Donderdag SO Juni 1918
32e Jaargang
De droote Oorlog
Buitenland.
no. 21»
no. elf
elf
Zeeuwsche Stemmen.
Binnenland
Uitgave van
de Naaml. Venn. LUCTOR BT EMERGO,
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
Bureau te Middelburg.'
FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG.
Drukkers:
Oosterbaan Le Cointre, Goes.
<DeZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERXDAft.
Aboanementsprijai
Per 3 maanden fr. p. post f 1.60
Losse nummers- 0.05
Prjjs dar Advertentiën:
14 regels f 0.80, iedere regel meer 80 et.
8-ruaal wordt 2-maal berekend.
Bjj abonnement voordeelige voorwaarden.
Bewijsnummers 6 cent.
De Antirevolutionaire lljat.
1. IDENBURG A. W. F.
2. v. d. VOORT VAN ZIJP C.
3. v. d. MOLEN J.
4. DE MONTË VER LOREN F. H.
6. BEUMER dr. E. J.
6. RUTGERS mr. V. H.
7. DE WILDE mr. J. A.
8. DB VEER mr. A. A.
9. DUYMAER VAN TWIST L. E.
10. SCHOUTEN J.
Onze lijst is de elfde van het stem
biljet.
De antirevolutionaire lijst op uw stem
biljet Is
De oandidaat voor wiens naam gij het
witte puntje hebt zwart te maken Is no. 1
van do lijst waar het getal
w»
boven «tut.
du. IDENBURG.
■'."■FM1""
Zij, die zich met Ingang van 1 Juli
a.s. op „De Zeeuw" abonneeren, ontvan
gen de tot dien datum verschijnende num
mers gratis.
Niet mo. 7 maar no. 1.
De corrector liet gisteren in ons hoofd
artikel een leuke drukfout staan. Door
weglating van eenige woorden liet de zet-
tbr ons het tegengestelde zeggen van het
geen wij van plan waren. Wij hadden
geschreven „maar ook het land van Axel
stemt straks met genoegen op no. 7 van
de lijst, en stemt daarom op Iden-
burg) op no. 1, teneinde daardoor, en
daardoor alleen, ook de meerderheid te
verzekeren aan mr. J. A. de Wilde.
De gespatieerde woorden liet de zetter
weg.
Stemt dus allen op no. 1.
Doen alle antirevolutionairen dit, dan
staat de verkiezing van mr. de Wildte
zoo goed als vast.
Stemt no. 1 en alleen no. 1.
Zegt 't toch aan de vrinden, dat zij
maar één puntje mogen zwart maken.
Wie twee of meer puntjes zwart maakt,
maakt 't biljet ongeldig.
Dus maar één puntje, en dan moet 't zijn
het bovenste van lijst elf, het puntje
vóór den naam Idenburgl
Alle antirevolutionaire bladen zijn hier
in eenstemmig. Wij zullen er enkele laten
spreken.
We beginnen met De Nieuwe Haag
se he, het blad waarvan mr. J. A. de
Wilde de hoofdredactie heeft. Dat schrijft:
„Het zou een ramp voor elke politieke
partij worden, indien de verschillende
groepen eigen belangen zwaarder lieten
wegen, dan het landsbelang, hetwelk
staatslieden van superieure kwaliteit
vraagt.
Onze critiek over de vorming der lis
ten, wat onze partij betreft, hebben we
niet verzwegen; doch thans staan we als
broeders naast elkaar en tegenover den
vijand. Indien in Öe eigen gelederen twee
dracht heerscht, dan is de slag al bij
voorbaat verloren.
En daarom hebben o. i. noch verschil
lende groepen, noch vakvereenigingen,
noch afzonderlijke personen het recht om
het partij-advies op zij te schuiven door
politieke vrijbuiterij.
Vooral van vakvereenigingen, die welen
wat leiding 'heteekent en organisatorisch
geschoold zijn, verwachten we daarom
geen adviezen, die tegen den regel ingaan.
Stemt niet op uw candidaat, maar op
den eersten candidaat uwer partij.
Ge komt dan niet voor onaangename
verrassingen te staan.
