Maagpijnen.
Eindelijk Vrede!
WJk<
BE 'ZEEUW
H.H. LANDBOUWERS.
zware BIGGEN.
mst Linden,
Ds Appels en Partn
mm "m- het bestuur.
1
I
Donderdag 17 Juli 1919,
Vrijdag 18 Juli 1919,
Maandag 21 Juli 1919,
publiek te verkoopen:
Spreekt U veel?
tabletterv
Zaterdag 26 Juli 1919,
verkoopen:
Zaterdag 26 Juli 1919,
te koop aanbieden
Een Huis, steenen
Schuurtje, Tuin en Erf
kïllusIrteriliD Heien
Her toor 1920.
Uiiir-lÈjpiëëB uit liriïa
x.
I. DEKKER Pz., Wemeldinge.
Meubilaire Goederen,
te koop aanbieden
vv atergang.
'11
Jannaj
«am»® teats» cjHVisnpiSBcfiaGisatignegRtiSi
ij! Zoo de Heere wil en zij
leven hepen onze geliefde I
Ouders, Behuwd- en Groot-
ouders
1 CORNELIS DAVIDSE
■Sen S)
f JOZINA VAN BELSEN
op Woeusdag 16 Juli a.s. hun
40 jarige Echtvereeniging te a
herdenken. H
i| Dat zij nog lang gespaard o
l| mogen blgven is de wensch
S van hunnfce a
J, dankbare Kinderen, Be- 1
huwd-en Kleinkinderen, a
St. Lauren, Juli 1918. i
I
jJftPFABRJEKEI*
gERGüi op Zoom.
Tti.lMTcnc.34
De Notaris H. R. STRUVE te
Middelburg is voornemens op
des avonds 8 uur, op de bovenzaal
der Sociëteit „De Vergenoeging"
aan de Groote Markt aldaar,
publiek te verkoopen:
In de gemeente MIDDELBURG:
1. Een HUIS en ERF. waarin
grof- en kachelsmederij, aan de
Wagenaarstraat, D 86, groot 78
Centiaren; in eigen gebruik.
2. Een HUIS an ERF, aan de
Karelsgang, F 47, groot 1 Are
verhuurd voor f 1.60 per week.
3. BOUWTERREIN, aan den Dam,
hoek Brakstraat, groot 1 Are.
4. Een HUIS met SCHUURTJE en
ERF, nabij het Oude Arne-
muidsche voetpad, T 84, groot
1 Are 29 Centiaren, te veilen
als eerst de gebouwen voor af
braak, daarna de grond en
vervolgens alles in massa.
5. Een HUIS en ERF, aan de Wijn
gaardstraat, L 164, groot 77
Centiarenverhuurd voor f 1.70
Notaris J. C. PAAP aal op I
veorm. 10 uur op de hofstede
„Dljkzlcht", bewoond doer Jasp.
van dan Broeke, aan den Ooste-
ljjken Benasweg te Vlisslngen, den
iispaa,
bestaande uit:
3 vsuleedrageede Werk-
paarden, als: Zwarte
fevjlTN"- Lier, oud 9 jaar, Bruine
Merrie, oud 6 jaar, met vosbles-
merrieveulen, Zwarte Merrie, oud
4 jaar, met zwart merrieveulen,
Bruine Jaarlingmerrie.
7 baetgevendü Melk
koeien, Vaars, oud 11
maanden, 2 Loopvarkens, 2 Melk-
geiten, 19 Kippen en Haan, 2
Loopcenden en Woerd, 2 Men-
wagens, waarvan 1 op ijzeren as
sen, Veerenwagen zoo goed als
nieuw, Driewielskar, Hooihark,
Cultivator, 2 Coksploegen, Zeeuw-
sche Ploeg, ijzeren Wielploeg, 7
Effen. Sleendeur. Voorslener. Rol-
p3Bg'
De Notaris H. R. STRUVE te
Middelburg, is voornemens op
des middags 2 uur, ia het Koffie
huis, bewoond door den heer Van
Goossen te Oostkapelle,
In de gemeente Oostkapelle:
1. Een HUIS en ERF aan den
Duinweg no. 78, groot 1 Are
78 Centiaren; bewoond geweest
door P. de Voogd.
