Maandag 2 September IMS 3%e «laargang De Groot© Oorlog» 1843 Z. L. M. - 1818. m. 28$ da NwuhI. VÜCTQR KM gerMBgd m JSooJcfflacttw II LANG1 ▼0a«V»B9AAC m Tfumet fel OtthlaUMl* FIRMA F. B. DBVU h- BII4 Gst#rbaft* ft e»t«l»g 0«B% Een misttand. De heer C. Smeenk, die den derden Dinsdag dezer maand .zijn intrede in do Tweede Kamer boopt té doen, klaagt in het weekblad „Patrimonium" dat hij door overstelping van arbeid nooit va- cantie kan nemen. Terecht merkt „Be Amsterdammer" op dat dit zoo «iet gaat. Deze vertegen woordiger van de Christelijke vakbewe ging wordt op deze wijze vermoord, gelfjfc dit met oud minister Talma geschied is. Elke week schrijft hij „Patrimonium" schier geheel vol, hij is bovendien mede werker aan verschillende andere bladen, pas nog aangekondigd als medewerker aan een nieuw staatkundig en sociaal tijdschrift, hoofdbestuurder van „Patri monium" en het Christelijk Nationaal Vakverbond, propapandist, lid van den Arnhemsclien Gemeenteraad, lid der Tweede Kamer, voorzitter van de Per manente Commizsia uit de Christelijk- Protestantsche en Katholieke arbeiders beweging, ter behartiging van Crisisbe- langen, enz, enz. Al deze functies zijn meerendeels allesbehalve sinecures of gemakkelijke postjes, er zijn er onder, die, wanneer z|j -naar belmoren vervuld worden, reeds elk voor zich een gewoon mensch geheel en al opeischen De heer Smeeuk heeft dit alles alleen voor zijn rekening en bovendien overstelpt men hem nog met brieven. Het blad vraagt dat de vrienden van den heer Smeenk ham zullen helpen dat hï nu een week of wat vacantia neemt, alsvorens zijn intrede is de Kamer te doen. Laten de vrioaden dan eens een nummer of drie van Patrimonium vel schrijven in dien tijd. Wij ondersteunen deze bede. Maar w|j vragen er nog een bij. Zorgt dat uw committent rnet een ietwat gevulde beurs zijn vacantie nemen kau. Tractemanten van journalisten zijn in den regel niet hoog, en zonder toeslag komt geen hunner er mee uit. Komt er dan nog een vacantie, elders natuurlijk door te brengen, bij, dan wordt 't tekort nog grooter. Wijlen het Kamerlid Donner zei eens tot een journalist die van een hem toe gezegde vacantie sprak als ze je er dan ook je reis- c-n verblijfkosten maar bjj geven, anders heb je er niet veel aan. Die begreep 't. En dat was nog in de goedkoope tijden. Beknopt overstem vm den toeetaad. Péronne door de Duitschers ontruimd. Inderdaad heeft dus de Duitsche achter hoede tot het laatste oogenblik toe den terugtocht voor den vijand verborgen weten te houdengisteren werd tusschen Cléry sur-Somme en de stad nog taaie tegenstand gerapporteerd. Intusschen heeft het Engelsche middag-eommuniqué reeds bericht, dat de Australische troepen gisternacht de Duitschers uit hun stel lingen ten O. van Cléry hebben verdreven en zelfs wisten zg door te dringen tot in Mont St. Queatin, dat slechts even benoorden de bedreigde stad ligt. Verder blijft de straatweg tusschen Atrecht en Kamerijk nog het brandpunt van verwoeden strijd. Zelfs wisten hier de Duitschers weer eenig terrein te heroveren. In Fransch-Vlaanderen, waar de Duit schers den laatsten t|jd eveneens aan stalten maakten voor een achterwaart- sche beweging en hun tusschen Yperen en La Bassée op Hazebrouck uitsprin gend front reeds verkort hadden, hebben de Engelschen, na zich al vroeger in Merville (Merghem) genesteld te hebben, nu ook Bailleul (Belle). Nieuw Berquin, Lestrem, Dranoeler en den Kemmelberg bezet, welke laatste, naar men zich lier inneren zal, vroeger het toonee! geweest is van de bloedigste