Zaterdag 14 September 191S
32e Jaargang
si» tmwm
Binnenland.
%o. 203
Uitgave van
fig Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
"Bureau te Middelburg:
gIRMA F. P. DHUIJ L. BURG,
Brukkgss!
Qostgrbaan Le Cointre, Gois.
i
I'e Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG,
Abonnëméntsprjjsi
Per 3 maanden fr. p. post f 1.5G
Lossg nummers
-Q.OB
Ergs dei Advertentiëai
1'i regels f 0.80, iedere regel meer 20 dl,
3-maal wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaard*»,
Bewijsnummers 5 cent.
De schooiquae&tie.
't Aanstaand optreden va,n dr. de Visser
als minister van Onderwijl' geeft grond
om te verwachten, dat de schoolquaes-
tie nu -zal worden opgelost.
Hierbij is echter de medewerking van
alle partijen, ook van Links noodig.
Wanneer men 't aan die_ zijde eens is
met De Vaderlanden-, zal 'twelgaan.
Dat blad tochi schreef in zijn goeden tijd:
„Wij gevein natuurlijk toe, zlooals wij
dit reeds mCier dan eens hebben toege
geven, dat Kappeyne's schoolwetpolitiek
een groot© misgreep1 is geweest, daar
de overtuiging a,anweizigf was, 'dat die
openbare school voor gansch de natie
dieniein kon, dat baar monopolie de
best© waarborg was voor onze yolks-
ontvvikkeling. Dei fout 'zlaf hterai natuurlijk
hierin, dat Kappeyne absoluut geene
rekening hield met die) eischen, die dui
zenden en nog eens duiz'endeln in ons
vaderland voor dei .opvoeding hunner
kinderen stellen, eischen, die door de
openbare school uit den aard der ziaak
niet kunnen worden vervuld. Rn dit
geen rekening 'houden met de eischen
der minden-beden is nu eenmaal in-
üaerent aan eiene partij, die, lang over-
h'eerschend is."
De oplossing der sfchoolquaeSiti© zal
brengen rechtsherstel en gelijkstelling! en
daarmede clen schoolvrede.
Maar o moeder, die Die Muralts
en Otto's!
De Groote Oorlog,
ttoknfltft [overzicht van den toeaiaró.
De Duitschers zijn wel zeer onfortuinlijk
geweest.
Met den nu door de Amerikanen, met
Fransche hulp ondernomen aanval, is in
tién dag een grooter resultaat behaald
kunnen worden dan haast in den loop
van al de oorlogsjaren 'op dit front-deel
bereikt was.
Blijkens de tot dusver ontvangen tele
grammen heeft de aanval op een drietal
punten plaats gehad, op den Noordelijken
vleugel bij Combres, in het centrum bij
St. Mihiel en op den Zuidelijken vleugel
bij Thiaucourt.
Waar met den eersten aanval reeds
zulk :vo vrij-belangrijk resultaat ver
kregen werd, daar viei inet een verder
succesvol doorzetten van het Ameri-
kaanschè offensief te rekenen. Zoodat
het verdwijnen van de Mihiel-„wig" en
een „rectificatie'' van Duitsche stellingen
op het hoogte-gebied tusschen Combres
en Thiaucourt wel moesten volgen.
De Duitschers waren er al gauw bij,
om de ontruiming door hen van den
bocht van St. Mihiel aan te kondigen.
Foch heeft een groote verbetering ge
bracht in het Vérdun-front, in den meer
uitgebreiden zin van het woord, dat altijd
als de meest gunstige uitvals-poort voor
de Franschen beschouwd is. en dat daar
om door de Duitschers Ook in nauwe
omklemming steeds werd gehouden.
Gister zijn de Franschen tusschen Savy
en den weg St. Quentin-Ham opgeschoten.
Ten Z. van de Ailette breidden ze hun
stellingen ten N. van Nantheuil-la-Fosse
uit,
In den sector van St. Mihiel hebben
de Amerikanen nieuwe successen behaald.
De verbinding hunner troepen, van het
Z. ;van den sector uit oprukkend, met
die, welke van het W. uit voorwaarts
nikten, heeft hun in het bezit van den
beelen uitspringenden hoek tot op be
paalde plaatsen 12 mijl ten N. O. van
ot. Miliiel gesteld.
