No. «35 Dinsdag 9 JmIi 1918 32e Jaargang geSur^6Sif °n"n S De Gs-oote Oorlog. Buitenland. OPMERKINGEN. Uilgav© ran ée NaittÖ. V«nn. LUCTOR ET EMBRGO, gevestigd te Göes. .Hoofdbureau te Goes: tA»«l VORSTSTRAAT 219. Rtuteau 'te Middelburg BIRMA F. P. BHUIJ L. BURG. D,rukk»r s: Oostieibaan Le Cointre, Goes- De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG- Abonnementsprijs: Per 3 maanden fr. p. post f 1.5Q Losse nummers -.0.05 Prjjs der Advertentiënj 1'4 regels f 0.80, iedere regel meer 20 ct. 3-maal wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Bewijsnummers S cettt Wie verloor? Wat zijn de anticlericalen er bekaaid af gekomen. Vooral de Unie-liberalen zijn duchtig gehavend. Niet minder dan 15 man heeft afscheid gekregen. Geen land dagen, geen verzekeringen, dat bij hen al leen <ië vrijheid veilig was, hebben de kiezers kunnen bekoren. Het liberalisme heeft afgedaan. Het beschikte over veel intellect, over veel financieele kracht, doch het had geen grond in de onderste lagen van het volk, het was een boom zonder wortels;'de stormen hebben er tegen ge woed en de boom is gevallen. Van de liberale onderteekenaars wan het Bevredigingsrapport is alleen de neer Ketelaar nog over. Moge hij de eer der gansche partij ophouden bij de aanstaande behandeling der nieuwe schoolwet. Zijn woord hebben wij al! Zeeuwsch-Vlaanderen. Wij hadden voor Idenburg opgeroepen allen die de Wilde van nabij kenden op Tholen en de Bevelanden en, wijl hij daar pas gesproken had, in Axelland. Wij hebben met aandacht gezocht naar de stemmen die de Wilde kreeg in Axei- iand ten gevolge van onze ongewilde ver gissing. Het heele aantal bedraagt 4, en we] uit Zaamslag. Stembuslessen. Wat hebben die stembussen uit de ver schillende gemeenten ons overigens veel geleerd, ook omtrent de sterkte der par tijen. Van de. 4110 kiezers te Vlissingen stem den 1387' rechts, de rechtsche partijen zijn derhalve in den gemeenteraad eer te sterk dan.rte zwak vertegenwoordigd. Van de 3840 te Middelburg stemden er 1419 rechts. De verhouding in den ge meenteraad "naar de partijsterkte behoort daar dterhalve te zijn 16:5. De Raad telt evenwel fcstephts drie rechtsche leden. Te Zierikzee werden uitgebracht 266 stemmen op de antirevolutionaire lijst; 2 op de gereformeerde partij; 64 op de Chr.- Historische lijsten en 172 op de R. K-, saam 504. Op de gezamenlijke Imker lijs ten 290 S.D.AP.; 39 S.P.; vrij-lib. 27; unïe-Iib. 437; vrijz-.-dem. 69; totaal 862. In den gemeenteraad behoorden derhalve zitting te hebben 4 mannen van rechts; en er zijn er slechts 2. Te Goes stemden 738 rechtsche kiezers en 914 linksche; de verhouding is der halve 6 'rechts, 7 links; zij schijnt ons bijiia. bereikt. Te Temeuzen stemden 830 kiezers op de. .lij sten van rechts, en 948 op die van lirfks. De verhouding der partijen behoorde derhalve te zijn 6 en 7nu is zij 5 en 8. Te Axel waren van de 1019 opgekomen kiezers 728 rechts, 337 links. De Raacl kon dus tellen 3 of 4 leden van links; thans telt hij er 7. Te Zaamslag stemden 273 van de 779 kiezers op de verschillende lijsten van links. De Raad mocht in die verhouding slechts 4 liberale leden tellen; hij telt er minstens 6, Hoe 't in andere gemeenten gesteld is, kunnen de kiezers die er "belang in stel len in die gemeenten welven wel nagaan- Het zal naar wij veronderstellen blij ken, dat de vrijzinnigen van lange jaren op onrechtmatige wijze de meerderheid in de raadsvergaderingen gehad hebben. Het zal zaak