Vrijdag 24 Mei 1918
3i£e Jaargang
No. 196
Binnenland.
Uitgave ran
de Naaml. Venn. LUCTQR ET EMERGO,
gevestigd te Goes-
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTRAAT 219.
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ - L. BURG.
Drukkers:
Oosterbaan 4' Le Coiutre, Goes.
-•susaianBaggffKgagai
De Boter- on Vetrantsoeneering.
De heer H. C. Brinkers, secretaris der
Vereeniging tot bescherming van hande
laren in roomboter en margarine wijst
op de bezwaren aain d© voorgestelde re
geling verbojiden.
Bij' da komende rahtsoeneering dus
schrijft hij zullen da boterhandelaran
slechts Mogen levterejn aan hunne cliënten
oip de plaats huniner inwoning. Geen boter-
handelaar van de dorpen zal mieer in
de" steden kuinnen veikoo<peA.
Dit nu is eeln ingrijpen in het bedrijf,
't welk de ernstigste gevolgeln kan hebben.
Een grieveta.de onbillijkheid dan boter-
handelaiar aangedaan. Velen hebbein hun
levensonderhoud juist aan den handel op
de .steden te ('danken- Door da voorgestelidfe
rantsoetaeeringsplannen worden daze bui-
gers aahgetast in hun brood op een wijzei,
die; onverdedigbaar is. Vete bedrijven zul
len onverbiddelijk tan gronde gaian. Maar
behalvei de handelaren worden ook velen
getroffen, die indirect geheel of gedeel
telijk van dezen handel leven.
Geheele dorpsbelangen zijn er miedëi gec
moeid.
Daarom1 roept lieit bestuur van bovekigje1-
noielmide vereeniging ajllen op, die bij- dezen
handel' betrokken zijn, tot aansluiting, oir*,
gemeenschappelijk te trachten wijziging in
do voorgesteld© plannen in overweging aan
te bieden aan de autoriteiten.
Dit nu is Mogelijk.
Er kan een regeling worden getroffen,
waarbij de bezwaren worded ondervangen.
Evenals Met de brood- en koliiekaarten
die rantsoelneering niet plaatselijk, doch
landelijk is, kan een zoodanige regeling
ook voor "boter en margarine worden get
troffen. 11
Tot zoover' des heerein Brinkers' Macht.
Ze fcoimt ons alleszins billijk' voor en
we hopen da|n ook! v.an harte, dat alsnog
een weg gevonden worde, opdat aan
bedoelde ernstig© bezwaren worde tegei-
mtoet gekomen.
Met wat goeden wil1 is dit wel te bet
reiken.
Ons dunkt, er kan wejinig! of 'niets tegen
zijn, dat de boter- e'n vetkaart in 't ge
heele land gatagbaar is.
De Zeeuw
De Groote Oorlog.
Beknopt overzicht van 4»n toestand.
Het geduld wordt wel op de proef ge
steld.
Nog steeds verkeert men in afwachting
van het nieuwe Duitsche offensief aan
het Westerfront, dat men in Frankrijk
blijkens de uitlatingen van IIavas en de
bladen wel ieder ©ogenjblik verwacht.
Voorloopig echter bepaalt de strijd zich
hier óf tot plaatselijke gevechten, öf tot
een krachtige artillerie- en' luchtactie, wel
ke ook nog voortdurend, honderden slacht
offers leischt en de gruwelijke verwoes
ting van Noord-Frankrijk en België vol
tooit.
De zenuwen zijn tori het uiterste ge
spannen en het gebruik van de vele mid
delen ider techniek, waarover men be
schikt, is tot het hoogste punt, opge
voerd.
Elk ©ogenblik kan het geweldige ko
men.
Zou het enorvee remde effect, dat het
gespannen wachten met zich brengt, niet
een berekening van de Duitschers kun
nen zijn?
Ook overigens is het nieuws schaarsch.
Omtrent de samenzwering in Ierland
blijven bijzonderheden ontbreken.
In een interview met den correspondent
van de Associated Press, te Dublin, heeft
oe leider dier lersche nationalisten Dillon
elke gemeenschap met de Siun-Feiners
alge wezen.