Uit „Ouderrecht",
't propagandablad onzer christelijke onder
wijzers
Weet gij, dat het Openbaar Onderwijs
uit de Gemeentekas ruim 15 millioein
krijgt en dat het Bijzonder Onderwijs uit
die kas geen cent ontvangt?
Weet gij, dat ruim 13000 Bijzondere
Onderwijzers, die dezelfde.examens heb
ben afgelegd als de Openbare Onder
wijzers, per jaar honderden guldens
minder verdienen dan hun Openbare
collega's?
Weet gij, dat de ouders vau 460 dui
zend kinderen elk jaar een hooger be
drag aan schoolgeld betalen, omdat zij
hun kinderen naar de Bijzondere Schooi
sturen?
.Weet gij, dat de groei van 't Bijzonder
Onderwijs wordt tegengehouden, omdat
er niet genoeg geld is om nieuwe scho
len te bouwen?
Weet gjj, dat menig ouder zijn kinde
ren naar de Openbare School stuurt,
omdat er geen Bijzondere School in
de buurt is?
Weet gij dat en.wilt gij dat?
Antwoord gevraagd op 3 Juli a.s.!
CXL.
Ik weet niet, of men mij: den vorigen
keer wel geheel au sérieux genomen heeft,
toen ik minister Posthuma behalve m'n
psychologische raadgevingen, ook een be
scheiden lesje in de meteorologie meende
te moeten geven.
Misschien had ik :er de aërologie nog
bij' moeien nemien.
Hoe het zij, de verstandige en gevatte
lezer heeft wel beg'repten, dat ik heb wil
len wraken het over één kam scheren
van alle burgers van den staat.
Dat gaat niet.
Zoomin het aangaat een stoenkooldelver
met. een ten ©enenmale onvoldoend kolen-
rantsoen af te schepen, zoo min gaat
het. aan tot den landbouwer te zeggen:
„Je krijgt p'er dag twee ons brood van
tweede kwaliteit, zorg', nu "inaar, dat je
al je graan tot de laatste korrel inle
vert
Ieder, die zóó redeneert, verraadt ge
brek aan practischen zin, en kennis van
de volksziel. En 'door zoo een misreke
ning te begaan, speelt men n'et alleen
met. de Stoffelijke belangen van een groot
deel des volks, doch kweekt men ook
een geest van lijdelijk verzet en oproe
righeid, welke in .tijden, als wij nn door
worstelen, niet weinig noodlottig kunnen
zijn.
Doch, om op m'n eig'enlijk chapiter terug
te komen, ik verzoek u mij vooral au sen-
©ux te nemen, ala ik de overheid nog
een raad geef.
Een. raad, die eigenlijk nummer één
had moeten zijn.
Ik wilde ZEx. nil. eens verwij'zlen naar
wat in Cor. 3:6 en 7 staat.
Onze hoeren, ofschoon ze er wellicht
zelden aan denken, weten het wel
„Ik heb geplant, Apollos heeft nat ge
maakt, maar God heeft den wasdom ge
geven; zoo is dan noch hiij> die plant
iets, noch h'ij die nat maakt, maar God
die den wasdom gjeelt" j
Zeker, onze landbouwers zijn wel in
de eerste plaats aangewezen, om deze
wijsheid te bedenken. Immers zij zijn het,
die den grond bewerken en zaaien en
planten.
Doch hoe heerlijk ware het, als otfk
de hoog© overheid bij 'deze waarheid led-
de 'ên den zegen van boven verwachtte.
Van de kennis dier waarheid blijkt he
laas zoo bitter weinig! bijl de raadsheeren
der Kroon.
Wij worden overladen mot stroomen van
wijsheid en spitsvondigheid, in den vorm
van allerlei meer of minder drukkende
bepalingen, welke ons land door crisis
tijd heen moeten hielpen, doch men is
soms geneigd om met Paulus te vragen:
„Heeft God de wijsheid dezer wereld niet
dwaas g'emaakt?"
Posthuma staat gereed om met achter
lating van zijn portefeuille uit het mi
nisterie te verdwijnen. Wie zal zijn op
volger zijn?
