m
Eerst® Blad.
Buitenland.
Uit dr Provincie.
No. s
Zaterdag S8 Juni 1910
- 83e Jaargang
Dit nummer bestgat uit twee bladen
Door de steeds beoger wordende
drukkosten zijn wij genoodzaakt
den abonnementsprijs van ons blad
met ingang van i JULI is brengen
van f S.75 op f 2.— per kwartaal.
V. c.
""FÜSLLETir"
Serapfa Ine,
£36
Btanignri»
Uitgave van
de Naaml'. Yen». LUCTOR ET EMIKG©,
gevestigd t© Goes.
Hoofdbureau te- GöSs:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No. 11.)
Bureau te Middelburg
FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG
Drukkers:
Dosterbaan Le Cointre, GoöS
VERSCHIJNT ELKEN KVERKDAG.
Abonnementsorjis:
Per 3 maanden tr. p. post v É1.7S
Losse nummers i.- 10.06
Prijs der Adverténtië*:
14 regels £0.80, iedere regel meet 80 et,
Verhoogd met een tijdelijkfen oodogsloeslég
van 20 pet.
'3 maal wordt 2 maal beifeke*d.
Bij abonnement voordeeligé voorwaarde*.
Bewijsnummers 5 cent.
Duitschland heeft het vredesverdrag on-
voorwaaïdelijk, zonder, reserves geteekend-
Een half-doodé, met 't mes op de keel-
iVi Coactus, gelijk C- De Witt in 1672
een acte van afstand van 't burgemeester-
ischap; wat zeggen wil: door geweld ge
dwongen- -
Doot deze daad heeft Duitschland er
kend alleen schuldig te staan aan de
ontketening van den oorlog, zich verplicht
tot ifftlevering van den Keizer, zoo die
ooit in Duitschland Koiht en van alle Duit-
schers, onder welke Ludendorff, om voor
rechtbanken of krijgsraden in landen der
'Geallieerden terecht te staan wegens
schending der oorlogsgebruiken.
Vooral dit laatste is hard; ook hierom,
dat de oorlog eigenlijk begonnen is, de
wijl de afwijzing van eèn dergelijlcen eisch
van Oostenrijk, door Duitschland,. naar
men zegt, geïnspireerd, aan Servië, ter
berechting van de moordzaak van 23 Juni
1914, aanleiding tot den oorlog was ge
weest
Duitschland doet nu ook afstand van
grondgebied in Oost- en West-Pruisen;
van zijn koloniën, oorlogs- en handels
vloot, en bewilligt in de bezetting van
grondgebied voor den tijd van ten hoog
ste vijftien jaar, de kneveling van zijn
oecenomisch leven en de oplegging van
een onbeperkte oorlogsschatting.
De Arend ligt zieltogend onder de klauw
van den Tijger. Wij hebben medelijden
met hem. Want niet minder dan hij heb
ben Beer en Luipaard, Adelaar en Vos
schuld aan de rampen, die België en
Noord-Frankrijk geteisterd hebben.
Europa is blij met den vrede, doch
het verheugt zich met beving, wijl het
geen vrede door recht, maar door machts
misbruik is.
Toen en nu.
Minister Keuchenius leeft onder ons
voort, omdat hij zoo onversaagd in de
Tweede Kamer het steeds voor de eere
Gods, voor het Zendingswerk, voor de
belijdenis der Vaderen, en voor het recht
fler vrije school opnam; hij heeft voor
'fle antirevolutionaire beginselen gestreden
en geleden. Het was iets ongehoords, dat
een volksvertegenwoordiger zóó dorst op
treden. Vele liberalen bespotten hem dan
ook en jhaatten hem omdat hij altijd
„preekte". Hij de zaakkundige kenner van
ludië als weinigen! Denk o.a. maar eens
aan het^ Biliton-contract
Op één punt althans heeft de arbeid
van aezen Kloeken anti-revolutionair
vrucht gedragen. Hij heeft de oogetn van
Regeering en olk geopend voor de voor-
flcelen der Zending.
Als minister van Koloniën brak hij met
U- Z. VON MANTEUFFEL.
