Telegrammen.
Ingezunden Stukken.
Sport
Waterschap en Kunst
Laatste Berichten
Burgerlijke Stand.
Ongelukken. Bq Enkhuizen is
een knecht van een voorbgzeilend vaar
tuig ever boord geslagen en verdronken.
£)e verversknecht E. is op het terrein
der Oranje-Nassaumqn te Heerlerheide
doodgevallen.
Smokkelen. Degreotstehinder
nis voor de smokkelaars in Oost-Noord-
Brabant er zijn er meer dan men op
den vingers teilen kan is het water
van de Maas. Tientallen roeibootjes zyn
reeds doer de kommiezen buitgemaakt
en op alle manieren wordt getracht de
kleine smokkelvaartuigen aan het oog
der speurders te onttrekkea. Dezer dagen
legden de rijksambtenaren op een bootje
beslag, dat geheel onderband en slijk
bedolven was.
Teruggevonden. Ean passa
gier van een der veerboten Stavoren
Enkhuizen vermiste onlangs, zooals ge
meld werd, zgn portefeuille, inheudende
f 15.000 benevens ean cheque. De porta
feuille is te Krommenie in een coup*
derde klasse teruggevonden en ook do
cheque is terecht. Deze is gevonden in
een jas, die de passagier te Sneek had
laten hangen.
De goudent ij d! In een goud-
smidswinkol in een Groninger plaats
komt een jafertje binnen, dat hasr zil
veren beugel van haar Jhandtaschje, pas
gekocht, wil verruilen voor een gouden.
De juwelier kijkt de koopster aan en
vraagtMu reeds ruilen 't Is een keurige
beugel. Mankeert er wat aan? lengouden
is veel duurder.
Het juffertje (bits)ik moest een gouden
gekocht hebben, 't Is nu toch de gouden
tijdl" (Historisch.)
Varkensziekte. In de om
geving van Boxmeer heerscht'ee* ziekte
onder de varkens, waarbij de huid geheel
met zweren is overdekt. De ziekte wordt
toegeschreven aan gebrek aan krachtvoer.
Sterfgevallen kwamen tot heden niet voor.
Kinkhoest. TeDremmelheerscht
in hooge mate de kinkhoest. Verschillende
gevallen ïjjn reeds voorgekomen met
doodelijken afloop. B. en W., die de
vacantia reeds vervroegd deden ingaan,
hebben voorgesteld deze thans ook nog
te verlengen.
Vrooljjke smokkelpartq.
Een bewoner van Haarlem noodigde de
buurt uit tot een speelritj* naar het
Zandvoertsclie strand Dat vriendelijke
idee van buurman had succ>sdegroote
brik met de vlugge bruin ervoor ging
volgeladen met zingende jon. ens on meis
jes de Noordzee tegemoet en had over
al laags den weg bekijks en toejuiching.
Zelfs de stramme politie knikte de uit
bundige jeugd toe. Had ze maar kuimen
vermoeden, dat in den dubbelen bodem
een versch geslachte vette koe lag, die
op deze feestelijke wjjze haar bestem
ming vsilig bereikte. (M. v. d. D.)
E n Zaansche bruiloft.
Door de Binnenzaan te Zaandam trok
gisteren een vloot van Zaansshe jachten.
Voorop voer een jacht dat keurig ver
sierd was, waarachter een vijftal andere
raeke bostjss volgden. Het was een trouw
partij. Het bruidspaar voer in het ver
sierde jacht, terwijl de familieleden volg
den in de andere vaartuigen, die vrien
den en kennissen ter beschikking hadden
gesteld Het was een aardig gezicht, ea
een echt Zaanseh idee.
L o u k. De San Francisco Exami
ner vertelt, hoe twee Chineesche regi
menten, 't eens te Sjanghai, het andere te
banking, van standplaats wisselden. Het
geld voorliet vervoer werd den komma-
dantea ter besehikking gesteld. Deze
staken het in de zak, lieten hun soldaten
de schouderstukken en andere regiments
teekenen af nemea en zenden elkaar die
over de post toe. Met het weder aan
naaien van de verwisselde onderdeden
der uitmonstering was de verplaatsing
geschied.
