1'
Dinsdag AprilISI19
«Jaayp- ang
-£§> 6%
Uitgave van
de Sunl, Venn. LUCTOR ET EMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No.—11.)
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG-
Drukkers:
©osterbaan Le Cointre, Goes-
Eoij gsmeenteprogram.
Anti-revolutionaire kies vereonigi n-
dio over vior jaren aan IiiinTiiC;
canctidaten een gemeénteprogram wen-
schen voor te leggen, kunnen alvaêt
wins te doen met het concept gemeen
te-program der 'Utrechtsdie Christelijk
socialen, partij: v. d. Laar; (tvoor
naamste deel luidt: De gemeentelijke
overheid regeer© naar het richtsnoer
der eeuwige beginselen van Gods bij
zondere openbaring. Zij belijrle den
naam van Christus in heel haar op
treden, altijd ochter met volkomen eer
biediging van dei persoonlijke vrijheid
harer burgers ©n ambtenaren. D© Zon
dagsrust en de Zondagsheiliging wor
den van gemeentewege zooveel moge
lijk bevorderd. De vergadering van den
(reimieenteraad worde door den voor
zitter mèt gebed geopend, zoo dit niet
niet zijn overtuiging in strijd is. De
openbare zedelijkheid worde, van ge
meentewege krachtig bevorderd. Ker
missen worden afgeschaft. Inrichtin
gen met vergunning worden door de
gemeenten niet geëxploiteerd. Van ge
meentewege worde het alkoholisme
zooveel mogelijk bestreden, door het
beperken vanhet aantal vergunnin
gen en verloven, door drankvrije wij
ken, door subsidieeren van ve re ©in
gingen tot drankbestrijding.
De seciaiisJen en tie jjburgerwasht.
Op een sigarenfabriek De Globe te
Utrecht werken 160 man; een van
dezle is een man van de burgerwacht.
De mannen van het socialistisch N.V.
V. aldus ,,D© Tijd" "hebben 'top
dien man met begrepen. Deze heeft
reeds sinds- November spot en hoon
te .Verduren van zijn kameraden. Dins
dag werden de; maatregelen ver-
scherpt. Het regende projectielen naar
zijn hoofd'; rn-en wierp met allerlei
vuiligheid en schreeuwde hom onder
'bedreigingen tóe dat bij voor de bur
gerwacht zou bedanken, op straffe v,an
anders de fabriek te worden uitge-
ranseld. Daar patroon en chef er zich
niets van aantrekken, zal het terro
risme hier, helaas, zegevieren o-ver
het recht.
liet Vo-1 k (s.d.a.p.) dit, bericht,
overnemend, zegt 'deze gewelddadig
heden af te keuren, 'maar voegt
zij fer echt „jëzaïstisch" bij on
begrijpelijk is het ons met dat het
zo-o toegaat. Deze arbeider laat zich
vrijwillig oefenen in het schieten op'
zijn „kameraden". Is het te verwon
deren, dat die- „kameraden" dan van
zulk moorddadig gezelschap weinig ge
diend zijtn?"
Wi] noemen dit een bedekte aan
moediging voor die roode uitsmijters
en ''n valsche voorstelling van dé taak
der burgerwachten, welke niet bedoe
len te schieten op kameraden, maar
bescherming te velreenen tegen aan
vallen van revolutionairen. En dat wil
toch Het Volk ook?!
VERSCHIJNT ELKEN KERKDAG.
Ab'onnementspïijjs":
Per 3 jnaanden fr. p1. post fl.75
Losse nummers -0.05
Prijs der Advertentiiën:
14 regels f 0.80, iedere regel meer 20 ct.
Verhoogd met een tijdelijken oorlogstoeslag
van 20 pCt.
3-maal wordt ,2 maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden.
Bewijsnummers 5 cent.
3.
Beknopt overzicht van -den toestand.
Wat De Standaard (dr. Kuy
per) een voor ons land noodlottig be-
sliut noemt, n.i. nat vu.ii do Vi'ör toon-
aangevende Groote Mogendheden o-rri
de vrodesponferentiën naar Genève te
verleggen, is took voor België een
groote tegenvaller gebleken.