Vermoedelijk is dit reeds ©en uitwer
king van, de concessie door den Ierschen
onderkoning gedaan, dat men het nog
eens met den vrijwillig,en dienstplicht zou
probeeren, en pogen zou om den dienst
plicht onnoodig te maken. French zou
zijn „verdeel- en heersch".politiek dan
niet succes hebben toegepast.
Spanje en Duitschland.
Men schrijft ons:
Tb Londen en 'Parijs is men niet zeer
te is preken over Duitschlauds bereidwil
ligheid om Spanje in de mogelijkheid tie
stellen bij de toekomstige vredesonder
handelingen - een woord mee te spreken
met betrekking tot ©eni regeling van de
Gibraltar en Tangerkwestie. Deze onder
steuning van de gerechtigde Spaansche
aanspreken brengt, het Ententekamp in
verlegenheid.
Spaanisch© bladen als „Corresponden
ce Miiitiar" >en „Action" (het blad van
minister-president Maura) begroeten met
vreugde het Duitsche program.
Reeds voor en na de dagen van Agar
diir brak Duitschland een lans voor een
open-deur-politiek in Marokko. Maar die
open deur, wilde de Engelscli-Fransche
Entente,, die Spanje uit zijn historisch
koloniaal gebied drong, en het slechts
een woestijngebied overliet, sluiten.
Een Spanje steunend op een zegevierend
Duitschlanid, is die mogendheden dan ook
een doorn 'in het oog.
Niets kenmerkt ook zoo de houding
van graaf Romauiomes, den woordvoer
der der Entente, als zijn verzet tegen
de wedergeboorte van zijn land.
Korte oorlogsberiohten.
De rijksdrogerij van levensmidde
len te Berlijn is er in geslaagd volgens
een nieuw procédé levensmiddelen, die
aan bederf onderhevig zijn, evenals dit
tot nog toe met groenten geschiedde, te
drogen. Proeven genomen met eieren, melk,
zuivelprodukten en dierenbloed, zijn uit
stekend geslaagd, zoodat deze en andere
levensmiddelen thans in groote hoeveel
heden in geheel Duitschland gedroogd zul
len worden.
De Londensche Globe" schrijft:
„In Amerika worden de Duitschgezin-
den op de meest ruwe wijze behandeld-
In Ohio werden 25 dezer personen ge
dwongen door de straten te marcheeren
en te roepen: „Naar de hel met den Kei
zer!" In Illinois gaat men nog krachtiger
te werk, daar werd een Duitschgezinde
in de Amerikaansche vlag gewikkeld en
toen opgehangen."
In Engeland zal een eenheidsklee-
ding ingevoerd worden, twee soorten, van
resp. 30 en 40 gulden.
De voèdselcontroleur in Frankrijk
heeft verklaard, dat hij het broodrant
soen binnenkort hoopte te verhoogeir en
dat het waarschijnlijk spoedig mogelijk zal
zijn de drie vleeschlobze dagen af te
schaffen.
Indien niet spoedig maatregelen
worden getroffen, zal in Spanje weldra
het uitgeven van boeken gestaakt moe
ten worden. Zoo groot is er de papier-
nood.
In Zwitserland wordt de geheele
graanoogst in beslag genomen.
Viai Kieiflf uit Rusland otatvalngejfl
berichten miakeln melding va,n een zeer
einstigein toestand in Petrograd. E|r is in
het geheel geen brood mieer. Het laatste
aardappelmeel en beschuit wordt aan die
bevolking^uitgedeeld. Voortdurend hebben
er hongeropslootjes plaats. Ook uit de
provincie konten soortgelijke berichten.
Na,ar uit Parijs gemletld wordt, is
bij een luchtgevecht teln westen vain Toiul,
de bekend© Amerikaansche vechtvlieger,
Jnlajoor Lufbery, omgekomen. De vlieger
deed een aatavail op een Duitsch vliegtuig,
waarbij zijn toestel vlam vatte en neer
stortte. Lufbery vond daarbij den dood.
De Rada trekt alle troepen die tot
hare beschikking staan, samen. Zij be
legeren het verblijf van den dictator ge
neraal Skoropadsky- Men meldt dat deze
laatste ernstig gewond is.
Blijkens een bericht uit Kiëf heeft
de Oekrainsche ministerraad -zich ver
klaard voor aansluiting van de Krim aan
de Oekraïne.
