Hto. 98 Maandag 27Januari 1919 Jaargang "^TjujuiTotT Sera phi ne, Uit de Fbfs. Uitgave t« -Se Kwwnl Venn. LECTOR KT EMMWt, gevestigd te Goes- Hoofdbu»eati te fio«s: l A G E Y O R S T S T R A A BL9. (Telefoon No. 11.) BOTMU te Middelhuis «QfftttA F. P. DHÏÏII L. BURG- Drukkers: Oosïorbaa» Ls Com ti e, Gees. Ambtenaren en ambtenarij. Ambtenaren vindt de „N. HaagscheCrt. ketogst nuttige me-nscbesn, maar met de ambtenarij" staat het blad op gelen bes ten voet. Daar krijgt men, vindt het, in anzia éegem genoeg van! Hu Öic Overheid zich jammer ge- teoteg verplicht ziet allerlei maatrego- Sen ran zuiver econoanischen aard te toetten, waaraan zij 'vroeger eenvoudig ■iet dacht, komt eau zeker euvel, dat don ambtenaren altijd min of meier eigen is, iocli vroeger niet zóó op viel, duidelijker aan het licht, n.li. de skiur. Nu kan er ap een normaal regeeringsbureaiu een zekere stoor heersdien zonder dat het. veel hin dert. Maar zoodra ean bureau zorg moet dragen voor tal van spoedig af te hande len beslissingen, dia met handel en ber drijf samen hangen, wordt dia sleur een aróote eliionde. Het is niet. te zeggjen, hoovekn daarvan leeds de dupe zijn ge worden. Er openbaart Zich dan ook in vele kringen een verlangen naar het einde der „ambtenarij" en inien is het er vrij! wel over e /ns, dat ©r in de Wereld misschien aiog veel ten goieido veranderen kan, maar dat uit het normale b:*lrij£s- en handels* te van de ambtenaar verre gehouden moet warden. Wij zijin jh et daarmede volkomen eens. SVe willen gaarne met duizenden anderen' den strijd tegen de ambtenarij! opniemtemi. Hoe minder ambtenaren hoe beter. Het particulier initiatief blijve onzle Ieuztei. En wé voieglein hier aanstonds bij voor de ambtenaarswereld fctelf is dit ook ge- wenscht. Want de braede schar© aimbta- *aron, die zich thans door de buitenge wone tijdsomstandigheden met biet zaken leven b moeien en unlet do distributie be fast «öjn, zoiudan op don lang.n duur heel deo stand in discrediat brengen, eenvou dig omdat zij als Staatsorganen eetn werk verrichten, waar tor de Staat feitelijk niet bekwaam is. Wu er uitzicht bestaat, dat fact nor male leven weder langzamerhand hletr- fitold hal' worden, moeiten we iet op uit izjjna ■dat „de ambtenarij" verdwijnt. Hat is eon lands- em vÖdlksbeJahg. De 8-urige werkdag in den Landbouw. De diepgaande verschillen tusschen (landbouw en industrie mogen bij geen ■ainfcale regeling worden verwaarloosd, ze ker niet bij de regeling van den arbeids duur. I .j ij ;gp3 Eone poging om die verschillen met bcittekkiiig tot den achturendag te bena deren doet de heer Burgers in het week blad do groene „Amsterdammer" „Bij het nagaan van. de mogelijkheid tot invoering van een kortoren arbeids dag in den Landbouw valt de aandacht terstond op de volgende punten. 1- Het seizoenwerk. Be- meeste bedrijven, vooral de eenzijdige, eischen irt bepaalde tijden van het jaar zeer veel arbeid. Zoo neemt het eenzijdige vee- Ijednjf geroeid arbeidskracht voor het melken en de verdere verpleging van het vee, maar in den. zomer worden hier plotseling >eel arbeiders gevraagd voor item hooi-oogst. Het getal dezer seizoen arbeiders is ontoereikend .0in korte werk dagen te maken. Bovendien geschiedt het vrark veelal in accoord, en verzet de arbeider er zich tegen een korten: dag te knaken. Hij moet juist van dit korte O. 0. SKXN «AÏTEUIOTL. '77) o— Gravin Ellas vervolgde tot Mathus: „Daarop ontwaakte dn gedachte in mij, u te redden.. Die gedachte vervulde mij F® pestdrift, heeft mij in extase gie- AoJt, - j u lditen smachten om twn 1 t:' Hjker genot