Maart ftlli!
'S3k:;' ?i
Üüifx-alarj:
rnn
i.
1 HJJg
Uitgave van
3© Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGÖ,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No. 11.)
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. D11UIJ L. BURG.
Drukkers:
00 ster baan Le Cointre, Goes.
Zij, dje zich met ingang van 1 April
a.s. op „De Zeeuw" aüonneeren, ont-
vangen de tol dien datum verschijnende
nummers kosteloos.
De Sfafen-stembus.
Zijn wij niet al to laksch in zakje
do verkiezingen voor de Staten?
Sleolits twee weken, geen veertien
werkdagen mieer scheiden ons van den
stemdag, die over verschillende staat
kundige belangen beslist, en wij
zitten nog stil.
Laat ons dain nogmaals mogen waar
schuwen, dat op 't o ogen bi ik onze
partij de ©enige is in onze provincie,
dio nog niet paraat zich toont.
Ofschoon het Provinciaal Comité
nog geen wachtwoord deed uitgaan,
wagen wij hot aan al onze Kiesver-
eemgiiiigen te adviseoren om stemmen
te werven voor no. 1 der anti-revo
lutionaire lijst.
Dat wil zeggen: in Middelburg no.
1 van aebt; in Vlissingen no. 1 van
negen (dit is do laatste lijst op het
stembiljet); in Goes no. 1 van twee.
Be stemmingsdag.
De stemmingsdag is voor:
Limburg 31 Maart;
Groningen 2 April;
Friesland, O vormsel, Noord-IIolland,
Noord-Brabant 3 April
Drenthe 4 April;
Zuid-Holland en Zeeland 9 April;
Gelderland en Utrecht 10 April.
Wij maken bereids er op attent,
dat het nummer der lijst door de Kies-
vercenigingen aan de'kiezers duidelijk
worde aangegeven; en dat herinnerd
worde aan de bekende waarschuwing
maar één wit puntje zwart maken,
namelijk in het zwarte blokje voor den
naam van den candidaat; geen tee-
kesntj© of kruisje of lettertje ot door
haling of namen er hij te schrijven
is geoorloofd.
En dan no. 1
Heffing in eens onmogelijk.
De crisisschuld, voorzoover niet
door belastingen gedekt, dreigt de an
derhalf miljard te zullen overschrij
den.
Men kan niet alle toeslagen af
schaffen, onder anderen niet op bet
bruin brood.
■Nu is dit enorme bedrag niet te
vinden uit een heffing in eens. Het
zou toch moeten komen van de groote
vermogens; en dat kan niet. Men zou
het Nederlandsche bedrijfsleven er
door dooden. Trouwens in geen en
kel land denkt men aan zulk een
maatregel. Engeland o.a. wil de af
lossing zijner oorlogsschuld doen loo-
P©i\ over 72 j aren 1
.Wij nioefcn den minister van finan
ciën bijvallen die in de Eerste Kamer
do onmogelijkheid een er heffing in
©ens aldus heeft aangetoond
Inderdaad, de redeneexing van den
lienor v liogcii is eenvoudig. Hij
zeilief bet in eens, anders hebt gij
geen geld voor de sociale hervormin-
fen. Wanneer men wel zou heffen
an zou toch het effect daarvan we
zen, dat al de belastingen veel min
der opbrachten, ja, ik meen te mogen
onderstellen, dat zij nog veel minder
zouden opbrengen dan naar evenre
digheid iran de heffing en geheel ons
nationaal bezit in waarde dalen zou,
ik zal straks zeggen,- welke heffing
als men eens besloot tot een heffing
in eens, men van sommige kapitalen
zou moeten vragen, maar dan is het
duidelijk, dat men zoo goed als alle
bezitters van ©enig belangrijk vermo
gen in de noodzakelijkheid zou bren
gen betzij een deel van de onroeren
de goederen te verkoop en, hetzij een
groot deel effecten te verkoopen, het
zij hypotheken te nemen. En nu ge-
voe: i men toch welk effect dat zou
