Ko. 53 Maandag S llecember 1018 33e Jaargang Ser aphine, FEUILLETON. Binnenland. Uitgave ra* 33 Saam!. Venn. LUCTOR ET EMERGO, gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: CANGE VORSTSTRAAU «19. (Telefoon No. 11.) Bureau te Middelburg: SIRMA F. P. DHUIJ L. BURG- Drukkers: Oost er baan Le Cointre, Gotes. De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs: Par 3 maanden Er. p. post fl.75 L'ossa nummers- 0.05 Er^s dBr Adverteutiëni 1—4 regels f 0.80, iedere regel meer «0 cl' Verhoogd met eert tijdelijken oorlogstoesüaa vaa 20 3-maal wordt 2-maal berekend. Bij abonnement vooideelige voorwaard**» Bewijsnummers cent. J. J. Pompe van Meer- t Ihr. mr. rtejrvaort. Het overlijdensbericht van jhr. mr. j. J. Pompe van Meerdervoort mag Yoor ons niet voorbijgegaan, zonder oeïi woord v&fr idankbaro nagGdaclx- tenis aan dien trouwen anti-revolu tionairen oud-volksvertegenwoordiger JhË mr. J. J. Plompe van Mee'r- dervoort was van geboorte een Lim- burgtei'hij werd in Juli 1837 te Maas tricht geboren. i Schoon uit leen liberalen, öud-paj triottiscben kring voortgekomen, sloot bij, zoodra de aard zijner betrekking! hem naar Zeeland riep) zich van harte 'de Christelijke vrienden aan, en nam [hij in ide staatkundige worsteling onder de leus „Voor Nederland en Oranje", en in den kerkelijken strijd onder de vaan van „Evangelie en Be lijdenis" in Ide voorste gelederen plaats. Zoo deed hij reeds meer dan een halve eeuw geleden, toen het verre1 van eene eere, veeleer een smaad was, voor the eer© Gods op te kó men op alle terrein des publieken le vens. Wie de gemeenteraadsverslagen en critieken dier dagen in de G o e- scha Courant zich nog herinnert, die herinnert zich ook dat in de ge meenteraadsvergaderingen van Goes het met name Pompe van Meerder voort was, die gevonden \verd, W/iar de zwaarste Isilagen vielen. In de Provinciale Staten van Zee land heeft de heer Pompe veertig ja ren lang de belangen zijner provincie behartigd. Van 1877 tot 1891 vertegenwoordig de h:i] "Goes, van 1901 tot 1905 Zie- ïikzee in de Tweede Kamer. Als anti revolutionair in Kamer en Staten ge kozen, heeft liïj tot het einde deze partij met consciëntieuze trouw ge diend". In de laatste jaren, nadat hij zich luit het politieke en rechterlijke leven jhmd teruggetrokken (bij' was jarenlang rech ter, o.a. te Middelburg, en kanton rechter te Goes, geweest), woonde hij1 te Voorschoten. Ztjjn geld en zijn krachten heeft hijl voor uje Chr. volksschool, voor |dén bloei zijner partij en voor jde natio nale belangen overgehad. Dit is echter niet het hóógste, wat wij omtrent dezen te reteveeren heb ben. Het hoogste is, dat hij, naar hij meermalen getuigd heeft in den engen vriendenkring, door de genade Gods ten leven gegrepen, als een arm zon daar lie sterkte Gods had mogen aan grijpen, zooidat wij hem mogen na staren in de hope des wederzien^., Met Jhr .Pompe is weer pen van onze oude garde heengegaan. Hij was twee maanden jonger dan Jhr. Mr. A. F. de Savornin Lohman, 'met wien hij jaren lang zitting had voor 't dub bele Kaïnerdistrict Goes in ide Tweede Kamer, en drie maanden ouder dan Dr. A. Kuvper. Velen, vooral ook in ide kringen van justitie en politie, zullen zijne vrien delijke, welwillende verschijning zich nog lang herinneren; en wij en onze oudere geestverwanten zullen zijne ge- dachteniis in eere houden als v'an een Ch t'i stens taats manjdie ia vrijwel slechtere tijden dan de onze den strijd voor de hoogste volksbelangen en voor de eere Gods op 't gebied ,van Kerk da®r U. Z. VON MANTEUPEEL. 