Woensdag 8 Januari lilII
SSe Jaargang
«o. m
Uitgave vaa
fie Naaml- Venn. LUCTOR ET EMERGö,
gevestigd te Roes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No. 11.)
Bureau te Middelburg:
fl&MA F- P. DHUIJ L. BURG-
Drukker s:
Oosterbean Le Cointre, Goes.
VERSCHIJNT- ELKEN .WERKDAG
Abonnementsprijjsi
Per 3 maanden fr. p. post f 1.70
Losse nummers '0.09
Prjjs der Advertentïën:
14 regels f 0-80, iedere regel meer 20 ct.
Verhoogd met een tjjdelijkan oorlogstoeslag
van 20 °/o
3-maal wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden-
Bewijsnummers 5 cent.
m
Uit de Pers
Nood in de pastorie.
(Slot.)
Het belangwekkende opstel in ,C h r.
V r o u w e n 1 e v e n gaat aldus voort
Misschien ,nu iedereen in dezen lijd
heeft leeren verstaan, wat het zieggen wil,
zelfs aan het hoognoodige gebrek té hieb-
h.en, zullen etr betere tijtden aanbreken
voor bet pïedikantsgözin. Het is te ho
pen, óók met het oog op de kinderen.
Kinderen voelen soms 'z|oo diep, en lijden
vaak zoo intens'. DtaaïOm, al is de nood
boog geklommen, al gevoelt ge u zoo
nameloos vermioeid door onophoudelijk
geld uit te moeten geven, dat niet aan-
,wezig is ach laat dit dan niet merken
aan uw kinderen. Gun hun een onbe
zorgde jeugd; hun schoudertjes zijn nog
te smal om zulk een last mee te dra
gen!
Als ik u eens vertelde van een predi
kantsdochtertje van omstreeks twaalf jaar,
dat. na een langdurig lijden haar einde
voelde naderen. Haar valder zat aan haar
bedje, en zij omklemde met haar beidé
magere handejs diens groote, breedte hand.
,,fk ga naar den hemel, vader", fluisr
terde ze met eon tinteling van geluk
ih haar oogjes. Maar plotseling kwam
er feen uitdrukking van angst en vreezb
over haar smal gezichtje, en zwaar adem
halend ging ze hijgend voort: ,,maar o,
vad'er, weet u wat ik Zoo vreeselijk vinjd
de begrafenis zal zoo veel kosten
en ik kan het 'toch niet helpen "t
In stomme smart boog de- vader het
hoofd, zonder dadelijlc een- troostvol ant
woord gereed te hebben. Hoe menig jaar
had! (hij met angst de doktersrekening
tegemoet gezien, en nu, ach, hij kon hlet
zich niet ontveinzen, ook hij had reeds
met schrik gedacht aan de onbetaalbare
onkosten, die bij- het verscheiden van
zijn lieveling zijn leed nog zouden ver
zwaren. i
Zulke toestanlden, men kent ze in het
Wei'kraansgezin niet. Daar kan men in
de „hus" gaan. Zijn er „loopend©"- zie
ken dan tracht men een kaart te krijgen
voor de kliniek, en gedurende ©an volle
maand, wordt mm voor de luttele som
vain één gulden opperbest geholpen. Is
er voor een patiënt verandering van lucht
noodig of opname in een sanatorium,
dan helpt' óf de Diaconie óf er circu
leert een lijst en Dominee- is zieke» een
van den -eersten die er op teekent, al
'ziet 'hij voor zijn eigen kind1, dat in soort
gelijke omstandigheden verkeert, geen uit
komst om het: in 'dier voege te ge-veu
wat het behoeft
Dadelijk geef ik u toe, dat niet iedere
predikant van zijin traktement behoeft te
leven. Naar Üe schatting der gemeente
zijn e» „een massa" die „geld van zich
zelf" hebben; in werkelijkheid is: dit ge
tal echter o z'oo klein. Maar de enkelen,
die in breeder kring als „rijlk" bekend
staan, moeten èr dan ook voor bloeden!
De kerkeraad, die het traktement bepaalt,
houdt krachtig rekening met dominée's
gevulden effectentrommel. Aan zóó'n pre
dikant willen zij een „koopje" hebben!