Nederland had de aandacht geves
tigd op Den Haag en wij mochten niet
grond verwachten, dat. onze gastvrije
beid gewaardeerd zou worden. België
koesterdeweliswaar op minder goe
de gronden ©enige hoop, dat Brus
sel de bevoorrechte stad zou worden.
Maar heiaas
Het ziedt van- toorn.
De Belgische bladen hebben aanvan
kelijk gezwegen over de beslissing in
zake de keuze van den zetel van dein
volkerenbond. Blijkbaar konden zij in
do eerste oogenblikken nog geen ge
loof aechte-n aan het besluit der vre
desconferentie, die den Belgen ©en
zeer pijnlijke teleurstelling bezorgd©
ihans echter komen die stemmen
langzamerhand los ien uit den toon
dien d© bladen nu aanslaan, kan men
voldoende voelen hoe groot de ènt-
g'ocheling is geweest.
De Matin '.(van Antwerpen) geeft
een artikel van Roland de M-arès,
waarin, het heet:
Wij mogen ons door geen droom
beelden laten wiegen; België werd
miskend en Brussel werd met klare
bedoèling geofferd aan de zucht van
A
de Engelseben en Amerikanen om hun
vriendschappelijke en vooral handels
betrekkingen met'de Duitschers te
vergemakkelijken. Als men de juiste
toedracht weet van wat er is afge
speeld en afgepraat in don loop van
deze historische zitting, blijft geen twij
fel daarover moelijk.
Het droevigste van al is dat men
sedert 4 jaar ons zoo- edelmoedig met
„bloemen van rhederijken" heeft be
dekt dat wij eraan verwend zijn en
dat dit ons niet langer belet in de
werkelijkheid te zien. En die werkelijk
heid is dat België verdacht is aan
den volkerenbond die op grondslag
staat van re-eht, omdat België het eerst
is opgesprongen om het recht te ver
dedigen; dat. men heit de opperste
waarborg weigert, de haardstede van
den vrede te zijn, omdat het den oor
log i,s ingegaan om! zichzelf en anderen'
te redden. Dé werkelijkheid .is nog
dat het verheven offer van België,jpnze
heldenmoed, ons lijden, onze puimen,
reeds tot de geschiedenis behooren,
en dat mén die geschiedenis ver
geet.
Het „Vaderland" (van Antwerpen)
besluit ironisch
Bij gebrek aan tastbare vriend
schapsbetuigingen zal onze nationale
trots toch worden gevleid.
De bezetting van Rijnland, zal ten
deele aan ons worden opgedragen.
De kosten zullen door de Belgische
belastingschuldigen worden betaald
met hoeveel liefde. Een paar millioen
Eer jaar mógen we toch wel over hieb-
envoor die vereerende opdracht.
Do „Libra B-elgique" zegt, dat _d-e
vredesconferentie een zeer ernstige
fout heeft begaan en spreekt van een
Wilsonsoh imperialisme.
De uitnoodiging aan de Duitschers
om afgevaardigden naar Versailles te
zenden ten eind© de vredesvoorwaar
den? in ontvangst te nemen, is reeds
in Berlijn aangekomen.
Men weet, dat Lloyd George een
kansje beeft opengelaten, dat de Duit
schers -over de voorwaarden zullen
mogen praten. Misschien slaat dat al
leen op de wijze van betaling der scha
devergoeding. En zeker heeft de Vor-
warts gelijk mtet haar opmerking, dat
als de Duitschers maar ja en amen
zullen hebben te zeggen op -de voor
waarden (of in het ergste geval neen),
men net zoo goed een vertrouwden
koerier naar Versailles zou kunnen
sturen.
In ieder geval zal de eindbeslissijng
toch aan de regeering in Weimar zijn,.
De Deutsche Allgemeine Zeitung zet
nogmaals uiteen dat alleen een vrede
volgens de veertien grondbeginselen
van Wilson aannemelijk voor Duitsch-
lanid zal zijn. Plaatsen Duitschlands
vijanden zich, ook ten aanzien van den
Volkerenbond, op dat standpunt, 'dan
zal Duitschland stellig willen mede-
'Werken om te voorkomen, dat de we
reld kapot gaat, iets waarvoor Lloyd
Georgë meende te moeten waarschu
wden.