Smokkelaars-snel dienst,
hu de militaire wielrijders de Haar-
1 emmermeer patrouilleerea, hebben ook
e smokkelaars, die vooral in Bensebroek
a omstreken huizen, een patrauilledienst
wjolnjders georganiseerd, die zóó is
gericht, dat esn paar voorrijders de
nüen der soldaten controleer©*, en is
ea daarvan op de hoogte, sla* gaat het
graan, vleesch ea kaas worden
via ij a's hitten rennen kunnen,
het Ra#broek vervoerd. Gisternacht is
v:,, &ar geweest, zo® vlogen de
enkarren dor bende lieen en woei
-Bruinkool. Naar de „N. Venl.'
,v®rPeeHlt, hebben de boringen naar
tiirii °i' weBce te Me ij el den laatste»
ribulteat V°UdlSn' niet k<lt gewsHsehte
i... on gebrek. De Oosterstoom-
Aj -1' haar dienst met ingang van
gpii. ua£i. ?ept' in verl>and met heer-
triaipen aanzienlijk ia-
s tÖol' erS1Iftvgin,g door padden;-
stp J Berllin doen zich delaat-
JLt ëen' aldus het »BerL Tagebl." veel
SK» van vergiftiging door padden-
voorii VT; cDe oorzaak hiervan ligt.
zondo dat talrijke personen
cWo voldoende kennis van paddestoelen
ziel J°0r- elg,en gebruik verzamelden en
dan in de soort vergissen.
dip °a 1S.®,en familie van tien personen
den i Paddestoelen gegeten had-
derpn lngjzle^ geworden. Drie kin
leden Z1Jn re 3411 de gevolgen ovei-
daf eintragisclle °.mstandigheid hierbij is,
eeledpn vrouw' wiens man eenige weken
lS?JTmVeld was' na haa.r twee
een 1,2? een 30ngen van tien en
ie van negen jaar, verloren heeft.
In een ander gezin zijn 5 personen na
het eten van paddenstoelen plotseling ziek
geworden. Een van hen een 17-jarige jon
gen, is reeds overleden-
Nieuwe spinaziq. Als histo
risch vertelt de „Nsderl."
Een groentever keoper i* een dorp va*
Groningen prijst met een stroom van
woorden zgn andijvie aan, doch aangezien
deze groente op het platteland van Gro
ningen weinig bekend en misschien mede
tengevolge daarvan evenmin geliefd is,
laten zich weinig koopers zien.
Echter, onze groent.eventer weet raad
en even later klinkt het langs de huizen
„Fiene nsierwetse spinaozie („Fjjne
nieuwerwetsche spinazie").
In een oogenblik is zijn kar met an
dijvie bijna leeg gekocht door de Gronin
ger huisvrouwen, die gewoonlijk meer
houden van boerenkool (mous) met goit.
Zgn er die aarzelen te koopen, dan voegt
onze koopman er nog aan toe„koopt
maor gerust luu, lekkore neierwetse
spinaozie, maor goud af koopen, heurt
(„Koopt maar gerust, lui, lekkere nieuwer-
wetsche spinazie, maar goed afkooken,
hoor
25-p fenningstnkken. Krach
tens decreet van den Duitschen Bonds
raad van 1 dezer moeten d« vijf-en-
twintig-pfenningstukken van nikkel aan
den omloop worden onttrokken, en vanaf
1 October a.s. niet meer als wettig be
taalmiddel gelden. Tot 1 Januari 1919
bestaat nochtans bjj de daarvoor aange
wezen lichamen gelegenheid tot inwis
seling.
Nederlander veroordeeld.
De rechtbank te Munster heeft den Ne-
derlandschon arbeider Dekkers uit de
grensplaats Anholt, die to Boeholt in do
gevangenis was opgesloten en daaruit
trachtte te ontvluchten door brand te
stichten, zoodat #r gevaar voor menschen-
levens ontstond, tot vier jaar gevange
nisstraf veroordeeld.
Een reeord postbestelling.
Een onzer abonné's ontving Maandag
een briefkaart uit Huis ter Heide, welke
aldaar was afgestempeld op 21 Septem
ber 1308 en zoodoende bijna §660 dagen
onderweg was, per dag pl.m., 20 meter
afleggende. Ken record!! (Tel.)
.Jeugdige' d i e v e g g e e. De
politie 'ta Hillegojs legde de hand opeen
tweetal meisjes van il en 18 jaar, die
bq haar moeder een bedrag van circa
100 gu'd -o ontvreemdden Daar zij bij een
banketbakker greote inkoopen deden, vi»l
argwaan op haar en werd de politie
hierop opmerkzaam gesteld.
