135
Ilonderdag 3? Februari iM9
Sernphin e,
33e Jaargang
QLxi.
FEUILLETOH.
Staters-Generaal.
Buitenland,
■>S vl
O.
Efttgave vaa
de NaamS. ?wi. LUCTOR ES SME0G0,
gevestigd te €k»s.
Hoofdbureau te 6o«s:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No. 11.)
Bureau te Middelburg:
EIRMA F. P. DHUIJ L. BURG-
Drukkers:
öosterbua» L e Coiutr», Goes.
Niet noodig.
De. sociaal-democratische bond van,
dienstplichtigen heeft tal van gedemotoi-
lliseeïden aan 'het lijntje. De bestuurders
van dien bond beloven aan allen die
gediend hebben 'zes gulden per maand
Sver den tijd, dien zij gemobiliseerd zijn
geweest. Men moet dan lid .worden van
dien hond voor vijftig cent in het j'aar.
Jojn gelui van alle richtingen zijn toe
getreden en er in gevlogen. t
Wat toch is de 'kaak? D§> socia&tdetaQ.-
eraten zagen de beweging dermate groei
en, dat. zij1 meenden iets te moeten doen.
En ztoo kwam de motie-Van ZadelhoffK.
ter Laan ter tafel, voorstellende een uit-
keering van f per ïnaand1 tot een ma
ximum van f 120.
Men las echter over "de'zte woordeni in
de motie heen: „indien en voor'zoover
daaraan behoefte bestaat".
Dit is de bron van ongelijkheden en
onbillijkheden.
Wie stelt vast, dat er behoefte bestaat?
Dat zal in vele gevallen afhangen van
de gezindheid en de politieke richting
van de adviseurs; en zoo blijft de mo
gelijkheid groot, dat bevoorrecht worden,
wie er geen behoefte aan hebban, en ges
•passeerd wie het hard noodig hlebben.
In ieder geval wie Zijn twee kwartjes
offert aan dien Rond behoeft zich niet
voor te stellen, dat zijn aandeel fn deze
vergoeding vaststaat.
- Men zij derhalve voorzichtig, dat men
Zich niet late beetnemen door' dien Bond.
- Waar behoefte bestaat zla.1 hulp ge
boden worden, ook zonder deze jaariij'k-
sche storting van vijftig cent.
Alle partijen rijn 'ter over eens, dat
steun geboden moet worden. Daartoe is
de optreding van bedoelden Bond der
halve niet noodig. i
^eeuwsche Stemmen.
Als de haan van een zekeren Bel
gischen dagbladschrijver Koning kraai
de, zoulden op z-'n minst de geheele
Erovmcïes Zeeland en Noord-Brabant
ij België getrokken worden f
M'n lezers zullen er wel vreemd
van opkijken. Maar, 'tis toch zoo!
Want, zoo redeneerde dit heerschap,
in het najaar van 1914 zijn de vluch
tende Belgen zóó hartelijk in Z.
Vlaanderen ontvangen, dat men wel
tot de gevolgtrekking moest komen,
dat dit dieei van Nederland Belgisch
voelt en Belgisch is.
Men moet maar durven.
Borduren wij voort op het stramien
van den raasfcaltenden Belg, dan zou
men dus tot de conclusie moeten ko
men, dat geheel Zeeland Belgisch ïs,
want de arme vluchtelingen zijn in alle
steden en dorpen met de grootste
hartelijkheid ontvangen en met de tee-
derste zorg geholpen. Ik hen natuur
lijk niet in elke stad en in elk dorp
fetujge geweest van het inhalen der
lerooide slachtoffers van den inval
der Duptschers in België. Maar wèl
weet ik uit ervaring, dat die ontvangst
op Zupd-Beveland en Walcheren zon
der uitzondering allerhartelijkst was.
Wie heeft niet persoonlijk deel ge
nomen aan de verzachting van het
lot dier armen?
