De Groot© Oorlog.
No.
jÊatercsag Sèl October MHïë
33e «laargaec;
FEUILLETON.
S e r a p h i n
SmftesiiaïBd.
Uit da Provincie,
E%avé va»
fi Nasaal. Vua. LUCEOR. BMBfl##,
gevestigd. te §Wqb.
Heofdbwöjiu te Gees:
LANGE Y0RS5SÏRAAC 213.
gjefcloea No. 14>)
Bersea te iSddefewj
SIRMA F. F. DHHD fe. BÖRG-
Prak klare:
ÖGBtërbaatt Le Geiatrf, GeBs.
Beknopt «verzicht van «Jen toestand.
In de centrale lauden gebeuren er op"
zien wekken de dingen. Het ernstigste
gist het in de Donau-monarchie,
Wel blijkt het oproei' te Fiumo onder-
drukt, maar de geest van verzet is -
daarmede neg niet geheel gebannen.
Het nieuwste nieuws is, dat de K«ning
de voorstellen van het kabinet Wekerle,
welke de zelfstandigheid en o»afhanke-
lijkheidva» Hongarije, zoowel wat betreft
de buiteElaBÖsche aangelegenheden, als
het leger en alle economische kwesties,
volkomen waarborgen, goedgekeurd heeft
en toegestemd heeft, dat ze aan het
parlement worden voorgelegd.
De plenumzitting der Duitseh-Oosten-
rijksche nationale vergadering heeft zich
bezig gehouden met de bespreking van
de Duitsch Oostenrijksche regeering en
de overname van het bestuur va» Duitsch-
Oostenrijk. Aan het bestuur werd opge
dragen onverwijld onderhandelingen te
beginnen met de Oostenrijksche regeering
en met andere nationale raden, vooral
met die der Tsjechen en Zuid-Slaven.
De pleaHm-commissie stelde o voor,
dat de wapenstilstand door een gemeen
schappelijke delegatie der afzonderlijke
nationale raden gesloten zou werden, ter
wijl de vredesonderhandelingen door d«
afzonderlijke volkeren volkomen zelf
standig geveerd worden.
De plenum-commissie ontwierp verder
een nota aan president Wilson over de
kwestie van een wapenstilstand. Een
vredesnota zal aan de nationale verga
dering, die voor 30 October is bijeenge
roepen, voorgelegd worden.
Uit Boedapest verluidt dat de combi
natie Karolyi mislukt is De Hongaarsche
ministercrisis blijkt wel een ernstige
te zijn.
Ook in Duitschland gist het zeer.
Verschillende teekenen wijzen op de
mogelijkheid van een greote verandering
en op een toenemende stemming ten
gunste van een ingrijpenden omkeer,
zooals het heengaan van den keizer of
een uitspraak van zijn kant zöu zija.
De „Frankf. Ztg." spreekt zich 'onom
wonden uit, dat de beslissing over het
vraagstuk, of Duitschland al dan niet
vrij over den vrede zal onderhandelen,
op de eerste plaats bij den keizer berust,
waarbij het blad zegt te hopen, dat het
besluit spoedig en wigs zal worden
genomen.
En volgens sommige berichten uit,
rijksdagkringen zou men, onder de Meer
derheidspartijen, ia verband met de
jongste nota van Amerika, op een ver
klaring van den keizer, die geschikt zeu
wezen, em de geweldige spanning weg
te nemen en een volkome» heldere
atmosfeer te doen ontstaan, rekenen.
In een bespreking van de nieuwe nota
van W ilson wijst dej„Frankfurter Zeitung"
er ep, dat de kwestie van een wapen
stilstand zoodanig op den voorgrond ge
schoven is, dat zij misschien ees hiader-
nis zal worden op den weg naar den
vrede. Wilson's beweringen over d# kern
der mosiljjkhsden betreffen blijkbaar d®n
keizer. Wasneer het werkelijk hierom
gaat, berust de beslissing in de eerste
plaats bij den keizer zelf. Tan zign besluit
zou voor de toekomst en ontwikkeling
van Duitschland veel afhangen. Moge
dit besluit spoedig ea op verstandige
wijze genomen worden.
In officieele kringen te Washington
door U. Z. VON MAITEÜEFEL.
