no. 5
Maandag September IMS
Be Hrciofe Oorlog»
SSSe «Iaargang
Uitgave van
dé Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO,
gevestigd te Goes*
Hoofdbureau te Goesi
LANGE VORSTSTRAAT 219.
"Bureau te Middelburg!
FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG,
Drukxersi
Oostgrbaan L'e Cointré, Goas.
BERICHT.
Door tie voortdurende stijging van druk
loon en papierprijzen zijn wij genoodzaakt
den ABONNEMENTSPRIJS van ons blad
van 1 October a.s. af met 25 CENT per
kwartaal te VERHOOGEN, zoodat deze
nu wordt f 1.75.
Voorts zal met ingang van denzelfdeti
datum, op den ADVERTENTIEPRIJS
van 20 cent per regel, een TIJDELIJKE
OORLOGSTOESLAG worden geheven van
20 pCt., zoodat de advertentieprijs nu
wordt 24 CENT per regel.
K.O.
Büknspt everzisht vob dua tesetand.
De hevige strijd op het Westerfront
heeft al in zoover invloed op het bezet
gebied van België, dat bet leger van
Duitsche ambtenaren in dienst van het
generaal gouvernement tot een velddienst
is fepgeroepeii.
Zij worden vervangen door vrouwelijke
ambtenaren. Reeds mesten een 12000
van zulke dames in België saagestsid zijn.
Tegelijkertijd heorea wjj van Duitsche
aanvallen in het gebied van Langemarek.
Op sommige punten slaagden aeDuit-
scher» er in de vijandelijke linie binnen
te dringen, maar tegen een jglisgs onder
nomen tegenaanval hebben zij zich vol
gens 't Belgische staf bericht slechtis ®p
één punt kunnen handhaven.
Hei is te begrijpen, dat de strijd van
g.rooten invloed is op den toestand in
België Tock gelooft niemand, dat de
Duiischere België zullen verlaten zonder
eerst al het mogelijke gedaan te hebbes,
om er hun positie te bevestigen. Alle
zeilen worden bijgespasnen, om da ge
allieerds legers zoo lang mogeljjk te
keeren.
Onder hot opschrift „de crisis van
den volkerenoerlog in het Westen" be
spreekt do militaire medewerker van het
„lerliner Tageblatt", baron v. Ardenne,
den toestand op het front, waarbij hij
de opmerking maakt, dat het een nood
lottige zelfmisleiding zou wezen, ©ra niet
te erkennen, dat het Duitsche leger in
het Westen na aan de zwaarste „Belas-
"tugsprob®" is blootgesteld van al de vier
oorlogsjaren.
Hij wijst vooral ep hst graote nu
merieke overwicht, waarover Foch be
schikken ka«, op zijn, van Duitsche zijde
maar al te -zeer onderschatte, tactiek om
aijn reserves zooveel mogelijk uit ta spa
res en op zijn telkens weer toegepasten
strategische» kunstgreep van 'n flask-
omvattieg, waarvoor de Duitsche aan
voerders tijdig echter siia uitgewekea.
De sehrgver komt te» slotte tot de
gevolgtrekking, dat de Duitsche troepen
(!e bescherming van 't vroegere, krschtig-
versterkte frsnt weer zullen opzoeken,
waaruit zij hun groote offensief in Maart
begonnen zijn.
Deze conclusie is neg &1 voorzichtig.
Wand de Duitsche troepea zijn in snel
len irmrsch o» weg naar die beschermende
stellingea.
De Fransche troepen zijn Zaterdag
tusschen de Somme en de Oise op een
front ter breedte van 20 mijlen tot een
gemiddelde diept© van 2, op sommige
plaatsen 4 mjjlen vooruitgerukt. Zij hebben
een zsstal plaatsen ten O. van Ham bezet,
zijn meer naar het Zuiden Cugny, 8 K.M.
ten Z.O. van Ham, en list ten Z daarvan
gelegen boseh van Genlis binnengedron
gen tn hebben nog verder naar het Z.O.
mek meester gemaakt van het belang
de spoorwegknooppunt Tergssier, dat
ï!°g slechts een uur gaaisa bewesten La
Fère
en op even groeten afstand ten
van het pas bezette Ckaur.y ligt.