En {«f an kopnt mie nu zoo'n brutale
persman, om ons tot „vol-bloed Bel
gen" te verklapen. 'Het komt niet in
Z. VON MANTfiUEEESL.
De Zeeuw
98)
Het was middernacht, toen er aan zijn
deur werd gekrabbeld en Lady kwispel
staartend voor hem stond. Jacob liet den
hond zuchtend binnen, maar deze bleef
onrustig. Ook hij had zijn meesteres voort
durend gezocht. Nu kwam hij bij Jacob,
laakte, liep naar de deur en kwam weer
terug en de oude knecht voelde dat een
plotseling vermoeden hem nieuwe kracht
gaf. Hij stond. 0p en volgde den hond.
Deze liep vroolijk voort tot aan de ka
mer der barones en vandaar liep hij snuf
felend verder en bracht den hem vol
genden knecht door een labyrinth van
gangen en trappen tot aan de kamer van
dien ouden vrijheer Christoph. Hier
sprong hg wild blaffend tegen den muur
op en Jacob bemerkte nu ook den
houten knop en trok de deur open. Lady
stormde de wenteltrap op en stond lang
vóór Jacob boven bij de witte deur. Jacob
verwonderde zich buitengemeen toen hpj
de deur wilde openen gn bevond dat
zin brein 'pp, om to overwegen, 'dat
ons medelijden en onze erbarming nog
zóó groot kunnen zijn, dat we ook
niet-landgenooten daadwerkelijke hulp
veileenen in den nood.
We zeggen niet, dat wij meer dan
onzen plicht gedaan hebben, imaar
toch mogen wij er een eer m stellen
het zwaar getroffen België de broeder
hand gereikt te hebben.
Velen hebben een deel van hun huis
afgestaan ,aan de Belgen, hun bedden,
hun vrijheid. Velen hebben hun be
scheiden voorraad leeftocht met de
ongenood© en toch welkome gasten
trouw gedeeld. Want niet alleen de
rijken beijverden zich om den nood te
lenigen.
Op pad zijnde, om voor nieuwe
„treinzendmgen" logies te zoeken,
kwam ik ook in minder aanzienlijke
woningen en ik heb versteld gestaan
oVer d© groote hulpvaardigheid van
arme menschen met groote gezinnen
in schamele woningen. Het bezit van
een achttal sprrpiten belette hun soms
niet nog een paar Belgen onder hup
nederig dak op' te nemen.
Velen hebben daarmede ongetwijfeld
warmen dank geoogst. De vluchtelin
gen konden ook niet allen familie_ zijn
van 'den beroemden Belgischen jour
nalist, 'die weliswaar het buskruit niet
uitgevonden heeft, maar dan toch zijn
koning meent te dienen met een „be
wijs van eigendom" ten name yan den
Belgischen staat.
Maar toch heeft menigeen reeds*
kunnen erVaJcfën, dat 's werelds loon in
den Pegel pinda,nk is. Zoo herinner
ik mij, dat een Belg, toen jhijr per trein
de thuisreis aanvaardde, als een laat
ste vaarwel de op het perron staande
personen een hartelijk gemeend „Kaas
koppen" toeriep.
De ,man schoot tekort in beleefdheid
en jdankbiaarheid, toaar hij was niet
wijzer, doch van een ontwikkeld man
mag' men beschaafder manieren ver-
Wachten.
Overal waar je komt, hoor je op
verontwaardigden toon spreken: „Die
brutale Belgen; nu hebben wil ze in
1914 zoo goed ontvangen en ais dank
willen ze nu een stuk van ons land
hebben."
Ik weet heel goed, 'dat idie ontvangst
der vluchtelingen in geen verband (mag
gebracht worden met territoriale pf
handels aangelegenheden, maar het ligt
voor de hand, dat de menschen zoo
redeneeren.
In ieder geval hadden wij mogen
verwachten, dat de dankbaarheid zich
afspiegelde in een welwillende pers en
juist 'een groot deel dier .pers tracht
ons zwart te maken.
Laat pns hopen, dat het verdwaalde
volk alsnog tot inkeer koine, en dank
baarheid toone.
En bovenal, dat recht en gerechtig
heid zegevieren.
KEES VAN DER MEER.
Tweede Kamer.
Van je vrienden moet je 't maar
hebben 1 Het optreden van Suze.
De plannen van minister Aal-
berse inzake woningbouw.
In den aanvang der gisteren gphoudtela
zitting heeft dte minister van buitenland'-
VERSCHIJN! ELKE8 WERKDAt.