Groot zal de verantwoordelijkheid
van de Duitsche regeering zijn bij de
beslissing over het ja of neen. "Van
daar, dat er stemmen opgaan om het
Duitsche volk zelf over het aanvaarden
of verwerpen der voorwaarden te laten
steimmien. De vraag is maar, of de
tegenstanders daartoe den tijd zullen
latep.
De preliminaire vrede met Oosten
rijk zal onmiddellijk, waarschijnlijk
einde Mei, op bet vrede-sluiten met
Duitschlanci volgen.
De „Matin" rekent uit, dat de on
derhandelingen met Duitschland den
lOen Mei zullen zijn afgeloopen. De
ratificaties in die parlementen zullen
den löden Mei hebben plaats gehad,
en, naar het blad hoopt, zullen dien
zelfden datum de 'vredes-verdragen
Buitschlands bondgeiiootien ondertee
kend zijn.
Nadat het bovenstaande gezet was,
bleek ons uit een communiqué der
vredesconferentie, dat van 'de Duit
sche regeering bericht was ontvangen,
dat ze. gedelegeerden naar Versailles
zal zenden, onn de vredesyoorwaarden
in ontvangst te nemen ey deze ver
volgens aan de regeering te Weimar
te overhandigen.
De Baad van Vier beeft geantwoord,
dat hij geen gedelegeerden kan ontvan
gen die enkel koeriers zouden zijn.
De Duitsche regeering dient verte
genwoordigers te benoemen,' welke
van dezelfde volmachten, als de Ver
tegenwoordigers der goallieerden," zijn
voorzien.
De Parij^che -avondbladen mélden,
dat er zeer strenge maatregelen zul
len worden getroffen, teö einde elk
contact der Duitsche gevolmachtigden
met nieuwsgierige buitenstaanfrers te
vermijden.
De'gedelegeerden zullen in gesloten
auto's van bet station naar hun hotel
woeden gereden. Dit hotel zullen ze
niet vóór den 26sten April, 's -ochtends
mogen verlaten, wanneer ze met de
zelfde" voorzorgsmaatregelen naar het
Trianon-paleis gebracht zullen wor
den.
Korte berichten.
In Riga heerseht tengevolge van
den vreeselijken hongersnood, volko
men wanorde. Mannelijke en vrouwe
lijke proletariërs voeren er de heer
schappij. De bourgeoisie wordt stel
selmatig doodgehongerd. De welgestel
de burgers worden zonder onder-
I scheid van ouderdom of geslacht' in
barakken op de eilanden van de Duna
ondergebracht én worden dan aan den
doorl prijsgegeven.
j ST. JOHNS, 21 April. 12 uur
's middagsHet- vertrek voor den
i transatlantischen vliegtocht zal heden
niet plaats hebben. De 'jongste berich-
ten melden dat de weersgesteldheid
jj in het midden-Oeeaangéb-ied slechter
is da,n gisteren.
I
i De beroemde vlieger Védrines is
-op een vlucht van Parijs naar Rome
in het Rhone-departem-ent gevallen. Hij
is overleden. Zijn begeleider trof het
zelfde lot.
ïn DuitschhOostenrrjk zal de jbo-
j mentij'd den 28sten April beginnen en
i duren 'tot 29 September.
De „Phili'delphia ledger" méldt
uit betrouwbare joodscbe bron, dat de
j bevolking van Palestina niets wil we-
i ten van -het plan, om van Palestina
een slouvereinen joo-dschen stüat te
maken.
De Minister-president van Bruns-
wijk, Merges, is in een zolderkamer
tje verstopt gevonden en daar in hech
tenis genomen. p
Zaterdagochtend heeft Koningin
Elizabeth te Mar-edsous (provincie Na-
j men) vertoefd om dn het klooster te
I bidden ter gelegenheid van de Stille
j Week. Toen zij' vertrok, reed een auto
•j van haar gevolg, waarin zich do prins
van Eigne bevond, den landbouwer
Herman Mimet (aan, die onder het voer-
tuig werd gewprpen en gedood werd.
jj De koningin begaf zich naar het
lijk en legde de bloemen, welk© zij
I -op haar mantel droeg op het stoffelijk
overschot neer. Daarna ging zij haar
deelneming aan de familie van het
ij slachtoffer betuigen.
