Donderdag 16 Mei 1918 32e Jaargang No. 190 De Groote Oorlog. mmmam mm mmmat Staten-Seneraa!. Binnenland, Uit d@ Provincie. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTGB. BI BMERGO, gövastigd te; Gaes. ae Hoofdbureau te Goes LANGE VORSTSTRAAT 919. Bureau te» Middelburg! FIRMA F. F. DHUIJ L. BURG. -Drukkers: Oosterbaan Le Cointre, Goes. Houders van verschenen coupons der 5 pCt. obligatie-leening, ten laste van „De Zeeuw", worden dringend verzocht deze bij den Penningmeester ter betaling aan te bieden. De aanbieding kan ge schieden ten kantore van den Penning meester, Goes, Groote Markt C 60, of Middelburg, Rouaansche kade G 138. De Administratie. Afwezigheid. Het wetsontwerp Duys ouderdoms- rente is' aangenomen met 41 tegen 36 stemmen;. Waren van rechts de heeren v. Vlij men, V. Sasse van IJsselt, Nolens., Ruys de Beerenbrouck, Jansen, v. fyjekevor- sfil en Juten, allen katholiek, en v. Vliet, antirevolutionair, tegenwoordig geweest, dam was het ontwerp met 44 tegen -41 stemmen verworpen gjeweest. Hetwelk de vrijzinnigen wèl verdiend hadden: immers van hen onttbraken er maar eventjes vijftien op het appèl. En dat in 't gezicht van de stembus, waar 'ttoch om de politiek en; om de kiezers zoo niet in de eerste, dan tochl zeker in de tweede plaats, hunnerzijds te doen was. Zij mochten; de namen dier tbuis-biij;- vers wel 'in hun pers vereeuwigen 1 ff Tweede Kamer. Een daad van onrecht. De durf van links. —Doch het recht zal zegevieren. De heeren van links hebben gisteren wat aangedurfd. Het voorstel van wet van den heer Dc Savornin Lohman c. s. tot wijziging der wet op het lager onderwijs werd in de - gisteren gehouden zitting der Tweede Ka mer verworpen met 45 tegen 36 stemmen, links tegen rechts; de heer Bichon van IJsselmonde stemde tegen. Men moet maar durven. Lohman, van der Molen en van Wijn bergen hebben voor een verloren zaak gestieden, maar dit was geen dwaasheid, want zij hadden het recht aan hun zijde- Onrecht gedijt niet, merkt de overzicht schrijver van de Msb. terecht op, zoo dat vroeg of laat de heeren van links er spijt van zullen hebben, dat zij vrou we Justitia zoo smadelijk een kaakslag hebben toegediend. Links had de over winning van het brute getal. Maar het is de vraag, wie met het zuiverst hart naar huis gegaan is, wie zich zelf over winnaar mocht rekenen, links of wel rechts. Als blijk van overwinning geldt immers, dat men het veld bezet houdt. Welnu, de linfcschen hadden heden wij- wel hét veld geruimd, zij hadden eenig schaamtegevoel over het beulswerk dat zij gingen verrichten. Daarentegen heeft rechts met stoutmoedigheid en fierheid de billijke belangen der bijzondere onder wijzers bepleit en recht voor hen ge- eischt. Aan rechts was gister de mooie partij. Lohman heeft op meesterlijke wijze aan getoond, dat het voorstel géén poging was tot een oneerlijke en ontijdige uitvoering van artikel 192. En v. d. Molen o. a. kwam er krachtig tegen op, dat de linkerzijde den onhoud- baren toestand, waarin de bijzondere on derwijzers verkeeren, tot later wil be stendigen. Het wetsvoorstel-Lohman was geenszins in strijd met het bevredigingsrapport en nog veel minder met art. 192 der Grond wet. In Februari sprak de heer Gerhard in denzelfden geest en thans laat hij een geheel ander geluid hooren. Het wets voorstel zou niet alleen ten goede ge komen zïjn aan de onderwijzers maar ook