De Groote Oorlog.
No. 334
Woensdag 36 Juni 10IM
33e «laai'guug
no. elf i
elf
Uitgave van
de Naiunl. Venn. LUCTOR BI EMERGO,
gevestigd te Gtws.
HooJdbumau te Gtoesi
fcAHO* VORBfSfBAAS W#.
IIAHA B- OHO IJ - b. BUa«.
flrakklr*
DastBrBaan A LI Ceintr* Sees.
eeuw
B- RMl
Vrge dar Ad vkr tenliëai
1—A k*s1* 10 Ma
S maal wojdt i-tnaal
9g BkmmamoX veordeattge voor
8
De Antirevolutionairs lijst
1 IDENBURG A. W. F.
2 v. d. VOORT VAN ZIJP C.
5 v. d. MOLEN J.
4 DE MONTE VER LOREN F. H.
6. BBUMER dr. E. J.
6 RUTGERS mr. V. H.
7. Dfi WILDE mr. J. A.
8 DS VEER mr. A. A.
9 DUYUAKR VAN TWIST L. E.
10 SCHOUTEN J.
toekomt, dan ook alle vrouwen het moet.rn
hebben-
En nu aanvaardt de anti revolutionaire
partij deze consekwentieechter met dien
verstande: vrouwenkiesrecht, goed; maar
dan ook niet een dameskiesrecht, maar
teein kiesrecht voor alle vrouwen, geen
enkele uitgezonderd, voor de geleerde
.evengoed als de ongeleerde, voor de rijke,
evenzeer als voor de arme.
De antirevolutionaire lijst op uw stem
biljet is
De cwidtdaat voer wiens naam gij het i
witte puntje hebt iwart te maken Is no. f
van de lijst waar het getal
boven staat.
Dus IDENBURG. I
Zij, die zich met ingang van 1 Juii J
s.8. op „Do Zeouw" abenneeron, ontvan-
gen de tot dien datum verschijnende num
mers gratis.
Sedrgf 'as haodU.
Artikel 10 van ons Program van Actie
luidtj
De vrijheid van bedrijf en handel, j
welkt die Iaatstverloopen jaren aan j
Zoo knellende banden werd gelegd,
worde, zoodra het einde van dien
oorlog en het Wegvallen van zijne j
gevolgen dit gedongen, in, hare eere
hersteld. Zoolang dit nieit het geval
is, ga echter de Overheid voort tö
waken tegen onredelijk© prijsopdrij
ving en, waar dit ter voorkoming
van 'maatschappelijke inzinking omver-
mij'dbaar is, te voorzien tegen ver
laagde prijzen in de nooddruft der
bevolking.
In dit artikel staat boras ting op den
voorgrond. Berusting in den toestand,
wam wij buiten onzen wil m tegon don
wil onzer Overheid geraakt zijn. Maai'
er komt ook in voor de ernstige wensch,
dat de band, waarin handel en bedrijf,
vooral het landbouw- en winkelbedrijf,
steeds meer gekneld wondt, niet meer
knelle dan noodig 'is; hetgeen wil zeg
gen, dat de overheid wake tegen onre
delijke prijsopdrijving, waardoor de rijken
zich het gebrek, de ontberingen en alle
ongemakken der distributie en rantsoen-
eering kunnen afkoopein. Tevens trede de
regeering voortdurend helpend op, opdat
de arme en de minvermogende de benoo-
digdc distributieartikelen goedkooper in
prijs kunne verkrijgen; uit 's Rijks kas
worde het tekort aangevuld. Ook worde,
naarmate de nood meeir nijpt, een ieder
die 't behoeft door duurtetoeslag geholpen;
de gelden hiervoor te vinden uit hoogere,
liefst progressieve belastingen mlet ruimen
aftrek voor kinderen in de groot© ges
zinnen, niet valn il© hoogstaangeslagenen,
mar van de middenstanders e.i alle lager
geplaatsten, die in de Rijks belastingen
aangeslagen Zijn. Opdat de nijvere werk-
mlaas- en middenstand m onze steden
Cn dorpe nniet te gronde ga.
kijsraeht voor ijn vrouw.