AHoBBemoaisRtlsj
Por 3 maanden t*. ft, ftost f L71
Losse nummers 0.06
Prjjs der Advertentin:
4 regels f 0.80, iedere regel meer 20 ct.
Verhoogd met een tijdelijken oorlogstoeslag
ran 20 pCt
3-maal wordt 2-maal berekend.
BS abonnement voordeelige voorwaarden.
Bewijsnummers 5 cent.
de roestige sleutel omgedraaid was. Die
deur was dus afgesloten. Was die hond
dan gek? Hoe kon gravin Sybilla door
deze deur zijn gegaan als zij aan dezen
kant was afgesloten?
Hij opende baar, zag allemaal open
staande deuren, hoorde den 'hond huilen
en volgde haastig. Weinige seconden daar
na stond hij voor het bewustelooze, van
koorts bevende kind, wie de trouwe hond
klagend het gezicht likte. De arme Jacob
zuchtte diep. Hij bukte om de bewuste
looze gestalte op te lichten, maar hij'
was er te zwak voor.
Hij moest besluiten om haar alleen te
laten en hulp te halen. Maar hij nam
den sleutel mee: .„want wie weet welk
wonder er anders weer gebeurt", bromde
hij. Hij sloop zachtjes terug, haalde den
portier en deze twee droegen de gravin
naar haar torenkamertje. Daar was de
portiersvrouw reeds en deed wat zij kon
om de bewustelooze weer bij te brengen.
Maar gravin Sybilla kende niemand en
zjj lag nauwelijks op haar bed of zij
begon weer te phantaseeren.
De drie oudjes overlegden, wat er ge
daan moest worden; hun dokterskennis
ging niet verder dan kamillethee, aderlaten
en mosterdpleisters. En alles, wat er ver
der bestond, was hun altjjd onnoodig roor-
scha 'zaken, de beer van Karneb'eek", een
verklaring afgelegd betreffende de houding
van de Belgische regeering inzake de
annexatieplannen. Men vindt een uittrek
sel en' een paar persbeschouwingen onder
„Binnenland." i
Na d© voorlezing van de laatste alinea
van het antwoord der Belgische regesring
ontstond in de overvolle Kamer eenige
beweging.
De heer Diuijs (s.d. a, p.) riep uit: Dat
is nu een bevriende mogendheid I
Het antwoord der Belgische regeerinjg
en het standpunt der Neder]aji-dsche werd
na de voorlezing natuurlijk druk bespra
ken.
De heer Tkiijs riep uit: Ik ben blij
dat ik ontslag heb genomen van het
Belgisch Huldigingscomité.
Inderdaad, er is wel genoegzame' reden,
pm tegenover onze Zuidelijk© buren eenige
reserves in acht te nemen.
"Nadat een onbenullig persoonlijk feit
uit de wereld Wals, we-rd de behandeling
van de Arbcidsbegrooting voortgezet en
ten einde gebracht.
D© overzichtschrijver van de Maasbode
vertelt een en ander over het optredierï
van mej. Groeneweg, dat ook onze lezers
wel eens mogen weten. Hij' schrijft Q.m.
Hoeveel malen mejuffrouw Groenewëg
heden wel het woord gevoierd heeft, daar
zijn wij den tel van kwijt. Waarschijnlijk
zouden we het precies weten, waninleer
het een grooter genoegen wa;s naar deze
dame te luisteren. Echter hoorc-n we
liever mevrouw Nooïdewier. Nu en dan
slaat de stem van mejuffrouw Groeneweg
fmaesthictiseh door, Ze gooit het hoofd
fel yoorilit, maakt hoekige gebaren, tim
mert onuitstaanbaar eigenwijs met haar
handje op den lessenaar, doet naar oh-
zten zin veel te hanig. Bovendien zoeken
wij naar het specifiek-vrouwelijke in het
geen zij te berde brengt. Wanneer zij
nl. voor „plaatselijk© keuZe" het woord
voert en voor subsidie aan drankbestrij-
dersvereenigingen, dan is dat geen bij
zonder vrouwelijk genre. Ook de belan
gen van verpleegsters, haar vöel te lange
diensttijden, haar dikwijls onwaardige be
handeling, zijn vele malen besproken in
de Kamer, vóórdat een dame haair in
trede in de "Kamer deed.