Oplichtster. Tege'n vrouw Z
van den Laarderweg te Hilversum is
proces-vertoaal opgemaakt wegeas oplich
ting.
Verschillende deftige ingezetenen, bjj
wie een soldaat was ingekwartierd,
hadden dien landsverdedigers bij ge
noemde vrouw, die daarvoor een zeker
bedrag ontving, uitbesteed.
Onlangs nu gijn in verband met de
voedselvoorziening alls soldaten, die bij
de burgers ingekwartierd waren in groete
openbare gebouwen ondergebracht, osk
de soldaten, bij vrouw Z. gehuisvest.
Deze ging echter nog geregeld door bij
haar lastgevers het inkwartieringsgeld
halen, totdat deze er dezer dagen achter
kwamen dat zjj bedrogen werden en zich
deswege gingen beklagen bij de politie.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Van a Hes wat.
We willen eerst beginnen te, wijzlejn op
de toenemende onveiligheid ten platte
land-ei. Bij voortduring hoore-n we- en lelzten
wte v'a-n inbraken in alleenstaande wo-nin)
gen, ja zielfs tot tegen de bewoonde kom
ein jajltijd op den vollen dag. iZelven hebben
we ook reeds bezoek geh;ad van niefc-
geWenschte gasten. Wat moet dit a.si. win
ter wordenDan toch is het te verwachten,
dat dieven en inbrekers hoogtij zullen
vie-ren; zij: wetein toch, dat er geen plaats
in de gevangenissen voor hen isl, Mus
kunnen Zij gerust hun gajngj gaaln. Het is
toch tei hopen, dat door de autoriteiten
spoedig maatregelen worden getroffen ter
beveiliging der plattelandsbewoners; ver
strekking va!n vuurwapenen aan die bewor
ners is wel ge.wenscht. Wat is biet peil
van het Nederlandscbe vo-lk toch diep
gezonken, waar moet het heen?
Nu reeds hoorden we, dat pen land
bouwer een H.L. tarwe oogst 1918 had
afgeleverd voor £80, natuurlijk smokkel
handel. We kunnen begrijpen, dat Pr voor
eigen gebruik graan achter is gehouden,
We durven zelfs zeggen, dat zlulks dieö
landbouwers zedelijk recht was, om de
krachten en den 'lust te beh'oraidein o-m
den bodem te bebouwen leir voorziening
in de volksvoeding, maar we vinden hqt
laag om niet de voedingsproducten w.oeke-r
te drijven. D-och het is te hopen, dat
dergelijke overtreders gevonden en streng
gestraft word-en. Dergelijke pelrsonen ver
dienen den naam boer niet.
Door flen minister is aan het hoofd
bestuur der V.N.A. meegedeeld, dat de
onwilligen Izullen gestraft worden met Ben
boete van £7.50 per 100 K.G. Hij vraagt
verder kle medewerking der V.N.A. om
dergelijke overtredingen te voorkomen.
Die lichtkwestie voor het platteland is
een |zeer belangrijk feit, dat sterk naar
een oplossing verlangt.
Het niet kunnen aansluiten door de
plattelandsbewoners aan het gast of elec-
trisch iichtnet, het niet verstrekken van
olie voor verlichting, dit alles mag wel
met grooten ernsl onder het oog worden
gezien; het rijk, de provincie en de ge
meenten mogen wel alles in het werk
stellen om daarvoor een oplossing te vin
den. Immers, -de boerenbejdrijven met haar
levende have als: paarden, vee etbzt, hun
melkerijen, de- vermeerdering der paarden
|eu veestapel door geboorten, dat alles;-vergt
dat ©r ge-zlorgd worde door de autori
teiten, da.t de bewoners de beschikking
over verlichtingsmiddelen hebben. Daarom
tón spoedigste daarin voorzien.