'kWeet het niet.
Doch laat ons hopten, dat het iemand
is. die niet wijs is bij zichzelve, die niet
enkel leeft bij de aardse he wijsheid, maar
alles verwacht van de wjjshud, die vau
boven is.
Die wijsheid ik herhaal het meest
klassieke woord dat ik ken is zuiver,
vreedzaam, bescheiden, gezeglijk, vol van
barmhartigheid en van goede vruchten,
niet partijdig oordeelende en ongeveinsd.
Wie hoopt niet met mij?
KEES VAN DER MEER.
Moispf «verztatri vut 4m toastend.
Op het Westerfront wordt hier en daar
heftig gestreden, doch de strijd draagt
niettemin een plaatse'ijk karakter.
Het Fransche mi ddag- c om miu ri qué
maakt nog melding van een hevige g|ei-
schutsvoorbereiding over he' geheee front
van Reims, gevolgd door e© i infan ©ri©-
aanval der Duitschers, we ke i atuurlijfc
werd afgeslagen. De Duitschers, die er
in geslaagd waren om bet bosch in Sil-
lery binnen te- dringen, zijn er door de
tegenaanvallen der Franschen weer uit
geworpen.
Het Parijsche avondbericht meldt
op de wijze van het Duitsche avondbe
richt „niets van
Eén WoKfbericht meldt: Gis'eren heb
ben de Duitschers met vlükbaangestehut de
stations van St. Nfoluas en Amiëns be
schoten. Bij den aanval des vijands' ten
Zuidwesten van Dolmnniers heeft hij
'wederom een ruim gebruik gemaakt van
tanks. De vijand heeft bij zijn talrijke
kleine aanvallen uit den laatslen tijd aan
zienlijke verliezen geleden.
Van de entente zijde wordt gcimeld ,dat
de Duitschers weer een nieuwen stoot
voorbereiden. In welkte richting de klap
zal vallen? Berichten uit Parijs melden,
dat von Hindenburg, die gehoopt zou
hebben, 'dat het Üos'enrijkscbe offen
sief reserves! zou onttrekken aan het Wes-
ten, een nieuwe actie wil beginnen tegen
de Kanaalhaivens.
In verband met de verwachte nieuwe
Duitsche operalies is het merkwaardig
wat Bonar Law bij de i .diening van zijn
nieuw crediet van 500 mitlioen pond,
in het Lagerhuis heeft verklaard.
Ook hij was overtuigd, dat in heit Wes
ten een groot© kamlp komen ging; hij
vertrouwde öp de legers der geallieer
den, maar, en dit is.'thoogst merkwaar
dige besluit van zijn rede, hij voegde er
aan toe: „het eindresultaat blijft altijd
onzeker, doch zij', die verantwoordelijk
zijn en het .best den toestand kunnen bi»-
oordeelen, zien de toekomst z1 o n d ei r
angst tegemoet. Als de vijiand over drie
maanden zijn doel niet bereikt, is zijn
poging mislukt."
Deze woorden behoeven geen nadere
verklaring.
In Italië is de toestand ongewijzigd
gebleven.
Althans in hoofdzaak'.
In het Britsche stafbericht wordt niett
zonder eenigen optier melding gemaakt
van bet wegspoelen door den stroom van
Verschillende Doste ïrjjjfc- eb© bruggen.
Uit Rome wordt gemeld, dat he'. zich
laat aanzien, dat de tweede fase van
den slag van een groot® hevigheid zal
zijn. Bij het bruggohoof-J, dat de Oosten
rijkers aan den beneden-Piave hebben in
gericht, bieden de Italianen met band en
tand tegenstand aan de aanhoudende aan
vallen van twaalf divisies, die voortdurend
met dei tusschen Suregana en Conegliano
geconcentreerde reserves worden aange
vuld. De strijdmacht, die tus chein den
Mómtello en den Piave aanvalt, schijnt
te zijn samengesteld uit meer dan 25
divisies in eerste linie en acht in re
serve. De vijiand had bij Foazanoi lange
colonnes van Duitsche vraehtwagemsi sa
mengetrokken om den buit te vervoeren,
waarop hij rekende. Onder de gevangenen
bevond zich ear commandant van een
regiment.