te kunnen heb- c is voorbij. IJ hebt zich van mij ©ekeert en h^bt door „mamaatje" uw «ehulden. labem belaleaJa kiifk: mii maar niet zoo verbaasd aan -TwS vast van plan uw schulden te betalen. £k had vurige koten pp u ,v hoofd willen stapelen, ik ging niet met Loona, uit raden, maar ik reed. naar uw schuld- eiachers en hoorde-daar. dat hedenmorgen uw schuldbrieven verscheurd wa.en! „Mjjn schuld maar, wis hiejft dat dan gedaanI" vroeg Mathus verwon derd. Hij dacht dat hij droomde! Gravin Ellas haalde de schouders op. „Natuurlijk papa en mania", Sjride zij koen spottend. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. seizoen profiteeren om wat extra te ver dienen. De hooibouwwerktuigen, maai- machine, schuchters, zwadkeerders. har ken enz. kumien voor een. groot deel het seizoenwerk verlichten en meer alge meen gebruik dezer machi nek is te ver wachten. Ook de eenzijdige akkerbouw- bedrijv©n eischen seizoenwerk. Mendenke slechts aan den graanoogst en het rooien van aardappelen. Voor den oogst van rogge, tarwe, gerst en haver heeft het grootbedrijf wederom in de machine (zelf- hinders en graanmaaiers) een mi'ldel om te oogsten als zich te weinig arbeiders aanbieden. Voor den aardappeloogst mis sen Wij echter nog steeds een goed© ma chine. Op het gemengde bedrijf is de behoefte aan seizoenarbeiders minder groot, maar ook daar zal do oogsttijd langer arbeidsdagen eischen. Ook, al beeft men de beschikking over goede werk tuigen, dan nog blijft de oogst in ons wisselvallig klimaat groote eischen stel len aan arbeid gedurende enkele dagen. De natuur zal dus in het landbouwbedrijf steeds uitzonderingen op een wettelijke regeling blijven vragen, en zal het over weging verdienen een gemiddelden werk dag voor to schrijven die 's zomers en in don herfst te rekken is naar omstandig heden en zich 's winters tot het dag licht beperkt (pl.m. Zeven uut- per dag.) 2. De ongeschooldheid en ge ringe ontwikkeling der arbei ders. De gemiddelde werkdag van 8 uur zal in den landbouw daarom ook zeer moei lijk zijn in te voeren, omdat do land arbeider veelal niet het werk prestoeren kan dat een arbeider in de industrie verrichten kan. In veel streken is hij achterlijk in ontwikkeling en moeilijk te zetten aan werk met machines of in nieu were arbeidsregelingen. Zelfs zijn eigen vak verstaat hij dikwijls slecht. Het komt voor. dat. hij zijn gewonen arbeid ge heel verkeerd uitvoert en men zou am bachtsscholen wenschen om deze arbei ders degelijk te onderwijzen in de prak tijk. Dat hij zijn werk dikwijls met veel te groote inspanning verricht,k omt ook door dat dit zoo vaak van aard verschilt. De eigenaardige plaatselijke gewoonten wer ken ook uitermate hinderlijk. 3. De slechte controle op den arbeid en de moeilijkheid de goede arbeidsverdee 1 i ng en re geling in te voeren. Het boerenbedrijf is dóór zijn groote oppervlakte, zijn dagelijks verschillend werk en zijn afhankelijkheid van het weer, nimmer zóó te controleeren en te regelen als een industrieel bedrijf, dat. een voort- gezetten min of meer eentonigen produc- tiegang lieeft. De boer bepaalt dagelijks het werk dat liet meest noodzakelijk moet geschieden. Een werkplan is daarom steeds vaag en een arbeidsregeling naar bepaal de lijnen is onmogelijk. Indien alle omstan digheden tegenwerken, is de werktijd kor ter dan wanneer het weer medewerkt enz. De arbeider is ten slotte in zijn werk moeilijk te controleeren en het is bijna nooit mogelijk, door een bepaalde arbeidsregiolm^ verzuim door luiheid te voorkomen. De arbeiders werken bijna nooit in een bepaalde ploeg die lien on derling indrijft, maar zij staan indivil dueel voor een afgeronde taak .ie uit veel aparte handbewegingen bestaat. 