Nt». 231
Donderdag 4 Juli 11118
32e Jaargang
De Groote Oorlog.
fiMDEcmrr ana mms**».
Binnenland.
Kamerverkiezing.
de Naajst 4
thi^av» vafi
LlJCi'OR M 'HMO/
tbts.
j^a|3tws4*u to
1. ANÜ B VOKSTSTRAAT 819.
Bure*u te Middsfctu-j:
FIRMA F. p. DHÜIJ - L. B8R6.
Drikkars:
flosU*i*** £-• Gite, Gtcs.
A8oaa«i«feBtNgsgs:
Btotatoteb. pcrf 4149
4 -«46
et.
Bctf» 6«r
1-4 ntfriP <0.80, iade re
«maal wördt B mul
Bij abonnement roordtoslig» roorwasrisn
5
Voorleopig» Indruk.
OoJijk het publiek reeds pit aanplakbil
jetten en bulletins is duidelijk geworden,
heeft do stemming ongeveer den algemeei}
voorspelden uitslag gehad. Men ver
wachtte, dat Rome en Rood het grootste
gedeelte van den buit ziou binnen halen;
en zoo is 'tdam ook. Er zijn, naar. ons
ter ooro kwam, reeds gekozen 31 Ka
tholieken eni 22 sociaal-democraten.
Men voorspelde!, dat de Oeconomische
Bond twee of drie leden zou krijgen. Zoo
is 't ook. Treub gaat met twee zijner geest
verwanten naar de Kamer; voorts ook
leden der S.D.P.
Voorts zijn al gekozen 12 anti-revolutio
nairen en 6 christelijk-historischen, wtelkö
nog wel een ketel kunnen winnen.
De liberalen lijden groote 'verliózón'.
Gekozen kjn slechts 3 yrij-liberafen, 5
vrfjteinnig-demloeraten en 6 unie-liberalen.
In totaal zijn gekozen 43 leden van
links en 49 van rechts. Nog 8 zeteld
moeten worden, toegewezen. Men vergete
niet, dat deiz© cijfers een voorloopig ka
rakter hebben. Ze geven nog maar den
vennoedel ijken uitslag.
Wij herinneren er aan, dat in 1913
dei uitslag Was: vrij-liberaten 10, unie-
liberalen 20, vrijzinnig-democraten 9, sor
ciaal-deimioicraten 16, anti-rey. 11, r.-k. 25,
c.-h'. 9. 1
Rechts miaakt dus dó meerderheid, maar
een zeer kleine.
We zullen moeten afwachten, of de al-
val der chr.-demoeraten en chr.-socialenl
en der Geref. staatspartij aan 'de A.-R.
en C.-H. partijen een p£ twee zeitels ont
roofd heeft.
Onze voorloopigei indruk ds: niet tegen
gevallen. i
De tyd van reigeeren met eien meerder
heid,, althans miet een groote' meerder
heid, is voorbij. Dit Iran bevorderlijk zijn
w de Sterking der nationale gedachte.
Indien het komt tot een „nationaal" ka
binet, moge 'ter dan een zijn, voor bet-
Welk vaststaat, 'dat de financiëele gelijk
stelling en de uitvoering der wetten-Tallmai
zullen werden ter hand genomen.
Parijs.
Zonder iets af te dingen op de klach
ten over de andere wereldsteden: Rome,
Berlijn, Weemen, Londen, New-York, waar
niet minder schreeuwende ongerechtig
heid woont dan te Parijs, meenen wij
hetgeen omtrent laatstgenoemde stad hier
onder staat wel te mogen onderschrijven:
Parijs, de hoofdstad der duisternis, de
broedplaats sedert eeuwen van onrecht,
wuftheid en corruptie.
Het Fransche volk verdiende sedert lang
niet tneor de sympathie der wierkelijjk-
foeschafde wereld.
Overigens kan er van een Frans ch
volk geen sprake meer zijn. Engeischen,
Maori's, Amerikanen, Gurkha's, Japanners,
Canaideezen, Portugoezen, Senegal rez©ni,
Italianen, Zoeloe's, Russen, Roodhuiden,
Serviërs, enz. hebben allen hun stermpje!
gedrukt op het nieuwe geslacht. De laatste
volbloed-Franschmian sterft op het slag
veld voor de imperialistische en finanj
ciëele doeleinden en belanglen van Al
bion en Amerika. Het Fransche volk is
door zijn bewonderaars feitelijk nooit vooa"
vol aangezien. Het lastige, "Wispelturige
„kind" werd steeds verwend en gevleid
0,1 het „kind" liet zich gaarne vleieq
■®n. bederven.
