No. I»-
Maandag 14 October 1918
H3e Jaargang
Seraph i n e,
De Groote Oorlog.
FEUILLETON.
Büit©rifand.
(WotfM vgnalg/L)
ym
Uitgav«i van
■de Naaml. Vwm, LUCTOR El IMERGO,
gevestigd te Gofcs.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 319.
(TeleJoon No. 11.)
BöKSfett tö Middelburg:
F.IRMA F. P. DHUIJ L. BURG.
UrttkE^is:
Oosterbaaa Ld CoiatrC, öoJs.
TSRSCHIJN1 ERKEN WERKDAG-
Per
Eosse
Abonnementsprijs:
3 maanden fi. p. post il.75
-O.tüi
nummers
Br ijs de» Ad YBrtentians
1—4 regels 10.80, Iedere regel meer 20 Cft
Verhoogd met gen tijdel ijken oorlogstoeslafl
ran 20 °/a-
3-maal wordt 2-maal berekend
Bij abonnement voordeelige vootwaawMte»
Bewijsnummers 5 cent.
Lijkverbranding.
Het was te verwachte», dat de slappe
houding van het vorige kabinet jegens
de overtreder? van de wet op de be
grafenissen, tegen de eerste stichters
van een crematorium, meerdere plaat
selijke everheden reilekken zou om tot
plaatsing van een oven tot lijkverbran
ding over te gaan.
Het naamchristendem is van het
eerste oogenblik van zijn ontstaan, gaan
afzakken tot de praktijken van het hei
dendom. Vele naamchristenen hebben in
denkrichting en levenspraktijk meerdere
paganistische factoren als proeven van
hoogste wijsheid gehuldigd. En zoo is
ook de gewoonte der heidenen om hunne
dooden te verbranden hu* ideaal ge
worden, aan de bereikiug waarvan zij nu
toe zijn gekemeü, ten gevolge der door
Gort v. d. Linden getolereerde wetsschen-
nis.
Zoo zal weldra ook Rotterdam zijn
crematorium krijgen; en ook Middelburg
loopt gevaar mee van het spoor af te
glijden.
Er is tenminste een adres ingediend,
■waarop evenwel een afwjjzead*
*5? w. v.„s.stdï
unze mag nimmer werden af
gelaten van te protesteeren tegen
elke verlating van de oud-Christelijke
zede.
Het is bu eenmaal een feit dat de
Christus, öok in aansluiting aan de
profetie, en in gehoorzaamheid aan den
eeuwigen goopenbaarden wil Zijns Yaders,
in de donkerheid van 't graf is ingegaan.
Hij heeft zijn doode lichaam doen be
graven, om na drie dagen weder uit
het graf op te staan.
Reeds in het Paradijs, nu zestig
eeuwen geleden, heeft 'de Hcere tot
Adam, en in dezen tot höt gaasche
menschelrjk geslacht, gezegd dat hij
niet alleen den deod sterven, maar oek
tot de aarde wederkeeren zeu. De ont
binding de wetenschap moge dit een
langzame verbranding noemen, het zij
teegegevea maar deze langzame ver
branding, is een stuk van den vloek, zij
is het oordeel over dert mensch gekomen,
ten gevolge der zonde die, in tie wereld
gekomen, is „doorgegaan", en zal big ven
„doorgaan", ook in hare vruchtgevolgen.
De Christen aanvaardt dit eordeel
Geds ever zijn lichaam, te meer, dewijl
de blijde hope hem in den doed verge
zelt, dat zijn lichaam eens verheerlijkt
zal opstaan uit zijn graf in den dag der
dagen. Geljjk Jeb van zichzelven geju
beld heeft: Ik weet dat mijn Verlosser
leeft, en Hij zal de laatste over mijn
stof opstaan, en wanneer de wormen
mijn lichaam zullen deerknaagd hebben,
zai ik uit mijn (doorknaagde) vleeseh
God aanschouwen, Welke* mijn oogen
zien zullen, en niet een vreemde.