Artikel 11 luidt:
Blijkt het Vrouwenkiesrecht niet
langer, naar ö'sch van ons Program!
van Beginselen, te keeren te zijn,
dan wake de A.-R. Partij er tegen,
dat dit af te keuren kiésrecht niet
aan een bevoorrechte klasse worde
toegekend, maar doei ze den eisch
gelden, dat ook hier als regel doorga.,
wat ais regel geldt bij den man.
Naar aanleiding van dit artikel hebben
wij weinig op te mierken. Het trekt ons
net minste van allen aan.
t)e oud-minister Van Houten heeft het
malle advies gegeven, pin wanneer er
«n vrouw genoelmidi Wordt op de lijst
partij, niet op no. 1 maar op die
wnTT s"tóm^n; oimidat bij! de Grond-
'tsherziening aan de vrouw het gruw-
°,Ilrecht is aangedaan, door haar
actieve kiesrecht te onthouden
,an dat „onrecht aangedaan" nu is
aan. Het kiesrecht isi nu eenimaal
Ci' ^ocht, miaar een functie door de
erlieid aan hare onderdanen opgedragen
c het Landsbelang, ff ie,mand kan dan
cm eenige reden zeggen, dat lij' op
'e functie „recht" heeft. Door geboorte
niet, door stand niet, door bekwaamneid
niet, ook niet omdat hij is mensch, indi-
"u' r ^^sburger, man of vrouw.
hgl echter in de revolutionaire lijn
1' 'ndien aan alle mannen het kiesrecht
Verdediging.
Art. 12 vraagt twee dingen, het eerste
in zake de verdediging van het vader
land, het tweede met 't oog op de bewa
ring van onze Oost.
Ten opzichte van de verdedigings
middelen hier te lande worde de ver-
waarloozing van voorheen gemeden
en vroeger verzuim achterhaald.
Voor onze Koloniën worde een af
doende verdediging, zoo te land als
te water, aangericht, die haar onge
broken kracht behoudt, ook al mocht
de gemeenschap met het Moederland
tijdelijk afgebroken worden.
Dit artikel heeft in beginsel altijd op
onze Programs gestaan, doch in dezen
vorm, en vooral wat de tweede alinea
aangaat, is het onder ons nog niet bekend
geweest.
Dat het aldus is aangedikt geworden,
is .vrucht van den nood der tijden.
Toen de oorlog uitbrak, was mobilisa
tie noodzakelijk, en waren onze jongens
verplicht onder de wapens te komen. Onze
verdedigingsmiddelen moesten worden ver
beterd, waarvoor miljoenen moesten wor
den verspild of uitgegeven; want „vroeger
verzuim moest worden achterhaald". De
liberale partijen hebben zich steeds in
groote meerderheid tegen militaire uitga
ven verzet; wat door een rechtsch mi
nisterie werd voorgesteld, werd heftig be
streden, niettegenstaande het door hen
bestredene meestal vrucht was van de
zorg van een liberalen militairen voorgan
ger. Zoo is de toestand van ons verde-,
digingsstelsel zoo treurig geworden, dat
wij dankbaar mogen zijn in 1914 niet
in den oorlog getrokken te zijn geworden.
Daarom, winst doende met de fouten
van anderen, vragen wij voortgaande ver
betering onzer weermacht; echter met dien
verstande dat, voor wat aangaat onze
levende strijdkrachten, wij niet den na
druk leggen op dienstplicht, maar op
oefenplicht en daarmee in verband ver
langen een korteren diensttijd; opdat het
geen als ernstige oefening bedoeld was,
door het veelvuldig herhalen niet wordt
een loos spel, een oefening die plaagt
en ontstemt, of van den man een machine
maakt, gelijk er in dienst zoovelen zijn.
Kortom, geen oefeningen op Duitsche
of welk© leest ook geschoeid, maar oefe
ningen in Hollandschen geest; degelijk en
bij gebleken vaardigheid naar huis!
ln verband hiermee wordt dei ernstige
aandacht gevraagd voor Indië. Wanneer
ons land in 1914 in den krijg war© ge
wikkeld geworden, zouden onze bezittin
gen in Oost en West nu reeds niet meer
in ons bezit zijn geweest. Eir züu ter
stond door Japan of Engeland beslag op
gelegd zijn geworden.