27) o
Het was een ©enigszins eigenaardig
uur voor een visite; de klok sloeg juist
tien uur. Dei ritmeester ging den binnen
tredende te gemoiet. Deze "had een langen
mantel om en toen hij den breédgerantlen
hoed afnam, viel "het licht van de lamp
vol op zijn gelaat; de half onrustige, half
melancholiek© uitdrukking trof den hsér
Adlerstein deermate, dat hij hem ©en oogen-
hlik Zwijgend aanstaarde. De ©eiste indruk
was onaangenaam, doch ,wee|k ©ogenblik
kelijk prn plaats te maken voor diep
medelijden. Adlerstein was teen groot men-
schenkenner en hij las in de uitdruk
king der onrustig© öogtetn dat dezfe man
ongelukkig was ©n medegevoel en mede
lijden noodig had.
„Mag ik mijzelveö voorstellen?" Jdsfcte
de baron, terwijl hij de hem aangeboden
baad schudde.
VERSCHUT®)
WERKDAG
wordt er de nadruk op gelegd, dat Wil
son's nota feetcekeat, dat de Ver. State»
de afzondei lijke onderhaiedelingen met
Duitschland staken. Voortaan zouden
slechts verklaringen worden afgelegd
door de Ver. Staten in samenwerking
met de geallieerden.
Ir wordt echter van Engelsche zij da
ep gewezen, dat Wilson's nota hartelijk
door de geallieerden wordt goedgekeurd
en dat zij in dit prelimitiairestadiam aftijds
gestaan hebben, wijl de centraten er de
voorkeur aan gaven Wilson afzonderlijk
te naderen. Doch nu zal dit veranderen.
Nu is 't woord san de militaire en
vteotraadgevers der geallieerden, die
voorwaarden voor den wapenstilstand
gaan «pstallen.
Het staat nog niet vast of nu al «en
antwoordnota aan Wilson zal volgen, la
Duitsehland vermeerderen zich de stens-
se-u, welke eerst de conditiën voor den
wapenstilstand willen afwachten.
De eerste indruk is, dat Wilson de
voorwaarden voor een wapenstilstand
door Foch gedicteerd wil zien. Dit zal
de oplossiag zeker niat vergemakkelijken.
Ook kan de zinsnede over de terzijde
stelling vaa het militairisme verschillend
warde» uitgelegd. Zou Wilso* daarmee
bedoelen, dat hij zekerheid wanscht of
door de teinnenlandsche hervormingen
werkelijk de macht van den volkswil
hoven die der militaire autoriteitea zal
gesteld worden, dan betwijfelt men niet,
of de verdere parlementaire ontwikkeling
zal hem spoedig duidelijkheid dienaan
gaande verschaffen.
ff
Weldra zal Servië geheel bevrijd zijn.
'tWas niet anders te verwachten.
Waarom zouden de Oostenrijkers nog
langer stand houden, eu er langzamerhand
geen Oostenrijk meer is en er elke» dag
weer een nationaal comité aan de regee
ring te Weeneit mededeéling komt doe»
van de vorming van een zelfstandigen
staat.
Op het Westerfrent is er eeaige stag
natie. De Duitsche terugtocht gaat niet
zoo snel moer.
Niettemin geeft het Parijsche avond
communiqué een lange reeks esverwi»-
niHgsberichten van de Fransehen, die
meer dan 2000 gevangen maakten ea 9
kanonnen en talrijke mitrailleuses ver
overden.
Havre meldt slechts: Tamelijk leven
dige artilleriaactie op het Belgische front.
Tan de grens verluidt:
Wanneer de wapenstilstand niet wordt
gesloten, wachten ons nog verontrustende
dagen aan de Oostzijde van het 100 M.
breede kanaal NeuzenGent. Aan de
uiterste grens werken honderden Duit
sch ers en werpen daar barricaden op,
met loopgraven er achter. Kasonsen zijn
daar opgesteld.
Het is te verwachten, dat de Ne der-
land sche huizen aan de grens gevaar
zulle» loopan.
De geruchten dat Gent ontruimd zou
zijn, werd gistere» door een gezelschap,
dat vandaar kwam, tegengesproken. De
Duitsohers zijn daar nog even talrijk als
tevoren.