2. Een WOONHUIS en ERF op
het dorp, zijnde het voormalig
tolhuis no. 4, groot 46 Centi
aren; dadelijk te aanvaarden.
3. Een HUIS en ERF in de Kie-
vitshoek no. 161, groot 2 Aren
50 Ceatiarenbewoond geweest
door L. Riemens.
4. BOUWLAND en SPRINK
nabij Frans Boone aan den Duin
weg, groot 1 Hectare 5 Aren
9§ Centiaren (2 Gemeten 210
Roeden); in pacht bij W. de
Voogd voor f 160 tot 1 Nov.
1923.
De LI A-tabletten teger»
hoest, verkoudheid, keel
pijn, houden mond en keel
vochtig.
Alom verkrijgbaar
a f 0.75 per doos
cl
Gedeponeerd
handelsmerk
■3
De Notaris PILAAR te Goes zal
des namiddags te 2 uur, te Krul-
ningen, iw de Korenbeurs voor den
heer j. BLOK Az:,
4 parcaatefi TARWE,
iu Aue:»
De Notaris Mr. JAN LOEFP sal
des namiddags om 2 uur te Koude
kerks in het café „Centraal" in het
openbaar
te Koudekerks aan het Korte Weegje
A no. 124a, groot 401 c.A. (31 r.)
Te aanvaarden 1 November 1919.
Te bezichtigen Woensdag 23 Juli
1919.
is de titel van een boeiend verhaal,
dat tegen zeer geringen prjjs ge
geven wordt als premie bij den
Men teekene thans in bij den
colporteur of bij den hoofdvertegen-
VAN
ZATERDAG 12 JULI 1919, No. 237.
"TWEBE BLAÖ.
Iets over 't Onderwijs. I.
Heit is volstrekt niet moeilijk voor cleii
pias-aan'gerBineneden „baar", die jhieit ool-
djerwijs-cevtificaat in zn bezit heeft, om
ergens ate onderwijzer geplaatst te wor
den, 'tziij hij Engelschinan of Hollander
is. 'tTekort aan gediplomeerde leerkrach
ten is buitengewoon groot, niet sléchts
hier en daar, maar „all round".
Tweetaligheid is voor den nieuweling
zielfs geen besliste yereiscbte meer. Wie
geen Hollandscb kent, voor hem zal een
klas met puur Engélscli medium worden
uitgezocht, en omgekeerd, voor hem, die
geen Engelscli kent, 'n klas met puur
Hollandsch medium.
Het „wie geen Engelscli kent" moet
bijna altijd. ,zóó opgevat worden, dat de
Hollandscbsprekende het Engelsch niet
voldoende machtig is, om het als voer
taal van onderwijs te gebruiken, of, ten
minste, iZicli behoorlijk te kunnen ver
staanbaar makein. Iets kent zeker elke
Ilollandsche of Afrikaansche onderwijzer
wel van hét Engelsch.
Het „wie geen Hollandsch kent" daar-
s entegen kan heel vaak letterlijk worden
genomen. Er ,zijn hier Engelsche collega's,
hoofden van scholen incluis, die van
't Hollandsch niets kennen. Toch wordt
hun laantal al kleiner, en de tweetalligheid
wordt, (zoo niet in theorie, dan toch in
'de-, praktijk, meer en meer noodzakelijk.
Niet alleen voor de Hollandschsprekende,
maar evenzeer voor de Engelschspreken-
hun aantal al kleiner, en de tweetaliligheid
heidsprincipe wordt ook buiten de school
een realiteit. Bij het vragen naar appli
caties voor allerlei soorten van betrekkin-
gein wordt meestal gezegd, dat 'n „bi
lingual man" de voorkeur zal gegeveni
worden, 'in Typieis voorbeeld daarvan re
presenteert 'n besluit van den gemeen
teraad van Germiston "(25 Maart 1.1.)„Bij
toekomstige benoemingen van ambtena
ren, wier werkzaamheden hen in di
rect contact met het publiek brengen, zal
de kennis van het Engelscli en het Hol
landsch noodzakelijk zijn. In andere be
trekkingen, alle andere kwalificaties ge
lijk feijndej, zal aan den bezitter van de
tweetaligheids-kwalificatie de voorkeur
worden gegeven".