4. De slechte kracht voorzie ning en benutting in den land bouw. Doordat het bedrijf gecompliceerd en Hij schudde het hoofd. „Neen. Tante Julia zied gisteren, dat Zij met den besten wil van de wjexeld niet in staat was, dit te doen!"' „Wie dan?" Mathus ging plotseling den licht op. „Aülerstein", riep hij, zich voor 't hoofd hebben!" aUeen ^tet gedaanj „Wie het dan ook geweest Zijn moge, ik ben boos op hom, want hij' heeft mij hot genot ontnomen oen goteide daad te doen!" Mathus was verward en versuft. Hij begreep intusschien dat bij dadelijk zeker heid moest hebben. Hij nam afscheid en ging naar Adlurstein. Het viel1 hem niet gemakkelijk om de zaak te berde te brengen, maar, hiji ove!rwon zicbzielf en ontving de ernstige ve,rzefcerin|g dat Ad- Iers tod n d© schulden niet betaald had. Nu begreep Mathus ©r niets meer van, en alte verdere navraag bleef zonder ©enig gevolg. Zoodra gravin Ellas hem weer zag, vroeg zjj levendig en niet zonder eenjge "womvsgi adgheid„Nu, wat lieeft de kardinaal gezegd?" Met dezen bijnaam had ziiji Adterstnin vereerd, sedert zij hem in o kinderkamer bij de familie Schwartz had ontmoet. „Hjf hooft mij verzekerd dat hjg hel uitgestrekt is en tegelijk op zeer uiteen gelegen plaatsen arbeid verricht moet wor den is liet niet goed mogelijk, zooals in de industrieel© werkplaats, een centrale krachtbron te plaatsen, die de beweeg kracht aan alle machines mededeelt. Men maakt nu wel gebruik van verplaatsbare motoren, maar dit heeft bij verschillend ruw werk, zooals h.v. het ploegen hier te lande op kleine akkers, groote be- zvarejrv Bovendien is zoo'n krachtbron slechts korten tijd nodig en drukt de afschrijving, aldus zwaar op enkele werk dagen:. Het komt voor, dat locomobielen en motoren slechts twee of drie maanden per jaar werk leveren! Hun groote slij tage bij bewegend werk, zooals het ploe gen, is eveneens bezwaarlijk! Een en an der heeft tot gevolg dat nog veel spierkracht op domme, roekelooze wijze verspild wordt. De algemeene eloctrifi- catie van het platteland zal in deze rich ting enorm veel goed doen, da;ir dit de ideale krachtbron van dit uitgestrekte be drijf is. Dat de verwerking der producten (zui vel, dorschen enz. enz.) reeds meer en meer als industrieel bedrijf opgevat is, heeft reeds goed gedaan, maar verdere industrialiseertng; van dep landbouw is noodzakelijk om de arbeidsvoorwaarden te kunnen verbeteren. 5. Do omstandigheid dat de landarbeider den ver doren dag toch bijna uitsluitend weer be steedt aan dergelijk werk. Do drang naar een eigen klein-bedrijf en zelfstandig Werk maakt van den land arbeider, die de beschikking heeft over eigen land of gepacht land wederom een werker met langen arbeidsdag. Door een korteron werkdag voor zijn patroon verlengt zich eenvoudig het zwaardere werk op eigen klein-bedrijf eh de economische omstandigheden dringen aldus meer en meer in de. richting van kleine bedrijven, waar de ondernemer met zijn gezin zeer lange werkdagen moet maken om zijn hoofd hoven water te houden. 