-em. Kamerfractie heeft, zoo
meldt Het Volk, besloten, ook dit jaar de
opening van de vere-enigde zitting der Ka
mers op Dinsdag 16 dezer ni-et bij te
wonen.
De dienstplichtigen der lichting 1918,
di© in het tijdvak van 17 tot 20 Juni
van 't vorig© jaar zijn ingelijfd bij d-e ge
nie en bestemd waren voor opleiding tot
telegrafist of telefonist, worden 13 dezer
in 't genot gesteld van onbepaald klein
verlof.
Het conflict in d-e Amsterdamsche ha
ven is geëindigd, het werk hervat.
Vliegdemonstraties op Zon-d-a-».
De opname van de advertentie „Vliegde
monstraties te Bergen o-p Zoom" in dit
nummer beteek-ent natuurlijk ni-et, dat wij
onzen lez-ers zouden aanbevelen Zondag
a.s. naar Bergen ©n Zoom te gaan om
er h-et spel in de lucht gade te slaan-
Wij doen eer e-en beroep op hun Chris
tenzin, welke hxm zal zeggen, dat de Zon
dag de dag des Heeren is en ni-et ge
bruikt mag worden voor vermakelijkhe
den. als de hier bedoelde, welke ons eer
der van God afleiden, dan dat ze Hem
de ©ere geven, die Hem toekomt.
Wij maakten geen bezwaar tegen op
neming der advertentie, wijl ze óók d«-
door
REES VAN DER MEER.
14) I -te-
Graaf B;onav©ïitura lag eenzaam in hett
spdarzana-eïijk verlichte „optrtog^' vertrek
op' izSjb veldbed-. Het wals eiein statig ,ma®,
'zijn gelaat schie|e!n soinb'ör ©n -nfeeit be
paald schiopn, maar er sprak toch ten
édel karakieir iuit, etn helt 'diepe iidtxaeketn,
dat een Hoilandsch huzaar hem hij Em
merik had toegebracht, 'zleittei er een hielt
dteIUni°daair ontkleed, uitgeput,
met verhitte wangen en verbonden aam;
hijzelf had dén aa|nval oip de: stad geWfd,
en eein kogel was rakeMinlgs- langs -rijto
scholder gögaian, hem licht verwondend:
Toornig r©®s hij overeind, toep.
geluid van den binne(ak-omeadei hoord©
maar toen 'hij dei gsstaltems van Se»
Ker herkende, legde hij zich weer stil
in Jetellde houdmg neer en-toRte vrien
delijk tot den naderbij komenyle-
witt mij weil w,at voo-rleizien ujit uw GneK-
schle geschiedhéeken, vain di© echte zte
nlein van Mars, jddei, ajlls hun aanvoerder
viel, ziijn v-al' wreektein in heit bloéd dér
vijanden, maar niet als 'dere jammeirlijkei
soldaten door bun wijvengéschrei den vS-
and den indruk geven-, dat 'zirji alleen dan,
huh plicht -doen, -als de aanvoerder bun
met hét 'zwaard in dé ha|nd tot dén op
mar sell prikkelt."
De kunst van het oorlogvoeren aS vetn
anderd", antwoordde Ide Jezuïet, metdaoir-
drinföéndé oogen den to.oflneiaden marL
aahfziiend; „thans is den enkéllr^
n|jöt meieir do 'h'oidteïülCole'ïïï do b^niietr, gpr
lijk vrötegte-r; -zijn pePsoonlijkhéid gaat in
de menfiigtei pp, al' vocht hij nóg zoo
dapperdei .veidheep allieien is dé ziei
v,an hét léger, hij alleen ontvangt dé
eler; voor den genejraal' ©n doio'r nem
aanjgevuurd gééft de soldaat thans' bloed
en loven; 'zlonder hém oveirmaninien' hete
Wol"S te gevemD© goad voorbereido
stormloop is wieer mislukt. Die scheep^
ratten ,zijn hardnekkig en taai, «hl
vardediigen hun ,gatèn zooals eten boer
^Waarom zonden ze nfe't?'' vroeg' da I
Jézuïet lachend. „Zij mttón aJte op taf
mn ©n snaren, en ligt dat mét in dé
natuur? Ze kennel® maair al te. goed d©
-Spanjaarden, wa-nneér zij eén vijandéhjkd
stad stormeridierKand génomen hebben.
Hun moeders vértelden hun van AJvas
génlaideispréukén en naar de- gravte.( jan
Egmonid en Hoorn worden bedevaartéh
ondernomen^ dwingen Wét Mh
dié wreted© Toledo op te treden, ont
brak nu Rucquov, „want ?aj
immers éllc 'geWadewoord ein elke ovetr
i ga,VZoudt U Uw slot ,te Vaux voor eeN
Vréeimdé ö-pehen en ontruimen,^ zoolang
X^^muren verpi'él-teren. Moet Spihol-a,
K onderweg is, mij weer den
roem afsnoepen, nadat ik
zioover gekomen hen. Moeit hij de-
op z'n zwarten ravenkop zetten, waarvoor
i Z ons bloed vergoten hebben? Neeg,
i alvorens hij d© Vlaamseh© grenztem be
reikt heeft, -alvorens telden commando-
staf uit mijn hand ovefneemt, moet die
staid in mijn bézit zijn, of ik drijf mijW
'zwaard in mijn eigen horst.
Er staat ©en hoogte-rei da,n wrj alten
hoven ons", antwoordde Bomfacius mm
of mee-r pléchfd©; „Zijn haWd
de huitteni zioowél1 -als over dé Kteiing^-
trouetn. Hij ziet loerders en hupi rus
tige kudden (zioowel als het bnmoeri^
slagveld; 'aReteni IZijn wil gefechiedt en
mmschentrofe is voor Hem dé
adiem van leien w-indje, dat breekt op
dén rotssteén, die -sedtert dien Ida® de*
'schteppmg zich ongeschokt verhéft-
de stormeii in- -
sprak die Teizlujiet streng:; „Z11 ts
op haar plaats, ©n zij die ze- versmaden,
onttrékkhin zich' aan haar heilzame weir-
tolDe Graaf deed, alsof .hem dit verwqf
-ontgaan was, terwijl hij' snel een p
maal' de tent op- én neer hiepv
Maar ik wil deze muren vermengen
sprak hij als bij zichzelf, d©
muurbestormer en de kogel het met
doen, ziujléin dé vrees ©n de schrik hét
hunne doen; ik wil1 van de beldel Aïvas,
Boss» en Réqueeens. léeren, en ziqn dé
Belgen 'te Rondten, die allee«
door dien (zlwieép mak worden en goedé
voorstelfen in de» wir^ sta<an, dan moé
ten rij vain n» af aan maar behang
worden ais stom geS*016*1' dat v°°,f m
deugt ais voor 'dén slavendienst.
(Weidt vervolgd.).