hebben.! Er zou zooveel aanbod van'
onroerenci© goederen op de markt ko
men b« gebrek aan koopers -- im
mers, de buurman moet ook verkoo
pen en biedt dus ook aan dat de
gelukkige O. W.nrs, die nog genoeg
beschikcaar geld zouden hebben, er
van konden profiteered Maar door
het groots aanbod dalen de gronjd-
Erijzen, door een overvloedig aan-
oid van effecten op de markt daalt
de koers van de effecten, door een
groote vraag naar hypotheken stijgt
de rente en, wanneer mien ten slotte
het kapitaal, dat in de industrie zou
zijn neergelegd, zoo belangrijk be
knotte, zou men daarmede te gelijk de
industrie beknotten
Wanneer men zou besluiten tot ©en
heffing in eens, dan heb ik mij zelf
de vraag gesteld, t"t welke cijfers men
wel zou komen. Onder een heffing
in eens versta ik een heffing i n
eens en niet een heffing, over vele
jaren verdeeld, want dan zou het zijn,
maar minder gelukkig, hetzelfde als
onze verdedigingsbelasting. Dus in
eenmaal. Mijn verwachting van het
eindresultaat van de oorloigscha.de
blijft niet meer beperkt tot anderhalf
miljard; ik vrees zeer, dat wij, als wij
straks aan liet einde staan, zullen
moeten denken aan twee miljard, in
dertijd hebben de hoeren Bos en an
deren voorgesteld een heffing in eens
van 200 miljoen. Wij leefden toen
nog in de kinderlijke illusie, dat het
daarbij blijven zou. Het is thans tien
maal zooveel.
Ik kan daarbij niet .gebruiken de
progressieve schaal van do verdedi
gingsbelasting 1 B. Wanneer ik dat
deed, zou ik de grootste vermogens
Eeheel wegnemen, ik zou, dus reeds
ij 'lagere vermogens met een sterke
progressie moeten beginnen, en wan
neer ik dan twee miljard wil beffen,
zou ik van de vermogens de volgende
bedragen moeten nemen. Van een ver
mogen van f 50.000 dus een inkomen
van f2000 tot f2500 zou ik moeten
nemen f3000, Aran jcfen van f75.000
f 7500, van een van f 100.000 f 15.000,
van een van f 150.000 1:30.000van
©an van f200.000 f50.000, van een
van f300.000 f60.000, van een van
5 ton f 175.000, van een van 7'/2 ton
f300.000, van 1 miljoen f450.000, van
2 miljoen f 1.100.000, Aum 5 miljoen
3 miljoen. Ik vrees, dat als ik' het
deed, dit een ruïne zou Avezen voor
het maatschappelijk leven.
Het oude bezwaar.
De ,,N. R. Ct." Avijdt ©en hoofdar
tikel aan 'de oude q'uaestie der On-
doiAvijzersweddenhet Amorstel van
minister de Visser tot regeling van
deze jaarwedden.
Dit ontwerp acht het blad verwerpe
lijk.
De oud© strijd.
In 't najaar van 1917 werd van anti
revolutionaire zijde in de Tweede Ka
mer aan de (toenmalige) regeering
gevraagd, indien deze niet tijdig ge
reed Avas met alle onderwijsontwer-
pen, althans dat betreffende de onder-
Avijzerssalarissen in te dienen.
Toen reeds stak van Links de storm,
op. Men noemde het bereids een
staatkundige fout, een verbreking
van 't toegezegde complex van ver
beteringen, een vooruitloopen op de
wetsontwerpen tot uitvoering van liet
grondwettelijk onderwijsartikel, een
zonde tegen het bevredigings-compro-
mis.
Vooral dit was der liberalen be
zwaar dat liet zou zijn een vooruit
grijpen op de totaal-voordracht van
wijzigingen door d© Grondwetsherzie
ning gevorderd.
Later werd dan ook het ontwerp-
Lobman, regelende de salarissen der
bijzondere onderwijzers, wegens dit
zelfde, laatstgenoemde bezwaar, met
de stemmen van links tegen rechts
verworpen.