Dat bewijzen de feiten. Jap'an toch leg
de in 1914 terstond beslag op Kiautsjau;
en daarna verloor Duitschland al zijn
bezittingen.
Dit ziende, moet bij een ieder, die van
welke partij ook, die prijs s'telt on het
bezit van onze Koloniën, de gedachte
rijzenwat moet ier gedaan worden om
deze koloniën te. kunnen behouden? Met
een klein legertje en Slechts enkele sche
pen konden wij vroeger, sedert 1813, onze
Oost voldoende verdedigen. Nu echter
't gevaar, zoo te land als ter zee, van
uit. Azië, ook op; ons en onz© koloniën
aankomt, moeten wij' op! maatregelen ter
afwending van Hit gevaar bedacht zijn.
Welke dieze maatregelen zijn zullen, be
hoeft niet door ons volk te worden uit
gemaakt. Die taak rust op. die toekomstige
nieuwe of vernieuwde landsïegeering.
Maar zooals de toestand nu 'is, mag deze
niet blijven. En de unieliberale, yrijzin-
nig-democratische en socialistische par
tijen in Kamer en Pers' an Kiesvergadering
begaan een groote onvoorzichtigheid door
den luchthartigen toon, waarop zij' de
dreiging v.an (dit gevaar ontkennen en
niet minder door de laffe, on-hollandsche
bewering, dat wij' er toch niets tegen
doen kunnen.
Voorkom vergisdr,
Vo&r onze huisbezoekers moet vast
staan. dat zij geen enkele woning van
een kiezer mogen verlaten voor zij' twee
dingen hebben verkregen
le. de zekerheid, althans de zeer ster
ke mogelijkheid dat de kiezer stemmen
zal op de antirevolutionaire lijst, no. elf,
den bovensten candidaat, Iden-
burg.
2e. de zekerheid, althans de zeer sterke
mogelijkheid, dat de kiezer z'ichi niet
vergissen zal. Dat zich vergissen:
kan zoo licht plaats hebben. Daarom moet
de kiezer u beloven, dat hij1 stemmen zal
op no .1 van lijst elf
alleen op' no. 1 van lijst elf
alleen het witte piuntje voor Idenburg
zal zwart maken
niet achter, maar voor Idenburgs naam
de witte stip zwart zal maken.
De overige witte stippen moet hij af
blijven, Uitschrappen mag hij ook niet.
Niets aan doen. Niets anders dan de
witte stip voor Idenburg zwart maken.
Laat den kiezers zien, dat onze lijst
elf precies in 'tmidden staat.
Laat hun zien, dat wie de stip ach
ter Idenburg zwart maakt op' een zekeren
mijnheer Knop.pers stemt, en dus ^oor
onze partij verloren is'.
Leg den kiezers ook vooral uit, dat
de naam Knapipers niets te maken heeft
met ds. Knoppers die te Kapelle gestaan
heeft; dus dat zij van die lijst van Knop'-
pers hebben af te blijven.
Vele kiezers' weten nog niet, dat de
Wet. hen nu dwingt om te komen stem
men, zoodat wie niet komt, boete krijgt.
Herinner hun dat toch'.
Laten uw vrienden u toch helpen bij
het huisbezoek, opdat er niemand worde
overgeslagen.
Neem er desnoods eens een mee, op
dat hij zie en er vare, dat het kiezers-
bezoek over 't algemeen een zeer aan
genaam werk is.
Een aangenaam en vruchtbaar werk.
Niet steauaen op »en ander.
Dit vooral moet allen broederen op het
hart gebonden: stemt nu niet op no. 2
of 3 of welk nommer ook. .Alleen wie
op Idenburg stemt, geeft de beste kan
sen aan zij'n opvolgers op de lijst." Krijgt
Idenburg, hetgeen te verwachten is', 70.000
of 80.000 (stemmen, dan zij'n ook geko
zen v. d. Voort v. Zijtpl, v. d. Molen,
Monté ver Loren, Bieumer en Rutgers;
en maakt ook de Wilde een mooie kans;
De Veer en Schouten vallen dan in, wan
neer een van deze gekozenen uitvalt;
bijvoorbeeld wanneer de Wilde ook iri
groep II en v. Twist ook in groep 1
gekozen wordt, of een der in III geko
zenen tot een andere taak geroepen wordt,
of onverhoopt op andere wij'zè zijn plaais
in de Kamer open maakt.
