Dinsdag S December 1918
S3e Jaargang
üo,
Uit de Pers.
Buitenland.
Bmnssiiaüd.
Uit Provincie.
Uitgave va*
de Naasal- Venn. LUCTOR Eï EMERGÓ,
gevestigd 'te Goes-
HooMbüreau ie Goes
LAMSE VORSTSTRAA* 819.
(Telefoon No. 11.)
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P- D HU IJ L. BURG.
Drukkers:
©os'terbaan Le Cointre, Goes-
3KHWT
Terug naar de Chr. vakaelie!
Een van de voordeelen van de re
volutionaire bedreiging van Novem
ber 1918 of liever van de feiten waar
mede ld© Chr. politieke en vakactie
hun voordeel kannen en zullen doen,
is het open kaart spelen van fle zoo-
eenaamia© neutrale vakorganisaties.
Daa» hebt ge bijv. den Alg. Ned.
Typografenbond. Ook zoo'n neutrale
organisatie, die haar deuren opent
voor alle materialisten en niet-male-
rialistei, die zoo naïef zijn en niet
merken, dat ze in de val loopen, waar
in 'him heiligste beginselen aangerand
worden.
D© Alg. Ned. Typografenbond heeft
zich nu weer eens openlijk in het
roode gewaad getoond. Of ze 't gezien
hebben, 'de mannen, die Oranje en
Nederland liefhebben en niet wen-
schen te breken met Kerk, godsdienst
en God en nochtans leden zijn van
fle plaatselijke afdeelingen van dezen
ïoodea bond? Laten wil 't hopen.
Zelfa hun stoffelijke belangen zijn
er niet veilig, laat staan hun geestet-
lij'ke.
Naar aanleiding van de Oranjeweek
worden in het Grafisch Weekblad, 't
orgaan van genoemden Bond, enkele
smaadwoorden gebezigd, die duidelijk
toornen, wat het „neutrale" N.V.V. wil.
Zoo 'heet het:
i,Eenige vaandels gaven aan
(deze défilé ter eere van Mammon, van
uit de verte gezien, iets van onze
Meibetoogingen. Maar van nabij.
welk een verschil! Geen 'geest, geen
leven. De grootste gedeelten van den
stoet herinnerden aan den rattenvan
ger van Hamelnkinderen, kin
deren. en nog eens kinderen, afgewis
seld tloor kleine groepjes „echte" vak-
vëreenigiingsmenschén, die zielig voort
zeulden, snakkend naar het end als
een rechtgeaard arbeider naar den Za-
terxiaga.von'd. Gezongen mocht, er na
tuurlijk worden; wat is niet toege
staan aan de stutters van brandkast
en onrechtvaardige bevoordeeling
Maar terwijl bij de werkelijke arbei-
dersoptochten, ondanks zangverbod,
de Internationale en andere schoon©
lidderen (spontaan opborrelen, sche
nen hier zelfs 'de veelvuldig vertegen
woordigde zangveneenigingen het niet
veiider te kufïnen brengen dan van
Diet Hein met zijn kleinen naam tot
die harington, die groot genoeg zou
zijn om alle socialen te bevatten.
Van het optreden van de ministers
Ruys de Beerenbrouck en de V'ries
wondt gesproken als van ©en „leuke
vertoornng, goed ingestudeerd, even
als hei trekken van de Koninginner
kar door menschelijke ezels."
pui niet. je spreken van het puur
materialistische sop, waarmede de ge
heel© inhoud is overgoten.
Vfetein.de mannen van Christelijken
huize, die zich de keuze van hun
organisatie schromelijk vergist hebben,
a iG® welken weg hun bond be
wandelt Zien zij hun dwaling in en
zullen zij jdien strijders voor ongeloof
en -pevointie jlen rug toé koeren?
Op gevaar aï voor „ronselaars" ge
scholden te worden, roepen wij hun
toe: Teruginaar de gelederen der Chr.
vakoissamsatie i
De „eeuwige" vrede nog ver af?
Naar de Barijsche bladen melden
maakt de chef van het Amerikaansehè
departement van marine bekend, dat
in 1920 de vloot der Vereenigde Staten
350 duikbooten, 112 duikboot jagers en
350 torpedojagers zal tellen.