Nu minister De Visser met een
nieuAv ontwerp koriit tot regeling be
reids van alle onderwijzersjaarwedden
met terugAverkende kracht tot 1 Ja
nuari 1919, nu komt men weer met
bezwaren.
Niet, aldus onderstreept de „N.
R. Ct." omdat bij dit onfAverp maar
een gedeelte van de stof, die ter vol
doening aan hot nieuwe onderwijs
artikel der Grondwet ter hand belioort
te worden genomen, buiten verband
met de rest tot onderwerp van nadere
regeling wordt gemaakt. En ook niet
omdat de nood met name onder de
onderwijzers bij het bijzonder onder
wijs met groot is. Integendeel; liet
blad zegt uitdrukkelijk„wij kunnen er
voor voelen, zoo tie minister deze
menschen niet wil laten wachten tot
de algemeene herziening van de On-
denvijswet, die noodzakelijk is, haar
beslag zal hebben verkregen."
Een hoofdbezAvaar van Links is
derhalve vervallen.
Maar er is nu een ander. Het wets
voorstel loopt op de verwachte, aan
staande, volledige herziening vooruit.
Het kruist hot vraagstuk der gemeen-
tefmanciën, het brengt de financieel©
verplichtingen van de gemeenten op
het Rijk over, en voert de gecentrali
seerde Staatsmacht in, welke de dood
is voor 'elke plaatselijke regeling en
energie.
Het is eigenaardig, dat hier een anti
revolutionair beginsel naar voren ge-
gebracht wordt, hetwelk onzerzijds
steeds is hoog gehouden. Dc strijd
tegen de Staatsmacht, het beheer van
uit het alles omvattende centraal-punt
den Staaf, uitkomende in de Staats
zorg voor het onderwijs, den ieer-
dwang, den vaccinedwaiig, en derge
lijke is van kindsch© dagen door elk
anli-rcvo'utionair mee gemaakt.
In zoover ©en liberaal op dit ons
standpunt overkomt, valt dat te prij
zen.
Maar past dit anti-revolutionair
argument wel op dit liberaal bezAvaar
Ons dunkt van niet
Immers ook zonder dit Avotsont-
Avcrp wordt de veeljarige toestand be
stendigt: de Staat de Schoolmeester;
de ouders de onmondigen, menschen
zonder eenigen invloed of zeggenschap
in zake benoeming of ontslag varri t
personeel, toezicht of criliek op 't on
derwijs, enz. Het eenige wat thans
geschieden zal is, dat de gemeen lei
haar taaie als kassier overdraagt aan
de Rijksoverheid.
Met do verwerping van het Avets-
ontwerp-De Visser krijgt men der
halve geen enkele principiëele. verbe
tering en de onderwijzers blijven on-
gcholpon, terwijl alle partijen 'teens
zijn, dat 'tzoo met langer kan.
'De ,,N. R. Ct." bepleit nu de weer-
indiénihg van het verworpen nood-
voorstel-Lohman, hetwelk beoogde de
uitkeering voor do onderwijzerssalaris
sen aan het bijzonder onderwijs te
doen geschieden overeenkomstig de
gemeentelijke salarisverordening. Eu
zij noodigt dan den heer Lobman uit,
„dat Amorstel tegenover dat van de
regeering te stellen, opdat de Kamer
©ene zuivere beslissing kan nomen,
en niet, bij. gebrek aan beier en om
dat er toch iets voor het bijzonder
onderAvijs moet gedaan Avcrdcn, in
vredesnaam maar net voor de ontwik
keling van het volksonderwijs verder
felijke A'oorstel der regeering aan
vaardt."
Een noodvoorstel, dat vroeger door
Links, en later door d© voorstellers
zeiven, als niet meer geschikt voor
dezen tijd en niet meer passend op de
behoeften van toen, werd ter zijde ge
legd, zou nu een zooveel beter nood
voorstel moeten vervangen?