worste'ingen. Daar mede zijn-de Britsche troepen dus weel een eindweegs opgeschoten op den weg naar het ten Z. van Yperen gelegen ■Aimentières. Kog steeds schijnt er van Foch'skant v*ait geen uitputting of vermoeidheid sprake te ziju Plet l|jkt, of hij met één ononderbroken slag en één stoet heel het terrein herwinnen wil, dat da Duit schers in zes achtereenvolgende door lange rustpoozen gescheiden offensieven in hu» bezit wisten te krijgen, of hij met één slag al de uitvals-poorten wil toestaan, die de Duitschers wet een telkens herhaalden en hernieuwden druk hadden weten te openen. Prins Wilhelm vos Wied, de gewezen Mbret, heeft de hoop nog niet opgegeven weer koning van Albanië te worden. Bij beweert dan ook, dat de Albaneezen ze- r aan hem gehecht waren. Maar het De Zeeuw [DAG. f 1.60 -60S (fl 10.80, Lf aft lel frooiGMif» roorwMulsn. liiae „Vad." schrijftW|j, die van nabij iemand kennen die den Albaneeschen warwinkel heeft meegemaakt, zijn van het tegendeel overtuigd. Alleen het feit, dat negen- j tienden van de bevolking tegen hem in opstand kwam en hem in z|jn eigen hoofdstad belegerde, is al een be wij", jvijzie ook aan de verslaggevers gedacht wais .begon, de heer J. M. Steffelaar van Den Haag met zijn lezing over „de elec- triciteit in den landbouw". Dhr. Steffelaar dankt allereerst dhr. Bonthuis voor den verhoogden gasdruk, en hen die hem de instrumenten en de dai het met de liefde der Albaneezen j hulp verschaften. vour hun Mbret niet fraai gesteld was. I Spr. geeft eenige cijfers aan de hand In zjjn onkunde van land eu volk heeft j van het Rapport van prof. Feldman van 17 April 1917 en betoogt dat ie e'.ec- triciteit van h t grootste belang is voor de landbouwbedrijven. -Talrijke plaatjes j zouden Uit duidelijk maken, j Spr. begint met iéts van e.ectro-mo- toron te vertellen en van groote en kleine transformatorhuisjes, waarin de hoogspan ning in een laagspanning omgezet kan worden. De clectriciteit kan een belangrijke fac tor zijn voor de watervoorziening en ook voor de potóerbemjÉing, waartoe men kun stig sa men ges lelde vij'zelpompen bezigt, welke door electnciteit gedreven kunnen worden. Met name de transportabele motoren, welke m .verschillende grootten gemaakt worden, lcenen zich bijzonder voor toe passing op ch- boerderij1. Men kan ze gebruiken voor lier, graanbreker, dorsch- machine, korenreiniger, wanmolen, bieten- snijder, stroosnijder, enz'. Ook het elek trische melkappanaat kunnen ze in bewe ging brengen. Sp'r. liet ook daarvan een beeld op het doek zien. We hooren echter, dat. dezi? melkmethode nietheel best is voor de- koeien en allicht slappe uiers maakt. Het lapparaat schijnt enkel op! heel groote boerderijteil gebruikt ts worden. Ook bij de zuivelbereiding kan de elec tro-motor diénen. Separator en boLerkue der bijv. kunnen met een riem aan een kleinen electro-motor gekoppeld worden. Men kan ook elektrisch ploegen, paar den en schapen scheren, boren, aard appelen schillen, kool snijden, enz. Zelfs in een rijwielherstelplaats is een elec tromotor van 2 P.K. e.n goede hulp. En ook voor de verlichting, van boerderijen en woonhuizen is de electricileit het meest aangewezen middel. Een leuke f.lrn toon de ons de ellende, die men met een pe troleumlamp kan ondervinden, en de ge riefelijkheid van electrisch licht. De 'heer Steffelaar vertrouwt, dai spoe dig alle boeren, om ©lectriciteit voor hun bedrijven zullen vragen. Het Prov. bestuur en ingenieur Streefkerk doen wat ze kun nen om de zaak te bevorderen. Terwijl prof. Feldman slechts op aansluiting