En nu weer wordt uit .Washington
geseind, dat de niarine-begrooting, we
gens tien wapenstilstand tot 1180 mil
lioen. dollars is „ingekrompen". De
raming van 600 millioen dollars yoor
hét program van aanbouw over drie
jaar is niet verminderd. Wanneer we
deze cijfers lezen, dan kruinen we
niet anders oordeelen dan dat de „in
ternationale politie" z-ééfr duur zal wor
den en een sterkte zal krijgen als
gieea land to-t dusver heeft bezeten.
Uf vergissen we ons en zijn idit de
.„«WWie getalletjes der Amerikaan-
sche vlootuitbreiding?
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG'
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden fr. p. post f 1.7S
Losse nummers
-9.QE
vanmorgen door de Katholieken georga
niseerd, zal de koningin zelf de pret
komen bijwonen."-
Als mevrouw Suze in de Kamer ver
schijnt, dan wordt aan dit feit een ver-
heerlijkingsstuksken gewijd; dan is het
géén „Groeneweg-griep"; dan wordt een
wereldschokkend feit beschreven-maar
als de Koningin in Amsterdam komt om
een nationale betooging te zien; ter eere
o.m. van de redding onzer democratische
staatsinrichting, die Troelstra vervangen
wilde door de gansch ón-democratische
dictatuur van zijn arbeiders- en soldaten-
raden-
Dan moet dit heeten „oranje-griep".
Bah! het is méér dan dun.
Dun.
Uitkijk schrijft in Frieseh Dagblad:
Ziehier hoe „Het Volk" schrijft over de
feestviering, Zaterdag, te Amsterdam.
'LOpschrift luidt: De Oranje-griep.
E» dan heet het verder:
„Ter verhooging van de oranje-fuif,
Beklopt overzicht van den toestand.
Berlijn vreest voor een Bolsjewis
tische staatsgreepweliswaar heerscht
de overtuiging, dat zülk een poging
op een mislukking zal uittoopen,
maar men is beducht, dat de Spar-
tacuslieden toch tijdelijk groote on
heilen zouiden kunnen stichten.
De „Vorwarts" zegt, dat 'de Duit
sche arbeiders en soldaten de Russi
sche bolsjewiki, die hun komst naar
ide A.- en S.-conferentie jhebbén aan
gekondigd, er eenvoudig uit moeten
gooien.
Wij hebben er reeds vroeger .op ge
wezen, dat deze bolsjewiki een groot
gevaar voor Duitschland zijn. Immers,
de geassocieerden zullen alleen onder
handelen rnet de vaste regeermg van
een ordelijk rijk, een regeermg, welke
ide meerderheid des volks achter: zich
heeft.
De macht der bolsjewiki b'eteekent
terreur, wanorde, hongersnood en af
hankelijkheid.
Het streven der Russische regeering
is er blijkbaar op gericht, Duitschland
tot een solidariteitsverklaring met de
Russische raden-regeering te bewegen.
Men wil de Duitsche regeering in con
flict met de entente brengen, die ver
klaard heeft, dat zij niet tegelijkertijd.
Ide bolsjewiki bestrijden >en met de
vrienden van de bolsjewiki over vre
de onderhandelen kan. Met is noodig,
dat het Duitsche volk zich dit gevaar
bewust wordt. Om tot spoedige vredes
onderhandelingen met dg entente te
komen, moet in ieder opzicht een af
wending van jhet bolsjewisme naar bin
nen en ,naar buiten plaats, hebbent
Foch heeft .voor zijn vertrek naar
Londen een proclamatie gericht tot
de Duitsche bevolking van den lin
ker Rijnoever, in verband met de be
zetting door de geallieerden, die gis
teren een begin genomen heeft.
Volgens de „New-York Herald" zal
de bezetting van het linker Rijn-oever-
gebied aldus plaats hebben: de Bel
gen bezetten het gebied van de Hol-
landsche grens tot Dusseldorf, de En-
telschen bezetten het bruggehoofd
nul en en bet achterland van den
Rijn tot de Belgische grens, de Ame
rikanen het bruggehoofd Koblenz en
het gebied 'tot de Lux.emburgsbhe
f reins, de Franschen het bruggehoofd
lainz, het Hessische gebied links
van 'den Rijn en den Pfalz.
