M®. 73
Vrijdag 37 December 1918
33e Jaargang
üitgave va*
de Naarnl- Venn. LUCTOR ET EMERGO,
|«Tfsttgfl tï Gos.s-
Hoofdbureau te Goës:
X,AN"®E VORSCSïRAAT 219.
telefoon Ho. 11.)
BttreaU te Middelburg
FIRMA F. P. DHÜIJ L. BURG-
Drffkkpr
©osterbaan &Le Coi*tre, ëtoës.
sc ié
k Zeeuw
PERSCHI.IH1' ELKE» WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Ber 3 maanden tr p. port ft.fff
Losse nummers- 0.05'
Prjjs der Adrerttintiën:
tMt regels f 0-80, iedere regel meer 80 4t.
Verhoogd met een tjjdelgken oorlogetoeslag
arwr 00
8-maal wordt B-maal berekend-
Bij abonnement voordeelige voorwaard#»'.
Bewijsnummer» 6 cent.
VEERE.
„De gZeeuw" steunt bij de verkiezing
voor den gemeenteraad de candidatuur
van den heer A. P. Wouters.
Zij, dia zich mat Ingang van 1 Januari
op .jOe Zaenw" ahonnesren, ontvangen
Ka tot dien datura varaatdjnanu» aummara
feesfcSeos.
Geen kaartjes met Nieuwjaar.
Megen wij onze jaarlijksche opmerking
nog eens weer herhalen?
Laten wij toeh eens ophouden mat
elkander ovar de posé kaartjes en an
sichten op Nieuwjaar te zenden. Indien
men eens eon halven dag helpen moest
in onze Postkantoren om die dingen uit
te zoeken, te ontcijferen, te schiften, te
ordenen, in te pakken en te distribuee-
ren, men zou van die dwaze manie om
elkaar met 't Nieuwjaar een kaartje te
sturen, op eenmaal genezen zijn.
Ook dat elkander toesturen van zulk
een prullig, nietazeggend naamkaartje,
gelijk dit door de menschen in deaelfde
gemeente geschiedt, behoorde men af te
schaffen. Waartoe is 't bovendien noodig?
De menschan geloovsn immers toch wel
van elkander, dat zij malkaar het goede
wenschen; dat doen zij stilzwijgend, of
onbewust, dagelijks; en op Nieuwjaars
dag het meest.
Men schaffe daarom die kaartjeswisse
ling af. De postambtenaren zijn van een
hoop last en hoofdbrokerij af en met
een kaartje wordt niet meer de spot
gedreven, wanneer het, gelijk ieder jaar
met vele kaartjes gebeurt, eerst na den
achtsten Januari bezorgd wordten de
vriendin die 't ontvangt schertsend u
toevoegt: wat kwam je laat, 't jaar is
haast weer uit. En dan had je er nog
al een kruis op gezet, onnoozele!
Vervluchtiging.^^ jl ™"T
""Wat hêbbêiTwij in den loop der jaren
al een tal van antirevolutionaire begin-
•selen zien op zij schuiven I
De a.r. partij was tegen den leerdwang
thans en terecht verdedigt zg den
leerplicht tot oen bepaalden leeftijd.
Zrj was en is tegen Staatspensionee-
i'iug; thans hooren wij minister Ruys,
zeker wel met instemming van de anti
revolutionaire ministers in dit kabinet,
beloven een premievrjj ouderdomspen
sioen op 65 jarigen leeftijd en een premie
vrije invaliditeitsrente, alles in de rich
ting van Staatspensioen, en al verder
af van de verplichte verzekering, welke
laatste zeker wel de uiterste concessie
is geweest van de zijde onzer partij, die
te voren ook zelfs daar tegen was en
vrijwillige verzekering voorstond.
.Zij was tegen Lijkverbranding princi
pieel gekant, en protesteerde tot nu toe
hegen de wetsontduiking der crematoren.
uiSi s,°kijnt de crematie door eon
rechts kabinet wettelijk te zullen geregeld
worden; De Standaard bereidt er al
■°p voor. Natuurlijk zal 'teen regeling
worden die scherp de grenzen trekt;
maar tkomt er dan toch van; en
wel terwille van de massa ongeloovigen,
,7an begraven niet «eer weten willen.
