f
2
Woensdag October 1918
33e «laargang'
Seraphine,
Staten-Gcmaraal.
De Groote Oorlog.
FEUILLETON.
i
Bijgave rm
da Naairó. Twft*. LUCÏOft S3) SUB&GA.
gwmi^ to fcos».
Heofctmrcnn te toK*
LAN«B TORSISTRA AT SIS,
(Talafoon No. 11.).
Borean te lüd/ïeibMg
FIRMA F. P. DHUIJ L. BÜRR.
Drakkeis:
Gosteibann A Le Cointie, 8o»s.
loeuwetKo Stomman.
CXLIX.
B« bladen madktón dezèr dagen melding
ran «en klein, maar teekenend feit.
1c Gelooi niet, dat H in „Dei Zeeuw*
ges laan hééft. Daarom wil ik "t eren me-
«noreieren.
Eau baar liep rond in de groote hal
ran hel postkantoor in edn onzer grootste
steden, ran lessenaar tot lessenaar, Oip
zoek naar eiem penhouder, om even tets
te schrijven, dat hij pdr post verzQndeit
wilda.
Nergens rond hij, wat hjj zacht.
Ontstemd over deze teleurstelling klamp-
te hij den Zaalwachter aan, wiens taak
het ia, te zorgen dat het 't publiek aan
«iets ontbreekt.
Dezla haalde de schouders op.
1 „Mijnheer!" zeide hij, „daar kan ik
niets aan doen! Wil u> w'fll "gelooren, dat
ik van morgen vrodg Oen dozijn nieuwe,
houten penhouders heb gedistribueerd fln
dat er au niet één meer van te vinden is!"
„Waar zijn die dan gebleven?"
„Gestólen, mijnheer! Heel eenvoudig
gestólen 1 pn daar ia geen toezicht op
te houden. Ik zou bij al die honderden,
die in ön uit stroomen wei honderd oogen
mogen hebben en dan aan alle kanten
van mijn lichaam: zóo Zie jei ze nog en
zoo «jjn 26 weg !v
„Kwajongens!" mompelde de ander.
„Nee, mijnheer! dat zijn nu niet in
de eerste plaats de kwajongens, of de
sjappie®, 't zijn hééren Rn misschien
wel dames, die met hun vingers niet
van zoo'n simpOlen penhouder kunneni
afblijven.
Ik mocht wél van ean teekenend feit
spreken, want wijst hat niet op een be
denke! ij ken achteruitgang van de morali
teit onder ons volk?
Denk u het geval meer eens goed in.
Wat .steelt men? Een schier waarde-
loozeupenhouder met een al of niet
goede pen, welke men overal voor één of
twee centen koopt.
En wie steelt? Niet de vroeg bedorven
straatbengel, om Ben cent snoep te kun
nen koopen. Neen, de „nette maneer'',
da „sjieke dame", wie de diefstal geen
boterham meer bezorgt, noch een 'belang
rijke uitgave bfepAart.
Is 't niet treurig, dat möt de begrippen
van mijn fln dijn zoozeer gespot wordt?!
Ik zou u honderd1 min of meier „ern
stige*' gevallen kunnen noemen valn strijd
met het goddelijk gebod, dat dielstal ver
biedt. Bn niet alleen tegen dit gebod,
maar tegen heel de tweede tafel van
Gods wet wordt dag op dag gezondigd
door de groote massa.
De oorlog met z'n ontaarding der zeden
«n verwildering der karakters heeft eir
geön goed aan gedaan.
De stof heeft den menach te pakken
tn het materialisme beheerscht «in... be-
roedolt zijn denken.
Ons volk moet terug naar hfit geestelijke,
terug naar God.
Dat het zich verootmoedige en van
Hem de kracht ön de wijsheid albidde
om te blijven staan temidden van alles,
dat waggelt en wankelt, en om rechte
paden te bewandelen.
Dat ons Christenvolk Zich meer en
meer beijvere onberispelijk en oprecht te
Zijn, onstraffelijk in 't midden vSn een
krom en verdraaid geslacht, waarondei
het schijnt als een licht ip de wereld.
Helaas, aan die verootmoediging en
aain dat streven hapdrt nog veel.