Op alle schoolexamens worden beide
talen geëxamineerd, niet als optioneele,
maar als verplichte vakken. Zelfs voor
het Matrikulatie-exaxnen, jzooals he:t toc-
latings-eixamem voor de Universiteit hier
wordt genoemd, wordt kennis van het
Hollandsch- zoowel als van het Engelsch
geëischt.
De theorie „tweetaligheid voor den on
derwijzer geen verplichting" had. echter
als gevolg, dat Engelsch voor het Hol-
landschssprekende en Hollandsch voor het
Engelschsprekende kind facultatief wer
den gesteld. En zoo is het ook. Er zijn
altijd nog leerlingen op1 de Engelsche
sclioien, die geen Hollandsch nemen, en
omgekeerd doch bij'hooge uitzonde
ring leerlingen op scholen metHol
landsch of Afrikaaascb medicum, die
geen Engelsch nemen.
llevenoins a n-o-s moutons.
Do nieuw-aangekomen onderwijzer volgt,
om bij het onderwijs geplaatst te worden,
doorgaans dezen weghij. begeeft zich
naar 't Departement van Onderwijs in één
der vier provinciën het onderwijs is
nog steeds provinciaal, al rijn de pro
vincies geünificeerd meldt zich daar
als (sollicitant naar 'n post als onderwij
zer' en toont z'n certificaten,' getuigschrif
ten, etc. Dan volgt de benoeming voor
één kwartaal voor 'n hoogero of lagere
post (D, C, B of A) aan 'u stads-, dorps-
of plattelands-school („country-school"), al
les afhankelijk van het aantal en de kwali
teit der certificaten van den upplikant, en
last not least van z'n kennis van
de tweede landstaal.
H' t Departement, dat deze benoeming
doet, is het centrale lichaam van de on-
derwijis-organisatie. Het heeft een Directeur
van Onderwijs aan het hoofd en alle
regelingen en besluiten van ondergeschikte
schoolraden ein dito besturen moeten „aan
dei goedkeuring van den Directeur1" (=liet
Departement) worden onderworpen.
Toch kan het Departement geen recht-
streeksche permanente benoemingen doen.
'n Aanstelling als bovengenoemd, moet,
volgens de regulaties, tijdelijk zijn, d.w.z.
voor één kwartaal. Die aanstelling kan
wel telkens met een kwartaal worden
verlengd, aan dezelfde, of aan een an
dere school, maar permanent kan het De
partement ze1 niet maken. Daartoe moet
door den benoemde 'n anderen weg ge
volgd worden: hij moet 'n fornieele appli
catie aan den' Schoolraad inzenden. Elk
kwartaal wordt aan alle scholen een lijst
met vacante posten, waarin de voorwaar
den voor applicaties tevens zijn vermeld,
vanwege licö Departement toegezonden.
Daaruit kan hij; diesèlliciteeroa wil, z'n
keuzo doen.
De applicatie wordt gemaakt op spe
ciaal voor dat doel verstrekte „applicatie-
vormen", die ie duplo moeten worden
ingevuld en opgezonden. Op desbetreffende
vragen moeten antwoorden gegeven wor
den omtrent de hegeerde post, de oplei
ding, die de applicant heeft genoten, de
dienstjaren, etc. In dit verband kan zeker
interesseeren het feit, dat 'n Hollandscha
Kweekschoolopleiding wordt erkend als be
hoorlijke training („a recognised trai
ning"), niet 'n normaalschool-dito 1
Bij deze applicatiewormen moeiten af
schriften van inspecteurs-rapporten over
het werk van den onderwijzer, in casu
den applikaht, indien er zijn tenminste,
worden ingesloten. Daarmee is de appli
catie compleet': Het sólliciteeren door mid
del van 'n zeer nederigen brief aan het
Bestuur of liet Hoofd eener school, of
'n nog nadeliger brief aan „Burgemeester
en Wethouders" eener gemeente, waarbij
in beide gevallen de brief tevens als proeve
van bekwaamheid in de- edele schrijfkunst
moet functioneeren, is hier totaal onbe
kend.