6. De patriarchale verhou ding tusschen boer en arbeider en de moe i 1 ij kheid den landar beider te onderscheiden van den. kleinen boer. De boer die van zich zplf en zijn ge zin lange werktijden moet eischen om zijn bedrijf op gang te houden zal het zelfde moeten vergen van zijn inwonende knechts of meiden. Waar de achturige werkdag onbestaanbaar is voor den klei nen boer zal ook zijn knecht zich daar naar- moeten voegen. Daarbij komt dan het feit, dat een zeer groot" gedeelte van het seizoenwerk bij de grootere boeren verricht Wordt door landarbeiders die een eigen klein-bedrijf hebben en wian het er om te doen is om juist in zulke tijden met lange werkdagen veel extra geld te vardienen. Door sterke verhooging van het stukloon is die extra verdienste na-' tuurlijk ook te f>ereiken bij een korten werkdag, maar daardoor wordt de oogst zeer vertraagd, tenzij er een groot over schot van zulk© arbeiders is. Over het onderwerp is nog veel te zoggen'. Men zal echter tot de conclusie moeten komen, dat verbetering- van den toestand der lamtarüeiders mogelijk en noodzakelijk is en dat de machtigste mid delen daartoe zijn. 1. Algemeene electrificatie van het plat teland. 2. Beter onderwijs, ook ambachtsonder- wijs aan den Landarbeider. niet gedaan heeft, waaruit ik besluit dat hij er wel wat van af weet!"1 „En 'heeft Mj d©ze gelegenheid nu niet gebruikt om u eenige boete-gezangen op te geven om van buiten te feeren. U ziet er precies uit als een schuldbewuste zondaar." Mathus weid vuurrood. „Kom, zlegt u het toch. Ik kom om van nieuws gierigheid! Na mijn openhartige b kente- tiissen van hedenmorgen, zult u wed over tuigd 'zijn, dat ik het goad met u meen! Ik ben uw vriendin, maar heb dan pok recht op vertrouwen."' „Hij heeft zoo veel gezegd!" begon Ma thus aarzelend. „Dat is ean eerste voorwaard© voor wie ©en goed predikant wil worden. Maar watv heeft hij gezegd?" Mathus zweeg verward. Heeft hij over mij' ge sproken Natuurlijk, nieit waar? Spreekt u maar niet tegen. Hij1 "heeft u, ernstig voor mij1 gewaarschuwd. Is daL niet tzloo?" „Necn'^ zei .Mathus haastig, i „Niet?" acid© zij nadenkend „dat is wonderlijk. Heeft hij' mij dan geprezen?" „Hij heeft neen nie s van dien aird. Hij ze-id.' alleen iets dat lijnrecht in tegen spraak is met alte verstand!" „Heusch? neen maar, u martelt mij!" zföide de gravin hartelijk lachend: „maar als u mij nu niet dadelijjk z©gt wat dat was, gelopf ik niet meer aan u,w; vriend- 3. Een landbouwpolitiek, die er naar streeft het kleine gemengde bedrijf méér de plaats te doen innemen der eenzijdige en groote bedrijven. Ik bedoel dat het kleinere bedrijf naar de oppervlakte, maar meer geïntensiveerd en van moderne hulp middelen voorzien. 4. Wettelijke bescherming door verzeke ring en pensioen en het tegengaan van plaatselijke excessen bij seizoenwerk of anderszins. BuiMatid ©ekrcept overzicht wan dan toestand. Do agenda van de tweede zitting der vredesconferentie, gehouden op Zaterdag 25 Januari j.l. luidde als volgt: 1. De Bond der naties. 2. Schending der oorkvgswetten. 3. Herstel van schade. 4. Internationale wetgeving over in- dustrieele- en arbeidersvraagstukken. 5. Internationaal stelsel voor havens, waterwegen en spoorwegen. Volgons Reutere bijzonderen oorrespon dent gillen na de algemeen© beschou wingen, al deze kwesties naar vijf spe ciale commissies worden verwezen. Omtrent het laatste punt heeft dezelfde correspondent vernomen,, dat de conferen tie aan alle landen, die niet aan zeö liggen, een uitgang zal geven. De nieuwe naties als Polen, Tsjecho-Slowakië en Hon garije hebben zulks noodig en als b.v. Dontzig DuitscJi blijft moeiten de Polen eir vrij gebruik van kunnen maken voor hun handel, onbelemmerd door douane- of andere rechten. Saloniki moet evenzoo voor de Serviërs; open staan en Fiume voor de Hongaren. De Bosporus en de Dardanellen zullen onder internationale controle komen te staan. Dei Rijn zal tot een internationale ri vier worden gjemmikt evenals de Donau. Voor don oorlog, zoo zegt de correspon