Blijft bij uw huisbezoek op al dezie
dingen de aandacht vestigen; doch voor
al op deze twee:
Stemt no. 1 van de middelste
1 ij s i. Nief achter den naam maar er
voor.
Dat moet voor den kiezer zijn opstaan
en zij'n naar bed gaan zijn, en tot zelfs
in den droom bij' hem vaststaanIden
burg is mijin man, en Idenburg alleen!
De middelste lijst, het witte puntje voor
den naam zwart maken.
Seknept avwztoht va* «ten tseefauHL
Bij gemis aan groot wapengedruisch
op de slagvelden, zijn de groote staats
lieden weer eens mét den mond gaan
strijden.
Da Engelsciie premier heeft in een
redevoering nog eens aangekondigd, dat
men in Frankrijk elk oogenblik iets ge
weldigs kan verwachten, een verwoeden
slag, waarbij al het voorgaande in het
niet verzinkt en die misschien beslissend
is over den loop va* den oorlog.
Hij voegde er eohter aanstonds aan
toe, dat de Entente in dit opzicht vol
gerustheid en vertrouwen ia
Merkwaardiger was von Kühlmann's
rede in den Rijksdag Een paai citaten
hebben wij gisteren al gegeven.
Hij sprak op de eerste plaats over het
Oosten en was hef met Lloyd George
eens, dat het in Rusland allesbehalve
ordelijk toegaat an dat er nog veel ver
beterd moet worden.
Bij het overzicht van de militaire si
tuatie stelde hg de vraag, hoe lande
oorlog nog zou duren en antwoordde
met een ik-weet-het-nict en met de ver
klaring door v Moltke in den rijksdag
afgelegd, toen de groote Duitsche «tra
teeg zeideDe volgende oorlog kan doer
zijn geweldigen omvang een zevenjarige
of een dertigjarige oorlog worden.
Vervolgons saf de staatssecretaris van
buitenlandsche zaken een korte uiteen
zetting van het oorlogsdoel van Duitsch-
land: Wij eischcD, zoo zeide hij, voor
het Duitsche volk tn ook voor
onze bondgenooten een vrjj, sterk en
onafhankelijk bestaan binnen de ons^
door de geschiedenis getrokken grenzen.
Wg willen een overzeesch gebied, het
welk in overeenstemming is met onzen
nationalen rijkdom en met onze eigen
schappen als koloniale mogendheid en
wjj verlangen de vrijheid om onzen han
del over de vrije zee in alle werelddeelen
uit te breiden
Even roerde hg ook de Belgische
kwestie aan, waaromtrent Von Kühlesann
geen nadere verklaringen wilde doen,
omdat Duitschland daardoor een verplich
ting op sieh zou nemen, terwjjl de tegen
partij zich tot niets verplicht had. Ten
opzichte van Belgis blijft Duitschland
dus halsstarrig zijn houding vanstilzwg
gendlieid handhaven, hetgeen met het
oog op vradesmogelgkheden ten zeerste
te betreuren is. Yon Kühlmann verklaarde
verder dat zoo een ernstig vredesvoorstel
van den overkant of van wie ook sou
komen, de deur van Duitschland niet
gesloten zou zjjn, doch als eerste voor
waarde voor eenig succes moest er zijn
wederzjjdsch vertrouwen. En dat ont
breekt nog altijd, klaagde Von Kühlmann.
B.langrjjk was ten slotte zijn verkla
ring dat hij den grooten omvang van
het conflict door zuiver militaire beslis
singen zonder diplomatieke onderhande
lingen geen wezenlijk einde aan den oor
log kan komen.
Van het Westerfront wordt niets an
ders gemeld dan een heldendaad van
Canadeesche troepen, die bg Nenville
Vitasse 22 gevangenen maakten, zegge
twee en twintig.