aan het volksonderwijs; 4/5 der school gaande jeugd in Nederland gaat op bij zondere scholen. Dit wetsontwerp was ook niet in strijd tnet het politiek accoord. De kwestie der bijzondere onderwijzers bomt intusschen niet tot rust, dit is dezer dagen nog gebleken bij de salarisherzie ning voor de onderwijzers in den Haag- schen Gemeenteraad. Voor de discussies daar begonnen, kwam de kwestie der bij zondere onderwijzers aan de orde en dat Kon met anders, want bij elke salaris- verüe ring der openbare onderwijzers wordt de tegenstelling schrijnender. §e®n "dreigement, toen v. d. Molen zeide, dat nu de salarisregelingen der bijzondere onderwijzers naar de ge- meenteraden worden overgebracht. Harde werkelijkheid hebben wij hier. De nood stijgt met den dag.... WPjCih heit recht zèl eens zegevieren' Beknopt overzicht van den toestand. Óp het Westfront verlevendigd© actie. De plaatselijke aanvallen we denken aan een] succesvollen overval der Duit schors ten N. van Kemmel nemen toe in heftigheid, en de artillerie voert immer hooger toon. Tussehen Anore en Somme drongen de Duitsehers na, een korten aanval door tot in de Engelsche stellingen van den straatweg Bray-Corbie. Duitsche vliegers schoten 5 vijandelijke kabelballons, neer en wierpen bommen op Calais; Duinkerken en andere munitie- opslagplaatsen en spoorwegemplacemen ten. De Franschere puitben zich uit in hef tige tegenaanvallen, die hun eenig ter rein deden herwinnen. Als gevolg va,n de beraadslagingen over de kiesrechtkwestie heeft <dr. Friedberg namens de regeering het politieke dood vonnis over het Pruisische Huis van Af gevaardigden uitgesproken, de strop, dien de conservatieven zich om den hals had den, werf aangehaald. De ontbinding van het Huis werf aan gekondigd. Maar er bijgevoegd werd, dat de regeering eerst wachten zou tot het Heerenhuis de kiesrechthervorming op zijn beurt behandeld zou hebben1, en tot het Huis van afgevaardigden zich daarna nog eens over het geheel zou hebben uitge sproken. Terwijl voorts als verdere voor waard© aangegeven werf, dat de ontbin ding zou plaats hebben, zoo spoedig als dit met de plichtmatige opvatting der staatsregeering omtrent den oorlogstoe stand inj overeenstemming te brengen zijn zou. Het is dus een zeer voorwaardelijk en een zeer onbepaald 'doodvonnis, dat de noodige ruimte voor herroeping en uit stel laat. Over de stemming' over het kiesrecht- ontwerp zegt de „Germania" o.a., dat als kern uit de verklaringen van den vice- kanselier de wil der regeering valt naar voren te brengen om 'het gelijke kiesrecht door te zetten. De „VO'SS. Ztg." zegt: De weloverwo gen verklaring van Friedberg bevat alles, wat op dit oogenblik op doelmatige wijze kon geschieden, De „Lokalanzeiger" zegt o.a., dat zoo het Heerenhuis werkelijk voor zijn deel e<r aan zou kunnen meewerken, dat er een uitweg gevonden wordt, dan zou het tot welzijn van den Pruisischen staat een onvergankelijke verdienste verwerven. Keizer Karei is uit het Duitsche hoofd kwartier te Ween en teruggekeerd. Inder daad blijkt het voornaamste onderwerp der onderhandelingen in het hoofdkwar tier een hernieuwing van den tweeboni aan de nieuwe omstandigheden aange past, geweest te zjjn. Een Wolff-telegram meldt, dat de na dere besprekingen .omtrent de uitwerking der hoofdlijnen, iu het. hoofdkwartier vast gesteld, spoedig te Berlijn zullen1 begin nen. Verwacht wordt, dat