van 5 pet. der boeren durfde rekenen, gelooft spr., dat minstens 50 pet. om electri- citeit zal gaan vragen. Nadat dezen spr. dank gebracht is voor zijn lezing, en de heer Joh. Pilaar enkele telegrammen van geluikwensehi heeft voor gelezen, verkrijgt de heer Van Hoek, di recteur-generaal van den landbouw, hel woord. SP'1- verheugt zich erover, dat hij' weer eens in het midden der Z. L. M. kan zijn. Contact is zoo noodig, op dat ik mij met de verschillende stroo- mingen op de hoogte houd, te meer om dat men zich tegenwoordig meer wendt tót „Crisiszaken". Het is mij1 goed, mij met vredeszaken te kunnen bemoeien, doch daarom is het noodig, dat ik met de boeren in aanraking kom. Spr. dankt voor de uitnoodiging en biedt de Mij', zijin beste wenschen aan. Hier en daar was het indertijd een slappe boel, cle resultaten1 van veel werk vie len mij soms bitter tegen. Het in bewe ging houden van den landbouw eiseht voortdurend fcrachtigen arbeid van vele personen. Er zijn gemeenlijk Weinig harci- loopers op het gebied van de landbouw organisatie en maar ai te veel toeschou wers. Dat moet veranderen. We moeten allen- marcheeren naar een bepaald doei. De slapheid moet vervallen. Gelukkig, de Z. L. M* is goed vooruitgegaan. Er is thans een krachtig georganiseerd leven. Doch er is nog veel te doen. In, het geheele land moet nog meer een stemmigheid zij'n. Het Kon. Ned. Landb. hjj indertijd veel verhinderd, en diezelfde onkunde spreekt thans uit zijn rooskleu rige j beschouwingen en verwachtingen. Brsssriief gevasqca ganomari. MOSKOU, 80 Au®. V dgeas het blad „Mir" zou generaal Broesüilof zijn ge vangen genoniea e» naar het Kremlin overgebracht. De generaal is nog, wegens de ver wondingen welke hij bij de onlusten in December opliep, onder dokters behan deling Zijn gevangennemiHg heeft, naar men zegt, een preventief karakter. Ilct regeeringso-gaau „Jswestya" be richt daarentegen, dat bij ervan beschul digd wordt tot de contra-revolutionairen te behooren. Er zouden hiervoor bewijzen aanwezig zjjn, die evenwel niet zouden kunnen worden gepubliceerd. K-arte •«legshsriehten. De invoering vaa hst 2'/3, pfenning- stuk ia Duitschland stuit op belangrijke tcchnisehe moeilijkheden, zoodat voor- loopignog nist met het «laan dezer uien w« muntstukken kan worden begonnen. Het Spaansclie scbip Alexandrine is getorpedeerd. Da politiestaking te Londen is na inwilliging van het verzoek om loons- verhooging, opgeheven. Von Hertling zou vermoedelijk binnenkort op aanraden van zijn genees- heerea aftreden, wegens zijn heogen leeftijd. Als zijn opvelger wordt Golf genoemd. Te Moskou is een aanslag gepleegd op Lenin, die gewond werd. Do volks commissaris van binnenlandsche zaken Uritzki is vermoord. Ds daders zijn ge arresteerd. Het Duitsche s.s. Ennie Stinues kwam 26 Aug. te Petrograd aan. Het is het earste Duitsche schip dat sedert vier jaren in Rugland de Duitsche vlag voert. Volgens een Wolff bericht hebben de Engelsehen van 21 tot 28 Augustus 28 divisiën in don strg'd gebracht en de Franscheu 40 divisiën. De Ver. Staten zullen eerlang wel toetreden tot de overeenkomst van Lon den, waarbij de geallieerden zich hebben verbonden geen afzonderlijken vrede te sluiten. In Moerman is een bomaanslag gepleegd op den Engelschen generaal Possel Een gerucht wil, dat de Ameri- kaanschs burgers in Zwitserland slechts voor 6 maanden verlenging van hun passen kunnen krijgen, en dat ze binnen een half jaar Zwitserland moeten ver laten. Reuter verneemt uit Peking, dat Semenof het statiën Borgea heeft inge nomen. De