Nu is 'twaar, dat de ©verheid, ook
-de Middelburgsche overheid, althans in
deze eeuw der „vrijheid"! wel niet tot
crematie-dwang zal overgaa*. Onze „kerk
hoven", monumenten van der raderen
pibteit, zullen neg wel wat blijven veart-
bestaan. Maar een overheid in een
Christenland zou te kort schieten in haar
taak iaöies zij hare onderdanen voor
ging ja het saactioneertn vaa heidensche
gebruiken. En dat te meer in een geval
als dit, waarvan voor een ieder die lezen
kan vaststaat, dat de wet het niet
veroorlooft.
Let wel, de wet, waaraan ook de
everheid gebonden is.
DE VRE0ESSTAP DER CEKTRALEN.
BERLIJN, 12 October. (Officieel) In
antwoord op de vragen van den preei-
dent der Vereenigde Staten van Amerika
verklaart de Duitiche regeering
De Duitsche regeering heeft de «tel
lingen aanvaard, welke president Wilson
n zjjn rede van 8 Januari en in zjjn
latere redevoeringen al» grondslag voor
een duurzamen vrede heeft nadergelegd.
Het doel van de te voeren endehande-
lingea. zeu dua alleen zqn, zich te verataarv
emtrent de praktische bijzon^sHi*d©R
van hars teenassing,
Duitscha ^geering neemt aan dat
oek de regeeringen van ie met de Ver-
eenigde Staten verbonden megendheien
zich op het standpunt plaatsen van de
verklaringen vaa president Wiisoü.
De ÜHitscke regeering verklaart zicb,
in overeenstemming met die van Oosten-
r^-Hongarjjs, bereid, v.or de totstand
koming van sea wapenstilstand aaa de
voorstellen van den president tet ont
ruiming geveig te geven. Zij geeft den
president in overweging, tot de samen
stelling van een gemengde cemmissie
over te gaan, aan welke tot taak zal
worden gesteld, ëe overeenkomsten te
slniten, welke voor de ontruiming noodig
zjjn.
De tegenwoordige Duitsche regeeriDg
welke de verantwoording draagt voor den
stap tot vrede, is gevormd door overeen
komst en in overeenstemming met de
groote meerderheid van den Rijksdag.
De Rijkskanselier, in elk van zjjn han
delingen steunende op den wil van deze
meerderheid, spreekt in naam van de
Duitsche regeering en van het Dnitsche
volk.
BerlijD, 12 October 1918.
(W g.) SOLF, Staatssecretaris
van Buitenlandsche Zaken.
Er komt een kentering in de meenia-
gen. De harten der staatslieden neigen
zich tot den vrede.
Soli Deo Gloria.
Het antwoord dar Duitsche regeering
op do drie vragen van president Wilson
schijnt zeer bevredigend.
N u komt 't er maar op aan tot een ver
gelijk te komen over de practische bij
zondorheden nopens de toepassing van
Wilson's programma.
In ieder geval beteekent Duitschland's
antwoord het begin van het einde van
den menschonteerenden oorlog.
Moge Wilson nu spaodig bewerkstel
lingen, dat de wapenstilstand gesloten
worde.
Nog dreunt het geschut op het Wes
terfront. Tot ver in ons vaderland doet
het nog de ramen rammels*, de ruiten
rinkelen.
En zoolang de legerleiding aan het
woord is blijft hot bloedvergieten en
verderf zaaien.
Mogen de staatslieden maar heel gauw
aan de groene tafel plaats nemen.
Beknopt everzleht van den toestand.
De Duitschers moeten nog steeds terug.
De pesitie wordt voor hen steeds be
narder, door de successen der Engolachen
aan het front Kamerijk—St. Quentin, do
successen van Franschen en Amerikanen
in Champagne en oostelijker. De Engel-
sche troepen naderen alreeds de v*'ae.
digingslinie Motz—Rijssel. Do',r het suc
ces van Franschen en Amerikanen, die
zich bij GrandprA jen zuidoosten van
Youziers geleden, hebben vereenigd,
wordt nu ae Brunnhilde-linie, de voort-
zfttiP' yan de Hunding-linie bedraigd.