f.leer naar het Zuiden, ten O. van de
AileUe, hebben de Fraeschc troepen nu
®ok de nog betwist© gedeelten van het
jage bosch yaa Couey vermcesterö en
ijïar h-ït Oosten in heeta gevechten
b*risig verovetd. Nog verder Zuidwaarts
z3" zij de ten O. van Coucy le-Chatéau
fffikgen dorpen Auiers en Bassoka reeds
'morbij, Meer naar het Z.O., tusschen
Yelt® R" '1® Aisne, hebben de Franschen
'•auiouil l'a-Fosse en Condé bezet, waar
mee zij tot den Noordelijken oever der
Aisne zijn doorgedrongen
D« Engelsche troepes hebbe» tot
toaste doel de verovering vanKamerijk,
jj D7'ïi menderoogen naderen Oek zijn
p. hritsche strijdkrachten ten N.O. van
eronee "weer wat gevorderd, door de
1 szetting van Honnecourt, Sor«'lïe-Gran«ï
to Metzen-Couture; ten N. van dit
aatste dorp zijn zij nu ook in het weste-
fik gedeelte van het bo3ch van Havrin-
court binnengedrongen.
Aan het Vlaamsche front, waar de
Engelschen voorshands op Arrsentières i
het aog gericht houden, hebben him 1
patrouilles terrein gewonnen ia de Duit
sche stillingen in cUï buurt van Cdunte
leux en Violianes, dat vlak ten N.O. van
La Baasée ligt. Voorts hebben zij hun
linie een weinig vooruilgebrscht in ue
richting vau Messiees, maar heel lanVd
vorderen de Britsche troepea cp hét.
oogenblik ook in deze streek niet.
i
In de hi oMsteden van de groote ern-
trale ijken wordsn intusschen belang
rijks besprekingen gehouden.
Talaat Pacha, de Turksche groot vizier,
is in Berlyn aangekomen, waar ook de
Oekraiaische hetman neg vertoeft De
Duitsche staatssecretaris Von Hiuize is
naar Weenen, waar ook koning Ferdinand
van Bulgarije uit b&d-Nauheim, is aan-
gekame*.
Omtrent d® besprakingen, die tusschen
al deze leidende politieke maunen ge-
houden worden, verluidt alleen, dat de
hangeade vraagstukken onderling bespro-
k«n ©n geregeld worden i» den geest
van. eensgezindheid en bondgenootschap
pelijke treaw.
Yèia ïïintze heeft een aantal Weéêgche j
journalisten in gehoor ontvangen ets hun
o.Eft. de verzekering gegeven, dat hij het
als een van zijn bclar.gr jjkste plichten
beschouwd©, om alles te ondersteunen
wat d© cantralcn op eenigerlei wijze
nader zen kunnen brengen tot eau «er-
vollen vrede.
Volgens de „Norcia. Ztg." heeft ds
Duitsche rijkskanselier den socialistisrhcn
afgevaardigde Ehert, shtvaugen, die juist
in de Vorwarts" een artikel geschreven
had over as mogelijkheid van een inter
nationale socialistischs conferentie.
Talaat over dec Vrcie.
Ie een ondsrhotid raat een vertegen
woordiger der „Neue Freis Press*" -te
Wecaen verklaarde Talaat pasja, dat het
neg vóór den winter vre'do zou zijn, daar
than» all^ruit d«a oorlog gehaald is, wat er
uit ie liklen viel en een verdere oorlogs-
voeriug derhalve doelloos is. Alle vijanden
der Csntralcn, Amerikaniet uitgezonderd,
zullen volgens hem binnen korten tijd
inzien, dat het gee® zin heeft, den oor
log veert te zetten en daarom gelooft
hij stellig, dat de «mkeer nog vóór den
winter zal plaats hehksK.
De taeatoRé in Hriand.