Voorts heeft ze tot de gevangenneming
van veel vijanden geleid.
Het aantal gevangenen is, voorzoover
geteld, geklommen tot 13,300. Dinneh de
tj^enkaansche linie liggen nuHerbeuville
billot, Hattonville, St. Benoit, Xammes,
•Juulny, Thiaucourt en Vieville.
0® toestand in St. Petersburg.
(^raadloos via Berlijn.) In de stad
"freht ren ten top gestegen zenuw
achtigheid, daar mgn belangrijke politieke
- eiuteiiissen verwacht. De regeeriag
o'rf omvangrijke maat egel en ter
l .'drukking van contra revolutionaire
iwne. De laatste dagen patroeljeeren
eer gepantserde auto's door de straten.
8 w-rscheiden wijken zijn machinege
weren en kanonnen opgesteld. (Afdee-
^er rooc'e gar(Ie houden het oog
verkeer De (passing is ontzaglijk.
e inwoners houden zich angstig in hun
womngen gehuil.
7, Volgens bericht uit Kopenhagen
- jH^rliugske Tintende. dat, de boeren
l l buurt van St. Petersburg tegen de
sjewistitche regeering zijn opgastran.
en bericht uit Helsingfors bevestigt
Sr Hat contra-revolutionairen
Petersburg veroverd zouden hebben
Korte oorlogsberichten.
Hertog Eduard von Anhalt is gisteren
in het, ziekenhuis te Berchtesgraden, 57
jaar oud. overleden
Lloyd George heeft kou gevat en
is koortsig. Enkele bezoeken zijn afge
last.
In het acad'-miesebouw van Posen
waarin op het oogenb.ik zieke soldaten
verpleegd wórden, is een ernstige brand
uitgebroken. De zieke soldaten werden
naar het slot van prins August Wilhelm
overgebracht. De schade bedraagt mins
tens 100.000 mark,
De Russische revolutionair Kropo-
thin, die uit Engeland naar Kt. Peters
burg was teruggekeerd, is in zijn woning
gevangen genomen wegens deelneming
aan de samenzwering der Engelscliea.
In de haven van Stavros (Eg-.ïsehe
Zee) is een Engelsche kruiser door een
Duitsche duikboot getorpedeerd.
In den loop zijher rede maakte
Lloyd George een vergelijking tusschen
de gebeurtenissen der afgeloopen msand
en den strijd in 1916. Toen werd hetzelfde
terrain in vijf maanden veroverd, werden
40,000 gevangenen gemaakt, 100 kanon
nen vermeesterd en waren de verliezen
zwaar. Dit jaar bedroeg het aantal
gevangenen 88,000, dat der kanonnen
750, terwijl do verliezen nog niet ]/6
deel zijn van die in 1916.
Aan ©en dejeuner, hem aangeboden
door den lord mayor, verklaarde Lloyd
Georgo zich togen een vreele door over
eenkomst, omdat een vergelijk tusschen
vrijheid ea tyrannic onmogelijk is.
De vredesonderhandelingen tus
schen Rusland en Oekraïne zjjn hervat.
In Woronot* (OekraiDc) heeft een
ontploffiagscatastrophe plaats gehad,
waarbij 6 treinen, het station en de om
liggende gebouwen vernield werden. De
schade bedraagt 30 millusen roebel Br
zijn 350 deoden geteld. Meer dan
1500 personen zjjn in hechtenis genomen.
Dato is naar de grens gereisd om
den Spaa*gche» gezant in Frankrijk te
ontmoeten. Zij hadden een langdurig
onderhoud.
De Duitschers hebben in de Noord
zee weer 10000 ton scheepsruim! e ver
nietigd.
Uit een brief uit Aarschot:
„D® weinige matrassen di,e in de stad
nog mocht®» overblijven voor de zieken,
zjjn *u eek aan de Duitschers afgeleverd.
Op h®t oogenblik slaapt nu iedereen op
pluimen van zes voet lang: op stro».
Iedereen leopt op klompen, en wie nog
een psar schoeaea heeft, moet houten
zole* dragen."