De moraliteit daalt, dflj onverschilligheid
neemt tod.
tiöoi Z. VQN MANTEUFFEL.
8)
Terwijl hij sprak, bad Stella hare plaats
verlaten en was zachtjes naderbij geko
men, en nu stond «ij eenigszins verlogen
naast Seraphine's stoel. Hare oogen ston
den vol tranen. Het paste bij haar zacht
rozig gezichtje zooals de dauw bij de
jonge appelbloesems. Leon wierp het
hoofd in den nek en zag haar aan. Toen
week de bittere uitdrukking van zijn ge
laat, ona plaats maken voor eenen glim
lach, Rustig, alsof hij er het volste recht
toe had, nam hij hare hand en trok
haar tet zich. „Ja Stella, wat zou er
toch va* mij geworden zijn, zonder jou 1"
Zij liet hem hare hand en bleef met ge
bogen hoofd naast hem staan. Een van
hare lange goudblonde vlechten viel over
zijnen schouder. „Men heeft mij ten
minste jou gelaten," gi*g hij voort; „wa*t
met jou wist men e»k niet veel te be
ginnen, daar gij niet met Le©*a in de
TKRflCHUKI 1LKKH WBBKQM&
Abott*Bm«a*spi jss
Pin 3 maanden fr. q. oost f 1.76
losse nummers -Q.QS j'
Riga dia AdvdatlafflBK
1—4 regels f Q.80, todos* segei moor 80(4,
Teihoogd met Ben tij del ijken ooilogstqesleig
van 20
3-maal wordt B-maal blnkemi.
QQ abonnement voordaaliga vooswamEe»
Bhwjjaauonners oent
't Is nog erger dan in Beets' dagen
en die moest al schrijven:
Men klaagt dn jammert luid,
Men schrijft een bidstond uit,
Men telemt van „nood der kerke",
Men schrijft, metu leest, men praat
Van „crisis in den staat"
Maar geen, zooveel ik merkte,
Wien 't diep ter harte gaat.
Men eet, men drinkt, men speelt,
Men kortswijlt en krakeelt,
Leeft weeldrig en wellustig,
Windt zich met booz'en kop
Van tijd tot tijd eens op,
Maar slaapt weer even rustig,
En haalt Zijn zeil in top.
KEES VAN; DER MEER.
Tweede Kamer.
Wijnkoop heeft z'n mondje al geroerd.
Men kan wel raden op welke wijze.
Duidelijk is reeds aan, ',t licht geko
men hoe bedenkelijk het peil van ons
parlement is gedaald.
De Kamer is oud1, met haar weinigo
jaren, zegt de Msb.-overzichtschrijver.
„Wat heeft ons goede kiezersvolk zichl
bekocht aan die ongeveer twintig par
tijen, die nu in de Kamer zetelen. AI
die partij-leiders zonder gevolg schijnen
aam !h;et oreeren te willen slaan en dan
is het een gebrabbel, waarbij men zich
afvraagt, of het niet beter ware te gaan
erwten-lezen of steenen bikken in plaats
van; luisteren naar zulke volksvertegen
woordigers.^ 1 f i i !_l Ij
Troelstra opende het debat met een
niet zeer belangrijke rede, doch wat Wijn
koop, de man der S.D.P. te berde bracht,
was de 'onzinnigste vergadeiringslyriek.
Telkens moest hij: door voorzitter F.ock
tot de orde geroepen Worden.
Wij willen, dat het koningschap' ten
spoedigste verdwijnt, omdat wij 't beschou
wen als het instrument van de ziwartste
Teactta. L U
De afgetreden ministers moesten in
staat van beschuldiging gesteld worden.
Overal wordt honger geleden en als dit
nog geen schuld constateert, weet liij
niet.
Nu is het tijd om het ijlzer te smeden.
Er moet gebroken met die geheimiz,innig
heid.
Ziedaar een bloemlezing uit den groo-
ten onzin.
Na Wijnkoop had men de poppen aan
'tdiansen, immers praten scheen zoo
moeilijk nog niet.
Staalman (e.-d.) ontraadde een debat
te openen, dat dé ministers wellicht 14
dagen in beslag Zou kunnen nemen.