Nieuw en in zekeren zin wjeggelegld
voor een vrouwelijk a'fgevaaüdigde, was
alleen haar pleidooi en haar motie voor
een moederschapsuitkeering van staats'-
wegie, waarover later "Zal worden beraad
slaagd. Intusschen kan zeer makkelijk
betoogd worden, dat dergelijk© denkbeel
den evengoed dooi' mannen kulnnen: wor
den bepleit, zooals trouwens de strijd'
voor die groote gezinnen bijna uitsluitend
door mannen wordt gevoerd'.
Minister Aajberse had over de groote
vraagstukken van volksgezondheid enwa-
ningvoorziening heel wat aan te hooren.
Staalman klaagde over den woningnood,
Haazevoet had het over de beroepsziekten.
Anderen drongen op betere tuberculose
bestrijding aan.
De minister ontwikkelde echter groot-
sche denkbeelden omtrent wijzigingen va|ni
de woningwet, den wpningd'ietat en de
gezondheidswet.
Wait de woningwet aangaat is hij; 'van
zins een algeheel© herziening te bevor
deren, waarbij' de' gemeente verplicht
wordt een woningbeurs te houden, waar
bij ook de onteigening ten' behoeve vain
den woningbouw even gemakkelijk zjpjl
worden gemaakt als 'zlij thans is voor de
werkloosheidsbestrijding en w;aalrbij einde
lijk graoterei drang van het rijk oip de
gemeenten zal worden uitgeoefend. In
z,ake ziekenverpleging wist de minister
varx 'waardocring fe doen blijken vodr
het particulier initiatief. Staatsopleidinjg)
achtte hij niet noodzakelijk.
Beknopt overzicht van don toestand.
Te Parijs op den Quai d'Orsay
wordt nog maai' steeds gepraat.
Woorden, Woorden en nog eens
woorden. Van opschieten geen sprake.
Dr. Dillon, de correspondent van je
Daily Telegraph, geeft in dit blad
niet ten. onrechte met bittere woorden
af pp de trage methode van de vredes
conferentie;.
Den gewonen gang vair zaken stelt
hij' aldus voor
De vertegenwoordiger van eenigen
staat .houdt een zeer zwaarwichtige
rede, vol met ongewone geografische
namen, die de afgevaardigden nimmer
te voren ooit gehoord hebben en
schermt met statistieken, die heel goed
valsch kunnen zijn. Zijn red© wordt
'dan in het Engelsch vertaald en het
dagwerk is afgeloopen. Maar eenige
vordering heeft men niet gemaakt,
daar de gegeven bijzonderheden .ab
soluut geen indruk maken op de ge
heel onvoorbereide afgevaardigden.
Volgens dezen correspondent zou
den de Amerikanen van plan zijn om
voor te stellen dadelijk maar aan den
slag te gaan en, waar maar mógfe-
gelijk, definitieve grenzen af te tee
kenen. In twijfel-gevallen zouden dan
grenzen getrokken worden blh wijze
van proef, tot tenslotte na onderzoek
de definitieve grenzen getrokken kun
nen worden.
Het voorstel is wel radicaal, maar
het is te vreezen ,dat er nergens de
finitieve grenzen getrokken zouden
kunnen worden en dat met het trek
ken van proef-g'renzen de oneenigheid
eerst goed zou uitbreken!
De berichten,' die zonder ophouden,
uit alle deden des landis te Berlijn
binnenkomen, luiden voortdurend on
gunstiger.
Overal schijnt men op' weg naar de
anarchie.
In het bruinkolen-district in Mid-
den-Duitschland heeft die toes tand, ten-
gevolg© van de uitbreiding der sta
king, een dreigend karakter aangeno
men, aldus seint 'men aan de Msb.
In Hall© a. d. Saai© heerscht op
roer. Particuliere noch gemeente-
eigendommen worden er ontzien. Het
spoorwegverkeer Berlijn Halle-Weimar
is, (tengevolge van de vernieling der
spoorlijnen, ireeds stop gezet. De op
roerlingen trachten thans het verkeer
Olp (de andere van Weimar over Leip
zig loopende baanvakken, door ver
breking der spoorlijnen te onderbre
ken.