Iresjko Bresjkofskaja, de z.g. groot
moeder der Russisch® revolutie is gestar-
ven. Zij zal op staatskosten begraven
worden.
De paddastoelvergiftiging onder de
Westfaalsche kinderkolonie heeft verdere
slachtoffers geëischt. Van de 33 kinderen
die van de paddestoelen gegeten hadden,
zijn er bereids 26 gestorven. Bij 6 kinde
ren bestaat nog levensgevaar.
In een rede, welke Stoutste New
castle hield, verklaarde hij, dat de domi
nions er nooit in zouden toestemmen,
dat Duitschland zijn kolonies terugkreeg,
voor er een grondige verandering in het
Duitsche systeem gekomen was.
Uit New-York wordt gemeldHet
13e millioen soldaten is thans inge
schreven.
Prins Frederik Karei van Hessen
heeft de Kroon van Finlasd aangenomen.
De» 26en komt de Fi«sche landdag voor
de verkiezingen bijeen.
De groote toeneming van het gevaar
voor inbraak en diefstallen blijkt uit de
door de Frankfurter Versicherungsge-
sellschaft te Frankfort aan de Main
betaalde vergoedingen. In 1915 bedroegen
deze 730,073, in 1916 1,012,491 en in 1917
2,716,134 mark.
wa—inw, uw—
De Tweede Kamer
komt Dinsdagmiddag S uur bjjeen.
Idenburg
heeft thans bedankt als Kamerlid.
Plannen van minister
Van IJsselsteiju.
De Haagsche redacteur van Het Volk
meldt: Naar verluidt bestaat een der
regeeringsplannen van minister Van
IJsselstejjn in de bewerkstelliging van
vergrooting der productiviteit van de
Centrale Keukens in ons land.
Het Kamerpresidium.
De (antirev.) „N. Haagsche Crt." schrjjft
Er schijnt wel degelijk aan gedacht
te worden, althaus bij de sterk!e der
partijen van rechts, om te trachten uit
haar midden den Kamer voorzitter ge-
j kozen te krijgen. Zijn we wel ingelicht
dan beschouwt men den heer mr. dr. D.
A. P. N. Kooien als éen ernstig candi-
daat voor het hooge ambt.
De „Nieuw-Amsterdam".
Omtrent de lading van de „Nieuw-
j Amsterdam" die op de thuisreis is van
New-York, vernemen wij dat deze voer-
nameljjk bestaat uit ongeveer 7000 ton
tarwe, 36 889 zakken gerstebloem eu
44 521 zakken roggebloem.
Inbezitneming tabaksgewas
oogst 1918.
De minister van landbouw brengt ter
algemeene kennis, dat het tabaksgewas
van den oogst 1918 door hem in bezit
genome» is, of zal genomen worden, op
het tijdstip waarop het oogsten is aan
gevangen of zal aanvangen, en dat het
Rijksbureau voor Tabak, Prins Hendrik
kade 160 te Amsterdam, is belast met
de inbezitneming <?n inzameling van
voornoemd tabaksgewas.
Suikerbieten en voederbieten.
Het is verboden bladoren va» suiker
bieten en voederbieten te vr rinsere» of
te drogen.
Dit verbod is Diet van toepassing op
het vervoer vau bietenbladeren van bet
land naar de weiden of bedrijfsgebouwen
van den verbouwer, voor zoover dit ver
voer geschiedt langs den kortsten weg,
en wel tusschen 1 uur -voor zonsopgang
en 1 uur na zonsondergang.
Uit d® Provincie.
...I i
Rijksboterinzameling in Zeeland.
Door het grootste deel van de laud-
bouvversj in Zeeland, die zelf karnen, is
ontheffing van het karnverbod aaage
vraagd. Vélen' hebben echter nog ver
zuimd dit te doen; hun wordt dringend
aanbevolen, daartoe ©nverwjjld over te
gaan, omdat ze zich daardoor groote
moeilijkheden besparen. Deze aanvraag
moet gericht worden tot den Directeur
vau het Rijksboterinzamelingskantoor
(R. B. 1.) te Middelburg Maandag 16
September treden ia de verschillende
deelen van Zo eland een achttal contro
in dienst. Zij hebben tot taak
1. Personen op te sporen, die karnen
zonder daartoe vergunning te hebben.
