'eiland
Vrijdag 15 Movember i»M8
irsle üssiBÉischt
IRGEL.
WERELDOORLOG
Binnenland.
erzekersng Mo. 40
.83e «ara. tttig
3.
:rs
HOUWING
ulea, Dammen, Wa
ea en Wegsloten ir
aterscliap Ovezand oj
2 December i9IS.
nghebbenden gslievei
(en, dat tegen dien fcijc
orde is.
jur voor 3 jaren
November 1918 af:
HA (4 G. 174V2 R;
keep of in ruif
gibruikt Orgal
ij] SfülLuuUUUUHUIl UW)
in het ItfeMsclie Volk!
en eerste Knecht,
inwonende Knecht,
nette Dienstbode
1914-1918.
revolutie.
Staten-Ganeraal.
Zij, die zioh in verband met den oproep van
de Regeering aan het Nederlandsche volk op
het standpunt van rust en orde plaatsen, kunnen
hiertoe het beste medewerken door zich te
organiseeren en aan te sluiten bij den Vrijwil-
ligen Landstorm. Zij kunnen zich daartoe op
geven bij den Commandant der Vrijwillige
Landstorm-afdeeling GOES, Reserve-Wacht
meester J. DE KRAMER, Bureau Beursgebouw.
jen
te
oor
de
HET BESTUUR
TKApELLE.
h»urplicht) te Oastkao'dle
oek,van dhr. A. OE K\M Pz.
ïtingen geeft,
jvingen vóór 20 Novembaij
,e leveren bij
Nots. Mr. JAN LOEFF.
este Driehoekkachel, een
Keukenkachel, een nik-
vamerkachel, 2 gewone
chels, een Franklinkachel,
goed als nieuwe Sala-
achel. Nog voorradig: 3
luizen. SHHl
JOWE, Smederij jjSeroos
f-)
TE KOOP
lendragend werkpaard,
aar, bij S. KODDE,
Aagtekerke
gevraagd, dat goed on
sn is. Geen handelaren
in aanmerking. Brieven
ave van aantal registers
tto „Orgel" bureau van
te Goes.
TE KOOP
AYIDSE, Grijpskerke.
TE KOOP
akksnsïopmachine,
Neinig gebruikt. Brieven
bureau „De Zeeuw" te
TE KOOP
oed gedresseerde
Schaaphnnd,
IJ/ i n<W"~
Uitgave van
fte Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO.
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
(Telefoon No. 11.)
BttrgaU te Middelburg:
BIRMA F. P. D HU IJ L. BURG-
Drukkers:
Üostërbaan Le Cointre, Goes.
Gevaar dreigt.
Een socialistische minderheid grijpt
naar de macht.
In strijd met alle democratische eischen
wordt- naar meerderheid niet gevraagd.
Troelstra en de 'zijtmen prediken revo
lutie en dreigen met g wl e 1 d.
Een socialistische republiek is hun doel.
Land en Vorstenhuis 'zijiri in gevaar. Zoo
direigt een revolutie Nederland naar
den afgrond te brengen.
Immers God spaarde ons Volk voor
den krijg-; thans gaan de socialisten ons
den burgeroorlog brengen. In otnsi land
vielen niet de duizte-ndien door moorden
den krijg'; maar het gevaar dreigt, dat
nu duizenden het slachtoffer zullen wor
den van revolutie en binnenlandschlen
strijd.
De economische toestand be
gint te verbeteren.
Rantsoenen woïden grooter; be
langrijke invoer van v o e d i n g s m i d d' e-
1 e n kan verwacht worden.
Maar dit alles stellen de socialisten
thans in de weegschaal. Aan een Ne
derland waar revolutie 'hee-rscht aal tot
Buitenland de !zdo begeerde levensmid
delen natuurlijk niet afstaan. Zoo voe
ren de socialisten naar burgerkrijg
en hongersnood.
Daarom in Gods kracht op Je gen de
revolutie.
Sociale hervormingen zijn
dringend eisch.
Maai' waakt tegen een revolutionair^
minderheid, die aan tot Necterlands'chiei
Volle haar tyrannieke macht opleggen wil.