Wil Feeh sas wapenstilstand?
KEULEN, 25 Oct. Volgens de Köln.
Zeitung verneemt de Züricher Morgen-
zeiting uit Parijs:
In de wandelgangen der Kamerver-
luidt, dat er naar aanleiding der laatste
gebeurtenissen een wisseling van tele
grammen tusschem Clemenceau cd maar
schalk Foch heeft plaats gehad.
„Uw brief eii' "de reden daarvan gfeven
mij de zoo zeer begeterde gelegenheid om
u te leeren "kennien." Zijn blik gleed ter
wijl hij 'sprak vol spanning over de man
nelijke gestalte vóór hem, di© in zïjin
eenvoudigheid zoo 'zeer in tegenstelling
,was met de Oostersche voornaamheid .van
St. Alban.
De ritmeester voelde dezen onderzoel-
kenden wantrouwenden blik wteT, doch
verdroeg hem kalm. „Het is e-éne groofe
eer voor .mij, dat u er prijis op stelt
kennis met mij te .'maken," kleide bijl,
licht huigend; „mag ik u verzoeken plaats
te nemen?"
St. ,Alban scheen echter niet iemand
te zijn dien mein op- een canapé kon
zetten om daarna rustig gnat hem te
£a,an converseören. Hij sloeg volstrekt geen
acht op de üitnoodiging, maar liep mot
zenuwachtige haast in del kamer op en
neer. Daarop bleef hij voor 'den ritmeester
staan en zei de afgebroken
„Uw brief is de schuld, dat ik u las
tig val.
„Het spijt mijl oprecht, dat mijn brief
u ongelegen kwam'', fcteide 'de ritmeester
getroffen.
„O, begrijp mij; niet verkeerd," viel hein
de baron in de* rede. ..Uw brief kwam mij
Foch zou in beginsel^het mogelijk
achten *m alle verkregen voordeelen bij
een wapenstilstand te verzekeren, voor
zeever de vijand daartoe eerlijk en zonder
uitvluchten bereid is.
iteer Karei*
LONDEN, 25 October. De Daily
■News d.d. Vrijdag uit RomeIk ver
neem mit een Vatikaansche bron, dat
de ipauselijke nuntius te Wieenen 'kei
zer Karei en zijn familie op bun tocht
naar Hongarije vergezelt, welke tocht
feitelijk toet een vlucht gelijk, jstaat
en schokkende gebeurtenissen Iaat
verwachten. Het is Wegens het (zwij
gen, .dajt men in jde kringen van het
Vatikaan (daartegenover bewaart, on
mogelijk hiervan, bevestiging te krij
gen, welk zwijgen ongetwijfeld voort
komt uit langs vertrouwelijken Weg
verworven kennis aangaande de rede
nen, 'die het vertrek (der keizerlijke fa
milie wettigen, maar men heeft den
indruk, dat 's keizers aftreden mo
gelijk is, zoo het onontbeerlijk werd
gea'cht, ten einde den vrede spoediger
te 'doen intreden.
Kerte Oarlsgifewiehtsn.
Volgens de „Daily News" zou er
kans zijn op alge.meene verkiezingen in
Engeland tegen half November.
De Franschen bezetten in Servië
Negotin en bedreigen daarmee de vijan
delijke terugtochtswegen naar het N.
In Frankrijk blijft men van meening,
dat het Duitsche verzoek om wapenstil
stand, tengevolge van de wijze waarop
dit geschied is, den vrede niet merkbaar
nader heeft gebracht.
Wilson heeft een oproep tot het
volk gericht, waarin hij het verzoekt bij
de bijeenkemst van het democratische
congres voor de November-zitting te deert
blijken af het zija politiek in deze kri
tieke periode goedkeurt.
Prins Max van Baden gaat vooruit,
doch moet nog het bed houden.
Bij don Duitschen rijksdag zouden
vandaag nieuwe voorstellen tot grond
wetsherziening ingediend worden, die eeu
verankering va» den nieuwen regeerings
vorm zijn, voaral ook met betrèkkiiag tot
de verhouding van het militaire en
burgerlijke gezag.
Uit Washington werdt gemeld,
dat tot nu toe 2 millioen acht duizend
Amerikaansche soldaten zjjn ingescheept.