bolsjewiki zijn in de richting van de rivier Onon teruggetrokken. Orlando heeft Lloyd George geluk- gewenscht met de Britsche successen in Frankrijk. Lloyd George seinde -in z|jn antwoord dat hg er zeker van was dat deze successen het begin waren van het einde der heerschappij van het Duitsche militairisme, De „Voss. Zeit." bericht, dat volgaas Amenkaansehe bladen tusschen Ameii- kaansche marinetroepen, die ep ver scheidene plaatsen van 8an Demingo geland waren, en inlanders bleedige ge vechten hebben plaats gehad, waarbij Comité is er om die eenheid te verkrij1- aan weerszijden zware verliezen werden geleden. Hetzelfde blad weet te mejden van bloedige botsingen te Philadelphia tus schen blanken en negers. Door troepen werd aan de ongeregeldheden een einde gemaakt. (Vervolg.) Gelijk wij in ons vorig nummer nog wil den melden doch op de zetterij' werd dit gedeelte verminkt werd in de pauze een demonstratie gehouden met een verkleinde locomobiel, dorsfchmachline en stroopers van de Machinefabriek Brons te Zuidbroek, alle op een vijfde van de ware grootte. Na de lunch-, waarbij op w.aaiideerende gen. De landbouwer is door zijn gronu wel j bevoorrecht, doch 'hij! heeft ook pliclu- j ten tegenover de gemeenschap, i Er is nog veel te doen op landbouw- j gebied. Die mechaniseering is nog slechts in een beginstadium. De boeren moeten streven naar mede-zteggenschiap over den loop der producten tot den gebruikeT toe. ■Be boeren moeten medezeggenschap hebben over 'handel, nijverheid'en scheept vaart. In .Noord-Brabant zag ik er eeji voor beeld van. Mogen de Zeeuwse he landbou wers zich allen onder de Z(eer) L(oyale) M'(enschen) scharen. Moge haar invloed met !den dag toenemen. (Applaus.) Da Oreer mr. Zaaijer, voorzitter van het Kon. Ned, Landbouw-Comité, dankt voor de tot hem gesproken wenschen'. Eenheid van actie, ziedaar de kortd schets van de taak van ons Comité. De vercenigingén, die z;ich erbij! Webben aan gesloten, dienen op zichzelf eveneens een eenheid te zijn. Allen moeten er naar stroven algemeene lijnen te trokken. Moge Zeeland hierin voorgaan. Spr. brengt hulde aan den voorzitter, jhr. J. v. Vredenburch, als ijverig lid van het K. N. L. C. en huldigt in warme be woordingen de jubileerende Vereoniging. (Applaus.) V 1 a s 1 v e r i n g. De voorzitter zegt, dat er sprake is van een vlascrisis. Daarom is de heer Hoos, directeur van het Rijfcskantoor voor- vlas van Den Haag uitgenoodigd, om deze zaak in te leiden, i De heer Hoos. hef. woord verkrijgende, begint met een woont van hulde te spre ken tot, de Z. L. M. i De wenschen van de vlas verbouwers j.zullen bij ons een geopend oor vitoden. Er is veel behoefte aan vlas. De vezlel i zal o.a. veel linnen moeten vervangen, Alle boer, die gewoon waren h©t vlas te repelen, zullen dit ongetwijfeld mogen blijven doen. Distributie is om Veïöchil- lende redenen geboden. De vlassers' zjjn zijn aan verschillende voorwaarden gej- j bonden. Binnenkort komen er maximum- prijzen voor atle'rlci artikelen, die van j vlas vervaardigd worden, j Spr. .schetst de wijzei van taxatie en j hertaxatie, en doet ook mede'deeling vari misstanden, die intusschen verbeterd zal- i len worden. Voor het inzamelen van het zaad is een speciale regeling in bewerking'. Da beer W. Kakebeeke, maakt zlich in dit opzicht zeer verdienstelijk. De Spaausche griep j was ook oorzaak, dat de- regelingen ve;r- j traging ondervonden. Thatos gaat alles weer een geregel den gang. Met (dhr. Kielstra. is nu een reeling getroffen, Waarbij bepaald is, dat allen, die gewoon waren