Het zou ons verwonderen, wanneer
iemand op dozen raad inging, welke
overigens met name voor den heer
Lobman Aveer veel vereerends bevat:
immers het is niet de eerste maal dat
aan ©en zijner onderwijsvoorsteüen,
lang na derzelver verwerping, de eer
te beurt valt dat liberalen, die aan
de verwerping hadden deelgenomen,
Aran achteren de zaak beschouAvd,
moesten bekennenwij haddon dat
niet moeten doen; het was onzerzijds
een vergissing.
w Ut
Beknopt overzicht van den toestand.
Iti Hongarije is een toestand van vol-
Blagen anarchie ingetreden.
Nadat kolonel Dix aan graaf Karolyi
een entente-nota had overhandigd, waarin
een nieuwe, als politieke g'rens te bescho.u-
Aven demarcatielijn tusschen Hongarije en
Roemenië werd aangegeven, besloot de
ministerraad af te treden.
In een proclamatie het volk ver
klaarde Karolyi toen af te treden on zijn
staatsmacht aan Jiet proletariaat over te
dragen.
De besturen der Hongaarsche socialis
tische partijen en Hongaarsche communis
ten besloten heide partijten te vereeni
gen onder den naam van Hongaarsche so
cialistische partij!, welke het bestuur
over het land heeft overgenomen. Deze
partijen nu hebben het standrecht over
het geheele land afgekondigd.
Het is nog al duidelijk, hoe het zoo
ver is gekomen.
De Entente wil Hongarije voor het
grootste deel .militair gaan bezetten, zoo-
Avel met 'het oog op het toenemende
bolsjewisme in het land, als in verband
met de vorderingen, die het Zuidelijk
offensief van Tiotski's legers maakt.
In den Kaukasus hebben die legers
generaal Denikin teruggedrongen, in het
centrum wordt Odessa bedreigd, op den
rechlentieugel is heel Oekraine reeds ver
overd en ligt Galicië open voor een in
val. -Thans Hongarije te Avillen inrichten
tot voorpost liegen het bolsjewisme, is
da paaiden achter den wagen spannen.
Het land is immers al een voorpost van
het bolsjewisme geworden. Met Duitsch-
land zou hetzelfde kunnen gebeuren, maar
reeds dreigt een Duitsch blad, dat hot
land zich niet tot de positie van zulk
een voorpost tegen het bolsjewisme zal
laten gobiuiken en, dat hier dezelfde oor
zaak hetzelfde gevolg zou hebben: de
uitroeping der soA-jetregeoring, gelijk nu
in Hongarije .heeft plaats gehad.
Nu Hongarije niet voldaan heeft aa.n
den eisen der Entente, om de demarcatie
lijn 200 K.M. westwaarts te verleggen,
m. a.Av. den Ententetroepen te vergum
non het geheeie land met uitzondering
van Boedapest, te bezetten, is er .fei
telijk oorlogstoestand tusschen de Entento
en Hongarije. Wat de zaak nog pijnlijker
maakt voor de Hongaren is het blijk
bare voornemen der Entente, om de be
zetting te doen plaats hebben door Tsje
chen en Roemeniërs.
Die bezitting zal nu wel, althans voor
een deel, haar beslag krijgen, want Hon
garije is Aveerloos. Maar hot proletariaat
door de nieuwe regeering opgezweept, zjaj
zich mogelijk op alle manieren tegen 'den
invaller te weer stellen, waarschijnlijk ook
met Russische hulp, want de bolsjeAviki
van ca er de grens, die de Entente Avilde
weren, zullen nu als redders Avorden in
gehaald.
Het bolsjewistisch gevaar Avordt een
lawine voor West-Europa.
[forte berichten.
- Volgens do Pop oio* d' Italia zal
do Servische gezant te Rome in ver
band met het vertrek van den ltaliaan-
sohien' gezant uit Belgrado-, Italië ver
laten. D© diplomatieke betrekkingen
tusschen Itaiié en Servië zijn derhalve
verbroken.