In Naumburg en Merseburg, waar
eveneens de algemeen© staking gepro
clameerd is, heeft de bourgeoisie een
gekomen. Welke van deze drie middelen
hier nu moest worden aangewend, wisten
zij niet. Jacob ging eindelijk, zeer be
zorgd, vernemen of de barones nog te
spreken was. Hij had intusschen ook be
dacht wat hij zeggen zou. Hij klopte zacht
jes aan de deur der woonkamer. En
waarlijk, de barones deed hem zelf open.
„Jacob! Is de gravin terug?"
„Ja, mevrouw", antwoordde Jacob.
f „Ik hoop Jacob", zeide de barones,
„dat gij niet hebt geprobeerd om door
een venster in den vleugel te komen!"
Jacob bemerkte aan haren toon dat
juffrouw Therese in tLe buurt was, en
da,t hij dus metvoorzichtigheid' moest
antwoorden. „Ik z'al u vertellen, hoe het
was," antwoordde Jacob; „de hond Lady
bracht mij op het spoor!"
„Wat voor hond? Wie houdt hier hon
den? Honden eten 'zonder bei werkela!''
riep de barones geërgerd.
„Het is de Engelsche jachthond, welkft
mijnheer de baron het vorige jaar mee
bracht en hier liet," stotterde Jacob.
„Hij moet doodgeschoten worden", zriidQ
de barones kortaf. „Ga voort."
„De hond had het spoor van de gra
vin gevonden en bracht mij door het
geheele slot in eatn gedeelte dat ik nog
nooit had betreden, een wenteltrap op,
op andere
steden zal 'overslaan. Dié, van Beriïjjni
naar Weimar rijdende parfcments -'trein
is"te Leipzig aangehouden.
In Errurt zit de bevolking zonder
gas, zonder water, zonder electrici-
en vóór ik 't recht wist, zlag ik daar
de gravin op den grond liggen!"
De deur werd plotseling opengegooid
en juffrouw Therese snelde naar binnen.
Baar oogen rolden wild en haar anders
hoog gekleurd gezicht was blauwachtig
wit. Zij greep Jacob bij dien arm. „Hebt
ge gewaagd den toegemetseldten vleugel
binnen te gaan?" vroeg zaij' heesch. „Is
dat gehoorzaamheid en 'onderdanigheid1.
Dat zjal je duur te staan komen 1"
„Maar juffrouw!" verontschuldigde Ja
cob zich met bewonderenswaardige han
digheid, „hoe kon ik nu weten w,aar ik
was? Ik ken dat gedeelte van het slot
nauwelijks, heb noodt vermoed dat er
een wenteltrap was, en sta daar ineens
boven. Hé, dacht ik, hoe kom je nu
hier? En toen ik daar nog over aap
't praktiseeren ben, zie ik eten kamer en
de gravin ligt op den grond! Ik heb
altijd gedacht dat als men in dien toe-
gemetselden vleugel wilde koanen, mien
eerst de muren moest afbrejken of
als de heksen
„'Zwijg met je flauwe nonsens!" riep
juffrouw Therese woedend; „gij hebt te
gen mijn bevelen gehandeld, gij zgj[t ont
slagen I"
„Zoo, zool mooi zool ik Bal me
Bogaf door zm'a juffrouw laten ont
telt. Alle winkels zijn gesloten. De
bladen verschijnen niet.
In. Hamburg houden do arbeiders
der metaalfabrieken nieuwe betoogin
gen. Op de werven ligt 'het werk stilt
De onlusten in Plauen 'duren voort.
Voor het abattoir verzamelde zich een
menigte betoogers, die dreigend de uit
levering van het daar aanwezige!
vleesch eischte. Enzoovoort
En nóg schijnt, bet de revolutionaire!
elementen niet grof genoeg te gaan.:
Althans, uit Düsselldorf wordt gö-
meldEen nieuwe radicale partij heeft
zich vau de .Spartacïstische groepten
afgescheiden, daar de huidige Sparta-,
eisten nog niet radicaal genoeg waren.