163) o—
Therese Wïong Izichl listig los en 2eide
hom als een kat beloerend: „Mijnheer
vergeet één ding. Hoe kon ik weten, dat
mijnheer er anders over dacht dan me
vrouw!"
„Dat moest u weten!" riep1 hij wild,
A©b ik niet altijd onder dat geld ge-
fneht. Hoe durft u te wagen ook maar
te denken, dat ik...!"
a "^4vroruw deed het" viel zij hém In
j tm6 "en teevrouw is mijinheer's moe
der. Mevrouw de barones St. Alban, ge
boren gravin Rhede! Mevrouw-was tien
jaren lang een dievegge... .Wat moest
ik anders denken?"
Hij wendde zich steunend af.
,,Ik heb gezwegen, mijnheer; niemand
IWeet Jiet, dat mevrouw een dievegge was.
Ik iz!weeg. En toen ik' het testament af
gaf aan den jongen mijnheer 'Mathlus,
maakte ik u, mijnheer, wel tot een be
delaar, maar ik maakte u niet tot een
dief. Ik kleide, dat ik het testament ge
vonden had, maar ik Ize ide niet hoe en
waar! Mijnheer moest mij' prijzen, in
plaats van mij te haten F'
den liberalen en conservatieven sleur en
koos hij openlijk als regeeringspersoon
partij. De Zending kreeg van toen af offi-
ciëelen steun. Wel vonden zijn politieke
tegenstanders dit verfoeilijk, en wierp de
liberale meerderheid in de Eerste Kamer
hem deswege uit; doch het zaad, door
Keuchenius in tranen gezaaid, zou ont
kiemen, opschieten en vrucht dragen; al
zijn liberale opvolgers hebben zijn- spoor
gevolgd, zijn taak voortgezet. Eerst Van
Dedem, daarna Bergsma, vooral Cremer,
eveneens Foek, en nu laatst Pleijte, zij
allen hebben op hetzelfde stramien voort
geborduurd: de Zending van regeerings-
wege bevorderd.
fn dit licht beschouwen wij den op
roep in de liberale pers,, van een tiental
vrijzinnige heeren en een sociaal-demo
craat ,om steun voor de vier in geldnood
verkeerende Zendingscorporaties (N. Z.-
G-; U. Z. V.; Rijnscbe Z. en Sangiif-
en Talaut-comité).
Het stemt blijde onder dezen oproep de
namen van oud-minister Cort v. d. Lin
den, den voorzitter der Tweede Kamer
mr. D. Fock, den heer Van Kol, prof. de
Louter en mr. R. Mees te lezen.
Had mr. Keuchenius dat nog eens mo
gen beleven 1
In ieder geval bij toen vergeleken,
zijn wij thans heel wat vooruit gegaan-
Trachten wij het te waardeeren, door
een extra-gave voor bovengenoemde Zen
ding svereenigingen af te zonderen, en te
zenden aan mr. R. Mees te Rotterdam
(Zuidblaak 4).
KAMER3
MET
UITPAKKAMER3
brfÏBUI^
0
De agitatie in Rijnland.
MUNSTER, 27 Juni. Gelijk reeds ge
meld, voert Dr. Doirten, onder Fransche!
bescherming, weer een levendige agitatie
voor de Rijnlandscbe republiek door bét
houden van vergaderingen te'n het ver
spreiden van vlugschriften.
lOp 24 Juni had te Eltville eein bijeen
komst plaats, olm tot de uitroeping' van
de Rijnlamdsche republiek te' komen. In
een lange redevoering poogde Dorten aan
te) toornen, d.a.t, wanneer Rijnland bij Prui
sen bleef, het 15 jaren door Fransche
militairen, bezet Kou gehouden worden en
daiarna door den invloed der Fransche
bezetting geheel zou yerfiransdhJen.
iWerd daarentegen nu de republiek ge
grondvest, dan zouden de Franscheh ter
stond aftrekken, Rijnland zou zelfstandig
'zijn, tevens bij Duitschland kunnen iziijb
en. niet Franseb worden.
De vergadering besloot vooHoopig
overal' stemmen ten gunste van de re
publiek te verzamelen.