De ingevulde applicatie-vormen met
eventueele inspecteursrapporten moeten
dus worden opgezonden naar den School
raad. Dit is 'n lichaam, gekojzien uit de
ingezetenen van 'n kiesdistrict, welks
schoolzaken het behartigt.
Door hel Departement wordt een secre
taris benoemd en gehonoreerd; hij1 heeft
'n officieel kantoor -en doet feitelijk al
het werk, bijgestaan doof klerken. Elk
kiesdistrict heeft z'oo'n Schoolraad; zöo.
is er een voor Rustenburg, ..voor Stan,-
derton, voor Lichtenburg, etc.'%a „Rand"
heeft er drie: voor Centraal, West- en
Oost-Rand elk één. De feitelijke macht
van de Schoolraden is verschillend. In
elk geval moeten alle besluiten aan 'het
Departement ter goedkeuring worden on
derworpen. Er zijn Schoolraden, die zeer
veel invloed op het Departement hebben,
wat aangaat de schoolbelangen in hun
district, en een groote mate van zelf
standigheid bezitten; Schoolraden, wier'
hesluiten niet licht door het Departe
ment worden afgekeurd.
Als de sollicitatie-periode verstreken is^
werden de applicatie's naai' de respec
tievelijke Schoolcommissie's. gezonden.
Een Schoolcommissie wordt gekozen uit
de ouders van leerlingen van 'n bepaalde
school. (Rog veel scholen, echter, heb
ben géén Schoolcommissie). Die commis
sie onderzoekt de Applicatie's en doet
aanbeveling. De principaal van de school
heeft 'n advïseerende stem, doc'hj mag
geen lid van de commissie rijn, en geen
aandeel, derhalve, in de stemmingen ne
men. Toch heeft hij door het recht van
advies-geven gewoonlijk groeten invloed
op de beslissingen van de commissie.
Als de aanbeveling is gedaan, wordt
alles weer naai' den Schoolraad terug
gezonden, die op zijn beurt aanbeveling
doet, welke in de meeste gevallen met
die van de Schoolcommissie overeen
komt en ten slotte de beslissing van het
Departement afwacht. Het Departement
benoemt ook weer gewoonlijk den door
commissie en Schoolraad aanbevolen ap
plicant.
Op die manier heeft deze laatste een
permanente aanstelling gekregen. Zoo'n
vaste benoeming heeft de bepaling in zich,
dat de benoemde verplicht is, ten minste
één jaa; op dezelfde school te blijven,
alvorens hij naar 'n andere school kan
appliceeren. Bijzondere fedenen kunnen
echter 'n vroegere Verandering weinschélijk
en noodig maken, en in zoo'n geval is
de restrictie van geen kracht.
De bepaling is gemaakt opx de groote
mutatie in het onderwijspersoneel eeuigs-
zins te remmen. De mutatie bijl het on
derwijs! Eén van de groote kwalen er
van. Wie aan een school werkt hier, in
't bijzonder op dn „Rantd", ziet zelden,
twee termen achtereen precies denzelf
den staf vau collega's aan z'n school!
Vooral onderwijzers met tijdelijke aan
stellingen i.e. telkens voor een 'kwar
taal zwerven dikwijls over 'n groot
deel van Transvaal in 'n paar jaar tijds.
Deze mutalie doet het onderwijs na
tuurlijk veel kwaad. Het zich „inwerken"
in 'nklas, het onderwijzen van één be
paalde klas voor 'nzeer lango. periode
door denzeifden onderwijzer, z'oodat die
klas ten slotte bijna onafscheidelijk met
den naam van den onderwijzer is «er-
honden, zooals dat in Holland zoo dik
wijls wordt gezien, is hier feitelijk 'n
onbekend iets.