Zg was tegen algemeen stemrecht en
voor t kiesrecht der gezinshoofden; dit
laatste is van de baan, het eerste is er nu
Zg was tegen vrouwenkiesrecht- docli
wie gelooft nog dat het vrouwenkiesrecht
binnenkort niet komt. Sinds dr. Bavinck
en mr. de Geer en meerdere katholieken
het verdedigden, v. d. Voort v. Zijp als
'tware belooft heeft er toe te zullen
medewerken dat 't vrouwenkiesrecht
komt, en in ons Program van Actie met
zooveel woorden staat dat het, indien
't komt, aan alle vrouwen moet toekomen,
twijfelt niemand meer aan de spoedige
totstandkoming van het Vrouwenkies
recht.
Zg was tegen indirecte belastingen.
Ruiker, zout, zeep, koffie, thee, cacao,
en wie weet aj niet meei.( ^et zaj a]jes
*5 'Worden, en de bestaande accijnzen
waarte?p»Verh"°®deen overneming
in 't belang van den
rrpaM n 8*-ee^s hebben geaposteld
en geschreven en waarbij we nu, terwijl
sRgks schuldenlast met meer dan Ten
Een kleine opsomming maar 't zij
toegegeven. Doch allicht kan er nag wel
wat bij.. Het komt op een meer of minder
niet zoo aan.
Wij stellen slechts het feit vast. En
wij betreuren het dat er zeker ten
gevolge der omstandighedenzoo weinig
terecht komt van de vroeger als vast
staand verdedigde beginselen onzer partij.
Onze oudste staatslieden en journa
listen moeten op die wijze wel met kun
figuren verlegen raken, nu zij hunne
idealen van vóór 1888 zoo zien vervagon.
iifitsnfaRd.
Bloedige onlusten to Berlijn.
De gespannen verhouding tusschen de
regeonng, den stadscommandant en de
matrozen te Berlijn heeft tot roerige
toeneelen aanleiding gegeven.
Van de matrozen werd geëischt, dat
zij het Koninklijke slot zouden ontruimen
en naar hun kwartier te Wilhelmshaven
zouden terugkearen. Eerst nadat aan
deze voorwaarden voldaan zou zijn, wilde
de stadscommandant de achterstallige
gage uitbetalen.
De matrozen waren daaarmede echter
niet te Treden en zonden een afvaardi
ging naar Ebert, wion zij den sleutel
van het paleio wilden terhand stellen.
Ebert verlangde echter, dat zij den sleutel
aan den stadscommandant zelf zouden
overhandigen, wat de matrozen echter
weigerden, waarop een betooging volgde.
Over de betooging zelf valt het vol
gende te berichtenTogen 6 uur ver
schenen in verschillende straten van
het centrum der stad gewapende ma
trozen, die aan de voorbijgangers ver
telden, dat een gedeelte van de stad
versperd was. daar zich vermoedelijk
een gevecht zou ontspinnen. Intusschen
waren de gardes van de commandantuur
en van de weerbaarheid gealarmeerd
en waren ook de soldatenraden van het
Berlijnsclie garnizoen ontbeden. Deze
kwamen echter te laat. Uit de Chariot
tenstrasse kwam plotseling een automo
biel aanrijden, die ondanks het bevel
der matrozen om te stoppen, deorreed.
De matrozen, veronderstellende, dat
het een tegenstander was, openden uit
hun karabijnen snelvuur, dat door de
auto beantwoord werd. Ook Unter den
Linden vielen eenige schoten. Hier werd
een matroos gedood en enkele andere
matrozen gewond. Intusschen drongen
10 opgewonden matrozen het gebouw
van de commandantuur binnen en namon
den stadscommandant gevangen. De
raad van vijf van de republikeinsehe
soldatenweer kwam terstond bgeen en
zond een afvaardiging naar Sbert om
verdere aanwijzingen in ontvangst te
nemen. Door bemiddeling van Ebert
werd het geschil laat in den avond
bijgelegd en trokken de soldaten zich
terug.