De Koelnische Zeilung is van mleenrtig,
dat als gunstig resultaat van het Oos en-
rijksch offensief kan worden geboekt, dat
Italië het initiatief is ontrukt, en dat er
geen sprake meer zal zijn van het zenden
van verdere Italiaaosche troepen naar het
Westelijk front.
De strijd in Afrika.
Het moet de bewondering afdwingen
van iedereen, hos het handjevol Duit
schers in Duitsch-Z. W. Afrika zich nu
sinds jaren verdedigt tegen een groote
overmacht. Volgens de laatste berichten
schijnt het aan de troepen van generaal
von Lettow-Verbeck gelukt te zijn aan
een vijandelijke omsingeling ten Zuiden
van de Lurio-rivier te ontkomen. Generaal
van Deventer, die van Engelsche zijde
de ondernemingen leidt ,heeft in de „Lon
don Gazette" van 1 April een verslag
uitgebracht over den loop der gebeurte
nissen tot December 1917. Hieruit blijkt,
dat de Engelschen zich toep reeds voor
bereidden op een veldtocht, die in geen
enkel opzicht bjj de voorgaande zou ach
terstaan en bovendien, dat het moreel
van de Duitsche troepen gedurende de
voortdurende gevechten nooit heeft ge
wankeld. Het is alleen te danken aan de
bijzondere dapperheid der Engelsche, Bel
gische en Portugeesche soldaten, dat er
nog successen werden behaald. Had gene
raal Van Deventer den Duitschers nog
hooger lof kunnen toezwaaien?
Korte oort*«*b«riRlrten.
De Koning van Bulgarije heeft Ma- I
linof met de vorming van een nieuw
kabinet belast.
In Duitschland looft de overheid
voor de inlevering van elke 10 K.G. ge
droogde stengels van brandnetels een
streng zwart of wit naaigaren, uit brand
netels vervaardigd, als premie uit, zoowel
om de menscben tot ijverig zamelen aan
te sporen als om te demonstreeren hoe
nuttig deze onkruidplanten in den tegen-
woordigen tijd voor het vaderland zijn-
Het uitloven van premiën komt trouwens
meer en meer in zwang. Zoo mag b.v. te
Berlin-Schöneb erg ieder, die een pak ge
dragen mannenkleeding inlevert, bij de
gemeente een half pond honig koopen- j
In het versperde gebied in de Mid-
dellandsche Zee zijn 10 s. s., tezamen
24500 ton, in den gronö geboord.
Het Engelsche Lagerhuis heeft het
oorlogscrediet van 500 millioen pond goed
gekeurd.
Gelijk bekend, mogen sedert eenigen
tijd slechts Fransche bladen zonder ad
vertenties naar het buitenland worden,ge
zonden. Dit verbod op advertenties zal
binnenkort ook gelden voor neutrale, naar
Frankrijk te importeeren bladen.
Men verneemt uit Athene dat er in
verschi.lende Bulgaarsche steden ernstige
troebelen hebben plaats gehad, tengevolge
van het gebrek aan levensmiddelen.
Wolff ontleent aan Progrès de Lyon,
dat Duitsche vliegers den 13den Juni Bou
logne hebben bestookt. Elf menschen wer
den gedood. De schade was aanmerkelijk.
De vorige week heeft de Duitsche
rechtbank te Brussel haar eerste zitting
gehouden. Zoowel de Fransch- als de
Vlaamschsprekende beklaagden werden in
het Duitsch verhoord. Een dame dged
dienst als tolk.
Den 18 en Juni hebben de Fransche
vliegploegen, in spijt van de bedekte
wee sgesteldheid, zes Duitsche vliegtui
gen nee rgeschoten of buiten gevecht ge
steld en één kabelbalon in brand ge
schoren.
De Fransche bombardementsvliegtuigen
hebben in den nacht van 18 op 19 Juni
tien ton projectielen op stations, kampen
en bivakken geworpen in de streek van
Villers— Frauqueux, Faverolles en Fismes.