Korte herleiden.
De opmarsch fler regeeringriïote-
pen naar Hamburg wordt volgens het
plan voortgezet. Van de Elbe zijn tor
pedobooten met een bemanning van
1000 koppen binnengeloopen om Üe
bescherming van de levensmiddielen-
vooiTadeii in de Hambuïgsche havens
op zich te nemen. In een dagorder
van kolonel von Wrede wordt ge
waarschuwd voor tegenstand welke,
.zoo noodig, met alle kracht zal worden
gebroken. Volgens een officieel© me-
dedeelmg liggen in 'de ziekenhuizen
42 dooden en 116 gewonden.
Later verluidde:
Daajr (de volksweer ide jjiandhaving
van de orde garandeert zijn Ide ne-
geeringstroepen heden vertrokken. Het
is nu rustig.
|Chr. Natiomaal Vakverbond,
iWij ontvangen de agenda der 9e Alg.
Vergadering, te houden Maandag en Dins
dag te Rotterdam.
Maandagmiddag te "2 uur wordt de
vergadering ge.opend. Behandeld zullen
pok worden het bestuursvoorstel om de
contributie te bepalen op 10 ct. per lid
en per kwartaal en dat tot herziening
van de Statuten .benevens tal van voor
stellen van Verschillende vakvereenigin-
gen, en .de statuten van het op te rich
ten TuheTcnlosefonds.
In de feestelijke samenkomsten o.p Dins
dag zal het 10-jarig bestaan van het
iChr. Nationaal Vakverbond herdacht wor
den.
Dinsdagmiddag receptie in den "foyer
van de Doele.
In de feestelijke samenkomst, welke
de's avonds jzhl plaats hebben en door
zgng en muziek zal wonden opgeluisterd,
Kullen h0! woord voeren prof. dr.' J. R.
Slotemaker de Bruine, minister Jhr. mr.
Cih. Ruys de Beerenbroucfc, huitenland-
sehe afgevaardigden en het Kamerlid J.
Schouten.
Moge het een goed samenzijn izijin, waar
van de vruchten straks in hét maatschap
pelijk leven mogen gezien worden.
Moge het Christelijk beginsel bij' al de
besprekingen dolmineeren.
Hij was 'zichzelf weer en stond hoog
voor haar. Zijn gezicht was somber maar
kalm.
„Prijizen Juffrouw", Iztelde hij bitter „om
dat u mij meedeelt, dat mijn moeder
een dievegge geweest is en onz'en naam
beklad heeft?"
„Kan ik dat helpen?"
,,Ja u alleen; u gebruikte fle gierig
heid van de ongelukkige vrouw o-m over
haar ie kunnen heerschen. Zulk een lage
manier van handelen wekt slechts mijn
afschuw op. Gaat u, ga, ga! ik kan uw
gezicht niet meer zien!"
Juffrouw Therese's pogen schenen wel
haast groen. Haar tanden waren allen
zichtbaar, maar niet omdat zij lachte;
haar kleur wisselde voortdurend.
„Goed mijnheer 1 Das dat is uw dank!
Nu wij zijn quitte. Ik heb u gewaar-
schuwd. Ik heb geen reden pm den naam
St. Alban hoog te houden; wa,s het mijn
naam, mijnheer", de adem verging haar,
„mijn naam, dan was het wat anders. Ik
'zou lieveT alles afstaan dan mijn goeden
naam!"
keek haar twijfelend aan. Hij dacht
wai iru' eigenlijk met dit alles
bedoelde: Geld?? Als hij haar zWij'gen
koopen kon, als hij haar door een som
gelds er van kon terug houden den naam
van zijn moeder te on toeren, dan was
hjj daartoe bereid.
„Juffrouw", jzieide hjj' jzich met afkeer
De Kloet-ramp.
De Prov. Kloet-commissie ia Zeeland
verzond aan de burgemeesters een cir
culaire, waarin pt.la. wordt opgemerkt:
Tot in iedere gemeente van onze pro
vincie: is ongetwijfeld de mare doorge
drongen van de geweldige (ra-mp, die het
Javaansche gewest Kedïri heeft getrof
fen door de .jongste vulkanische uitbar
sting van de „Kloet", waardoor duiz'en-
den rnenscbenlevens werden afgesneden,
en tienduizenden werden beroofd van
have en goed.