Ierland is fcijna geheel van da buiten
wereld afgeslote®. Dublin CasSl®, da zetel
der regesring, heeft op militair bevel het
verbod van alle private geschriften in
alle graafschappen van Ierland, met uit
zondering van Ulster besloten. Deze
maatregel is het gevolg van de veront-
rustead® beriehtea, die uit de Zuidelijk©
graafsehappés komes. De Sinn-Feiners
hebben hun organisatie in de gemeente
tot geheel Ierland uitgebreid en zelfs in
de graafschappen van Ulster veel aan
hang gevonden. In sommige districten
heerscht volslagen anarchie, die met w&-
pesgeweld moet worden bfidwougea.
Bekend is dat de haven van Wonford
tengevolge van sabotage aan de haven
werken gesloten moest worden.
Geen vrede!
In Engeland zijn de laatste dagen de
antipacifisten aan het woord. Zij prediken
de voortzetting van den vernietigingskrijg
en doen iedereen in den ban, die het
waagt het woord „vrede" uit -te spreken.
In een voorstad van Londen werd dezer
dagen een pacifistische meeting gehouden,
die door de tegenstanders met geweld
werd uiteengedreven- De m-enschen, die
daar bijeen kwamen om te betoogen voor
een vrede door vergelijk, die van meening
Waren, dat er genoeg1 bloed gevloeid he;eft,
werden met steenenargumenten aange
vallen I
In een anti-pacifistenvergadering werd
een motie aangenomen, waarin men zich
verklaart tegen vredesonderhandelingen
met Duitschland en Oostenrijk, eer de dy
nastie der Hohenzollern en Habsburgers
is omvergeworpen
L' appétit vient en mangeant, is ook
hier van toepassing. Engeland wil door
de wapenen zijn oorlogszuchtige! doel
einden bereiken, daarom wil men nu nog
van geen vrede weten 'en moeterr eerst
nog honderdduizenden worden opgeofferd-
Korte oorlogsberichten.
Een Duitsche duikboot heeft het
Amerika ansche s.s. Lake Owens met
kanonvuur tot zinken gebracht. Vijf leden
der bemanning worden vermist.
Hetop de thuisreis zijnde Ameri-
kaan che transportschip „Mount Vernon"
(ex-Kronprinzessin „Cecil") is Donderdag
op 200 iniji afstand van Frankrijk ge
torpedeerd. Het schip slaagde er in zon
der verliezen een haven te bereiken.
De berichten aangaande den dood
van de Tsaritsa en haar kinderen worden
nu weer pertinent tegen-gesproken. Ze
zullen spoedig "Rusland veriatori, om in
San Sebastian verblijf te houden.
In de kruitfabriek van Franz Win-
terholler in Tharsau hreft een ontploffing
plaats gehad. Oorzaak onbekend. Be
ha] ve#materiëele schade zijn ook men-
scheuTev'ens te betreuren.
Een Italiaansche afdeeling is in een
Noord Russische haven aangekomen.
De vrouwelijke employe's van de
tram in Maagdenburg zijn wegens loon-
geschillen tot st'akiag overgegaan Het
bedrijf is daardoor bijna geheel gestoord.
Duitschland hét'ft nog geen defini
tiet' antwoord op de Spaansclic nota
gezonden,
Een lezer van het Hbl merkt op, dat
het niet juist is, dat de Duitsche kroon
prins, zéo'als wij -dezer -dagen nog uit „De
Trjd" overnamen, de auteur is van het
woord over den „f'rischen fröhlischeri
Krieg", Het zou reeds in 1853 gebruikt
zijn door Heiorich Leo, redacteur ïvan
het „Volksblatt für Stade und Land", in
no. 61.
De Chineesehe legatie bericht dat
blgkcns een telegram uit Peking dd. 4
September jl. Hsoe Sji Tsjang, oud voor
zitter van den iniuisterisad, d>>or de
nationale vergadering met algeraeene
stemmen is gekozen tot president van
de Chineesehe republiek.
In Augustus wierpen de Fransche
vliegers 644 ton 'oommen op verschillends
vijandelijke doelen.
De leider der Finsche missie voor
buitenlaüdsche aangelegenheden, senator
S'tenrotb, is door den^Duitschen keizer
in audiëntie ontvangen en ontving van
hom een decoratie?
Bij de ontploffing in de munitiefa
briek te Odessa werden van de Duitsche
troepen twee mangedoGd en 18 gewond.
De Spaanscho regeering heeft een
ministerie van levensHnddelenverzorgiag
opgericht.