44) _0- ,Eten teigönaardig gfapjé." .Dat 'zieigt u omdat u gjeen g|evoel hebt 'wi'g^ijke dingen,"; voor Wek» «nngen. „Neten, dat zeikier niet, en ik wilde' wel, dal metvroiiw Von Bleilsay naar mij bad geilmsterd. klaar jaaj ik niet lun^. .ophouden, Goteöejndag - Léona kniktlei nauwelijks, maar liet haar pony draven. Noch zij, itodh ÏStelld «prakten leen woord, voordat de wagen voor het ijzeren hek van een prachtigen tuin stilhield. Iiets verder naar binnen lag het huis, zfeer mooi Jr:o0t™6 vens ters ten waranda, en balcony „Ziezoo, daar héb je nu de „Villa Re- gina,T die wij glehuurd heibbón," Laona. „Hieit ia een mooi huis. z!ai ©ten overvloed van bloemen hebben. Daar veirhleiug ik mij bepaald op. Ik zaji „bloemjenkamex" maken en als dat kta,ar ïs moeit Serapihine komen om 'hét te ziea Zij riep leen tuinjongen, die aan 't werk en School, van Staat en Maatschappij, met eere heeft gevoerd. in Berlijn ver in fabrieken Beknopt overzicht won den toestand. Moeilijke dagen zijn voor Duitsch land aangebroken. Het vervalt van de eene ellénde in de andere. De gevaren van verbrokkeling des rijks nemen met flen dag toe. Münchens breuk met Berlijn schijnt al heel noodlottig te werken. Het Hes- sische staats-ministerie heeft te Ber lijn zoowel als te München heftig ge protesteerd tegen de houding van het Beiersche ministerie. De Spartacusgroep in spreidt op ruime schaal en op |den openbaren weg vlugschrif ten, .aansporende jfcot algemeene be wapening van het proletariaat. I11 den nacht van Donderdag op Vrij dag heeft de Si loos station jN In verband met den onzekëren toe stand in (Berlijn hebben verschillende! neutrale gezantschappen veiligheids maatregelen getroffen en 'zich het recht voorbehouden om bescherming te ver zoeken. Bij a.1 die ellende en tweedracht komt nog het bericht, dat maarschalk Foch het 'kanon weer wil laten mee spreken. Hier domineert waarschijnlijk wel de wraakgedachte. Wie der geallieerden denkt niet aan 1871? De Matin verklaart, da,t de Fransche het hecht heeft om vóór al- kapitaal en de interest op te eischen van de oorlogskosten, de op vorderingen, de verschillende onkos ten en de schade, welke Parijs en het departement in 1871 geleden heb ben en herinnert er aan, dat de con ventie van Versailles in totaal 8 mil liard beloopt, niet inbegrepen de scha de, welke Elzas-Lotharingen heeft ge leden. Eindelijk heeft de „regeering" in Duitschland een beslissing genomen omtrent het bijeenroepen van de Con stituante. De datum ,voor de verkiezingen is op 16 Februari vastgesteld, onder yoorbehoud van de toestemming van ■de op 16 December a.s. bijeenkomen de rijksconferentie van de A.- en S.- raiden uit Duitschland. Deze toestem ming zal waarschijnlijk wel verleend worden, daar de meerderheid van de A.- en S.-raden in Duitschland zich voor een spoedige bijeenkomst van de nationale vergadering heeft uitgespro ken. Het (debat in de centrale landen over de schuldvraag neemt een al meer algemeen karakter aan. „Onthullin gen", documenten en verklaringen zijn er bj de vleet en van elkander spa ren is geen sprake. Uit Oostenrijk worden een aantal bijzonderheden gemeld over een vre des-stap door Czernin in 1917 gedaan, waardoor Duitschland, of liever Lu- dendorff zwaar wordt belast, terwijl Zimmlermann het „ancien régime" weer