dent, heerschte er een scherp meeniivgs- verecliii tusschen Duitschland en Neder land over Duitschland's beslissing om, in strijd met de verdragsverplichtingen, scheepvaartrechten te heffen van de Ne- derlanidsche.scheepvaart op den Rijn, het geen voor Nederland een zaak van het hoogste belang is,. In do toekomst zullen de kleinere ri- vierstateu door eon internationaal lichaam tegen dergelijke miskenning vair hun rech ten beschermd worden. Allo havens, rivieren en spoorwegen, waarbij meer- dan één natie belang heeft, zulten onder internationale controle wor den gesteld. Docli er is geen reden waar om in sommige gevallen twee naties, die direct bij een zaak betrókken zijn, niet een gemeenschap pel ijke controle zullen uit oefenen, zonder internationale tusschen- komst. Aldus do spreekhuis der Engelsche re- geering. Wij zien uit zijn mededeelingen, dat do conferentie nu van groot belang zal zijn, te meer waar ook Nederland- Sche belangen ei' direct bij betrokken zijn. Do vredesconferentie moet het er over eens zijn, dat Duitsch Znid-West-AJriia aan Zuid-Afrika moet komen. De andere Duitsch© koloniën in Afrika zullen waar schijnlijk in zekeren vorm neutraal wor den verklaard. Dit illustreert al-den bijzonderen eet lust, waarover wij in een vorig nummer schreven. Het voorstel ter vredesconferentie inge- schap; want vriendschap en vertrouwen gaan samen!'' „Hij Ziedde ik bedoel, hij vroeg hij zou gaarne weten, waarom ik niet naar Seraphine ging!" „Zoo?" zieide de gravin verwonderd, „was dat alles? Maar ik vind dat hij gelijk heeft als hij dat afkeurt." Mathus zweeg. ,.,Maar ik merk wel dat ar nog meer is! Kom! Zeg u 'ttochl" „Eer ik kon antwoorden," ging Mathus met de kracht der wanlioop voort, want cLe 'oogon van de schoon© gravin hielden hem gevangen,- „©er ik antwoorden kon, Ktaddei hij zelf: „ik zal1 Wet je zieggen. Mathus, zoo lang gij de slaaf aijlt van die vrouw, Zult gij het niet' wagen UW zuster onder de oogen te komen. Waaromniet? 'Omdat gij' he.l goed Weet, dat gij in Sera phine alles vereert wat u heilig is, en in de gravin slechts slechts ©en ver leidelijk schijnbeeld,-dat u van den rech ten weg afbrengt en u in 't verderf wil storten!" „Wel bedankt voor die goede meening," zteide de gravin vriendelijk, „ga verder; ik ziou alleen nn nog graag willen Weten hoe mijn beste ridder mij verdedigd beeft!" „Zoo goed ik "kon!" 'riep Mathus vurig. „Gij zjjt een brave jongen! Eu wat hebt ge er mee bereikt!" Abonnementsprijs: ?er 3 maanden fr. p. post f 1.7 Losse nummers -0.08 Prjjs der Advertentiëa: 14 regels f0.80, iedere regel meer 20 ct. Verhoogd met een tijdelijken oorlogstoe:»lag van 20 °/0 3-maal wordt 2.maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden- Bewijsnummers 5 cent- diend in zake den volkerenbond betreft een bond, waartoe alle beschaafde lan den kunnen toetreden. !j£ SjC De Tsjechen hebben de hulpder En tente ingeroepen tegen de Polen, die 'i* Oostenrijksch Silezië geen orde op hu» zaken wisten te stellen en met de mo reel© en daadwerkelijke hulp der Entente hebben zij nu Oderberg en eenige an dere plaatsen aan de Polen ontrukt, ter wijl zij aanstalten maken om ook de hoofd plaats TV-sch©n te nemen. Het bericht, dat de revolutie in Por tugal ook do hoofdstad Lissabon had aan getast, is niet bevestigd. Wel schijnen de monarchisten een aanslag op de stad beraamd te hebben, doch het garnizoen, bijgestaan door de matrozen, heeft de op standelingen van de heuvels, die de stad beheerschen, verdreven. De moord op den Tsaar en zijn gezin. Graal A. A. Tolstoi, die de vorig© weet eenige dagen