Wij rzijn van portie cl, dat waar aller-
wege in den lande gaven worden geschon
ken en inzamelingen gehouden, ook de
Zeeuwsche bevolking niet achter Kal blij
ven hij' het betoenen van menscbenliefde
fen wij hebben .tevens gemeend, dat de
weer tot haar wendend, „maakt u het
kort. U wilt niet voor niets zwijgen, Zegt
u. Nu, hoeveel kost uw zwijgen?"
„Kost?" herhaalde zij' woedend, „houflt
u mij voor zóó laag? Heb ik 'tooit om
het geld gedaan? Mijn zïwijgen kost. niets,
mijnheer, zoolang mijnheer mij toestaat
hier te blijven, voor mijtoheer te werken,
voor mijnheer te Zorgen, dan kost hét
nieits. Dan moet ik z-wjjgen. Is dat zoo
veel verlangd
Hij rilde. Hij1 kon haaf niet k'wijit wor
den. Had zij maar liever een millioen
geëischt dan dit!maar een millioen
bezat hij ook niet! Dit kon hij geven.
„Het Zij' KIqo. Blijft u!" zeide hij! ge
broken. 'Zij boog over Zijn hand en kuste,
die. Hij week terug alsof hij' door oen
adder gebeten was. Zij boog en verliet de
kamer. Baron St. Alban liep op en ne
der als een leeuw in zijn kooi. Hij wa,s
meer dan ellendig. Toen 'plotseling liet
hij het rijtuig voorkomen en reed naar
Stemheim; als er iemand was, die dit
allés weten moest, dan was het Sera-
pbine
HOOFDSTUK fXLV.
Mevrouw voin Werther aan Stella.
Lieve schoondochter!
Ik kan niet nalaten je te zeggen, dat
je man op een wijjzfe uitmunt, die reeds
flo ppmerkZ'aamheid van onzen generaal
gift, die |ohze Provincie zlal inzenden,
zooveel mogelijk zal b'ehooren te zijn'een
gift der geh e e 1 e 'bevolking en dus
verzameld door plaatselijke collectes.
Wij hebben daarom de eer, U uit te
.noodigen, om in Uwe gemeente een in
zameling .Üe doen houden ten behoeve
van de „slachtoffers van "de uitbarsting
van de „Kloet", het slagen dezer inza
meling Zooveel mogelijk te willen be
vorderen en hiérbij' z'oodanigen spoed t.e
willen in' acht nemen, dat de opbrengst
dezer inzameling, voor wat' Uwe ge
meente betreft, te'oo mogelijk binnen veer
tien dagen na de ontvangst dez'er pïr-
culaire aan on'zen penningmeester, den
laatst pndergeteekende, Zdl zijn afge
dragen.
Die- Kloeb'öommissie voor Zeeland be
staat uit de heeren Mr. H. J. Dijck-
meester, J. H. Blum, Jhr. J. van Vre-
denhurch, Mr. J. F., valn "Deiose, Secre
taris-Penningmeester.
Door den Commissaris Ideï Ko
ningin zijn in de igezondheidscommis-
missies, wier zetels gevestigd zijn te
Middelburg, Vlissimgien, Veere, .Goies,
Kruiningen, Zierikzee, Tbolen, Hulst
en Neuzen, de aftredende leden her
benoemd en wel respectievelijk de hee
ren Pi. Dumo-n Tak te Middelburg, L.
J. K. van Waver en, te Vüssirtgen, K.
Dekker te Westkapelle, J. Weststrate
te '.s Heer Arendskerke, M. van der
Vliet te Kruiningen, A. van Rooyen
te St. Pbilip'sland, ,W. A. van de Vel
de te Poortvliet, F. van Waesbergh©
te Hulst en A. E. C. Kruijsse te Axel.