De to Wiesbaden overleden archi
tect Wendeiiins heeft zijn gsheele ver
mogen van 700.000 mark bij testament
vermaakt 'aan da weezen van gesaeu-
veidea.
X)s v.ioegere mbret van Albanië, dio
tegeawoordig in Berlij» vertoeft, heeft
Vrijdag ©en"langdurig bezoek aan den
chadive van Egypte gebracht.
Het volkscommissariaat voor den
geneeskundigen dienst heeft besloten
alles i« ondernemen om Lenin in het
leren te behouden. Dientengevolge is
ec.u aanzienlijke som beschikbaar gesteld
om eenigc uitstekende geneerhecren uit
Herlijn en WeiM® naar het ziekbed van
Lenin te roepan.
De hetaian van Oekraïne is ts Cassei
aangekomen en op hat slot Wilkelms-
hohe dsor keizsr Wilhelm ontvangen.
Palermo heeft presideat Wilson hat
<serebnrg«rschap aangebeden su een
plein naar örl&ado geuoenad.
In d« Ver. Statsn moeten alle
brouwergen op 1 Dec. gesloten worden.
Bier andere gemoute dranken moeten
van de markt verdwijnen.
of gebleekt tevens geglansd of gemoroe-
risesrd
Garen-
Klcinh.prgs
nu turners.
per 500 yards.
ben. 8
f 1.70"
10 44-j-
8-10
f 1.70
f 0.44
10—12
f 1.45
10.S5
12-14
f 1.25
f 0.30
14-16
f 1.15
f 0,25
10—18
f 105
f 0.22
18-20
f 0.95
f 0.20
20 23
f 0.90
f 0.17
22—24
f 0,85
f 0.16
24-26
f 0.83
f014
26-28
10.79
f 0.14
28-30
f 0.77
f 0.13
30-32
f 0.74
f 0.12
82—34
f 0.71
f 0.11
34 -36
f 0,70
f 0.09
36—3S
f 0 69
f0 09
38—40
f 0.68
f 0.09
40 en h.
10.67
f0 09
3 draads.
Het nieuwe Ministerie.
Als raadslieden der Kroon zullea voor
gedrag-sa worden
Bimaesdandsche zakenJhr. Mr. Ch.
J. M. Buys da Beereabromsk, Minister-
President.
Buitenlandsche zaken: Mr. Dr. H. A.
van Kareebaek, Burgemeester van 's-Gra-
venhags.
FinauciënMr. S. de Vries Czn., w©t-
houdsr vaa Finauciën vaa Amstordam.
Landbouw, Handel ea Nijverheid, Cri
sissaken H. A van IJseelsteya, Directeur
van den Arbeid.
ArbeidProf- Mr. P. J. M. A&lberse
OnderwijsDr. J. Th. de Visser, Lid
Tweada Kamer.
OorlogJhr. G. A. A Al ting von Geusau.
Marine Vice-Admiraal W. Naudis te»
Cate.
WaterstaatA. A. H. W. König, Hoofd-
ingenieur Rijkswaterstaat.
JustitieMr. Th, Heemskerk.
KolosiënA. W. F. Idenburg.
Naaigaren ©n ander garen.
Da Minister van Landbouw bseft vast-
gesëeld de volgende maximumprijzen voor
naaigarens en ander© garens
A. voor saaigaren en andere geverfd
f Per draad meer of miaéer hooger of
lager.
B. voor naaigarens ea ander geveifd
of gebleekt, ongeglansd of ongemeeeri-
seerd, zooals ondergarens, stopgarens,
haakgarens (maaramé) enz. 70 pCt. van
do onder A vermelde prijzen.
Aardappelen sa peulvruchten.
De Minister vaa Landbouw hseft ba-
paal d
Aaa verbouwers van aardappel®» en
peulvrucht*!! zullen uitsluitend voor
sigeu gebruik werden gelatea
van. aardappelen 4 ÏIL. ad 70 K.O.
per gezinslid boven één jaar;
van peulvruchten 12 K Q par gésins-
lid boven één jaar.
De verbouwers, di© voldecade ver
bouwden om deze ranisoesen voor hun
gezisnea te bsreikea, zullen vau de
distributie vau de betrekkelijke artikelen
worden uitgesloten.