^Laar tevens wordt door dit succes de
tang verder dicht geknepen, di® lang-
zamarliaTid ji- ««swialrjia»
£din«i AAiio YTvrm <?ra uw 9
sterke Duitsche stellingen tuaschen La
Fore en Laon, de spi'l tot dusver van het
Duitsche west elijk front en die tb aas
een zak vormt in de Duitsche linie. Zoo
zullen de Duitsphers hipr geleidslijk
Wnivleii ZÜ zuilen gich
woraen wegb^_.
aaa dus moeten ieiugtreKxen
Metz—Rijssellinie.
Die terugtocht op een zooveel kertcre
linie blijkens een Wolff-beriehtishet
front bu alreeds ongeveer 125 K. M.
korter geworden (van 780 op 655 KM.)
is voor de Duitschers in zooverre eea
voordeel, dat ze met minder troepen
kunnen uitkomen voor de bezetting van
de linie. Maar tegenover dit „voordeel"
staat, dat de geallieerden door den voort-
durenden toevoer van Amerikaassche
troepen de Amerikaansehe strijdmacht
over zee bedraagt nu al 1,9 millioan
man sterker worden en over steeds
groeter reserves de beschikking krijgen,
terwijl ook zij van de verkorting van
het front het voerdeel hebben. Geen
wonder, dat de militaire schrijvers te
Parijs al uitroepen, dat als men nog
lang wacht het niet meer noodig zal
zijn op vrijwillige ontruiming aan te
dringen, omdat Fock ook zonder diplo
matie den vijand al verdrijft. Geen won der
is dat. maar waarschijnlijk toch wel wat
te optimistisch van Fransche zijde
Voor de bevolking van het bezette
gebied intusschen mag men hopen, dat
werkelijk de diplomatie de ontruiming
van Noord Frankrijk es van België tot
staad zal kunnen brengen.
Ontruiming van Belgis aanstaarde?
Van de grensstreek bij Esschen komea
voortdurend berichten omtrent een aan
staande ontruiming.
Teekenend is vooral en dit kunnen
wij van zeer goede zijde melden, dat
de Duitschers sinds gisteren niets anders
van de smokkelaars koepsn dan paarden,
die natuurlijk moeten dienen als trek
kracht en daarom grof geld doen. Om
trent de vluchtelingen verklaarden per
sonen uit Antwerpen dat de ongeluk
kigen voortdurend meer worden opge
dreven door de Duitschers. Dezen willen
hen niet in het etappengebied laten en
vandaar dat de vluchtelingen die naar
het schijnt zoo goed en zoo kwaad als
het gaat, rond Mechelen en Brussel eenig
onderdak hadden gevonden, meer naar
het Oosten worden gevoerd. Msb.
dwr II. Z. TON HANTEÖFFEL.
17) —O
Majoor von Werther was een. stille in
zichzelf gekeerde man, die 'Zijn vrouw, naar
men zeide „aan den teugel" hield. Ejn
daar zal wel veel van wjaar zlijn geweest,
Hoe opgewondener zij werd, hoe stiller
ito hoe afgemetener hij werd. Men kon
'dadelijk een groote gelijkenis tusscheg
vauer en zoon opmerken. Hun profiel
was precies eender, maar het verbrande
gedaat en de groote baard deden dadelijk
vermoeden dat de vader bij het leger
stond, terwijl de zoon dootr zijig bleek
en fijn gezicht bij alle aanwezigen afstak.
De eerste luitenant van Lettow, de
aanstaande schoonzoon, was een eenigs-
zins verwaand uitziende blonde man,
die zeer hinderlijk kon glimlachen, en
,wat al te duidelijk in zijn scherts was.
Naast hem zat mijnheer von Marlord,
den melancolieke man, die, volgens von
Lettow uit verstrooidheid huzaar was ge
worden. Hij was zeer geliefd bij de dames,
altijd beleefd en opmerkzaam, hijsprak
gaarne over „onze geestelijke belangen"
■ejti reed daarbij toch zoo goed, dat de
majoorschQ zfeer tevreden met hem was.
Maar alle namen te noemen, zou ons
te lang ophouden; er zijn te vele bij
elkaar, alle huzaren. „De kroon van het
regiment" was en bleef toch' luitenant
Mathus von der J&llen Tanne, door allen
reeds uit herinnering aan Zijnen vader,
zeer geliefd. Hij had iedereen tot vriend.