De meesten zijn evenwel1 in den boven
omschreven zin, artn ste doemen. Doch
wie niet gefortuneerd is;, behoeft immtars,
als his niet wil, evenmin van z'ijd trak
tement te leven?
Ge hebt toch wet gelezen dien open-
lijfoen oproep, per advertentie;, in som
mige onzer christelijke bladen' aan pre
dikanten, die ee-nige bijverdiensten wen-
scben
iW.el predikant z'ou 'die niet verlangen
vooral als de nood dringt?,,
Om tot die bijverdiensten (e kunnen
komen moet hijf echter arbeid verrichten,
óf ten koste van de gemeente, often koste
van het ztenuwgestel van den dominéé. Er
wordt tegenwoordig druk geschreven en
gesproken over een acht-urigen werkdag,
maar ik denk, dat er heel weinig pre-
kanten gevonden worden, die deze ar-
boidsbegrenzing niet verre overschrijden.
Gewoonlijk beginnen zij hun arbeid 's mor
gens omnegen uur, om schier onafge
broken door te werken tot 's avonds tien
W dikwijls zelfs konder vrij etensuur,
vant <ie menschen in de gemeente; ken-
tA? Rf^'-ket foefje om juist onder e-tens-
V u komen: „anders ben je nooit ze
ker dominéé thuis 'te treffen...."
Vele jonge predikanten zien zich ge
noodzaakt, reeds na enkele dienstjaren
emeritaat, aan te vragen. Is het Won
der dat bij een leveh van zóóveel gees
telijke en lichamelijke inspanning ein dan
nog wel zonder wekeiijjkschen 'mstdai
dien anderen genieten, het zenuwgestel
dikwijls zóó geschokt wordt, dat 0»
genezing niet meer te- hopen, valt?
Menige gemeente mocht wat zuiniger
op haar predikant zijn, door minde» zui
nig voor hem te wezen
'k Ben er van overtuigd, dat deizé -din
gen slechts een keer gezegd behoeven te
worden, om verbetering van toestand te
doen intreden. De aandacht moet er op
gevestigd, de oogen moeten er voor open
gaan. In bijna elke gemeente zijn goede
en gewillige en ook kapitaalkrachtige ele
menten genoeg, die .een stoot kunnen
geven in de goede richting.
Aks men slechts van de noodzakelijk
heid van een krachtig optreden doordron
gen is I
iWi-e echter oordeelt, dat! de trakte
menten der predikanten zóó hoog moeten
Zijn, dat in dezen abnormalen tijd ge
héél zonder zorg kan geleefd, vergist zich.
De druk der tijden wordt overal gevoeld,
on het traktement bijeengebracht, ook door
hen, die zélf onder dien druk te lijden
hebben.
Die predikantsvrouw moet begrijpen, dat
het begrip „stand" rekbaar is, doch ook
voor inkrimping vatbaar. Geen enkele
predikantsvrouw mag weelde eisc-hen in
de pastorie, alleen maar een weinigjte
meer poëzie. Nooit mag de wereld dene
ken, dpi God daar om den broode ge
diend' wordt. Ook moet de opvoeding
uiterst sobeï zijn. Soberheid staalt het
karakter en sterkt de zenuwen. Alléén
dit voorrecht gunne men den predikant,
dat hij: zijn kin-deren zonder al te groote
zorgen kan, doen oplekten tot het ambt
dat hij zelf bekleedt
Buitenland»
Setenopt overzicht van den toestand.
In Diuitscliland stijgt de verwarring;
ten top.
Die betreurenswaardige gebeurtenis
sen, die Zondag en Maandag in Ber
lijn plaats vonden, hebben volgens de
reeds ontvangen telegrammen der
Duitscbe buitenlandsche dagbladcor
respondenten een vertwijfelenden in
vloed op den politieken toestand vair
Duitechland. De vertegenwoordigers
der entente hebben reeds' inlichtingen
gevraagd of Diiitschlaml na deze ge
beurtenissen nog in staat zal zijn, zijn
financieel© verplichting-en na te ko
men. Zij verlangen zekerheid voor de
vervulling van de eischen der Entente
en dreigen zoo noodig op eigen vuist
zich deze zekerheid te; zullen ver
schaffen.: - i i i
De onderhandelingen tusschen de re
geering, de pnafhankeliiken en dé
Spartacisten zijn mislukt. Ook tus
schen de onafhankelijken en de Spar
tacisten is geen overeenstemming be
reikt.