Werkelijke beschaving is nooit van het
Fransche volk uitgegaan. Wèl van enkele
uitnemende en verlichte F ranse hen, zoo-
sis elke nationaliteit wel eens geniale
mtenschen voortbrengt, zelfs de laagsft-
sta^ncfe. Frankrijk heeft niets geleerd. De
laatste Franschinan sterft in dienst der
Poundi- en Dollar-Jamden. Arm verwend
kind! Enfant gaté!
Aan da Mosrmankust.
Eoni Petersburgsche geleerde, die van
©en. wetenschappelijke reis in Nooird-Ruis-
'MK' is teruggekeerd, me'.dt een en an
der van de oorlogstoehereidse'.en van de
Entente aan de Moermankust. Er liggen
twee Engelse he en twee Franschle oöi>
sogsschepen en in de Tentjingahochlt ligt
oog een Fransche oorlogsbodem. In Kand-
sieks is een gepantserde trein aan
gekomen met. Frans-'hen, Serviërs, En,-
golschen en Russen. De Kernmonding is
krachtig door de Engelstehien versterkt.
Er zijn voldoende k-.vensmid-de'en, uit En
geland aangeve-r-J, voorhanden.
Do „Norioeutsche" bespreekt de aan-
weagheil van Engelsclïe troep© i aan de
Mcermainskast, waartegen de sovjet rege?-
nng vruchteloos gepro'esteerl h eft. Wat
Re taiceüqgen der Enge'.schen zijn is
nog niet met zekerheid te zeggen. Het
kan even «et haast niet ju'st zjn dat de
Engels-eben zouden wachten op een teeken
van de reigeering te Moskou, om tegen.
Finland op te trekktem. Diat zooiets- niet
yan de regeering van Noord-Rusland kan
twoixtem verwacht weet men ook in Lon
den 'zeer goed. Maar de toestanden kunnen
veranderen, en voor dat geval heeft En
geland een noordelijke invalspoort open
gehouden. In Finland ziet men dit ge
vaar echter in, en zal men hiet ook met
Dluitsche hulp weten af te wenden.
De oogstvosrultzlehtso In Duitschlend.
De oogstvooruitzicliten in Duitschland
zijn van nachtvorsten in begin Juni niet
zoo gunstig als zij aanvankelijk zich lieten
aaa/.ien. Tooral tengevolge van de jongste
periode van droogte in midden-Duitscli-
laad, Brandenburg ea West-Pruisen heeft
veel van de droogte te lijden gehad.
Desondanks zyn de vooruitzichten voor
wat den broodgraanoogat betreft nog
gunstig te noemen, die voor den voeder-
middelenoogst zijn middelmatig.
De stand der groen voedergewassen was
over het geheel genomen gunstig. De
hooioogst valt zeer mee. Men kan zeggen,
dat dit jaar vermoedelijk zal goedmaken,
wat het vorige bedierf.
Van Dulttshs ijjde.
Naar aanleiding van de verklaringen
van den kapitein van het getorpedeerde
hospitaalsehip „Llandovery Castle" merkt
het Wolff bureau op
1. Het schip moet duidelijk ala hospi
taalschip herkenbaar geweest zgn. Elk
bewjjs voor de juistheid van deze be
wering ontbreekt echter.
2. vanwaar moet de commandant van
de duikboot geweten hebben, dat er
Canadeesche vliegers aan boord waren?
3. De Canadeesche regeering had het
schip, naar verklaard werd, ook voor
gevangenen gecharterd. Toch waren er,
naar gezegd werd, gedurende zes maan
den geen op vervoerd.
4. De bewering, dat de Duitsche duik
boot op de reddiugsbeoten gevuurd heeft,
is ongetwijfeld een bewuste leugen.
5. Het rapport van den commandant
over de gebeurtenissen bij het torpe-
deeren moet afgewacht worden.
Mam-ziekte In Engeland.
