Kerknieuws.
Onderwijs.
Lané- en Tuinbouw.
Gemengd Nieuws.
Laai$ti Soricfitas;-.
Bargerlsjke Stand.
AiarlaL
en dit was gelukkig, want de 'slechte
dag was gevolgd door een mooie» avond.
De exploitant der stoelen had het blijk-»
haaf niet aangedurfd deze uit te zetten
en zoo moesten de toehoorders staande
naaf de uitvoering luisteren. Aanvankelijk
was de opkomst niet groot, 'doch na de
pauz© werd het drukker.
Naaf wij vernemen hebben op de
(Vrijdagavond gehouden Propaganda ver
gadering "zich 11 personen voor denViij-
wjlligjen Landstorm aangemeld.
De verschillende stoomloodsbootea
van het Belgische loodswezen worden
achtereenvolgens opgenomen in het droogs
dok te Middelburg om enkele voorziet
ningen tei ondergaan ©n te worden op
geschilderd-
toe#. Vrijdagavond hoopt „Euphonia"
een volksconcert te geven op de Groot©
Markt
Wemeldinge. jist©rmqrg©n had dewerki
anan de Schipper het oageühk uit een
kersenboom te vallen, en zich dermate
laan leem zijner handen en nek te be-
tearen, Mat geneeskundige hulp moiest
nv.orden ingeroepen. Dr. Gnirr©p kon zich
over den toostan|d' vap, den geitroffjeiie
nog »Set uitlaten,
Kwadendamme. Nu dopr het bestuur
der posterijen afwijzend is beschikt op
het verzoek van het gemeentebestuur om
een tweede postbestelling voor de be
woners buiten do kom van wijk B alhier
in te voeren, worden pogingen aange
wend, om aan het Bange IWieegtja een
brievenbus geplaatst te krijgen.
Het zou de bedoeling zijn deze te
plaatsen tegen de woning van dbf. Jac.
Bal, aldaar.
6rijpskerke.De lüoetcollecte bracht in
deze kleine gemeente het zeer belangrijk
bedrag yah f 175 ppu j' 1 1 C
N. en St. Joosland. Maandagmiddag
hield de raad alhier eene openbare ver
gadering onder presidium van den Bur
gemeester. Allo leden waren tegenwoor
dig. Aan Bi. on 'W. werd machtiging ver
leend een geschikte kast te koopen voor
bewaarplaats van het ond arcliief, daar
Öe tegenwiooidige bewaarplaats epg voch
tig is, Medodeeling .werd gedaan, dat er
10 sollicitanten zijn voor de vacante be
trekking van ondierwijzieresdat de bo
grooting voor 1919 en een wijziging der
Regrooting door Ged. St. zijn goedgekeurd',
evenals de geldteeaing van f550. De ï'er»
kening der gezondheidscommissie over
1918 en de Begroeting voor 1920 werden
goedgekeurd, en met genoegen vernomen
jdat Oio commissie voor 1920 geen bij
drage vraagt van de gemeenten. De brief
der staatscommissie tot onderzoek der jaar
wedden enzi, van gemeenteambtenaren en
werklieden, houdende verzoek de jaar
wedden thans reeds te verh'oogen, in af
wachting d®1" voorstellen van die commis
sie, werd voor kennisgeving aangenomen,
omreden pas de jaarwedden zijn verhoogd.
Besloten werd tot aankoop van 10,000
klinkers voor bestrating van een nog on-
bestxaat gedeelte der nieu,w© losplaats.
Goedgekeurd werd dat B,. en iW. pogingen
iziujlen deen om een teléfooncel geplaatst
te krijgen 'bij bet hplptelegraafkantoor,.
Hierna, gaat de raad over in een ver
gadering met gesloten deuren om te b©-
handjelen het primitief kohier van den
H. 'omslag voor 1919. i
Arnemuiden. Terwijl schipper J. D;
.Maandagavond afwezig was namen de 16-
jarige D. v. B. en L. Sch. uit Arnemuiden
een bedrag van ruim f200 uit het zooge
naamde beursje. Na met dat geld de ker
miste Vlissingen eens bezocht te hebben
weiden m Dinsdagavond, in 't bezit van
een plaatskaartje naar IJmuiden, gevat
en voorloopig op bet politiebureau opge
borgen.