betreffende po litieke en militaire overeenkomsten een snel besluit genomen zal worden, maar dat dj© ©economische besprekingen nog eenigeu tijd in beslag zullen nemen. D« «orlogvotrenée landen. In antwoord op een desbetreffend© vraag! heeft minister Balfour in hét La gerhuis verklaard, dat de volgende lan den den oorlog hebben verklaard aan DuiLschlandRusland, Frankrijk, België, Groot-Britannië, Servië, Montenegro, Ja pan, Portugal, Italië, Roemenië, Ameri ka, Cuba, Canada, Siam, Liberia, Grie kenland, China, Brazilië, Guatemala. De diplomatieke betrekkingen met DuitscMand zijn verbroken door: Bolivia, Honduras, Nicaragua, Haïti, San Domingo, Costa Rica, Peru, Urugiuay en Ecuador. Nicaragua behoort thans ook bij: ld© eerste groep. Korte oorlogsberichten. De Diaily Mail meldt, dat het klink- nagelrecorf van Farrant aan de Clyde ge slagen is door den gewezen soldaat Tho mas Devine, die aan de werf te Bearfmo- res Dialmuir 4422 klinknagels in 9 uur tijds in een scheepsromp heeft gédreven. Het record van, Farrant bedroeg 4276 nagtels in een tank in denzelfden tijd'. Kolonel Faber, lid van het parlement, had in een brief aan de Daily Mail 25 pd. st. aan den eersten klinker in het Vereenigde Koninkrijk aangeboden, die helt record van Farrant sloeg. In Finland wordt burgerdienstplichtt ingevoerd, in de eerst© plaats met het oog, op het oogsten'. Keizer Karei gaat .paar Sofia en KopstantinogeL De vrede tussehen Turkije en Fin land is 11 Mei te Berlijn géteekénd. Gisternacht is Zeebrugge van de lucht uit aangevallen. Nederlanders hieb- ben waargenomen, dat een vliegtuig bran dend omlaag; viel. Vóór de haven van Pola is een ItaliaanSche torpedo-motorboot tot zinken gébracht. In Frankrijk en Italië worden weer troepen verplaatst. In boven-Italië en Zuid- Frankrijk is het reizigersverkeer stopgezet. In het staatsblad te Jassy is een decreet verschenen, dat de demobilisatie van het Roemeensche leger afkondigt. Gedurende April hebben de Engel se he vliegers 23900 bommen achter de Duitsche linies in Frankrijk geworpen, de Duitsche vliegers 2033 hommen achter de Engelsche linies. Reuter zegt heit. In overeenstemming: met de Oosten- rijk-Honig'aarsche autoriteiten heeft de gou verneur-commandant den staat van be leg over het gébeele gouvernement Odessa afgekondigd. Oostenrijk-Hongaarsche troepen zullen zoo dit igèvraagd wordt, de plaatselijke autoriteiten ondersteunen. Naar een telegjram uit Weenen meldt, is ook het Üostenrijk-Hong'aarsche aan vullende verdrag: met Roemenië gepubli ceerd. Het is' wat den inhoud betreft, bijna gjelijk aan het Duitsche aanvullende ver drag met Hoemfenië. De Technische Hoogpschool te CKar- lottenburg: heeft bij eenstemmig besluit van den Senaat den Duitscben kroon prins de waardigheid verleend van eere- doctor-ingenieux. De onderscheiding is !toe- géfcend ter erkenning der buitengewone verdiensten van den kroonprins ten op zichte van de aanwending dér technische hulpmiddelen! voor dé oorlogvoering en de verhoogde uitwerking daaraan in dezen oorlog gegeven. r Maaltijrden i!n hotels. D'e Minister va|n La.ndbouw heeft een nieuw© regeling vastgesteld inzak© dia maaltijden in hotels, koffiehuizen etc. De bezoekers dier inrichtingen worden Verdeeld in twee groepen. j Zij; die gedurende ten minste 5 achter eenvolgende dagen in eenzelfde hotel etc. verblijf houden, maaltijden gebruiken oif