verdedigt tegenover ,de Beiersche onthullingen. De Duitsche regeering heeft van haar kant het initiatief genflnien om de geheele schuldkwestie aan een neu trale commissie als rechtbank voor te leggen. Ondanks de ongunstige voorwaar den, waaronder de centralen tenge volge van bon nederlaag voor de po litieke rechtbank zouden verschijnen, zullen de geallieerden, waarschijnlijk niet aan het initiatief gehoor geven.' Het vraagstuk is voor hen in heel zijn omvang reeds uitgemaakt en be slist. En ;de gelukkige uitslag van den oorlog heeft ep toe meegewerkt voor hen dié beslissing tot een onaantast baar feit te maken De toebereidselen voor de vredes conferentie zijn thans flink gevorderd, zegt de „Daily Express". De definitieve vredesconferentie, welke te Versailles zal plaats hebben, zal niet vóór Januari beginnen, doch de volgende week reeds zal de inter- geallieerde conferentie te Londen be ginnen deze zal in de tweede week van December .te Parijs worden voort gezet. Een ultimatum van Silezië? De Breslauer Volksraad' beraad slaagt, naar verluidt, over een ulti matum: aan de regeering van Berlijn, waarin zal worden geëischt onverwijl de uitschrijving voor ide verkiezingen voor de .constituante en openbaarma king van de kiezerslijsten. In geval dit ultimatum piet wordt aanvaard;, dreigt Silezië zich politiek en eco nomisch van het overige Pruisen ai te scheiden. Aangezien in uSilezië op het oogen- blik het .voornaamste kolengebied ligt voor de verzorging van Middel- en Noord-Duitschland, zou jdeze stap een noodlottige wending .aan het kolen- vraagstuk kunnen gaven. De pogroms in Lemberg. De „Btetrl. Z. am M-" publiceert, een uitvoerig blericht van zijn, z©oi juist uit Leimbterg tea-u®pkeerdcn mede werker Max Reiner over de pogroms. Hij was van 1 tot 24 Nov. in diei staidl (en- vvasi geinige van de vileleiselijke g.ebeiurtenisisien. Heedb in de [eerste uren na den intocht van de Polen op 22/11 begonnen in deJood- sche wijk de plunderingen. De winkels weidien door de legioensoldaten openge broken én leeggeroofd. Niet alleen Joelen, maar ook wiel Duitsch sprak, wierd, dlootr officieren op straat beroofd'. De plunde ringen namten steeds gewelddadiger karak ter aan, zondier ida.t het Poolsche opper bevel ingreep. Waar weerstand welrd ge boden maakten de Polen meedoogenltoios gebruik van hun wapiens. Het is, alge meen bekend, dat de plunderingen ©n de pogroms door het Poolsche opperbevel niet alleen werden goedgekeurd, maar zelfs georganiseerd werden, want 't afgier melen parool Was, dat géien Oekrajienseho winkels mochten worden geplunderd en dat gelen Oefcrajiener mocht worden mis handeld. Dies te beestachtigor ging|en de Polen tie keer tegen dei weerlooze, onge wapende Joodschei bevolking. De Jood- sche mi li tile werd dadelijk na den in tocht door dei Pollen ontwapend. Pool sche patrouilles onderofficieren van het Poolsche legioen drongen de particuliere woningen binden en roofden onder be dreiging mlet den dood, gieid en andere zaken van waarde. De uitspattingen wier den, steeds woester; de gendarmes hadden die wijnkelders opengebroken en zich be dronken en wteiden in dezfen toestand wa-s, en liiet do'or dezen dien tuinman roepan,"met wien zij een oog'enblik sprak, j waarna Mj w]e|er instegen om naat" "de stad "te gaan_ t I „Ein waar zult gij wonen," vrofag Leona. "ïh.'Wi'ejelt het nog niet, maar Oomzleide, dat hij den heel aardig huis wist, afe clat tenminste nog lteteg sto^nd. Mijnheer Von Adleireliein was zoo vriendelijk er naar te wilton informeeren. Hij is zoo goed." „O, hij hij is een. engel," zeide Leona spotfend. 