ANTI-REVOLUTIONAIRE PARTIJ.
CHR.-HISTORISCHE PARTIJ.
CHR.-DiEMOCRATïSCHE PARTIJ.
CRRISTELIJK-SOCIALE PARTIJ.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Por 3 maanden fr. p. post f 1.75
Losse nummers- 0.05
Prijs dër Advertentiëni
14 regels f0.80, iedere regel meer 20 cl
Verhoogd met «en tijdelrjken oorlogstoeslag
van 20 °/0.
3-maal wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voonieelige voorwaarden.
Bewijsnummers 5 cent.
Vrouwen in Nederland!
Laten wij onzen mannen, zonen en
broeders met alle klem:
le. aanraden in geen geval zich te
laten meevoeren met den maalstroom der
revolutie;
2e. hen ten zeerste opwekken onze
huidige Regeering den mieest krachtigen
steun te verleenen bij de handhaving van
orde en gezag en pal te blijven staan
voor ons geliefd Oranjehuis.
Afd- Goes Ned. Meisjesbond.
MBgaag-i..yiii^a.jim.y8Wwgmaaito4M8
aan de - vredesconferentie deel te nemen
en dat hij reeds voor midden-December
zal aankomen.
De ex-Keizerin.
BERLIJN, 14 Nov. De ex-keizerin van
Duitschland, heeft- door bemiddeling van
het Nederlandsche gezantschap te Berlijn
toestemming verkregen om naar Neder
land te komen. De ex-keizerin zal mor
genvroeg vertrekken en te Zevenaar aan
komen.
Antwerpen bevrijd?
Men meldt uit Hansweert, d-d. gisteren
aan de Msb.:
De Duitsche bevolking uit het ontruimde
België vlucht met schepen naar hier- Zij
brengen het bericht mede, dat de Duit
sche militairen hedenavond Antwerpen
moeten hebben verlaten- Het Belgische
leger wordt morgenvroeg daar verwacht-
Korte oorlogsberichten.
Koning Albert is met de koningin)
en ptrins Leopold te Gent gearriveerd.
Het Engelstohe parlement Wordt deze
Week verdaagd.
De Labour-conferenti© "besloot de
relaties met de coalitie-regeering af te
breken.
Engeland trekt de in- en uitvoer
verboden vo-or 160 artikelen, meest che
micaliën, in.
De Duitsche Sportacus-groepi consti-
tueeirL zich alsi zelfstandige partij.
De burgerij! in Duitschland doet po
gingen om ook invloed op de Iregeering te
p), hoog loon «f een voor
erk. C. DE .1
j, Driewegen b"
- V
daart
d, bij JOOST VAN DER
Hoedekenskerke. WoniDg
laar.
laart gevraagd
of ongehuwd en
VAN STRIEN,
Wolphaartsdijk.
ns teleurstelling
d, tegen 1 Januari 1919.
KOOLHAAS, Station
gen.
Beknopt overzicht van den toestand.
Gelukkig, de revolutionaire elementen'
hebben hun kracht overschat.
De revolutie in Zwitserland is! bezwo
ren. De algemeen® Staking is herroepen.
In. de slotzitting van de bondsvergade
ring, waarin #de president médedeieling
deed van (clit verloop1 der zaak, merkte
bij op, dat het land door de houding
der autocraten voor een burgeroorlog ge
spaard gébleven is.
Ook te Kopenhagen, is- de algemeeniei
«taking totaal mislukt.
En 'zelfs in Duitschland schijnen de
socialisten, et-«nog niet voor goed bo-
in de' -n Duitschland organisa-
«j" 1° ,i""'Hf welk© de staatsleidingi
5 bordenkc Jönairen willen ontrukken.
jiuonairen bezitten de geweld-
macht, maar 'zijn in quantitatieve min
derheid.
Het "gerucht loopt, dat men een pro
1 0 -'«to uit de Hotenziolterns' .wil propa-
Onlusten te Kopenhagen.