ThoIon. De (heer Joh. Janssen Hz(- die
als raadslid gekdzten is in, de plaats van
den heer A. 'Quist, die, wegens betzwaren,
tegen de eedsaflegging (in verband~met
de Grondwet) bedankte, heeft de benoeming
•aangenomen.
Hulst. Alhier is de bliksem geslagen
in de woning van J. Buijsse. Het huis
■■brandde ten deel© af.
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen naai' 's Grevelduin Capelto
door J. H. van Paddenburg;h' tei Staphorst;
naar Oene door S. Runner te Masten
broek (verbeterd bericht);; naar Vrie-
zieveen door A. Buurman te De Lier.
'Beroepen ta Capelle aan den IJsel (to©»)
H. .jWi. J. C. Hanselaar te Heerjainsdam;
te Sint Maartensdijk G. Lans te Manster
(van 1912—1914 te Sint Annaland).
De heer J. P- Snoep, cand tot den
H. B., hulpprediker te Oegstgéest, dij©
'het beroejp aannam naar Ten Boer (Gr.)
werd Zondag in de morgengodsdienstoefe-
ning in Zijn eerste gemeente bevestigd!
door zijn vader ds. P. Snoep, van Eist,
met een leerrede naar Joh'. 155b„Zom
der mij "kunt gij niets doen," Aan d«
handoplegging namen met den bevestigler
deel' ds. C. A Snoep, van Urk, broeder
van den bevestigde, ds. H. IW:. M. Hupkes',
van Kolh'ajm, en de consulent ds. iW;
G. F. Bange, van Woiltefsuin. In de na-
middaggodsdienstoefemng predikte ds'.
Snoep intrede met de woorden uit Exo
dus 3315„Indien uw aangezicht niet
meegaan zal; doe ons van hier piet op
trekken." Na een toespraak van den con
sulent werd gezongen Gezang 96. Beidlq
feeeren was er een talrijke opkomst.
Ds. iW. R. hulshoven (geb. 1834)
te Elspeet beeft wegens boogje» leeftijd
emeritaat aangevraagd.
j Dr. J. C. A. Folter te Zutphan
lieeft mat 1 Noiv. eeivol emeritaat aan
gevraagd en zal in de Ned. letteren gaan
studeer en.
Tot hulpprediker te Zaandam is,
naar liet „Handelsblad" meldt, benoemd
da heer D>. van Dam te Hansweert,
Alg. Synode. In da jongste zitting
weid een Synodus Contractu,.uitgeloot ter
behandeling van een tudhtzaak tegen een
ouderling in het provinciaal' ressort 'van
Noord-Brabant met Limburg. Deze syno
dus uontracta is aldus samengesteld: dr,
G. J-. iWeyland, president, dr. J. R. Sloite-
tnafeer de Bruine, prap-adviseorenfl lid,
H. van Binten, A. A. Cramer Rz., P.
Bongers, A. de Haan, 'A. J. A. Seholte,
G, E. M. Picard, A. Sneep, P. Landsman
en dr, S. D. van Veen.
'Een schrijven van kerkvoogden der
Ned. Herv, Gemeente ta Stadskanaal en
een dit» van kerkvoogden te Gaping©,
beide betrekking hebbende op p,astorie-t
bauw, werden gesteld in handen van,de
Alg. Synodale Commissie.
In behandeling wordt genomen een,
rapport van de Algemeene Synodale Com-
taissie over de behartiging van de belan
gen der militairen in de garnizoensplaat
een»
1 Geref. Keuken.
Beroepen te Z,andvoort If. Q. v. ,d.
Brink te Dieren.
Bedankt voor Eindkoren door Ej. Q.
de Bru,ijn ta Edam.
Te Leiden zal binnenkort de verhu
ring, der zitplaatsen wonden afgeschaft.
Bit
staat in de eerste zuidwestelijke keude bewaring gesteld, terwijl bet zich
Een lteeraar aan een gymnasium
schrijft aan de N, R. C.Eenjg© weken
geleden verhaalde ik aan mijn weetgie
rige leealingjen bij de behandeling rlef
Hervorming in Duitschland, dat Luther
een jaar lang, op de iVVartburg vertoefde
onder den naam van Jonker Georg. Rij
ieen daarop volgende schriftelijke repen
titi© werd die naam weergegeven als
Loyd Georg© (natuurlijk Loydl met één I)
Geslaagd op het examen handteen
kenen L„ 'O, de heer J. L. do Rel ta
Middelburg,
Geslaagd te Bredla voor de hoofd*
ftcte de bleep R. "C,©melisse te OostkapeUle,
Aan de Universiteit te Erlangen,
(Beieren) is bevorderd tot doctor in de
philösopihie de heer J. H. Bavinck, thool.
cand. aaa de Vrije Universiteit.