Het Italiaansche stafbericht dd 25 Juni
meldt:
Gisteren in den loop van den dag heb
ben de dappere troepen van het 3e leger,
na de uiterste achterhoede van den vg-
and te hebben overwonnen, en hen ge
noodzaakt te hebben zich over te geven,
den rechteroever van de Piave weer
bezet, waarbij zij 18 officieren en 1607
man gevangen namen. In den Tonale
sector hebben onze dappere Alpentroepen
met goed gevolg een aanval gedaan en
hebben de geheele bezetting van een
vijandelijken vooruitgeschoven post, ten
Zuid-Oosten van de Ponte de Cavallo
gevangen genomen. Op de hoogvlakte
van Asiago heeft een aanval op de
hellingen van den Monte de Valbella
ons 109 gevangenen opgeleverd.
Op het geheele front ten Noord-
Westen yan Monte Grappa hebben onze
troepen door ondernemingen samen
gaande inet sterke concentratie van het
artillerievuur een krachtigen aanval
gedaan en den vijand zware verliezen
toegebracht. Zij behaalden terreinwinst
en nauien 7 officieren en 326 man ge
vangen, terwijl 16 machinegeweren ver
overd werden.
0a lev6S$i)ild<ielt-.nnocd in Oostenrijk,
Uit berichten uit Weenen blijkt, dat
de stemming ten opzichte van de levens
mid delen voorziening zeer pessimistisch
is. Men verheelt zich niet, dat nog zeer
ernstige moeilijkheden staan te wachten
in de eerstvolgende dagen.
Op order der politie mogen afschriften
van de door den gemeenteraad aangeno
men motie inzake de levensmiddelen
kwestie niet worden aangeplakt. Dit
teneinde rustverstoringen te voorkomen.
De stakingsbeweging in Boedapest breidt
zich uit. Do vakvereenigingen hebben de
leiding van de staking op zich geüomen.
Op alle belangrijke fabrieken is het
werlc neergelegd.
Os Oultscha Keizer op het slagveld.
De oorlogscorrespondent Karl Rosnier
seint van het slagjveld 'aan de Aisn'e
De keizier kijkt op de kaart, zijn hand
wijst op het terrein om den Laffaux-hoek
„In het jaar veertien, tijdens den siag
bijl Soissons, ben ik Trier geweest
wat heeft hét lot ons Duitschers intus-
schen zwaar beproefd 1Nu ligit dit
alles achter ons"gjaat biet met volle
kracht naar de laatste overwinning!"
Benedein in het dal van de Ailette duikt
bij' een buiging van den weg een groep
je menschen op. De meesten in licht ho-
rizonblauween Duitscheir, grijze wei
nig indrukwekkend© figuur met bajonet
op achter, hen aan. En al die menschen
in het blauw dragjen mantels', dekens en
pakketjes«en zelfs een heuschi fijn
bruin reiskoffertje, net zioo, alsof hij nu,
nu 'de oorlog voor hem ten einde, naar
het station van St. Thiomas of "St. Êr-
mes. gaat, om zoo spoedig mogelijk weg
te zijin uit dezie streek, waarin lier leven
zoo hoogSt onvriendelijk werdvier ge
vangen Fransehe officieren met hun op
passers.
Ze komen 'dichter bij' de standplaats
voor de bevelvoering, en de keizer zendt
een van zij'n vleugeladjudanten om de
heeren te halen.
Een ooigenblik later is de adjudant be
neden op den weg bij de gevangenen.
Hij vraagt: „Heeft u al eens den Duit-
schen keizier jgezien".
„Neen"
„U zult hem zoo dadelijk zien. U is
bij hem ontbodenHij is hier".
„Hierin den slag!?.. In het vuur..?l"
Stomme verbazing, die zich nauwelijks!
meer laat inhouden, ligt op de door da
gebeurtenissen van dezen dag nog bleeke
en vermoeide gezichten.
Dan staan zij' voor 'den keizer. Hij vraagt
en zij' vertellen. .Voornamelijk een van
hen, een lange, rood-blond© man, dien
de schok van de doorgestane uren nog
in de leden 'zit, verteltzij waren in
gedeeld als artillerieofficieren bij de En-
gtelschen en stonden als waarnemers op
een hoogte bij' Craonelle. En vannacht!
was het vreeselijke vuur giekomen en Kad
van twee uur 's nachts tot den volgen
den morgen "de heeie streek bepoeierd.