Uit Genève wordt gemeld: Delta
liaansche legerconimissie heeft heden het
gebruik van de bij de lichting van 1920
opgeroepen mannen voor de tweede en
derde linie op het gevechtsfront goed
gekeurd.
Minister president Orlando is naar het
front vertrokken.
Naar aanleiding van de verminde
ring van het broodrantsoen te Weene»
heeft de getm-ent,«raad gisteren een be
■'.uit genomen, waarin h\j tegen deze
vermindering krachtig protesteert en ten
spoedigste opheffing van deze maatregel
eischt. Tot d m toe moet het ontbrekende
worden aangevuld door verstrekking van
andero levensmiddelen.
Volgens een eergisteren bekend ge
maakte verordening zal in Oostenrijk,
evenals in het Duitsche rijk en in de
toekomst in Hongarije, het beheer van
den nieuwen oogst aan een strenge staats
regeling worden onderworpen.
Een NtederlandsChe ver-
o ore de e ld.
Wolff seinde dezer dagen de vcroor-
deeling van een bewoonster van Amster
dam wegens poging tot landverraad tot
drie jaren en zes maanden tuchthuisstraf.
Van de familie der vrouw verneemt
het „HdblL" omtrent deze zaak bet vol
gende
In het begin van den oorlog was de
vrouw, die met haar gezin i i financieel©
mioeilijikhedein verkeerde, i kennis geko
men met ©en Duitscber, die haar voor
spiegelde, dat Zij vee! ge'd kon verdienen
door tón behoeve van Dui s hland s, i.
oimneeren. Zij moest zich daarvoor in
verbinding stellen met ©enige heeren te
Wesel. Zij' ging op het aanbod dn, kreeg
reisgeld en kon zelfs zonder pas naar
Wesel gaan. Daar gaf mien haar instruc ies
om zich in Londen in een eerste klas
hotel ta vestigen. Agenten der DuitscLe
regeering zouden daar de vragen in ont
vangst nemen omlrent militaire aange'e-
geinheden, die haar uit Wesel zouden
gezonden worden. De vrouw ging naar
Loinden, er verschenen inderdaad perso
nen, die Duitsch© agenten-heetten te z^jln
en die van haar de vragen kregen, die
haar uit Westell werden toegezo den. Na
een paar weken kreeg z;ij een wenk om
Elngeland te verlaten on keerde naar Arm
sterdam terug, waar zij1 zich niet verder
met spionnag© bezighield- De Duitse!.er,
die haar dit zaakje aan de ha. id had
gedaan, maakte er intusschen geien geheim
van, dat hij zelfvoor E ge'and spi-
onneerde en dat hot s'eohts dei beloe ing
was geweest de vrouw als tussctemper-
soon te gebruiken oirn de vragen van den
Duitschen spionnagelienst in handen te
krijgen. De zoogenaamde Duitsche agenten
in Louden waren in werkelijkheid a en en
van de Engelsche regeering. De vrouw
schijnt 'dit echter niet geweten te heb
ben. Reeds een paar jaar geleden
de Duitscber was intusschen vertrokken
kwam een caféhouder uit Ro'terdam bij
de vrouw, die ziek was ,met het verhaal1,
dat z^jf nog 150Q Mark, te vorderen had
voor haar vroegere bemoeiingen. Als zij
dadelijk naar Wesel ging, kon zij het
geld krijgen en nog denzei iden dag' terug
zijn. Hij gaf haar het reisgeld, een pas
had zij wederom' niet noodig. Dei vrouw
ging inaar Wesel, doch is niet meer terug-
ge kieerd. Uit haar brieven bleek, dat zij
aangehouden was. Twee jaar heeft zij
in Duitschland in het ziekenhuis ge'egen;
•fcij1 schreef geregeld, rakende er op te
worden vrijgesprokentot haar familie
hier ter slede in de courant las, dat zij
veroordeeld was.
Vroege aardappelen.
De minister van landbouw h© ft be
paald: I. aan de reeks van artikelen,
aangewezen ingevolge art. I dei' Distri-
buiiewet 1916, toe te voegjen: „vroeg©
aardappelen."
