No.
Woensdag S5 Juni MM#
33e Jaargang
"^TjyïïCi'Tow.
Seraphine,
Burtiëig&iid.
St&ten-O&neraa!.
Uitgave v*a
fle HM. V«*. LHCTOR ST ESSSHfr»,
gevestigd fca Goes.
KaofttÜui'©a.ti to ®cce&:
LiKGB VORSTSTR1AT S-19.
(Telefom B|o. 114
Bwrflsju, to Middy bai|g:
EIR3RA F. E. QHUIJ B. BE8GI
Drukker*:
©osterbaan Le Cointr#, fftitfi.
VERSCHIJNT BUMPS STEBKBiQ.
Abonaeineats ft»*.:
peï B maandea (r. peet fL9£
Dosse nummer# 5 <4 v 1 Q.Ofc
4 «ousirocaws
Zij, die- zich met ingarig van t Juli op
„De Zeeuw" abonneeren, ontvangen de tot
Mien datum verschijnende nummers keste-
I003.
Bijkemiddelen.
D© opbrengst der Rijksmiddelen in de
afgeloopen maand 'Med wijst o.p een- be
moedigende verbetering valt handel en
rerkoeT, en daarmee gepaard gaand klein'
begin van vernieuwing der nationale wei-
Vaar*. Zij klom namelijk van 23 miljoeïl
ia Mei '18 tot 28 miljoein in Mei *19,
dat ia ruim 5 miljoen meer. De opbrengst
in de eerste vijl maanden des vorigen
jaar» klom van honderd tot honderd en
negen miljoen, een vermeerdering dus van
ruim negen miljoen.
Het meest vooruit gingen de invoer
rechten, en wel met circa 2V2 miljoen'.
Daarop volgen het gedistilleerd met ruim
8 ton, de inkomstenbelasting ©n de ver
mogensbelasting elk met circa een half
miljoen meer, terwijl ook de dividend
en tantièmebelasting; met ruim een half
miljoen voor 'teerst in de rij dar mid-
<Me« plaats neemt. Voorts klommen de
regelrechten 4 ton, hert geslacht ruim 3 Va'
toe, de successierechten 2% ton, de re
gistratierechten één ton, hetgeen alles te
«aam op een begin van langzame ver
betering wijst.
Ook t de loodsgelden gingen weer een
ietsje vooruit: van twaalfduizend stegen
tot 96 duizend.
Hiertegenover staat de suikeraccijns met
een verminderde opbrengst van 8 ton, ter
wijl de overige middelen met een heel
vrat kleiner verschil uitkwamen, dafl wal
stationair 'bleven.
De opcenten ten bate van het Lee-
aingafonds 1914 klommen van 4 miljoen
tent ruim 4 Va miljoen. De opbrengst dezer
opcenten .was evenwel in de eerste vijf
maanden van het vorige jaar toch nog
iets booger dan die va:n het gelijknamige
tijdvak van dit jaar.
De oorlog-s winstbelasting ging ruim 8
miljoen vooruit. Met de drie verdediginga-
belastiugen saam was de opbrengst circa
32 miljoen, tegen ruim 20 miljoeïl in Mei
1918,
Nijverheidsonderwijs. Geen
„vak"-onderwijs en geen handels
onderwijs. Particulier initiatief
voorop. De oude kwaal.
Gisteren kwam het w. p. lot regeling
van het Nijveriieidsoindeïwjje onder het
mes.
Vakonderwijs, Izfcide Ketelaar, is een
betere naam.
Neen, betoogde de minister, nijverheids
onderwijs is juister, omdat het ontwerp
beperkt karakter draagt, dat door
,'liea naam wordt aangeduid.
De heer r. d. Molen achtte het heel
juist gezien om het handelsonderwijs niet
in deze ^et op te nemen, omdat er
essentieel verschil tusschen is.