Do predikant Marston heelt dezer
dagen in oen lezing, te Londen ge
houden, mededeelingen gedaan over
Mesopotamië. Spr. noemde dit land
„don grootsten prijs uit den oorlog".
Zijn vrachtbaarheid was zóó groot,
dat, indien er maar hetere irrigatie)
was, de opbrengst in vijf jaar ..tij (Is
de kosten van den oorlog zou gocdjna-
ken. Van Mesopotamië icon het rijk
ste kato,enprod,uceerend land van 'de
wereld worden gemaakt.
Frankrijk zal waarschijnlijk d©
hoogte van Yiiny, waar zooveel Cana-
deezen sneuvelden, aan Canada aan
bieden, terwijl België een stuk land
in Y peren aan die Canadeezen Av:il
schenken.
Genève heeft groote kans als
zetel van dien Volkerenbond te wor
den aangewiezen.
Het eerste postvliegtuig Bor
deauxParijs is Vrijdagmiddag 12 uur
van het vlieg park van Beau-Désert, bij
Bordeaux, vertrokken. Het is om twee
uur te Chauteauroux, een pleistersta-
tion, aangekomen. .Een ander vliegtuig
heeft aanstonds de post overgenomen,
die om half vijf te Parijs kon wor
den rondgebracht.
De ©erste reis was slechts jeeïi proef.
De geregelde dienst zal van af heide,n
dagelijks worden.
In Dujtschland breken tegen
woordig soms om die zonderlingste!
redenen plotseling stakingen uit. Zoo
verschenen dezer dagen van de 1800
arbeiders der mlijn Köjnigsborn te Unna
er 1045 niet opihet werk, omdat ze een
fjocht door de omliggende dorpfen gin-
fen doen om levensmiddelen bij de
oeren te requireexen.
De Duitsche spoorwegarbeiders
hebben besloten als minimum-loon
voor alle spoorAvegarbeiders 31/2 mark
per uur te eischen.
D© woningnood in Duitscbland
is zoo groot, 'dat de huurders elkaar!
overbieden en onderhands veel hoo-
ger© huren betalen, dan door de huur-
commissies geoorloofd Avordt. Vele wo
ningen, die vroeger 400 mark huur
deden, kosten nu 650 mark, die van
850 zijn gestegen op f 1350, die van
1350 zelfs toit 3000 mark.
De nieuw© wet op- de Zondags
rust in Duitechland zal ook op: de
nieuwsbladen worden toegepast. De
regeering heeft medegedeeld, dat na
het in werking treden, de Zoaidag-
middag- etn Zondaeavondedities niet
meer mogen verschijnen.
Do Hamburger zeelieden hasloteri
het uitvaren der handelsschepen niet
langer te belemmeren.
Naar het heet, rukkend-eeds Rus
sische sovjettroepen op Boedapest aan
om de Hongaren, tegen de Entente te
steunen, waarmee Hongarije zich
reeds in oorlogstoestand zou bevinden.
De bevolking van YVest-Pruisen.
zal zich gewapenderhand verzetten te-
'gen d© inlijving bij polen.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden fr. p. post f 1.7-5
Losse nummers 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels f 0.80, iedere regel meer 20 et.
Verhoogd met een tijdclijken ooriogsto«sla§
van 20 pCt.
3-maal wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden,
Bewijsnummers 5 cent.
De Engolsch© regeering heft d©
beperkend© bepalingen op thee, reu
zel en buitenlandsch spek op.
Reuter spreekt tegen dat koning
George den ex-keizer van Oostenrijk
heeft uitgenoodigd naar Engeland te
komen.
Men is voornemens een lucht-
dienst tusschen Amerika en Portugal
in te stellen.
Met onbepaald verlóf.
(Officieel.) In het tijdvak van 710
April 1919 zullen met o-nbepaald (klein)
verlof Avorden gezonden de volgende ca
tegorieën van dienstplichtigen.
1. van do lichtingen 1918 en 1919 da
dienstplichtigen, zoowel van do onbere
den als .van de bereden korpsen, wier viiji
j stelling op een nader te bepalen datum
zou ingaan; deze datum is vastgesteld
op 20 Maart 1919.