KOPENHAGEN, 14 Nov. De algemeene
staking, die voor heden door de syn
dicalisten was aangekondigd wegens het
voortdurend gevangen houden van drie
hunner leiders, is geheel en al mislukt.
Slechts in enkele bedrijven is niet ge
werkt.
Tegen den middag hielden de syndica
listen en de onafhankelijke socialisten een
massa-vergadering in de open lucht- On
geveer 1000 man nam er aan deel- Hunne
leiders spoorden tot revolutie aan.
Na de vergadering kwam het meermalen
tot botsingen. De manifestanten wierpen
de politie met steenen, waarop deze met
stokken op de menigte inging en haar
uiteendreef. Vele personen werden ge
wond en ongeveer twintig gearresteerd.
President Wilson naar Europa?
De correspondent van de „Manchester
Guardian" zegt, dat hij gehoord heeft, dat
president Wilson definitief besloten heeft
In Baden w-ordt die republiek uit
geroepen.
Gisteren toeft de Belgische staat
tot beheer over dien spoorweg' van Es-
ischen tot Brussel van de Dniitschers over-
"gjenomen. Vandaag 'zlal men per kpoor
Waarsichij'nlijk reeds tot Brussel kunnlan
reizen.
De groothertogin van Mecklenhiira-
Schwerin en hertog Karei van Saksen-
Coburg-Gotha zijn afgetreden.
De onafhankelijke socialisten in
Duitschland hebben hun oppositie tegen
het spoedig bijeenroepen van de consti
tuante laten varen,
De Duitsche Katholieken hebben
een verzoek gericht aan den Paus, om
zijn stem te willen verheffen, ten einde
het Duitsche volk te redden, dat be
dreigd wordt door een vreeselijken
hongersnood.
Wilson belooft hulp tot leniging
van den nood in Duitschland.
De geallieerde vloot is door de
Dardanellen gevaren en voor Konstanti-
nopel aangekomen.
Te Berlijn verklaren de soldaten
zich nadrukkelijk tegen elke terreur.
De Ned. Rijksmunt heeft dezer
dagen 50.000 K.G. zilver uit Duitschland
ontvangen.
In een vergadering van den arbei
ders- en soldatenraad te Stuttgart is een
voorstel aangenomen, waarin het ach
terhouden van levensmiddelen, met het
doel woekerprijzen te vragen, met den
dood gestraft wordt.
Het Britsche oorlogsschip Audacious
is 27 Oct. ten N. van de-Iersche kust
op een mijn geloopen en gezonken.
De wet betreffende verkiesbaar van
vrouwen voor het Lagerhuis, is door het
Engelsche Hoogerhuis aangenomen.
Hindenburg is gisteren met het
hoofdkwartier te Kassei aangekomen.
Tweede Kamer.
Troelstra's zwenking.
D© anfi-revolutiei heeft gisteren ernstig
en 'waardig getuigd tegen de revolutie-.
Eerst bij monde van de-n heer De Geiei'
(o.-h.), die tot liet uitkomen, dat achter
het gevaar van een burgeroorlog tot spook
van den hongersnood dreigt.
Hij vervolgde
'De toer Albarda heeft gisterenavond
gezegd: Wij leven snel en na. 3 Juni zijn
wij, 50 jaar verder.
Welnu zegt spreker, indien ge dit ern
stig meent, 'dring dan bij dei regeering
aan op een nieuwe verkieizing, z-ooals
de regeering bereid is, maar dan n'a in
voering van tot algemeen vrouwenkies
recht.
De heer Duys (S.D'.A.P.): Volkomen
juist.
De heer De Geer: Het doet mij genoe
gen, 'dat de heer Duys dit beaamt. Hij
■roept den toeren toe': Als gij werkelijk
vertrouwen hebt in uw beginsel,en voor
de toekomst, weest dan nU mannen van
(karakter, wacht rustig den tijd af tot
gij. werkelijk dei macht hebt uw hervor
mingen in te voeren.
De teer Van dier Voort van Zijp (A.-R.)
bespreekt nog eerst het verwijt, dat door
db antirevolutionairen nooit iets is ge
daan voor de verbetering van den toe
stand der militairen. Al jaren heeft de
heer Duyimaer van Twist geijverd voor
verto'Oging der vergoedingen, de toer
Scheurer voor verbetering van den genees
kundigen dienst.