LONDEN, 3 Juli. De influenza gaat
voort gestadig terrein te winnen. Een
Londensche genees- en heelkundige telde
Donderaag 61 van zijn patiënten onder
de lijders aan deze ziekte tegen 184 gis
teren. Het karakter van de ziekte bljjft
goedaardig. Een grooter aantal dooden
werd echter gisteren gemeld. Er bestaat
gevaar, dat indien de eerste symptonen
worden veronachtzaamd, complicaties
intreden, in den vorm van bronchopneu-
manie en meningitis. In Londen zijn de
groote huizen van de city en de maga
zijnen van het West End zwaar getroffeD.
Van Marrods komen berichten over meer
dan 4D0 slachtoffer». Te Dudloy zijn
4.000 kinderen aangetast en alle scholen
worden gesloten. Sommige sterfgevallen
kwamen daar voor. In den nacht staan
lange rijen menschen voor de woningen
der dokters te wachten. In de industrie
dreigt een ernstig tekort aan arbeids
krachten en ia het bijzonder te Birming
ham. Hetzelfde wordt gemeld van Leeds.
Te Mansfield en in verschillende andere
plaatsen zijn de theaters en bioscopen
gesloten. Van de werkploegen van één
schacht waren op sommige plaateen 250
'man afwezig. Fabrieken van ondergoede
ren en schoenen vorderen een groot
gedeelte van de vrouwelijke arbeids
krachten en te Middlesborough ontbraken
5.000 schoolkinderen en 98 onderwijzers.
Te Manchesrer zijn 70 trams uitgevallen
omdat S06 bestuurders en conducteurs
zich ziek hebben gemeld.
Be kallkehoefte van Amerika.
De belangrijkste Amerikaansche cul
tuurgewassen, katoen, tabak, suikerbieten
en vruchtboomen, hebben zeer veel be
hoefte aan kali, ia nog sterkere mate
dan graan. In 1913 betrok Amerika
250.000 ton zuivere kali uit Duitschland,
en sindsdien heeft het slechts weinig ont
vangen. Van het uitbreken van den oorlog
af, streeft de Amerikaansche regeering
er naar den landbouw der Vereenigds
Staten onafhankelijk van de Duitsche
kali te maken tot hedeu echter met zeer
gering succes. De geheele productie in
het jaar 1917 bedroeg slechts 25.000 ton,
dus maar 10 pCt. van het normale ver
bruik van vcor den oorlog Aangezien de
bedrijfskosten der Amerikaansche kali-
in lust rie zoer hoog zijn, zal de concur
rentie met de Duitsche kali uitors moeilijk
w-zen Men ziet dan ook in Amerika de
toekomst dezer jonge industrie donker in.
Polen.
Volgens een bericht uit Krakau aan de
Zeit begint in Polen het verzet tegen de
Centralen steeds scherper vormen aan te
nemen en moet een samenzwering zijn
ontdekt welke o. a. ten doel had om den
aartsbisschop Kakowski uit den weg te
ruimen indien hij niet goedschiks heen
gaat. Het bericht heeft stellig een be
vestiging noodig. Het ziet er wat erg op
zienbarend uit. Maar het feit alleen, dat
zulke opzienbarende berichten te Wee-
nen verspreid worden toont; dat men niet
erg gerust is omtrent den toestand in Po
len. Dr. Davia heeft onlangs reeds ge
waarschuwd tegen de groeiende ontstem
ming in Polen en dat enkele heethoofden
een samenzwering op touw hebben gezet,
tegen den regentschapsraad en indirect
tegen de Cenitralen gericht, zou zoo heel
verwonderlijk niet zijn in een land, waar
in den politieken strijd steeds heftige mid
delen te baat zijn genomen.
De ontploffing in een Engelsche
munitiefabriek.
In het lagerhuis deelde Kellaway van
Bet departement van munitie mede, dat
bij de ontploffing in de granatenfabriek
in de Midlands ongeveer hónderd perso
nen gedood en meer dan 100 gewond
waren. Het werk was thans weer hervat.
Spreker bracht hulde aan den moed en
de opoffering van de munitie-arbeiders,
die verlangend waren het werk te her
vatten.
Uit het Zuiden.