Er Was ook niets, geen enkele schaduw,
in Zijn lei ven en al zijn kameraden wed
ijverden als 't ware om hem zijne armoe
de niet te doen gevoelen, de pen uit
vriendschap, de andere weer door levens
wijsheid.
Mevrouw von Werthër beschouwde hem
geheel als haar Zoon. Hoe gaarne zou
zij hem de hand van hard dochter ge
geven hebben, hoe arm hij dan ook zij'n
mocht. In plaats daarvan, was het heel
anders geloopen, en dat was een groot
verdriet. Maar de zusterlijke of broeder
lijke gevoelens Meten zich nu eenmaal
niet plotseling in diepe liefde veranderen.
Leona beschouwde Mathus ook geheel
als haar broeder.
Intusschdn was het gesprek onver
moeid voortgezet, want als de vrouw
van den majoor er bij was, was er al
tijd leven genoeg. Zij was juist bezig
om over de wedrennen van den aanstaan
den zomer te spreken, en dat was na
tuurlijk olie in 't vuur.
„Wat moet ik toch beginnen aia Georg
hst niet wint," vroeg Leona lachend;
t
„maar hij moet bet winnen! Hij heeft
immers de Bluebeard, die het vorige jaar
ook de prijs won!"
„Onzin "hoor! Mylady moet het win
nen," riep mevrouw von Werther on
geduldig.
„Aha!" zeide oom Sternheim, „dat zal
moeite kosten. Mylady is geen renpaard,
met dat dier kan Mathus niet meedoen."
„Dan zijn er nog andere paarden," wierp
von Lettow hier tusschen. Niemand ant
woordde an Leona vyilde qu welen waar
de lenbaan was.
„Op de groote hei, dicht bij Tannhau-
sen. De greppel daar is de eerste1 hinder
paal."
„E,n een andere vijver met waterle
lies de tweede?" vroeg een der officieren
lachend, „dan wint gij hef, Mathus?'4
,,0, ja, daar heeft hij de Sirene gezien!"
zeide Leona glimlachend. „Wat was For-
tuna je goed gezind 1"-
„De fortuin is altijd goedgezind, als
gr .piets achter steekt,'J zeide von Lettow
met een boosaardig lachje; „die veelbe
sproken ingekerkerde schoonheid houdt
zich zooals wij weten, uit gebrek aan
aan 3ie eigenschap verborgen."
„Zij kent de smaak van het regiment*,
zeide luitenant von Lettow en streek
daarbij zelfgenoegzaam zijn zwarte snor
op en liet zijn blik eierst op. Leona,
daarna oip Stella rusten.
„Lnat jg toch nieta wijnmaken,1* geide
Vrsas voer de ontruiming?
Het vermoeden ligt voor de hand. dat
kooplieden en eigenaren van magazijnen
in België, welke nojn.foed gevuld zjjn
met levensbehoefjjJjfreeds met de mili
taire gebeurtenisjfijF rekening gaan hou
den. Dat vermoeq® grondt zich op het
zeer zeker merkwaardige feit, dat o a.
in Voeren, een Belgisch dorpje onmiddel
lijk bij onze grens, momenteel tegen goed-
koopen prijs levensmiddelen te krijgen
zijn. Behal'ê dat op de markt dezer dagen
voor ue beste koe 260 fr. werd betaald
voor de Nederlandsche slagers om
van te watertanden is daar rund-
vleesch te koop zelfs voor 8 fr. p.K.G.,
en in Eysden betaalt men f 3.25 II!
Aaa de grens komt men den Neder
landers brood en spek te koop aanbieden.
De rollen zijn nu dus omgedraaid. Werd
er vroeger van Nederland naar België
gesmokkeld, we zouden wel niet graag
beweren, dat het nu niet meer gebeurt
thans smokkelt men ook van België
naar Nederland.
Lansing over den komenden vrede.