Examen Duitsch L. O. Aan
het gisteren te Zwolle gehouden, schrif
telijk gedeelte namen deel 96 candidate^
69 mannel. en 27 vrouwelijke. Het kuon-
deling gedeelte zal op nader te 'bepalen.
datu,m te 's-tGravonhage plaats vinjdbnu
Naajr wij vernemen, is do heer Jhr,
Mr, H. Liaman Trip, advocaat te Arnhem),
benoemd tot secretaris van het Koningin
iWilhefaina lectoraat, hetwelk geregeld!
een lector (uitzendt naar de Vereenigde
Staten om een leerstoel in het Njeder-
landsch te bezetten,
Benoemd tot la onderwijzer aan de
mufohschool te Vlaardingen de heer A,
(Wisse te Maassluis.
Sees. Gisteren werd in de „Prins
van Oranje" een vergadering gehou
den van het District Zuid-B ©vel and
der Zeeuwsche Coöperatieve Kiras.t-
mestfabriek.
Als bestuursleden werden met zoo
goed .als algemeene stemmen herko
zen Ide hoeren D. van den Dries, te
Hemkenszand, C. Zanidee te Kloetinge,
en Ivooijman te Kruiningen. Als afge
vaardigde naar de algemeene verga
dering werd benoemd dhr. Wouterse
te Krahhendijke. Tok plaatsvervangen
de afgevaardigden werden gekozen, dei
heeren F,. A. Lindenhergh te Wemel
dinge, Markusse te 's Heer Arend|s-
kerke, M. Waheke, te Krabbendijke, J.
Blok te Borssele en J. Notehoom te
Wolfertsdijk.
De algemeene vergadering zal wor
den gehouden in het „Hotel .Coomans"
te Rotterdam op Woensdag 30 Jiüi.
Voor hen, die de vergadering .bezoeken
bestaat gelegenheid pm per boot het
terrein, waar de fabriek gebouwd zal
worden, te gaan bezichtigen. Machines
enz. zijn aangekocht, en het bestuur
meent dat het met den aankoop goed
is geslaagd. Op het einde yan het
nieuwe boekjaar hoopt het bestuur
met de bereiding van superphósphaat,
te kunnen aanvangen. Daarom zal
eerst voor het oogstjaar 1920'21 op
levering aap die leden gerekend kunnen
worden.
M ij n p n g e 1 u k. In de mjjn Lau
ra en Vereenigmg te Eygelshoven zijn
twee mijnwerkers door een dynamiet-
patroon ernstig gekwetst. 'Bij'het schie
ten ging deze patroon niét af, doch
toen de arbeiders de oorzaak onder
zochten, ontplofte hij met bovenstaand
gevolg.
Het mijnongeluk te Heer
len. Omtrent de mijngasontploffing, die
de vorige week in de mijn Emma ta
Heerlen vier slachtoffers eischle, meldt
men bet volgende:
Aan d,e firma Meyer was, opgedragen
het maken van een tusschenschaclitje.
steengang op de 410 meter verdieping
Zatcteag 12 dezer word in het schachtje
voor het laatst geschoten. Na 'dit schie
ten zijn Loven in het schachtje geen
werkzaamheden meer verricht, wijl door
het schieten een koleailaag blootgelegd
werd', die een heel slecht neveaige&teente
heeft. Dit .gesteente brokkelde af, zoodat
van Zaterdag tot Woensdag reeds 400
wagons in de steenkast gehaald waren,.
Hierdoor ontstond boven den schietvlocr
een groote ruimte die do aldaar zich
bevindende kolenlaag bloot maakte. Deze
kolcnlaag moet mijngashoujiend zijn en
moet het bovenste gedeelte van het op-
braakje met mijngas gevuld hebben. Het
vermoeden bestaat dat zich het geval
als volgt heeft toegedragen: De voor
man is in het schachtje geklommen en
is door het mijngas waarschijnlijk be
wusteloos geAvorden. Twee zijner kame
raden hebben getracht hun voorman uit
het schachtje te halen. Toen de,ze twee
ook niet terugkwamen, moet de derde ook
in hot schachtje geklommen zijn. Door
een niet te verklaren oorzaak is toen
een luijngasontpfoffing gevolgd met het
gevolg, dat alle vier de arbeiders om
het leAren (zijn gekomen. De ontploffing
werd op bijna de gebeele '410 M. ver
dieping gehoord. Men snelde naar alle
richtingen om te zien waar hot onheil
geschied was. Bij het schachtje gekomen,
vond men een schoen met een voet erin.