Het tot dusver bestaande militaire
bestuur van Roemenië wordt ontbonden.
De overblijvende takken van dienst wor
den onder opperbevel van v. Mackensen
gesteld.
Op tweeden Pinksterdag was het te
Berlijn 28,1 graden Celsius in de scha
duw. Het was er snikheet. Van dekos-
looze baden werd druk gebruik ge
maakt. Bij een ochtendconcert in de
Diergaarde werden 30000 kopjes ersatz-
koffie geschonken.
De Poolsche bladen fe Warschau
kunnen nog steeds niet verschijnen ten
gevolge van de staking der drukkersbe
dienden. Ook de redacteuren hebben zich
bij deze staking aangesloten.
.Bij de operatie van Engelsche vlie
gers in de streek van Zeebrugge is een
Duitsche torpedojager tot zinken ge
bracht.
Dertig vliegtuigen hebben aan den
tweeden aanval "op Parijs deelgenomen;
slechts een slaagde erin de hoofdstad te
bereiken en er bommen le werpen. Er
zijn 12 gewonden, 1 doode. Een aantal
op de buitenwijken geworpen bommen
maakte ©enige slachtoffers.
De sinds het begin van den oorlog
gestremde stoombootverbinding Stockholm
St. Petersburg is hervat.
Bethune staat wegens beschieting
met Duitsche brandgranaten in lichte
laaie.
De Gotha, die in het vestinggebied
om Parijs werd geveld, is te Verberie
aan de Oise gevallen. De lijken der in-
liggenden waren verkoold.
Het vredesverdrag tusschen Finland
en Bulgarije is Dinsdag te Berlijn ge-
j teekend.
Het Duitsche P rijs r e g lem e n t.
Bij de Duitsche regeering zijn inlichtin
gen ingewonnen, teneinde te vernemen,
of bef haiar bedoeling was, artikel 55c
van de Prisenoudnung op Nederlandsche
schepen toe te passen1. Naar aanleiding
daarvan deelt Hr. Ms. gezant te Berlijn
mede, dat de laatste wijziging van het
Duitsche Prijs reglement in haar vollen om
vang toepasselijk is' op de Ned. scheep
vaart.
Men gaat uit van de stelling, dat „ont
takelde tomnenmaat" (d.w.z,. schepen, die
niet in exploitatie zijn) niet meerekent.
Men trekt diuisï do tonnemnaat af, die in
onze 'haveinis is, en maakt de gevolgtrek
king, dat het grootste gedeelte van onze
schepen vaart in dienst van de Geasso
cieerden. Echter doet men opmerken, dat
er ,geen sprake is van aanval zonder
waarschuwing, 'noch van vernietiging bui
ten de zi.gi. onveilige zone; ten tweede,
dat de moeilijkheden van Duitsche zijde
vervallen, indien een schikking wordt ge
troffen in zake de voorwaarden, waarop
Duitschland bereid is aan Nedteriandsche
schepen een vrijgeleide (Geleitschein) te
verstrekken, dat bij voorbaat een veilige
vaart :zou waarborgen. Over deze schik
king wordt thans onderhandeld.
1568 23 Mei. 1918.
De 350-j,arige herdenking van het
sneuvelen van graaf Adolf van Nassau
te Heiligerlee (Gron.), waar een monu-
j ment is opgericht, is daar gister her-
i dacht op luisterrijk© wijze,
j De voorzitter der Vereen, v. Vreem-
delingenverkeer te Winschoten hechtte
i ©en mooien krans aan het monument,
i waarna de territoriale bevelhebber in de
drie Noordelijke Provincies, de heer De
Witt Huberts; van Assen, een rede
hield en .4© heteekenis van dezen her
denkingsdag toelichtte.
Graaf Adolf-bloempjes werden ver
kocht, een godsdienstoefening in de
Graaf Adolf-ka,pel gehouden, waarbij een
j Christelijk zangkoor vaderlandsche lie
deren zong.
Bommen te Sluis.
Men schrijft aan het Hbl.:
Alhier is bericht gekomen, dat de En
gelsche regeering zich niet bereid ver
klaart de schade te vergoeden, die ge
leden is bij het vallen van bommen op
Sluis in het begin van October 1917.