De nieuwe aan rallen, welke de Itali
anen gistereMochtend in den sector van
het 'bergfront tjisschsn de Brenta en de
Piave gedaan hebben, warsn, naar ge
meld, gericht tegen de stellingen ten
Noordwesten van den Monte Grappa
Zjj hadden dus plaats in de streek van
den 1552 meter hoogen Monte Pertica,
welke evenals de Monte Asolone, de
Monte Spinuccia en de Col dell' Orso
na de herfst- en wintergevechten van
het vorige jaar in handen van de Oos
tenrijkers gebleven zijn. Het bezit van
den Monte Pertica is voor de Oosten
rijkers van zeer veel belang en van hun
zyde is bij een vorige gelegenheid erkend,
dat bij het eventueele verlies van dezen
berg de geheele Westelijke belegerings
sector ingedrukt of verbroken zou worden,
hetgeen een verder Oostenrijksch offen
sief zoo het voornemen daartoe mocht
bestaan ten zeerste benadeelen moest,
het in zekeren zin op een lageren trap
zou duwen. De beantwoording van de
vraag, of de aanvallen, welke de Itali
anen tot dusver gedaan hebben, als
de voorloopers van een volledig tegen
offensief te beschouwen zijn, is volgens
rie Weenscha deskundigen voor een groot
deel afhankelijk van hetgeen hun weer-
voorspellers aankondigen. Het is geenszins
een geheim, dat alle oorlogvoerende
legers van tegenwoordig veldinrichtingen
bezitten, welke voor meteorologische
waarnemingen met betrekking tot de
gevechtsactie gebruikt kunnen worden.
De Italianen moeten in elk geval wachten
tot de waterspiegel van de Piave gedaald
is en of verder op droog weder te
rekenen valt.
Tegen Duitschland of tegen Japs»
Volgens een bericht uit Honoloeloe in
de „Philadelphia Public Ledger" meldt de
gedelegeerde Kuhio uit Washington Op
grond van modedeelingen van generaal
Growder, dat de national© garde van Ha
waï inplaats van gemobiliseerd 'te worden
als reserve teruggehouden worden zal,
Om in geval van nood als tweede verd©di
gi ngsgroep te dienen.
Generaal-majoor Carter, dé chef van
het militiebureau in Washington, deelde
over de troepen van Hawai mede: Hawai
heeft naar-verhouding 't grootste garnizoen'
noodig, hetgeen ergens een plaats onder
Amerikaansche vlag bezit. Zeven regimen
ten geregelde troepen infanterie en veld
artillerie en wat kustartillerie zijn pip
Cahu, waar zich de sterke oorlogshaven
Pearl Harboar bevindt, gestationeerd.
Zelfs deze strijdmacht zou echter niet
voldoende zijn om de eilanden te1 ver
dedigen in 't geval, dat een vreemde zee
mogendheid met behulp van troepentrante
portschepen een krachtige aanval gedaan
zou worden.
Zou 'men in dei Vereenigde Staten wer
kelijk denken aan een landing der Cen
tralen in Hawaï. Waarschijnlijker is
het wel, dat „vreemde mogendheden"
waartegen zulk een opvallend sterke bel
'zetting op Cahu gehouden moet worden»
aan de Gele Zee te zoeken is.
K«rte »orljsksriebtsn.
In het tijdschrift Deut«chlands Kr-
neueruDg schrijft professor von Liebig
e»n artikel over het Roemeensche petro
leumverdrag, waarin hij dat verdrag kri
tiseert en hevig# aanvallen op Kusbl-
mann doet. Dit ▼•r4rag, sides Liebig,
heeft in, dat niet Roemenië ssn oorlogs
vergoeding betsalt aan Duitschland, maar
de Duitsshe burger aan Roamenië, da
1 1
patroleummaatschappijen en het Duit
sche Rijk. Da inkomsten van dan Roe-
meenschan staat zullen spoedig grooter
zgn dan ijj voor den oorlog waren.
Kettinghandel. In Höxtsr is
onder verdenking van het drijven van
kettinghandel met zaaikoren de graan
handelaar Moritz Hochheimer, commis
aionnair van het rjjksgraanbureau en lid
der Kamer van Koophandel te Bielefeld,
in hechtenis genomen.
Keizerin Zita is tha*s vrij van koorts.