Ketelaar bedoelde er ook het landbouw-
huishoudkundig onderricht (dat thans on
der Landbouw ressorteert) in op te nemen,
gn tevens de opleiding tot verpleegster,
die onder Arbeid staat, en daar ook be
voelt, laooals dï. Scheuier betoogde. Dezjo
U. Z, TON MANTEDFFEfc.
161) _o,_
Met dergelijke gedachten vervuld ging
Therese op een dag achlter Jacob aan de
trap op en trad in zijn kamer. Het was
een kamer zonder eenig pieraad met wit
gekalkte muren. Hij Zat in die eenvou
dige kamer aan de- groote, met papie
ren bedekte tafel. Een kaart van Tann-
m,®®n wa.s vlak voor hem tegen den
S©sPijkerd. Er was iets koortsach-
A? fte k"i,S- ïTendori' bekenenden man.
t iL glf'-dle me<* dan dertig jaren
in hem gesluimerd had, brak zich nu
baan en sleurde hem. met zich mee.
Eerst had hij hulp noodig gehad, nu
overzag hij reeds alles en het reuzen
werk ging onder zijn leiding met reu
zenschreden voorwaarts.
Een licht rammelen van aardewerk deed
hem opzien ea hij zag Jacob een servet
op de tafel leggen, terwijl juffrouw The
rese de soep opschepte. De baron had
slechts even verstrooid opgezien, hij
scbreef nu reeds weder.
„Mijnheer, mag ik verzoeken Die
vreesde trouwens, dat het denkbeeld van
Ketelaar verband hield met bet streven
naar een staatsdiiploma voor verpleging,
iets, waartegen dr. Scheurer, ook op
grond der anti-revolutionaire beginselen
zich (krachtig meende te moeten verzetten.
Trouwens ook d,r. Deckers had doen uit
komen (hoe izf. i. verpleging van zieken nog
fiets meer is dan het „vak" waartoe me
vrouw Groeneweg wil opleiden buiten
Üe ziekenhuizen.
Het is duidelijk, dat de minister niets
van 's heeren Ketelaars denkbeelden moest
hebben.
Maar zéker nog minder van het amen
dement Zadelhoff (s.d.a.p.) bedoelende het
openbaar onderwijs voorop te stellen in
plaats van het bijzonder onderwijs.
De Minister van Onderwijs heeft in
zijn wetsontwerp1, zooals hijl aantoonde,
geheel in overeenstemming met bjet Rap
port der Ineenschakelingscomniissie, in
art. 5 geschreven: „Scholen, bedoeld in
art. 1, worden onderscheiden in bijzon
dere en openbare. De bijzondere scholen
worden opgericht en onderhouden door
rechtspersoonlijkheid 'bezittende instellin
gen of. yereemigingen, de overige door
het Rijk of de gemeente, hetzij geheel
of in onderlinge samenwerking".
liet door Zadelhoff, Gerhiaid c.s. in
gediende amendement nu zet de open
bare scholen, opgericht door Rijk of ge
meente, voorop, .om de bijzondere te laten
volgen.
Van rechts is natuurlijk stevig vastge
houden aan de prioriteit van biet par
ticulier 'initiatief. D© minister wil het
volstrekt niet missen.
Over al de gerezen kwesties is intus;-
schen nog niet beslist. Toen 'top1 stem-
i men aankwam, was er geen tiende deel
der Kamer "meer present.
Het oude kwaaltje openbaart zich weer.
Uit da Pars.
De positie van het Kabinet.
D e (Chr.) Amsterdam me r merkt
juist op:
Wie onpartijdig de zaken beziet, mag
niet ontkennen, dat hét Kabinet-Ruys in
zijn bijna ten einde spoedend eerste jaar
groote gouvernementeele kracht, getoonfï
heeft en hard gewerkt heeft.
Nauwelijks was het opgetreden of biet
weid overvallen door de revolutie-pogin
gen van den heer Troelstra. Het aarzelde
echter geen ooigenblik. Het zotte direct
dein goeden toon' in van handhaving van
ortïe en gezag, en met gerustheid schaarde
het volk zich in overweldigende meerder
heid om het Kabinet.
Het gevaar is stellig nog rijpt van
lucht. De heer Troelstra loopt nog gere
geld' rond om ïn concurrentie met Wijn
koop .de hoofden op hol te jagen, en te
zien of er toch nog geen kansje te mar
kén is, doch bedriegt niet alles, dan
schijnt aangenomen te mogen wordien, dat
ons volk in groote meerderheid het ge
zond verstand zal bewaren en zich' niet
door warhoofden zal laten misleiden.