Dat dit teen groote teleurstelling is, be-'
hoeft niet gezegd te worden. Enkele heb
ben er al hun bezittingen door verloren-
Daarbij komt, dat op militair bevel, ter
stond alles naai' beneden gehaald is, en
dat daardoor de schade heel wat grooter
geworden is. Het voorste gedeelte van
de daken der huizen in de Kapeele-
straat b.v. was ongeschonden; de pan
nen moesten er toen afgehaald worden
dooi' de militairen, waarbij er zoo goed
als geen een ongeschonden naar beneden
kwam. De regen had nu vrijen toegang
en op die wijze is het hout van hef
binnenhuis ook zoo goed als waardeloos
geworden.
Het is te hopen, dat onze regeering
eir beter over denkt dan de Engelsche
en althans deze schade vergoedt.
Mr. Aug. Philips
is op vcrz'oek wegens gezondheidsrede
nen ontslagen als minister-resident met
den persoonlijken titel van buitengewoon
gezant en gevolmachtigd minister te Was
hington.
De sp o o rweig;diens 11'ejje 1 ing.
De kans is niet uitgesloten, dat de
regeling, zooals die 3 Juni ingaat, bin
nen betrekkelijk' korten tijd groote wijl
ziigiing zal moeten ondergaan. De invoer
van Duitsche kolen staat op het oogen-
blik geheel stop en wel hébben de maat
schappijen nog! voorraden van dezte kolen,
maar komt er g|een, nieuwe aanvoer, dan
zullen de treinen het moeten stellen wtet
het weinig je vette kolen, dat in ons land
gedolven wordt, ©n op briketten. Hoe
wel het ongetwijfeld mogelijk zal zijh
hiermede een goeden dienst in gang fe
houden, zou bét aantal treinen een niet
onbelangrijke vermindering moeien on
dergaan.
E|en Duitsch vliegtuig-
Gistermorgen is een Duitsch vliegtuig
'geland in een polder tusschen Oosterhout
en Raaimsdotakveer. Het is een verken
ningsvliegtuig met twee1 mitrailleurs. Ejsri
bolmi va,n ongeveer 2.50 M. lengte was
nog aan het vliegtuig verbonden. De drie
inzittehde officieren zijfn naar Oosterhout
gebr.acht opi geïnterneerd te worden.
K O-n ij to, en.
De rijkscommissie va,n toezicht op de
eiervereeniging en pluinwceivereeniging
maakt bekend, dat verzoeken om onthef
fing van het verbod tot vervoer en afleive-
i ring van konijnen door leden van de Ver-
cenigilng tot bevordering van de1 Pluimvee,-
houderij en tamme konijnenteelt in Neder-
land (V. P. N.) eln van den Ned©rlan|d-
1 schen Pluimvee- ten KonijUenhoudersbond
(N. P. K. B.) mloetein worden gericht tot
den secretaris der plaatselijke vereeniging,
j waartoe zij behooren.
In die verzoeken moet duidelijk worden
vermeld, waarvoor vervoer en aflevering;
wordt geiwenscht en waarheen het vervoer
zal moeten plaats hebbein.
Verzoeken van hen, die geen leden zijfn
van de bovengenoemde organisatie, moe
ten worden gericht tot de rijkscommissie
voornoemd, Kanaalstraat te 's-Gravenhage.
Nieuwe r ijk skantoren.
De minister van landbouw heeft:
a. met ingang van 23 dezer benoemd
tot directeur van het Rijkskantoor voor
Melk en Kaas (R. M. K.) de heeren G.
J. Blink, tie 's-Gravenhage, en Th|. J. A.
Diephuis, te Amsterdam
b'. goedgekeurd, dat genoemde heieren
van 1 dezer a.f in bovengenoemde hoe-
danigheid zijn werkzaam geweest.