De heer Kruijt (Ch|r. socialist) Was Ver
baasd door het feit, dat de rechterzijde
niet gesproken heeft over de toenemen
de criminaliteit en algeheele demoralisa
tie, welke zoo ernstig is, dat spoedig ia-
gegrepen moet worden. Het wordt be
waarheid het woord van een christen
staatsman: „Het volk kan niet wach
ten geen dag en geen nacht".
De heer Kolthlek (S.P.) heeft het ge-
troffen, dat waar de wereld op dit oogen-
blik op haar grondvesten dreunt, de Ka
mer Zich druk maakt over geringe for
maliteiten. Nu vreest men eenig uitstel,
maar om een kleine rekenfout Stuurt men
de Kamer 9 dagen naar huis, aldus zijn
sarcastische slotopmerking.
De heer Van der Laar (Chr. Soc. Par-
boomen wildst klimms* sn sok niet met
baar de gouvernante» wildst plagen. Dus
wars* w|j altijd tezamen en gij troostte
mij, als papa mij wegens mijne enerds-
lijkheid en mijn droomtrigheid en mama
mij wegens mijn sentimentaliteit de les
las."
Seraphine zag droomerig vragend met
hare zwarte fluweelen oogen naar het
jo*ge paar voor zich; zooals ze daar
«tonden, waren zij een mooi paar: de
jenge kunstenaar met het lange haar en
zuiver griekeche profiel, en het meisje,
half kind nog in haar licht-roze zomer
kleedje, met een bouquet anjelieren en
lelietjes in haar ceintuur.
Aan Stella hebt gij dan eek wel voor
namelijk te danken dat gij een jaar in
Dusseiderf hebt kunnen ztudeeren", zeide
zij eindelijk.
„Zeker", antwoordde hij, „zender rngne
dappere voorvechtster was het nooit zoo
ver gekomen, maar zj vocht dan ook
met leeuwenmoed. Zij die anders uit
pure verlegenheid nauweljjks ee* uaend
derat epen te doen, kon plotseling amee-
keu en vleien, zoadat mama de handen
ineensloeg. Geloof maar dat ik dat nooit
zal vergeten. Waar haalde je toch de*
moed vandaan?" Hij probeerde haar
tij) zeide ook, dat de troonrede uiterst
vaag is. Daarin wordt gezegd, dat be*-
zuiniging zooveel mogelijk zal betracht
worden, maar waar hongersnood en ge-
brek voorkomen moet worden, daar moet
het geld gevonden Worden. Het ministe
rie kan niets aangenamer zijn, dan zioo
spoedig mogelijk aan het volk te zeg
gen, diat willen wij: Kalmte kan daar
door terug gebracht, worden, meer dan
door geweld.
Daarom is spr. vóór een adresi van
antwoord.
Het spreekt vanzelf, dat er ook nog
verstandige Woorden gesproken Zijn. Daar
toe waren Visser van IJzbndoom, r. d.
Voort van Zijp en Lohman present.
Ten slotte werd het voorstel, om een
adres van antwoord op te stellen, verwor
pen met 67 tegen 27 stemmen. Troelstra
en Schaper vroegen terstond over dé
genoemde punten interpellaties aan. Als
resultaat van een opgeblazen debat, dat
nog niet zoo mooi was als een fraaie
zeepbel, bleef nog minder over dan van
een verspatte zeepbel. Dat was de eerste
„werkdag" der nieuwe "Kamer. „Demo
cratie" ia een raar ding.
Bij het cegm heeft Fock met een kort
Woord bet presidium aanvaard.
Hij hoopt vóór Kerstmis door de Be
grooting heen te konten.
Is 'tniet wat optimistisch?
De afdeelingen hebben tot voorzitters
gekozen de heeren Schaper, Nolens, Lbcff,
Lely en v. d. Voort van Zijp, en tot onder
voorzitters de heieren Albarda, Duymaer
van Twist, Fruytier, Helsdingen en Van
der Tempel.
Bij de benoeming van die leden der be-
grootiingscommissies met hunne plaats
vervangers werd nog al eens gelachen.