In ieder geval' mag verwacht worden^
dat het Kabinet op zijn qui-viv© is en
dat iedere revolutionair© poging aanstonds
met kracht 'zal' wonden onderdrukt.
De onderwijs-bevrediging, is een groote
schrede nader gekomen. Dank zij het
krachtig optreden van minister De Visser
is aan onze bijzondere onderwijzers ®e
financieel© gelijkstelling in salaris met
soep wordt koud. Ik liet het eten maar
liier brengen; da heeren zijn er nog niet
en mijnheer moet daar niet op wachten!"
Zij schonk hém een glas wijn in, en
zette alles netjes, terwijl haar oogen als
zwarte vlammetjes gedurig den schrijven-
den man zochten.
„Dank u, ik heb geen tijd en oolf geen
honger!" zeide hij afwerend.
„klaar mijnheer, hét wordt geheel koud
En ik. 'heb mijnheer pok het een en
ander mee te deelen. Mijnheer Naumann
was heden bier. Ik ontving hem en heb
het contract onderteekend 1"
De baron stond op, niet juist om te
eten, maar wel uit verbazing, maar juf
frouw Therese schoof hem ylug een stoel
toe en_ hij ging zitten, nam de lepel
en zeide verstrooid: „onderteekend'?
Maar, juffrouw, dat .is toch wel wat"
hijl bleef steken.
U was er niet, anders had ik u het
stuk gebrachtNeemt u nog wat brood!"
Zij ging tegenover hem 'kitten, zelf
bewust en volkomen, zeker. Hij vroeg,
geheel uit gewoonte: „W,a,s de i'ool Csj
bosch er?"
„Ja, morgen komen twaalf nieuwe weik-
lui uit Polen., Ik heb al voor bedden
en eten in de kolonie gezorgd. Misschien
zult u er nog meer noodig hebben, want
Simons zegt, dat de lui uit Nieder-Tanne
weer niet wérken willen. Maar dat alles
hun openbare collega's reeds in principe
bezorgd. 1
Aalberse's Arbeidswet komt hoogst
waarschijnlijk vóór hélt1 reces del' Tweede
Kamer nog in h.'hanfd/eling.
In hét buitenland is onze positie onge
meen versterkt door hét beleidvol en
krachtig .optreden van Van K'arnjabfelek,
En alle socialistisch© agitatie ten spijt
hébben ook do .Christelijke arbeiders hunl
volle vertrouwen in bet Kabiniét uitge
sproken en dé financieel© plannen van
Minister De Vries als uotod'z'aklelijk er
kend.
Vroeger was h'et gewoon, dat in hét
eerste jaar van- een nieuw Kabinet de
Tweede Kamer weinig of niets te doen
hiad. Thans is er gewerkt .als npolt te
voren 1
En het Kabinet is daarbij krachtig ge
steund' door de Rechterzijde, die wel' net
de helft slechjts telt, doch voortreffelijk
aaneengesloten was. Vooral bij de onder
wijsdebatten was de Rechterzijde prompt
aanwezig en een ondoordringbare muur
rondom de Regéering1.
Het schijnt vooïri'oopig goed te gaan!
Raak gezegd.
Wij lezen in De Ned e:r 1 an'der:
Wij kunnen het, helaas, slechts zelden
eens zijn 'met Mevr. Tjaden-Van der Vlies
(Enjka), doch ditmaal heeft zij in 0 p-
w a arts een stukje geschreven dat wij
om de strekking met instemming lazen en
daarom ook gaarne overnemen. - Het luidt
als volgt
Wanneer arbeiders na moeizame sta
king een twijfelachtige overwinning be
halen, ziooals onlangs bet Rotterdamsche
trampersoneel, dan jubelt Het Volk
oveir de zegepraal, en laat het vraag-
teeken weg.
Wanneer na eindeloos loven en bie
den de sociale wetgeving een nummer
rijker geworden is, zonder dat de arbei
ders er veel door worden verrijkt, ver
heugt Het Vol.izich niettemin, we
tende hoe groote inspanning iedere stap
voorwaarts het proletariaat kost.
Toen minister Cort v. d. Linden zijn
arbeid voor heft A. K. met de invoering
van het algemeen mannemkiesrecht zag
bekroond, weffd hij door Troelstra en
zijn Kamergenooten met bloemen gehul
digd.