In de vlass-erswereld is ook niet alles
in orde. De verbouwers van vlas toch
iworden opi ergerlijke wijze geringeloord
en benadeeld. Het rij^skantoor voor .vlas,
dat in delzte-n heer en meester is, Weet
goed, hoe- het de zwingelaars, wier pro
duct, dat is het bewerkte vlas, niet aan
maximumprijzen wordt onderworpen, moet
bavoordeelen. Da.t het product der ver
bouwers aaM -maximumprijzen wordt on
derworpen is wel goed, maar waarom
dat dier zwingelaars nie-t? Waarom moeten
deize eerst reuzenwinsten aan de verbou
wers verdienen en misschien daarna hog
van het geheele volk? Waarom:moeten toch
st-eeds door de regeering maatregelen geno
men w-orden, -die slechts bevoo-rdéelingl van
enkelen beoogen? Hoe is het mogelijk, dat
een regeering, na een bijna Vijf-jarig)» er
varing, nog steeds maatregelen neemt, die
juist tegenovergesteld werken v,an het
beoogde doel.
Wat ©en arbeider vorige week i.n „Da
Zeeuw" schreef is zeker wei verregaand.
Wij protesteeren ten sterkste tegen diena
uitlating, dat de boeren bij de regeerinlgl
aandringen o-p bet laten Van graan voor
zijn arbeiders, om deze heter onder den
duim te hebben. Zulks is gedaan, omdat
de verbouwer weet, dat het van dei regete-
ring eien onme-nschelijke ha-ndelwijze is
den arbeider, na hem al zijn krachjteqi
a:an heit koren te hebben doen ten koste
leggen, Idait koren nog 'afhandig; te maken.
Dit vroeg de- boer, omdat hij er zielsvast
van overtuigd is, dat het niet mogen eten
van het graan, den arbeider, diei heit hielp
zaaien, wie-den, snijden, binnenhalen, do-r-
schen, zuiveren -enz. tot in h|e-t -diepst
zijner ziel moest krenkten en verlammen,
da,t zoo'n maatregel hem ongeschikt moest
maken tot verdere productievermeerdering.
De- regeering heeftzich dan ook noodt
den Zielstoestand van landbouwer ten ar
beider ingedacht, anders had zie zoo'n
barbaarschen maatregel nooit uitgedacht.
Arbeider, niet het onder öe.n duim hou
den va,» zijn arbeiders deed den boer
vragen om graan, maar het oveirtuigjd zijn
va-n htet onbetwistbaar recht van den
arbeider, lom van het graan, dat hjij in
het zWeet zijns .aanschijn-si zag groeien
tenjrijpen, deed den boer vragen. Uw heele
stukje- is van zoo'n diep- beschuldigeinr
d|en aard, dat het u wel eens met den
strajfrejehter in .aanraking zou ku-nnein brenj-
gen. Wij raden u a.an uw pen maar diep
weg te bergen, -dat zal het best voor
u wiejz'en.
Landman.
(M-eit dit laatste zijn wij het niet eie-ns.
Het algemeen gestelde stukje van „ar
beider'' kan geen strafrechtelijke- vervol
ging uitlokken. Wij keuren het ook niet
af, dat hij op die grove misbruiken wees.
Wel hadden wij beter gevonden, dat „ar
beider" man ©n paard genoemd had en
ook zijn eigen naam gepubliceerd had.
Dan1 Zouden justitie ien politie eens schoon
schip kunnen maken, aangenomen dat dq'
beschuldiging (juist is-. Red. De Zeeuw).
De Iersekemaars .waren wegens tegen
wind niet verschenen.
Vanmiddag 2 uur begon de korfbal-
wedstrijid tusschen H. H. D- en R. H. B.
S.-Bond. Een spannende strijd, waarvoor
de heer van der Steen uit Vlissingeq
als- scheidsrechter overgekomen was.
Tegen hedenavond 6 uur is nog een
voetbalwedstrijd uitgeschreven tusschen
R, H. B. S.-Bond en G. V. V. II.
:Op een en ander komen wij- nader terug,
©venals» op- de programma-plinten voor
morgen: hairdloopen en zwemmen.
Sportwedstrijden van den Ft. H. B. S.-
Bond te Goes.
Eerste dag. 1
De eerste dag van de sportwedstrijden
voor de Bevelanders het derde levens-
teefce-n- van de-n Bond dreigde aan
vankelijk een mislukking' te- brengen, doch
in den loop van den morgen knapte het
weer wat op. Een stevige N.W. bries bracht
wat scheiding in de lucM, z,oodat. het al
gau,w droog bleef, hiér en Uaax zich wat
blauw vertoonde, en het zlonne-je zich
nu en dan eens liet zien.