Men kreeg dan ook vreemde combina
ties: Van der MolenOtto; BuysWijn
koop; KolkmanTer Hall.
De Tweede Kamer Zal deze "week, be
houdens eventueele buitengewone omstan
digheden, niet meer in openbare ver
gadering bijeenkomen.
Het ligt in de bedoeling, de Kamer
Dinsdag 8 dezer, wanneer het afdeelings-
onderZoek van de staatsbegroting en
daarbij behooiende wetsontwerpen aan
vangt, des namiddags 4 uur te laten bij:
eenkomen Aan de orde Zal dan zijn
de behandeling achtereenvolgens van de
verzoeken van d© heeien Wijnkoop1, Scha
per en Troelstra om verlof tot het rich
ten van vragen tot de Begeering, resp'.
betreffende behandeling van Russische
krijgsgevangenen, de levensmiddelenvoor-
Eiening en het buitienlandsch beleid en
de uitingen in de Troonrede ten opzichte
van het militair bewind, alsmede de be
noeming van de leden der huishoudelijke
commissie voor de stenografie.
dacht of de volgende erkenning van
Het Vaderland:
„de zaag va* Lohman eu Kuyper weidt
alleen nog vertoond als bewijs hoever
de godsdiensthaat het in de fantasia
brengen kan, enz."
Wit d® Pers.
Rachel en Lea.
Prof. F a b i u 3 schrijft in Studiën eu
Schetsen
Jak eb had ijverig gewerkt om Ra
chel te verwerven, «aar vond ziek
straks aan Lea vastgekoppeld
Ze© is het der antirevolutionaire partij
oek gegaan.
Zjj heeft zich hij de verkiezingen veel
moeite gegeven voor mr. Th. Heems
kerk, maar vend straks den aan dezen
toegedaehten zetel bezet door zijnen broo
der, voor wiea zij |niets had gedaan.
Vrijzinnige Godsdiensthaat.
Voorts vestigt prof. Fabius de aan-
Belangrqke gebeurtenissen wordea met
spanning tegemoet gezien.
Ieder veelt, dat het zieke Europa in
ee* crisisstadium gekomen is.
De militaire medewerker van de „Tos-
sisehe Zeitung" merkt in een van de
jengste nummers van het blad op, dat
de herfst van 1918 als het hoogtepunt
van den wereld oorleg beschouwd meet
worden. „Het kan, zoo scliqjft hjj, niet
lang meer duren, de spanning is op haar
hoogste. De herfst van 1918 zal door 't jaar
1919 niet overtreffen kunnen worden. De
beslissing zal neg dit jaar moeten vallen".
En dan had de schrijver, toen hij tet
deze conclusies kwam, nog geen kennis
van de twee nieuwe sensationeele ge
beurtenissen: de evergave van Bulgarije
en dsn eersten stap tot een definitieve
„democratisoering" van Duitschland.
Volgens Reuter heeft Bulgarije o.a. de
volgends voorwaarden aanvaard:
Onmiddellijke ontruiming der bezette
gebieden in Griekenland en Servië.
Onverwijlde demobilisatie van het leger.
Overgave aan de geallieerden eu van
alle seorten verkeersmiddelen, booten en
spoorwegen.
De geallieerden zullen de controle
hebben over alle wapenen, welke in ver
schillende gedeelten van het land ver
zameld en opgebergen zullen worden.
De geallieerden zullen vrijeu doortocht
hebben door Bulgarije en zullen de
punten van strategisch belang bezetten.
In Bulgarije zelf zal deze bezetting
worden te* uitvoer gelegd door Britsche,
Fransche en Italiaansche troepen, terwijl
de Grioksche districten zullen worden
bezet door Grieken en de Servische door
Serviërs
Niets is bepaald omtrent territoriale
wijzigingen bü het eind® van den oorlog.
Het plan is allo dergelijke kwesties uit
te stellen tot de algemeen® vredesonder
handelingen, zoodat geen geschillen
kunne* ent staan, die vsn nadeeligen
invloed ep dea oorlog konden zij*. Men
hoopt doer zulka kwesties uit testellen
aan de* Balkan oen duurzamen vrede te
schenken.