Ze Waren in hun schuilplaatsen gekro
pen en hadden daar afgewachthad
den gewacht op telefonische mededeelin-
gen van de Engelsc.hen. Maar die waren
niet gekomen. Toen waren ze maar 's mor
gens vroeg 'er uitgekropen en 'hadden
poolshoogte genomen. Maar toen ontdek
ten ze, dat de Eng;elschen gedood waren
of 'gevangen genomen, of gevluchtge
vlucht, zonder dat een van hen het noo
dig gevonden had naar de telefoon te
gaan en hen te waarschuwen 1Toerï
hadden ze maar hun zaakjes bijeenge
pakt de mantels, dei pakketjes, en
het mooie, bruine koffertjeen had
den. toen d© Duitschers weer in do na
bijheid kwamen, zich in het onvermij
delijke van de gevangenschap' geschikt..
Ret is laat jn den middag, als da
keizer de standplaats voor de bevelvoe
ring verlaatsteeds verder heeft de
slag z'ich naar het zuiden verplaatst. On
derweg, op den terugweg, bij troepen die
naar voren g;aan, of in dorpen, laat hij
meermalen halt houden, wenkt de man
schappen om zijn auto te komen staan,
en vertelt hen in korte, kleurige trekken
van 'de successen van den dagj. En hij
besluit: „Zegt 'het voort aan je kame
raden, opdat zij er zich "ook in verheu
gen! En ztegt hun ook, dat ik jullie dat
verteld heb, en dat ik midden tus'scliën
jullie in ben zoolang er gevochten moet
worden I" f
Eens, als de keizer zoo vertelt, dat ivij
met dezen eersten gievechtsdag precies
achttien kilometer diep vooraitgerukt zij'n,
zegt uit in den kring der aandachtig-luis-
terende mannen een jonge stem:
„Wat zullen ze daarover in Parijs oogen
opzetten, Majesteit 1"
De keizer lacht: ,,Ja, die oogen zou
jij wel eens willen zien, niet?"
En weer klinkt die jong|e, zorgelooze
stem, waarin intusschen alle durf en alle
strijdlust van de jeugd siddert: „Majesteit,
die oogien zullen we nog wel eens. gajpï
bekijken als we zoo mooi blijven, op
dringen, dan zal het spoorbiijetje ook
gauw niet' weer zoo duur zijfn
Korft oorfogtlitrltMM.
De sx-Czaar is, naar nu weer ver
luidt, met zijn familie naar Moskou over
gebracht, daar zijn verblijf te Jekaterina-
burg door het optreden der Tsjecho-
Slowaken en da Oeral-kozakken in gevaar
werd gebracht.
De nieuwe Siberitche regeering
heeft bij China om steun aangeklopt,
doch een afwijzend antwoord bekomen.
Tot dusver zjjn te St. Petersburg
gekozen 122 bolsjewiki, 9 linksche sociaal
revolutionairen en 1 Oborsnes.
De Tsjecho-Slowakische troepen zijn
Jekaterinenburg binnengedrongen. In de
atad moeten hevige gevechten onthiaud
zjjn.
Uit Cordoba (Spanje) wordt gemeld,
dat er in de mijnen van de Penarrogo-
Mij. een staking is uitgebroken. De
toestand is ernstig. De voorraad kolen
is in Spanje onvoldoende voor de
winterbehoeften
De bekrachtigingsoorkonden van
de 7 Maart tusschen Duitschland en Fin
land afgesloten verdragen zijn gisteren
te Berlgn uitgewisseld.
De gerequireerde Noersche s.s. Borg,
Diana, Kul, Saima en Stryn zijn gezonken.
Volgens een telegram van het Korr.
Bur. uit Weenen betoogen de bladen,
dat de „tijdelijke" ontruiming van den
Montello en eenige stellingen aan de
Piave alleen is geschied, tengevolge van
het onberekenbare natuur-geweld", n.l.
het zwellen van den Piave.
De Fransehe soldaten iu Verona
hebben de overwinning der Italianen
aaD de Piave, welke samenvalt met den
jaardag van de veldslagen van San
Martino en Solferino in 1859 en van