zijn, dat nu reeds. de kiezers tegen 1919 (Staten- en Gemeente raadsverkiezingen) hierop de aandacht vestigen. Mooie cijfers. Wat waren in de Walchersche dorpen sommige stemmencijfers mooi- (.aten wij enkele gemeenten noemen,, en achter den naam van elke gemeente twee getallen zetten; het eerste is dat van het aantal geldig uitgebrachte stemmen, het v. eede dat van het aantal rechtsche stern oten Onder rechtsche stemmen verstaan ra- tr ^£ul Antirevolutionairen. ChriSte- 'Jk-Hxstorischen, Roomschen en Staatkun dig Gereformeerden. Alle overige voegen wij bij die van links. Mgtekerke 171-135. Arnemuiden 308 ~Jb4-.GrÜPskerke 195—190. Oostkapelle 1,1!' Serooskerke 358—309 (vanwel- e sl3chts Ghri stel ij k -His to ri sch'ènSint Laurnns 172-133. Vrouwepolder 105- l,'o vtPïnf 139—118- Biggekerke 207— 68. Mehskerke 157-147. Ritthem 163— r-'- Zoutelande 178—159. revnlnti ^°or de Rschtsche, meest Anti- stemd? kkzeis Prachtig ge- linten weS SV°or1»°n8 genoemde de helft, tg h dat is nog bijna maar én Srnan<?en °n^dlijkheid dat daar meenteraad zit? jS, Rechts B6" 249—121- dat io en St" loosland eveneens nagenoeg de helft. Zien wij wèl, dan is daar de gansche Raad linksch; is dit billijk? Koudekerke en 1 Zandt van 371 en 341 sf.ei^men 239 en 200 rechtsche. Daar konden min stens 4 van .de 7 raadsleden rechtsch .zijn; en hoevelen zijn het er maai'? Al- Heen 'Veei'o. en Souburg gaven aan links een overwegende meerderheid; te Yeere stemden slechts. 95 van de 21.8 rechts, te Souburg 1.280, van de 571; en te Souburg R met zijn overwegend, roodé bevolking slechts 90 van de 316. West- kapello stemde in groote meerderheid li beraal; toch- maakte rechts ook daar not een goed figuur. Er stemden 211 van de 562 kiezers op rechtsche candidaten; van de overigen stemden er 250 op den vrij liberalen burgemeester Viruly, stellig niet dewijl Westkapelle, da4 vroeger aan vrij zinnig-democraten en unionisten zijn liefde verpandde, nu op eenmaal vrij-liberaal ge worden was. Evenwel, de verhouding der partijen in sommige van bovengenoemde dorpen mocht wel eens een kleine wijziging on dergaan. Intuisschea feilt ook s'e-.e stembus wéér bewezen, dat on- goeie Walcher >ns'he landvolk zich in zijn overgröote meer derheid weet te houden aan de oude .zede. Walcheren is nog altijd in meeSr- (derhiekl antirevolutionair. Vergissingen zijn niet onmogelijk. Hier en daar beeft een kiezer ia twee gemeenten gestemd. Ook te Goes is "een kiezer wiens1 naam in twee gemeenten •op de kiezerslijst stond; en die derhalve twee oproiepingskaarten ontving; als eer lijk antirevolutionair, ofschoon de güet hem verplichtte om desnoods op twee. plaatsen te stemmen. vernietigde bij! de I oproepingslkaart uit Vlissingen en stem de hij te Goistsl Om de stof. Het zijn allegaar stoffelijke belangen, waarmee rcte „partijen van links tot de kiezers- kwamen, onder Ce woo-'dvoerders waren er 'zielfs. die dit met opzet vast* stelden.D© amusementpartij1 spotte zelfs met 'sHeilands woord: „Zoekt eerst het Koninkrijk Gods en Zijn gerechtigheid en alle dezle dingen zullen u toegeworpen; worden", alsof dat door den mond dei- Waarheid gesproken wdord een leugen ware. De toestand. Hierin komen alle linksche partijë over een. Wjorden 'zij ïegeeringapariij dan zul len zij elkaar fel bestrijdenzal 't .gaan Treub tegen TroelstraWijnkoop tegen Troels'tra; Staalman tegen Troe'stia; Kol- thek tegen Troeistra; "Merchant tegen Troelstra en omgekeerd. Maar worden zij' oppositiepartij!, dan