2. Contröle uit te oefenen op de boter-
productie en boterinlevering van hen, die
ontheffing van het karnverbod ontvingen.
3. Toezicht te houden op de kwaliteit
der ingeleverde boter, en af en toe daar
van monsters te nemen.
4. Eiken frauduleuzen van boter tegen
te gaan en daartegen streng op te treden.
De controleurs hebben opdracht met
«verleg en in den beginne vooral raad
gevend op te treden. Het ligt niet in de
bedoeling den producenten moeilijkheden
in den weg te leggen. Het is echter
noodzakelijk, dat alle boter, die niet voor
het gezin mag gehouden worden, aan
de Regeering wordt ingeleverd. Wij ho
pen, dat alle Zeeuwsche landbouwers
en speciaal de Landbouwcommissies zul
len willen medewerken, om dit doel te
bereiken. Wij weten, dat personen de
boerderjjen afloopen, om ver boven de
maximumprijzen boter op te koepen,
teneinde deze met woekerwinst weer
van de hand te doen- Wjj hopen dat de
Zeeuwsche boterbereiders zullen inzien,
dat zoodanige handel in deze moeilijke
tijden in geen enkel opzicht door den
beugel kan. Alle Zeeuwsche boterberei
ders zijn ons bekend; eveneens kennen
wij het aantal melkkoeien van elk. De
boterproductie van ieder is dus vrij nauw
keurig te berekenen. Alle Zeeuwsche
opkoopers zenden wekeljjks lijsten in
van bij hen ingeleverde boter. Er is dus
gemakkelijk na te gaan wie in dezen
de voorschriften ontduikt. Tegen hen zal
streng moeten worden opgetreden.
De controleurs zijn
Voor WalcherenP. Boort te Gapinge.
Voor W. Zeeuwsch-Vlaandere»J. F.
de Baere te Oostburg.
Voor O. Zeeuwsch VlaanderenJ. P.
van den Eekhout te Graauw.
Voor O. Z.-Beveland: A. de Heer te
Wem elding©.
Voor W. Z.-Beveland: J. de Regt te
Heinkenszand.
Voor Ne®rd-Beveland: L. J. de L®off
te Wissenkerke.
Voor Schouwen en DuivelanÜ: H. A.
Geluk te Zierikzce.
Voor Tholen en St. Philipsland: A.
Nelissen te Tholen.
De Directeur van het R. B. I.
A. DE SMIDT.
Bij Kon. besluit van 11 dezer is
benoemd bij de landweer, bij de infan
terie, tot landweerplichtig kapitein, de
landweerplichtige eerst e luitenant. W. P.
Coppoolse, te Amsterdam van het 22ste
bataljon landweer-infanterie.
Gister' n is afgekondigd het Staats
blad: No. 536. Besluit vau den 28sten
Augustus 1918, ti t wijziging van het
bijzonder reglement van politie voor het
kanaal door Zuid-Bevelaud.
Een drogerij te Etten' heeft een
opdracht tor, het drogen vahl'/i millioen
kilo bietenbladeren, afkomstig uit Z.
Vlaanderen.
Neerbosc h'-a vonden Nog
maals verwijzen wij naar de in dit
nummer voorkomende aankondiging van
de Neerbosch'-avonden op een 8-tal
dorpen van Zuid-Beveland Moge. ds.
Schrijver een talrijk en belangstellend
gehoor vinden. Zijn arbeid verdient dit
ten volle. Het Zangkoor belooft den
avonden veel luister bij te zetten.
Bij de post. en tel. is benoemd tot
telefoniste 2e ld. te Middelburg mej. E.
v. 3. Sluis. Verplaatst is de kommies 2e
kl. P. Visser, van Rotterdam (t.) naar
Vljssingen. (p.). f
De minister van .waterstaat heeft be
noemd tot buitengewoon opzichter L. Ok-
kerse Jz., te Geertruidenberg, 'b.ij het yer-
n o ogen van een strekdam en het maken
van oevervoorzieningen langs' den rech
teroever van den Amer.
Het driejarig zoontje van den land
bouwer V. te Tei'hole kreeg zoo'n geduchi-
ten sjag van een paard, dat het weinig
tijids' daarna overleed; geneeskundige huip
mocht niet meer haten. (M. Ct.)