Nu komt spr. tot de redevoering van
den toer Troelstra, die een revolutie wil
de ontketenen om vrouwenkiesrecht, waar
voor hij zelf voor enkele jaren nog maar
imatig voelde. Dei A.-R. partij heeft zich
nooit -warm gemaakt voor vrouwenkies
recht, maar wanneer dit ontwerp aan de
orde toomt, zal sprekers fractie er zich
niet tegen verklaren, omdat het nu een
maal in den geest van den nieuwen tijd
lig.t. Ook tegen een 8-urigen arbeidsdag
zal jspr.'s fractie zich niet verzetten. De
heer Troelstra toeft echter gezegd: Het
is ons niet te doen om concessies maar
om de dictatoriale macht.
Dat was de kern van de revolutierede
van 'den heer Troelstra en daartegen pro
testeert hij mfet kracht en tot christe
lijk volksdeel zal zich met kracht daar
tegen verzetten.
Spr. kan zich niet yereenigen met een
Kamerontbinding; deze regeering is wet
tig door het volk gekozen, regeert in deze
dagen met krachtige 'hand en moet ook
bet bewind: in 'handen houden.
Wat het geschil met de Kroon betreft,
spr. heeft uit betrouwbare bron vernomen,
dat nooit aan de Koningin een ontslag
v-an den opperbevelhebber ter on-dertee-
kening is aangeboden. Toch heeft de heer
Troelstra reeds' zijn conclusies uit - dat
geval getrokken.
Hij; wil een republiek, maar daartegen
'zal ook het geheiele Nederlandsche volk
in actie komen. Het christelijk deel van
ons volk staat niet -alleen a,ls_ één man_
ÏTLcUÊLSf. "diS> |Tvïlfcï.'clir OO'xC HciciSt cl©
Kroon. (Applaus).
Na De Visser van IJzendoorn (u.L),
die evenzeer voor handhaving van de
oude vrijheden het pleidooi voerde, kwam
Rutgers (a.-r,) aan het woord1, die- o.m.
betoogde
„Het optreden van Troelstra is ook al
les behalve democratisch. Het is het mi
litairisme in' zijn verderfelijksten vorm in
voeren in onze binnenlandsche politiek".
Hij erkent niet meer de democratische
mieerdertoi'dstheo-rie, maar het vuistrecht
tot recht van den sterkste.
Dit is zoo: ondemocratisch, dat spr.
zich niet kan voorstellen, dat het con
gres a.s. Zondag deze theorie zal onder
schrijven.
Nog belangrijker dan al deze uitingen
zijn de uitvoerig© interrupties, w.elke
Tlroelstra zelf onder de rede' van Dres-
sal'huyts toeft geplaatst. Op gelukkige wijze
bad Dresselhuys na verschillende ver
schillende veirstandsargumenten, ettelijke
-gevoelsargumenten nia-ar voren gebracht,
die op Troelstra. een merkbaren indruk
(maakten. Hij gewaagd© van een „staats
greep" welken Troelstra van zin zou we
zen en 'daarop rees Tlroelstra overeind
en zegde dujdelijik: „Het woord „staats
greep" heb ik absoluut niet gebruikt. De
toeren tobben zich e©n paar dagen op
gewonden over een voorstelling, die ik
volstrekt niet heb gegeven". Welnu, men
weet dat heel ons volk en de Kamer
incluis zich hebben opgewonden over de
revolutie, welke Troelstra toch zoo dui
delijk aangekondigd had. Zegt hij nu, dat
men zijn opvatting niet heeft begrepe'n
dan is dat vo'o-r ons tot tragische moment
waarin hij: 'erkent een misgreep te tob
ben begaan en het plan aangeeft om te
rug te keeren. Zoo werd het alom in
de Kamer opgevat.
Dresselhuys constateerde met groot ge
noegen, dat Troelstra zijn oorspronkelijk
doel terugtrekt. Het gebeele1 Nederland
sche ,volk toeft dezer dagen gezucht na
die red© van Troelstra en zal deze in
terruptie piet opluchting ontvangen.