Het snelle verloop van de gebeurte
nissen toont wel duidelijk, dat men in
Balgarije alle hoop op een overwinni*g
der ceatralcn, de eenige mogelijkheid,
die tot verwezenlijking der nationale
plannen kon leiden, had opgegeven. En
de Bulgaren, wier eenig belang in dezen
oorlog het belang van het oigen land was,
geteisterd, als Duitschora en Oostenrijkers
en Hongaren zulle* pogen den opmarsch
der geallieerden naar het noordon tot
staan te brongen en te voorkomen, dat
opnieuw de geallieerden voeling krijgen
met Roemenië, waar velen niets liever
willen, dan den strijd te hervatten met
den vgasd, die tet den vrede van Boe-
charest dwong.
Reuter vernoemt, dat gedurende do
vredesonderhandelingen Bulgarije niet
gedwongen zal worden Turkije aan ta
vallen.
De Bulgaarsche gezant te Washington
Paaaretof heeft don bladen meegedeeld,
dat Bulgarije vriendschappelijk jegens
elke beweging der geallieerden tegen
Turkije en feitelijk voor de rest van den
oorleg aan den kant der entente zal staan.
Doch met dergelijke berichten dient
men veoraichtig te zijn. Bulgarije mag
al blqde zijn, als het een burgeroorlog
weet te veradelen.
Op het Westelijk front houdt het gebeuk
van de geallieerden ep de Duitsche ver
dedigingsmuur aau.
Op het Vlaanderenfront, waar elke
duim gronds voer de Duitschers een
groote beteokenis heeft, hebbes de Bel
gen en Engelschen da Duitsche troepen
verder teruggedrongen.
De Britsch-Belgische troepen hebben
tenN. van Meenen, Ledeghem, Telleghem
en Cappelle bezet. De Australiërs Estrées
en Z.-O. Le Catelet.
Ondanks het afschuwelijke weer f
den stroemenden regen hebben de P
gische treepen, wier schitterend 7
door geen hindernis te temperen i/
vooruitgang Maandag voortgezet r1
belangrijk succes behaald. Zij heb1'®:
weg Zarren Staden bereikt en O'?
den en beoosten het dorp
Stadenburg, alsmede Sleyhate81"-
weg Stade* Roesselaero ver11®
De Amerikanen brachtefwtl'
gonnen hu* linie voerr6^
ïranschen St. Quentia organic tot
binnendrongen in de Hjhy- Ook in
op 2 K.M. boeosten'schors terug.
Champagne moetan cfk kost hu*
Hun tegenaanval
blijkbaar groote off^rickt meldt hqv.:
Het Engolsche a>«r hebben wij 36
Sedert 27 Sejét zware verhezen
Duitsche diviiimber rijn 66.000 man
verslagen. In f, waaronder 1500 offi-
gevangon genen 700 kanonnen en
eieren. Kr negeweren buitgemaakt,
duizenden rangenen in Augustus en
Het aaatalraagt 12S.618 man waar-
Septembmfficieren, terwql 1400 ka-
onder 2flen vermeesterd.
nonnen1
zérdt bevostigd dat alle staats-
Hlssea in Duitschland bun ambten
sea'chikking hebben gesteld. Het oat-
teyaa von Hintze zou met aanvaart!
Algemeen werdt aangenomen dat
glimlachend in de oogen te zien, maar
zij liet hot kopje hangen. Ja, waar had
zg gehaald?
Do grootouders kwamen nu terug e*
Leo* nam afscheid. Hij ging te voet
naar de stad terug. Eer hij vertrok, sprak
hij *og af, dat hjj een der eerstvolgende
dage* zeu terug kernen em met Stella
i* 't besch te schilderen. Mevrouw von
Sternheim vond dit goed, het sprak
nu eenmaal van zelf, dat waar Stella
was, Leen eok zij* moest, als weester,
als beschermer, als onafscheidelijke ka-
De innige verhouding tusschen deze
beiden stamde reeds uit hun vroegste
kindsheid. Loon werd ondanks zijne drie
e* twintig jaar nog altijd als knaap be
schouwd en Stella, dat kleine ding, dreeg
nog ee* half jaar geleden korte klearen
Niemand in huis had gemerkt, dat zjj
een volwassen meisje was geworden,
want naast Seraphine, die vijf e* twintig
teldo, geld zij natuurlijk voor ee* kind.