vinden zij; plkander weer wel gelijk in 19011905 en 1909 1913; en dan vallen Dresselhuijs, de Muralt eni "de nieuwgeboren basterdjes ■hen wel bijl Maar Zij behoeven geen regeerings- of oppositiepartij1 te zijn. Zij! roepen nu wel altepiaal om 't zeerst, dat Rechts" nu regeeren moet.Maar eilieve er bestaat geen „Rechts" meer. HeU„sa- men uit, samen thuis"! van Colijh be staat, nu niet meer. Hoe 'tin de Kamer later loopt, kan afgewacht worden. Maar aan ©en man van „Rechts" kan nooit de samenstelling van een kabinet wor den opgedrongen. Wij hebben nu onze nieuwe of oud-nieuwe Kamerleden Heemskerk, Idenburg, de Wilde en Smeenfc er bij'. Onze nieuwe kiezers "heb ben duid©!ijk uitgesproken, dat deze vier naar de Kamer moesten. De Maasbode (r.-k.) .schreef ©éni ge jaren1 geleden: „Wij hopen, dat een partij, die in baar onderste lagen nog steeds zooveel >pit herbergt, en hooger op naast .de;i ge malen leider, zoovele hoogstaande man nen bezit, nog den band van eenheid zal vinden, waarin de thans divergeej- rende krachten weer zullen samengaan". Dat woord hebben Wtf onthouden. En 'die hoop staat nu te worden ver vuld. Wij kunnen in de Kamer deze man nen niet missen. Geen coalitie-kabinet! Het Vaderland vertelt „dat, trots alle moeilijkheden, het coalitie-kabinet zal Worden geformeerd en dat nu reeds- vrij wel vaststaat dat Idenburg Koloniën, Koo ien Financiën, Ledeboer Justitie, Bon- gaerts Waterstaat en Stulemeijer uit de tcias Landbouw, Handel en Nijverheid de leveusmicldelenvoorziening krijgt' Op dit laatste woord „krijgt" zal het aankomen; daar toch ligt de vergissing. Het schijnt ons al te boud gesproken. Immers reeds vóór 3 Juli was het ons lit goed ingelichte R.-K. kringen terooren gekomen dat in die kringen bovengenoem de namen werden genoemd in verband met de daarbij vermelde functie». In a.-r. klingen was evenwel en is ook nog niet iéts omtrent een dergelijke combinatie be kend. En wij hopen 't ook niet, dat een onzer antirevolutionaire staatslieden zal willen zitting nemen in een kabinet, of 1 z-icli met de vorming Van een hieuw, kallinet belasten, noch den presidents! zetel' in de Ka/her zal willen bezetten; Van een1 „rechtsche" meerderheid is nu geen sprake meer, en al ware de naam „réchtSeh" voor de thans ons op te drin gen fictieve meerderheid juist, aanleiding orn in een eventueel te vormen kabinet zitting te nemen.' bestaat voor de antirev. partij al evenmin als in vorige periodes voorde Christelijk-Histoiischen. Beknopt overzicht van den toestand. De strjid wordt niet alleen gevoerd met de wapms in In-t veld, maar ook met moord Wij hebben gelezen van den moord op den Duitecheri gezant te Moskon. Dit was natuurlijk geen persoonlijke wraak neming, maar een politieke moord. De gezant is het slachtoffer van den striyl, die irt Rusland wordt geveerd tusscheu de. Bojsi&fvjki regeering en de contra revolutionairen. De moord was als 't ware het sein voor den grooteii strrul. Volgens de laatste uit Moskou ontvan gen berichten, heeft men kunnen vast stellen, dat de beide moordenaars van .graaf Mirbach in een gebouw gevlucht zijn. dat door pro geallieerde sociaal- revolutionairen is bezet en door hen met machinegeweren verdedigd wordt. In Moskou hebben nog steeds ver woed© straatgevechten plants, welke er op gericht zijn deHovjejt-regeering ten val te brengen. In de Duitscb» berichten wordt de Entente beschuldigd de hand ;in 't spel te hebben gehad. Het is.thans gewoon te den tegenstander te