Spr. kón zich ook niet begrijpen dat
mej. Groene weg als vrouw zou- medewer
ken om een burgeroorlog te- ontketenen.
Mej. Groeneweg: Dat wil ik niet en
geen enkele man bij; ons.
Dresselhuys-Ik diank u voor dat woord,
tmiaar 'zeg Idlat dan todenavond op alle ver
gaderingen, plak proclamaties aan en zeg
Volk van Nederland tot is een afschu
welijk misverstand, wij willen gpen bur
geroorlog. Het geheel© Nedeïlandsche volk
zal u 'daarvoor dankbaar zijn.
Geen Staatsgreep?
De 'toer Drfesiselhuys zei.de in de gister
middag gehouden Kamer'zdtting o.m. dat
hij voor allerlei hervormingen is( die Zijn
voorgesteld ,maar alleen op die conditie,
dat de heer Ttoelstra zijn bedreiging var*
een staatsgreep terug nieemt.
De toer Troelstra interrumpeerde toen:
Ik heb het woord staatsgreep in dien
zin niet gebruikt, gelijk gij voorstelt. Ik
heb nadrukkelijk geziegd, nooit tot gewéld
te zullen overgaan.
Een les voor „,het Volk" zlelf.
Het hoofdartikel van tot „het Volk"
van gisteravond besluit aldus:
Zoo trekken 'zliob in het Parlement, 'bo
gen de strijders voor d© §ociaal-demor
kratie, alle groepen die in den ban van
hoi p,;talisme staan samen, en terwijl
"W jy! fru'irt mo oio,» luwiivn t/vgOjj.
blaft de bolsjewiek Wijnkoop ons aan
in den rug. Het schouvys-pel is, voor
ieder die o-ogen toeft om te zien, in hooge
mat©1 leerzaam!
De vaart op
Neder 1 and si'eb-1 ndi
Het s.s. „Dardanus'" van de Stoom
vaart Mij. „Oceaan" te Amsterdam Zlal
Maandag of Dtinsidag ai.s|. van Amster
dam naar Indië vertrekken.
Het sC's. „Boeton" van de Stoomvaart
Mij1. Nederland te Amsterdam vertrekt in
den loop der volgende .week.
Die Scheepvaart op
Zuid-Amerika.
De Kon. Holl. Lloyd deelt onsi mede,
dat zij; voornemens iisi haar geregelder!!
vracht- en passagiersdienst op Zuid-Ame-
rika te hervatten.
Het eerste passagiersschip Zal vermo©-
begin December vertrekken.
Allerlei.
De nieuwe spoorwegdienstregeling Zal
16 Dec. woïden ingevoerd.
De Minister van Arbeid heeft aan d©
Commissarissen der Koningin in de ver
schillende provinciën verzócht de gemeen
tebesturen dringend uit te noodigien ge
durende de dagen van de demobilisatie
hot schenken van sterken drank in hunne
gemeente te verbieden.
Gemeld isi, dat in vetbanid' met 'den!
bestaanden hooinood in plaats van 40.000
slechts 12.000 Kg. hooi zal worden ge
vorderd.
Diezie cijfers moeten zijn 40 millioen en
12 millioen kilogrammen.
(Met eerstgenoemd© cijfers wqren tons
bedoeld).
De „Almelo" en de „Minerva" Zullen
graan, vetten en katoen uit Amerika gaan
halen.
De toer Stulemeyer is weer geko'zien
tot wethouder van Rotterdam.
Te Haarlem is bet de heer A. H. Ger
hard, die in een S. Di. A. P.-verg'ajde-
ring van een „misverstand" spreekt. De
S. Dl. A. P. wil géén geweld gebruiken.
Te Arnhem trokken 500 soldaten, die
met een oranjevlag voorop', vaderland-
Schie liederen zingende, door de stad en
manifesteerden voor „Musis" Waar de so
cialisten vergaderden.
In Den Haag is1 gisteren een Bond van
Regeeringsgetrouwe militairen opgericht.