vlas te rejpelcto, het vlas 'daartoe mogen behouden. De producten uit vlas vervaardigd zlijn voor dien bindbouw van 't grootst belang. Denk aan (de zakken, strengeh, touwenl, koetiekken-, ©nz, Duarorn moe''; men gopd meidëwerkén tol bevordering van del vezel- voortbrengingi Bovendien is de velzbl, toooi- dig voor kleedoren e.r garens, nietten eh touwen, tenten en zeilcln en tapijten. Het zij meinigea vlasser een prikke' om maar mei het oog op: den vetnoiotl. Groote uit- zlaai van lijnzaad zal ons veel ona£ha|n- kelijker maken. Dan zal de Ned. imlustriepl zich kunnen redden en de Werklo6.s,h|edd voorkomen worden. Het geldt dus^ een nationaal beillaing. Laat 'er daarom een krachtige samenwer king tusschen de vJateverbouwers e)n het Rijkskantoor zijn. Dhr. W. Kakebeeke, als de| meest deskundige in do vlaskwestiet, licht de zlaak weder toe. Er was algemefen, een groote actie te constateeren tegen dqvlas- regeling. Waar met de bejzwaren rekening gehouden 'zlal worden, z!al d© spannitolgl zeker wel vermin déren. Wellicht zlijn nog niet alle grieven weggenomen. De- her- taxatie zal nog niet allen bevredigen. Mjeto moet niet veel geld behoeven uit dei _ge|- ven om recht tel verkrijgen. Daarom zal de hertapcatieregejing nog eens nader ber sproken worden. In dit opdicht dient ee|u verandering gemaakt te worden. Waar heit vorderen van het vlas vejel te langzaam is geg;aan, mag het gewichfs1 verlies volstrekt niet op d© boeren ver haald worden. Diat z!ou onbillijk zlijn. Doch ik twijfel niet of w© zullen we/1 tot over eenstemming komen- Wordt aan de hoofd bezwaren niet tegemoet gekomen, danztol- leto. dé vlasverbouwers zeker niet geneigd zijn op den duur vla's te verbouwen. De heer Vogelaar van Krabbmdijk© eischt in 'tbelaing der Z,. L. M. een uit voerige behandeling der zaak. .E|r mochjt dit jaar maar 50 pet. van vorige jarep gözaaid worden. Er moet een max. prijs voor het ge- zlwingiei'de vlas zifjnik hoor dat deze niet laag zal zijn. Het verschil' tussehjeto de prij'zten van het onbewerkte vlas en het bewterkte vla's is .m.i. v©el te groot. D© taxaties waren bij ons veeil te laag. Het grootkapitaal is er nu mee- gediend. Dhr. L. Koopman van Zierikzte© klaagt over dé langziamei regjej'ing', welke groote schade veroorzaakte. Moet de boer nu al die schade dragen en kan hij dato gieen recht verkrijgen Dhr. Quist zegt, dat in 1916 Vs van het vlas is uitgevoerd en dat zelfs vao 1917 vlas uitgevoerd zal worden. Rn dat, terwijl er zoo groote voedselnood is, vol gens dhr. Hoos. Het slechtste vlas is op 18 ct. geschat, het beste vlas is geschat op 16 ct- (Spr. toont er de monsters van.) Nu -er maar 50 pet. gezaaid is, zSouden wij 'de vlas- j sers moeten rijk maken. Ook de, kleinjel vlassers worden door de- tegenwoordig© regeling 'zeer gedupeerd. j Er is to ooit ztolk goed vlas verbouwd als nu eln nu laat men het d© liel'angj, hebbende vlassers' schatten. De schatting is een rein schandaal eln dan zlogt men, dat de nood zoo groot is. Naar de kwaliteit van 1918 is nota; bene hot vlas van 1917 geschat. Mem zegt nu, dat het verleden jaar haast niets waard was. Het is unfair om. ons nu,te verlokken tot meer uitzaaien van vlas. (Langdurig applaus eln luicl geroep.) Dhr. Welleman ziet hierop af van h©t woord, doch onder protest tegen he'. her stuur, dat dei zaak in den kortst mor gelijken tijd wil afhandelen. Vlasburevvu en boeren zijn vast niet koek en ei. Ik sluit mij aan bij den heer Vogelaar- Als er niet meer betaald wordt, zal ©r heit volgende jaar geen vlas verbouwd worden) De heer de