Dat zij met hart en ziel onder Leon's
gezag stend, zag men wel, maar men
was dat nu eenmaal zoo gewend.
„®q kebt Seraphine tech niet vermoeid
met je gepraat?" vroeg mevreuw von
Sternheim bezorgd, maar Seraphine riep
hebben hieruit de consequentie getrokken: v aii»™™ -
door een tegemoetkomende houding je- è-kanselier von Payer, oxsc o q
gens de geallieerden op dit «ogenblik kt het oog op zijn hooge* lee q
nu zulk een houding voor deze nog vanranselieriehap niet wil aanvaard
voerdeel is, nog te redden wat te redderkabinet uit leden der tot dusver be
is en zich den weg «pen te houden, «f meerderheidspartijen, met doeln g
althans iets te verkrijgen, in stede der nationaal-Iiberalen zal vmmen.
het gevaar te loopen ten slotte all?„ De Berliner Zeitung a. M. q
verliezen ook de kans op een vergo#a De meerderheidspartijen van den q
elders voer hetgeen het aan Serv' dag hebben de opstelling van n p
- 6 ïi.•«■ihmniis is goea-
Griekem zeu moeten afstaan. n0-
Yoorleopig zullen de centra' fr0nt
wel trachten ep den Balkan aveui-t.
te vermen, dat hun grenzen^cej
Zoe dreigt derhalve ook n WOrdeu
van Bulgarije door den
-jn—.M.- "Ten kort zult
lachend„Maar tante, ia mijM te-
u zelfs nog verbieden -q verwdQt
genwo9rdiga#ia to pr
mq heeleman!!" b stellage-
„Terbeeld u, oon he3on Bar.B St.
,-TÏée gezien 1" „Wat
d.k««l Mk*22rt/^ di' m*° M,it
was
„Dat d*cht«y#t - tyd thms ie
toch »r'ia'ithus in 'tgeheel niet. Ik
Het bevalt gravin Sybilla te
zit nu maai- haar waarlijk gevan-
eram*veïtooiddit eenstemming is i
gekeurd. Het is vice kanselier von Payer
wichtig. „Mathns
Alban
•ok, jnaar h|f achgmt
thuis te komen.
denken. Zoj
«ïi wij dat weten? Het slot
TWhJïn is hier zeer ver vandaan,
nooit iets van die menscken,
°Ail ook *iets van ze hoeren, be-
slootnij boes.
j. zou graag nog
aar on3
eens papa's brief
lezen. Ik was neg een klem
hem ons hebt voorgelezen.
kixd toen u hem ons newi ¥UU*6lj*";
Seraphine beeft hem, geloof ik.
Seraphine gaf hare zuster eenen sleutel
ffiidg hftftr ttaw
spoedig keerde {Stella met een pak pa-
merer terug, die zq uiteenvouwde. He
waren vele fijnbesehreve* velletjes post-
zoeken moest, en
medegedeeld, die hot als grondslag voor
de verming van een nie*we, parlementaire
regeering zal gebruiken.
Als heT Seraphine niet te veel aan
pakt, kond* gij het wel hardop voorlezen,
zeide mevrouw von Ster*heim, en daar
Seraphine verzekerde, dat zq het saarne
nog eens keore* zou, wilde Stella met
het eerste vel beginnen, toen daaruit een
wit verzegeld ongcadresseer
mij," zeide zq rustig
rUsull* stond op engaf hare zuster den
brief. Het viel haar op, dat öeraphme s
hand ijskoud was toen zq het document
aannam en het tusschen de plooien van
hare witte mousseline japon verborg.
De brief luidde als volgt
Hoofdstuk III.
Aan mijne geliefde kinderen, Seraphine,
M Napijnen dood zullen deze regelen u
ri«f o-y ïi v©rlt9®rdc
V0»»lte JO»
ik echter willen zorgen, da S.j
terheid voldoetvoor X'hadien^H^s
papier.