dajaxvan betrekken, behooren tot giroeip A. Aan hein mag slechts een eenvoudig ont bijt, een middagmaal (lunch) van ten hoog ste één galng, bestaande uit visch, of (jvild, of gevogelte, of bij! distributie bei schikbaar gesteld vlëesch of vrijgelaten vl'eeschsoorten met groenten en aardap pelen, eeln halve schotel (koud of warm) als voor- of nagerecht en desserten, een avondmaaltijd (diher) samengesteld als dei middagmaaltijd, benevens soep ©n een extra schotel groenteln verstrekt worden. De samenstelling van 'tz.g.n. voorge recht bestaat uit hors d'oevre v;am tela hoogst© 6 soorten, of croquette, of' pastei tje, of schelp, of eierschotel. Heit nage recht bestaat uit een zoete toespijfe. Aan dei z.g.ln. passanten, groep B., mo gen verstrekt worden de maaltijden als voor groep A bepaald volgens de dagkaart, taiet dien verstande, dat zij kunnen uit gebreid worden Imtet eeta schotel, bestaand© uit spijzen, welke buiten de distributie vallen. Dei middagmaaltijd mag sléchts worden verstrekt vain 12 tot 3 uur 'snai- middags en dei avondmaaltijd van 5 tot 9 uur 's a.vonds, voor zoover het warmfe spijizen betreft. Middag- én avondmaaltijd mógen omgewisseld worden. De vrijge laten vleeschsoorten zijn zwezerikken, nieren, lever, tong en geconserveerd vleiesch in blik. Deze regeling is gisterein in werking getreden. (_j D© véitdistributie. Door den Minister van Landbouw is tot da gemeentebesturen de volgend© cir culair© gericht Ik heb de eer u mede te deelen, dat de rantsoeineering van vetten in werking zal treden op 3 Juni e.k. Aanvankelijk lag het in mlijin bedoeling den termijn van inwerkingtreding te stel len op 22 Mei e.fc., in verband waarmte'd© aan de gemeentebesturen verzocht wa,s, vóór 5 Mei op te1 geven, welkéi hoeveel heden der onderscheidene vet soorten, naar hunne meening, noodig zouden zijtn. Op 5 Mei ƒ.1. waren echter nog sléchts van 282 gemeenten opgaven ontvangen; en op 11 dezer ontbraken nog dei opgaven vap. circa 160 gempettten. Dientengevolge zal het niet mogelijk blijken de verschil lende soorten tijdig aan aill© gemeente besturen vóór 22 Mei te doen toekomen; bovendien heeft het doen van tg lat© opgaven tot gevolg, dal de voorbfei- reiding voor Ihfet maken van margarinet- mielanges vertraagd is moeten wórden- Op grond van een en ander is het niet mogelijk do vetdistributie vóór 3 Juni e,k. in tei voeren. Koffie. i Do Minister van Landbouw heeft bef paald: 1 1. De leveranciers valn koffie aan de taillisten zullen in het tijdvak van 27 Mei tot en miet 24 Juni 1918 aan de taillisten mogen afleveren ©n wel op eep hun doior den detaillist over te leggen: Bon ho. 28 eiener thee- en koffiekaart 0,05 K.g. koffie; Bon !no. 29 eener thee- en koffiekaart 0,05 K.g. koffie; geldende deze hoeveelheden als voor ziening in dei behoefte van den detail list voor de geheele mjaand Juni. 2. Leveranciers van koffie aan detail listen zulletn vóór den aangegeven datuml van 27 Mei 1918 geen koffie, bestetmjd voor die detaillisten, mogen afleveren uit het pand waar die koffie werd gé- brand. t 3. Gedurende h©t tijdvak,' aanvangende pp 1 Juni ep eindigende op 15 Juni 1918, zal door detaillisten aan verbruikers mte gen worden afgeleverd op: Bon no'. 30 ©ener thee;- en koffiekaiart een half olns koffie. 4. Gedurende het tijdvak', aanvangend© op 16 Juni ein eindigend© op 30 Juni 1918, zal door detaillisten aan verbruikers mo gen worden afgeleverd op Bon no. 31 eener thee- en koffiekaart een half ops koffie. 