Het contact tusschen onderwijzer en
leerling, en tusschen eerstgenoemden en
de ouders is ook buitengemeen zwak, tot
schade alweer van hét onderwijs. Als de
onderwijzer maar zorgt, dia,t hij! de „code"
volgt, de voorgeschreven kwaliteit leer
stof afwerkt in den voorgeschreven tijd,
dat hij1 de meerderheid der' leerlingen 'n
behoorlijke portie van 't onderwezfene
heeft doen verorberen, en dat ooik
zeer belangrijk! de administratie in
orde is, dan wordt hij geacht geheel aan
z'n verplichtingen te hebben voldaan.
De administratie noemde ik! Hij heeft
tweemaal per dag 'z'n „register van school
bezoek" op te maken en bij: het einde
van. 't kwartaal 'n toitaal en gemiddeld over
te leggen van het schoolbezoek, dito-ver
zuim, leeftijd der leerlingen, 't ingeschre
ven aantal, .etc. etc. Verder elke week
'n verslag van het gedane werk in het
„verslagboek" te geven; hij moet een
„stock-bock" bijhouden, enz. De princi
paal, die in grootere scholen .altijd „am
bulant" is, is er veel erger aan toe.
Hei grootste gedeelte van zijn tijd wordt
geabsorbeerd, niet door de supervisie van
het onderwijs zijner assistenten, niet mei
hun raad te: gevenof te helpen (waarr
too hij vaak niet eens in staat is), maar
met het opmaken van „stock-accounts"
(zoo iets als inventarissen), van lang#
statistieke». altijd in triplo! hef
invullen van angstwekkend lange recivi-
sitie-lijsten, ook weer in triplo, het rap,-
perteeren van elk kind, dat de school
voor 't eerst bezoekt, of haar vaarwel
zegt, aan den Schoolraad, met leeftijd,
den naam en het -adres van de ouders,
etc-, en met het razen ais hij 'n on
aangename imitatie-despoot of het fat
soenlijk „onder-handen-nemen" als h'ijj
ondanks z'n principaalschap gewoon'
mensch gebleven is van elkén onder
wijzer, die z'n administratieve .plichten'
verwaarloost. Al gaat dit laatste ook ten
vóórdeele van z'n onderwijs!
Door velen wordt gevoeld, hoeveel kwaad
dit systeem het onderwijs doet. Maar bet
blijft, ondanks de vele stemmen, die er
tegen opgaan, gestreng gehandhaafd. Het
Departement kan z'n liefde voor alle mo.-
gelijke statistieken nog maar niet ver
loochenen. Jammer, dat het daardoor
blind ji's voor de schade, die Jiet vi-
geerend stelsel het kind berokkent!
A. GOOTE.
Johannesburg, 19 Mei 1919.
Sfaten-Oansraal.
Eerste Kamer.
Waar een wil is, is een weg! Dlit heeft
ook de Eerste: Kamer tezelfder tijd als
de 'Tweede geloond. Djaaxdoer is niet al
leen minister Aalberse, maar ook minis
ter de Visser blij gemaakt geworden. Zij
heeft tochi behalve de 'verhooging van
het tariefport en den duurtebijslag op
pensioenen (de keer Van Emhden vond
het een© te hoog en het andere te laag)
do gelijkstelling der onderwijizers^salaris-
sen aangenomen.
Daarbij klonken sympathieke woorden
uit den mond van verschillende spekeïs
der linkerzijdezoo vagr .den heer Bergs-
ma, die hulde- brachlt, niet alleen "aan
den heer Lobman die voor deze „paci
ficatie" heeft gewerkt, maar vooral ook
"de kloeke mannen (hij bad er ook wel
mogen bijvoegen: vrouwen, vooral huis
moeders, die het schoolgeld, zooveel duur
der als dat van de openbare school, o:p
de huishouding moesten en gaarne wil
den uitzuinigen!), die gedurende 50 ja
ren voor hun beginsel hebben geleden
eu gestredenzoo- .pok van den heer
Henri. Polak, die Minister de Visser's
doortastendheid prees.
Degene die Vaarzen vermist,
kan dezelve terug bekomen tegen
betaling der kosten, bij
JANUS WISSE te Meliskerke.