Volgens de Duitsche bladen zouden
de geallieerden geëischt hebben, dat
de laatste .Duitsche troepen reeds op
4 December 6 uur v.m. over den Rijn
getrokken zullen zijn, waartoe zij vol
gens de wapenstilstandsvoorwaarden
fot 5 December 12 uur den tijd zouden
hebben. Intussch-en moet, volgens be
richten uit Dusseldorf, daar de ont
ruiming van het gebied van den Rijn
door de Duitsche troepen reeds heb
ben plaats gebald, zoodat er kans be
staat, dat ondanks de verkorting van
den ytermijn de ontruiming van de
laatste etappen door de Duitsche troe
pen zonder groote stoornis plaats heb
ben zal.
Een ultimatum van Foch aan Duitschland.
BERLIJN, 2 Dec. Volgens de bla
den heeft maarschalk Foch oen ulti
matum met een termijn van 24 uur aan
de Duitsche wapenstilstamdscomuussie
doen overliandiegn, waarin de Fran-
sche eisch nopens de uitlevering' van
alle krachtigste en beste locomotieven
opnieuw wordt, gesteld.
Het ultimatum liep hedenochtend, om
10 uur af. De voorzitter der Duitsche
wapensti Ista nds c omrni s s ie, staatssec
retaris Erzberger, heeft onverwijld na
drukkelijk verzet aangeteekend en ver
klaard, -bet vervullen van den
eisch zei is dan onmogelijk zou zim
wanneer men bet geheefe Duitsche eco-
nomisch© leven voor bet uitzoeken der
sterkste en béste locomotieven in wan
orde zou brengen. Hij heeft het bemid-,
'delingsvoorsteï 'gedaan, dat Duitsch
land alle locomotieven, welke zich
thans in reparatie bevonden uitleve
ren zal.
Ongeregeldheden.
KEULEN, 1 Dec. Aan de Köln. Ztg.
wordt gemeld, dat gepeupel te St.
Avoid de (Opslagplaatsen van levens
middelen en do ïnfanteriekazeme be
stormd, geplunderd en in brand ge
stoken heeft. De Fransche bezettings
troepen werden te hulp geroepen: zij
verdreven de plunderaars, waarbij vier
personen gedood werden. Ook te- Te-
teringen en Jlelleringen is plundering
en brandstichting voorgekomen en uit
verschillende plaatsen m de Palts ko
men berichten van vervolgingen van
vrouwen en pieisjes door zwarten. In
een geval is een 25-jang meisje door
een neger geweld .aangedaan. De op
perbevelhebber heeft de daders m
hechtenis laten nemen.
Korte berichten.
Te Diisseldorf komen sinds eenige
dagen bijna onafgebroken uit het veld
terugkeerende troepen aan van het
vierde leger. Tot in den nacht trek-,
ken. de troepen met muziek de stad
binnen. Hun weg is met bloemen en
vlaggen versierd. Het stadsverkeer
wordt sterk belemmerd.
Volgens een officieele opgave be
dragen de totale verliezen der Engel-
sche luchtstrijdkrachten van de oprich
ting van het korps af tot 11 Novem
ber 1918 7539, man.
Die Engelscbe vloot is voor Libau
aangekomen.
D'e Duitsche soldatenraden van het
front vergaderen te Em's.
Foch, Clemenoeau, Sonnino ©n Or
lando komen te Londen aan, cn wor
den metgroot enthousiasme ontvangen.
iWeldra ziullen 649000 man troepen
in de Ver. Staten ontslagen worden.
Zondag is boven New-York aan
boord van een vliegtuig, op 1200 meter
hoogte, een nofenmaal v,an negen person
nen gehouden, om die; opening van dein
luchtpostdienst te vieren.