Een Coimmissie, bestaande uit de
heeren mri A. J. F. Fokker, A. van
der Weijde en A. Franke], heeft na
mens een aantal meerendeels vrijzin
nige kiezers van Schouwen-Duiveland
aan jden voormaligien afgevaardigde
van het kiesdistrict Zierikzee, mr. R.
J. H. Patijn, te zijnen hhize een gou
den gedenkpenning en een album, be
vattende in calligrafisch gchrift de na
men der deelnemlers, ter herinnering
aan' zijn Kamerlidmaatschap hij mon
de van eerstgenoemde als blijk van
hulde aangeboden.
De gedenkpemiing, vervaardigd in
de fabriek van Begeer te Utrecht, ver
toont. aan de eene zijde het wapen
van de familie Patijn 'en aan de an
dere zijde dat van Zierikzee.
Kapeiis. Gistermiddag vergaderidel
dé raad der gemeente. Alle leden wa
ren tegenwoordig.
De kantoorhouder te Riezelinge ver
zocht sal arisverhooiging. De voorz. (stelt
voor dit met f25 te verhoogen, het
wordt dan f 150.
Als kantoorhouder voor de telefoon
te Kaptelle wordt benoemd dhr. P„ D©1-
zenne.
De Kerkferaaid der Ned. Herv. Kerk
te Biezelinge wil grond voor een nieuw
aan te leggen begraafplaats afstaan
voor een bedrag van f5000.
Weth- Slabbekoorn geeft xn overwe
ging om een te tuk verder" dan ide oude
begraafplaats te gaan en een stuk te
koopen van idhr. J. Rottier en dan
goed te bedelven. Weth. Vereeke stelt
voor dit punt aan te houden en een
nader onderzoek in te stellen.
De üieer van der Have merkt op,
flat hét tekort van de kas wel eens
mag opgelost worden. Spr. vindt dat
trok, maaf flat is nu alleen voor jou!
Als ik h«t niet met eigen oogen Zag,
Zou ik niet gelooven, flat Leon, die wei
nige maanden geleden nog niet eens van
Zijn rustbank op stond, nu bjna, nacht
en flag in 't zadel zit en slechts dezen
wensch hééft: geeft mij Slechts gelegen
heid u te toionen, dat geen gevaar mij
te groot en de moeilijkste weg mij1 rde
liefste is! Laatst is) hij op klaarlichten
flag geheel alleen door een streek gereden,
die de vijand bezet had- Hij werd ach
tervolgd, nagejaagd en heeft er zich door
heen geslagen en kwam na, drie dagen
terug met jhet bericht, da,t wij' hebben
wilden. Schrijf mij1 toch eens, kind, hoe
hij er toch' toe is gekomen? Uit hem word
ik niet wijis! i
Nu n.og even Iets anders. Schwartz, is
zeer Ziek. Ik ging paar het dorp waar
hij ligt. en (Zag wel, dat hét- hem niet
goed ging, maar da,cht toch niets ern
stigs. Hij' had bevel tot voorttrekken ge
kregen en wilde er niets van hooren
Zich ziek te melden en vertrojk. Heden
ontvang ik een kort schrijven van AdleT-
stein, die mij meldt, flat Schwartz in
V. met typhus ligt en in gevaar verkeert.
Ik ga er heen, Zoodra ik kan. Men zou
liïer wel honderd handen willen hebben.
Die ayrne jonge vrouw. Zeg haar, dat ik
dag en. nacht hij hém waken z|al. En Ad-
lerstein is er ookl Die heeft altijd tijd.
Ja, als ïk flien man maar aanzie, krijg
het machtig lang (duurt en B. en W«
erg, erg traag zijn.
De jheer Ganseman stelt vooï1 een
dag te bepalen-om 'de oude begraab.
plaats te gaan zien en tot vlugger
afwerking te kunnen komen en Bieze
linge te kunnen Antwoorden.
Een datum wordt bepaald. Weth;.:
Vereeke zal najder miet dhr. RottiieJÊ
confereereimDe raad gaat over in ge
heime zitting om te behandelen net
kohier H. O.
KoUdokerke. RaadsVerg. op 27.