Ook tegen do rijksregeering is klaar
blijkelijk een aanslag beproefd en wel
kort voor vijf uur. Toen verschenen voor
Ebert en Landsberg twee matrozen van
de wacht in volle uitrusting, die ver-,
klaarden, dat zij van den commissaris
der volksmarinêdivisie bovel hadden
ontvangen de poorten van het gebouw
te sluiten en niemand uit en in te laten.
Ook de telefooncentrale werd bezet en
het telefonische vorkeer van en naar
het gebeuw stopgezet. Dit duurde een
uur. Na onderhandelingen gelukte het
eindelijk de wacht te bewegen af te
trekken, terwijl tegelijkertijd ook de
troepen inrukten.
Nader wordt gemeld:
Maandagavond is het paleis van don
rijkskanselier door de daar opgestelde
matrozenwacht herhaaldelijk van het
verkeer met het overige Berlijn afge
sleten. Door tusschenkomst van Ebert
en Landsberg slaagde men er tenslotte
ia den toegang tot het huis en de tele
fooncentrale vrg te maken.
Toen hekend werd, dat de volksge-
volmachtigden op deze wijze in him
verkeer verhinderd werden, kwamen
troepen ter plaatse.
Een oogenblik dreigde gevaar voor
ernstige botsingen. Door onderhandelin-
,van de gevolmachtigden met de
soldaten slaagde men er in tumulten te
vermgden.
Ebert hield daarbij een toespraak,
waarm hg zeide, dat de matrozen het
huis verlaten hadden. De treepen konden
terugtrekken.
Wij hebben dezen oorlog zooveel bloed
vergoten, dat het waanzin zou sijn op
nieuw bloed te gaan vergieten.
Aanleiding lot deze onlusten was de
eiseh van de matrozen om het koninklijk
slot te ontruimen, waar omvangrijke
diefstallen waren voorgekomen. Daarom
werd de uitbetaling van het ©p 21 Dec.
vervallen loon tot aan de ontruiming uit
gesteld.
Het incident was or op berekend om
de betaling af te dwingen.
Een particulier correspondent weet nog
iTl ï'nd' te melden:
Het Spartacus-oproer togen de rh'ks-
r?*e®n"S' ^at Maandagavond een aantal
slachtoffers heeft geëischt, is Dinsdag
in den vroegen ochtend voortgezet en
heeft aan oeu groet aantal menschen,
men zegt 70, het loven gekost. De garde-
troopou die zich zouden meester maken
van het Marstall gebouw, kwamen met
artillerie aanrukken.
Volgens de tot dusverre ingekomen,
nog onduidelijke, berichten moet het
eerst geschoten zijn door matrozen, die
in de meening waren, dat zij te doen
hadden met een contra revolutie van den
koning trouw gebleven troepen. Daarop
begon het artillerievuur, dat een vernie
lende uitwerking had. Het Marstall ge
bouw en het slot zijn zwaar beschadigd
en eveneens de aan het slotplein gelegen
huizen. Bijna geen enkele vensterruit is
heel gebleven. De draden der electrische
tram werden stukgeschoten en liggen op
straat of hangen neer aan de palen.
In de Köpenickerstrasse werd een
meisje, dat op het bureau van een druk
kerij op de vierdo verdieping zat te
werken, door een verdwaalde kogel go-
troffen en op slag gedeod.
Het tramverkeer was op verschillende
plaatsen gestremd.
Een der slachtoffers van de schietpartij,
een marine-leger, werd naar hotpolitie-
prosidium gedragon. Hier waren. intus-
schen ongeveer 20 officieren, die gevan
gen genomen waren, naar binnen gebracht
am een verhoor te ondergaan Zg ver
klaarden, dat zij op bevel dor regoering
Ebert-Haase hadden gehandeld en dat zg
aan geen tegen-revolutie hadden gedacht.
Volgens de uiteenzetting van de Ber
liner Zeitung a. M. zijn gisterochtend
vroeg de vuurgevechten ©m het paleis
en de Marstall weder opgeloefd. De
commandant van Berlijn, Wels, word in
den loop van don nacht nogmaals door
de matrozen in hechtenis genomen Togen
3.50 uur trokken de troopon over de
paleisbrug naar het paleis op. Op onge
veer 50 pas afstand, sneden de matrozen
met vijf machinegeweren hun den pas af.