Volgens de Petit Parisiiien z'a.1 de
intergeaUie&rde conferentie in twee ge
deelten plaats: hebben, n.I. een voèrloo-
pige bespreking tusschien de afgevaardig
den der geassocieerde groote mogendhe
den en 'een meer algemeen© bespreking
van alle mogendheden, die aan den ptrijrl
tegen de middenlrijken hebben deelge
nomen.
De Deutsche Hannoviersche partij!,
waarbij alle Rijksdagafgevaardigden van
Hannover aangesloten 'zlijjn roept dé be
volking van Hamburg op tot stichting
van een 'zelfstandigen staat Ha.nnover.
Naar d'e Freiheit uit Dfusseldorp ver
neemt zijln die legérs, die thans door het
Rijinland terugtrekken (het eerste; deïije,
vierde, vijfde, zlevenldie; zeventiende en
achttiende legeir) rond drie millioen man
sterk. Zij voeren een millioen paarden
en een onschatbare' waarde aan oorlogs
materiaal en bagage met zich.
Tot dusver heeft d© overstroom ing met
zooveel troepen geen nadeelige1 gevolgen
voor de bevolking van het Rijnland ge
had, daar Ide soldaten uit de legervoor-
raden worden gevoied.
Koning George, de prins van Wales
en prins Albert hebben op hun reis langs
het vroegere front een bezoek gebracht
aan Atrecht, D'ouai en Valenciennes.
De moordenaars van den Duitschlen
gezant graaf Mirbach, Blumin en An-
droseff werden, naar uit Moskou gémeld
wordt, tot drie jaar tuchthuisstraf ver
oordeeld, Maria Spiridinowa en Sackhin
kregen ieder een jaar gevangenisstraf.
De hoofdstad van den nieuwen
Grootservis,elien staat zal Serajewo zijn-
Te Keulen heeft de politie vier per
sonen gevangen genomen die voor één
millioen mark aan militaire goederen had
den gestolen.
Te Elberfeld, waar de griep veel
slachtoffers heeft geëischt, is thans de
dysenterie epidemisch uitgebroken. In de
laatste week bezweken 32 personen aan
deze ziekte en kwamen er 278 ziektegeval
len voor.
Een groep Belgische journalisten zal
met toestemming der militaire autoriteiten;
een reis ondernemen naar den Yser. Offi
cieren van den generalen staf nemen de
leiding op zich.
Uit Belgische plaatsen verneemt men
nog steeds van afstraffing wegens wraak
van Belgen jegens hunne landgenooten,
die diensten hebben bewezen aan Duit-
schers tijdens de bezetting.
De Duitsche Keizer.
Minister Barnes, te Dudley sprekend,
heeft, naar Reuter seint, ook gezegd, dat
de keizer opgehangen moest worden- Men
wist thans, dat de keizer een vergadering
heeft geleid, een maand voordat de vijan
delijkheden begonnen, waarbij feitelijk tot
den oorlog werd besloten-
Barnes was van meening, dat de groot
ste misdadiger en lafaard in de geschie
denis niet ontsnappen moet aan een recht
vaardige straf voor zijn misdaad.
Uitzetting Ds. De Ligt.
Op vragen van bet Kamerlid Kruyt be
treffende de uitzetting van den emeritus
predikant B. de Ligt uit het in staat
van beleg verklaarde gebied ten Zuiden
van de Waal, heeft de Minister van Oor
log geantwoord:
Het is mij bekend, dat de emeritus
predikant der Ned- Herv. Gem. B. de.
Ligt bij besluit van den commandant var]
het veldleger van 20 Juni 1915 is uitgezet,
wegens het uitspreken van een kansel
rede, waaruit bleek ,dat zijn aanwezig
heid in het in staat van beleg verklaarde
gebied voor de rust en algemeene vei
ligheid gevaarlijk was; op grond van den
inhoud dier rede acht ik den genomen
maatregel rechtvaardig.
Aan Ds. de Ligt is nog geen voorwaar
delijke terugkeer in het hem ontzegd ge
bied toegestaan, aangezien deze tot nu
toe nooit zijn wensch daartoe heeft te
kennen gegeven.
Intusschen bestaat er bij mij thans geen
bezwaar meer om een eventueel verzoek
tot terugkeer van Ds. De Ligt in te willi
gen.