Yan Duitsche zijde wordt betoogd
dat de Amerikaansche troepentransper-
ten alleen niet kunnen dienen ter aan
vulling van de verliezen, die de gealli
eerden op het westelijk front lijden. Wan
neer men zich het onmogelijke geval
voorstelt, dat 10 millioen Amerikanen in
Frankrijk zouden staan, dan zou zelfs
met dit denkbeeldig getal nog steeds
geen vervanging zijn geschapen voor het
wegvallen van 13 millioen strijdvaardige
Russan, eenige millioenen Roemeniërs an
Serviërs en de verliezen der entente ga-
durende de jaren 1017 en 1918.
De zoon van J a ure s. Volgens
mededeelingen in de Fransche bladen
wordt de zoon van den bekenden, bij hst
uitbreken van den oorlog vermoorden
socialistisohen leider Jean Jaurès, die
als luitenant bij het Fransche leger aan
het front diende, sedert 3 Juni vermist.
Het prooes-Malvy. De be
handeling van het proces-Malvy, den
oud-minister van binnenlandsche zaken,
zal voor den Senaat als hooggerechts
hof op 16 Juli beginnen. Men verwasht,
dat de zittingen drie weken zullen duren.
Bommei op Vlaamsche
steden. Eiken nacht worden geregeld
Eagelsche bommen geworpen op Brugge
en Ostende, vraardoer steeds nieuwe
ellende wordt gebracht over de Vlaam
sche bevolkingmen schrijft dit toe aan
een gevoel van wraak over de toenemende
wijziging in het politieke standpunt van
het grootste doel van het Vlaamsche volk.
Gebrek aan transportmid
delen in Frankrijk. Volgons do
„Temps" wordt het transport naar het
binnenland der in Fransche havens aan
gekomen ladingen koren on meel steeds
moeilijker ten gevolge der militaire ge
beurtenissen. De behoefte aan meel
wordt iederen dag grooter, maar de
voorziening is uiterst moeilijk door het
gebrok aan transportmiddelen.
Japan profiteert van den
oorlog. Uit de laatste opgaven der
Japansche banken zegt het Juninummer
van „Banken Magazine" blijkt, hoe goed
het hun in den oorlog gaat. Ze verheugen
zich alle in een aanzienlijke toename
der deposito's, hand aan hand daarmee
gaat echter ook een vermeerdering van
het aandeolenkapitaal ter hand. Zoo
waren gedurende het jaar 1917 de depo-
sito's der Yokohama Speciebank van 276
millioon gestegen tot 527 millioen, en
tegelijk is echter ook het kapitaal van
30 op 36 millioen gebracht. Nog sterker
was de kapitaalsvermeerdering bij de
Japansche industriebank, waar 't kapi
taal bijna verdubbeld werd. De deposito's
stegen van 36 >/j tot 50 millioen, 't kapi
taal van 17'Ie tot 30 millioen.
De vleeschrantsoeneoring
in Engeland. De Morning Post
schrijft het volgende
Zonder het belangrijke werk van het
ministerie van levensmiddelen te willen
kleineeren, mag men toch zeggen, dat
er ernstige bezwaren over de kwaliteit
van het in Londen afgegeven'vleesch
zeer ad rem zgn. Het vleesch wordt aan
de kleinhandelaars verpakt meegegeven,
zonder dat zij mogen zien wat zij krjjgen,
en tonder dat hun een onderzoek van de
waar is toegestaan. Bij het uitpakken
vindt de slager het vleesch dan dikwijls
in een toestand, waarin het voor men-
schelyk gebruik niet meer geschikt is.
Met eigen oógen zag ik vandaag een
kwartos die met groene schimmel bedekt
was. Een ander stuk vertoonde verrotte
plekken. Geen wonder, want volgens den
stempel wns het vleesch reeds in 1915
in de koolkelders gelegdSlechts met
ds grootste moeite was ds plaatselijke
autoriteit te bewegen, een van deze
stukken voor onbruikbaar te verklaren.
Papinrnood in Frankrijk.
Met ingang van 1 Juli naogen de dag
bladen slechts driemaal per week ten
hoogste aan vier zijden bedrukt en ove
rigens aan twee kanten bedrukt verschij
nen Dit besluit is gegrond op de steeds
grootere moeilijkheid, hoe het noodige
papier te kennen bekomen. Vele papier
fabrikanten moesten wegens gebrek aan
grondstoffen werden stop gezet, andere
zullen niet 1**1 meer kunnen werken.