Putter dringt aan op vrijen handel met max. prijzien van gezwingeld vlas. Dit had 'best gekund. De lieer Hoos komt weer op biet podi- Tm. (Gesis en gejoel Dhr. Kakebeeke maant aan tot kalmte'. De heer Hoos wijst op- een verschil. De landbouwers zijn belanghebbenden en ik moet de' gemeenschap, helpen. De com missie van advies z'al met dri© vlasver bouwers uitgebreid worden. De lage ta xaties zijjn niet aan mij tel wijten. De) landbouwiers-taxateurs hebben nog nim mer geprotesteerd. Het dubbel gebraakte vlas is slecht. Ik heb mij echter tegen export verklaard. Het is mijn bedoeling de zaak zoo recht vaardig mogelijk te regelen. Verdere voor stellen kan ik niet doen, doch ik zal steeds met de heeren blijven overleggen. (Geen applaus; gemompel). Dhr. W. Kakebeeke erkent, dat veie sprekers den spijker op den kop gesla gen hebben. Er zijn fouten gemaakt en nu zijn die, niet dadelijk te verhelpen. Wij willen niet de zaak in den doofpot doen, doch er was iets voor te zeggen om de zaak' kort te behandelen. Laat men nog even geduld hebben. De zaak zal op bevredigende wijze geregeld wor den. Voor dreigementen is tlians geen plaats. Wij kunnen niet helpen, dat wij zoo laat optraden. Aan enkele bezwaren zal oogenblikkelijk tegemoet gekomen moeten 'worden. Gewichtsverlies mag den boer niet treffen. Spr. wraakt met den heer Quist de schandelijke artikelen in „De Vlasser". Het is kinderwerk. We ont kennen die schrijvers de bevoegdheid tot oordeelen. Dhr. Quist zegt nog, dat officieren uit het Belgische leger en zelfs fietshande laren nu vlaszwingelaars zijn. Hij laakt het, dat de vlassers nu rijk worden teil koste van de boeren. Een ander zegt nog, dat hij altijd in vlas gedaan heeft en dat nu zijn schuren leeg zijn en zijn volk op -straat staat. Dhr. van Dixhoorn hoopt dat met het Rijksvlasbureau een goede regeling getrof fen wordt. De Zeeuwsche boer verleent de gulste medewerking, doch wat hem nu aangedaan wordt, is te zwaar om te dragen. Dhr. dc Putter vraagt nog eens aan dhr. Hoos waarom geen max. prijs pp het gezwingelde vlas gesteld kan worden- Het bestuur dient hierop aan te dringen, des noods voor 1919. Dhr. Kakebeeke: Deze zaak kan ter 'sprake gebracht worden bij de a.s. teelt- regeling. Deze week is de kwestie al in studie gekomen. Karnverbod. De directeur van het R. B. I. voor Zee land, de heer A. de Smidt van Middel burg, licht deze zaak toe. Het hoofddoel van het karnverbod is het tegengaan van uitvoer naar het buitenland en het clan destien verhandelen van boter in hef binnenland tegen hooge prijzen. Onder bepaalde voorwaarden kan ont heffing verleend worden, mits de boter ingeleverd wordt, op een bescheiden extra rantsoen na. De verdere bepalingen zijn al meer malen in ons blad gepubliceerd, zoodat wij dhr. de Smidt niet bij al zijn uiteen zettingen zullen volgen. Spr. betoogt, dat bet Rijksboterinzame- lingkantoor volstrekt met tegen de boeren gericht is. Het R. B. I. wil naast hen staan en in hun belang werken, d. w. z. de bedrijven zooveel mogelijk inlast blij ven, mits 'maar alle boter ingeleverd worde Dhr. Welleman erkent dat hier een goede maatregel getroffen is, n.l. dat den boer een voorsprong is gegeven boven den niet-producent. In antwoord op gestelde vragen zegt dhr. de Smidt o.m. over het laten van boter voor de arbeiders nog onderhandeld worden. Mogelijk komt het zoover, doch dan zullen de vetbons ingehouden worden verder dat de gestorte bedragen van f 50 alom teruggegeven zullen worden-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1918 | | pagina 1