Nu begon het reddingswerk, dat zeer be
moeilijkt werd door het nog steeds af
vallende gesteente. Daardoor kon eerst
op Donderdagochtend 10 uur op een
hoogte van 6 M .een arbeider in het
schachtje gevonden worden, die dan af
geslagen voet rsMste. De twee anderen
vond men op 22 meter hoogte bp el
kaar op Vrijdag om 11 uur, terwijl de
laatste omstreeks 4 uur gevonden word
ter hoogte van 30 meter. Alle vier waren
met brand- en andere Avonden ©verdekt.
De drie eerste vond men in de lud-
derafdeeling, de Laatste in de vervoer-
afdeeling.
Gestolen motorrijwiel. Gis
ternacht werd van den heer Sa Pijper,
te Alphen a.d. Rijn, zijn motorrijwiel uit
de schu,ur gestolen. De dieven waren 'zoo
fciUtaal eerst het ledige benzinereseirv.air
te vullen en dlaaraa Aveg te rijden*.
I Qp een droogje. Zaterdagmid
dag 'ziaf plotseling geheel Bergen op. Zoom.
en in het bijzlonder het .hooger .gelegen
gpdeelto Her stad, 'zonder een druppel
water, omdat de machinist der waterlei
ding »i©t voor voldoenden toevloed1 van
water naai' den watertoren gezorgd bud,
Rank zij het kraphtig optreden van den
directeur 'dei' gasfabriek was. het eiuvel
spoedig verholpeu; maar wei is genoeimji
dja machinist, omdat hier moedwil ia
het spel' schijnt te zijn, voorloopig in
frijn betrekking tof nader onderzoek ge
schorst,, 'i
Door ee n .drijfriem geigre>j
pen. Te VeLdho|ven had Maartdag een
ernstig ongeluk plaats. Terwijl een 'zle«
kere iWl uit Gestel1 bezig was met het
verrichten van werkzaamheden aan dan
maehinempitor bij den heer A. J. Hooi
genbosch, g©r,aakte hij met den rechten
arm tusschen den rieuri/ "en het vliiegjwieï
en werd' eenmaal mee rondgeslingerd me|t
het gevolg dat frijn arm tot aan hét schom
dergeAvrieht a^Ginepen wcTd. Tevens be
kwam fbjjj ernstige wonden ami het hoofd,
i iJong bedorven. Twee .jongens,
een v.an 8 en een van 9 jaar hjebbe(u(
Jin 'de kiniderbewaaischool te Luniteren|
zich toegapgj verschaft tot een der lo
kalen en aldaar uit een kastje, doormid
del van een valschem sleutel een bedirag
aan geld en eepige boekjes ontvreemd.
Voor een gedeelte yan het geld wqrd
natuurlijk direct chocolade gekocht.
iyisschen met 'ziajl'mr o,f elfh
Zie gen. De Minister van Landb. heeft
bepaald dat van heden af tot en met
16 Augustus 1919 met een zalm- of elft-
zegen mag w-orden gevischt, waarvan de
maaswijd'te kleiner is dan 65 mpVL, doch'
ten minste 45 milM. bedraagt.
Eu-and. To Boekel is dé bliksem
ILiigeslaigjén in de boerderij1 van dien heeot
G. v,an den Boogaard'. De boerderij' brand
de tot den grond af. Het vee werd gered*
Assurantie dekt ten deiele de schade,
On geluk. Gisterenavond is te Ven-
raij' een ztefcere II. Késsels, ujt EijgiejlsJioti
ven, op den weg naar Overtoom met zijn
motorrijwiel tegen een boom' geredienl,
Zwaar gekneusd' werd' 'hij opgenomen en
overleed na, weinige minuten.
Een ontvoering. In bet begjn
van 1918 werd' het te Enschedé woon
achtig© echtpaar R. ujt d© ouderlijk©
macht ontzet.