He t ver hoogde ït ijst- en
Peulv'ruchtenrantsioen.
De minister vqn Landbouw beeft de
•volgende circulaire tot de gemeentebestu
ren gericht:
Ik heb de eer u mede te deelen, dat
ten gevolge van de beschikbaarstelliiijg
van de militaire voorraden in de Stelling
van Amsterdam, het weer mogelijk is
een aanvang te maken met dë distri
butie van rijst.
I: H i i
Voor dit artikel Wordt door mij! eelt
rantsoen vastgesteld van V2 K.G. per
vier weken; aan de gemeenten z'al aan
stonds het rantsoen van peulvruchten, dat
thans V2 K.G. per vier weken bedraagt,
te verhoogen tot 1 K.G. pfer vier wieken.
Maximumprijs voor rijlsrt.
De Minister van Landbouw heeft voor
rijst van alle soorten vastgesteld eten,
maximumkleinhandelprijs van 14 ets, per
1/2 K.G.
Een nieu,we regeringsver
klaring;.
Naai' verluidt zial de tijdelijke minister-
niWOCiy-lAnl L o I.lifi.n li V» nrVri'-^iJ 17" n rv-i A-11
verklaring namens de regeering afleggeh,
Waarin hij' een aantal hervormingsmaat-
regelen zal aankondigen.
Biddag.
Minister Ruys de Beerenbrouck, heeft
het volgei.de rondschrijven gezonden aan
de kerkgenootschappen, onder dagteeke-
ning 14 November.
Mijn rondschrijren van 18 October j.l.
heeft tot mijne voldoening bij u in zeer
ruimen kring instemming gevonden.
Kennelijk is de drang tot verootmoediging
en het inroepen van Gods hulp in den
nood van dezen tijd bij velen levendig.
Dit besef scheakt mij vrijmoedigheid den
Kerkgenootschappen namens de Regee
ring in overweging te geven een biddag
of bidstond te houden. Eenzelfde dag
ware hiertoe te bestemmen op welken
dan van Regeeringswege zooveel mogelijk
zal bevorderd worden, dat ieder desver-
langd in de gelegenheid zij daaraan deel
te nemen. Naar de meening der Regee
ring zou Donderdag 28 November
bij voorkeur de voormiddag, daarvoor
een geschikt tijdstip zijn. Indien uw
Kerkgenootschap zich hiermee kan ver
eenigen, wordt het voordeel verkregen
dat over het geheele land de bidstond
ongeveer op denzelfden tijd wordt ge
houden.
P. J. F. van H e u t z.
In^Den Haag is in den ouderdom van
61 jaar overleden de heer P. J. F. van
Heutz, oud-assistent-resident in Nederl.
Inditt.
W. H. B 0 g a a r d t. f
Gisterochtend is, bijna 56 jaar oud,
te Breda overleden de heer "W. H. Bo-
gaardt, lid van de Tweede Kamer.
De heer Bogaardt, sedert 1906 lid van
de Kamer, behoorde tot de Kath. Staat-
partij. Hij heeft de H.BS. te Semarang
doorloopen, verkreeg het diploma van
inspecteur bij den post- en telegraafdienst
en was, toen hij tot Kamerlid werd ge
kozen, inspecteur 1ste klasse bij dien
dienst in Ned.-Indië.
De heer Bogaardt was ook lid van den
gemeenteraad van Breda.
Een andeïe geest.
Het „Handelsblad" schrijft o.m.:
Wijl kunnen met voldoening constateer
ren, dat uit de woortfen in hlet Concert
gebouw door de toeren Vliegen en Hen
ri Polak gesproken, en zjelfs uit de nar
devoeringen in Bellevui© van den heer'
Wibout en mej. Suz© Groenewieg een ge
heel andere geest te voorschijn komt
dan teRotterdam, in de revolutionaire
manifestatie van den hieer Troelstra aqn
den dag kwam.
Van arbeiders en goldatenraiden wil da
heer Vliegen blijkbaar niets! wteten. Van
een regeering door een minderheid; die
op bajonetten steunt, evenmin.
-