II Vast, te stellen voor vroege aard
appelen: a. ingevolge art. 3 der Distri-
butieavet 1916 e n maximum-inkoopprijs
door de gemeenten te besteden van 14
cent per K.g. aan de veiling, terwijl aan
de gemeentebesturen in overweging wordt
gegeven vroege aardappelen ter distribu
tie aan grossiers te verstrekken tegen 9
cent per K.g. aan de veiling en aan de
taillisten tegfen 10V2 cent per K.g. franco
winkel; b. ingevolge art. 8 der Distrt-
butiewet 1916 e n maximum-groo! handel-
prijs van 9 cent per K.g|. door grossiers
aan dg veilingen Gï bes eden en 'een ma-
ximum-tusschenl.andplprijs van IOV2 rent
per K.g. franco winkel detaillist; c. in
gevolge artt. 2 en 8 dier Distribute wet
1916 een maximum.-kleinhandielprijs van
12, cent per K.g.
Havermout.
De minister van landbouw bedt met
ingang van heden, en tot nader aankon
diging, vastgesteld voor havermout een
rantsoen van V10 K.,g|. pter hoofd der be
volking per vierweknilijksih tijdvak.
Eetbare vetten.
De minister van landbouw heeft, ggi
zicn zijn beschikking van 20 April, waar
bij' het verbruiken van eetbare of eet
baar te maken oliën en vatten voor an
dere doeleinden dan ais levensmiddelen)
of grondstoften voor leyensmi d len ver
boden is, bepaalddat ontLieffmgjein van
dit verbod kunnen verleend women door
de directie van bat Rijkskantoor voor
vleeseh en vetten te 's Gravenhageen
dat aanvragen om ontheffing van boven
bedoeld verbod ten behoeve van tech
nisch verbruik dier oliën en vetten, zul
len moeten worden ingezonden aan de
commissie van advies in zake het geL
bruik van eetbare vetten voor techni
sche doeleinden, va.n Speykstraat 4 te
's-Gravenhage, en voor zooveel betreft
medicinaal of .piharmaceutisch verbruik
aan het Rijksdistributiekantoor voor Ge
neesmiddelen, enz.., Heerengracht 523, te
Amsterdam. r
Huiss 1 ac hti ng'.
Het Bureau voor Mededeelingen inzak©
de Voeds-elvooa-zimmg me.dt: Na 20 de
zer zullen voorloopig: gem andere ver
gunningen voor huiss lac fit; ng worden g©
geven dan aan landbou wers t n behoeve
van maaiers en oo>g;sters. Daarvoor is
echter'noodig .e n door uen burgemeester
gelegaliseerde verklaring, -dat de slach
ting met dit doel zal geschieden.
Houtskool.
De minister van landbouw heeft zijn
beschikking van 11 Augustus 1917, be
treffende distributieregeling voor houts
kool, met ingang van den datum der
plaatsing van dit "besluit in de Staats
courant, ingetrokken.
K a a si.
Het Rijkskantoor voor Melk ©11 Kaas
te 's-Gravenhagtei hlceft het verzoek afge
wezen van den Bond van Kaaspioduccn-
ten. om voor de in de maand Mei ge
produceerde kaas een hoogeren prijs vast
te stellen.
Militaire telegrammen.
In verband rnlet het feit, dat de ver
traging in den telegramimendienst ten
deeite een gevolg is van de groot© aan
tallen reigeeringsteitegram'men waaron
der ook te rekeneu die den militairen
dienst raken heeft de opperbevelhebber
een order uitgevaardigd, bepale dei, dat
alleen van te-legramlmen mag worden ge
bruik gemaakt voor mededeeiingen of vra
gen, die bij behandeling per brief ofdienst-
kaart hun doel zouden missen.
De vatgroenten.
In verband met de veie ingekomen
klachten over de- gedureude het thans
beëindigd© seizoen afgeleverd© vatgroen
ten van regeeringswege, heef. Maandag
in Den Haag ten kantore der Groenten-
Centrale een conferentie plaats gehad miet