To-en wij' fé 10 uur het sportterrein aan
den Po-lderschen weg betraden, waren
daar al een groot aantal sportsmen aan
wezig en zelfsi zagen wijl reeds een aan
tal bezoekers', die, den wind trotseereride,
getuigen wilden 'z-ijln van de s-portieve actie
onzer If- B. S.-ers.
Te hunnen behoeve waren een groot
aantal stoelen geplaatst, met den rug naar
den wind, zoodat de belangstellenden rus
tig konden toezien.
Voor hedenochtend stonden op- het pro
gramma: -springen (hoog-, ver- en pols-
stokhoogspringen) en kogelstoot-en.
Th de beste, o-rde is dit deel van het
b'ro-gramma afgewerkt. Het terrCn was
go-e-ü. De regéngod, om" te spreken met
d© bijigeloovige taal van de „Goesche Cou
rant", was den spelers nog al ter wille-
D© jury in 'de afdeeling springen, be
stond uit G. D. Duvekot en I. Jonk.
Bij' hoogspringen hadden de drie vol-
gencfë -spelers den boogs-ten stand: J. A.
Witte 1.65 M., J. J. Gerretsten T.60 M„
"Buijs© 1.55 5f.
VerspringenJ. A. Witte 4.85 M„ F. C.
Maij's' 4.81 M., J. J. Gerretsen 4.58 M.
Polsstokhoog-spring-enJ. A. Witte 2.60
'M., H. J. v. id. Veen 2.45 M., F. C.
Maijïs 2.30 M.
Voor het 'kogelstootón bestond de jury
uit A. Buijfee, J. C. de Looft' en M.
J. Pilaar.
1 'Ook hierin was J. A. Witte een boven
meester. Hij' wierp den 7.5 kilo zware»
kogel 13.54 M. van zich af. F. B. v.,
iff. S.traaten 13.17 M. en J. Wilton, van
Reedie 11.55 M.
Voor deze afdeeling waren niet min
der dan 13 deelnemers' ingeschreven.
Ds dichter Brsderos,
dis in eaur&nt en tijdschrift des® maand,
vaswoge zjja 300en gebeortedsg (23 Aug.)
wsrdt herdacht, is oedsr ons weinig
anders bakend dau als de luisaige, lastige
dichter, die seer wereldscbe liedekens
soag en voor hst fesertige, plat-realistische
tooDeel werkte.
Toch heeft hg ook „geestelijke
liedekens" gedicht.
Niet veeleen 25-tal.
Ook dit is Bredere»;
Mijn sieltjen schreyt, dat sucbt en weent,
Mits ick met asrdsche dinghes
Meer als met Gode ben vereent;
En nimmer recht kan dwingen
Mijn ongetoonde sotte wil.
Hoer, maeckt my selve-loos ea stil
Als u verkorelingen.
Leert sty (o God!) mijn boose lust
Bestreen en verwinnen.
Gheeft my in den ghamoede rost
En Christalgcke sissen,
Die noch de werelt aoch haer vreugbd,
Maer die d'opreehta ware deughd
Oneyadelijek beminaea.
C. E. H(ooykaas), die hier in het „Hbl."
de aaudaoht op vestigt, zegt er van;
'tWil me voorkomen, dat ds leuze
„'tKan verkeeren" voor Brederoo wel
toepasselijk is geworden en dat er kort
vóór zij» dood een verandering in hem
heeft plaats gegrepen, aas welke wij de
meeste r&n ket vqf-en-twintig-tal gods
dienstige liederen uit het Aandachtigh
Liedt-Boeek danken.
W(j geloovea dit met hem.
De verandering toeh is te groet.
Hoor, hoa de vroegfestorven zanger,
die op 33-jarigen leeftijd reeds wegge
nomen werd, zèif bet verschil teekent;
lek plach wel eer te wesen
Blg geestigh en verheught
En heb alsins ghspreseii
De schijn vluchtige vraugkl,
Dies ick ook al mijn Jeu glit
Door "tal te licht bekeren
In dwaeshsyd heb verloren
jSo ghy aenscheuwen msught.
Wjjn, lust en wil van vrouwen,
Het werelds suyeker-soet,
Die 't ianerlijck aanschoawsn
Is 'tgal en bitter roet;
Vardwaost iu sijn gemoefc
Die om soo aaoode dinghen
Versuymt en laet ontepriBgheH
Het alderwaerdate goet.