1 „Ik begrijp niet, waarom gijl Helm toch niet kunt uitstaan," antwoordde Rmm hoofdschuddend. j „Omdat nu omdat", zeid|et Leona plotseling opfenhartig, „ik altijd een slecht gewfeiten krijg als ik hem 'zie. Omdat ik welet dat hij innerlijk alles afkeurt wat ik 'zeg en idoa en ten slotte omdat ik zoo'n soort van duister vermoeden heb, dat bij gelijk heeft. Dit alles teizlamen maakt, dat. ik mij in zijn tetgienwoordigheid niet op mijn jgietmak giev-oel.", tt .l*eK?"en verder 'ziwij'gtend huiswaarts. Hef rijtuig van Sbernheim wachtte needs en Stella had siashts dein tijd om hare schoonmoeder eiren te begroeten en een l oogemblikjie met Leon te praten. Hij deielde haar mede, dat hij, op_ Serap'hinie's verzolek, ieen kleine novel© ahn een veel gelielziein tijdschrift had' geztoindlen, en van d© ïjedactiel niet slechts, de gevraagde be taling, doch veteblefc om meerdere bij dragen had ontvanglen. Terwijl zijl dit samen Bespraken, vroeg' Leona haar groot ouders of Sitjeilla ©n zij niet op denizielfden dag konden tronwlen. Eierst verhief zich elen ware storm, maar daar mevrouw von "Werther verklaarde dat het heelfe huwelijk toich lelein dwaasheid bleef en hleit er dus weinig opaan kwam wannjeisr het. begon, en haar va,d|er de schouders .optrok, ter wijl haar grootmoeder slechts Zluiohltte, wist Leona, dat izjij haar pleidooi zou winnein. 1 Toen m)en thee had gedronken, vloog Leona naar haar kamer. Daar lagen de costuums voor den feestavond van haar huwelijk. Zij trok leerst het een, toen het ander Han, maar zag! al spotedig in, dat zij in diiei soort klleedang veel'meer zou opvallen, dan dat 'zïj Ier izioo glelwoion heen ging. Daarom trok z'ij Gen zteer donkere japon aan etn deed eten bruine doek over het hoofd, ten liep door de achterdeur het huis. uit. Dat mten haar misschien missen len zoeken zou kon haar niet schelen, ten dat haar moeder hoogstwaa-r- stteeds bloeddorstiger. Eerst vergenoegden de Poolsche legionairs zlich ermedlei, de Onkel© Joden die zjch op straat ver toonden neer to schieten. Later dreven |z:ij idle Joden in dei huizen samen om hen familiegewijzfe tie vennoor- den. Eten paar honderd Joden barricadeer den 'zich in doodsangst in Gen synagogG- De PoolSche legionairs omsingelden even wel het gebouw en staken het in brand j Die Joden trachtten ujl dè vensters te Springén, maar wie fetich vertoonde werd! door idle legionairs neergeschoten. De ëynagogte brandde volkomen af. Meer dan honderd Joden verbrandden. Daarop. z(etten de Polen het geheel© JodlenkWartfer 'af ten staken huis voor huis in brand, waaruit mann|eo, vrouwen en kinderen jammerend en om genade smeekend op 'straat vluchtten, waar zSj door die legio nairs m|öt kolfsl'agen en bajonetsteken wleide-n afgemaakt, of in de brandends huizien Weidien tieruggtedireven. In den middag, van '23 November lag het grootste deel van1 het Jodlemkwartier in die asch. Ongteveer 1100 .