2. Van de lichting 1918 de milities
plichtingen, die werden ingelijfd:
a. bij de infanterie (hieronder begre
pen de hospitaalsoldaten) in de. tijdvak
ken van 1620 Juli 1917 en 2226 Oc
tober 1917
b. biï,de genie in het tijdvak van 22
26 October 1917
j c. bii' de wielrijders en bij' den molor-
S dienst in het tijdvak van 25 Ja-
I nuari 1918.
Huik or o-o gat 1919.
j Dei minister van landbouAv heeft den
euikerfabrikanten vrijheid gelaten in bet
j contracteeren Aran suikerbieten oogst 1919,
j ook wat den prijs bei reft. De regeering
is niet voornemens de te produeeeren
suiker over te nemen. Suiker qogst 1919
j zal in het binnenland vrij mogen worden
l verhandeld. Vooralsnog kan echter geen
onbeperkte uitvoer van suiker in uitzicht
gesteld worden.
Allerlei.
De Koningin heeft benoemd tot Kamer
heer in b- d. tor beschikking van H. M.
da Koningin-Moeder jhr. J. A. do Jonge
van ZAvijnshexgen.
De max. Jdeinhandelprijfs wui maïzena is
30 ct. per pakje van 3 ons.
Er is een zoodanige overvloed van na
tuurboter, dat vermoedelijik toestemming
Avordt gegeven tot export van een be
paald kwantum', jn ruil voor Belgische
kolen.
Do Rindjani zal voor Nederland 3700
pakken krossok-tabak toieebregen.
Het Tijkskantoor voor kleedervonraie-
ning en dat voor chemicaliën worden 1
April opgeheven.
Het Kamerlid Bos (Plattelandspartijl) zal
tegen liet najaar zijn mandaat neerleggen.
Met 1 Mei wordt de Rijkscommissie
Aroor ijzer en staal opgeheven.
Er mag weer een millioen p-aar klom
pen uitgeleverd worden.
Bij K. B. is ingesteld een Rijkscom
missie voor de Dramatische Kunst.
De Zeeuwsche organisatie
voor het Vredesfonds. In .aan
sluiting met de Donderdag door ons ver
melde oproeping inzake do vorming vnn
een Nationaal Vredesfonds kunnen wp
meedeelcn, dat de organisatie in oiazq
provincie reeds vrij ver gcvo'rd -rd is.
Te Middelburg 'heeft zich een comité
geA-ormd bestaande uit de volgende per
sonen: Cba. 'Boasson, koopman; dr. J.
P. Carinegioter, 'predikant Ned. Ilerv.
Kerk: W. HiooJen, notaris; F. A. Hiller;
G. M. Mes, koopman; J. B. Netelenbos,
predikant bij de GerefkerkE. Reu-
dink, voorzitter van den Chr. Nat. Averk-
mansbond, C. S. Schout, jhr. A. A. van
Teijlingen, bankier.
Voorts zïjln in de navolgende gemeen
ten cemité's gevormd, of zuilen er ge)*
vormd Avoxden: Vlissingen, Hulst, Zie-
rikziec, Sluis, Terneuzen, Oostburg, Tho)*
len, Kortgene en Goes.
Ieder dezer comité's. zal een nfgevaaas-
digdo aanwijzen pun zitting te nemen in
het Provinciaal comité. (M. L.)
Bij K. B. zijn herbenoemd tot bur
gemeester van Nieuwerkea-k, J. Bonman;
van Oostburg, H. S. Gralama; van St.
Jansteen C. Ysebaert; en is goedgekeurd,
dat C. Ral, burgemeester van Waarde,
is benoemd tot tijdelijk secretaris d-fe*
gemeente.
Verblijds bepalingen. De com
mandant der stelling van de mo-ndon dan
Maas en der Schelde heeft aan de vol
gende personen, indertijd ditgewezen, ver
gunning verleend 'in zijn gezagsgebied
terug te keoxenArthur de Letter, Koe-