Do schrijver in het „Hbl." zegt dan
voerfcs
In besef va* het alderwaerdste geet
bidt de stervende zanger den Bou-Heer
van 't menechelijck geslacht aan, om Zij*
eeuwige genade en eo® legt hij zqn
„kruyfde kruldekep" op het doodsbed:
maar de handen vouwen zich over het
lakes
Al 'tgene dat d# lie*
Ter werelfc mogen sien
Of immermeer verwerven,
En wensch ik niet sooseer
Als saligh in den Heer
T» leven en te sterven.
Eu óók dit stèrven'willen wq na drie
honderd jaren, bij 't noemen van Gar
brande's naam, gedenken.
PARIJS. Er is een besluit uitgevaar
digd, waarbij het vijandelijk vrijgeleide
va» neutraie schepen door de geallieer
den niet erkend wordt, als strijdende mqt
hun belangen als oorlogvoerenden, tenzij
het tegendeel wordt bewezen. Deze sche
pen zullen dus blo-otstaan aan opbren
ging en inbeslagneming, ongeacht het feit
dat een deel der lading vijandelijk eigen
dom is, va»- vijandelijken oorsprong of
v-oor de» vijand bestemd is.
BERLIJN. (Off.) De Duiischers hebben
Noyon ontruimd.
FRANKFURT. Officieel wordt medege
deeld dat 25 Aug. tegen middernacht vij
andelijke vliegers een -aanval op Frankfurt
hebben gedaan. Er werden bommen gewor
pen welke materieel© schade aanricbjtten.
BERLIJN. Naar in 'Oi.H. politieke krin
gen verluidt "fcullen voorioop-ige bespre
kingen over d© Pool-sehe Jcwtestie; te Weiei-
nen worden geho-udien. De Kanselier en
Von Hint zie zullen dan naar Wieenea ver
trekken. j
BERLIJN. Da Rijkskanselier keert Don
derdag van zijn leis naar het Hoofdkwar
tier te Berlijlii terug.
BERLIJN. Naar uit Wieenen wordt ge
meld, |s men daar 'do'or de crisis tus
schen Duitschlland en Spanje- niet veront
rust. Van een bemiddeling van Oosten
rijk is- piitets bekend.
MIDDELBURG. De Maandag aange
vraagd© ziekenbons kunnen morgen wor
den afgehaald.
i Het gemodder met onz'e ko
loniën. Weder een onthulling, zoo.
schrijft de „Ziirchler Morgenzeitung". De
De Entente heeft Japan voor zlijin bewezen
diensten niet minder da» de groote eilan
den Borneo, Java en Celebes beloofd. Su
matra schijnt men aan Nederland te wil
len laten. -0-p dit eiland zia,l de Nederlan
der goede wachteldiensten ten gunste van
Engelseh Zuid-Azië kunnen bewijzten.
Maai' zial Frankrijk zich in Ach'ter-In-
dië op ziijn gemak voelen, wanneer het
door Java volledig omsingeld is? Wiat
zal „Eng-elsch Australië zeggen, wanneei'
het "tgele volk, waartegen het zich. se
dert eeuwen vol vertwijfeling weert, of
ficieel als naaste buurman krijgt? Ein
delijk zal Engeland zich in Inde nog lan
ger thuis voelen, wanneer nog slechts
de Slaat van Singapore Japan van Inüë
scheidt? Het zijin alle sombere vooruit
zichten, die zich in deze geheime verdra
gen ten opzichte van liet Japansche im
perialisme voordoen.
Uit Siberië.
WLAD'IWOSTOK, 24 Aug. De consuls
der geassocieerden hebben den militai
ren raad aanbevolen do- troepen der gene
raals Plesk-of en Horvath te doen ontwa
penen. Deze, aansporing zal waarschijnlijk
worden opgevolgd.
Heden is de algemeene opmarsch van
alle geallieerde troepen op het Oessoeri-
front begonnen. De bolsjewi-ki zijn zes
mijlen teruggetrokken. De Amerikanen en
Japanners zullen hedenavond naar het
Oessoerifront vertrokken-
TOKIO, 24 Aug. Den 20sten heeft een
in aantal overmachtige krijgsmacht der
vijanden Kalnitoof's afdeeling bij Auso--
no-ska aangevallen, ten gevolge waarvan
ze terugtrok. D-e Tsjechen moesten even
eens terug. Een deel der Japanners bij;
S-oeijagina ving de terugtrekkende krijgs
macht o-p. Vervo-lgten-s bezette Kalnikof in
:samen|werking met Fransohen en Tsjechen
Soeijagina. De Japanners leden eenige ver
liezen, terwijl zei den terugtocht dekten.