Mocht- de opbrengst van de door ver
bouwers beteelde oppervlakte minder
bedragen dan het voor de overigs in
woners vastgesteld© rant-'oca, dan zal
het oatbrekenda hun door de gemeente
lijke distributie worden toegrwoaan,
waartoe hun dan de bvttoodigde levens-
middeksbons moeten warden gegeven.
Geen rekening wordt gthouden mot
de producten, geteeld in kleine mees-
taint je», welke, niet grooter zija dan 5 are.
Graan voor de Regeering.
Naar van bevoogde zijda aan het Corr,
Bureau wordt maegeaeeld. heeft de Mi
nister van Landbouw, in verband mot
de sïechte vooruitzichten ton aanzien
van da voedselpositie va», ons land, last
gegeven om maatregelen te nemen dat
ton plattelands, waar men zeer weinig
of niet doordrongen is va® se® huidigen
toestand, langs een tot heden ongeferui-
kalijkew weg, opwekkingen tot de land
bouwers worden gericht zorg te. dragen
dat spoedig zoo veel mogelijk graan san
de R^gc-exing words geleverd.
Koffie.
Bon n®. 3® der nieuwe Thee- en Koffis-
kaart ran I tut on met 15 September
3/j ons koffie.
"Vorige week zpn per stoomschspsn
Maasstroom en Eemstroom, vaa de Hol-
landsche Stoomboot-Maaischappff, onge
veer 9000 baïtiffi afkomstig uit het stoom
schip Lomhek, van Leaden te Amster
dam aangevoerd. Gedurende de laatste
SÊsand zija than© tet&ai circa 45.000
balsas koffie uit de door Ingeland op-
gaverderde Ned. st-'iomschspen. Lombok,
Rhea, Thsiia en Danae in oas land san-
gekomen. Deze hoeveelheid kan gaduran-
d« ruim vier maa«dan in de behoefte
van het tegenwoordige rantsoen voorzien.
Zooal3 bekend, liggsn in de Ameri-
kaaneche havens Charleston, New-York,
Newport News en Norfolk totaal 104 543
balen koffie, afkomstig uit de door
Amerika in dis havens gerequireerde
Ned. stoomschepen Adonis, Zeelandia,
Gorentele, Ternata en Celebes.
De kans dat o©k dozo hoeveelheid
naar hier sal worden verscheept is naar
wij vernemen zeer gering;.
Aflevering van aardappeleB_
De minister van landbouw heeft als
vertegenwoordigers van de Regeerings-
commigsarisscn voor de Rijksgraanver-
zameling, belaet met het verstrekken
vau opdrachten tot aflevering van aard
appelen, verschillende Yereenigingen
vaa exporteurs en aardappelenhandelaren
aangewezen. Ia Zeeland de Zeeuwsche
Bond van Aardappelen-, Groenten- en
Fruitexporteurs Ons Belang te Goes,
Stationsweg.
De Koningin
is Zaterdagmiddag naar Het Loo terug
gekeerd.
D r. A. K u y p e r S r.
he«ft in den nacht van Doadardcg op
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnéméntsprijsi
Per 3 maanden fr. p. post f 1.5Q
Lossg nummers -0.05
P.rjjs dér Advertentiëni
1'4 regels f0.80, iedere regel meer 20 cb
3-maal wordt 2-maaI berekend.
Bij abonnement 'voordeelige voorwaardea,
Bewijsnummers 5 cent.
Vrijdag te Oldenzaal vertoefd en is
"Vrijdag van zijn reis naar Duitsshland
in Den Haag teruggekeerd.
J. E. S c h o 11 e n. t
Te 's Gravenhage is overleden de heer
J E. Scholten, oud lid van de Eerste
Kamer.
Sluiting Kamerzitting.
Bij K. B. vau 7 Sept- is bepaald, dat
de tegenwoordige zitting der Staten-
Generaal zal worden geslote» op Zaterdag
14 Sept., nam. te S uur.
De Mislster van Binnenlandsche Zaken
wordt gemachtigd zicli op genoemd tijd
stip te begeven naar de vergadering der
Staten-Generaal, teneindo in een ver-
eenigde vergadering der beide Kamers
de zitting te sluiten.