5. Bons nos. 30 e.n 31 door detaillisten van verbruikers in ontvangst genomen, mogen door dein betreffenden detaillist desgewenscht dadelijk aan zijn leveran cier worden afgegeven; nader zal wor den bekend gemaakt, welke hoeveelheden de leverancier op deze bons zal mogen aflev'eren aan den detaillist na 26 Juni 1918. i Uit 4A. R. Partij. De a.s. Kamerverkiezingen. De samenstelling van Groepslijst; 3 is géwijlzigid. Ze is1 nu aldus geworden: 1. A. iW:. F. Idenhurgl. 2. C. van der Voort van Zijp». 3. J. van der Molen. 4. F. ,H. de Monté Ver Lioren. 5. Dr. E. J. Beramer. 6. mr. V. H. Rutgers. 7. mr. J. A. de wilde. 8. mr. A. A. de Veer. 9. L. F. Duymaer van T'wisf. 10. J. Schouten. De Monté Ver Loren isi er dus weer op; terwijl voor hem J. "F. Heemskerk |h©t veld bieeft gèruimd. Rutgers1 en v. d. Molen zijn wat hooger op gekomen. Ter vergelijking geven we hier de eer- site lezing!: Groep 3: (Utrecht c.S.)1. A. Wi. F» Idenburgj 2. C. van der Voort van Zijp; 3. .J van der Molen, 4. Mr. V. H. Rut gers, 5. Dr. E. J. Beumer, 6. F». H. dei Monté vVer Loren, 7. Mr. J. A. de Wilde; 8. Mr. A. de Veer, 9. A. Colijn, 10. K. Krujthof. En de tweede lezing! Groepslijst 3: 1. A. ,W- F. Idenhurgl, 2. C. van der Voort van Zijp; 3. mr. V. II. Rutgers; 4. J. van der Molen, 5. dr. E. J. Beumer, 6. mr. A. A. de Veer, 7. mr. J. A. de Wilde, 8. J. F. Heemsh kerk, 9. L. F. Duymaer van Twist, 10. J. Schouten. Economische onderhandelin gen met D'uitsichland. In goed ingelichte kringen is men, vol gens de „Tel." overtuigd, dat: de heer A. C. Kröller zéér waarschijnlijk reeds uitgénoodigd is om weer zitting te ne men in de commissie, die de economi sche onderhandelingen voert met Duitech- lanid. De „Frisia". Naar de N. R. Ct. verneemt, wordt het passagierschip Frisia van Ide Kon. Holl. Lloyd te Amsterdam, in gereedheid gébracht voor een reis naar Buenos-Ayrea via New-York. Pet Ned s;s. Sindoro. Het Nederl. s.s. „Sindoro", dat op 6 Maart 1917 te Gibraltar voor anker lag, sloeg dien dag tijdens hevigen storm los en» strandde bïj Punta Malat (baai van Gi braltar) op de rotsen. Op 20 Maart d.a. v. werf die „Sindoro" vlot gébracht. Het Admiraliteitshof wees aan de ber gers een bergloon toe van 27.000 pd.st. Die waarde- van de „Sindoro" met de lading werd gestehat op 364400 pd.stL 'Gift van H. M. de Koningin., H. M. de Koningin heeft .een bedrag van f 1000 geschonken, ten behoeve der nagelaten betrekkingen van omgekomen vitsischers t© Katwijk en eenzelfde bedrag voor |die ti Noordwijk, iHfl&aaflaKfaiigas te 8 mmitaf r potf lup tem Buwmw >04» Kc|« êtv Airaitaalillai' 1—4 aqjela 10.80, Min regM netr 00 dW 9-maai wordt B mud LiiM—i. HjJ abonconecf roocdmllgi roarwMtte» BaMtemnaum 6 ank ia—»-ai Eerisite Kamer. De leden der Eerste Kamer zijn ter vergadering bijeengeroepen tegen Dinsdag 21 Mei des. avonds te 8Va uur. 5 Tweede Kamer. Bij! de Tweede Kamer is ingekomen) een missive van Jhr. Mr. ChL J. M. Ru/s de Beerenbrouok houdende kennisigevii; g, dat hij zijne benoeming tot Comtmistsai is der Koningjin in Limburg heeft aanvaard ent daardoor ophoudt lid te zijn van (Iel Kamer. N aaigare n. Naar 'wij'» vernemen ligt het. in het voor nemen ider reg,eering binnenkort een rege ling! te treffen voor naaigaren. De be doeling zou zijb, dat de 'industrieën d iel naaigaren