Be voogdijraad! vertrouwde de twe© kin
deren van dit echtpaar toe aan d© terg
v,an de vereeniging) „Liefdewerk" aldaar,
di© 'de kinderen kreeg opgenomen in het
gejzin van een landbouwer te Silvoldje,
Inmiddels bleek het noodzakelijk, dat 1
der kinderen in1 een gesticht werd oipgpr
nonnen. Het 5ijarig jongetje blééf even
wel in genoemd landbouwersgezin.
Dezef dagen evenwel! gebeurde het, dat
de ouders zich per automobiel naar Sil-
vodde begaven- Ze lieten de auto üx bleit
dorp wachten en begaven zich toen naaf
het huis van' den landbouwer; om hun
kind1 eens te zien- Toen zie weef weg
gangen, werd' er natuurlijk geen bezkaaT
tegen genxaakt, dat de kleine hun een
eindje op den landweg vergezeld©. Van
die gelegenheid1 weid gebruik geinaajkt,
zich' met het kind uit de voeten te majkeni-
In het dorp gekomen, najm|"men vlu^
in de auto plaats en ging het full speedl
naar Enschedé, Daar werd' biet echtpaar
dooi' de p.olitie aangehohden en in verz©!
straks voor .deze ontvoering A-oor den
rechter zal hebben te verantAVOorden.
Wegens de spoorwegstaking in En
geland worden in Apeldoorn en in geen
der andere plaatsen boschbessen opge
kocht.
Te Tongelre bij Eindhoven AA'erd
een persoon op liet stelen van fruit be
trapt in den tuin van den veld
wachter.
Bij den gemeenteraad van Lichten
voorde heeft het raadslid Jaarsveld liet
voorstel ingediend om de regeering te
verzoeken, den burgemeester 'niet weer
te benoemen; omdat deze zoo onhandel
baar is.
Te- St. Maarten is uit de brand
kast Aran den landbouwer V. een be
drag van f 16000 gestolen.
Door den bliksem. Te Ruiner-
wold zijn 4 melkkoeien van den Jand-
bouwer II. de Groot door den bliksem
gedood.
Te Weiwerd een paard van den land
bouwer A. Toxopeus.
Te Meeiveldhoven en Oerle (N.-Br.) zijn
reep. een bewoond en een onbewoond
huis door het hemelvuur getroffen en
afgebrand.
Poging J.ot hra,nd'stich'tii\g.
De „Schelde" meldt, dat toen de dienst"
doende politiebeambte Donderdagochtend
voor het Paleis van Justitie Ie Namen
de rond© deed, hij eien begin van brand
©m'tdekte. Hij deed onmiddellijk d.© deu-
ien openen en begaf zich, vergezeld door
dpn portier, naar de griffie, waar d©
brand' ontstaan was. Vferscliedden dossiers
vlamden, doch het gelukte nog' al gemak
kelijk' het vuur te dooverr. Mefi steldl©
daarop vast, Sat kwaadwilligen in ©en
der vensters ©en gat gteboord 'hadden,
waarlangs zij naphta in hét verfrek had
den gespoten en dit vervolgens hadd'n
aaju^estoken. Men vond ter plaatse die
werktuigen, die daartoe gediend! hadxjen.
Onmiddellijk weo'd een onderzoek inge
steld. Men onderstelt dat iemand, die er
belang bij beeft dossiers ©n dokumentan
te zietn veondwijnen, w©lke zijn schuld' be
wijzen, dit middel beeft aangewend ©in!
aan het gerecht te ontsnappen.
Eindexamen H o o g, e r e Bu r g e r-
scholen Zeeland,
Derde ploeg, 12 candida.ten'. Geslaagd
C. .T. Mol, W. Nevejan, beiden van de
R.H.B.S. te Zierikzee; M. C. van Dis,
S. J. ZionTxevrjlle1 beiden van de R.H.B.S.
te Tevneuzenj N. M. Eversdijjk van de
R.H.B S. te Goes; B. M. E. E. Wortman
van de R.H.B.S. te Middelburg; II. A.
E. Kramer van de R.H.B.S. te Terneuzem;
L. J. AdriaanseXL', A. Blok, W. L. Burrink,
allen vani'de R.II.B.S. te Middelburg.