Tusschen hen is thans een scheuring
ontstaan zoodat de Spiartacusman-
alleen -staan en op eigen gelegenheid
moeten optreden.
De regeering heeft, nog geen besluit
genomen ten opzichte van de door
haar aangenomen houding. Aan den
eenen kant bestaat de neiging scherp
op te treden, terwijl aan den anderen
kant een strooming merkbaar wordt,
een afwachtende houding aan te ne
men, ten einde ieder bloedvergieten
te vermijden, doch tevens weigert de
regeering alle onderhandelingen met
de Spartacusgroep, zoolang de open
bare en overheidsgebouwen niet ont
ruimd zijn. en aan de pers haar vrij
heid hergeven is.
De positie der regeering is door deze
weifelende houding zwakker gewor
den. Zij "heeft alle aanhangers "verlo
ren, die voor een jsipberp optreden
der regeering waren. De .positie der
Spartacisten is door hun kras optreden
tegen het 'Brandenburger Thor en den
rijksdag versterkt. Beide stellingen
zijn vólkomen in hun' bezit.
Maandagavond kwam het tot een
S1S^e botsing, toen' de Spartacus-
leden, die het gebouw van 'het minis
terie van Oorlog hadden ontruimd, een
aanval deden op liet kanseliersge1-
bouw. 'Begeermgs-troepen openden ma
chinegeweervuur op ide rievolutionnai-
ren met het gevolg, dat 25 Spartacus-
leden werden 'gedood en velen gewond.
Aan den kant van de regeer ingSstroe-
pen telde men 4 doodenden tien ge
wonden.
Intusschen heeft in den Marstall en
op het politiebureau een verdere uit-
deeling ,van wapens en munitie aan
het proletariaat plaats gehad door
Eichhorn.
Ook buiten Berlijn steken de Spar-
taciërs het hoofd op. In Schwerin moe
ten ze volgens een gerucht reeds de
regeeringsmaebt in handen hebben.
Te Beuthen (Opper-Silezië) beletten
ze met geweld het afdalen der mijn
werkers in de mijnen.
In Mwhlheim en Oberhausen hebben
ze de macht overgenomen. De heer
schappij van het proletariaat is er!
volgens Russisch voorbeeld geprocla
meerd. En te Essen werd besloten
19 Januari in staking te gaan en piet
alle mogelijke middelen de verki-ezin-
-gen te beletten.
Nogmaals, arm Duitscbland.
Wilson is van z'n Ualiaansche reis
te Parijs teruggekeerd.
De Daily Chronicle verwachtte, dat
dadelijk na Wilson's terugkeer ook de
voorbereidende besprekingen Tot de
vrede-s-conferentie begonnen zouden
worden, die Maandag a.s., gelijk men
weet te .Versailles geopend worden
zal. De meest leidende afgevaardig
den, zoo merkt bet Engelsche blad op,
zijn reeds te Parijs aangekomen.
Wilson beeft intusschen ,op zijn reis
de voorbereidende besprekingen reeds
ingeleid. Tijdens zijn bezoek aan "Ita
lië heeft bij met de voornaamste Ita
liaansche politici 'geconfereerd.
Wilson heeft daarbij ruimschoots ge
legenheid gehad een begrip te krijgen
van de verwarring van gecompliceerde
en technische problemen, niet .min
der ook van politieke vraagstukken,,
die zich voor zal doen, wanneer'
men van het af teekenen oer hoofd
lijnen tot de details zal overgaan. En
ook bij bet aft-eekenén van de hoofd
lijnen zat 'zich vermoedelijk reeds ge
noeg verwarring do-en geRfen.
Oud-president Roosevelt f.
Theodore Roosevelt werd den 27en
October 1858 te .New-York geboren.