gebruiken, daarvan rechtstreeks zouden worden voorzien tegén redeliji! prijlzen. Voor huishoudelijk gebruik wor It een productieregeling van naaigaren over wogen, waarbij dan deze garens» in di s- tributie zouden worden gebracht. C h o c o 1 ad e r e e p en. Gemeentebesturen 'kunnen reepen of ta bletten chocolade van 30 k 40 gram aan vragen tegen fll per stuks, om ze en détail 'te doen verkoopen tegén l?1/? t. per stuik. Dei vetn,ood. Dei Telégraaf schrijft: Over den vethood véirnalmlen wij' nog het volgende: Wij krijgen geen grondstoffen meer uit Engeland voor onze margarinefabrieken. De nieuwe overeenkomst die Engeland eischtei en waarin bepaald werd, dat u ij sléchts 7 pet. (van dei 100) mochtea houden voor eigen gebruik, is door c'e| Nederl. onderhandelaars geweigerd Nu zijn we dus zonder grondstoffen. De regeering moet dus trachten rond te komen met het vet eln de boter, die hier geproduceerd worden of schepen naar landen zenden waar zé vet of copi aj kunnen halen. De varfcensteelt wordt door de regecn- ring zelf sterk aangemoedigd. Zooals tmien in ons numlmier van 30 Mei heeft kunne n| lézen, zal de meelfabriek systeem prof. v. Cal'kér ©en flink aantal tonnen miee!l, geschikt voor varkénsvoer kunnen aflry vexen. De regeering is verder vain plan jot oi de prijs van varkensvleesch met 25 ct. per kilo te verhoogen. Voor elk varken; boven de 100 kilo zelfs met 40 cent-;. Bovendien zal toegestaan worden oiai weer als vr oeger een varken voor ei ge a jgebruik ve:t te mésten. Worden er tweej geimést, dan komt er ©ein voor d© regert ring ,vier dan twee voor de regeering Ritmeester jhr. P. J. Boogaert van het 3e peg. huzaren iis te 's Gravenhage gedetacheerd. Middelburg. Tot en met Zaterdag is op bon 58 (erwtenboekje) een ons een heidsworst verkrijgbaar. Burgemeester en Wethouders vart Middelburg brengen ter kennis van allo ingezetenen, dat op Woensdag van elke week, te beginnen met Woensdag 22 Mei a.s., vanaf 5 uur vóórmiddags tot Siluur namiddags», geen gas door de Gasfabriek zal geleverd worden. B. en W. maken bekend, dat doo r industrieën niet meer gas mag worden verbruikt dan 30 pCt. van het verbruik, berekend naar de corresipondeerendo maandi over 1916. Bij overtreding van deze verbodsbepa ling stelt men zich blobt aan het afsnij den der leiding voor zekeren termijn, ter beoordieeling van het College van Burge meester en Wethouders, Goes. Bevolking, fn de eerstel helft van Mei zijn in d»ez,e gémeemte ing-ekoimlefn P. C. Labrijn, Rijksontvanger uit Vér- hendaal; Stationsweg 26; G. A. J. Koch, k'etlnex nit Amsterdam; Groote Markt 10; D; A. Land, boekhouder uit lersekè, Bierkade B» 2- J. C. Lotte, koopman uit Oeigstgeest, Westerstr. 19; D. R. G. La,c- kamp, directeur Nat. Bankvereeniging uit Rheiden, Groote Markt 3; J. P. Kögélëtr, procuratiehouder uit Axel, Oostsingel 207 J. Zuidhof, slagersknecht uit Vlissingen, Lang© Vorststraat 254; P. C, M. de Munck, onderbaas uit Wetmeldinge, Voorstad "68a R. Rh. Rijfc, weid. Heiukeshoven, zonder beroep uit Simpelveld, 's Heer Hendriks- kindcrelnstraat 83/84. Vertrokken: M. Hootsmans, tee'kenaar, naar Haarlem; A. F. dei Paauw, koopman, naar Middelburg; T. Claij, kantoorbe diend©, naar Nibbixwoud; H. Gerritsen, zet-kastelein, tna,a,r Oosterwijk; G. Z,ou. tetwelle, koopman, pate Tgrn^uzigni. C,

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1918 | | pagina 1