beschuldigen, zondt-r eenigen grond vaak, voor alle misdaden, die worden verrichtook dat hangt samen met den oorlog. En overal ziet men complotten of misdaden, die de vijaud heeft gesmeed en gepleegd, zelfs als de samenhang met of het ge volg van den oorlog er niet in 't minst verband mede staat Wat zou de Entente kunnen winnen door den moord op «en gezant te Moskou, die op de politieke ontwikkeling van Rusland, noch op den loop van den strijd niet den minsten invloed kan oefenen? Het geheele geval ziet er danVook meer uit als de daad van i enige Russi sche fauatici, die door een krasse daad onaangenaamheden wilden doen ontstaan tusschen de bolsjcwiki regeering en de Duitsche regeering. Van den strijd te Moskou zal veel af hangen. Worde*, de bolsjewiki overwonnen en komen de moordenaars van Mirbach aan het roc-r, dan zal Duitsc.hland wel moe ten ingrijpen en naar Moskou oprukken Met de krijgsverrichtingen der Tsjecho- Slowaken in Siberië en met die van de Engelschen en de Franschen op de Moer- manhunt staan de gebeurtenissen te Moskou natuurlpk in nauw verbaad. Uit Moskou wordt d.d 7 Juli gemeld De staat van beleg is over Moskou afgekondigd. Hwt telefoon- en telegraaf kantoor, dat in den nacht op Zondag door de linkssociaal revolutionairen werd bezet, werd eenige uron later door de Bolsjewiki heroverd. De sociaal revolutionairen, die in hun kwartieren door artillerie werden bescho ten, zonden in den loop van Zondag par lementairen De bolsjewiki eischten on derwerping op genade en ongenade. De sociaal revolutionairen hebben zich tot de spoorwegbeambten gewend met het verzoek oifi in staking te gaan. Dezen schijnen geweigerd te hebben. In den nacht van Zaterdag op Zondag hebben de links-sociaal revolutionairen een bul letin uitgegeven, waarin verklaard wordt, dat graaf Mirbach door de terroristen- secte der linkssociaal revolutionairen werd gedood. Volgens mededeeling der regeering hebben de gearresteerde lei ders der links-sociaal revolutionairen be kend, dat de aanslag met medeweten der partijleiders werd gepleegd om den vrede van Brest-Litowsk ongedaan te maken. Het is reeds gebleken, dat de aanslag en de leuze der contrarevolutionairen „Oorlog tegen Duitschland" dezen veel aanhangers heeft deen verliezen, daar de volksmassa geen nieuwen oorlog wil De bolsjewiki zullen dan ook waarschijn- ljjk weer in Moskeu meester worden. De sovjet van Moakou heeft beslot^ om de leden van de sociaal-revolutionaire e» van de mensjewikipartjj uit te stooten. Een draadloos Russisch telegram, meldt, dat de tegenrcvolutie, welke door de ff links sociaal-revolutionairen in Moskou verwekt was, onderdrukt is. Verschei dene honderden persoden zijn in hech tenis genomen. Uit Wladivostök meldt Reuter 30 Juni, dat de aanvoerder der Tsjecho-Slowaken aan de plaatselijke .Soviet een ultimatum stelde, waarin de ontwapening gelast werd van de bolsjeviki ter plaatse van wege hun verzet tegen den doortocht der T.sjccho-^loyaken. Hij verkende een half uur tijd voor het antwoord. Toen dit uitbleef, ging hij zeil' tot de ontwa pening over. Er werd feitelijk geen tegen stand geboden. Er aioest alleen gevochten bij een gebouw in de buurt van het spoorwegstation, hetwelk door de Tsje chen genomen werd Tairijke bolsjewiki, waaronder Oostenrijkers en Duitschers, weiden gevangen genomefii, gedood,, ge wond. Men ziet, dat 't in.Rusland nog een geweldige chaos is, waarin niet epoedig orde gebracht zal kunnen worden. Aan weers zijden van do Som me heb- bsn de Australiërs hun linie lichtelijk over een front van 3000 yards vooruit- gebracht. Ten Zuiden van de Aisne vielen de Fransche troepen gistermorgen de Duit sche positie in het hosch van Rstj, in de streek ten N.