Eén camdidaat had zich Teruggetrokken
UTRECHT. Heden is alhier de jaar
vergadering gehouden van de Ned. Or-
ganistenvereeniging. In de Domkerk Averd
een orgelconcert gegeven dooi' Willem
Petri en P. Oskam (viool), A. Brom Jr.
exposeerde merkwaardige en zeldzame
drukken, einiz. een overzicht gevende van
de omwikkeling van het notenschrift.
AMSTERDAM, 22 Juli. De Spaarn-
darnnxerstxaat Averd hedenavond om
zeven uur in rep en roer gebracht;
door een hevige vechtpartij' tusschen
tAvee jongens, respectievelijk 19 ©n
20 jaar ond.
De tuist, die zeer hoog liep; begon
met verdachtmakingen van een der
jongens over het meisje van den an
der. Die 19-jarige maakte zich zoo avoo-
derud, dait hij' zijn makker te lijf wil
de. Deze wierp "hem met een steen,
waarop eerstgenoemde zijn zakmesje
openmaakte en hem daarmede een
steek toebracht in de linkerborst. Het
slachtoffer werd onder groot-en oploop
naar het politiebureau in de Rpaarn-
damimerstraat gebracht, Avaar ook de
dader terechtkwam.
De getroffene is niet zwaar ge
kwetst, de wond is gelukkig beneden
het hart. Pier autohrancaxd werd hij
naar het Bhmen-Gasthuis vervoerd. De
dader, die zeer van streek ,is over
zijn misdrijf, werd in arrest gesteld.
VLISSINGEN. De afdealing Vlissingen
van de Landelijk© Federatie van "Meta.aU
bewerkers beeft in een drujkbeziookt© ver
gadering Wiet algemeene stemmen ©ein
motie aangenomen, waarin geprotesteerd
wordt tegen de dndeel'iug' van Vlissingen
in de derde loonklasse. Geconstateerd
word't, dat de noodtoestand in de gezin
nen der arbeiders van d© Schelde van
dipn aard1 is, dat de loonen diingenjdj
belangrijk omhoog! moeiten,. i -
HUST. Eergisteren is' een werksta
king geproclameerd voor de werklie
den hi de bouwbedrijven: timmerlie
den 'en metselaars.
Geëischt wordt een loon van 35
ct. per uur voor timmerlieden en met
selaars en 32 ct. voor opperlieden, uit
te betalen over een werkAVeek van
60 uur, waarvan 58 uur Avordt gear-
beicL
Verder wordt geëischt uitbetaling
van 70 pcf. van het loon, indien door
regen niet kan worden gewerirt.
Ten isiotte wordt geëischt uitbetalingi
van 70 pot. van. hef foion gedurende ges
weken ingeval van ziekte.
rj.e Eisenach hebben de Spartacisten
een aanval gedaan op het goederensta-
tion.' Troepen Van bet garnizoen en de
(btez.ett'mg van een pantsertrein, die op
het station stond' werden mishandeld' en
ontwapend. Ten slotte werden de aanval
lers door betrouwbare troepen uiteenge
dreven.
Met ingang van morgen, Donder
dag, is de Britsche censuur op tele
grammen opgeheven. Hierdoor vervalt
het in Nederland bestaande verbod
op het seinen in code en cijfers, met
en over Engeland.
Ebert heeft aan dr. Bell de Aror-
mmg Aan een rijksministerie van ver
keerswezen opgedragen.
- De mijnwerkersstaking in Enge
land breidt zich uit.
Oostenrijk en Italië zullen ver
moedelijk onderling nog onderhande
lingen aanknoopen over Zuid-Tixol.
IIet vrucht gaat, dat ex-keizer
Karei naai' Londen gaat om met den
koning .over financieele kwesties te
spreken. Ook bestaat de mogelijkheid
dat (hij er zich zal xrestigen. J
6oe«. Gisteren Averden ten overstaan
van notaris Pilaar, publiek verkocht
vruchten te velde, wassend© in de ge
meente Goes, alwaar de volgende pil
zen Werden besteedSuikerpeeën voor
f 125, "Willielminalanvo voor f 320, Brui-
neboonen voor f200, Haver voor f235,
Aardappelen (Eigenheimers) voor f 200
Rogge voor f210; ,\V:eihooi voor f87
alles per 39 A. 24 c.A.
Kapelle. lieden werd door notaris J.
C. A. Huvors voor niej. Aved. P. A. Ver-
vaat publiek verkocht een huis met tuin
aan dein Stationsweg. Kooper Averd dlir.