Te Axel is Donderdag opi 72-jarigen
jld overleden de heer J. J. J. de
Leeuw, opzichter van de Zecuwsc'h-Vlaam-
sche tram wegmaa ts cha ppij:.
Stct. 213 bevat de statuten van de
Middelburgsche Sport- en Athletiekver-
eeniging.
Goes Naar de M. C. verneemt zal de
ontvanger d- r directe belastingen de
heer P C Labrijn, z,ya functie verwis
selen met dien van inspecteur der directe
belastingen, Ier ontlasting van den in
specteur ta Harsweerd.
Blykensin dit nu mm er voorkomend®
advertentie zal Dissdagavend reeds de
oprichtingsvergadering plaats hebben van
een Gem. Chr. zangvereerugiug. Moge
deze goede zaak voortgang hebben «b
het nieuwe koor groeien en bloeien.
Alhier zijn gisteren twee rijwielen,
welke op verschillende plaatsen buiten
stonden, ontvreemd. Oppassen is en blijft
de boodschap.
Wemfelilinge. Gistermiddag is door de
Rijks- en g«m. politie aangehouden het
aaksehip Dependent" (-Schipper de W.
van Werkendam) geladen met metsel
steen van Druten naar Hansweert, welk
aehip buitenom Schippersbeurs was be
vracht. Proces verbaal werd opgemaakt.
Klesthqa. Ten nadeele van den veehan
delaar M. Kole alhier is uit een weide
liggende bij Ter 7ate, in den nacht van
Donderdag op Vrjjdag een schaap ge
stolen. Het is-de politie gelukt de daders,
twee ingezetenen dezer gemeente, op
te sporen.
Rittham. De gemeenteraad hield Vrijdag
middag éen opeub. vergadering. Een
v<«rz#ek van den bond van gemeenteamb
tenaren en idem van de Volkshuis ves
tiging ®rn een bijdrage werd voor kennis
geving aangenomen.
Volgens een. schrijven van Ged. Staten
werd de bagrooting 1918 gewijzigd ia
verband met de veranderde regeling der
onderwijzerssalarissen.
Behandeld werden eenige reclames
van den Hoofdtlijkes omslag. Vastgesteld
werd de gemeentebegrootin^ 1919 op
f 8917.47'/2 in ontvangst en uïteaaf.
Een der raadslede» vroeg bij de rond
vraag aan den burgemeester of 't niet
mogelijk is vleosch te distrfbueeren, even
als in andere gemeenten, aangezien 't
gebrek zoo groot is. Do burgemeester
meende hierop niet te kunne» ingaa».
St. Filipsland. Het hevig onweer van,
eergisterenavond trof de schuur van M.
Smits. Het gebouw, dat reeds gevuld was
met tarwe, hooi en stroo, brandde tot den
grond 'toe af. (Z. N.}
Terneuzen. 3ij; de opening der Raadsver
gadering bleken de heerein V. Hasselt en
v. d. Ouden afwezig, te zijn, waarvan
zij! kennis hadden gegeven.
Bij de behandeling 'der ingekomen stuk
ken kon omtrent een deel daarvan wor
den besloten deze voor kennisgeving, aan
te nemen; ten opizichta vian den brief
over bet toegekende en reeds ontvangen
deel der oorlogsiwinistbeliasting uit Rijks-
üeclarctes.
van Apotb«k«r /j
G. TH.. W008HQEVE, DE.T Hidi.
zijn 1® <3Q£S verkrijgbaar bij
W. F, DEK
kas, is besloten den Minister daarvoor
dank te betuigen en het ingekomen sehrij!-
ven van dr. v. Pienbiroek gaf aanleiding
tot de vraag, waarom B, en W|., nu deze
bedankt ibeeft, dr. Eggink hébben benoemd'
zonder daarvoor overleg: te plegen met
den Biaad.
De voorz. antwoordde, dat B, en W.
de bevoegdheid hebben krachtens de
distributiewet den geneesheer aan te wij
zen. Do heer Geelhoed keurde üJazie wijkje
vian handelen af, waarbijl de beer Nol-
's'on zich aansloot en bet zeer bevreem
dend vond, dat zelfs de commissie niet
WAis gekend, wat hem aanleiding had ge
geven voor het lidmaatschap1 der commis
sie te bedanken.