E,en nieuwe uitvinding. Door
gebrek aan grondstoffen heeft de directie
der veevoederfabriek van Hooghiemstra
tei Utrecht besloten stechtsi eenige dagen
'per maand te werken. D-aar me» echter
niieft gtaag zijn werklieden naar huis wilde
sturen, heeft de firma, omgezien naar een
andere industrie en hteeft die, naar het
„Utr. Dagbl." meldt, gevonden in het ma
ken va,n brandhout voor particulieren en
bajkkerijen. Na verloop van .tijd smaakte
d© firma. Hooghiemstra hjet genoegen, dat
niet ailleen het oudé personeel aan- héÜ;
werk bleef, maar dat e.r zelfs handen
te kort waren. Nu stuitte men bij hét
kloven van brandhout op één bezlwaar.
Dé ondersten gedteeiten va» den stam va»
zjwar© hoornen kon men n.l. niet stuk
krijgen. Hierop heeft mén eindelijk eefc
middel gevonden. In 'de fabriek bevonden
zich persen voor jhlet maken .van lijnt
koeken, maiskoeken, enzl Ejen dezier pfff-
sen heeft men .gédeeltelijjk pmgelvormld,
jz-oodat zij géschikt is geworden om de
dikke ondereinden dei' stammen, de z.g.
„stommels klein te krijgen.
In die persen bevindt zicli een dikke
cylinder. Hierop heeft men een mes aan
gebracht, dat naar alle "kanten draai
baar is. De stam wiordt .nu op. het mes
gelegd, zioodat hij: met het boveneind©
jtegen het bovenaambeeld, een zjWiaar ijze
ren .blok, aan komt. Dén worden de pom
pen in werking gesteld, en door een boo.
gen oliedruk wordt het mes' in de knoest
gedreven. Als; bet mes ongeveer halfweg
is gekomen, slijt het hout in tweeën of
drieën en ie bet klaar voor de cirkelzaag.
Vroeger moest dit kloven geschieden met
een paar scherpte beitels en een voor
hamer. Een gemiddeld werkman moest
dan soms wel anderhalf u,ur. staan te
hakken om den stam tot splijten te- bren
gen, hetgeen thans de machine in hoog
stens 10 minuten klaar speelt. Voor ae
zwaarste boomen (65 c.M. is de grootste
-diameter, die daar voorkomt) isi op zijn
hoogst noodig esn druk van 100 atmos
feren, d.i. 100 maal 700 K.G.
Het mes is in alle richtingen draai
baar, opdat het in het hout zijn eigen
iwég kan kiezen en dat het niet gedwon
gen w.ordt, steeds rechtuit te gaan, waar
door me» gevaar loopt, dat het stuk
springt.
Door deze uitvinding is de firma Hoog
hiemstra. in staat, de zwaarste boomstam
men om te vormen in brandhout. Voorai
die ondereinden der stammen werden vroe
ger als waardelooze weggeworpen', omdat
ze te hard ware» om te verwerken. Ivu
worden ze door de firma Hooghiemstra
verwerkt tot brandhout van een zeer goede,
kwaliteit, daar ze veel harder zijn dan
het overig© dael van den boom. Ze bran
den veel langer.
aasswi'.:» iwjgatmgi uan 'j'g'-gruau'.w».1.1 .mi*""-
GOES. Getrouwd: Ma.rinus de Jonge
26 j. jm. te Goas, onlangs te 'sGrave.a-
hage en Johanna Apolonia Maria Snoo-
dijk 26 j. jd. te Goes.
Overleden Cathaïina Ponga 69 j. wed.
v. Cornelis Mol.
Van 2728 Aug.
MIDDELBURG. Bevallen E. Bodbrjl geb.
Vereekte, z. en d.; J. de Graaf geb. San-
diers-e, d.M. Geljon geb. Minnaar, d.;
O. A. L. v. d. Berge geb. Kuij'per, d.;
J. Dekker, geb. de Bokis ff.; J. v. Wezel
geb. Baljeu, ff.