Kaïolyi is tot minister-president
van Mo»garije benoemd.
De Italianen doein elein aanval in
den Grappa-sector, stelten de Have over,
en behalen verschillende voordeelen.
In den Duitschen Rijksdag defèldie
de Pool Ko-rfanty ide territoriale jeischen
der Polen mede. .Verschillende Diuitsche
leden verklaarden dole eischen voor on
gehoord.
Kolonel House en admiraal! Benson
zijn. te Parijs aangekomen als vertegen
woordigers van de V. S. bij da bespre
kingen over het Duitsche vlerzoek om
wapenstilstand en vrede.
Karl Liebknecht is te Berlijn mét
veel geestdrift ontvanglen.
Vooral de vrouwen drongen naar Lieb
knecht op, die op de schouders dier ar
beiders naar een wagen gedragen werd,
waarop ook "zijn vrouw en een aantal
andere personen hadden plaats genomen.
De wagen reed in de richting van het
rijksdaggebouw, doch "werd later door de
talrijke politie: gedwongen in teen andere
zeer gelegen. Ik zag' daaruit dat ui die
man zlijt, naar wien ik tot nu tevergeefs
zocht. U voelt veel voor uwé medemen-
schen. U helpt 'de ongélukkigen gaarnte.
U z'ijt geen egoïst. U doet graag goéd,
zonder dat iemand het wejet. Ik zag
dit alles uit uwen brief en diegene die
mij den brief bracht, bevestigde het."
De baron Zweeg en ke|ek in gedachten
verdiept uit het open venster op het
stille door de1 maan beschenen marktplein.
Hij scheen geheel vérgeten te hebben,
waar hij was, en met wieto hij sprak.
De ritmeester was kalm genofeg om ge
duldig 'te kunnen wachten, hoe dit eigen
aardig bezoek zou eindigen. Hij antwoord
de met geen woord op al de loftuitingen.
Hij zag hoe het gelaat van zijnen bezoie^
en de adelaarstrekben nog meer verduis-
ker langzamerhand zwaarmoediger werd
terden.
Eindelijk keek de baron om, strelek
met de hand t over het voorhoofd en
zeide..oip ge|heel veranderden, droomerb
gen toon: „Wat is alles toch klein en
bekrompen hier. Weinige wieken geleden
was ik in Constantinopel en ging met
maanlicht over den Hellespont; juist Ziulk
een avond als deze, ,«n toch hoe geheel
anders 1"
richting te gaan. De stoet trok hierop,
naar Unter den Lindetn, waar Liebknecht
voor het Russische -gezantschap, even
als op esnige' andere punten, de menig
te toesprak.
Jhr. mr. A. F. de Savornin Lehman.
Naar het Vad. verneemt is jhr. mr.
A. F. de Savornin Lohma», die wegens
ongesteldheid eecige dagen de Kamer
zitting niet bijwoende, lijdende aan een
lichte bronehitis. De heer Lobman meet
het bed houden
VI is sin gen vrijhaven.
In een openbare vergadering, belegd
door de kamer van koophandel en fa
brieken te Vlissingen, welks vergadering
druk bezocht was, heeft Vrijdagavond
de heer A. S. J. Prakken, inspecteur
van invoerrechten en accijnzen te Rot
terdam, een lezing gehouden over „Vlis
singen Vrijhaven".
De heer Prakken wees erop, dat nu
de «orlog voor de Centralen een verloren
zaak is, België weder onafhankelijk zal
worden en Antwerpen zich als haven
weer zal herstellen, maar dan allee» als
aanvoerhaven voor West Europa en niet
meer tevens voor Midden-Europa. Duitsch
land zal liever een weg over Nederland
zoeken en dan is er ook voor de haven
van Vlissingen een plaats in den wereld
handel te veroveren. Spr. zette de voor-
dealen voor een vrijhaven terrein uiteen
eu waar Vlissingen geea entrepots heeft
zou voor deze stad een vrijhaven-terrein
zeker het meest gewenscht zijn. De
heer Prakken liep de Vlissingers ©p
daarvoor te ijveren.
De voorzitter der kamer, de heer Jos.
van Kaalte, riep de medewerking in van
genpjeentestuur en autoriteiten, om hit
doel te bereiken.