Vervolgens heeft zij haar weg naar
Ciergnon vervolgd, door prins "Leo
pold vergezeld.
Té Wee-nen verwacht men, dat
Duitschland de vredesvoorwaarden,
voor zoover zij niet overeenkomen met
de 14 punten van Wilson, onaanne
melijk zal verklaren.
De inlandsche ambtenaren in
Egypte weigepen den arbeid te her
vatten, tenzij aan zekere voorwaarden
wordt voldaan.
De bolsjewistische, troepen, die in
de Krim opereeren, naderen Sewasto-
pol.
Czernin is Woensdag door
Duitsch-Oostenrijksche grenswachten
te Feldkirch aangehouden! Hij wilde
aldaar de Oostenrrjk-Zwijsersche grens
zonder pas oversteken.
President Wilson's s.s. de George
Washington is 'te Brest aangekomen.
Door bemiddeling van den bur
gemeester is. de staking van de haven
arbeiders te New-York op den grond
slag van den 10-urig-en werkdag bij
gelegd.
Te Madrid staken de telegrafis
ten.
Te .Neu-Ulrn (Kindau) is door
een volksstemming de radenrepubliek
met grootie meerderheid verworpen.
De „Neme Freie Presse" méldde:
De minister van buitenlandsche za
ken, Burner, bevestigde de geruchten,
omtrent den val der radenrepubliek (n
Boedapest. Officieele berichten zijn nog
niet ontvangen. In Boedapest zijn vele
cafe's gesloten en het telefonisch ver
keer is onderbroken.
De „Morgen" meent, dat, indien de
radenregeering nog niet gevallen is,
haar uren in ieder geval geteld zijn.
LI©t Congres der S. D. A. P-
Over het jongste Paaschcongres der
S. D,. A. P. te Arnhem gehouden
schrijft de ,,N. R. C." o.m. dit:
De stemming van het congres was niet
veel hewogener dan die van een acade
misch debat. Heel wat kalmer dan die
van het Rotterdamsche congres in de
Noverhber-jdag-en. Alleen een luid applaus
voor de scherpe kritiek van den heer
Kuyper op de gematigde leiders als de
heeren Schaper en Vliegen heeft gevoelig
heden gewekt, die zich eenige oogenblik
ken in felle verwijten uitten- Maar over
't geheel scheen ook het congres met. de
heeren Bonger en Gerhard te gevoelen,
dat de motie de zaak liet en zou laten
zooals ze was reeds gedurende de 25
jaren van het bestaan der party.
Maar al beoogde de motie dit, is het
daarpm zoo? In zoover had mr. Troelstra
toch ongetwijfeld gelijk, dat de gewijzigde
omstandigheden de partij voor geheel an
dere beslissingen plaatsten. De nieuwe
constellatie in Europa en ook de Novem-
ber-dagen, die vooral op de geestesge
steldheid van den leider der partij van in
vloed zijn gewe-esf. Want wees de heer
Schaper er niet op, dat de heer Troelstra
na zijn schuldbekentenis met betrekking
tot de voor te, bereiden staatsgreep, die
een misgreep was, tot zijn verbazing de
politiek van avontuur" had voortgezet?
Ook heden verdedigde de leider de pro
paganda voor de sociaal-democratische re
volutie. Wat wil dit anders beteekenen
dan dat de S. D. A. P. niet voor een
revolutionaire situatie geplaatst kan wor
den, zooals de. motie veronderstelt,maar
dat de partij zelve die situatie naar het
oordeel van haar invloedrijk sten voorman
rijp moet maken.
Er is nog geroerd in de Nov-ember-
gebeurtenisseii. Het begrip revolutionaire
situatie is nog.!wat uitgesponnen. Maar het
eind was, dat de resolutie' met algemeene
stemmen werd omhelsd.