Een zwaar stuk geschut beschoot het
paleis. Twee schoten zitten in den hoek
der witte zaal, de vensters der zaalgalerie
zijn gebroken, beide portalen volkomen
ingeschoten, terwijl het balkon een diep
gat vertoont. De voorgavel van de Mar
stall is zwaar beschadigdook de inwen
dige verwoestingen schijnen ontzaglijk
te zijn. Tegen 10 uur toonden de matro
zen in de Marstall de witto vlag, waarop
de matrozen-deputatie door de troepen
in ontvaDgst werd genomen. Om 11 uur
verscheen commandant Wells, die in de
Marstall in het lokaal was ondergebracht,
waar de lijken der Dinsdag gedoode
matrozen lagen, in het kanselierspaleis.
Gedurende de Kerstdagen liepen wilde
geruchten in Berlijn en men vertelde in
politieke kringen dat de regeering van
Ebert zal aftreden om voor een kabinot
met Ledebour en Liebknecht plaats te
maken,- De matrozen en de revolutionaire
soldaten en arbeiders bedwelmen zich
met deze histories, waardoor stj zich
volkomen meesters van den toestand
gevoelen.
De gebeurtenissen hebben mot de on
derhandelingen tusschen de regeering
en de matrozen een einde genomen. De
onderhandelingen hebben tot een over
eenkomst geleid, welke een zorgvuldig
omschreven grondslag voor hechtere ver
houdingen kan vormen.
De tekst dor overeenkomst luidt: lo.
de matrozendivisie verplicht zich onver
wijld het paleis te verlaten; 2o. de ma
trozen worden bij de republikoinsche
soldatenweerbaarheid ingsljjfd, welke
onder bevel van de oommandantuur staat.
De vorm der aaneensluiting bljjft voor
een latere overeenkomst voorbehouden;
3o. de matrozen verplichten zich in de
teekomst niet meer aan acties tegen de
regeering deel te nemen. Meeningsver-
schillen moeten steeds langs den weg
der onderhandelingen te bevoegder plaat
se worden bijgelegd. Divisie-generaal
Lequis wordt onmiddellijk teruggeroepen.
De order tot het voor alarm gereed zijn
der Berlijnsche troepen en de matrozen-
divisie wordt aanstonds ingetrokken.
Commandant Wels moet direct worden
vrijgelaten.
President Wilson.
Woensdagmorgen is president Wilson
in het Amerikaansche hoofdkwartier
aangekomen.
De president begaf zich eerst naar het
stadhuis en dan naar de Amerikaansche
troepen.
Bjj het diner in het hoofdkwartier
werden toasten gewisseld.
In een rede tot de troepen zeide Wil
son Ik ben zoo gelukkig te kunnen
verklaren, dat ik bij de groote leiders,
met wie ik na samenwerk, geen enkel
versehil van beginsel of fundamenteel
doel gevonden heb.
's Avonds is Wilson naar Calais ver
trokken.
Gistermorgen kwam lijj te Dover aan,
waar hjj door de vroolijk bevlagde oor
logsschepen en door den hertog van
Connaught in naam van den kening
begreet werd. Te half drie kwam de
hooge gast te Londen aan, geestdriftig
toegejuicht door een geweldige menigte
De reis naar Londen verliep zonder
incidenten, f Fransche kruisers escor
teerden den president tot het midden
van het Kanaal, waar BEngelsche oorlogs
schepen het escort overnamen en het
schip naar Dever begeleidden.
Bij het Buckinghampaleis, waar Wil
son rerteeffc, stonden de menschen op
gepropt. Onophoudelijk werd hij toege
juicht. De president was ten zeerste
entroerdhij dankte in eenige woerden
de Londensche burgerij veor haar prach
tige ontvangst.
Gemeld wordt, dat Grey het hoofd
zal worden van de volkerenbondnnie,
die Zaterdagmorgen op het Amerikaan
sche gezantschap bij president Wilsen
haar opwachting zal maken. Da depu
tatie zal bestaan uit Grey, generaal
Smuts en professer Murray.