Aanvullingsbroodkaarten.
De minister van landbouw heeft tot
de burgemeester de volgende circulaire
gericht
Ik heb de eer u te berichten, dat het
in mijne bedoeling ligt aan kinderen
van twaalf tot en met achttien jaar, be
halve aan hen te wier behoeve overeen
komstig mijne circulaire van 2 October
1918, no. 80587/4(5, eene vergunning tot
het houden van broodgraan is verleend,
van 22 November eerstkomend af eene
eerste aanvullingsbroodkaart te doen
verstrekken.
Ik verzoek n derhalve zoo speedig
mogelijk aan bet Rijkskantoor voor Brood
do hiervoor benoodigde hoeveelheid aan
vullingsbroodkaarten, gespecificeerd naar
hars ssort, aan te vragen.
Daar er eeae nieuwe oplaag van circa
twee millioen aanvuliingsbroodkaarten
mout worden gedrukt en aan de ge
meentebesturen rondgezonden ter ver-
deeliag over de hevenbedoelde kinderen,
is het mij tot mijn leedwezen niet mo
gelijk den aanvangsdatum vroeger dan
22 November te stellen. De kaarten zullen
nu tijd'g gereed kunnen zijn om ze te
gelijk met de broodkaarten voor de 20ste
periode uit te reiken. (St.ct.)
Graan uit Argentinië.
Zooals reeds jde vorig© week gemeld,
moesten verschiüende onderdeelen
voor [dje uitvaart -der Neder! andsche
stootosolhiepen bbstemd om in Argenti
nië [graan te Kalen voor de Nederland-
sche Regeering in Londen geregeld
Hij nam nu zonder op eene verdere
üitnoodiging te wachten, op de; canapé
plaats, stak een sigaar aan, welke de
ritmeester hem aanbood en ging na ©eni
gen tijd voort: .„Ik 'benijld u dat u in een
land als dit is, kunt ademen, .ja zelfs
gelukkig kunt zijn!"
„Ik geloof, dat de eerste; voorwaarde
voor .geluk en tevre'demheid, niet in ons
zelf ligt," was het antwoord.
De baron wierp hem eien snellen on
derzoekenden .blik toe en ging voort:
„Daarmee bedoelt u zieker, dat gewoonte
eigenlijk alles doet ©n dat hij, die nooit
iets anders gelzien bleeft, rustig daar voort
vegeteert waar het lot hem nu eenmaal
geplant heeft".
„Neem mij niet "kwalijk, dat bedolelde'
ik niet; ik bedoelde vteeleer dat pen te
vreden meinsch overal gélukkig kan zijn."
De baron bestudeerde de asch van
zijn sigaar en zteide toen ontwijkend: „Het
z,ij Jioe het zijl; ik kan mij" hier niet thuis
voelen. Ik leef slechts 'daar waak de
wereld nog groot is! Maar toch benijd
ik u". Hij stond weer op en liep weer
de kamer op en neler, bleef voor de
groote photographic' staan en bekjeek haar
met ©en soort van verstrooid© verwon
dering. „'tls wonderlijk, die oogen h!eb
Abonttömeatsprijss
Per 3 *aa«;tid«i b. p. post 11.75
Losse ttunuaers -8.95
Prijs dêr Advertentiëni
1—4 regels f 0.80, iectew regal meer 20
Verhoogd K«t Be» tijdelijke» earfaeetoeslag
va» 20
3-mui woadt B-maal bMttand
Bij abo»n«meat voordadigo voatfwaaréëa.
Bewjj sa «miners 6 eest-
worden, (waaktoe ©en commissie zich
Zondag 1.1. miet 'het hospitaalschip
Sindoro (naar Engeland heert begeven.
Wij (Vernemen nu, dat deze onder
handelingen tot '©en goed einde zijn
gebracht. De voor deze vaart bestem
de (stoomschepen Maasdijk (H.-A. lijn),
Celaeno (Maatschappij Zeevaart) Wm,
v. Driel Sr. (firma Wi. v. Driel), Tor-
b'inia ((Stoomvaart-Mij. „Rotterdam"),
Wiesterdijk (SollieveM en v. d. Meer)
en Algerib (Van Nievelt Goudriaan
Co.), zullen indien (de noodige papie
ren bijtijds in orde zijn, Zaterdagmid
dag van Rotterdam vertrekken.