-W van Longpont over een front van 30 K.M. aan Zij moeten een terreinwinst van 1200 M bereikt en de boerderij van Chavigny en enkele kraters ervan veroverd hebben. De Italianen hebben op het Zuider front hun terreinwinst nog wat uitge breid, nl. in de streek van den Col Caprile. in Aibanië doelen zij met de Fran-, schen in het succes van den aanval tus schen de kust en de Tomórica-valiei. Ze moeten daar al rneer dan 1000 gevange nen gemaakt hebben. ÜBbrük ta Peirogra-fe „De Morning Post" meldt uit Stockholm dtii.'O Juli; Het laatste nieuws hier uit Petrogrfd door' reizigers aangebracht tooiit, dat het gebrek daar zeer ernstige' afmetingen aanneemt. Vervallen men- scben steepen zich voort langs de straten en paarden vallen van uitputting neer. Een pond vjeesch kost dertien tot veer tien roebels. Het best van levensmidde len voorzien zijn de matrozen van de Oostzeevloot, die de voornaamste hotels in beslag hebben genomen. De sanitaire toestanden zijn zoo slecht, d it In t uit breken van epidemieën, haast onvermij delijk is. Korte oorlogsberichten. Volgens de Progrès de Lyon heeft zich in Grenoble een ontploffing voorgedaan, welke buitengewoon ernstig schijnt te zijn geweest. Op 30 Juni, 24 uren na de eerste ontploffing, brandden de barakkeu op het schiatterrein der artillerie nog eerst laat iia den avond was men het vuur meester. i)« v©rst-bisschop van Gurk heeft een bereep gedaan op de landbouwers van Oostenrijk, om de arme stadskinde ren gedurende de dagen van hongersnood bij zich op het land ta nemen, om hen te behoeden voor den lich^nelijken on- dergaag. In Noorwegen worden bij gebrek aan leer van staatswege thans proeven genomen met het vervaardigen van hand schoenen uit walvischdarmen. Vjjf vliegers hebben Konstantino- pel met bommen bestookt. De Zwitsersche justitie stelt een onderzoek in naar den vermoedelijken schrijver der bekende boeken „J'accuse" en „Le crime". In de Middellandsche Zee werden vier s.s. en drie zeilschepen (ruim 16000 ton) iu den grond geboord. Op 6 Juli hebben twee groepen Duitsche marinevliegers voor de monding van de Theems de EngeLohe duikbooten C 25 en E 51 door bommen en machine geweervuur zwaar beschadigd. Engelsehe torpedojagers trachtten beide duikbooten naar binnen te sleepen. De C 25 werd ten slotte in zinkenden toestand gezien. De Engelsehe krijgsraad begon heden de zaak tegen korporaal Dowling, Iersch soldaat vroeger krijgsgevangene, die in April uit Duitschland in Ierland aan kwam; hij werd daar aan land gezet door een. duikboot. Hij wordt beschuldigd: in het krijgsge vangenenkamp in Limburg (Duitschland) pogingen te hebben aangewend anderen over te halen om zich aan te sluiten bij de zoogenaamde ,,Iersche Brigade", die Duitschland poogde op te richten voor den dienst tegen Engeland en voorts, dat hij in Ierland geland is met het doel den vitjand te helpen. Volgens berichten uit Moskou zijn de volkscommissarissen van plan bij de entente -regeeringen stappen te doen, die. het karakter dragen van een ultima tum. De volkscommissarissen willen de geal lieerden voor de keuze stellen Rusland te behandelen als een neutralen staat óf als een vijandelijke macht. Wanneer de entente zich nog langer met de binnen- landsche aangelegenheden van