Zijn stamvader was Klaas Martenszen
van Roosevelt, afkomstig uit Zeeland,
die in 1649 met zijn vrouw naar de
Nieuwe Wereld overstak en zich te
Niéuw-Amsterdam vestigde. Roose-
ve-lts vader behoorde tot de aanzien
lijkste ingezetenen van New-York. Zijn
moeder, Martha Bulloch, was een .af
stammeling van Archibald Bulloch,
den eersten revolutionairen 'gouver:
neur van Georgia. Hij was tweemaal
gehuwd. De bekende Alice Roosevelt
was een dochter uit zijn eerste huwe
lijk.
Roosevelt studeerde aan de liar-
vard-universiteit, waar hij in 1880 pro
moveerde en bekleedde verschillende
ambtelijke functies. Zoo stond hij van
18951897 aan het hoofd der politie
van New-York. In April 1897 werd
hij 'benoemd tot .onder-staatssecreta1-
ris voor de marine. Het volgende jaar
het was tijdens den Spaansch-Ame-
rikaanschen oorlog organiseerde^hij
een vrijwillig cavalerie-corps, Me
Rough Riders, aan" het hoofd waarvan
hij op Cuba aan den oorlog "deelnam.
Van 18981900 was hij gouverneur
van den staat .New-York. Den 4en
Maart 1901 werd hij als candidaat der
republikeinsche partiJÈgpko-zen tot vi
ce-president der Vereenigde Staten.
Door den moord op president Mac
Kinley werd hij, op 14 September van
hetzelfde jaar,"president der Ver. St.,
welke functie lnj na in 1904 opnieuw
gekozen te zijn, tot 1908 vervulde.»
Een jaar later ging hij zich in Britsch-
Oost-Afrika wijden aan zijn groote lief
hebberij, de jacht.
Kort na het optreden als president
brak hij met Jtiet vooroordeel tegen;
de negérs door den neger-professor!
Booker Washington aan zijn tafel te
doen aanzitten.
Dank zij zijn hulp kwam na den
Rusteisch-Japanschen oorlog de vrede
van Portsmouth tot stand. Hij ontving
den Nobelprijs voor den vréde.
In April 1910 bracht de- ex-president
een bezoek aan ons land.
Roosevelt beeft veel geschreven
met name over zijn jachtavonturen in
de Rocky Mountains en elders'.
In de laatste jaren deed hij: van
zich spreken door zijn oppositie tegen
de herkiezing van Wood row Wilson,
wiens tegencandidaat hij bij 'de eerste
verkiezing was geweest.
Hij 'zou naar: Europa gaan om! eent
bezoek te brengen aan het graf van
zijn zoon, die in N.-Frankrijk gesneu
veld was.
Hugo Verriest.
„Het Laatste Nieuws" van Brussel
heeft een verslag van een bezoek aan
Ingoygbem en aan Hugo Verriest.1
Zwaar hebben de granaten over het
dorp gehuild en ook in de woningi
van Verriest is 't ingeslagen. Doch ge
kwetst is hij' niet, wel zwaar ziek
geweest, 't zij dan van het stikgas of
van het verblijf in den kelder. Toen
de Engelsche hulp kwam en er van
weerskanten zou worden geschoten,
zijn de dorpelingen te voet gevlucht.
„Ja, te voet, en met een steekkar-
reke mee voor wat have. En boven
ons schuifelden de granaten en ter
zijde in 't veld kletsten ze neere. 't
Werd ons te lastig en onderweg vroeg
-ilk aan twee Engelsche officieren om
hulpe. Die warren zeer minzaam en
gaven ons seffens vier kloeke Schotten
mee, brave kerels, die ons karreke
duwden en allerlei bijstand boden. En
zoo 'dompelden we voort tot Sint-
Louis, waar we een wagen kregien
tot Kortrijk."
Korte berichten.
Onder -de Engelsche troepen to Dover
en Folkestone heerscht groote ontevre--
denheid, die zich geopenbaard heeft in
dienstweigeringen enz., vanwege grieven
o-ve» de demobilisatie.
Atolge-ns een bericht uit New-York
zijn den 2en Januari acht transportschepen
met levensmiddelen en dein 3en Januari
vier, bestemd voor de centrale rijken,
Uit Hobo-kon vertrokken.
In de; Duitsclie grensplaats Bocholt
heelt de soldatenraad wegens de! toe
nemende onzedelijkheid aan vrouwen ver
boden zich 's avonds na 9 uur, zonder
behoorlijke geleide op straat te bevin
den.