Waarom moeten dan anderen, die zich
over succes verheugen en hun werker
huldigen, worden gescholden en- ge-
hoond?
De christelijke onderwijzers hebben
minister De Visser in den vroegen mor
gen hun dank betuigd en toegezongen-
He t Volk noemt.dat de „aubade dei'
ruggegiaatloozen'
Toch beiteekent de wet, waarbij de loo-
nein der bijzonders onderwijzers gelijk
gesteld worden met die hunner „open
bare" collega's, voor de „christelijke"
onderwijzers een belangrijke overwin
ning na jarenlangen strijd.
Er is in de gezinnen dezer' mannen
veel geofferd en veel geleden om des
beginsels wil. "Wij verheugen ons van
harte, dat hun eindelijk recht is gedaan?
Het feit, dat bijna allen steunpilaren van
de coalitie zijn, en het andere feit, dat
hnn arbeid ook nu nog niet naar belmo
ren bezoldigd wordt, doen niets af aan
do waarheid, dat minister De Visser hier
een stuk oud, liberaal onrecht kapot ge
broken heeft.
En dat hij zich met deze wet een
stoere werker heeft bewezen".
zal ophouden als u die kolenmijn wilt
aanleggen".
Hij keek vól spanning op. De kolen
mijn, waar hij op hoopte, was de ge-
dachte, welke hém het meeste bezighield.
„Ja,, als wij ons eens niet vergisten,
Wagner en iik, 'zou dat prachtig zijn. Maar
die Sakser laat niets meer van zich 'hoo-
ren".
„Toch wel, mijhhéer, hij was hier een
uur geleden. Er Zijn kolen gevonden. Zoo
dra wij over' eenig kapitaal kunnen be
schikken, kan er dus een kolenmijn wor
den begonnen. Nu 'gaat het nog nietl"
De baron keek somber. Zoo, duidelijk
als deze keer had. zij er nog nooit op
gezinspeeld dat 'zij zich als zijn com
pagnon beschouwde.
Jacob bracht het vleesch en verdween
weder. En juffrouw Therese giag voort:
„Die Zwitser moet weg. Hij is lu(i en
langzaam en kan geen opzicht houden.
Ik wil een kaasmakerij aanleggen, maar
daarvoor heb ik een verstandig menschl
noodig
„Een kaasmakerij!
„Ja-, zou mijnheer dat niet hiéél prak
tisch vinden. Wij kunnen hier de melk
niet verkoopen. Het is te ver voor de
stad, of voor den .trein, foi kaas kan
men ver wegzenden. Wat vindt u daar
aan voor verkeerds eindigde zij scherp.
„Onpraktisch? Niets oker zeer
.Brija der Adv©rt&iHttë«:
L4 regels f0.80, iedere regel meer 23
Verfioogd met een tijdelijken oorlog* toestel
▼an 20 pet.
B maal wordt 2 maal berefeead.
BJtj ajbonnement voordeel ige rocsrwaaiflj^i.
Bewijsnummer» 5 cent.
Soortgelijke minachting van den Chri-
telijken onderwijzer als die uit de boven!
gesignaleerde uiting van IIet Volk blijkt,
komt ook uit in een teekeininig van Braa-
kensiek in de (oude) Gr oene, alwaar dr.
De Visser, als ambtenaar van den Burge-
lijken Stand voorgesteld, het huwelijk tus-
fechen het bijzonder en het openbaar onder
wijs voltrekt. Openbaar onderwijs is daar
voorgesteld als een wel volmaak te en fris-
sche bruid; bijzonder onderwijs als eeri
bruidegom wien de domheid, om niet te
zeggen: het idiotisme op het gelaat ligt.
Minzelden degenen die deze carica-
tuur aanschouwden. En een hunner zei:
Het zal wel spoedig blijken, dat in dit
huwelijk de bruid al haar aanminnigheden
verliest
Wij vreezen het ook.
Wellicht zelfs haar welvoldaan uiter
lijk.
iii-Tro~nirr
Beknopt overzicht
Terwijl men in Duitschla'nd rouwt en
zich opmaakt om hét door de geassoci
eerde regeeringen gesürooiidiei izaiad van den
haat te verziotrgien, „tot hjet volk sterk
genoeg is, de schandelijke boeien af te
werpen", is er in de lauden 'dér ofver-
winnaai's groote blijdschap, over de be
haalde victorie.