Bovendien moet er zoo weinig mogelijk
gebruik gemaakt worden van scheeps-
ruimte voor den invoer van papier"-
Op den morgen van 2 Juli hebben]
5 Engelsche vliegtuigen de vijandelij(klei
vlootbasis Cattaro gebombardeerd. Eenj
toini bommen, is geworpen welke branden
pp schieipeni tan in de duikbootbasis |ijeb-
bón veroorzaakt.
Uit Amsterdam seint men aan de
N. R.C.:
De uitslag van de verschillende stom-
bursaux was hodenmacht één uurnogniot
bekend. Rotterdam en 's Gravenhago ent-
braken geheel. De binnengekomen be
richten toonen aan, dat by oen kiesdeeler,
groot 15000 stommen, door de ruim 600.000
kiezers, wier stem te één uur kekend was,
gekozen zijn een vrij liberaal, twoe unie
liberalen, twee vigz.-democraten. zeven
S. D. A. P.ors, twee Chr.-historischen,
vier anti revolutionairen, dertien katho
lieken, een Economische Bonder, een
S. D. P er.
De uitslag van. Amsterdam.
Te circa 2 uur was de uitslag van
Amsterdam volledig bekend en hadden
de. verschillende partijen de volgende daar
achter vermelde stemcijfers verkregen:
Soc. Partij 3798
Middenstandspartij 3452
Politiepartij 326
Plattel, partij (2e 1.) 185
S. D. A. P. 33510
S. D. P. 13982
Anti-rev. 7804
Bond van Christen-soc. 603
Unie-lib- 5524
Verb. Dem. Weerm. 636
Vrij-lib. (Ie 1.) 5062
J. Stoffel 238
Vrij-lib. (2© 1.) 816
Chr.-hist. (2e 1.) 246
Alg. Staatspartij 1767:
Christ.-hist. (Ie 1.) 3615
Christ. Dem. 3035
Neutrale Partij 1639
Platteland-p. (Ie 1.) 90
Christ. Soc. partij 337
Econom. Bond 8516
R. v. d. Meulen 169
Kath. Staatsp. 19056
Vrijz. Dêm 9169
Kieskring Rotterdam.
'Ter elfder ure d.w.z. te half drie
wierden de totaalcijfers der verschil
lende Rotterdamische lijsten' bekend. Ze
volgen hier
Vrij-Iiberalen 4814
Chr. Socialisten 1305
Christ, hist. (2e lijst) 263
Politiepartij 161
S. D. A. P. 39397
Chr. Democraten 331
Katholieke Staatspartij 13735
Middenstandspartij 1509
Plattel, bond-rechts 178
Christ. Sociale Partij: 191
A n t i -re vo lu t kwiai ren 10761
Neutrale partij 588
Christ, hist, partij (Ie lijst) 3712
Verbond Dem. Weermacht 334
Vrijz. Democraten 1843
Unieliberaleiii 2364
Economische Rond 3001
Plattelandersbond-links 98
Alg. Vrijz. Partij 2032
S. P. 408
Nat. Bond Prot. Kiezers 191
Alg. Staatspartij 242
S. D. P. 3396
Totaal uitgebracht 95.820 stemmen, van
onwaard© 4992, totaal geldig 90.828.
Circa 13.000 kiezers hebben niet ge
stemd1. i "!_J
Kieskring Dordrecht.
Vrijz. Dem. Bond 279
Middenstandspartij 66
Roomsch-Katholieken 2145
Christen-Democraten 50
Neutrale partij 29
Christelijk-Historischem (le lijst) 532
Liberale Unie 508
Christelijk-Historischen (2e lijst) 44
Algem. Vrijz. Partij (De Klerk) 20
Christen-Socialisten 35
Vrij-liberalen (2e lijst) 24
Volkspartij 3
Verbond t. Democ. d. Weermacht 6
Christ. Soc. Partij 16
Staatk. Ger. Party 8
Econ. Bond 269
S. D. A. P. 1873
S. D. P. 85
Plattelandersbond (L.) 10
Anti-revolutionairen 877
Plattelandersbond (R.) 28
Vrij-liberalen 75
Socialistische Party 189
(Maasbode)