Te Brussel zijn postpersoneel en
brievenbestellers in staking gegaan.
De Seine is meer dan 20 c.M. ge
wassen. Een spoorweg in Parijs staat on
der water. De pompen zijn in werking.
AVils-on heeft zich persoonlijk tegen
een verdere interventie in Rusland verzet.
Lloyid George is te Londen terugge
keerd.
Tijdens zijn hesreek aan Turijn werd
Wilson het eereburgerscliap aangeboden
van duizend Piem-onteosche gemeenten.
Het Britsche Roode Kruis wordt
nu gedemobiliseerd. Het heeft in den oor
log 14.250.683 pond sterling bijeenge
bracht.
- Te Warschau hebben bolsjewilu-
onlusten plaats gehad. Het oproer werd
onderdrukt. Arerschillende personen wer
den gedood.
Griekenland heeft met Servië, Roe
menië, dé Jougo-Slaven en de Tsjechen
een overeenkomst gesloten tot algeheele
samenwerking in den Balkan.
De vlieger-kapitein Lang, die, zooals
we reeds meldden, onlangs het hoogtd-
reeord sloeg, is in arrest gesteld, wegens
het meedeel-en van bijzonderheden om
trent zijn vliegtocht.
D© directie van de spoorwegen is
te Berlijn -dioo-r de aanhangers van de
Spartacusgroep bezet. De regeering heeft
een aut-o met soldaten gezonden. Er werd
geschoten, en waarschijnlijk zijn er drie
voorbijgangers doodgeschoten. De regee-
ringstroe-pen lieten zich echter in mét
■onderhandelingen met de lieden van de
Spartacusgroep en ruimden hun het veld.
Do Spartacusgroep is 'dus in het bezit
van het spoo-rwegbestuur en men mo-et
afwachten, welken invloed dit op het
spoorwegverkeer zal hebben.
-Do-o-r een Spa.rtacusaaiih.ang er, werd
medegedeeld, dat ongeveer 10.000 wape
nen aan de Sp-artacusmannen zijn uitge
deeld. J)e rijksbank, het hoofd telegraaf
kantoor en het instituut der draadlooae
telegrafie zijn in het bezit der regeering.
Daarentegen zijn het Wolffbureau, de
„Vo-rwarts" en de groote krant-endrukke-
rijen nog altijd door de Spartacusmannen
beziet. Men verwachtte, dat gisteren die
beslissende slag ziou vallen. De Spartacus
mannen hebben in de "buitenwijken ver
schillende warendepots bestormd.
Aan de demonstraties voor de regeering
namen ongeveer 200.000 personen deel
en aan de demonstraties voor de Sparta
cusmannen ongeveer 60.000.
De beambten van het Berlijnseh
hoofdbureau van politie hebben, niettegen
staande den veiligheidsdienst, wegetis le
vensgevaar, het gebouw verlaten. In het
'gebouw verblijven nu Sléchts Eichhorn
piet de manschappen van den veiligheids
dienst.
Centralen Convent.
De stellingen, op liet a.s. Central-en
Convent te verdedigen doojr 'Prof. Dr.
H. Bavinck, luiden aldus:
1. Tegen het politieke stemrecht der
vrouw bestaan van Antirevolutionair
en ook van algemeen menscKkimdig
standpunt verschillende bezwaren,
ontleend zoowel aan de natuur der
vrouw, als ook aan hare verhouding
tot man en gezin, tot maatschappij
en staat.
2. Toch' is het noch noodzakelijk,
noch wenschelijk, dat de Antirevolu
tionaire partij zich in den tegenwoor-
digen tijd tegen het verleenen van het
stemrecht aan de vrouw verzet, wijl
het individualistische stemrecht, als
mede liet passieve vrouwenkiesrecht,
bij de laatste Grondwetsherziening met
nagenoeg alle stemmen, ookvan
rechts, in do Staten-Generaal werd
aanvaard, en dit bij logisch© conse
quentie tot het actieve vrouwenstem-
recht leidt.
3. Het innemen van dit standpunt
vindt voorts daarin steun, dat de po
sitie der vrouw in de hedendaagse he
maatschappij veelszins gewijzigd is,
tengevolge waarvan zij veel mieèr dan
vroeger met de publieke zaak in aan
raking komt.