Vooral' in Franjkrijk is eir groot gfen
juich'
Zoodra dei officiëele telégrammen warenl
binnterigjekoftien luidden de klokken enj
werdén er kanonschoten gelost. De be
volking haastte zich overal de vlaggen
uit te Steken, terwijl er optochten ge
formeerd' werden.
Te Angers hielden de troepen va)n hét
garnizoen een fakkeloptocht.
In dei bevrijde'gebieden was de vreugde
zioo mógelijk nog grooter dan elders.
Vooral' tei Rijkseli .was de vreugde uitbun
dig.
In de militaire havens losten de oor
logsschepen salvo's van' 21 kanonschoten
en lieten de stoomfluiten gillen
Ook je Antwerpen heeft men daidelijk
feest gevierd. Gisterenavond was er volop
verlichting en muziek.
In Brussel' heeft men tot nu toe niets
▼an feestbetoon kunnen merken. Al'leen.
laat in den nacht loste de artillerie
vreugdeschoten, welke voor nieuwe ont
ploffingen op Groenóndael werden ge
houden.
Het nieuws van Duitschland's bereid
verklaring om liet vredesverdrag to tee-
kenen, is te Lonldén kalm opgenomen.
Er werden geen betooigingen gehouden,
als bij hét sluiten van den wapenstilstand.
Te Edinburg was echter groot vreug
debetoon.
Wilson en Clémenfceau zijn Dinsdag
middag naar Versailles vertrokken, om
eenige schikkingen te treffen in verband
met dé plechtigheid der onderieekeninjg.
Zij werden ontvangen door dén nieuwen
prefect van hét departement Seinle-ert-Oiste,
Vitry. Clemenceau en Wilson vertoonden
zich op 't balcori van de slaapkamer van
Lodewijk XIV, waar hun door de aan
wezige toeschouwers Den ovatie werd ge
bracht.
De Duitschje regeering is uitgenoodigd,
de namén, hiarer gevolmachtigden voor
de onderteekening mee te déelén. Het
antwoord op deze uitnoodiging is nog
uiet ontvangen.
praktisch slechtsJa slechts dit!
Dlat zij hem zoo maar terloops meedeelt,
dat zij van plan is een kaasmakerij aan
te leggen. Hij keek' haar verlegen aan, zpo-
als zij daar trotsch tegenover hém zat,
en de weinig vriendelijke wensch kwam
bij hem pp: „0, da|t ik je kwijt was!"
Maar hij kon haai* niet kwijt worden,
evenmin als - zijn moeder. Hij had een
andere betrekking voor haar willen zoe
ken, maar voordat hij die vond, had zij
zich reeds onontbeerlijk" gemaakt; zij
maakte geen aanspraak op veel salaris;
zij wild© niets hebben dan werk. Maar uit
de dienstbare scheen langzamerhand een
meesteres te zijn gegroeid-
,,Ja juffrouw", zeide hij somber, „uw
gedachte was zeer practisch, maar uhadt
het mij eerst moeten vragen!"
„Maar mijnheer!" zeide zij, terwijl haar
bovenlip zich verachtelijk krulde, „ik heb
nog niets gedaan, ik zeg slechts dat ik
het doen zal-'-
Een pijnlijke stilte volgde. Juffrouw the
rese zette een beleedigd gezicht en zeide:
,,Ik wilde mijnheer nog over iets sprei
ken. Mijnheer moet een ander huis heb
ben. Dit is goed voor behulp, maar mijn
heer kan hier toch niet altijd blijven!"
„Elk huis is mij goed!" zeide hij haas
tig, „bedenkt u toch dat ik hier nu niets
ben, dan de eerste beambte, «le hoofd-
De geallieerde en geassocieerde regeSi-
ringen schijnen besloten te zijn om CBö
'gevolmachtigden der Duitsché regeerinjj
af te wijzen, indien Zij niet den ranfl
en hét persoonlijk geizag hebben, die ver-1
edscht wordén om Duitsehïand bij Zulk'
een plechtige handeling te vertegenwoor
digen.
Korle berichten.
Duitsch-Oostenrijk vraagt onmiddel
lijke. toelating tot den volkerenbond.