Allerlei-
Het Koninklijk bgzoek aan Zwolle en
Arnhem is afgelast.
De uitvoer van tuinbouwproducten naar
Duitschland is stopgezet-
In den loop dezer maand zal een nieu
we vee-telling) plaats hebben-
Reliefschepen, welke tot nu toe naar
Rotterdam voeren, zullen thans langs
Vlissingen naar Antwerpen varen.
De in- en doorvoer uit Duitschland
van eenhoevige dieren is, behoudens en
kele uitzonderingen, verboden-
De sigarenfabrieken zullen
'niet g es 1 o t en w o r den.
De 'hoeren Migon, van Haamsbergen,
©pstelten, van tier Putt en Schuijtfc,
vertegenwoordigende de exportcom
missie voor jde sigaren-industrie doelen
mede, dat jn de slotconferentie met
de N. U. M. in tegenwoordigheid van
het Kamerlid Fleskens ©en defini
tieve bevredigende regeling is getrof
fen voor den export, van sigaren,
dank zij d,e tegemoetkomende houding
van directie ien commissarissen der
N, U. M., welke tevens de goedkeuring
tan Iden Minister van Landbouw heeft
verworven.
Dientengevolge kan het. besluit tot
sluiting 'der fabrieken buiten werking
Worden 'gesteld.
Boter kaart.
De 'Minister van Landbouw maakt
bekend, dat in zijn bekendmaking d.d.
29 dezer, betreffende de geldigheids
duur van den bon 8ste week van de
boter-, melange A- en B- en marga-
rinekaarten voor het tweede tijdvak
moet 'gelezen, worden30 November tot
en met 8 December 1918 en niet 1
December Rot en met 9 December
1918.
Interpellatie-V'aii Kol.
De heer Van Kol, lid der Eerste Ka
mer, zal een interpellatie aanvragen
naar aanleiding van ide programs in
Polen en Galicië, waarbij hij een open
lijk protest van de Nederlandsche 're
geermg tegen deze gruweldaden eischt.
K o I je n.
Nu 'd|ö aanvoer van kolen; uit Duitsch
land sledieW 11 No.veanber geheel1 heleft
opgehouden en d,© op 25 November ver-
wa'ib'é hervatting daarvaln niet leeft plaats
glehad, is die) brandsterffenvoorziening van
Nederland 'zeer 'zorgwekkend geworden.
Tégenover bet iiitvallén vau 120.000 ton
Duitschle kolein; waaropi was gerekend,
.staat wel ia wiaar 'del gunstige omstandig
heid, dat djel toezegging is ontvangen voor
levering van 60.000 ton Eng'efah© kolen
in helt tijdvak van 18 November tot 18
December maar behalve met hel aohte|r-
wiege blijven dier Duitsche aanvoeren,
moét ook rekening worden gehouden mei
dé omstandigheid, dat de productie van
dé Limburgsche; mijnen zeer aanzienlijk is
téruggeloopen 'door het verirék van dei BelL
giscbé gëïnternéerden, die als mijnwerkers
diénst déden en waarvan slechts een kléin
Pr ij s der Advjertentiëa:
14. regels f 0-80, iedere regel meer 80 et.
Verhoogd met een tijdelijken oorlogstoéaSag
van 20 °/0.
3-maal wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden.
Bewijsnummers 5 cent.
gieictefelte bereid is hier bei land© in d«
piijnén te 'blijven werken. Het zal' ook met
dé uiterste krachtsinspanning, niet mogelijk
Zijn in December de productie wederpra.
tot op het oude peil op te voeren.
Indién in idietn aanvoer van kolen uit
hét buitenland geen wending) t©n goedé
mocht konten, zal het slechts mogelijk
zijn de industrie in zeer beperkte mate
gaande te houden, terwijl stopzetting vaa
bedrijven, waarvan het voortwierken in hot
algémeon belang niet strikt noodzakelijk!
is té achten, onvermijdelijk 'zal' zijn:
I .„I..LJUJklM.IM. «LIJJI. UJLL1II
De commandant der stelling van dé
Monden der Maas en der Schelde heeft
een verordening uitgevaardigd, waarbij zija
ingetrokken de volgende verordeningen,
van den toenmaligen Territorialen bevel
hebber in Zeeland: De verordening (pu
blicatie) van 16 December 1914, hou
dende bepalingen nopens tapperijen, her
bergen, vergaderingen, tooneeluitvoeryï-
gen, te Hansweerd; de verordening, vau
13 Februari 1915, houdende bepalingen
nopens het dragen van distinctieven, die
een vreemde nationaliteit aanduiden; en
de verordening van 29 Mei 1915, houden
de bepalingen nopens bet opleggen van
vaartuigen.