4. Het wordt ten slotte- ook daar
door aanbevolen, dat de moderne staat
zijne werkzaamheden in sociale rich
ting zoodanig uitbreidt, dat liét oefe
nen van invloed daarop aan de vrouw
niet kan worden ontzegd.
Die stellingen, die Dr. Beniner verde
digen zal zijn van degen inbond'
1. Tegen het publiek'stemrecht der
vrouw bestaan van antirevolutionair
en ook van algemeen menschkundig
standpunt verschillende bezwaren,
ontleend zoowel aan de natuur der
vrouw als aan hare verhouding tot
man en gezin, tot maatschappij en
staat; in overeenstemming hiermede
wordt door hét program der antirevo
lutionaire partij sinds -de laatste her
ziening verklaard, dat zij, krachtens;
beginsel, een staatkundig vrouwen
kiesrecht wraakt.
2. Noch' in het feit, dat ten onzent
het alge-meen m'aiinenkiesrecht. en de
verkiesbaarheid der vrouw beslaan,
noch in de zich wijzigende positie
der vrouw in de maatschappij, noch
in de uitbreiding der staatswerkzaam-
beid, is voor de antirevolutionaire
partij ew reden gelegen, ten gunste
van hét bij -de- Tweede Kam-er aanhan
gige voorstel van wet tot toekenning
van vrouwenkiesrecht, de beteekenis
der bovenbedoelde bezwaren te ne-
geeren.
3. Er is geen bezwaar tegen, wan
neer aan de vrouwen het kiesrecht
mocht worden toegekend, haar als le
den der kiesvereeniging toe te laten.
Centr aal-Comité.
De Secretaris van het C. C. van Anti
revolutionaire Kiesvereenigingen, jde
heer Mr. J. A. -de AVilde, verzoekt
correspondenties voor het C. C. te
zenden, niet aan zijn persoonlijk ad
res, maar naar dat van hét Bureau,
N. Z. Voorburgwal 58-60, Amsterdam.
De -ex-keizer.
Omtrent het gebeurde te Amefongen,.
waar pogingen geda.au zijn om den
ex-keizer te spreken, wordt van be
voegde zijde medegedeeld, dat hierin
gemengd waren een kolonel en eenige
andere officieren van het Amerikaan-
sche leger, die uit Brussel, waar zij
verblijf hielden een pleiziertochtje in
een tweetal auto's naar Nederlandi
liebbén gemaakt en behoefte schenen
te gevoelen -den gewezen keizer eens
te zien. Van bewapening der auto's
of van pantsering dier voertuigen is
niets gebleken.
Toen de heeren, die vermoedelijk
als burgers tot -den journalistieken
stand behoorden, vernamen, dat zij!
den ex-keizer niet te spreken kondén!
krijgen, zijn zij vertrokken zonider
dat de orde op ©enigerlei wijze is
verstoord géwordén.
Het voorgevallene is hierdoor tot
zijn ware verhoudingen teruggebracht.
De v'elr ho o g i n g de r
R ijlksi nk óm sten b elastin g.
Door d-e regeering is bijl de Tweöcto
Kam-e» i ngediend een .wetsontwerp tot
verdubbeling van het tarief
der Vermogensbelasting, als
mede een ontwierp- tot v e r h o o; g i n g
van het tarief der Rijf.ksinkom
stenbelasting.
Blijkens laatstgenoemd ontwerp zal het
tarief dei' aanslagen voor belastbare in
komsten van f 650 tot beneden f 1150
onveranderd blijven. Bij f1150 begint een
tariefsverhooging, die progressief stijlgt.
Bij een belastbaar inkomen van f 1200
mo-et thans f9 worden betaald, volgens
het nieuwe tarief f 10; bijl f1450 bedraagt
het oude tarief f14; hét nieiuwei f 19.50.
Bij 2500 is het oud© tarief f 40, het
nieuwe f 50.50. Bij f 5000 het oude
f 115, het nieuwe f143.
Bij f10.000 inkomen moet volgens het
-oude tarief f265 jworden betaald, volgens
het nieuwe wetsvoorstel f358. Bij f 15.000
belastbaar inkomen bedraagt het oude
tarief f 465, volgens het nieu,we f 608.