te Berlijn beeft vertoefd, heeft een medewerker van het daar ver schijnende Russische blad Wremja eenige mededeelingen gedaan over den moord op den,' tsaar en zijn g©zin te Ekaterinburg De Berlijnsche correspondent van de N. Rott. Ct. seint er het volgende uit: „Aangezien de Tsjecho SJovaken enSï- berischei troepen voortdurend vordering|ein maakten, was de plaatselijke sovjet rceda half Juli overtuigd, dat hl it den tuchlelon'- zten roodo gardisten niet -zou gelukken de stad te houden. Zij begon toen in allerijl de wapenen en levensmiddelen uit de stad weg te voeren. Tegelijkertijd deed het blijkbaar opzettelijk verspreide gerucht die ronde, dat da Siberische troepen de Ro- manof's wilden bevrijden olm) hen in hun rechten te herstallen. Dit onrinnigj© praatje trof do 1, hot rood© garnizioea raakte in gisting en eisehte, dat die tsaar met zijn geheele familie en allen die hun gevangenschap deelden, uit dleü weg werden geruimd. Den 16en Juli hiel den roodo gardisten een vergadering, waar heftig© verwijten tegendsn raad van volksgemachtigden en den arsoi'raad wer den geuit. Men betichtie hen, dat zlij zich hadden laten omkoopen door de Tsjechor Slovaken en tsaristische samenizlweerdetej. Onder den invloed van deze geb -ur'enis- sen hield, de arsolraaid van Ekaterinburg! nog denizklfclen avond een vergadcrin|g, waaraan ook gemachtigden van de repu bliek deelnamen en die toit een uur •'s nachts duurde. Toen was het lot van den tsaar en zijn gezin boziageld. Vóór terechtstelling:stom- do .het eerst de- voorzitter van den arsol- raad, e-n arbeider met namie Br-lobodarof en na hem. de voorzitter van de buiteri- gewone commissie Jurofski. Toen het .vonnis Igeveld en door alile leden wa» onderteietkend bejgaven Jurofski en Beh> bodorof Zich naar- ;het huis van den inge nieur Ignaticf waar- d© tsaar cs. waren ondergebracht, om de terechtstelling bij te wonen. Een afdecling rooda gardisten was met do uitvoering daarvan belast. De wacht verlangde niet eens inzfctgo van heit vonnis of van da mandaten; zij be groette de mondelinge modcdeeling mei, eon luid hoera, waarop de raad© gardis ten hard stampend en onder wapenge kletter op de slaapkamer van den tsaar en Izïjn gielzin toestormden. Toen de tsaan en 'zijn ©chtgenoote het ramoer hoard -nj, begrepen Iziij dadelijk wat er g'alantfe was en schoten in hun bovenkleeren. De tsaar trok zelf den troonop- 'J"L „O, gravin, ik verzoek ui" i „Neen, neen, ik wil geem wooudje missen I" „Adlerstein zeid©, toen ïk uitgesproken had, zeer kalm: „Ik begrijp u volkomen. De gravin is iamand, wier raadselachtig karakter veleh boeit en d© meesten bei- toovert. Zij is een wonderlijk samenstel! van tegenstrijdigheden. Het gehieel doet denken aan een wonderlijk geslepen edel gesteente wiens glans verblindt. Ieder een vindt bij haar op de een of andera manier sympathie. Maar of deze vrouw voor u gevaarlijk is, dan wei! of z!ij u goted doet, beoordeel dat Zelf naar dan invloed, dien zij op uw levien gehad •heeft." li'! (fl „Prachtig gezegd," zeide de gravin op nadenkenden toon, ©n Mathus kon emnieif uit wijs worden of zij het ernstig maan de dan wel of zij dit ate ironie bedoeld©. „Was dat allés? vroeg zij: toen, „neen ik zie het al, er is noig meer. Gaat u door!": „Daar is niet veel meer. Ik wilide dat u mij dat spaarde.'1 „Geen syllabe! U hebt tot nu tos nog niets gezegd, wat mij niet bijzonder gped heeft bevallen en mij in mijtn meaning heeft versterkt, dat deze edele mijnheer een wjjz© Salomo isl" J (Wordt vervolgd-1

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1919 | | pagina 1