Korte beriehten.
Een vliegtuig, komende van Trior,
bestuurd door een Britsch officier, met
den Amerikaanschen generaal Rhodes
aan boord, is nabij Parijs omgeslagen;
de bestuurder is gedeod; de generaal
ernstig gewond.
Bessarabië sluit zich onvoorwaar
delijk bij Roemenië aan.
Wolff meldt, dat er hongersnood
heerseht in ket aan Zwitserland gren
zende Elzasser nijverheidsgebied. Wel
is er voldoende te eten, maar alleen de
inheemsche bevolking, die van de Fran-
schen groene kaarten kreeg, vindt werk
en loon. De menschen uit liet eigenlijke
Duitschland zijn daarentegen, gezien, dat
hun baar geld de helft in waarde is
gedaald en het land volslagen van oud,
Duitschland en Zwitserland is afgesloten
aan den uitersten hongersnood ten prooi'
In de Kresti-gevangenis te Petro-
rad bevinden zich 3205 gevangenen,
aarvan zijn er 1108 door een volkstri
bunaal veroordeeld, terwijl er 320 hun
vonnis afwachten, 1764 zijn gearresteerd,
zonder dat er een aanklacht tegen hen
is ingediend en drie personen zijn ge
vangen gezet zonder dat bekend is, wie
bevel tot arrestatie heeft gegeven.
V.olgens verklaring van den Belgi
schen minister van voedselvoorziening,
Wautors, zullen in België spoedig geen
taartjes meer mogen gebakken worden,
wijl de meelvoorraden beperkt zijn.
De opperpresident te Koblenz maakt
bekend, dat de Rgn 's nachts niet be
varen mag worden.
Thans rijdt er dagelijks een trein
tusscken Straatsburg en Parijs en em
gekeerd.
De eerste Belgische cavalerie-brigade
is Baldorf binnengetrokken. De Fransche
troepen hebben Nied, esn voorstad van
Frankfort a. d. Main bezet.
De Belgische soldaten zullen aan
de algemeene verkiezingen in Juni a. s.
deelnemen.
SsisiieRland.
Thee.
Het onsje thee, waar we reeds zoo
lang op wachten, zal zeer waarschijnlijk
18 Januari gedistribueerd worden. Dan
is onze voorraad schoon op.
Wanneer we weer thee zullen krijgen
is nog niet bekend. Met de Tabanan,
die half Februari hier verwacht wordt,
komen 12.000 kisten mee, die ook weer
de distributie van 1 ons mogelijk maken.
(Yaderl.)
De Broodkaarten.
Naar de „Tel." verneemt, zullen de
broodkaarten voor de 81e, 82e, 83e en
84e „week", waarvan de eerste op 1
Januari e.k. ingaat, van hetzelfde model
zijn en dezelfde bonindeeling bevatten
als de thans vigeerende kaarten.
Wel is besloten aldus deelde men
aan het blad te bevoegder plaatse mede
tot uitgifte van een apder kaartmodel
met andere bonindeeling, meer in over
eenstemming met het huidige rantsoen,
doch er zullen nog wel een tweetal brood
kaartperiodes verloopen eer de tegen
woordige kaarten „opgegeten" zullen zgn.
Nederlanders gevangen
genemen.
Aan den grenspost De Locht bg Kerk-
rade zgn een sergeant en een soldaat
commies, die zich in uniform over de
grens begeven hadden, door de Fransche
grenswaoht gevangen genomen.
Naar wij vernemen, zijn de heeren
J. S. en M. S. te Meerssen (Limburg),
die zich met een groote som gelds in
marken naar België hadden begeven,
om ze daar in francs om te zetten, door
de Belgische grenswacht gevangen ge
nomen. Zij moeten in het bezit zijn ge
weest' van een 75.000 mark. (ïel.)
De levering van 80.000 koeien
aan België.
De Brusselsche redacteur van de „Msb."
meldt
Naar wij uit de beste bron vernemen,
zijn de onderhandelingen betreffende de
levering van 30.000 Nederlandeche melk
koeien aan België in ruil voor steenkolen
nog niet verdaagd, geljjk wij dezer dagen
meldden.