Zij was -daarop ook ingericht. Revolu
tiebouw.
Dei 1 Meidag.
Een hoofdartikel in „Het Volk" „On
ze i Mei-Diag, een dag van strijd en
verzet", geteekend door het bestuur van
de S, Di. A, P. en van het N. V. V.
besluit met een oproep, waarin wordt
gezegd
De hoofdbesturen van de bij! het Neder-
landsch Verbond van Vakvereenigingeni
aangesloten organisaties hebben besloten,
aan de viering van den koiinenden 1 Mei
dag het karakter van strijd en verzet
te geven, door het doen neerleggen van
den arbeid in die plaatsen e:n in die
bedrijven, waar door deze "daad do wil
en de kracht van het Nederlandsche pro
letariaat tot uiting komen.
Allerlei.
Duizend runderen wordeln uitgevoerd
naar de verwoeste gebieden van Noord-
Frankrijik.
D.e kleinhandelp:rij!s van kleiaardiappe-
len is met ingang van heden 7 ct. per
kilo. i
In het geheel zijh aan de Ned. kust
•meer dan 6900 zee-mijnen aangespoeld.
Te Haarlem' is een anti-ldesvereeniging
opgericht van personen, die niet wiilen
stem-men.
In Groningen worde-n de kievitseieren
verkócht voor 10 a 11 ct.,
De handel in zachte kaas is- thans- gei-
heel vrij.
De beschikbare vo-orrajde-n kaas 20 plus
maken het thans mogelijk Gok dit ar
tikel1 boven bet 'gewone ka-a-srantsoen bfr
schikbaar te stellen. De genu besturen
hebben maar fe bestellen.
Tb Nijmegen is een vakorganisatie van(
(dienstboden -opgericht.
Het rapport der Legercotmmis'siéi conclu
deert o.m.: de lasten der mobilisatie die
nen verlicht te worden door verruiming
der verloven en van klein verlof. Onziel
Weerbaarheid 'had -geen waarborgen tegen
een overweldiging kunnen geven b-ij een
overval' als met België in 1914.
Middelburg. 'Donderdag zal alhier de
jaarlijksche- verkoop plaats hebben van
de Emmablóem, waarvan de opbrengst be
stemd is voor de v-ereenigin'g ter Bestrij
ding der Tuberculose. Wij wekken onze
lezers gaarne op die collecte te steunen,
die op dit gebied"de oudsfe r-echten heeft.
In verband met het bovenstaande moe
ten wij er op wijzen, dat de bloemenver
koop, die hier gisteren plaats had, niets
te maken had met bovenstaand doel. De
blocmverkoopsters, die hier gisteren uit
Vlissingen waren gekomen, hebben voor
een deel misbruik gemaakt van den aller-
wege aangekondigden verkoop van de
Emmablóem, waarbij men jammer genoeg
geen datum had vermeld, en velen zullen
nu gedacht hebben te offeren voor de
bestrijding van de zoo gevreesde ziekte,
terwijl zij offer-d-en voor een ander doel,
zooals de waarschijnlijk meer met de
waarheid op goeden voet staande meisjes
zeiden, voor het Frans Naereboutfonds,
waarvoor gisteren ook te Vlissingen ver
kocht werd.
Het gebruik maken van een valsche vlag
kunnen wij niet scherp genoeg afkeuren,
vooral waar de verkoop van gisteren niet
was aangekondigd-
Wij hopen van harte, dat niemand a.s.
Donderdag zich zal laten afhouden van
het ruim steunen van den verkoop; door
liet idee „al weer zoo'n bloemendag". Men
vergete niet, dat de lijders aan tubercu
lose, dat zij, die dezen bloemenverkoop
organiseeren, niet aansprakelijk zijn voor
en ook niet mogen lijden onder de onop
rechte wijze van doen van de Vlissing-
s-che verkoopsters van gistereq.