NEW-YORK, 12 Oct. Minister Lansing
heeft Donderdag in een theologisch se
minarium bij egn 100-jarig jubileum een
redevoering gehouden, waarin hij ver-
u,««xde, dat de vredesonderhandelingen
a.-.. «oïdec, PI? dat de re-
tastbaar zijn go,. Li~4-"»feést
geering niet kan toegeven, ua u uv
van wraakzucht de besprekingen belom
mert. Zulk een geest zou een duurzamen
vrede in den weg staan. Na het sluiten
van den vrede zal het Amerikaansehe
volk geen haat meer koesteren.
Staatssecret. Lansing heeft verklaard
naar Reuter seint, dat wanneer men een
nieuwen wereldoorlog wilde voorkomen,
strikte rechtvaardigheid en het wel der
menschheid de grondleggende motisven
moeten zijn voor hen die belast zijn met
ontwerpen van de vredesverdragen .'En of
schoon strenge rechtvaardigheid verzacht
kan worden door meegevoel, mogen de
bedrijvers van groot onrecht tegen de
menschheid niet vergaten worden wan
neer de dag voor de afrekening zal ko
men. Laat ons niet vergeten vervolgde
Lansing dat terwijl strenge recht
vaardigheid zonder medelijden onchriste
lijk is, het medelijden dat rechtvaardig
heid te niet zou doen even onchristelijk is.
Korte Oorlogsberichten.
Uit het Amerikaansehe hoofdkwar
tier wordt d.d. 10 Oct. geseind, dat de
Duitschers meer en vaeer het Argonne-
woud loslaten. Uitgebreide troepenbewe
gingen en treinvervoer heeft bij den
vijand plaats in noordelijke richting,
vooral ten N. en N.W. van Fleville. De
verovering van Cornay brengt de Ame
rikanen slechts op een 4'/2 mijl ten Z.O.
van Grandpré.
Naar een Reutertelegram uit Was
hington meldt, heeft do Amerikaansehe
chef van den staf verklaard, dat de ge
allieerden in Sopt. 2844 officiereu en
120.192 man hebben gevangen genomenj
De kiesrechtcommissie van het Hee
renhuis heeft in laatste lezing het alge-
meene, gelijke, geheime en rechtstreek-
sche kiesreeht voer het Pruisische Huis
van afgevaardigden aangenomen.
In het versperde gebied om Engeland
hebben de Duitschers 21000 ten scheeps-
ruimte vernietigd.
raassw»!
nu mevrouw von Werther ondeugend,
„die gravin is natuurlijk bijzonder mooi,
'maar Mathus houdt dat wgl wijselijk voor
zich." -a Af-sjS
Nu volgde een ware storm. Leona's
zwarte oogen waren door al het lachen
in 't geheel niet meer te zien. „Zoo,
Mathus, ben je er zoo eentje! Wjacht dan
maar, dan zal ik zorgen dat je haar
niet alleen bewondert. Wij zullen haar
allen te zien krijgen. Wij vragen haar
eenvoudig op het bal ter oere van mijn
huwelijk."
„Dat is best,*-' zeide von Lettow, „aia
ze dan mooi is, word ik op; haar ver
liefd en laat jou zitten."
„Natuurlijk", antwoordde zij lachend,
„dat is juist iets voor jou !M
„Vertel ons nu vast, waarmede gij ons
toch op dat bal wilt verrassen,'4 zeide
Mathus. „Hebt gij heusch plan op zoo
iets?"
„Ik begrijp niet wat - jullie toch wilt
met je verrassingen. Tot op den avond
vóór het huwelijk kunt gij' zoo dwaas
zijn als gij wilt, maar op den dag zelf ver
zoek 'ik iedereen verstandig te zijn."*
„Ik zal zoo ernstig zijn als een bid
der,* zeide Leona. „Gij denkt zeker, dat
van ab dat oogenblik mijn weg meidoor
nen bezaaid zal zijn.'*
„Doet gij zulke slechte ervaringen op>
Leona?"
„Het in Zoo vervelend, qm altijd een
- De New Yerk Times schrijft:
De maatregelen, die aan de groene
tafel genomen worden, zullen het 3uitsch-
land onmogelijk maken zijn woerd nog
maals te breken.
Mitrowitza (Albanië) is deor de
Oestenrijkers ontruimd.