Eveneens worden bij deze verordening
ingetrokken de navolgende verordeningen
van den toenmaligen commandant in Zee
land: De verordening van 27 November
1915' houdende bepalingen nopens het
branden van lichten in bepaalde gemeen
ten van Walcheren; de verordening van
9 December 1915, houdende bepalingen
nopens het verzenden van bepaalde goe
deren en vee; de verordening van 3 April
1916, houdende bepalingen nopens het
branden van voor de defensie nadeelige
lichten en de verordening van 25 Juli
1916, houdende bepalingen nopens dui
ven.
De Ring Middelburg van J. V. op
G. G. vergadert D. V. Donderdag 12 Dec.
in het Mil. Tehuis. Ie uur Schets 3 Zw.
Afdeeling door Koudekerke; 2e uur „Ho«
krijgen wij een algemeene bespreking op
onze vergadering", door Middelburg.
Men rekent op een druk bezoek; laat
de verwachting niet beschaamd worden,
zooals vorig maal. De onderwerpen zija
een, reisje dubbel waard.
Middelburg. Loopactie MeeL
fabriek. Gisteren jiad in de Socië
teit St. Joris een druk bezochte ver
gadering plaats van de afdeeling Wal
cheren van den Ned. Bakkersbond. Op
de vergadering was tegenwoordig de
heer Ivraan, directeur van de Meel
fabriek en der Ned. Bakkerij. Deze
deelde mede, dat er een conflict be
stond met het werkvolk der Meelfa
briek jte Middelburg. Dat werkvolk
stelt door een bestuur van een vereeni-
fing van fabrieksarbeiders te Amster-
am een tiental eischen, waaronder
groote loonsverhooging, vrije kleeding,
enz. De directie heeft zich tegenover
haar werkvolk bereid verklaard het
loon van eiken werkman opnieuw vast
te stellen en te verhoogen, in ver
houding tot de capaciteiten van de
werklieden. Een gel ij ke loonsverhoo
ging voor alle werkkrachten, zoowel
superieure als inferieure, wijst zij he
slist van ide hand. Ofschoon meerdere
werkkrachten met 15 a 30 dienstjaren
nog uitstekend hun werk verrichten,
zijn er ook onder» die Ireeds lang door
den vorigen eigenaar der fabrieken (de
firma Kakebeeke) hadden moeten zijn
gepensioneerd, maar uit piëteit ondep
de benarde tijdsomstandigheden Wor
den in dienst gehouden. Het werk
volk had echter de Directie medege
deeld, dat zij: niet persoonlijk met haar
wenscht te onderhandelen, doch dat
dit moest geschieden met boven ge
noemd bestuur te Amsterdam, een
eisch, 'die absoluut niet kan worden
ingewilligd.
De vergadering plaatste zich ook opj
het standpunt der Directie, dat een
loonsverhooging gewenscht is, meende
echter, ook, dat een uniforme loons
verhooging een onmogelijke eisch is,
tenzij een groot aantal mindere werk
krachten, die dat hoogere loon niet
kunnen verdienen, Zouden moeten
worden ontslagen. Na ampele discus
sie besloot de vergadering, dat, mocht
de fabriek door tegenwerking van de
zijde van het werkvolk, niet geregeld
in bedrijf kunnen worden gehouden,
'de bakkerpatroons als eigenaa'rs der
fabrieken, zelf het noodige werk jn
'de fabriek zullen verrichten. Naar aan
leiding daarvan deelde de heep Kraan
nog mede; dat van de 4000 aandeel
houders-bakkers ibeff fabripken zich on
geveer 200 bereid verklaarden op het