De Belgische krijgsraad van hé*
groote hoofdkwartier heeft een mijnwer
ker uit Luik wegens spionnaga ter dood
veroordeeld. Volgens de tenlastelegging
had hij' vrij aanzienlijke bedragen aan
genomen om Belgen over de grens te
brengen en dan degenen, die hij aldus
zou helpen, bij de Duilschérs aangege
ven. Op deze wijze moet hijl ruim hon
derd airestaties, de meeste gevolgd dooï
veroordeelingen, op zijn geweten hebben'
gehad. De man ontkende. De krijgsraad1
gelastte, dat hij zou worden gefusilleerd!
op een der openbare pleinen van Brussel.
Hindenburg is tegen onderteekening
van het vredesverdrag.
Marconi is uitgenoodigd om als lid
der Italiaansche vredesdelegiafie naar Pa-
lijs te vertrekken.
Naar de Times verneemt zal admi
raal von Reuter (de bevelhebber van dei
Duitsché tot zinken gebrachte vloot in
Scapa Flow) terechtstaan voor den krijg#-
raad wegens het verbreken van den wa
penstilstand.
In Berlijnsche marinekringen woidt
van alle kanten verzekerd, dat in Berlij*
van een tot zinken brengen der Duit
sché schepen in Scapa Flow niets békend
was. Het tot zinken brengen valt noch
als een communistische „Putsch" te be
schouwen, noch als een wanhoopsdaad.
Het schijnt een geheel uitgewerkt plas
geweest te zijn. De Engelschen hebben
echter niet het recht, de bemajnning te
bestraffen.
Te Berlijn is het opnieuw tot plun
deringen van levensmiddelenwinkels en'
markthallen gekomen. Deze opstootjes ver
schijnen volgens officiëele berichten in
een ander licht dan tevoren. Zij schij
nen volgens een systeem geleid te worden.
Er zijn al .minstens 5 dooden gevalle»,
ct. w. ook een paar vrouwen en kinderen.
Alle hulpbeambten bij post en tele
foon le Berbrjn staken. Militairen bezetten
de telefoonbureaux.
De Fransche Kamer zal Vrijdag een!
vredescommisSi© van 60 leden benoemen
om het vredesverdrag te béstudeeten.
Heden zullen dö Fransche schel
len vacantie ikrijgen olm den vrede te'
vieren. I - fu}^
Zaterdagmiddag heeft een groote
branid in de vliegschool van St. Cyr 18
gen en een groote hoeveelheid linnen etf
loodsen, 2 depots, een honderd vliegtui-
schroeven vernield. De schade wordt op
4 millioen francs geschat.
Binrienfand.
Scheidemann naar Nederland.
Naar aan de „Del." uit Berlijn wordt
•bericht, zal' Scheidemann voorioopig niet
weer de leiding,van zijn partij pip zie®
directeur van de heerlijkheid Tannhaus-
senl"
„Maar daarom hoeft u toch' niet met
alle anderen samen te wonen!" hield zij
vol. „Mjjnheer heeft recht op een betere
woning. Boven 'bij het bosch staat het
oude heerenhuis, het is slecht en het dak
zit vol gaten, maar het 'kan gauw her
steld worden, en d® kamers zijn mooi
en groot!"
„Welk een dwaasheid!" antwoordde de;
baron driftig en wilde weder naar zijn
schrijftafel gaan. Maar vlug als een aal
was zij tusschen hem en de schrijftafel
gegleden. Hij had haar op zij moeten
schuiven, had hij willen gaan zitten- En
het scheen wel, alsof hij daar lust in had-
„Mijnheer moet nu niet meer gaas
schrijven. Mijnheer overwerkt zich en dat
kan ik niet toestaan!" Haar toon moest
schertsend klinken; maar het was haar
zeker nog nooit in haar leven gelukt
te schertsen.
„Juffrouw, gaat u alsublieft heen!" zeide
hij met kwalijk bedwongen woede, „ik
weet niet wat ik er van denken moet!"
„Dit, mijnbeer, dat Therese slechts aan
uw welzijn denkt! en daarom ook moet
mijnheer mij nu veroorloven om de bouw
lieden er 'been te sturen, dan hebben
wij binnen vier weken daar boven een
goed huis!"
(Wó#®t vMTolgAJ