In een munitiefabriek ten N. van
Louden heeft een ernstige ontpleffing
plaats gehad. Twee brandweerlieden zjjn
gedood.
Het Amerikaansehe a.s. Ticonderoga
is 30 Sept. getorpedeerd. Er worden 10
officieren en 111 leden der bemanning
vermist.
Volgens Reuter zijn na de terpe-
deering van de mailbsot Leinster van
de 790 opvarenden 193 gered.
De Duitschers zouden doende zijn
met de havens van Ostende en Zeebrugge
te versperren.
Het Duitsche front in Frankrjjk,
dat vóór het offensief der geallieerden
'780 K M. lang was, is sedert dien verkort
tot m JLM,
Hatas seint van het Fransche front,
dat volgens vliegerrapporten op Oct.
tusschsn Neuehaiel en Asford ia de streek
van Marle, Verviers, Montlornet, Bethel,
2a branden werden vastgesteld.
Reuters bH- 9:—
u«usi maakt msldirf
van Steekholmer berichten overmuiterjj
van Duitsche soldaten, die van Rusland
het westelijk fr«nt zouden Worden
overgabracu* Ds ontplooiden de
roods vlag, wicrpei). wapeps neer en
dreigden naar Berij)11 ^mreneereh óm
een einde van dea ooriL" af te dwingen.
In Engeland, het land der poffen
en der heerenmode zullen binnenkort
eenheidscostuums ingevoerd worden. 3
millioen yards zwarte, blauwe en bruine
stoffen, waaruit 800.000 cestuums naar
maat zullen gesneden worden liggen
voor 't doel klaar. De prijs van een
cestuum, onverschillig in welke grootte,
bedraagt ruim 00 gulden. De koopers
moeten contant betalen. Voor veraade-
ren wordt niets gerekend.
De bekende Duitsche publicist
Maximiliaan Harden verklaarde in een
rede, dat de drie vragen van Wilsen
aannemelijk waren.
Het Duitsche opperbevel treft maat
regelen om zooveel mogelijk het lot der
duizenden en duizenden vluchtelingen
uit de bedreigde Fransche steden en
dorpen te vsrzachten.
Scherpe rijzing voor Russische
foudsen te New-York.
ie SpaaRschs griep In Semkay.
BOMBAY, 2 Oct. De felle Spaansche
griep-epidemi® blijft hior heerschen. Op
27 September waron er 547 sterfgevallen,
op 28 Sept 584, vergeleken bij gemiddeld
82 op dezalfde dagen van het vorige jaar.
Het onafgebroken aankomen van lijken
om te worden verbrand, veroorzaakt de
grootste verwarring en stremming. Er
is gebrek aan brandstof. De lijken blijven
drie a vier uur liggen voor zjj kunnen
werden verbrand. Er worden thans schik
kingen getreffen, waardoor de verbranding
sneller zal kunnen geschieden, doordien
een groet aantal lijken tegelijk wordt
behandeld.
gedienstigen geest bij zich te hebben.'*
„Uit dien gedienstigen geest wordt gauw;
genoeg een strenger :,heer en meester",
zgide del grootvader1.
„O, zeker, dat weet ik wel," zeide
zij heel vroolijk. En toen met den groot»
sten ernst tot den heer Schwartz: „Alle
mannen slaan hunne vrouwen, nietwaar?"
„Maar, juffrouw von Wörtlrer, hoe kotmt
u er aan?" riep. de nieta vermoedende
goede man verschrikt i PT
„Niet? Nu, u: moet het weten, q) zijf
getrouwd.*
Nu brak del storm paa geheel lod.
Mevrouw von Werther Wilde boos kit
ken, maar het hielp haar niet. „MJerslein".
riefp zij midden door al het tumult, „houtf
als een verstanjdig mensch daar toch een
beetje orde onder de jeugd.1'
De aldus aangesprokene, die niet had
gelachen; was een jong mensch, van on
geveer dertig jaar, die echter door zijn
groeten ernst onder scheen. „Mama neemt
het zware geschut te hulp,* fluisterde
von Lettow Zijn aanstaande toe, „maan
het is onzen ritmeester wel toevertrouwd
om onder pns wildzangen w;at orde te
brengen.*