Wijl Bpjgië Jover geen vervoer-materi-
aal beschikt zal de Belgische regeering
aan de Nederlandsche voorstellen dat
kleine Nederlandsehe schepen de steen
kolen komen halen. Er staan daarveor
twee wegen open, langs de Maas en de
Schelde, van het kanaal van Wittebroeck.
De "Schelde-quaestie.
Men seint aan de „N. R. Crt." uit
Parijs, dat de Temps een uitvoerig
artikel heeft gewgd aan de kwestie van
de vrije Schelde. Dit artikel eindigt aldus
„Dè vrijheid van beweging op de
Schelde en de heerschappij over de
rivier zijn beslist noodzakelijk voor de
verdediging van België. De Belgen moeten
kunnen beschikken over den sleutel van
hun huis en hun veiligheid moet niet
meer afhankelijk zijn van de opvatting,
die anderen naar omstandigheden ge
lieven te hebben van de onzijdigheids
plichten. Het gaat er hier niet om twist
te zoeken met Nederland em dit een stuk
grondgebied af te nemenhet geldt hier,
in alle billijkheid een vraagstuk op te
lossen, dat ongewijzigd voor België
morgen een gevaar zal doen ontstaan,
waaraan België gisteren bijna is gestor
ven en dat op den duur de betrekkingen
dreigt te vertroebelen tusschen twee
volkeren, die geschapen zijn voor weder"-
zsjdsch begrijpen en helpen. België vraagt
dat de mogendheden het zullen bevrijden
van de banden, waarmee zij het in 1881
en 1839 zoo nauw hebben geboeid. Als
het de kracht gehad heeft voor meer
dan vier jaren onder de wreedste be
proevingen te lijden en te strijden, dan
is het, omdat het geschraagd werd door
de hoop volkomen zelfstandig te worden."
Dreigbrief aan de Koningin?
De „Telegraaf" meldt j
Eenige dagen geleden ontving de paf-
ticnliera secretaris der Koningin een brief
van den volgenden inhond:
„Als de Duitsche keizer over acht
dagen het land niet verlaten heeft,
wordt een aanslag op uw leven gepleegd".
Het briefje dat geadresseerd was aan
de Koningin bestond uit een gewone
enveloppe en een vrij ordinair velletje
postpapier. Het schrift was slecht en de
inhoud was niet onderteekend.
De eenige aanwijzing was, dat de brief
volgens den poststempel te Amsterdam
op de post was gedaan. De termijn van
acht dagen zou met Kerstmis overschre
den worden.
De brief werd gefotografeerd en alle
commissarissen en afdeelingschefs van
politie te Amsterdam kregen gisteren
een fotografie. De zaak wordt geheim
gehouden.
Natuurlgk is er niet het minste spoer.
De ex-Keizer.
Men meldt aan het „N. v. d. D." uit
Amerongen
In tegenstelling met de berichten in
sommige bladen, kan men verzekerd zgn,
dat de ex-keizer zich in blakenden wel
stand mag verheugen; de ex-keizerin is
alleen wat verkouden geweest.
Het trekt de bgzondere opmerkzaam
heid, dat de ex-monarch zich in den
laatsten tijd erg terugtrekt en zelden
een kleine wandeling in het park maakt.
Autotochtjes worden in 't geheel niet
meer ondernomen; in Amerongen gaan
geruchten, dat zich aldaar individuen
ophouden, die zich verschalken onder
den naam van journalist en wie het te
doen is een aanslag te beproeven op het
leven van den ex-keizer. Zeker is het,
dat de ex-vorst in geen dagen buiten
het hek van het kasteel geweest is, dat
steeds sterk bewaakt blijft door rijks
politie.
Tegen de Belgische inlijvings
plannen.
De leden van het provinciaal Zeeuwsoh
comité tot aanbieding van een huldeblijk
aan het Belgische koningspaar, gevormd
tijdens en ondanks de verspreiding der
berichten omtrent Belgische annexatie
plannen en andere eischen, indruischende
;egen Nederland's belangen en rechten,
hebben verklaard, als Nederlandsche