Goes. Gisteren had hier onder groote
belangstelling d-e jaarvergadering plpats
van he-t Zeeuws-cb Jongelingsverbond
(Pï'ov. afdeeling van den Ned. Bond van
Jongel. Ver. op G. G.)-i
's Ochtends is de huishoudelijke ver
gadering gehouden. In de voorzitteqjvaca-
ture-A. S. J. Dekker w-er-d bij 2e stem
ming gekozen dhr. J. P. Kög-eler, die te
vens diens vacature als Bondsbestuurs-
lid inneemt, terwijl in de daardoor ont
stane- vacature als secundus Bondsbe-
stuurslid werd gekozen vr. W. v. d. Berg
van Bruinisse. De andere aftredenden wer
den met bijna algemeene stemmen her
kozen.
In de openbare, door zeer velen be
zochte middagvergadering, hield ds. J. L.
Schouten van Arnhem een schoone rede
over: „Het Gekruisigde Evangelie en het
Evangelie des Kruises". Ds. Kerkhof van
Souburg sprak een kernachtig slotwoord.
Het Verbond ziet op een uitniemend
geslaagden feest- en propagan-dadag terug.
Wemeldinge. Zondagmorgen had de
schipper J., van het sleepschip „Horten-
c-e" van Dordrecht, in de groote sluis
alhier het ongeluk tusschen zijn schip
en e-en -langszij komend sleepschip
te geraken, met het gevolg, dat de man
zwaar inwendig gekneusd werd opgeno
men. Dr. Gnirrep verleende heelkundige
hulp.
Krabbendijke. Tijdens de plechtigheid
van -de Avondmaalsviering op Go-eden
Vrijdagavond alhier, had een brutale en
ergerlijke ordeverstoring plaats, daar
iemand van buiten tot driemalen toe een
ruit ingooide, zoodat de st-eenen en de
glasscherven in het kerkgebouw terecht
kwamen, wat natuurlijk veel schrik en
opzien verwekte- Gelukkig is bet de po
litie mogen gelukken den dader te vin
den; het bleek te zijn de veelbeloven
de knaap IC. Hij zal'zich voor dat zeer
brutale en ergerlijke feit hebben te ver
antwoorden en daar men vermoedt, dat
het met moedwilligheid en opzet is ge
schied, zal hij zijn straf wel niet ontgaan.
Vrij plotseling overleed in den nacht
van Zaterdag £p Zondag dhr. A. van
't Leven Jr., candidaat voor den gemeente
raad. Vrijdagavond las hij nog voor in
de N-ed. Herv. Kerk. Zaterdagmiddag gaf
hij als diaken n-og aan de armen hun
deel en ging daarna nog tot half 4 bij dhr.
C. P. Vogelaar werken. Geruim-en tijd ge
voelde hij zich echter al minder goed,
zoodat voor een plo'tselingen dood wei
werd gevreesd.
De cichoreidrog-erij van dhr. Lens
hoek zal weer worden herbouwd-
Nisse. Maandagyoormiddag had hier een
treurig ongeluk plaatg. De landbouwer
Boone zag zijn geweer na, om het daarna op
te bergen; ongelukkigerwijze ging het ge
weer af en trof het zijn vrouw zoodanig,
dat de dood onmiddellijk intrad. Er
heerseht hier algemeene verslagenheid en
de deelneming is groot. v
Heiukenszantl. Maandagmorgen had de
jaarvergadering plaats van de Vereeni-
ging tot stichting en instandhouding e-ener
christelijke school alhier. De vereeniging
telt 72 leden. Op 1 April 1919 bedroeg
het getal schoolgaande kinderen 69, dit
is 3 minder dan een vorig jaar. De in
komsten bedroegen over 1918 f4669.59,
de uitgaven f4721.87 nad-eelig saldo
van f 52.28 Staande de vergadering is
door eenige leden het tekort gedekt. De
bestuursleden, d-e heeren L. van Vessem
en G. de Vos, werden herkozen, en ge
kozen tot bestuurslid in de vacature van
wijlen dhr. C. de Schipper, dhr. K- Dekker-
lerseke. Den lsten M-ei a.s., des avonds
te half acht, zal Dr. II. LI. Kuyper D.V.
voor de Geref. Jongelingsvereen. „Eben