De leden van den vollzugsrat zijn door
deze mannen gearresteerd. Zij hopen
met hun aanhang met geweld de alge-
meene staking in' Düsseldorf te kun
nen handhaven.
De Christenvervolging in Hongarije.
De „Reichspost" verneemt uit Boe-!
dapest: i 1
De christenvervolging van den kant
der socialisten en communisten grijpt
iu Hongarije steeds meer om zich!
heen. Zoo wterd eenige dagen gele
den een christelijk-sociaal redacteur
met zijn jonge vrouw zoodanig dooij
gewapende socialisten mishandeljdl,'
dat heide eenige weken het hejd moeten
houden. y
In Boedapest gaat geen dag voorbij
of er worden gewelddadigheden 'tegen
de christenen gepleegd. Eenige dagen
geleden werd -een vergadering der
cliristalijk-sociale onderwijzers en on
derwijzeressen, die bij de ranciscanen
gehouden werd, met geweld uiteen ge
jaagd. De aanwezigen barrikadeerden
het lokaal waar de vergadering plaatst
had, om de vrouwen door een nood-
deur in den tuin te Jaten oritsnapj
pen.
De schade, die de communisten in
de „Aposteldruckerei" aanrichtten),
beloopt een half millioen kronen. Het
gebouw werd bestormd, omdat men
beweerde dat daar legen-revolutionaire
drukwerken werden vervaardigd. Al
le meubels werden vernield, evenals
de drukkerij. In de kapel werd het al
taar stukgeeslagen. Twee schilderijen,
die een waarde van 40.000 kroneif
hebben, werden met bajonetten be
werkt. Wat men aan waarde vond',,
werd meegenomen. Een offerblok werd
opengebroken en de inhoud geroofd.
De verbittering der christelijke bevol
king van Boedapest is tengevolge van
deze geweldenarijen onbeschrijfelijk.
Ook in Debrectzin stonden de chris
tenen aan vervolging bloot. .Zoo werd
Zondag het lokaal der Katholieke
volksvereeniging door de leden der,
sociaal-democratische vereeniging van
handelsemployé's bezet. In den mid
dag kwamen 300 van hen in het lokaal
en begonnen dje beelden en kruisen-
van hun plaatsen te nemen. De di
recteur der Kath. vereeniging wend
de zich tot den staatssecretaris, Ja-
nossv, die juist -in Debrezin was,
om hulp. Toen 's avonds talrijke le
den der Katholieke vereeniging zich!
naar het clublokaal begaven, werden
zij mét stokken en Stoelen ontvangen,
en moesten ten slotte voor het ges-
weid wijken.
Korts berichten.
.Wjlson is Diinsdagmorgen. te Wiafsf
-hingtoai aangekomen en er mdt fuidel toe
juichingen begroet.
n.. i lil- ui ujiimj
slaan", bromde Jacob. „Mevrouw de ba
rones, u kunt toch niet toelaten, dat
een oude trouwe knecht, die juislt da
gravin het leven heeft gered, tot daink
daarvoor wordt Weggejaagd!"
„Jai, dat heeft hij gedaan, dat is waarl"
'zeide de barones; „ik delnk er ook niét
over hetm- weg te jagen. Ga heen1 en
zie eens hoe het die gravin1 gaat!"-
„Ja, hij gaat heen," antwoordde juf
frouw Therese met belvende stem, „ep
hij zal nooit terug koimen. Ik duld geen
brutale ongehoorzaamheid."
„Juffrouw, bent u dol?" riep de baro
nes en schoof haar groen lichtscherm
in de hoogte. Maar aj trad schuw terug,
want die vrouw met hare akelig©, fon
kelende oogen ejn het verwarde blauw
Zwarte haar leek afschuwelijk veel ofp
een blazende kat.
„Stil 1 Ik wil het. Hij- is ontslagen.
Hij kan morgenochtend gaan, waar hij
'maar will"
„Gij rijt gewoon gek!" riep.de baromeg
toornig. „Weg? zegt gij En in de nieuwfi
livrei 1"
Jacob keek Zijn jas eens aan. „Ik draag
haar sedert acht jaren, en zou dus wef
het recht hebben hapir mete to nemen!"
(Zie vervoifl aan ommezijde!)