De voorz, betreurde dit, doch kon Ver
zekeren, dat in geen enkel opzicht iets
onaangenaams was bedoeld, noch tegen
over den Raad noch tegenover de com
missie; hot zou beter geweest zijn, dat
wij den vorigen maal ook niet met een
voordracht waren, gekomen, doch dit ia
gebeurd wijl er toen, al verschil van in
zicht. te bespeuren viel.
Aan het 'slot der ingekomen stukken
deelde Be VoorzL mede, da,t B. en W.
geen voorstel 'tot dispensatie der betrek
kelijke bepalingen Voor een vedoflokaal
bijl don Raad indienden betreffende een
verzoek vian, mej. Veiranneman. Dit jverd
voor kennisgeving aangenomen.
De gemeentebegrooting ,1919 is inge
diend met een bedrag der hoofd, omslag
van f 90.000, doch de mogelijkheid be
staat, dat het nog zal moeten worden
verhoogd tot f95.000.
Die gemeenterekoning voor 1917 werd
voorloopig vastgesteld met de rekening
van het distributiebedrijf. Een enkele op
merking der commissie over de rekening
zal ter harte worden genomen.
Het verzoek van dhr. Die Groot is aan
gehouden. Die overgebleven teekenbehoef
ten zullen gratis ter beschikking worden
gesteld aan kinderen van minvermogende
ouders, die nu reeds de Mulo- en straks
de Ambachtsschool zullen bezoeken.
Besloten werd de, toelage van mej. Boa-
teise, vroedvrouw, te, brengen op' f500.
Z.h.s. werd besloten de subsidie aan
de Z.-Vl. Trainwegmijl. uit te koeren, na
dat dhr. Eijke nog1 'n enkele vraag had
gesteld, die de voorz. beantwoordde.
Besloten ^vverd op1 verzoek van eenige
bewoners ia,an den Baandijk, aldaar een
welput te graven, ten einde te voorzien
ini de behoefte aan wiater.
Het verzoek van mevr. v: d. Sande
voor het leggen van een buis tot 't be
komen van water is toegestaan, terwijl het
verzoek van dhr. v. Rompox om grond
te koopien bij zijn stal, is aangehouden.
Het voorstel van B. en W, om aan
mej. de wed. Standaart den grond, die
z,ij in erfpacht heeft, te verkoopen, gat
aanleiding tot het stellen der vraag hoe
veel de erfpacht bedroeg van, genoemden
grond, waarna de prijs, werd bepaald op
4.50 de M-'. en de grond werd ver
kocht De opbrengst der verkoop werd
besloten soliede rentegevend te beleggen.
Het ingekomen verzoek van het be
stuur der Christ. Bewaarschool werd over
het algemeen gunstig ontvangen. B. en
W. stelden voor eene subsidie te verleu
nen v,an f 500 voor de salarisverbete
ring van het personeel.
'De heer D. Scheel© vond dit voorstel uit
nemend, alleen de uitgesproken wensch
van den voorz,. was bezwarend.
Die heer Nolson oordeelde, dat het on
derwerp kon worden behandeld bij 'de
begrooting, waartoe hij1 een voorstel deed.
Nadat de heer Waalkes inrichting' en
onderwij'S had geprezen, drong hij aan
op een beslissing, hoewel hij vertrouwde,,
dot dit ook later ten gunste van het
verzoek zou geschieden, waarbij' dhr. Vis
ser zich kon aansluiten.
"Besloten werd de zaak aan te houden
tot bij de begrooting.
Z.h.s. ié besloten aan de hleeren v.
Luijk en De Jong de door hen gepachte
gronden iaan de Schelldekade onderhands
te verpachten voor den tijd van 4 jaren.
Meer breedvoerig is gehandeld over de
lichtvoorziening te Sluiskil en Driewegen.
De commissie a,d hoe stelde voor aan
ieder der buurtschappen een subsidie te
verteenen tot een maximum' van f2000.
B. en W. hebben dit voorstel overgeno
men.