De schepen varen niet in convooi.
De reis heen em weer,, ,plus' het op
onthoud in Buenos Ayress zal ver
moedelijk vier maanden duren, zoo
dat, onvoorziene omstandigheden
voorbehouden, de toegezegde 50.000
tons graan ia Maart hier kunnen aan
komen.
In de eemmissie van advies, inge
steld bij min. beschikkisag van 20 Juli
1918, hebben ook zitting gekregen de
heeren W. G. Boet Jzn. te Haamstede
ea F. Rekker Pzn. te Axel.
Met St.ct. 250 is verzonden afdruk
van de acte b«tr«ffende de N. V. Bank
voar Schouwe» en Duiveland teZierikzee.
Naar het „Utr. Dagblad" meldt:
wordt 'tplan overwogen, om de vlueh
telingen uit Noord-Frankrijk, die thans
aan onze grenzen zij» aangekomen, niet
verder te «vacueere» Holland in, aan
gezien de mogelijkheid, zelfs de waar
schijn Jijkheid bestaat, dat ze wederom
naar Frankrijk zulle» teruggaan, naar
me» zegt langs èe zeeroute via Vlis
singen
Er worden te Vlissingen reeds voor
bereidingen getrafftm veor de ontvangst
dezer vluchteliagen.
Verboden vaarwater. Met in
trekking van d© spheiepvaartverordiening
van 7 Augustus 1918 heeft del comman
dant der stelling van de monden der
Maas en der Scheld© (commando Zee
land) een nieuwe vterordening vastgesteld.
MfeWeffetirg. In de Vergadering van
den raad te honden op Woensdag 30
October, des' namiddags te 2 uur, zul-
eln worden behandeld: 1. Notulen;
2. Stukken'; 3. Benoeming tijdelijk
leeraar Gymnasium (vact. Dr. Burgers-
dijk, voordracht: Dr. J. L. [V. Hart
man be Amisterdam); 4. Adres Ned.
Bond van v(akschoolleeraren, inzake
salariëerinig'; 5. Staat oninbare posten
H. O. 19171918; 6. Goedkoope ïnelk-
verstrekking kinderen; 7. Rapport ac
countant Kosten inzake de Gemeente
bedrijven 8. Oprichting M. 'L'. 0.-
fechool.
I. De Chr.-Historischei Kiesvtareeni-
ging in den kieskring (Goes zal als can-'
didaten voor de- verkiezing voor die Pro
vinciale Staten in April 1919 voordragen
de heeren W. van Oteveren, aftredend
lid, L. Duvekot Cz., dr. J. van Bruggen
en J. Reinhout.
^Vegens d© Rpaansche grilap zijn
hier alle openbare lagere scholen, be
nevens de bewaarschool, gesloten. 'Elk
uur nemen da griepgevallen onder de
jeugd toe,
Voor de Ver. voor Chr. Win ter-
lezingen trad gisteravond op de (perwaar-
ik al eens gezien. Maar waar? o
ja,"
Plotseling scheen de onrust hém weer
te pakken ©n hij hield zich aan de leu
ning van esn stoel vast, om staande te
blijven.
„Wie is dat?" vroeg hij onzieker.
„De dochter" van majoor von Werther",
was het kalmei antwoord.
„Werther? Werther? O ja, dien .naam
heb ik al meer gehoord. Heet Üijn vrouw
niet von Sternhedm",
„Juist", antwoordde de ritmeaster kal
mer wordend, 'naarmate- 'ziijn bezoeker op
gewondener werd; „wilt u niét weder
gaan zitten?" Baron S.f, Alban ging zit
ten. „Is is er menige familie-betrek
king tusschen delzSe jonge dam1© en de
kinderen van 'den vorigen vrijheer yon
der edlen Tanne", vroleg hij daarop.
„Zijne vrouw "Jvas eten nicht van me
vrouw von 'Wertheir".
Een langs pauzb volgde. Adllerstein keek
den vreemde mét groeiende belangstel
ling aan. Hij raadde nu, waaraan hij ds
eer van 'zijn bézoek 1© danken had.
P'j
(Wordt vervolg,d.)