-menlscihta zouden bij deze pogrom zijn. omgekomen- Die .Poiolschfii bwoikiiig van Lemberg heeft de pogrom met onverholen genoGglen aangezien 'en begroet: Nadrukkelijk moet erop1 vvolrden ge- wtezcn, dat de plunderingen en moord partijen uitsluitend door de Pöiolsche legionairs onder leiding* hunner officieren wierden uitgevoerd, en dat het .Poojscli© commando k|einnis had van de gruwelen, maar nitet wilde ingrijpen. Korte berichten. Dte' gierechtelijke aMeeling der nieu,w gevormde regeering! heeft, naar uit Rres- lau glemeiid wordt; het plan ontworpen om voor leien aantal vergrijpen tegen de wet die oipenhare lijfstrafïbn week in te voeren. Voornamlelijk echter zal' deze straf op die Jodeln. toegepast worden.' De Koning van WurtGmberg doet afstand van d)e>n troon. Koning Nikita van Montenegro is door id|e Monteinegrijnsch© Skoeptsjina a£- glezlet: In d|e,n laatsten tijd hebben tuchte- loiözle Duitsche soldaten in België tal van waglensmet veldpost schandelijk beraofd. Die .soldattenraad bij het opperste leger best uur spreekt zich uit ten gunste van 'die nationale ve:rgiadering', tegiein het Bestuur door Gen minderheid, en teng,u|n- ste van de. eenheid des rijks. Ettert constateert een drijven tot h©t instellen van een regeering1 Haase-Lieb- knlecht. De oneenighei'd in dei rijksregeiei- ring wordt sileieds greater; de grootste kracht der gematigden is.feitelijk del on- Geinigheid bij de onafhanktelijlken. Het Duitsche ministerie van Onder wijs heeft de opheffing, van het geestelijk schooltoieizicht gtejlast en dit toezicht Op gedragen aan districtsschoolopzieners. Vierder is aan het ministerie van Oorlog vterzocht onmiddellijk alle giedemqbili- sieerde onderwijzers uit den dienst te ont slaan. In leen onderhoud toegestaan aan (hein correspondent van de „Associated Rites" verklaarde ex-keizier Karei, dat wann'aer geien levcnsmiididelein en kolen worden aangevoerd, er ernstige onjgierelgeild- hteden 'zullen ontstaan; mogelijk zelfs eien bolsch&wistisch regime. Spreker achtte h|eil daarom in het belang! der geallieerden hulp te bieden. De ex-feeizGr sprak zonder letenige verbittering, wel l!i©t hij merken, holeizeer "het hem speet, dat zlijn rijk in kleine groepen van naties uiteengevallen schijnlijfe boos. 'zou wietzien, nog minder. De heiele zaak wa.s immers 'zoo onschuldig, immers maar |eGn grap, en bovendien wist zij vrij' .[zeikler, dat zij niemanidt zou ont moeten. Desondanks klopte haar hart luid toen zij uit d|eh tuin gekomen, door het kleine nauwe steegje liep. Bij elk g'eluid schrok zij op, want zlijl was van nature bang en zenuwachtig- Van uit de steeg kwam zij direct buiten. Zij moest nu langls e|©n houtGn schutting, en dit pad bracht haar juist tegenover dien straat weg, op hielt punt waar deizG door de rads werd glekruist.- Hét Was bijzonder donker. De wolken hingen als een groote ondoordringbare massa aan den hemel. Leona schrok plotsteling hevig; ZSj trok haar doek nog vierder over haar gelaat, want zij hoorde tomand achter haar. Men had haar zeker thuis, gemist en die huzaren op de binnenplaats haddein haar „zeker zieln gaan nu liep haar iemand na het volgend oogenbffik wist. zij wie het was. Hij blééf naast haar staanZijin scherp©1 blik had haar bekkend, niettegen staande idlen groolGn doek, aan. die fijne, klein|e hand, die den doek vast hield: „Juffrouw von AVieirthier, welk een dolle- 111 ans idelél'j „Dank u (zéér voor diefelei benaming, mijn- was; 'zijns inzilens was ©en of ander* centrale regeering ïioodig' voor de ftéhar- tigfng eter gemeenschappelijke belangen/ dleir diverse v.odkGren. President Wilson, z'al waarschijnlijk 3 Dec. uitvaren. D)ej Koning van Italië wordt dte ze maand in Parijs ye^wacht. M r-- È|en Belgisch© cavaJerie-b rigaide