Rusland zou bemoeien, zou de Russische regeering dit met wapengeweld beantwoorden 'en de hu^) inroepen van die staten, welke geen pogingen doen de ontwikkeling der binnenlandsche aangelegenheden in Rus land te belemmeren Repington schrijft in de „Morning Post" „Hoe nuttig een algemeen opper commando ook zijn kan, zoo riskant is het Engelschen en Franschen dooreen, te mengen. Munitie, kleeding, taal pn uit rusting, zijn verschillend, tiet is beter beiden afzonderlijk te houden". Een onlangs overleden vermogende Duitscher heeft het grootste deel van zijn vermogen vermaakt aan de universiteit te Koningsberg tot stichting van eert bijzondere instelling aan die universiteit, welke de bijzondere studie van Rusland moet bevorderen, teneinde aldus de vreed zame betrekkingen met het groote nabu rige rijk te bevestigen. De „Humanité" bericht, dat de „Banque de France" haar meeste depar tementen reeds verlegd heeft naarAgen aan de Garonne. Ce Spaansche ziekte. In een Duitseh blad wordt als oorzaak van de snelle uitbreiding der massa influenza over verschillende landen de weersgesteldheid aangegeven. De metereoloog G. M. Richter verklaart in de „Tagl. Rundschau", dat een hoogo luchtdruk het optreden der epedemie begunstigt. Teugevolge van een aanhou denden hoogen luchtdruk toch neemt het ozon gehalte van de lucht toe, waar door de ademhalingsorganen worden ge prikkeld. Hierdoor wordt het uitbreken van een influenza-epidemie begunstigd Ook de aanvoer van bacteriën schijnt door den lucht beïnvloed te worden. De epidemieën moeten dus in het groote boo :drukgebied uitbreken, hetgeen met de feiten overeenkomt en zich vandaar verspreiden. Men schrijft uit Zurich aan de N. R C. dd. 4 Juli: Zwitserland zit vol mat de Spaansche griep. Zij kwam via Müuchen van Bar celona naar Schaffhausen. Om waarlijk neutraal te blijven, diene gezegd, dat zij voo/ München eerst nog Parijs aan deed, waar een redacteur van Oeuvre haar van een Spaanschen kellner over nam, tegelgk met een valsche „cent sous". Maandag in Schaffhausen, consta teerde men haar aanwezigheid (dank de strenge vreemdelingen controle) Dinsdag reeds in Bazel, Woensdag in Zürich, van daag in Chur, morgen misschien overal elders. Als een echte influenza want zoo iets moet het immers zijn grijpt de ziekte snel om zich heen. Bij voorkeur in de kazernes en in da scholen, waar ae slachtoffers bij honderden tellen. Ge vaar is er nergens bij. Het isdeoorlogs- ziekte, zeggen de Zwitsers. En zij ver klaren dat aldus. Al dat schieten jaagt de trimestriale weers-verdeelingen door elkander; voor Juni en Juli is het veel te koud, eu daarenboven ontbreekt reeds al te lang een goede wijn, van wien de kennere immers beweren, dat hij de ziokta voorkomt, die de doktoren niet kunnen genezen. Volgens in Duitschland loopende geruchten is prins Christoffel van Grieken land, de dertigjarige broeder van koning Konstantijn, in Zwitserland in het geheim gehuwd met de schatrijke Amerikaansche weduwe, mevrou# Leeds, geb. Noanie May Steward. Tengevolge van den hevigen regen val en hoogwaterstand is de Gulastroom in Noorwegen buiten zijne oevers ge treden, en is de spoorlijn Kristiania- Drontheim dver eene lengte van 67 K.M. tusscheu Langletet en Storen wegge spoeld. Ook ee« brug op dat traject is ingestort. Zes personen, waaronder een offi cier met zjjn vrouw en een Saksisch echtpaar, zijn bij een bergtoer in het nii>4

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1918 | | pagina 1