De minister van landbouw heeft met
ingang van 1 Juni:
1. opgeheven de Rijkscommissies van
Toezicht op de Vereenigingen „Groenten-
Centrale"; „FrujtrCentrale"'; „Zaad-Cen
trale" Zeevischvereenjging; Paardenvel*,
eeniigingj en «Vlasvereeniging
II. jde gub' I jg|enoemde Rijkscommissies
gemachtigd tot afwikkeling van zaken,
voor Zoover deze niet voor overdracht
aan de na te noemen kantoren in aan
merking komen
III. ingesteld:
a. een Rijkskantoor voor Groenten en
Fruit en daarvan te benoemen:
tot president-directeurC. van Spron-
sen;
tot directeuren: T. S. GosJinga, wien
meer in het bijizonder de zorg voor de
groenten, en W. Kooiman, wien meer
in het bijzonder de zorg voor hfet fruit
wordt opgedragen, terwijl alsnog een der
de directeur zal worden benoemd, mieeir
in het bijzonder belast met de zorg1 voor
het conserveeren en de controle;
b. een Rijkëkantoor voor Zaden en
daarvan tot directeur te benoemen: dr.
K. Tjebbes;
c. een Rijikiskantoor voor Visch en daar
van tot directeur te benoemenF. J. H.
Schneiders
d. een Rijkskantoor voor Vee en Paar
den en daarvan te benoemen tot 'presi
dent-directeur: F. J. Diysiselhof, en tot
directeur: H. .Welt, wien meer ïn het
bijzonder de afdeeling „Paarden" zla.l
worden opgedragen
e. een Rijkskantoor voor Vlas err daar
van! f,ot directeur te benoemen: J.
Hoos;
IV. aan ieder der vorengenoemd© Rijks
kantoren toegtevoegd een commissi© -van
advies, van welke de samenstelling; nader
zal worden bekend gemaakt.
De minister van landbouw heeft, met
ingang van 1 Juni:
1.. opgeheven de afdeeling: „Rijksbu
reau voor de distributie van gjraan en
meel" van het -departement van land
bouw, nijverheid en handel;
2. opgeheven
a. de Centrale Broodcommissie;
b. de Rijkscommissie van Toezicht op
de Aardappelenvereeniging
c. de Rijkscommissie van Toezicht op
de Peulvruchtenvereeniging
d. de Rijkscommissie va,n Toezicht op
de Vereeniging van Aardappelmeelfabri-
kanten
3. de sub 2 genoemde Rijkscommissies
gtemachtigd tot afwikkeling van zaken,
voor zoover die niet voor overdracht aan
het na te noemen kantoor in aanmerking
komen; en te bepalen, dat deze afwik
keling moet zijh beëindigd vóór 15
Juli 1918;
4. ïngtesteldhet Rijkskantoor voor gra
nen, peulvruchten en aardappelen en
daarvan te benoemen tot president-direc
teur: C. J. van Stipriaan Luiscius; en
tot directeuren: mr. Zylker, aan wien
meer in het bijizonder de zorg voor gra
nen en peulvrachten, .0 van Biestum,
aan wien meer In het bijzonder de zorg
voor de aardappelen en voor het aard
appelmeel en wat daarbij! behoort, zal
zijh opgedragen;
5. bepaald, dat het Centraal Broodkan
toor (C. B. K.) in den vervolge zal zij!n
genoemdRijkskantoor voor Brood
CR-. B-);
6. aan de directies van ieder der on
der 4 en 5 genoemde kantoren een com
missie van advies toegevoegd, waarvan
de samenstelling nader zal worden be
kend gemaakt;
VERSCHIJNT EIKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden fr. p. post f 1.50
Losse nummers 0.05
Prijs der Advertenties:
14 regels 10.80, iedere regel neer 80 et
3-maai wordt 2 meal berekend.
Bi} abonnement voor.leelig© Toanmxdea,
Bewijsnummers 6 aaat
Uit Provincie.
Apotheken.
Te Goes zal Zondag a.s. geopend zijn
de apotheek van L. La Porie, te Middel
burg die van fa. J. C. v. d. Harst en
te Vlissingen die van S. J. Engering.
Middelburg. Alhier is Donderdagmiddag
onder groote belangstelling ter aarde be
steld het stoffelijk overschot van wijlen
den heer W. C. Swaving, in leven biblio-
j tbecaris van de Provinciale bibliotheek en
gemeente-archivaris, voordien leeraar aan
de R. II. B. S. Aan de geopende groeve
werd bet woord gevoerd door de heeren
mr. Polman Kruseman, griffier "der sta
ten, tevens namens' het Zeeuwsch Ge
nootschap der wetenschappen, C. D. A.