P. ,\Vvan OvurbeeJie, alhier, voor f 5670.
GOES. Geboren: 22, Leendert Johannes,
z. v. Marinus de Jonge en Johanna Apol-
louxa Maria Sinoodijk.
Levenloos aangegeven22, een manne
lijk kind win Hetrmanus van Riel en Hen-
drica Rakkea-.
Het laatste gilde dor Clo
ve n i e r s. Schuttersgilden had men in
vroeger eeuwen in alle vporname gemeen
ten, maar txa de: 17de eeuw gingen da
meeslen to niet; nieuwe confrea'iën ver
rezen wel hier en daar, maar alleen in,
het Zuiden, voornamelijk Noord-Brabant,
bleven vele bestaan. Het is eigenaardig
zoo-'n stoet van schutters in hun mooie
kleedij, geschaald onder" hun kleurige ba
nieren, te zien trekken naar hun „doel".
Ter Gouw merkte reeds op in rijn werk
je „De Gildon": „Onder alle voorvaderc
lijke instellingen, waaraan we vaak nog
eens terug denken, geene, die meer elks
belangstelling wekte, geene, die meer
geschikt is, om ons op eens terug te
tooveren in het bontgpkleupde leven der
voorvaderen". j
In Zeeland bestonden deze schutters
gilden ook reeds vroegtijdig zelfs reeda
ton tijde van de grafelijke regeering.
Nu mogen nog in enkel© deelen van!
Zeeland' zulke schutterijen bestaan, die
voor genoegen naar den gaai schieten,
maar ze zijn alle uit latere dagen. Eén
gilde bestaat evenwel nog, ba,t dateert
uit lang vervlogen dagen, en het moge
niet meer alles in den vorm van rech
ten en vrijheden hebben aJs in de oor
spronkelijke 'ordonnantiën vermeld, veel
ervan is toch behouden.
Nu dit gilde dit jaar 325 jaren beslaat
en men heeit besloten dit feit feestelijk
te herdenken, mogen de volgende mede-
deelirigen wol interessant geacht worden.
Het is de confrerye of gilde van Clo-
veniers te Scherpenisse op het eiland!
Tho'len, opgericht door Maria van Nas
sau, bij ordonnantie van 7 Jlaart 1594;
het origineel© handschrift .der oprichting
is nog aanwezig en bevat negentien arti
kelen. Eén er van vermeldt in dein oor-
spronkelijken tekst
„Item en sal nyemant in desen gild©
genomen worden ofte inne mooghen co-
men, hij zij pnder de tzestichl ende ten
minst© achtien jaren oudt ende va,n eer-
lyken geboorte, ©nde en sal maer dei*
vader met eenen zoon ende twee ge
broeders te zomen ïn desa gilde mogen*
wesen ende elck schutter pal betaelenl
voor do incompsil© van dese gilde eenen
nobel v,an acht schellingen grootenj
vl.aems".
Kwam een van de gildebroeders te trou
wen, dan moest betaald .worden een
„trouwnobel", bij overlijden van een gii-
debroeder of rijn buisvrouw moest een
„doodnobel" worden betaald; Ijij .overlig
den moesten de broeders achter het lijk
gaan met „haere paluere ofte mantel".
Zooals gezegd de confrei'y© bestaat
noghet getal gildebroeders bedraagt nog
56 en de Deken, Gezworens of Officie
ren, Vaandrig, Knapen, Boekhouder, zoo-
als de oude ordonnantie voorschreef, gel
den nog In do Pinksterweek komen da
broeders samen op een der bovenkomerd
van het Raadhuis, de Gildekamer ge
noemd, gezellig bijeen en hoewel zij geeni
schutters meer zijn met musket of roer,
werden de gelden verteerd, nieuwe broe
ders benoemd in plaats van de afgestor
venen.
Zooals ruim d'rie eeuwen geleden wordt
nog de trouw- en doodnobel geheven ent
zijn d© gildebroeders verplicht achter de
lijken hunner" medebroeders te gaan bij
de begrafenis, mede bij die hunner vrou
wen.
Tot do eigendommen van het gild©
bëhooren o.m. een zilveren gekroonde vo
gel met opstaande vleugels, die bij een
begrafenis op do kist Avordt geplaatst.
Op den staart van dezen vogel -is dö
naam van de gemeente -Scherpenisse ge
graveerd.