Zij die a.s. najaar nieuwe legpoters
willen betrekken uit Friesland van
EIGENH. R00DSTAR en DE WET'a
kunnen deze nu reeds bestellen bij
ondergeteekende, welke aanraadtvroeg-
tijdig te bestellen om teleurstelling te
voorkomen. Genoemde Poters zijn goed
gekeurd door het Keurings-lnstituut
van de vereeniging van Handelaren in
Zaaizaad en Pootgoed.
Aanbevelend
err i novemuer, ueioverige unuur
gestanddoening der huur bij de
betaling der koopsom vóór of op
14 Augustus a.s. en zijn verhuurd
tot rooven oogst 1923, de pereee-
len 1, met uitzondering van het
in eigen gebruik zijnde, 2, 8, 6, 7,
8 en 12 aan W. en A Noels voor
f 832.17 en f36.82 voor tiendrente,
de perceelen 4, 5, 9, 10 en 11 aan
J. en H. Priem voor f207.83 en
f27.63 voor tiendrente, alles per
jaar. Grondbelasting f5.37 perH.A.
Dakbeschot Ovezande f12.per
H.A., Dijkbesehot Ellewoutsdijk
f 20.per H.A.
Des namiddags 2 uur aan per
ceel 1 om contant gold
als: Kabinet, Brandkast, Klok,
Tafels, Stoelen, een &eit enz.
Nadere inlichtingen te bekomen
ten kantore van den Notaris.
VANAF UAANDAG
WATTEL, Yliss.weg.
1919.
De Notaris Mr. JAN LOEFF zal
Dinsdag 22 Juli 1919,
des nam en l]/2 uur te Koudekerke
in „Paz Intrantibus" op het Zand,
in het openbaar
in de gemeente Koudekerks, aan
den Abeelsehen Straatweg en Nieu
wen Vlissingsehen Weg, ter grootte
van 11.4376 H.A. (29 Gem. 40 R.)
in 19 perceelen, met verschillende
samen voegingen.
Boekjes met kaart te bekomen
ten kantore van den Notaris te
Koudekerke tegen f 0,20 voor de
armen van beide gezindten te
Koudekerke.
De gebouwen zjjn te bezichtigen
Woensdag 16 Juli 1919.
Het desbetreffend bestek ligt ter
inzage op de Griffie des polders en
is verkrijgbaar bij dea Griffier tegea
betaling van f 0,50 per exemplaar.
Nadere inlichtingen worden ver
strekt tea kantors van den Inge
nieur, terwijl de plaatselijke aan
wijzing zal geschieden op Dinsdag
22 Juli a.s.
Middelburg, den lOen Juli 1919.
Het Dagelijksche Bestuur
voornoemd
H. F. LANTSHEER. Voorzitter.
H. J. VAN ADEICHEM BOGAERT
Griffier.
Voor den heer A. G00VERS te
Haasweert zullen op Woonsdsg
16 Juli 8. s.' in het Veilingsge
bouw te Kapell» worden geveild:
in den Fruittuin „Jeane".
Voor het Bestuur:
A. VAN DER GRAAFF.
x»
Als Uw kind van
school thuiskomt
en het klaagt over
jeuk op bet hoofd,
koop das onmiddellijk
een doof je LAX en
waseh er grondig het
hoofd van Uw kind
mee Een paar was-
schinaen zijn vol
doende om het hoofd
«ehce! i,e zuiveren,
ga Priis25ct per doos voldoande
S voor 7* liter haarwasch-
I middel. Bij alle drogisten
L™
veilingen van Vroege Aardappelen voor
export, welke moeten worden aange
voerd in zakken van 50 K.G.
es
maagzuur,
oprisping,
eetlust.
geen
Mijnhardt's Maagtabletten.
Koker 60 ets., 3 kokers f 1.65
Bij alle goede Drogisten.
Voorhanden bij de Coöperatie
„EILAND WALCHEREN":
LapSata Mm,
lijnkoek m LijnrnseL
wat aan den prijs van den dag
aan de leden wordt afgeleverd.
Ook NORMAALPAPPOEDER
voor het besproeien der aardap
pelen.