naar Akjen gedirigeerdi Koning Gte>rgG is met die prinsen naar het front verl rokken. Vooi' militaiijen felijn in Duitschland 'dte wagonklassen op dte spoorlijnien öpge- hevten. i Italië beoogt de' bezetting va» Wieenen. Tegenover de krachtige houding! vaa Foch hlèeft de Duitsche regeering moetteiv toegeven betreffende de overdracht vaa hlet spoarwegmateriaalde eerste wagoidtf zijn gislleiren aan de grens aangekomen^ l Naar vterluidt zuHen de JapanschG ambassadeurs te' Londen en Parijs be nevens markies Sajonji en baron Makinte waarschijnlijk Japan vtertegenwooirdigies lier vredesconferentie'. President Wilson zal persoo-nlijk h»t hoofd rijn-van de Ameirikaansche rrede*- dlelegati©. Andere leden zullen zijn diet heeren Lansing, House, generaal Bliss epl Hjenry White, oud ambas'sadeursi. Uit de Partij In de Maandag gehouden vergade<- ring van het Centraal Comité van A. R. Riesvereen. is besloten, met kracht ide actie in het land yoort te yetten, ook in verband met de Statenverkie zingen. Er zal -te zhner tijd een ver gadering van het Centraal Convent worden gehouden, waarin de kwestie van het vrouwenkiesrecht zal ter spra ke worden gebracht. De heeren Prof. Dr. H. Bavinck en Dr. E. J. Ben iner zullen worden uitgenoodigd op dit Convent hun zienswijze over deze kwestie uiteen te zetten. Aan het in Januari te houden Chris telijk Sociaal Congres- zal een sub sidie worden gegeven. Besloten werd aan H. M. de Ko ningin een telegram van hulde en trouw te zenden. Ook aan dr. Kuyper werd een tele gram gezonden. Sohout bij nacht Al bar da. Bij K. B. van 29 November is met ingang va(n, 3 IDlecetmber 1918 de 'schout hij nacht J. Albarda eervol ontheven. va[n de betrekking! van commandant der marine te Willemsoord, tevens commandant der Stelling van Den Hel der;-de betrekking van commandant der marine te Willemsoord, tevens, commandant der Stelling; van Den Hel der, opgedragen aan den schout bij nacht J. Soutendam. De heer Albarda moet tijdens de revolutionaire beweging wat al te de mocratisch met zijn ondergeschikten gehandeld hebben. De vaart op Oost-Indiëj k De vaart van Rotterdam naar Neder- landsch-Indië wordt weldra hervat. Het vertrek van het stoomschip In.- sulinde is voorloopig bepaald op 14 December, dat van ide Tatmh'ora pp 11 Januari. h,e|ei' 'die ritmeester," was heit tlratsché ant woord. „Zooals ik 'zie. gaan wij voor het- "zélfde doel uit. Het schijnt ui ook niet. 'Onvterschillig boei wted(denschap' afloopt „Né©n, ik kwam daarvóór niét, doch slechts om uwentwil! Ik was zoo juist bij mevrouw votn Blelsay fijn hoorde van haar wat u van plan waart, ep. kwam u nu waarschuwen.'"i „Nu, ik dank u zGer vooir ui^ colntröle,'' was het antwoord', dat zo© onvtersctnlligi mogelijk w(eird gegéven, ofschoon zij een gevofal 'had aïs moest 'zij zich' voor den ernstiglein man doodschamen.' „Als controiltel wasi htet Waarlijk nieit bédotetd," zeide déze vriendelijk. „Als ik u met uw broiedér had gezien, zloui ik gerustglesteild huiswaarts zijn gegaan.') „Lenn? dile slaapmuts)," zleidle zij verachtelijk. „Denkt u, dat hij zou, IzSjln mGegiegaan? "Voordat hij klaar was ge wéést miejt 'zijn verwondering er ovetr uit te spr|eketn, dat da maan van avond niet schijnt, was heit al langl tie laat gewéést. En heit zal nu ook tlé laat worden, al» ik mij niet haast 1" (Wordt vervolgd.) .- - -.1

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1918 | | pagina 1