Juni. Alle ledpn waren tegenwoordig*
Mededeel in gvan het levensmiddelen-
bedrijf, waaruit bleek, dat in het le
kwartaal 1919 is omgezet voor een
bedrag van f25.714. Goedgekeurd de
begrooting over 1919. Een verzoek van
htet bestuur der Chr. bewaarschool om
de subsidie te-brengen van f400 op!
f550 wondt ingewilligd. Een voorstel
van B. fen W. om Ide subsidie te ver
hoogen mie't f75, onder bepaling, dat
het salaris der onderwijzeres 'zal zijn
f600, dus met flOO zal verhoogd wor
den. Dit wordt, nadat dhr. Boone had
aangedrongen o-m het verzoek in te
willigen, met 5 st. aangenomen. Boo
ne en Brasser stemden tegen.
Een msitructie voor den gemeente
werkman wohdt vastgesteld en goed
gekeurd, evenals een verordening vooï
de motorwielrijders en automobielen,-
die teen maximixm-snelheid mogen heb
ben van 15 K.M, per nuï.
Er is bij den raad geen bezwaar
tegen af -en overschrijving der begr.
1918. - i
Wijziging (der ptol itie ver o'rdeni ng
wordt voorgesteld en aangenomen. Be
paald is, dat het spelen met geld op
den openbaren weg kan worden ge
straft mtet leen hechtenis van 6 da
gen of een geldboete van f25.
Voorgesteld werd door B. en W,
de pensioenbijdrage van alle ambte
naren -door de gem. te doen betalen,-
ingaande 1 Jan. 1919, met terugwer
kende kracht; het wordt aangen., wat
een meerdere uitgave tengevolge zal
hebben van f322.13. Tot lid v. h.-
Burg. Armbestuur weid benoemd dhrj
H. Barentsen te ptZand.
De geloofsbrieven der gtek'ozien leden'
worden door de niet herkozen leden
L. Vos ten A- Bezuij-en nagezien en
gerapporteerd, dat .alle stukken in or
de waren. i
Bij de rondvraag kwam in bespre
king het onderhoud ider wegen, waar
uit .volgde dat alle aangelanden zul
len worden uitgenoodigd, hun mede
werking te verleenen; b.v. sintels te
rijden, welke tegen verminderden prijs
verkrijgbaar zullen worden gesteld<
De heer Contant vestigt de aandacht
op het contract dait indertijd is ge
sloten met de gasfabriek té Vlissm-
gen en is van meening dat, waar men
een beteren toestand tegemoet gaat,-
er van geen overmacht meer spra
ke kan zijn. Hij wil er hij de di
rectie op aandringen, de contractprij
zen 6V2 et. voor kookgas en 8 ct,
voor lichtgas weer te doen gelden.
Een en ander zal met de directie wot-,
den besproken en op een volgende
vergadering zal rapport (woïlden uit
gebracht. j 1 j
De raad gaat in comité oveï lolt
behandeling van bezwaarschriften R.
Omslag. i
ik al een gevoel van kalmte. En fle men-
scheu hebben Ben respect voor hem als
voor niemand anders, of het nu vriend
of vijand is! Groeit Perap-hine.
rULIA.
In Be huiskamer van fle familie voir
Schwartz izatien fle huisvrouw en mevïouw
von Let'tow te overleggen wat gedaan
kon worden. 1^1
„Hoe kan ik mijn kinderen verlaten!"
zelde mevrouw vo-n Schwartz', „en aan
den andeTen kapt, hoe kan ik voortleven
'zonder mijn man nog eens te hebben ge
zien. Mijn hart is fe'oo angstig en onrus
tig, dat ik tot geen besluit kan komen!"
„Maak je maar niet bezorgd 1 Marie!
Ik 'zal wel voor je kinderen zorgen! Ver
trek nog vanavond. Als ik In jouw plaats
.was, deed fk datl"
De arme moeder barstte in tranen uit.
„Dat kan ik niet aannemen. Ge weet
jniét wat het beteekent zéven kinderen
in orde te houden. Dat kan ik' je niet
aandoen. Neen, neen, dat gaat niet!"
ïl
(Wordt vervolgd.)