F u si i o.
Gepoogd wordt de S. D, P. es de So-
cialiatische Psrtjj te doen ineensmelten.
Gesseraal Sanders,
moat tag©» gedeeltelijkemobilisatie
zijn.
Voorzitter Eerste Kamer.
Bij K B. is benoemd tot voorzitter
van de Eer*te Kamer voor het zittings
jaar aanvangend met den dc-rdën Dinsdag
van September 1918, J. J Baron van
Voorst tot Voorst, lid dier Kamer.
Veld wachters op distri-
butiebureaux.
Minister Posthuraa heeft aan den com
missaris der Koningin ia Overijsel een
brief gezonden, waarin opgekomen wordt
togen hef feit, dat veelal veldwachters
met distributie zaken belast worden,
waaronder het politietoezicht moet lijden.
De burgemeesters moeten bevorderen,
dat de veldwachters van bedoelde werk
zaamheden worden ontheven.
Het N e d e r 1, s. s. „T j i t a r o e m
Het Nad stoomschip Tjitaroe® van
de Java China Japanlijn (5775 brute tons)
werd in Maart 1.1. door de Engelsche
regearing gerequireerd en voer s-deri
onder Eagelsche vlag en met een Engel
sche bemanning. Op reis zijnd?, van
Shanghi naar Singapore liep liet schip
29 Mei op het Noordelijk gedeelte van
het Prat&sril op de rotsen. Na veel moeitg
en met hulp van b ergi igssVe final is
het schip later viotgebraeht.
Het marieehof in ölianghssi besliste
dat de kapitein niet de nooöige voor
zichtigheid h&d betracht en gaf hem een
ernstige berisping.
De bewering onzer zeelieden, dat onze
gerequireerdo schepen door onbekwaam
personeel bezet zijn géworden, vindt in
bovenstaand geval een nisuw bewijs.
Jam'.
De Minfster van Landbouw heeft goed
gevonden met ingang van 1 October e k.
te stellen de navolgende kleinhandel-maxi
mumprijzen voor jam en marmelade:
lo. verpakt in glazen, potten o£ blikjes,
minimuminhoud 0-45 K.G. fO-85;
!2o. verpakt in kistjes, minimuminhoud
0.45 K.G. f 0.78;
3o. verpakt in glazen, potten of blikjes,
minimuminhoud 0.9 K.G. f 1.65;
4o. verpakt in kistjes, minimuminhoud
0.9 K.G. f 1.50.
Te bepalen, dat bovengenoemde prij
zen met ingang van heden reeds gelden
voor huishoudjam en huishoudmarmelade.
Het Bureau voor m'ededeelingen m zake
de voedselvoorziening meldt:
In verband met de vetschaarschte is
het van belang dat een behoorlijke hoe
veelheid jam tegen redelijke 1 prijzen ter
beschikking der bevolking komt- Daarom
heeft de Minister van Landbouw bespre
kingen doen houden met de Nederland-
sche Vereeniging van Fruitverwerkers,
met het resultaat, dat de fabrikanten et
telijke millioenen K.G. jam (aardbeien,
frambozen, bessen, frambozen en bessen,
kersen) aan de Regeering zullen leveren
in kistjes van 10 K.G.
Daardoor zal een distributie van jam
kunnen plaats hebben; deze distributie
zal geschieden op bons. De prijs, waar
voor deze jam verkrijgbaar zal woi'dpn
gesteld is f 1-05 per K.G. of'11 ets. per
ons.
De fabrikanten zullen het recht hebben
een tiende van hun voorraad pulp te
verwerken tot huishoudjam, die zij in
kleine verpakking in den handel mogen
brengen.
Crisismaatregelen.
De Permanente-Commissie inzake Cri
sismaatregelen uit de Katholieke en Chris
telijke Werkliedenbonden vergaderde dezer
dagen ten kantore van het R- K. Vak
bureau te Utrecht.
De Commissie besloot bij den Minister
van Crisiszakeh aan te dringen op:
a. verstrekking van een extra rantsoen
zeep of zeepsurrogaat aan de arbeidersge-