Zimmerman, directeur der R. H. B. S.
en dr. H. Japikse, wethouder van Mid-
delburg en oud-directeur van genoemd©
school. Een broeder dankte voor de gje-
sproken woorden en voor de laatste eer
den overledene bewezlen.
De Burgemeester maakt bekend, dat
de bewoners der wijk Q met inkwartie
ring kunnen worden belast.
Centrale Keuken. Menu voor
de week 27 Mei1 Juni:
Maandag1: Erwtensoep:
Dinsdag': Stamppot Knolraap.
WoensdagHavermout.
Donderdag: Stamppot Andijvie.
Vrijdag'Groentensoep.
Zaterdag'Stamppot Spinazie.
'Onze. vroegere stadgenoot, de heer
P. C. Pieterse, thans te IJmuiden, is be
noemd tol ppzichter bij den Provincialen
Waterstaat te Groningen.
Goes. De commissie inzake klömlpefn,
schoenen en sajet maakt bekend, dat a.s.
Zaterdagavond yainaf 7 uur voor hen die
©ene controlekaart hebben, waarop mieer
dan een persoon is ingeschreven, Bstor-
rel riegeeringssajet (a fl,80 a contant)
kan worden afgehaald voor de domdci.-
lienummers boven 1000 voor degen®n
welke nog geen sajet hebben gehad, en
voor degenen die de vorig© malen ver
hinderd .waren, bestaat tevens gelegen
heid alsnog sajet af te halen.
Gemeentelijke Centrale Keuken te Goes.
Het menu voor de week van 27 Mei
tot 1 Juni
Maandag Andijvie met vleesich.
Dinsdag Erwtensoep met vSeesch. Vrij.
Woensdag Rijstpap. Vrij.
Donderdag Kropsla, gestampte aardap
pelen. Vrij.
Vrijdagmorgen Rijst, krenten, boter, sui
ker, -avond Erwtensoep: Vrij.
Zaterdag' Groentensoep:. Vrij.
Tegen intrekking van de bons:
Voor Maandag bon no. 54 of 55 1 kilo
Aardappelen.
Voor Vrijdag bon no. 58 of 60 1 onS
Rijst.
Donderdag .wordt per persoon versteekt
1 krop versche sla gewasschen met
1 portie aardappelen, gestampt in boter
saus. Zaterdag! te bestellen!
Distributie:
Van "25 "Mei tot en met 31 Mei 1918
isi verkrijgbaar
op bon 52: Erwten 1 ons.
53: Eenheidsworst 1 ons.
54Aardappelen 1 K.G.
55: Aardappelen 1 'K.G.
56: K-aas 20 pet. 1 ons.
57Kaasi, andere soort 1 ons.
58: Rij'st ,1 ons.
59Bak- en Braadvet 1 ons.
60Rijst 1 ons.
Naar wij vernemen is door de Com
missie van Beheer der Eierveiling V. P-
N. alhier, zulks in overleg met den heer
Burgemeester, voor de ingezetenen de ge
legenheid geopend zich van versche kip-
eieren te voorzien des Dinsdagmorgens
van 91/2IH/2 uur ïn haar veilingsgebouw
in de Wijngaardstraat alhier. De eieren
zijn verkrijgbaar in hoeveelheden van 10
stuks of veelvouden daarvan tegen den
regeeringsmaximumprijs van 14 cents per
stuk.
De heer J. J. Ruijssen te Terneu-
zen, benoemd tot commies ter secretarie
alhier, heeft voor deze benoeming be
dankt. De woningnood in deze gemeen
te moet aan dit besluit niet vreemd zijn.
Vlissingen. De conducteurs le klas
se der S.S. J. A. Tellier en W|. P- Tou-
bnrg', zïj'n met 16 Mei benoemd tot Hoofd
conducteurs 2e klasse.
Kloetinge. Voor "deze gemeente is vast
gesteld een ma,xi:mum-kleinhandelprijis
voor volle melk van 16 ct. per later.
Bij den slagier W. S. alhier, is gis
teren door den burgleïneester een geslacht
varken li'.n beslag genomen.
'Op last van den minister van land
bouw is door den burgemeester alhier,
in bezit genomen ongeveer 5 H.A. zaai-
